1|Nota Sejarah Tingkatan 5 KSSM Ruainun SMK Teriang Hilir, NSDK

BAB 5 : PEMBENTUKAN MALAYSIA 1960 Sir Geofroy - Cadang penyatuan Singapura

1.1 Konsep Gagasan Malaysia Tory dan Tanah Melayu atas
[Pesuruhjaya kepentingan ekonomi
Idea Gagasan Malaysia Tinggi British - dapat sokongan Pejabat Kolonial
Gagasan - Konsep yang menggabungkan beberapa T. Melayu
Malaysia bekas tanah jajahan British di Asia Tenggara Maksud - Proses ke arah berkerajaan
Idea lain Idea dari - Pembentukan Melayu Raya dekolonisasi sendiri
nasionalis - Mahu mendapatkan Pesuruhjaya - Gelaran jawatan yang disandang
sebelum kemerdekaan wilayah Alam Tinggi oleh ketua perwakilan negara
PD2 Melayu dari British, Belanda dan British dalam kalangan negara
Amerika Syarikat Komanwel
- Tidak berjaya - Jawatan ini setara dengan duta
Idea dari - Idea penyatuan wilayah Idea Penduduk Tempatan
Pegawai penguasaan British di Asia 1906 Majalah - Gesa penyatuan raja dan orang
Britiah Tenggara dalam satu pentadbiran
Al-Imam Melayu dalam pendidikan dan
dan ekonomi
pembangunan ekonomi di Alam
- Bertujuan memudahkan
Melayu
pentadbiran British
Cadangan - Penggabungan Persekutuan 1938 Nasionalis - Memperjuang konsep Melayu Raya
Tunku Tanah Melayu dengan Sarawak, Tanah - Antaranya Ibrahim Haji Yaakob,
Abdul Sabah, Singapura dan Brunei Melayu Harun Aminurrashid, Ahmad
Rahman untuk merdeka dalam satu sistem [sebelum Boestamam, Ishak Haji Muhammad
Kerajaan Persekutuan PD2] (Pak Sako), Dr. Burhanuddin al-
Helmi
- Idea mereka: gabungkan Tanah
Melayu dan Indonesia
- Tetapi tidak berhasil apabila
Presiden Soekarno isytihar
kemerdekaan Indonesia tanpa
5.2 Perkembangan Idea dan Usaha Pembentukan Malaysia melibatkan Tanah Melayu
1955 Tunku - Dalam ucapan di Persidangan Agung
Idea Pegawai British
1887 Abdul UMNO pada Oktober 1955
Lord - Di Parlimen British Rahman - Mencadangkan Singapura, Sarawak,
Brassey - Cadangan: gabung Sarawak, Sabah, Sabah dan Brunei menyertai Tanah
[Pengarah Negeri Melayu dan NNS supaya Melayu
SBBU] menjadi tanah jajahan yang besar
- Cadangan dikemukakan kerana 1958 Datu - Pemimpin Sabah
pegawai British melihat potensi Mustapha - Dalam pertemuan dengan Tunku
ekonomi melalui penggabungan Datu Abdul Rahman di Kuala Lumpur
wilayah ini Harun pada 1958
1951 - Menyatakan minat utk bawa Sabah
Cadangan - Cadang gabung tanah jajahan
bergabung dengan Tanah Melayu
Sir Malcom British di Asia Tenggara bagi
MacDonald membentuk satu entiti politik dan 1960 Tunku - Memaklumi Lord Perth 10 Jun 1960
[Gabenor ekonomi Abdul - Bahawa Tunku berminat bergabung
Jeneral - Bertujuan menyesuaikan dengan Rahman dengan Sarawak, Sabah, Brunei dan
British di rancangan dekolonisasi Singapura
Asia - Beliau mengadakan perbincangan
Tenggara] dengan Dato’ Onn Jaafar (UMNO)
dan ahli Majlis Perundangan
Persekutuan berkaitan dengan
usaha gabungkan Tanah Melayu,
Singapura dan wilayah Borneo
1952 Sir Gerald - Minta penggabungan wilayah ini
Templer disegerakan bagi tujuan
[Pesuruhjaya keselamatan
Tinggi British - Jan 1960: mesyuarat pegawai
di Tanah tinggi British di Borneo bersetuju
Melayu dengan cadangan pertahanan
dan keselamatan
2|Nota Sejarah Tingkatan 5 KSSM Ruainun SMK Teriang Hilir, NSDK

