Edisi Indonesia:
Tiga Landasan Utama & Empat Kaidah Penting dalam Beragama
Penulis :
Syaikh Muhammad bin Abdul Wahhab At-Tamimi
Penerjemah :
Eko Haryono
Editor :
Zulfahmi Djalaluddin
Desain Sampul :
Abu Sena Wijanarko
Penerbit :
Maktabah Bimbingan Islam
2
ُّ َ َ
ُ َّ ُ َ ُ َ َ ْ َ َ َ َ َْ
ِاعل ْم َر ِح َمك اهلل أنه ِيجب علينا تعلم أرب ِع مسائل
َ ْ ُ
َ َّ َ ُْ َ ُ َ َ ْ َ ُ ُ َ
الإ ْسلا ِم ِبالأ ِدل ِة ن وم ْعر َف ُة َنبي ِه َو َم ْعر َف ُة د ْ
ي َ
اهللِ ة ف ر ع م و ه و م لالع : ى الأ ْول
ِ ِ ِ ِ ِِ ِ ِ ِ
َ ُ َّ ُ
الث ِان َية :الع َمل ِب ِه .
َ ْ ُ َ َّ َ ُ
الثا ِلثة :الدع َوة ِإل ْي ِه .
ََ َ ُ َّ ْ َ َ
الر ِابعة :الصب ُر على الأذى ِف ْي ِه . َ
َّ َ ُ َ ُُْ ََ َ
ان َلف ْي ُخ ْسرِۙ ٢اَّلا الذيْ َن ٰا َم ُنواْ َّ ْ ْ َ َ َ َْ ْ
َوالد ِل ْيل قوله تعالى﴿ :والعص ِرِۙ ِ ١ان ال ِانس
ِ ِ ِ
َّ ْ َ َ َْ َ َ ّٰ ٰ َ ُ
َوع ِملوا الص ِلح ِت َوت َواص ْوا ِبالح ِق ەِۙ َوت َواص ْوا ِبالصب ِر ࣖ ﴾ ٣
ُ ُ َّ ً َ َ َ ْ َّ َ َْ َ ََْ َ ََ َ
الشافعي َرح َم ُه ُ َ َ َّ
اهلل تعالى :لو ما أنزل اهلل حجة على خل ِق ِه ِإلا ه ِذ ِه ِ ِِ قال
ُّ َ َ َ َ ْ
الس ْو َرة لكفت ُه ْم .
َ ْ َ َ َ َ َ ُ ُ َ ُ ََ َ ُ َ
العل ُم ق ْبل الق ْو ِل َوالع َم ِل .
وقال البخ ِاري ر ِحمه اهلل :باب ِ
3
Catatan :
4
َ َ ٰ َ ْ َ َ ََ ُُْ َ ُ َ
َ َ َْ َْ ُ ّٰ اع َل ْم اَّن ٗه َل ٓا ال َه اَّلا
اهلل َو ْاستغ ِف ْر ِلذن ْۢ ِبك ﴾ ف َبدأ ﴿ف :ى َوالد ِل ْيل قوله تعال
ِ ِ
َ َ َ َ ْ ْ
ِبال ِعل ِم ق ْبل الق ْو ِل َوالع َم ِل
ْ َّ َ َ َْ َ َ
﴾ ٣ ࣖ َوت َواص ْوا ِبالح ِق ەِۙ َوت َواص ْوا ِبالصب ِر
“Demi masa. Sesungguhnya manusia itu berada dalam kerugian, kecuali
orang-orang yang beriman, beramal kebajikan, saling nasebat-
menasehati dalam kebenaran dan saling nasehat-menasehati untuk
bersabar.” (QS. Al Ashr: 1-3).
5
Catatan :
6
Imam Syafi’i1 rahimahullah ta’ala berkata: Kalau sekiranya
Allah tidak menurunkan hujjah kepada hamba-Nya kecuali surat ini,
niscaya surat ini sudah mencukupi bagi mereka2.
1
Nama lengkap beliau adalah Abu Abdillah Muhammad bin Idris Ibnul Abbas bin Utsman bin
Syafi’i Al Hasyimi Al Qurosyi. Beliau lahir di Ghaza pada tahun 150 H dan wafat di Mesir pada
tahun 204 H.
2
Maksudnya adalah surat ini sudah mencukupi untuk mendorong orang agar komitmen
dengan Islam yaitu dengan beriman, beramal shalih, berdakwah dan bersabar dalam melakukan
itu semua. (Lihat Syarah Tsalatsatul Ushul karya Syaikh Al Utsaimin hal. 24.)
3
Nama lengkap beliau adalah Abu Abdillah Muhammad bin Ismail bin Ibrahim bin Mughirah Al
Bukhari. Beliau dilahirkan di kota Bukhara pada tahun 194 H dan wafat di kota Khartank pada
tahun 256 H.
7
Catatan :
8
َ َ َ ُ ْ َ َ َ ُّ ُ َ ُ ََّ ُ َ ُ َ َ ُ َ َْ
ِاعل ْم َر ِح َمك اهلل أنه ِيجب على ك ِل مس ِلم ومس ِلمة تعلم ه ِذ ِه ثلا ِث
ْ ُ
َ ُ
الم َس ِائ ِل َوالع َمل ِب ِهَّن .
َ
َ ً ََ ُ َ َ َّ َ ْ َ ْ َ َ ْ ُ ْ َ ُ ْ ً َ ُ َ ُُْ ََ َ
اهدا عل ْيك ْم كمآ ِ ش ِۙ
ە ال و س ر م ك ي لاِ ا
ٓ ن ل س ر ا ا
ٓ ن﴿ا
ِ ى: َوالد ِل ْيل قوله تعال
ُ ْ َ َ َ َ ْ ٰ ُ َ ْ ً َّ ْ ً ْ َ ْ ُ ٰ َ َ َ ْ َ َ ُ ًْ َ َْ ٰ
ا ْر َسلنآ ِالى ِفرعون رسولاۗ ١٥فعصى ِفرعون الرسول فاخذنه اخذا و ِبيلاۚ
َّ ْ
﴾ ١٦
10
ً َ َ ّٰ َ َ ْ ُ ْ َ َ َ ّٰ َ ٰ َ ْ ََّ َّ َ ََ ُُْ َ ُ َ
ِ هلل فلا تدعوا مع
﴾ ۖاهلل احدا ِ ِ ﴿ وان المس ِجد:َوالد ِل ْيل قوله تعالى
َ َ ُ ُ َ ُ ْ ُ َ َ َ َ َّ َ َ َ ْ ُ َ َ
َالاة َم ْن َح َاد اهلل َّ َ َ ْ َ َّ
أن من أطاع الرسول ووحد اهلل لا يجوز له مو: الثالثة
ْ َ َ َ َْ َ َ ََْ َُْ ُ ََ
، ورسوله ولو كان أقرب ق ِريب
َ ْ ُّ َ ُ ٰ ْ ْ َ ْ َ ّٰ َ ْ ُ ْ ُّ ً ْ َ ُ َ َ َ ََ ُُْ َ ُ َ
اهلل واليو ِم الا ِخ ِر يواۤدون ِ ﴿ لا ِتجد قوما يؤ ِمنون ِب: َوالد ِل ْيل قوله تعالى
َ َ َ َ ٰ َ َ
ْاهلل َو َر ُس ْول ٗه َول ْو َك ُان ْوٓا ا َبا َۤء ُه ْم ا ْو ا ْب َنا َۤء ُه ْم ا ْو ا ْخ َو َان ُه ْم او
َ ّٰ َم ْن َح ۤاَّد
ِ
ْۗو ُي ْدخ ُل ُهم
َ َ َ ْ
َ ان َواَّي َد ُه ْم ب ُر ْوح م ْن ُه ْ ُ ْ ُ ُ َ َ َ َ ٰۤ ُ ْ ُ َ َ ْ َ
ِ ِ ْ
ع ِشيرتهمۗ اول ِٕىك كتب ِفي قلو ِب ِهم ال ِايم
ِ
ُ ْ َ ْ ُ َ َ ْ ُ ْ َ ُ ّٰ َ َ َ ْ َ ْ ٰ ُ ٰ ْ َ ْ َ ْ َ ْ ْ ْ َ ّٰ َ
ۗجنت تج ِري ِمن تح ِتها الانهر خ ِل ِدين ِفيهاۗ ر ِضي اهلل عنهم ورضوا عنه
َ ُ ْ ْ ُ ّٰ َ ْ َّ َ َ ّٰ ُ ْ َ ٰۤ ُ
﴾ ࣖ اهلل ه ُم ال ُمف ِلح ْون ِ اهللۗ ال ٓا ِان ِحزب ِ اول ِٕىك ِحزب
11
Catatan :
12
َ َ ٰ َْ َ َ َ ُ ََ ً َ ً ْ ُ َ ْ ُ ْ َ َ ْ َ ْ َ َّ
اهدا عل ْيك ْم كمآ ا ْر َسلنآ ِالى ِف ْرع ْون
ِ ش ِۙ
ە ال ﴿ ِانآ ار سلنآ ِاليكم ر سو
ً ً ْ َ ُ ٰ ْ ََ َ َ ً
َّ َف َع ٰصُُى ِف ْر َع ْو ُن١٥ َۗر ُسُُ ْو لا
﴾ ١٦ ۚالر ُسُُ ْول فا خذ نه ا خذا َّو ِب ْي لا
“Sesungguhnya kami telah mengutus seorang rasul kepada kalian
(orang-orang Mekah) yang menjadi saksi atas kalian, sebagaimana
Kami juga telah mengutus rasul kepada Fir’aun. Fir’aun menentang
rasul tersebut, maka kami siksa dia dengan siksaan yang berat.” (QS.
Al Muzammil: 15-16).
13
Catatan :
14
َ ٰۤ ُ ُ ْ َ ُ ْ َ ُ ّٰ َ َ َ ْ َ ْ ٰ ُ ٰ ْ َ ْ َ ْ َ ْ
اهلل عن ُه ْم َو َرض ْوا عنهۗ اول ِٕىك ِمن تح ِتها الانهر خ ِل ِدين ِفيهاۗ ر ِضي
َ ْ ُ ْ ُ ْ ُ ُ ّٰ َ ْ َّ َ َ ّٰ ُ ْ
﴾ ࣖ اهلل هم المف ِلحون ِ اهللۗ ال ٓا ِان ِحزب
ِ ِحزب
“Engkau tidak akan mendapatkan orang-orang yang beriman kepada
Allah dan hari akhir saling berkasih sayang dengan orang-orang yang
menentang Allah dan rasul-Nya walaupun mereka itu adalah bapak-
bapak, anak-anak, saudara-saudara atau keluarga mereka sendiri.