Rasional Idea Pembentukan Malaysia Sarawak Menyokong

BARJASA - Pimpinan Datuk
Keselamatan [1961] Patinggi Abdul
Ancaman - Menggugat keselamatan PTM
Komunis - Tunku anggap Singapura Rahman Ya’kub
di pusat kegiatan komunis dan Tuanku Haji
Singapura - Penyatuan dgn Singapura Bujang Tuanku
dapat beri kuasa kepada Kerj. Othman
Pesekutuan dalam bidang - Sokong
keselamatan dan pertahanan PANAS - Pimpinan Datu
bagi membendung ancaman [1960] bandar Abang Haji
komunis di Singapura Mustapha sokong
Perkemba - Terdapat ancaman komunis PESAKA - Pimpinan
ngan di - Melalui gerakan Clandestine [1962] Temenggung
Sarawak Communist Organization Jugah anak
(CCO) Barieng sokong
- Penyertaan Sarawak British SCA - Sokong
harap dapat bendung [1962]
komunis Menentang
SUPP - Ong Kee Hui
pada awal
Keseimban [1959]
Kebimban - Keputusan terima Singapura SNAP
gan - Stephen Kalong
gan mewujudkan
Komposisi Menentang
Tunku ketidakseimbangan komposisi kemudian
SNAP - Mula menentang
Penduduk dan penduduk antara orang [1961] - Kemudian sokong
menyokong
UMNO Melayu dengan orang Cina berdasarkan cdgan
- Gabungan Sarawak, Sabah Jawatankuasa Setia
dan Brunei akan seimbangkan Kawan Malaysia
komposisi kaum (JSKM)
Memperce - Bagi British, gagasan dapat merealisasikan
pat rancangan dekolonisasi serta Okt - PANAS+SNAP + BARJASA + SCA +
Kemerdeka 1962 PESAKA membentuk Parti Perikatan
mempercepatkan kemerdekaan Sarawak
an dan Sabah untuk menyokong Malaysia
- British perlu pastikan usaha ini dapat Jan - Parti politik Sarawak menubuhkan
1963 gabungan menyokong Malaysia yg
sokongan dari wilayah Borneo (Sab/Sar)
Pembangu - Gabungan TM + Sarawak + Sabah + dinamakan Sarawak Alliance
nan Singapura + Brunei membentuk sebuah Sabah Reaksi - Curiga dan bimbang
Wilayah negara awal - Tiada keperluan utk gabung krn
- Tujuan dapat bersatu dalam usaha i. Sabah berkembang dlm
mempercepat pembangunan perdagangan
- Meningkatkan taraf hidup peribumi dalam ii. Sistem perkhidmatan awam
aspek spt infrastruktur, sosial dan ekonomi semakin baik
lebih seimbang iii. Penduduk bebas menjalankan
kegiatan harian
5.3 Reaksi Tempatan dan Negara Jiran terhadap iv. Tentera British menjamin
Pembentukan Malaysia keselamatan mereka
Menyokong
Parti - UNKO
Pengumum - Umum pembentukan Malaysia pada 27 ditubu - USNO: Datu
an Tunku Mei 1961 hkan Mustapha Datu
- Ucapan Tunku kepada wartawan asing di
Harun sokong sejak
Hotel Adelphi Singapura
awal
- Pasok Momogun
- SCA
Gabung - Parti gabung:Sabah
an Alliance Okt 1962 :
Reaksi Awal Terhadap Gagasan Malaysia
Persekutu - Sambut baik dr penduduk dan parti politik
UNKO,USNO,
an Tanah United Pasok
- Parti politik setuju dan terima cadangan walau
Melayu Momogun (UPKO),
berbeza pendapat dalam melaksanakannya
Democratic Party
- Tunku mendapat sokongan UMNO
dan Sabah Indian
Congress
3|Nota Sejarah Tingkatan 5 KSSM Ruainun SMK Teriang Hilir, NSDK