Allah telah menanamkan keimanan dalam hati mereka dan
memperkuat mereka dengan ruh yang berasal dari-Nya. Allah akan
memasukkan mereka ke dalam surga yang dibawahnya ada sungai-
sungai yang mengalir. Mereka kekal di dalamnya. Allah ridho dengan
mereka dan merekapun ridho kepada Allah. Mereka itu adalah
golongan Allah. Ketahuilah sesungguhnya golongan Allah itu adalah
golongan yang beruntung.” (QS. Al Mujadalah: 22)
15
Catatan :
16
َ َ َ
اعته أَّن ال َح َن ْيف َي َة ملَّ َة إ ْب َراه ْي َم أ ْن َت ْع ُب َد َ
اهلل َو ْح َدهُ ُ َ َ َْْ ْ َ َ َ
ِ ِ ِ ِ ِاعلم أرشدك اهلل ِلط ِ ِ
َ َ
الناس َو َخ َل َق ُه ْم َلهاَ ْ َ َ َ َ َ َ ُ َ ْ َ َّ
الدين .و ِبذ ِلك أمر اهلل ج ِميع
ُْ ً ُ
ِ مخ ِلصا له ِ
َ َْ ُ ْ َ
ْ َ ْ ُ ْ ْ َّ
الجَّن َوال ِان َس ِالا ِل َيع ُبد ْو ِن ﴾ َو َمعنى ت ق ل خ امك َما َق َال َت َعالَى َ ﴿ :و َ
ِ
ُ ْ ُ
َيع ُبد ْو ِن ُ :يَّو ِحد ْو ِن .
َ َ َ
َ َ َ ْ َ ُ َ ََ َّ ْ ْ ُ َ ُ َ ْ َ ُ ُ َ َ َ ُ َ ْ َ
العباد ِة وأعظم ما نهى وأعظم ما أمر اهلل ِب ِه التو ِحيد ،وهو ِإفراد اهللِ ِب ِ
َ ُ ُ ُ َ ْ ُ َ َ ْ ُ
الش ْرك َوه َو دع َوة غ ْي ِر ِه َمعه عنه ِ
َ ّٰ َ ُ ْ ُ َ ْ َ ُ َ ُُ ََ َ
اع ُب ُدوا َ
اهلل َولا تش ِرك ْوا ِب ٖه ش ْي ًُٔا ﴾ َوالد ِل ْيل ق ْوله تعالى ﴿ :و
17
Catatan :
18
beribadah kepada-Nya. Bahkan Allah menciptakan mereka agar
beribadah hanya kepada Allah. Hal ini sebagaimana firman Allah ta’ala:
ُ ْ َّ ْ ْ ْ ُ َْ َ
﴾ الجَّن َوال ِان َس ِالا ِل َيع ُبد ْو ِن ََ
ِ ﴿ وما خلقت
“Tidaklah Kuciptakan jin dan manusia melainkan untuk beribadah
kepada-Ku.”(QS. Adz Dzariat: 56)
19
Catatan :
20
َالثلاَ َث ُة َّالتي َيج ُب َع َلى الإن ْ َسان َم ْعر َف ُتها
َّ ُ ْ ُ ُ
لو ص الأ ام
َ َ َ ْ َ َ
َ :ك ف ِإذا ِقيل ل
ِ ِ ِ ِ ِ
ً َ ُ ُ َ ُ َ ُ َ ُ َ ْ ْ ُ َ
. َمع ِرفة الع ْب ِد َرَّبه َو ِد ْينه َون ِبَّيه محَّمدا: فقل
21
Catatan :
22
َ َ َ َ َ َ
ف ِإذا ِق ْيل لك َ :م ْن َر ُّبك
َْ َّ
َ ْ ُ َ ُ َ َ ْ ََّ َ َ َّ َ ْ َ َ َ ْ َ َ َف ُق ْل َ :رب َي ُ
اهلل ال ِذي رب ِاني وربى ج ِميع العال ِمين ِب ِنع ِم ِه وهو معبو ِدي ليس ِ
ُ ُّ ْٰ َ َ َ ْ َ ُ ّٰ َ ُ َ ُُْ ََ َ َ ْ ْ ٌ َ ُ
هلل َر ِب العل ِم ْينِۙ ﴾ َوكل
ِلي مع ُبود ِسواه َ .والد ِل ْيل قوله تعالى ﴿ :الح ْمد ِ ِ
ٌ ْ َ َ َ َ َ
َ َ ٌَ َ َ َم َ
احد ِمن ذ ِلك العال ِم .
اسوى اهللِ عالم وأنا و ِ ِ
َ َ ْ َ
فإذا قيل لكِ :ب َم ع َرفت َرَّبك
َ َّ َ ْ َ َّ ُ َّ ُْ َ َف ُق ْل :ب َ
آي ِات ِه الل ْيل َوالن َه ُار َوالش ْم ُس َوالق َم ُر َو ِم ْن آي ِات ِه َومخل ْوق ِات ِه و ِمن ِ
َْ َ َّ ْ ُ َ َ ْ ُ
ض ْو َن َّ َمْخ ُل ْو َقات ِه َّ
الس ْب ُع َو َم ْن ِف ْي ِهَّن َو َما َبين ُهما . ات السبع والأرِ والس َم َ
ِ
َ َ ْ ٰ ٰ َّ ْ ُ َ َّ َ ُ َ َّ ْ ُ َ ْ َ َ ُ َ ُُْ ََ َ
َوالد ِل ْيل قوله تعالى ﴿ :و ِمن اي ِت ِه اليل والنهار والشمس والقمرۗ لا
ُ َ
23
Catatan :
24
ُ ّٰ َّ َ ُ
َّ َْ َ
الس ٰم ٰو ِت َوالا ْرض ِف ْي ِست ِة اهلل الذ ْي َخ َل َق َّ َو َق ْول ُه َت َعالى ﴿ :اَّن َرَّبك ُم ُ
ِ ِ
ْ ُ ٗ َ ً َّ َّ َ َّ ْ َ َ َْ َ َ ُ
اَّيام ثَّم ْاست ٰوى على الع ْر ِشۗ ُيغ ِش ى ال ْيل الن َه َار َيطل ُبه ح ِث ْيثاَِّۙوالش ْم َس
ََ َ ْ َ ْ َ َ َ َ ُّ
الن ُج ْو َم ُم َسَّخ ٰرتْۢ ب َا ْمرهِۙالا ل ُه الَخ ْل ُق َو ْال َا ْم ُر َت ٰب َر َك ّٰ ُ
اهلل َر ُّب والقمر و
ۗ ٓ ٖ ِ ِ
ْٰ َ َ
العل ِم ْين ﴾
25
Catatan :
26
Semua yang selain Allah adalah alam dan aku adalah salah satu
dari alam ini.
َ َ ْٰ ْ َ ََ
ُ ّٰ ُم َسَّخ ٰرتْۢ ب َا ْمرهِۙالا ل ُه الَخ ْل ُق َو ْال َا ْم ُر َت ٰب َر َك
﴾ اهلل َر ُّب العل ِم ْين ۗ ٖٓ ِ ِ
“Sesungguhnya Rabb kalian adalah Allah yang telah menciptakan langit
dan bumi dalam tempo enam masa. Dia lantas bersemayam di atas arsy.
Dia menutupkan malam kepada siang yang mengikutinya dengan cepat.
(Allah juga menciptakan) matahari, bulan dan bintang. Masing-masing
tunduk kepada perintah-Nya. Ingatlah, menciptakan dan memerintah itu
hanya hak Allah. Maha Suci Allah, Rabb semesta alam.” (QS. Al A'raf: 54)
27
Catatan :
28
Rabb adalah Dzat yang berhak untuk disembah. Dalilnya adalah
firman Allah ta’ala:
ُ َّ َ ُ َّ ُ َّ ُ
ْاع ُب ُد ْوا َرَّبك ُم الذ ْي َخ َل َقك ْم َوالذيْ َن م ْن َق ْبلك ْم ل َعلكم
ْ َّ َ ُّ َ ٰٓ
ُ الن
اس ﴿ يايها
ِ ِ ِ ِ
َ َّ َ ُ ََّ
َ َّ َ َ َ ْ َ َّ ً َ َ َ َّ َّ ً َ َ ْ َ ْ ُ ُ َ َ َ ْ
ال ِذي جعل لكم الارض ِفراشا والسماۤء بِناۤءۖوانزل ِمن السما ِۤء٢١ ِۙتتق ْون
َ َ ْ َ ُ ْ َ ً َ ْ َ ّٰ ْ ُ َ ْ َ َ َ ْ ُ َّ ً ْ َّ َ َ ْ ََ َ
هلل اندادا َّوانت ْم تعل ُم ْون
ِ ِ ما ًۤء فاخ َرج ِب ٖه ِمن الث َم ٰر ِت ِرزقا لكمۚ فلا تجعلوا
﴾ ٢٢
“Wahai manusia, sembahlah Rabb kalian yang telah menciptakan kalian
dan orang-orang yang sebelum kalian agar kalian bertakwa. Allah yang
telah menjadikan bumi sebagai hamparan dan langit sebagai atap bagi
kalian. Dia menurunkan hujan dari langit. Dengan hujan itu, Allah
mengeluarkan buah-buahan sebagai rizki untuk kalian. Janganlah kalian
menjadikan tandingan untuk Allah padahal kalian mengetahuinya.” (QS.
Al Baqarah: 21-22)
4
Nama lengkap beliau adalah Imaduddin Abul Fida’ Ismail bin Umar Al Qurasyi Ad Dimasyqi Al
Hafidz. Beliau adalah salah seorang murid Syaikhul Islam Ibnu Taimiyah. Beliau wafat pada
tahun 774.
29
Catatan :
30
َ َ
ْ ُ
ان َو ِمنه س
ْ َ َ ْ َ
مان َوالإ ْح َ ي الإو م لا سالإ ل
ُ َ ُْ
ثم اه ب اهلل َ
ر ماع الع َب َادة َّالتي أ َ
َ َْ ُ
و نأ و
ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
َ ْ ُ ُ ُ ُ ُّ َ ُ َ َ ْ ُ َ َ َ ُ َ َ َ ُّ ُ َ َ ْ َ ُ َ َّ ْ ُ
الره َبة َوالخش ْوع َوالخش َية الدعاء والخوف والرجاء والتوكل والرغبة و
َ َ َ َ ُ َّ ْ َ َُ َوالإ َن َاب ُة َوالإ ْست َع َان ُة َو ْ َ َ ُ َ
الإ ْس ِتغاثة َوالذ ْبح َوالنذ ُر َوغ ْي ُر ذ ِلك ِم َن
الإس ِتعاذة و ِ
ِ ِ ِ ِ
َّ َ
َ ُ َ َ
الع َباد ِة ال ِتي أمر اهلل ِبها .كلها هلل
َ
ِ
َّ ََّ ْ َ ٰ َ ّٰ َ َ َ ْ ُ ْ َ َ ّٰ َ َ ً َ ُ َ ُُْ ََ َ
اهلل احداۖ ﴾ هلل فلا تدعوا مع ِ َوالد ِل ْيل قوله تعالى ﴿ :وان المس ِجد ِ ِ
ْ ٌ َ َ ْ َ ًْ َ َ َ َ
ف َم ْن ص َرف ِمن َها شيئا ِلغ ْي ِر اهللِ ف ُه َو ُمش ِرك ك ِاف ٌر
َ َ َ ْ َّ ْ ُ َ َ ّٰ ٰ ٰ َ َ َ ُ َ ُُْ ََ َ
َ َّ َ َ َ ٗ
اهلل ِال ًها اخ َر لا ُب ْرهان له ِب ٖهِۙ ف ِانما
َوالد ِل ْيل قوله تعالى ﴿ :ومن يدع مع ِ
َ ُ ٗ ْ َ َ َّ ٗ َ ُ ْ ُ ْ ٰ ُ ْ َ
ِحسابه ِعند ر ِب ٖهۗ ِانه لا يف ِلح الك ِفرون ﴾
31
Catatan :
32
Macam-macam ibadah yang diperintahkan oleh Allah antara
lain; Islam, iman, ihsan, do’a 5 , khauf 6 , raja’ 7 , tawakkal 8 , raghbah 9 ,
rahbah 10 , khusyuk 11 , khasyyah 12 , inabah 13 , isti’anah 14 , isti’adzah 15 ,
istighatsah 16 , menyembelih hewan kurban, nadzar dan amal ibadah
lainnya yang diperintahkan Allah ta’ala. Semua ibadah itu adalah hak
Allah. Dalilnya adalah firman Allah ta’ala:
ً َ َ ّٰ َ َ ْ ُ ْ َ َ َ ّٰ َ ٰ َ ْ ََّ َّ
ِ هلل فلا تدعوا مع
﴾ ۖاهلل احدا ِ ِ ﴿ وان المس ِجد
“Sesungguhnya masjid-masjid itu kepunyaan Allah maka janganlah kalian
menyembah seseorangpun di samping (menyembah) Allah.” (QS. Al Jin:
18).