Menentang Sebab Brunei Menyokong - Sultan Brunei (Sultan Omar Ali

- Mengejutkan pemimpin dan
penduduk di Sabah
- Melahirkan keinginan utk
dapatkan kemerdekaan
berasingan / membentuk
sebuah Kesatuan Negeri-Negeri
Borneo yg merdeka
- Penduduk anggap T M terasing
spt Indonesia dan Filipina
- Mereka persoal keadaan
pemimpin tempatan perlu
sesuaikan diri dengan politik,
pilihanraya dan berkerajaan
sendiri yg sudah diamalkan di
Singapura dan Tanah Melayu
- Jarak antara Sarawak, Sabah
dan Kuala Lumpur jauh
Tindakan - Pemimpin di Borneo
rakyat
membentuk Barisan Bersatu
Sabah
pada 9 Ogos 1961
- Untuk mencabar rancangan
gagasan Malaysia
- Anggota Barisan Bersatu
i) Ong Kee Hui (Pengerusi SUPP)
ii) A.M Azahari (Parti Rakyat
Brunei)
iii) Donald Stephens {Fuad
Stephens} (UNKO). Kemudian
UNKO sokong
Parti di 1) The United National Kadazan
Sabah
Organization (UNKO) – 1961
2) Democratic Party – 1961
3) United Sabah National
Organization (USNO)-1961
4) United Pasok Momogun-1962
5) United Party-1962
6) Borneo Utara National Party
(BUNAP) iaitu gabungan
Democratic Party dan United
Party-1962
Singapura Menyo
People’s - Dipimpin Lee Kuan
kong
Action Yew
Party (PAP) - Sambut baik
Pedagang / - Sokong kerana buka
pengusaha peluang pasaran
industri
Parti lain - Parti Buruh
Singapura setuju tp
anggap usaha sukar
utk laksana
Menen
Menentang - Parti Rakyat Singapura
tang
Barisan - Menentang kerana
Sosialis
anggap ia sebagai
penjajahan baru
- Cadang pandangan
rakyat diperoleh
dahulu sebelum
sertai Malaysia
Saifuddin alukan cadangan
- Pada awal rakyat berminat,
namun ingin merdeka dahulu
Menentang - Parti Rakyat Brunei pimpinan
A.M Azahari
- Sebab menentang
i) lebih minat gabung Brunei,
Sar, Sab dan Kalimantan Utara
dlm satu kesatuan
ii) pembentukan Malaysia satu
cara British kekalkan pengaruh
agar dapat kuasai ekonomi
dan menjamin keselamatan
iii) khuatir Brunei hilang
kekayaan
Reaksi Indonesia - pada awal tidak menentang
Negara
Jiran
- Dr. Mohammad Hatta (Naib
Presiden Indonesia dan Dr.
Subandrio (Menteri Luar
Indonesia) mengalukan
pembentukan Malaysia
Filipina - Presiden Diosdado Pangan
Macapagal menentang kerana
menuntut wilayah Sabah
- Bagi Tanah Melayu tuntutan
tersebut di bawah urusan
British
Thailand - Beri reaksi positif
- Terima pembentukan Malaysia
- Malaysia dianggap
memperkuat usaha ke arah
keamanan serantau di Asia
Tenggara
5.4 Langkah Pembentukan Malaysia
16 Okt - Usul pembentukan Malaysia dibentangkan di
1961 Dewan Rakyat
- Mendapat sokongan majoriti
Siri Lawatan
Julai 1961 - Tunku adakan lawatan ke Sarawak dan Brunei
- Untuk meninjau dan bertemu dengan
pemimpin tempatan bagi menerangkan
rancangan Pembentukan Malaysia
Ogos - Kerajaan PTM atur lawatan pemimpin Sarawak
1962
dan Sabah ke PTM
- Datu Bandar Abang Haji Mustapha,
Temenggung Jugah anak Barieng, Donald
Stephens dan Datu Mustapha Datu Harun
mengadakan lawatan untuk meninjau
kemajuan PTM
Nov 1962 - Lawatan Tunku ke Sarawak dan Sabah
Lawatan - Dr Burhanuddin al-Helmi dan Ghafar Baba
ahli melawat Sar/Sab
politik - Menunjukkan kesepakatan dalam kalangan ahli
politik TM utk jelaskan gambaran sebenar
rancangan Malaysia kepada penduduk Sar/Sab
4|Nota Sejarah Tingkatan 5 KSSM Ruainun SMK Teriang Hilir, NSDK

Jawatankuasa Setia Kawan Malaysia (JSKM) Suruhanjaya Cobbold

23 Julai - JSKM ditubuhkan ketika persidangan Ahli-ahli Jan 1962 - Pembentukan Suruhanjaya Cobblod
1961 Parlimen Komanwel di Singapura Ahli - Lord Cobbold (Pengerusi)
Jumlah - 4 kali iaitu di Jessleton, Kuching, Kuala - Sir Anthony Abell
mesyuarat Lumpur dan Singapura - Sir David Watherston
Tujuan i) Meyakinkan penduduk Sar/Sab tentang - Muhammad Ghazali Shafie
pembentukan Malaysia - Wong Pow Nee
ii) Menyediakan ruang perbincangan bagi Tugas - Melawat 35 pusat lawatan (20 pusat di
mendapatkan kata sepakat terhadap Sarawak dan 15 pusat di Sabah
pembentukan Malaysia Laporan - Diserahkan kepada British dan PTM
iii) Mengumpul pandangan tentang Jun 1962 i) 2/3 menyokong pembentukan Malaysia
pembentukan Malaysia ii) Syorkan agar Perlembagaan PTM 1957
iv) Menyebarkan maklumat berkaitan dijadikan asas Perlembagaan Persekutuan
Malaysia baharu
v) Memupuk aktiviti penghebahan dan iii) Cadangkan kuasa autonomi dan jaminan
mempercepat pembantukan Malaysia spt khas diberi kepada Sarawak dan Sabah yg
mendedahkan perkembangan kemajuan tidak boleh dipinda atau dibatalkan oleh
dalam pentadbiran serta projek Kerajaan Persekutuan tanpa persetujuan
pembangunan PTM daripada Kerajaan Negeri berkenaan
Ahli - Wakil pemimpin dr PTM, Singapura, Sar, Sab
Pengerusi - Donald Stephens
Keputusan - Membuat keputusan menyokong rancangan
mesyuarat
Malaysia
ke 2
Peranan - Memberikan kefahaman kepada pemimpin
tempatan
- Mendapatkan sokongan terhadap
pembentukan Malaysia

Pembentukan Jawatankuasa Antara Kerajaan (JAK)