5
Do’a ada dua macam: do’a masalah dan doa ibadah. Doa masalah adalah doa yang
dipanjatkan agar dipenuhi hajat kebutuhannya. Do’a ibadah adalah doa yang dipanjatkan untuk
mencari pahala di sisi Allah dan agar selamat dari siksa-Nya.
6
Reaksi yang muncul akibat rasa kawatir dengan akan terjadinya sesuatu yang membahayakan.
7
Keinginan seseorang terhadap sesuatu yang mungkin diperoleh dalam waktu dekat atau jauh
akan tetapi diposisikan sebagai sesuatu yang bisa diperoleh dalam waktu dekat.
8
Bergantung kepada Allah dan merasa cukup dengan pembagian-Nya.
9
Berkeinginan untuk memperoleh sesuatu yang disenangi.
10
Rasa takut yang mengakibatkan lari dari sesuatu yang ditakuti.
11
Merasa rendah dan hina dengan keagungan Allah.
12
Rasa takut yang dilandasi dengan pengetahuan terhadap keagungan dan kebesaran sesuatu
yang ditakuti.
13
Kembali kepada Allah dengan melakukan ketaatan dan tidak berbuat maksiat kepada-Nya.
14
Meminta pertolongan.
15
Meminta perlindungan sebelum ditimpa musibah.
16
Meminta perlindungan sesudah ditimpa musibah.
33
Catatan :
34
“Barang siapa yang menyembah sesembahan yang lain disamping
(menyembah) Allah yang tidak ada keterangan tentang sesembahan itu
maka sesungguhnya perhitungannya di sisi Rabbnya. Sesungguhnya
orang-orang kafir itu tidak akan beruntung.” (QS. Al Mukminun: 117)
35
Catatan :
36
ُ َ ُ
الدل ْي ُل َق ْول ُه َت َعالى َ ﴿ :و َق َال َر ُّبكمُ
َ َ َ َ ُّ َ ُ ُ ُّ َ ْ َ
العباد ِة" و ِ
ث "الدعاء مخ ِ و ِفي الح ِدي ِ
ْ ُ ُ َ َ َّ َ َ َ َ ُ َّ َّ ْ َ َ َ ْ َ
ۗان ال ِذين ي ْستك ِب ُر ْون ع ْن ِع َبادِت ْي َس َيدخل ْون ج َهن َم ْاد ُع ْون ْي ا ْس َتج ْب لك ْ
م
ِ ِ ِ ٓ
َ
اخ ِر ْي َن ࣖ ﴾
د ِ
َ ْ ُ ُْ ْ َ ُ َ َ َ َ ُ ُ َ ُُ ََ َ َ َ ُ
َود ِل ْيل الخ ْو ِف ق ْوله تعالى ﴿ :فلا تخاف ْوه ْم َوخاف ْو ِن ِان كنت ْم ُّمؤ ِم ِن ْين ﴾
َ ْ َ َ َ ُ ْ َ َ َ َْ ْ ْ َ ً َ َ ُُْ ََ َ ُ
َ َ َ ْ َ
الرج ِاء قوله تعالى ﴿ :فمن كان يرجوا ِلقاۤء ر ِب ٖه فليعمل عملا َو َدل ْيل َّ
ِ
ََ ً َ َ ً َ ُْ ْ
ص ِالحا َّولا يش ِرك ِب ِع َباد ِة َر ِب ٖ ٓه احدا ࣖ ﴾
َ َ َ ْ ُ ُْ ْ َ َ َ ّٰ َ َ َّ ُ َ ُ َّ َ ُّ َ ْ ُ ُ َ َ َ
اهلل فت َوكل ْوٓا ِان كنت ْم ُّمؤ ِم ِن ْين ﴾ َو قال
ِ ى لعو ﴿ ى: َود ِل ْيل التوك ِل قوله تعال
37
Catatan :
38
ْ َ َ َ َ ْ َ ُ َ ُُ ََ َ َ ُ َ ْ
َود ِل ْيل الخش َي ِة ق ْوله تعالى ﴿ :فلا تخش ْوه ْم َواخش ْو ِنۗ ﴾
َ َ َ َ ُُْ ََ َ
ََ ُْ ْ ٰ َ ُ ْ ََْ ُ ْ ٗ َ َ ْ ُ
الإناب ِة قوله تعالى ﴿ :وا ِنيبوٓا ِالى ر ِبكم واس ِلموا له ﴾
ود ِليل ِ
َ َ َ ُ َ َْ ُ َ َ َ ُُ ََ َ َ َ ْ ُ
الإ ْس ِتعان ِة ق ْوله تعالىِ ﴿ :اَّياك نع ُبد َواَِّياك ن ْست ِع ْينۗ ﴾
ِ ل ود ِلي
َ ْ ََ ْ َ َ ْ َ َ ْ
است ِع ْن ِباهللِ " . ث " ِإذا استعنت ف َ
و ِفي الح ِدي ِ
ُ ْ َُ ُ َْ َ ُ ْ َُ ُ َ َ َ ُُ ََ َ َ َ ْ ُ
الإ ْس ِتعاذ ِة ق ْوله تعالى ﴿ :قل اع ْوذ ِب َر ِب الفل ِقِۙ ﴾ َو ﴿ قل اع ْوذ
ِ ل ود ِلي
َّ َ
اسِۙ ﴾
ِبر ِب الن ِ
َ ُ ُ َ ُ
َو َدل ْي ُل الإ ْست َغ َاثة َق ْول ُه َت َعالى ﴿ :ا ْذ تَ ْس َتغ ْي ُث ْو َن َرَّبك ْم َف ْ
اس َت َج َ
اب لك ْم ﴾ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
ّٰ ُ ْ َّ َ َ ْ َ ُ ُ ْ َ َ ْ َ َ َ َ َ َ ُ َْ َ ُُْ ََ َ
َ ود ِل ْيل الذب ِح قوله تعالى ﴿ :قل ِان صل ِاتي ونس ِكي ومحياي وَم ِاتي ِ ِ
هلل ر ِب ْ
َ ْٰ َ َ َ َ
َ ٗ
العل ِم ْينِۙ ١٦٢لا ش ِر ْيك لهۚ ﴾
َ َ َ َ َ ُ َ ُ َ َّ ْ َ ُ َّ ْ َ ُ ُ َ َ َ
ود ِل ْيل النذ ِر ق ْوله تعالى ُ ﴿ :ي ْوف ْون ِبالنذ ِر َويخاف ْون َي ْو ًما كان ش ُّر ٗه
َ
ُم ْست ِط ْي ًرا ﴾
39
Catatan :
40
Dalam sebuah hadits dikatakan:
َ ُّ ُ ُ َ ُّ
الع َباد ِة
ِ الدعاء مخ
17
Hadits ini adalah hadits lemah. Hadits ini diriwayatkan oleh Tirmidzi dan Thabrani. Lihat
footnote hadits ini dalam kitab Taisir Wushul ila Nailil Ma’mul bi Syarh Tsalatsatul Ushul buah
karya Nu’man bin Abdil Karim Al Watr.
41
“Barang siapa yang mengharapkan pertemuan dengan Rabbnya,
hendaknya beramal shalih dan tidak menyekutukan Allah dengan
seorangpun.” (QS. Al Kahfi: 110)
Catatan :
42
Dalil tawakkal adalah firman Allah ta’ala:
َ ْ ْ ُّ ْ ُ ْ ُ ْ ْ ُ ََّ َ َ ّٰ َ َ َ
﴾ اهلل فتوكلوٓا ِان كنتم مؤ ِم ِنين
ِ ﴿ وعلى
“Dan bertawakallah kepada Allah jika kalian (benar-benar) beriman.” (QS.
Al Maidah: 23).
Allah berfirman:
ٗ َ َ ّٰ َ َ ْ ََّ َ َّ ْ َ َ
﴾ ۗاهلل ف ُه َو ح ْس ُبه
ِ ﴿ ومن يتوكل على
“Barang siapa yang bertawakal kepada Allah maka dia akan mencukupi
(keperluannya).” (QS. Ath Thalaq: 3)
َ ٰ
﴾ خ ِش ِع ْين
“Sesunguhnya mereka adalah orang-orang yang selalu bersegera untuk
melakukan kebaikan dan menyembah Kami dengan dilandasi rasa harap
dan cemas. Mereka adalah orang-orang yang khusyuk kepada Kami.” (QS.
Al Al Anbiya': 90)
43
Catatan :
44
Dalil inabah adalah firman Allah ta’ala:
َ
ٗ ْ ُ ََْ ْ ُ َ ٰ ْ ُْ ََ
﴾ ﴿ وا ِنيبوٓا ِالى ر ِبكم واس ِلموا له
“Dan kembalilah kepada Rabb kalian dan berserah dirilah kepada-Nya.”
(QS. Az Zumar: 45).
Allah berfirman:
َ ْ ُ
﴾ ِۙاس
َّ َ ُ ْ ُ
ِ ﴿ قل اعوذ ِبر ِب الن
“Katakanlah: Aku berlindung kepada Rabb manusia.” (QS. An Naas: 1)
18
HR. Ahmad dan Tirmidzi
45
Catatan :
46
Dalil istighatsah adalah firman Allah ta’ala:
ُ َ ُ
ْ
﴾ اب لكم ْ ﴿ ا ْذ تَ ْس َتغ ْي ُث ْو َن َرَّبك ْم َف
َ اس َت َج
ِ ِ
“Jika kalian memohon bantuan kepada Rabb kalian niscaya Allah akan
mengabulkannya.” (QS. Al Anfal: 9)
19
HR. Muslim.
47
Catatan :
48
َّ ُ ْ َ
الأصل الث ِاني
َ َ ْ ْ َّ َ َ ْ
ُ ُ َ ْ َ ْ ْ َّ
الإن ِقياد له ُ َ ُ َ ْ ُ َ ْ َ
ِ الإس ِتسلام ِهللِ ِبالتو ِحي ِد و
ِ وهو. الإسلا ِم ِبالأ ِدل ِة
ِ مع ِرفة ِدي ِن
ُ َ َ ُ ُ ُُْ َ َ َّ
: َوه َو ثلاث َم َر ِات َب. الش ْر ِك
ِ نَصم
ِ والخلو ِبالطاع ِة
ٌ َ ْ َ َ َ َ َ ْ َ ُّ ُ َ َ ْ َ َ ْ َ َ
. ان وكل مرتبة لها أركان ِ الإحس ِ ان و ِ الإيم
ِ و الإ ْسلا ِم
ِ
49
Catatan :
50
َ َ َ ََْ َ ُ
اهلل َوأَّن ُم َحَّم ًدا َر ُس ْو ُل اهللِ وَ
ان الإ ْسلاَم َخ ْم َس ٌة َش َه َاد ُة أ ْن َلاإل َه إَّلا ُ فأرك
ِ ِ ِ ِ
َ َ ْ َ َ َ َ َ َّ َ َ ْ َ َّ َ َ
ام. ََ َْ
ام الصلا ِة و ِإيت ِاء الزك ِاة و صو ِم رمضان و ِح ِج بي ِت اهللِ الحر ِ ِإق ِ
ْ ٰۤ َ ُ ُ ُ َ َ ّٰ ُ ََّ ٗ َ ٰ َ َّ ُ َ ُ َّ َ َ ُ ُ َ َ َ
اهلل انه ل ٓا ِاله ِالا ه َوِۙ َوال َملىِٕكة َواولوا فد ِل ْيل الش َهاد ِة ق ْوله تعالى ﴿ :ش ِهد
ُ َ َ َ َّ َ
ِف ْي ع ِق ِب ٖه لعل ُه ْم َي ْر ِجع ْونۗ ﴾ ٢٨
51
Catatan :
52
ْ َ ُ ََّ ََْ ٰ َ ُ ْ َْ َ ْ ٰ ََ َ َ ُُ ََ َ
وق ْوله تعالى ﴿ :قل يٰٓاهل ال ِكت ِب تعال ْوا ِالى ك ِل َمة َس َواۤءْۢ َبيننا َو َبينك ْم الا
ُ َ َّ َ ْ ُ َ ْ ً َ َ َ ْ ُ َ َّ ّٰ َ َ ُ ْ َ
اهلل َولا نش ِرك ِب ٖه ش ْي ًُٔا َّولا َيت ِخذ َبعضنا َبعضا ا ْر َب ًابا ِم ْن د ْو ِن نعبد ِالا
َ ََّ ْ ُ ّٰ َ ْ َ َّ َ ُ ُ
اهللۗ ف ِان ت َول ْوا فق ْولوا اش َهد ْوا ِبانا ُم ْس ِل ُم ْون ﴾
ِ
ُ ُ
َق ْول ُه َت َعالَى َ ﴿ :ل َق ْد َجا َۤءك ْم َر ُس ْو ٌل منْ َ ْ ُ َ َ َ َ َّ ُ َ ً َ ُ ْ ُ
ِ ود ِليل شهاد ِة أن محَّمدا رسول اهللِ
ٌ َ ٌ ََ ُ ْ ْ َ ُّ َ ََ َُْ ُ َ
زْ ٌز عل ْي ِه َما ع ِنت ْم ح ِر ْيص عل ْيك ْم ِبال ُمؤ ِم ِن ْين َر ُء ْوف َّر ِح ْي ٌم ﴾
انف ِسك ْم ع ِ ي
َ َ َ ْ َ َ َ َ َ َّ ُ َ ً َ ُ ْ ُ
َ َ ُ ُ ْ َ َ َ ََ ْ ُْ ُ ْ َ
ومعنى شهاد ِة أن محَّمدا رسول اهللِ :طاعته ِفيما أمر وتص ِديقه ِفيما
َ َ
ْ َ َ َ ْ َ ُ َ َ ْ ُ َ َ َ َ َ َ َ َّ َ َ ْ ُ ُ َ َّ َ َ َ َ
أخبر واج ِتناب ما عنه نهى وزجر وأن لا يعبد اهلل ِإلا ِبما شرع.
َ َ ُ ْ َّ َ ُُْ ََ َ َّ َْ َ ْ ُ َّ َ َ َّ َ
الزك ِاة َوتف ِس ْي ُر الت ْو ِح ْي ِد قوله تعالى ﴿ :ومآ ا ِمر ٓوا ِالا
ُ ود ِليل الصلا ِة و
َّ ٰ َ َ ُ ْ ُ َّ ٰ َ َ
ُ ََ َْ ّٰ َ ُ ْ ْ َ ُ َْ ُ ُ
الزكوة الدين ەِۙ حنفا َۤء َو ُي ِق ْي ُموا الصلوة ويؤتوا
ِليعبدوا اهلل مخ ِل ِصين له ِ
َ َ ٰ َ ُْ َْ
وذ ِلك ِدين الق ِيم ِةۗ﴾
َّ ُ
َ ُ َ َ ُ ُ ٰ َ
ودل ْي ُل الصيام َق ْول ُه َت َعالى ﴿ :ي ٰٓ َاي ُّ َها الذيْ َن ا َم ُن ْوا كت َب َع َل ْيك ُ
َ
ام كما الصي
ِ م ِ ِ ِ
ُ َ َ َ َّ ْ َ ْ َ ْ ُ ْ َ َ َّ ُ ْ ََّ ُ ْ َ
ك ِتب على ال ِذين ِمن قب ِلكم لعلكم تتقونِۙ ﴾
53
Catatan :
54
َ َ ََ َ ْ ُّ َّ َ َ ّٰ َ َ ََ ُُْ َ ُ ْ َ
اس ِحج الب ْي ِت َم ِن ْاستطاع ِال ْي ِه
ِ الن ى لع هلل
ِ وِ ﴿ : ى الع ت ه ل و ق حجلا ل ود ِلي
َ ْ َ ٰ ْ َ ٌّ َ َ ّٰ َّ َ َ َ َ ْ َ َ ً ْ َ
﴾ س ِبيلاۗ ومن كفر ف ِان اهلل غ ِني ع ِن العل ِمين
ُ ْ َ ْ ُ ْ َ ْ َ ُ َّ
﴾ زز الح ِكيم ِالا هو الع ِ ي
“Allah bersaksi bahwa tidak ada sesembahan yang berhak untuk disembah
selain Dia, Yang menegakkan keadilan. Para malaikat dan orang-orang
yang memiliki ilmu (juga mengatakan yang demikian itu). Tidak ada
sesembahan yang berhak untuk disembah melainkan Yang Maha Perkasa
lagi Bijaksana.” (QS. Ali Imron: 18).
ُ َّ
seluruh sesembahan selain Allah. Kalimat (اهلل )إلاartinya menetapkan
peribadatan hanya untuk Allah saja, tidak ada sekutu bagi-Nya dalam
beribadah kepada-Nya. Demikian itu sebagaimana juga tidak ada sekutu
bagi-Nya dalam kekuasaan-Nya.
55
Catatan :
56
Tafsir kalimat La ilaha illallah diperjelas dengan firman Allah
ta’ala:
َّ َّ َ َ
رن ْي َ ِالا ال ِذ ْي َف َط٢٦ ِۙ﴿ َواِ ْذ َقال ِا ْب ٰر ِه ْي ُم ِلاب ْي ِه َو َق ْو ِم ٖه ِاَّنن ْي َب َرا ٌۤء ََِّما َت ْع ُب ُد ْو َن
ِ ِ ٓ ِ
َ ْ ُ ْ َ ْ ُ َّ َ َ َ ً ً َ َ َ َ ٗ َّ َ
﴾ ٢٨ ۗ َوجعل َها ك ِل َمة ْۢ َب ِاق َية ِف ْي ع ِق ِب ٖه لعلهم ير ِجعون٢٧ ف ِانه َس َي ْه ِد ْي ِن
“Dan ingatlah, ketika nabi Ibrahim berkata kepada bapaknya dan
kaumnya: Sesungguhnya aku berlepas diri dari segala yang kalian sembah.
(tetapi aku menyembah) kepada Dzat yang telah menciptakanku.
Sesungguhnya Dia akan memberikan petunjuk kepada-Ku. Ibrahim
menjadikan kalimat tauhid itu sebagai kalimat yang kekal pada
keturunannya agar mereka kembali kepada kalimat tauhid tersebut.” (QS.
Az Zukhruf: 43)
57
Catatan :
58
Dalil syahadat Muhammad Rasulullah shallallahu ‘alaihi
wasallam adalah firman Allah ta’ala:
ُ ََ ٌ َ ُّ َ ََ َ ُ َُْ ٌ ُ َ ْ ََ
﴿ لقد جا َۤءك ْم َر ُس ْول ِم ْن انف ِسك ْم ع ِزيْ ٌز عل ْي ِه َما ع ِنت ْم ح ِر ْيص عل ْيك ْم
ٌ ْ َّ ٌ ْ ُ َ َْ ْ ُْ
﴾ ِبالمؤ ِم ِنين رءوف ر ِحيم
“Telah datang seorang rasul dari kaum kalian sendiri, berat terasa olehnya
penderitaan kalian, sangat menginginkan (keimanan dan keselamatan)
bagi kalian, amat belas kasihan algi penyayang terhadap orang-orang
mukmin.” (QS. At Taubah: 128)
59
Catatan :
60
“Hai, orang-orang yang beriman diwajibkan atas kalian untuk
mengerjakan puasa sebagaimana telah diwajibkan kepada orang-orang
sebelum kalian agar kalian bertakwa.” (QS. Al Baqarah: 183)
َ َ ْٰ َ َ َ ّٰ
﴾ اهلل غ ِن ٌّي ع ِن العل ِم ْين
“Mengerjakan haji adalah kewajiban manusia terhadap Allah, yaitu (bagi)
orang yang sanggup mengadakan perjalanan ke Baitullah.” (QS. Ali
Imran: 97)
61
Catatan :
62
َ ُ َ ََ ُ َ َ ُ
الإ ْيمان :
الم ْرتبة الث ِانية ِ
َ َ ُ َ ْ ٌ َ َ ْ ُ ْ َ ُ ْ َ ً َ َ ْ َ َ َ ْ ُ َ َ َ َّ
ُ َ َْ َ َ َ ُ
وهو ِبضع وسبعون شعبة .فأعلاها قول لا ِإله ِإلا اهلل وأدناها ِإماطة
ْ َ اء ُش ْع َب ٌة م َ َ َ َ َّ ْ َ َ
الح َي ُ
ان .
ِ ِ م ي الإ ن ِ الأذى ع ِن الط ِري ِق و
َ ُُ َ َ َ َ َ
ْ َ َ ُ ُ َ َ َ ْ ُْ َ ْ َ ُ ُ َّ ٌ
الآخ ِر
ِ وأركانه ِستة :أن تؤ ِمن ِباهللِ وملا ِئك ِت ِه وكت ِب ِه ورس ِل ِه واليو ِم
َ َ َ َ
َو ِبالقد ِر خ ْي ِر ِه َوش ِر ِه .