Tahun - Ogos 1962
Tujuan - Menyedia rangka perlembagaan
- Membentuk keperluan melindungi kepentingan
Sar/Sab
Ahli Pengerusi - Lord Lansdowne, Menteri Tanah
Jajahan
Timbalan - Tun Abdul Razak Hussein
Pengerusi
Wakil -
Ketua Setiausaha
Referendum Singapura Sarawak -
Peguam Negari
Ogos 1962- - Rundingan antara Kerj PTM dengan -
Setiausaha Kewangan
Sept 1962 Singapura menghasilkan persetujuan -
Datu Bandar Abang Haji
penyertaan Singapura ke dalam Malaysia Mustapha
Referendum - Diadakan pada awal Sept 1962 - Temenggung Jugah anak Barieng
(pungutan - Menyatakan bentuk pilihan Singapura - Pengarah Montegrai
suara) menyertai Malaysia - Ling Beng Siew
Keputusan - Rakyat Singapura setuju bergabung spt - Chia Chin Sin
referendum syarat yang ditetapkan Wakil - Ketua Setiausaha,
- Membolehkan Singapura sertai Malaysia Sabah - Peguam Negeri,
- Setiausaha Kewangan, Datu
Rundingan London
Mustapha Datu Harun,
Tarikh - Nov 1961
- Donald Stephens
Tempat - London - Khoo Siak Chiew
Pihak - Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu J/kuasa 1. Perlembagaan
- Kerajaan British Kecil 2. Kewangan
Hasil - Bersetuju penubuhan suruhanjaya bagi 3. Perkhidmatan awam
meninjau reaksi penduduk di Sarawak dan 4. Perundangan dan Kehakiman
Sabah 5. Organisasi Jabatan
5|Nota Sejarah Tingkatan 5 KSSM
Mesyuar 30 Ogos - Mesyuarat pertama
at 1962
- Di Jesselton (Kota Kinabalu) Sab
j/kuasa
18-20 - Mesyuarat terakhir di K.Lumpur
kecil
Sept 1962
Usul - Usulkan 18 perkara bagi Sarawak
j/kuasa
- 20 perkara bagi Sabah
- Perlu dimasukkan dlm Perlemb. Persekutuan
- Untuk menjamin kepentingan rakyat Sar/ Sab.
Intipati 1. Agama
20 Tiada bantahan berkenaan Islam menjadi agama rasmi
Malaysia tetapi tiada agama rasmi negeri
Perkara
harus diperuntukkan untuk Borneo Utara dan perundangan
berkaitan Islam di dalam Perlembagaan
Persekutuan Tanah Melayu tidak harus terpakai di Borneo
Utara.
2. Bahasa
i. Bahasa Melayu menjadi Bahasa Rasmi Kebangsaan
Persekutuan.
ii. Bahasa Inggeris akan terus digunakan untuk tempoh masa
10 tahun selepas Hari Malaysia.
iii. Bahasa Inggeris seharusnya menjadi Bahasa Borneo
Utara untuk kesemua tujuan, samada di peringkat negeri
atau Persekutuan tanpa had masa.
3. Perlembagaan
Walaupun Persekutuan Tanah Melayu sedia ada diterima
sebagai asas kepada Perlembagaan Malaysia.
Perlembangaan Malaysia seharusnya menjadi satu dokumen
baharu yang dipersetujui tanpa mengambil kira
perkaitannya dengan negeri-negeri dan tidak seharusnya
terjadi daripada satu siri pindaan terhadap satu
Perlembagaan yang didrafkan dan dipersetujui oleh negeri-
negeri berlainan dalam keadaan-keadaan yang berlainan.
Satu Perlembagaan baharu utk Borneo Utara (Sabah) adalah
semestinya penting.
4. Ketua Persekutuan
Ketua Negeri di Borneo Utara tidak seharusnya layak untuk
dipilih sebagai Ketua Persekutuan.
5. Nama Persekutuan
Malaysia dan bukannya Melayu Raya
6. Imigresen
Kawalan ke atas urusan imigresen ke dalam mana-mana
kawasan di Malaysia daripada luar hendaklah terletak di
bawah bidang kuasa Kerajaan Pusat tetapi kemasukkan ke
Borneo Utara hendaklah mendapat kelulusan daripada
Kerajaan Negeri. Kerajaan Persekutuan tidak seharusnya
boleh mem ‘veto’ kemasukkan mana-mana orang ke Borneo
Utara bagi urusan-urusan Kerajaan Negeri kecuali dalam
keadaan yang melibatkan kawalan ketat keselamatan.
Borneo Utara seharusnya mempunyai kawalan yang tidak
terhad ke atas pergerakan mana-mana orang kecuali
mereka yang berasal dari lain-lain kawasan di Malaysia yang
berkhidmat di bawah Kerajaan Persekutuan di Borneo Utara.
7. Hak Berpisah
Tiada hak sepatutnya diberikan utk berpisah dr Persekutuan.
8. Borneonisasi
Proses Borneonisasi di dalam perkhidmatan awam
seharusnya dijalankan dengan sesegera yang mungkin.
9. Pegawai-Pegawai British
Apa-apa jua usaha harus dilakukan untuk menggalakkan
para pegawai British untuk kekal di dalam Perkhidmatan
Awam sehingga tempat-tempat mereka dapat diisi oleh
orang-orang yang berkelayakan di Borneo Utara.
10. Kewarganegaraan
Syor-syor di dalam perenggan 148(k) di dalam laporan
Suruhanjaya Cobbold seharusnya menjadi punca
kuasa dalam mengawal hak-hak kewarganegaraan di
Persekutuan di Borneo Utara tertakluk kepada
beberapa pindaan berikut:
(a) Sub-perenggan (i) tidak seharusnya mempunyai
keperluan seperti kependudukan selama lima tahun:
(b) Untuk memastikan ianya mengikut undang-undang sedia
ada, sub perenggan (ii) (a) seharusnya dibaca sebagai 7
daripada 10 tahun dan bukan 8 daripada 12 tahun.
Ruainun SMK Teriang Hilir, NSDK
(c) Sub-perenggan (iii) seharusnya tidak mempunyai
sebarang sekatan yang terikat dengan kewarganegaraan
ibu bapa seseorang yang lahir di Boeneo Utara selepas
Malaysia mesti menjadi rakyat Persekutuan.
11. Tarif dan Kewangan
Borneo Utara seharusnya terus mengawal kewangan sendiri,
pembangunan dan tariff, dan seharusnya mempunyai hak
untuk melaksanakan percukaian sendiri dan untukmeminjam
atas kredit sendiri.
Boleh kehilangan geran Pembangunan dan Kebajikan
Colonial (CD & W grants). Kerajaan Persekutuan seharusnya
memberi jaminan untuk membayar ganti rugi kepada
Borneo Utara dan memanjangkannya kesatu bahagian
penuh daripada geran-geran lain seumpamanya atau
bantuan yang mungkin diberikan kepada Persekutuan.
12. Hak Istimewa Kaum Bumiputera
Secara prinsipnya kaum-kaum Bumipetera di Borneo Utara
seharusnya menikmati hak-hak istimewa seperti mana
orang-orang Melayu di dalam Persekutuan Tanah Melayu,
tetapi formula dalam menetapkan hak-hak tersebut seperti
mana yang terpakai kepada orang-orang Melayu tidak
semestinya terpakai di Borneo Utara.
13. Kerajaan Negeri
i. Perdana Menteri (Ketua Menteri) seharusnya dipilih oleh
ahli-ahli tidak rasmi Majlis Perundangan.
ii. Seharusnya wujud satu sistem kementerian (ministerial
system) yang seumpama di Borneo Utara.
14. Tempoh Peralihan
Tempoh ini seharusnya diletakkan pada tujuh tahun dan
sepanjang tempoh ini, kuasa perundangan hendaklah
diletakkan pada Negeri Borneo Utara oleh Perlembagaan
dan bukannya melalui penurunan kuasa kepada kerajaan
Negeri oleh Kerajaan Persekutuan.
15. Pendidikan
Sistem sedia ada di Borneo Utara hendaklah dikekalkan dan
untuk tujuan ini, ianya harus
diletakkan di bawah kawalan Kerajaan Negeri.
16. Perlindungan Perlembagaan
Tiada pindaan pengubahsuaian atau penarikan terhadap
pelindungan khas yang telah diberikan
kepada Borneo Utara harus dilakukan oleh Kerajaan Pusat
tanpa persetujuan positif daripada
Kerajaan Negeri Borneo Utara.
Kuasa untuk meminda Perlembagaan Negeri Borneo Utara
seharusnya menjadi hak eksklusif
rakyat negeri tersebut.
(Nota: Parti Bersatu, Parti Demokratik dan Parti Pasok
Momogun menimbangkan majoriti tiga per
empat diperlukan untuk mana-mana pindaan berkuatkuasa
kepada Perlembagaan Persekutuan dan Negeri manakala
UNKO dan USNO menimbangkan majoriti dua per tiga
adalah memadai).
17. Wakil di Parlimen Persekutuan
Bilangan wakil-wakil Borneo Utara di Parlimen Persekutuan
seharusnya mengambil kira, bukan sahaja bilangan populasi
tetapi juga saiz dan potensi-potensi yang berkaitan dan
dalam apa jua kes, hendaklah tidak kurang daripada wakil-
wakil dari Singapura.
18. Nama Ketua Menteri
Yang di-Pertua Negara
19. Nama Negeri
Sabah
20. Tanah, Hutan, Kerajaan Tempatan, dan lain-lain
Peruntukan-peruntukan di dalam Perlembagaan
Persekutuan, terutamanya yang berkaitan dengan
kuasa Majlis Tanah Negara tidak seharusnya terpakai di
Borneo Utara. Sepertinya juga, Majlis Kerajaan Tempatan
Kebangsaan juga tidak terpakai di Borneo Utara
6|Nota Sejarah Tingkatan 5 KSSM Ruainun SMK Teriang Hilir, NSDK