ُ
والدل ْي ُل َع َلى َهذه الأَ ْر َكان السَّتة َق ْول ُه َت َعالَى َ ﴿ :ل ْي َس الْبَّر َا ْن ُت َو ُّلواْ
َ
ِ ِ ِ ِ ِِ ِ
ْٰ ْ ٰ َّ ْ َّ َ ْ ٰ َ َ ّٰ ْ ْ َ ْ ْ ُ ْ َ ُ
اهلل َوال َي ْو ِم الا ِخ ِرُوجوهك ْم ِق َبل ال َمش ِر ِق َوال َمغ ِر ِب َول ِكن ال ِبر من امن ِب ِ
ْ
َ ْ َ ٰۤ َ َ ٰ َ َّ َ
والملىِٕك ِة وال ِكت ِب والن ِب ٖينۚ ﴾
َ َْ ٰ ُ َ َ َّ َُّ َ َ ُ َ َ َ ُُ ََ َ
ود ِل ْيل القد ِر ق ْوله تعالى ِ ﴿ :انا كل ش ْيء خلقنه ِبقدر ﴾
63
Catatan :
64
yang paling rendah adalah menyingkirkan gangguan dari jalan. Malu
adalah salah satu cabang dalam iman.
Rukun iman itu ada enam: Beriman kepada Allah, para malaikat,
kitab-kitab, para rasul-Nya, hari akhir dan beriman kepada takdir baik
dan buruk.
Dalil beriman kepada takdir yang baik dan buruk adalah firman
Allah ta’ala:
َ َ ُ ٰ َْ َ َ َُّ َّ
﴾ ﴿ ِانا كل ش ْيء خلقنه ِبقدر
“Sesungguhnya Kami menciptakan segala sesuatu dengan takdir.” (QS. Al
Qomar: 49)
65
Catatan :
66
ْ َ ُ ُ ْ ٌ َ ٌ َ َ َ ُ َّ َ ُ
احد .الإحسان ركن و ِ الم ْرتبة الث ِالثة ِ :
َ
َ ُ َ ْ َ ْ ُ َ َ َ ََّ َ َ َ ُ َ ْ َ ْ َ ُ ْ َ َ ُ َ َّ ُ َ َ َ
وهو أن تعبد اهلل كأنك تراه ف ِإن لم تكن تراه ف ِإنه يراك .
َّ ْ َ ُ ُّ ْ ُ َ َّ ّٰ َ َّ ْ َ َّ َ َ ُ َ ُُ ََ َ
اهلل َم َع ال ِذين اتق ْوا َّوال ِذين ه ْم مح ِسن ْون ࣖ۔ ﴾ َوالد ِل ْيل ق ْوله تعالى ِ ﴿ :ان
ُ ْ َْ َُ َّ ْ َ ٰ َ ْ َّ ْ َ َ ََّ ْ َ َ ْ َ َ ُُْ ََ َ
ز ِز الر ِحي ِمِۙ ٢١٧ال ِذي يرىك ِحين تقوم ٢١٨ وقوله تعالى ﴿ :وتوكل على الع ِ ي
ً ْ ُ ُ َ َ َّ َُّ َ َ ُ ُ
ِم ْن ع َمل ِالا كنا عل ْيك ْم ش ُه ْودا ِاذ ت ِف ْيض ْون ِف ْي ِهۗ ﴾
67
Catatan :
68
“Sesungguhnya Allah bersama orang-orang yang bertakwa dan orang-
orang yang berbuat baik.” (QS. An An Nahl: 128).
ْ َ ْ ُ ْ ُ ْ ً ْ ُ ُ ْ ُ ْ َ َ َُّ
﴾ ۗكنا عليكم شهودا ِاذ ت ِفيضون ِفي ِه
“Kamu tidak berada dalam suatu keadaan dan tidak membaca suatu ayat
dari Al Qur'an dan kamu tidak mengerjakan suatu pekerjaan, melainkan
Kami menjadi saksi atasmu di waktu kamu melakukannya.” (QS. Yunus:
61)
69
Catatan :
70
ََ الم ْش ُه ْو ُر َع ْن ُع َم َر ْ َ َ ْ ُ َ ُّ َّ َ ْ ُ
اب َر ِضى ط خ لا ن ب ث ج ْبر ْيل َ
ِ ِ والد ِليل ِمن السن ِة ح ِدي ِ ِ
ْ َ ُ َ ْ ُ َ َ َْ َ َْ ُ ُ
اهلل عنه قالَ :بينما نح ُن جل ْو ٌس ِعند َر ُس ْو ِل اهللِ صلى اهلل عليه وسلم
َ ُ
اب َو ش ِد ْيد َس َو ِاد ي ات َي ْوم إ ْذ َط َل َع َع َل ْي َنا َر ُج ٌل َشد ْي ُد بَ َياض الث َ َ َ
ذ
ِ ِ ِ ِ ِ
َ َ
َ ْ َ ُ ْ َ َ َ ْ َ ُ َّ َ َ َ َ ْ ُ ُ َّ َ ٌ َ َّ َ َ َ َ َّ
الشع ِر لا يرى علي ِه أثر السف ِر و لا يع ِرفه ِمنا أحد حتى جلس ِإلى النبي
ِ
َ َ ْ َ َ ُ ْ َ َ ْ َ َ ُ ْ َ َ ْ َ َ َ َ ََّ ْ َ َ
صلى اهلل عليه وسلم فأسند ركبتي ِه على ركبتي ِه و وضع كفي ِه على
ْ َ َ َ َ َ ُ ُْ َ
َ َ ْ َ َ َ َ ُ ََّ ُ ْ ْ َ
الإسلا ِم فقال رسول اهللِ صلى اهلل ف ِخذي ِه و قال :يا محمد أخ ِب ِرني ع ِن ِ
ْ َ ُ َ ْ َ ْ َ َ َ ْ َ َ َ َّ ُ َ َ َّ ُ َ ً َ ُ ْ ُ
الإسلام أن تشهد أن لا ِإله ِإلا اهلل و أن محَّمد رسول اهللِ عليه وسلم ِ :
ََ َ َ َ َ ُ َّ َ َ َ ُ ْ َ َّ َ َ َ ُ ْ َ َّ َ َ َ ُ
الزكاة َو تص ْو َم َر َمضان َو تحج الب ْيت َم ِن ْاستطاع و ت ِقيم الصلاة و ت ِؤتي
َْ َ ْ ً َ َ َ َ ْ َ َ َ َْ َْ َُُ َ ُ َ ُ ُ َ َ َ َ ْ ْ َ
ِإلي ِه س ِبيلا ,قال :صدقت ,فع ِجبنا يسأله و يص ِدقه .قال :فأخ ِبرِني ع ِن
َ َ َ َ َ َ ُُ َ َ َ
ْ َ َ ُ ُ َ َ ْ ُْ ْ َ
ان ,قال :أن تؤ ِمن ِباهللِ و ملا ِئك ِت ِه و كت ِب ِه و رس ِل ِه و اليو ِم الأ ِخ ِر الإيم ِ ِ
َ
ان, سالق َدر َخ ْيره َو َشرهَ ,ق َالَ :ص َد ْق َت َق َالَ :فأ ْخب ْرني َعن الإ ْح َ َ ُْ َ َ
و تؤ ِمن ِب
ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
71
Catatan :
72
َ َ َ
ْ ْ َ َ َ َ َ َ َ ُ َّ َ ُ َ َ ْ ُ َ ْ َ ْ َ ُ َ َ َ ََّ َ َ َ ُ َْ ْ
فأخ ِب ِرني: قال. أن تعبد اهلل كأنك تراه ف ِإن لم تكن تراه ف ِإنه يراك:قال
َ َ
ْ َفأ ْخب ْرني َعن: َق َال.السائل َّ الم ْس ُئ ْو ُل َع ْن َها بأ ْع َل َم م َن ََ
َ َما: قال,اع ِة َ َّ َ
ع ِن الس
ِ ِ ِِ ِ ِ
َ َ َ
َّ َ َ َ َ َ َ َ ُ َ َ ُ َ َ ْ َ َ َ ََّ ُ َ َ َ َ ْ َ َ َ َ َ
قال أن ت ِلد الأمة ربتها و أن ترا الحفاة العراة العالة ِرعاء الش ِاه,أمار ِاتها
َ َ َُْ ََ َ
َ ْ َ ُ َ ُ َ َ َ َ ًّ َ َ ْ َ َ َ َ َ َ َ َ الب ْن
ُ
يا عمر أتد ِري م ِن: فمضىفل ِبثنا م ِليا فقال: قال.ان ِ ي ي فِ يتطاولو
ن
َ ُ ُ َ ُ َ َ َ ُ
َ َه َذا ج ْبر ْيل أ َتاك ْم ُي َعل ُمك ْم أ ْمر:اهلل َو َر ُس ْول ُه أ ْعل ُم َقال ُ : ُق ْل ُت.السائ ُل َّ
ِ ِ ِ ِ
ُ
ِد ْي ِنك ْم
Dalil dari hadits Nabi adalah hadits Jibril yang terkenal. Hadits
itu diriwayatkan dari dari Umar radhiyyallahu ‘anhu, dia mengatakan:
74
Kami terheran-heran dengan lelaki itu, dia bertanya namun dia
juga yang membenarkan jawabannya. Lelaki itu kemudian berkata:
Kabarkanlah kepadaku tentang iman. Rasulullah menjawab: Beriman
kepada Allah, malaikat, kitab-kitab, para rasul, hari akhir dan beriman
dengan takdir yang baik dan buruk. Lelaki itu berkata: Engkau benar.
20
HR. Muslim.
75
Catatan :
76
َْ ُ َ ُ ْ َ ُ َ ُ ُ َ
الأصل الث ِالث َمع ِرفة ن ِب ِيك ْم محَّمد
ُ ْ
اش ٌم ِم ْن ق َريش ه
َ َ
و م اش ه
ْ َ
ن ب ب لط
ُ َ
الم د َو ُه َو ُم َحَّم ٌد ْب ُن َع ْبد اهللِ ْبن َع ْ
ب
ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
ََ َ َ َ َ ُ ْ ُ َ ْ َ َ ُ ٌْ َ َ
اه ْي َم الخ ِل ْي ِل عل ْي ِه راع ْيل ْبن إ ْب َ
ِ ِ ِ وق َريش ِمن الع َر ِب والع َرب ِمن ذ ِري ِة ِإسم ِ
َ
َ َ َ َ َ ْ َ ُ َّ َ ُ َ َّ َ ُ َ َ ُ َ ُ ْ َ َ ٌ َ ُّ ْ َ َ َ ً
وعلى ن ِب ِينا أفضل الصلاة والسلام .وله ِمن العم ِر ثلاث و ِستون سنة
ْ ْ َ
َ َ ْ َ ْ َ ُ ْ َ َ ْ َ ُّ ُ َ َ َ َ ٌ َ ْ ُ ْ َ َ ًّ َ ُ ْ ً ُ
ِمنها أربعون قبل النبو ِة وثلاث و ِعشرون ن ِبيا رسولا .نبئ ِب ِإقرأ .