Teras Agama - Islam agama Persekutuan tetapi Intipati 1) Tarikh pembentukan Malaysia adalah 31
utama Perjanjian
dikecualikan Sar/ Sab Ogos 1953
dalam Malaysia
Bahasa - B. Melayu bahasa rasmi tapi BI 2) Sar, Sab, Singapura akan menjadi ahli dalam
Perlem
sbg bahasa rasmi Sar / Sab Persekutuan Malaysia bersama PTM
bagaan
- Sabah setuju guna BM dan 3) Kerj British akan iktiraf kedaulatan Sar, Sab,
balasan guna BI dlm 10 tahun dan Singapura dalam Malaysia
selepas 1963 4) Memberikan kelebihan kepada Sar dan Sab
- 1970 Datu Mustapha menubuhkan kabinet negeri
menjadikan BM sbg bhs 5) Memperuntukkan tempoh masa peralihan,
pengantar pendidikan mengikut contohnya dalam bidang pentadbiran awam
Dasar Pendidikan Kebangsaan serta pendidikan kepada Sar dan Sab
- 1971 Dewan Undangan Sabah 6) Kerusi Parlimen diberikan pd Singapura 15
luluskan BM sbg bhs dlm urusan kerusi, Sar 24 kerusi dan Sabah 16 kerusi
rasmi di Sabah 7) Penduduk bumiputera di Sar dan Sab
Pendidikan - Sistem pendidikan kekal di mendapat pengiktirafan sama seperti
bawah kawalan Kerj. Melayu dalam Perlembagaan Persekutuan
Misi PBB
Persekutuan kecuali Sar / Sab Bantahan - Indonesia buat bantahan rasmi
- Pendidikan Sar / Sab kekal bwh Indonesia
Penubuhan - Pada 12 Ogos 1963
kawalan Kerj. Negeri hingga
Jawatakuasa
Majlis Negeri buat pindaan - Untuk menilai dan membuat
United
Kerusi - 24 kerusi – Sarawak Nations laporan
Parlimen Malaysia - Diumumkan oleh U Thant
- 16 kerusi – Sabah
Mission Setiausaha Agung PBB
- 15 kerusi – Singapura (UNMM)
Kuasa - Di bawah Kerj. Persekutuan tapi Peranan - Laurence Michelmore (Duta
imigresen
Sar / Sab diberi kuasa sendiri utk UNMM
Amerika Syarikat di PBB
kendalikan hal ehwal imigresen mengetuai rombongan buat
Laporan 1) Agama
2) Imigresen
tinjauan di Sar /Sab
JAK Kesan
3) Pendidikan - Pembentukan Malaysia 31 Ogos
4) Kewarganegaraan 1963 ditangguhkan kerana
5) Federal Legislature laporan Setiausaha PBB hanya
6) Perlembagaan Negeri
7) Pengagihan bidang kuasa Perundangan dapat disiapkan pada 14
8) Tanah September 1963
9) Majlis Kebangsaan bagi Kerajaan Tempatan Laporan misi - 14 September 1963
10) Provisi Kewangan UNMM
- Menyatakan penduduk Sar dan
11) Pilihanraya
12) Kehakiman Sab menerima pembentukan
13) Perkhidmatan Awam Malaysia
14) Bahasa Kebangsaan Peristiwa
Kuala - YDPA baca pengisytiharan
15) Kedudukan khas/istimewa kaum indigenous Pengisytih
Lumpur
16) Perlindungan Perlembagaan aran Malaysia di Stadium Merdeka
17) Kesahan Undang² Persekutuan/ negeri Malaysia - Disaksikan oleh Tunku
18) Undang-undang sedia ada Sarawak - Datu Abang Haji Openg Abang
19) Kuasa Darurat
20) Pengaturan transisi bg Jabatan Persekutuan Sapiee angkat sumpah jawatan
21) Penangguhan Prosiding Undang-undang Yang di-Pertua Negeri Sarawak
22) Perjanjian Antarabangsa bagi bantuan Kewangan dan - Pengisytiharan dibaca oleh Khir
Teknikal
Johari wakil Kerj. Persekutuan di
23) Majlis Raja-raja
Kuching
5.5 Perjanjian Julai 1963 dan Peristiwa Pengisytiharan - Hadir anggota kabinet negeri
Malaysia - Stephen Kalong Ningkan-Ketua
Menteri Sar pada 22 Julai 1963
Perjanjian - Juga dikenali sbg Perjanjian Malaysia
Julai 1963 - 22 Julai disiytihar Hari Sarawak dan
Pihak - Kerajaan British cuti umum negeri
tandatang Sabah - Datu Mustapha Datu Harun umum
- PTM
an pengisytiharan Malaysia di Kota
- Sarawak
- Sabah Kinabalu
- Singapura - Menandatangani surat sumpah
Tempat - Di London Yang di-Pertua Negeri Sabah yang
tandatang pertama
an - Tun Abdul Razak wakil Kerj.
Prinsip - Mengiktiraf hak yang sama kepada semua
utama
Persekutuan
negari dalam Malaysia
perjanjian
7|Nota Sejarah Tingkatan 5 KSSM Ruainun SMK Teriang Hilir, NSDK