ِ
ْ ُ ْ َ
َ َ َ َ َ ُ ُ َ َّ ُ َ َ َ ُ ُ َّ َ َ َ ُ َّ َُْ َ
الشر ِك ويدعو ِإلى ْ
وأر ِسل ِبالمد ِث ِر .وبلده مكة بعثه اهلل ِبالنذار ِة ع ِن ِ
َ َ َ ُ َ َْ َ َ ْ َّ َ ُ َ ُُ ََ َ َّ
الت ْو ِح ْي ِد َ .والد ِل ْيل ق ْوله تعالى ﴿ :يٰٓايُّها ال ُمد ِث ُرِۙ ١ق ْم فان ِذ ْرۖ َ ٢و َرَّبك فك ِب ْرۖ ٣
َ َ ْ َ َ ُْ َ َ ْ َ َ َ َ َ َ ْ َ ُّ ْ َ ْ ُ
الرج َز فاهج ْرۖ َ ٥ولا ت ْمنن ت ْستك ِث ُرۖ َ ٦و ِل َر ِبك فاص ِب ْرۗ ﴾ ٧ وثِيابك فط ِهرۖ ٤و
77
Catatan :
78
َ َ َ ْ ُ َ َّ َ َ ْ َ ُ ْ ََْ ْ ُ ْ ُ َ
الش ْر ِك َو َيدع ْو ِإلى الت ْو ِح ْي ِد َ .و َرَّبك فك ِب ْر: ومعنى قم فأن ِذر :ين ِذر ِ ِ
ن ع
َ
َ ُ ْ َ ْ ْ َ َ َ َ َ َ َ ُ َّ َ
ع ِظ ْمه ِبالت ْو ِح ْي ِد َ .و ِثي َابك فط ِه ْر : :ط ِهر أعمالك ِمن ال ِشر ِك والرجز:
ُ ْ َ
َ
ْ َْ َ ُ َ َ ْ ُ َ َْ ُ َ َ ْ ََ َ ََ َُ ْ
اءة ِمن َها َوأه ِل َها الأصنام .وهجرها :تركها وأهلها والبر
َ َ
ََْ َ َ َ ُ َ ْ ْ ْ َ َ ْ ُ ْ َ َّ َ َ َ َ َ َ َ َ َ
أخذ على هذا عشر ِس ِنين يدعو ِإلى التو ِحي ِد .وبعد العش ِر ع ِرج ِب ِه ِإلى
َ ْ ُ َ َ ٌ َ َ ْ َ َ ََ َ ْ ُ ْ َ ُ ْ ََ
الهج َرة ف ِر ْيضة على ِ و . مِ لا س الإ
ِ د
ِ لب ى ل إ ك
ِ ِ ِ ر ْ الش د
ِ الإن ِتقال ِمن بل الهج َرة ِ و ِ
َ
ْ َ َ َ َ َ ٌ َ ْ َ ُ ْ َ َّ َ ُ َ َ َُّ ْ َ َ َ
الش ْر ِك ِإلى َبل ِد ا ِلإسلا ِم .و ِهى ب ِاقيه ِإلى أن تقوم الساعة. ِ د ِ ه ِذ ِه الأم ِة ِمن بل
َ ُ َُْ َّ َّ ْ َ َ َ ّٰ ُ ْ ٰۤ َ ُ َ َ ُ َ ُُْ ََ َ
ىه ُم ال َملىِٕكة ظا ِل ِم ْ ٓي انف ِس ِه ْم قال ْوا ِف ْي َم ﴿ان ال ِذين توف ِ ى: َوالد ِل ْيل قوله تعال
َ ً ّٰ َ ُ ْ ََ ْ َ ُ ْ َْ ُ َْ ُ ْ ُ ْ َ ُ ْ َُّ ُ ْ َ ْ َ ْ َ
اهلل َو ِاسعة ِ ض ر ا ن ك ت م لا ٓا و ال ق ض
ِ ۗ رْ ا ال ى ف كنتمۗ قالوا كنا مستضع ِفي ِ
ن
ْ
َ ُ َ ُ ْ ْ َ َ ُ ٰۤ ِٕ َ َ ٰ ُ ْ َ َ َّ ُ َ َ َ ْ َ ْ ً َّ ْ ُ ْ َ ْ َ ْ َ
اجروا ِفيهاۗ فاولىك مأوىهم جهنمۗ وساۤءت م ِصيراِِۙ ٩٧الا المستضع ِفين فته ِ
َ ْ ْ َ َ َ َ ْ ُ ْ َ ْ َ ً َّ َ َ ْ َ ُ ْ َ َ ْ ً م َن الر َجال َو َ
ان لا ي ْست ِطيعون ِحيلة ولا يهتدون س ِبيلاِۙ ٩٨ النسا ِۤء وال ِولد ِ ِ ِ ِ ِ
ّٰ ُ َ ْ َّ ْ ُ َ َ ْ ُ ْ َ َ َ ّٰ ُ َ ُ َ ُ َ ُ ٰۤ َ َ
اهلل عف ًّوا غف ْو ًرا ﴾ ٩٩ فاول ِٕىك ع َسى اهلل ان يعفو عنهمۗ وكان
79
Catatan :
80
ٰ َ َ َّ ْ َ ٰ َ ُ ْ َّ َ ْ ْ َ َ ٌ َ َّ َ َ ْ ُ َ ُُ ََ َ
اي فاع ُبد ْو ِن ﴾ وق ْوله تعالى ﴿ :ي ِعب ِادي ال ِذين امنوٓا ِان ار ِضي و ِاسعة ف ِاي
ْ
الهج َر ِة ِم َن ى
َ ْ ُ َ َ
ل ع ل يل والد . ان
ْ َ
م ي الإ م اساهلل ب ْ ََ ُ
اه ْم ُ د نا ا و رُ اج َم َّك َة َل ْم ُي َ
ه
ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ
ْ َ ُ َ َّ َ ْ َ َ َّ ْ َ ُ َ َ َ ْ َ ُ َّ ْ َ ُ َ َّ ُ ُّ َ َ ْ ُ ُ َ َ ْ َ
الهجرة حتى تنق ِطع التوبة ولا تنق ِطع التوبة حتى السن ِة قوله :لا تنق ِطع ِ
ْ َ ْ ُ َّ
تطل َع الش ْم ُس ِم ْن َمغ ِر ِب َها.
ْ َ ُْ ََ ُ َ َ َّ ْ َ َ
ْ َ َّ َ َ َ َ َ َْ
الإسلا ِم ِمثل الزك ِاة .والصو ِم فلما استقَّر ِفي الم ِدين ِة أ ِمر ِبب ِقي ِة شر ِائ ِع ِ
َ
81
Catatan :
82
ْ َ ُ ْ ُ ّٰ َ ُ َ ً ُ ْ ٰٓ َ ُّ َ َّ َ ُ َ ُُ ََ َ
اهلل ِال ْيك ْم ج ِم ْيعا ﴾
اس ِاِني رسول ِ الن ُ َوالد ِل ْيل ق ْوله تعالى ﴿ :قل يايها
ُ َ ُ َ ْ َْ َ ُ
الدل ْي ُل َق ْول ُه َت َعالى ﴿ :ال َي ْو َم اك َم ْل ُت لك ْم د ْي َنكمْ
َْ َ َ ُ َ َ ْ َ
ِ و أك َمل اهلل ِب ِه ِ
الدين .و ِ
ْ ً ْ ُ َ ُ ْ َ َْ ُ َ َ ُ ْ
َوات َم ْمت عل ْيك ْم ِنع َم ِت ْي َو َر ِضيت لك ُم ال ِا ْسل َام ِديناۗ ﴾
83
Catatan :
84
ُ ُ ً َ ُ َ ُُْ ََ َ
ْ َ َ ْ ُ َ ْ َ َّ ُ ُ َ ْ َ َ ُ ْ ََْ َ َ
وأرسل اهلل ج ِميع الرس ِل مب ِش ِرين ومن ِذ ِرين .والد ِليل قوله تعالى﴿ :رسلا
َ َ ّٰ
اهلل ُحَّج ٌة ْۢ َب ْع َد ُّ ُّ َ ْ َ َ ُ ْ ْ َ ََّ َ ُ ْ َ َّ
الر ُس ِلۗ ﴾ اس على ِ مب ِش ِرين ومن ِذ ِرين ِلئلا يكون ِل ِ
لن
ُ ْ ُ َ ٌ َ ُ َ َ َ ُ َّ ْ َ َ َ ْ ُ
َّ َ ُ َ ََّ ُ ُ ْ ُ ْ ٌ َ َ ْ َّ َ
آخرهم محمد وهو خاتم الن ِب ِيين .والد ِليل ُ
وأولهم نوح علي ِه السلام و ِ
ْ َّ َ ْ َ ْ َ َ ْ َ َ َ َ ْ َ ْ َ ٰ ُ َ َ َ َّ َ َ ُ ُ ْ ٌ َ ْ ُ ُ َ َ َ
على أن أَّوله ْم نوح قوله تعالىِ ﴿ :ان ٓا اوحينآ ِاليك كمآ اوحينآ ِالى نوح
َّ َّ َ ْ ْ
ن َبع ِد ٖهۚ ﴾
والن ِب ٖين ِم ْۢ
َ ُ ََّ َ ْ ُ ُ ُ ْ َ َ ْ ُ َْ ْ َ ُ ً ْ ُ َ ُ ُّ َُّ َ َ َ
وكل أمة بعث اهلل ِإلي ِهم رسولا ِمن نوح ِإلى محمد يأمرهم ِب ِعباد ِة اهللِ
َََ ْ ََ َْ َ ُ َ ُُْ ََ َ َ َ ُ ْ ُ َ ْ َ
َوحد ُه َو َين َهاه ْم ع ْن ِع َباد ِة الطاغ ْو ِت َ .والد ِل ْيل قوله تعالى﴿ :ولقد بعثنا
ّٰ َ َ ْ َ ُ َّ ُ ْ َ ْ ُ ُ ًْ َ َُّ ُ
ُ َّ
ِف ْي ك ِل امة رسولا ا ِن اعبدوا اهلل واجت ِنبوا الطاغوتۚ ﴾
َ ْ َ َ ْ ُ ْ َ َّ ُ ىجم ْيع َُ ََ َ َ ْ ََ َ
الإيمان ِباهللِ .
العب ِاد الكفر ِبالطاغو ِت و ِ
وافترض اهلل عل ِ ِ ِ
َ ُ َ َّ َ َ ْ ُ َ َ َ ُ ُ َ َ َ َ ْ َ َّ ُ ْ َ َ َ َ َ
اوز ِب ِه الع ْبد حد ُه قال ابن الق ِي ِم ر ِحمه اهلل تعالى :معنى الطاغو ِت ما تج
ْ ُ َ َ َ
َ ٌ ُ َ َ َّ ْ ُ َ م ْن َم ْع ُب ْود أ ْو َم ْت ُب ْ
اغيت ك ِث ْي ُر ْون َ .و ُرؤ ُس ُه ْم خ ْم َسة ِ
الط َ
و و اع ط م و أ ع و ِ
َ َْ َ َ َ ْ َ َ َّ ُ َ ُ َ
اس ِإلى ِع َباد ِة نف ِس ِه الن َ هلل َو َم ْن ع ِبد َوه َو َراض ومن دعا إ ْبل ْي ُس ل َع َن ُه ا ُ
ِ ِ
َ َ
الغ ْيب َو َم ْن َحك َم ب َغ ْير َماأ ْن َز َل ُ
اهلل .
َ َ ْ َّ َ َ ْ ً ْ ْ َ
ومن ادعى شيئا ِمن ِعل ِم
ِ ِ ِ
85
Catatan :
86
َ َْ ْ ُ
ُ ْ ُّ َ ََّ َّ ْ َ ْ
الرشد ِم َن الغيۚ ف َم ْن الدي ِنۗ قد تبين ىف َ ﴿ َل ٓا اك َر:الدل ْي ُل َق ْول ُه َت َعالَى
اه
َ َ
و
ِ ِ ِ ِ
ِ
ُ َ َ ْٰ ْ ُْ َ َ َ َ ّٰ ْ ْ ُ َ ُ َّ ُ ْ
اهلل فق ِد ْاست ْم َسك ِبالع ْر َو ِة ال ُوثقى ﴾ َوهذا ه َوِ ن ِبْۢ َّيكف ْر ِبالطاغ ْو ِت ويؤ ِم
َ
ُ َم ْع َنى َلاإل َه اَّلا
. اهلل ِ ِ
َ ْ
ُ َ َ َ ُ َ ْ ُ َ ُ َ َّ ُ ُ ْ ُ َ َ ُ َ ْ ْ ُ َ ْ َ َ
الإسلام و عموده الصلاة و ذروة سن ِام ِه ا ِلجهاد ِ ث "رأس الأم ِر ِ و ِفي الح ِدي
َ
ُاهلل أ ْع َلم
ُ في َسب ْيل اهللِ " َو
ِ ِ ِ
َّ ْ َ َ ُ َ َ ُ َّ َ
اهلل على محَّمد َو آلِ ِه َو صح ِب ِه َو َسل َم َو صلى
87
Catatan :
88
ْ َ َ ْ ُّ َ ْ َ َ َ َ َ َ ْ َ َ َ ََّ َ ْ ْ َ َ ْ ُ ُ َّ ُ ْ َ ُّ َ ٰٓ
ْۖ اه ُج
ر والرجز ف٤ۖ و ِثيابك فط ِهر٣ ۖ وربك فك ِبر٢ۖ قم فان ِذر١ ِۙ﴿ يايها المد ِثر
ْ َ َ ْ َ َ ُْ َ َ
﴾ ٧ ۗ َو ِل َر ِبك فاص ِب ْر٦ ۖ َولا ت ْمنن ت ْستك ِث ُر٥
“Hai orang yang berselimut, bangunlah lalu berilah peringatan.
Agungkanlah Rabbmu dan bersihkanlah pakaianmu. Tinggalkanlah
berhala dan janganlah kamu memberi dengan maksud memperoleh
(balasan) yang lebih banyak. Bersabarlah untuk (memenuhi perintah)
Rabbmu.” (QS. Al Muddatsir: 1-7).
Makna ﴾ۖ
ْ َْ َ ْ ُ
﴿ قم فان ِذرadalah memberi peringatan terhadap syirik
َ َ َ
dan berdakwah kepada tauhid. Makna ﴾ ۖ ﴿ َو َرَّبك فك ِب ْرadalah
َ َ َ َ
agungkanlah Allah dengan bertauhid. Makna ﴾ ۖ ﴿ َوثِي َابك فط ِه ْرadalah
ُ ْ َ ْ ُّ َ
bersihkanlah amal perbuatanmu dari syirik. Makna ﴾ ۖ الرج َز فاهج ْر﴿و
adalah meninggalkan berhala dan berlepas diri dari syirik dan
pelakunya.
89
Catatan :
90
َُّ ُ َ ُْ ُ ُ َ َُْ َ ُ َ ٰۤ ْ ُ ّٰ َ َ َ ْ َّ َّ
ىه ُم ال َملىِٕكة ظ ِال ِم ْ ٓي انف ِس ِه ْم قال ْوا ِف ْي َم كنت ْمۗ قال ْوا كنا ﴿ان ال ِذين توف ِ
َ اهلل َواس َع ًة َف ُت ّٰ ُ ْ َ ْ ُ َ ْ َ َ ْ ُ َ ْ ض َعف ْي َن فى ْال َا
ْ َ ْ ُ
ۗاج ُر ْوا ِف ْي َها ِ ه ِ ِ ض ر ا ن ك ت م ل ا ٓا و الق ض
ۗ ِ ر ِ ِ مست
ْ
َ َ ض َعف ْي َن م ْ َ ْ ُ ْ َّ ً ْ َ ْ َ َ َ ُ َّ َ َ ْ ُ ٰ َ َ ِٕ ٰۤ ُ َ
ال
ِ ِ ج الر ن ِ ِ ت س م ال ا ل اِ ٩٧ ِۙ
ا ر ي صِ م ت ء ا
ۤ س و ۗم ن ه ج م ىه و أ فاولىك م
َ ٰۤ ُ َ ً ْ َ َ ْ ُ َ ْ َ َ َّ ً َ ْ َ ْ ُ ْ َ َْ َ َْ ْ َ َ َو
ِٕ
فاولىك٩٨ ِۙان لا يست ِطيعون ِحيلة ولا يهتدون س ِبيلا ِ النسا ِۤء وال ِولد ِ
ُ َ ُ َ ُ ّٰ َ َ َ ْ ُ ْ َ َ ُ ْ َّ ْ َ ُ ّٰ َ
﴾ ٩٩ اهلل عف ًّوا غف ْو ًرا ع َس ى اهلل ان يعفو عنهمۗ وكان
“Sesungguhnya orang-orang yang diwafatkan malaikat dalam keadaan
menganiaya diri sendiri, malaikat bertanya (kepada mereka): ‘Dalam
keadaan bagaimana kamu ini?’ mereka menjawab: ‘Kami adalah orang-
orang yang tertindas di negeri (Mekah).’ Para malaikat berkata:
‘Bukankah bumi Allah itu luas, sehingga kamu dapat berhijrah di bumi
itu?’. Kecuali mereka yang tertindas baik laki-laki, wanita ataupun anak-
anak yang tidak mampu berdaya upaya dan tidak mengetahui jalan
(untuk berhijrah). Mudah-mudahan Allah memaafkannya. Allah itu Maha
Pemaaf lagi Maha Pengampun.” (QS. An Nisa': 97).
ُ ْ َ َ َّ َ ٌ َ َ ْ ْ َ َّ ْ ُ َ ٰ َ ْ َّ َ َ ٰ
﴾ اي فاع ُبد ْو ِن ﴿ ي ِعب ِادي ال ِذين امنوٓا ِان ار ِضي و ِاسعة ف ِاي
“Wahai hamba-hambaku yang beriman, sesungguhnya bumi-Ku itu luas
maka sembahlah Aku saja.” (QS. Al Ankabut: 56).
91
Catatan :
92
ُ ْ َ َّ َ ُ َّ َ ْ َ َ ُ َّ َ ْ َ َّ َ ُ ْ ُ َلا َت ْن َقط
الهج َرة حتى تنق ِط َع الت ْوبَة َولا تنق ِط ُع الت ْوبَة حتى تطل َع
ِ ع ِ
ْ َّ
الش ْم ُس ِم ْن َمغ ِر ِب َها
“Hijrah tidak akan terputus sampai pintu taubat tertutup. Pintu taubat
tidaklah tertutup sampai matahari terbit dari barat.”21
21
HR. Abu Dawud, Ahmad dan Ad Darimi.
93
Catatan :
94
َ ْ ُ َ ُ ْ ْ ُ َ َ ُ َْ ُ َ ُ َ ُ ْ ْ َ َْ
﴿ ال َي ْو َم اك َملت لك ْم ِد ْينك ْم َوات َم ْمت عل ْيك ْم ِنع َم ِت ْي َو َر ِضيت لك ُم ال ِا ْسل َام
ً ْ
﴾ ِۗدينا
“Pada hari ini telah Aku sempurnakan agama kalian, Aku cukupkan
nikmat-Ku untuk kalian dan Aku ridho Islam sebagai agama kalian.” (QS.
Al Maidah: 3)
َ َْ َ ُ َ ْ ْ ُ َّ ُ َ ُ ُ َّ ٌ َ َّ
٣١ࣖ ثَّم ِانك ْم َي ْو َم ال ِق ٰي َم ِة ِعند َر ِبك ْم تخت ِص ُم ْون٣٠ ۖ﴿انك َم ِيت َّواِ نه ْم َّم ِيت ْونِ
﴾
“Sesungguhnya engkau akan mati dan merekapun juga akan mati.
Kemudian pada hari kiamat, kalian akan berbantah-bantahan di hadapan
Rabb kalian.” (QS. Az Zumar: 30-31)
95
Catatan :
96
ً ْ ُ ُ ْ ُ ُ ُ ُ ً ََ َْ ُ َ َ ْ َ ّٰ
١٨ ثَّم ُي ِع ْيدك ْم ِف ْي َها َويخ ِرجك ْم ِاخ َراجا١٧ ِۙاهلل انْۢبتك ْم ِم َن الا ْر ِض نباتا
ُ ﴿ َو
﴾
“Allah telah menumbuhkan tanaman untuk kalian, kemudian Dia akan
benar-benar mengembalikan kalian.” (QS. Nuh: 17-18).
97
Catatan :
98
Allah mengutus seluruh rasul untuk menyampaikan kabar
gembira dan memberikan peringatan. Dalilnya adalah firman Allah
ta’ala:
ّٰ َ َ
ُّ اهلل ُحَّج ٌة ْۢ َب ْع َد َّ َ ْ ُ َ ََّ َ ْ ْ ُ َ َ ْ َ ُّ ً ُ ُ
ۗالر ُس ِل ِ ى لع اس
ِ ﴿رسلا مب ِش ِرين ومن ِذ ِرين ِلئلا يكون ِل
لن
﴾
“Mereka Kami utus sebagai rasul yang menyampaikan kabar gembira dan
memberikan peringatan agar tidak ada alasan bagi manusia untuk
membantah Allah setelah kedatangan para rasul.” (QS. An An Nisa’: 165)
Allah mengutus pada setiap umat seorang rasul yaitu dari nabi
Nuh sampai nabi Muhammad. Rasul tersebut memerintahkan umatnya
untuk beribadah hanya kepada Allah dan melarang mereka dari
beribadah kepada taghut. Dalilnya adalah firman Allah ta’ala:
َ ُ َّ َ ْ َ ّٰ ُ ْ َ ً ُ ُ َْ َ ْ َََ
﴾ ۚاهلل َواجت ِن ُبوا الطاغ ْوت ﴿ولقد َبعثنا ِف ْي ك ِل اَّمة َّر ُس ْولا ا ِن اع ُبدوا
“Sungguh Kami telah mengutus seorang rasul pada setiap umat (agar
menyerukan): Sembahlah Allah dan jauhilah taghut.” (QS. An Nahl: 36)
99
Catatan :
100
Allah mewajibkan kepada seluruh hamba-hamba-Nya untuk
kufur terhadap thaghut dan beriman kepada Allah. Ibnul Qoyyim
rahimahullah ta’ala mengatakan: Thaghut adalah segala sesuatu (selain
Allah) yang disembah, diikuti dan ditaati oleh seseorang sampai
melampui batas.