5.6 Konfrontasi dan Usaha Menangani Langkah menamatkan Konfrontasi

Pendeka - Diplomatik
Reaksi awal - Tidak menentang
Indonesia tan
Mula diguna
- Muncul selepas Pemberontakan Brunei pada
menentang Tanggun - Diserahkan kepada Kementerian Luar Negeri
7 Disember 1962, apabila Tunku membuat
g jawab - Diketuai Muhammad Ghazalie Shafie
kenyataan bahawa Indonesia terlibat
Tugas - Mematahkan kempen propaganda
membantu pemberontakan
utama - Mendapatkan sokongan luar
- Partai Komunis Indonesia menyelar
rancangan Malaysia sbg penerusan dasar Usaha dijalankan
neokolonialisme yg dirancang oleh British Februari - U Thant (SU Agung PBB) mengutus wakilnya
Maksud 1963 C.V Narasimhan pada Feb 1963 untuk
Perluasan pengaruh politik oleh sesebuah kuasa
neokolonial besar terhadap negara lain berunding dengan pemimpin Indonesia dan
isme PTM
Konfrontasi
Tarikh - 20 Januari 1963 9 April - Presiden Macapagal menganjurkan rundingan
Oleh - Dr. Subandrio [Menteri Luar 1963 peringkat pegawai di Manila
Indonesia] - Negara diwakili Muhammad Ghazali Shafie
Sebab - Umum konfrontasi terhadap 1963 - Tunku menerima undangan Soekarno untuk
Malaysia dgn alasan mengancam bertemu di Tokyo
kedudukan Indonesia - Tunku menerangkan tujuan pembentukan
Peristiwa Malaysia
penentan 20 Jan - melancarkan
7-11 - Tun Abdul Razak Hussein hadiri mesyuarat
gan 1963 konfrontasi
Julai peringkat Menteri Luar di Manila
terhadap TM 1963
“Ganyang - Utk mencari penyelesaian konfrontasi
Malaysia” - Pihak Indonesia dihadiri oleh Dr. Subandrio
Menteri Luar Indonesia
16 Jan - tentera Indonesia
1963-27 melancarkan 1964 - Rundingan Malaysia, Indonesia dan Filipina
Mac serangan gerila di melibatkan dua persidangan peringkat
1963 Sarawak menteri di Bangkok dan satu sidang kemuncak
di Tokyo
Ogos-Dis - Pendaratan gerila
- Peranan utama dimainkan oleh Thanat
1964 di Johor
Khoman, Menteri Luar Thailand yg
Peristiwa 12 April - Tindakan ketenteraan terawal menganjurkan pertemuan dengan Menteri
serangan 1963 berlaku apabila pendaratan Luar Indonesia
tentera dan separa tentera
Indonesia di Tebedu Sarawak Persetujuan Bangkok
29 Sept - Berlaku peritiwa berbelas • Jeneral Soeharto, hubungan Indonesia-
1963 tembakan antara tentera Malaysia diperbaiki.
Malaysia dengan Indonesia di • Langkah yang diambil ialah
Kalabakan Sabah ✓ pemerintah Indonesia telah mengadakan
2 Sept - Berlaku peristiwa pendaratan perundingan dengan kerajaan Malaysia.
1964 30 orang gerila Indonesia di ✓ Menjelang 28 Mei hingga 1 Jun 1966,
Labis Johor. Menteri Luar Negeri Malaysia Tun Abdul
- Gerila Indonesia yg masuk Razak Hussein bertemu dengan Menteri
Johor ditahan tentera Malaysia Luar Negeri Indonesia Adam Malik di
Bangkok, Thailand.
✓ Pertemuan itu menghasilkan Persetujuan
Bangkok.
✓ Beberapa hal pokok yang disepakati
dalam persetujuan itu, yakni:
Tindakan - Dr Ismail Abdul Rahman membawa isu i. Rakyat Sabah dan Sarawak akan
Malaysia ke mendapat kesempatan untuk memilih
serangan ke dalam Majlis Keselamatan PBB
atas isu
- Kaedah provokasi tidak mengubah pendirian kedudukan mereka di Malaysia.
serangan
Malaysia untuk bertindak selain cara ii. Malaysia dan Indonesia setuju
diplomatik memulihkan hubungan diplomatik .
iii. Mengakhiri tindakan permusuhan .
30 Sept - Peralihan kepimpinan Indonesia menamatkan
1965 konfrontasi
- Jeneral Suharto melantik Jeneral Ali Moertopo
dan Adam Malik untuk berunding
menamatkan konfrontasi
8|Nota Sejarah Tingkatan 5 KSSM Ruainun SMK Teriang Hilir, NSDK

4 Ogos - Indonesia umum penamatan konfrontasi

1966
11 Ogos - Tun Abdul Razak menandatangani perjanjian
1966 Persetujuan Normalisasi di Jakarta

Normalisasi Hubungan Indonesia-Malaysia

▪ Setelah Persetujuan Bangkok, hubungan
Indonesia-Malaysia beransur pulih.
▪ Persetujuan Bangkok diikuti dengan
tandatangan persetujuan normalisasi
hubungan Malaysia-Indonesia pada 11 Ogos
1966.
▪ Menjelang 31 Ogos 1967, Indonesia dan
Malaysia kembali mengadakan hubungan
diplomatik di peringkat Kedutaan Besar
yang terputus sebelum ini.

Rumusan - Pembentukan Malaysia gabungkan

PTM, Sarawak, Sabah dan Singapura
- Hadapi cabarab utk dapat sokongan
dan kerjasama rakyat
- Cabaran peringkat antarabangsa ialah
penentangan Indonesia dan Filipina
- Persetujuan di capai melalui Perjanjian
Malaysia 1963
-
16 September - Pengisytiharan Malaysia
1963
Pengajaran - Kesepakatan untuk kestabilan negara