101
Catatan :
102
103
القواعد األربع
Al-Qawa’idul Arba’
[Empat Kaidah Penting
Dalam Beragama]
104
أسأل اهلل الكريم رب العرش العظيم أن يتولاك في الدنيا والآخرة
ُ
َ ً
باركُا أينما كنت وأن يجعلك َمن إذا أعط َي شكر وإذا وأن يجعلك م
ُ
ابتلي صبر وإذا أذنب استغفر فإن هؤلاء الثلاث عنوان السعادة.
اعلم أرشدك اهلل لطاعته :أن الحنيفية ملة إبراهيم :أن تعبد اهلل
َ َ َ َ ْ ُ ْ َّ َ ْ َ َّ َ ْ ُ ُ ً
ون﴾
الجن وال ِإنس ِإلا ِليعبد ِ
مخلصُا له الدين كما قال تعالى ﴿ وما خلقت ِ
فإذا عرفت أن اهلل خلقك لعبادته فاعلم :أن العبادة لا تسمى عبادة إلا
مع التوحيد كما أن الصلاة لا تسمى صلاة إلى مع الطهارة فإذا دخل
َ َ ْ
الشرك في العبادة فسدت كالحدث إذا دخل في الطهارة .فإذا عرفت
أن الشرك إذا خالط العبادة أفسدها وأحبط العمل وصار صاحبه من
َ
الخالدين في النار عرفت أن أهم ما عليك :معرفة ذلك.
105
Catatan :
106
َّ
لعل اهلل أن يخلصك من هذه الش َبكة وهي الشرك باهلل الذي قال اهلل
َ
ُ ََ ْ َ َ َ َ ُ َ ُ ََْ َ َ ْ ُ ْ ُ ْ َ َ َ َّ َّ
﴿إن اهلل لا يغ ِفر أن يشرك ِب ِه ويغ ِفر ما دون ذ ِلك ِلمن يشاء﴾ وذلك ِ :فيه
Saya memohon kepada Allah Yang Maha Mulia, Rabb 'Arsy yang
agung agar memberikan perlindungan kepada anda baik di dunia
maupun di akhirat. Semoga Allah menjadikan anda senantiasa
mendapatkan berkah di manapun anda berada. Semoga Allah
menjadikan anda termasuk orang-orang yang jika diberi (nikmat) maka
bersyukur, jika diuji (dengan musibah) maka bersabar dan jika berdosa
maka meminta ampun. Tiga hal tersebut merupakan pertanda
kebahagiaan.
107
Catatan :
108
Jika anda telah mengetahui bahwa Allah menciptakan anda
untuk beribadah kepada-Nya, maka ketahuilah bahwa ibadah tidaklah
disebut sebagai ibadah kecuali dengan tauhid. Sebagaimana juga shalat,
maka tidaklah disebut sebagai shalat kecuali dengan bersuci. Jika syirik
bercampur dengan ibadah maka ibadah tersebut akan rusak
sebagaimana hadats ketika menodai kesucian.
109
Catatan :
110
القاعدة الأولى :أن تعلم أن الكفار الذين قاتلهم رسول اهلل ُي ِق ُّرون بأن
ْ ْ
المدبر وأن ذلك لم ُيد ِخلهم في الإسلام .
ِ اهلل تعالى هو ال ِخالق
َ ْ َ
َّ ْ َ ْ ُ ُ ْ َ ْ َ ْ ُ ُ ُ ْ ْ َّ َ
السم ِاء َوالأ ْر ِض أمن يم ِلك والدليل :قوله تعالى ﴿ قل من يرزقكم ِمن
َ ُ ْ ُ ْ َ َ ْ َْ
لحي َو َمنْ َ
ْ ْ
ََّّ ْ َ َ ْ َ ْ َ َ َ َ ْ ُ ْ ُ ْ َ
ل
السمع والأبصار ومن يخ ِرج ا حي ِمن الم ِي ِت ويخ ِرج الم ِيت ِمن ا
ِ
ُ َ ُ ْ َ ْ َ َ َ َ ُ ُ َ َّ ُ َ ُ ْ َ َ َ ََّ ُ َ
يد ِبر الأمر فسيقولون اهلل فقل أفلا تتقون ﴾
111
Catatan :
112
َ
ْالس ْم َع َو ْالأَ ْب َص َار َو َمن ُ ْ َ ْ َّ
َّ ك
َ ْ َ َّ ْ ْ ُ ُ ُ ْ َ ْ َ ْ ُ
السم ِاء َوالأ ْر ِض أمن يم ِل ﴿ قل من يرزقكم ِمن
َ ُ ُ َ َ َ َ َْ ْ ُ َ ُ ْ َ َ َْ ْ َ َ ْ ُ ْ ُ َ َ
ْ ْ َْ ُ ْ ُ
يخ ِرج الحَّي ِمن الم ِي ِت ويخ ِرج الم ِيت ِمن الحي ومن يد ِبر الأمر فسيقولون
ِ
َ ُ ََّ َ َ َ ْ ُ َ ُ َّ
﴾ اهلل فقل أفلا تتقون
Katakanlah: "Siapakah yang memberi rezki kepadamu dari langit dan
bumi, atau siapakah yang kuasa (menciptakan) pendengaran dan
penglihatan, dan siapakah yang mengeluarkan yang hidup dari yang mati
dan mengeluarkan yang mati dari yang hidup dan siapakah yang
mengatur segala urusan?" Maka mereka akan menjawab: "Allah." Maka
katakanlah "Mangapa kamu tidak bertakwa kepada-Nya)?" (QS Yunus:
31)
113
Catatan :
114
ُ
أنهم يقولون :ما دعوناهم وتوجهنا إليهم إلا لطلب الق ْربة والشفاعة .
َ ْ َ َ َ ْ ُ ُ ُ ْ َّ َّ َّ
اء ما نعبدهم ِإلا القربة قوله تعالى ﴿ َوال ِذ َين اتَخ ُذوا م ْن ُدون ِه أوِلي َ
ُ
فدليل
ِ ِ
َ َْ ُ َ َ ُ َ َ َّ ُ ْ َ َّ َّ َ ْ ُ
ون إَّن َّ َ
اهلل ف ل تخ ي يه ف يحك ُم َب ْي َن ُه ْم في َما ُه ْ
م اهلل زلفى إن َ
اهلل ِل ُيق ِربونا ِإلى ِ
ِ ِ ِ ِ ِ ِ
ََّ ُ َ َ
لا َي ْه ِدي َم ْن ه َو ك ِاذ ٌب كف ٌار ﴾
ُ ُ َ َ َّ ََْ ُ ُ َ ْ ُ
اهلل َما لا َيض ُّره ْم َولا
ون ِ ودليل الشفاعة قوله تعالى ﴿ ويعبدون ِمن ِ
د
َ ْ َ ُ ُ ْ َ َ ُ ُ َ َ ُ َ ُ َ َ ُ َ ْ َ َّ
اهلل ﴾
اء شفعاؤنا ِعند ِ ينفعهم ويقولون هؤل ِ
116
ْ ُ
. والشافع ُمك َر ٌم بالشفاعة. التي تطلب من اهلل:المثبتة هي
َ والشفاعة
َّ َ ْ ُ َّ َ َ ُ َ ُ َّ ْ ُ ُ ُ ْ َ َ َ َ ْ َ ُ ْ ُ َ َّ َ َّ َ
اهلل زلفى ِإنِ ون ِه أوِلياء ما نعبدهم ِإلا ِليق ِربونا ِإلى ِ د ن مِ وا ذ ﴿ وال ِذين اتخ
َ ُ َ َ َّ َّ َ ُ َ ْ َ
اهلل لا َي ْه ِدي َم ْن ه َو ك ِاذ ٌب
ُ َ ُ َ ْ َ ُ ْ َ َ َّ
ِ اهلل يحك ُم بينه ْم ِفي ما ه ْم ِف
يه يخت ِلفون ِإن
ََّ
﴾ كف ٌار
“Dan orang-orang yang mengambil pelindung selain Allah (berkata):
"Kami tidak menyembah mereka melainkan supaya mereka mendekatkan
kami kepada Allah dengan sedekat-dekatnya." Sesungguhnya Allah akan
memutuskan di antara mereka tentang apa yang mereka berselisih
padanya. Sesungguhnya Allah tidak menunjuki orang-orang yang
pendusta dan sangat ingkar." (QS Az Zumar: 3)
117
Catatan :
118
َ ُ َ َ ُ ُ َ َ ْ ُ ُ َ ْ َ َ َ ْ ُ ُ َ َ َ َّ ُ ْ َ ُ ُ ََْ
ِ اهلل ما لا يض ُّرهم ولا ينفعهم ويقولون هؤ
اءل ِ ون
ِ ﴿ ويعبدون ِمن د
َّ َ ْ َ ُ َ َ ُ
﴾ اهلل
ِ شفعاؤنا ِعند
Dan mereka menyembah selain Allah yang tidak dapat mendatangkan
kemudharatan kepada mereka dan tidak (pula) kemanfaatan, dan mereka
berkata: "Mereka itu adalah pemberi syafa'at kepada kami di sisi Allah."
(QS Yunus: 18)
119
ْ َّ َ ْ َ َْ َّ َ
﴾ ﴿ َم ْن ذا ال ِذي يشف ُع ِعند ُه ِإلا ِب ِإذ ِن ِه
“Siapa yang dapat memberi syafa'at di sisi Allah tanpa izin-Nya?” (QS Al
Baqarah: 255)
Catatan :
120
ُ
ُ َ
أن النبي ظهر على أناس متفرقين في عباداتهم منهم من يعبد الملائكة
ْ َ َ َ َ َ َّ َ َ َ َ ْ ُ َ ُ ْ َ ْ ََّ ُ
ودليل الملائكة قوله تعالى ﴿ :ولا يأمركم أن تت ِخذوا المل ِائكة والن ِب ِيين
َ
ً َ ْ
أربابا ﴾
121
Catatan :
122
ََ
َ ُ ْ َ ودليل الأنبياء قوله تعالىَ ﴿ :وإ ْذ َق َال َّ ُ
يس ى ا ْب َن َم ْر َي َم أأنت قلت اهلل َيا ع َ
ِ ِ
َ ْ َّ َ َ ُ ْ َ َ َ َ َ ُ ُ ْ ُ ْ َ َ ُ
اتخ ُذوني َ
َّ َّ
اهلل قال سبحانك ما يكون ِلي أن ون ِ ِ د ن مِ ن ي
ِ ِه ل إ يمِ أ و ِ ِ اس
ِللن ِ
َ َ
نت ُق ْل ُت ُه َف َق ْد َعل ْم َت ُه َت ْع َل ُم َما في َن ْفس ي َو َلا أ ْع َلمُ ْ ُ ُ َ َ ُ َ َ َْ
ِ ِ ِ أقول ما ليس ِلي ِبحق ِإن ك
َ
ُ َ ْ َ َّ َ ْ َ َ َّ ُ ْ ُ َ
وب ﴾ ما ِفي نف ِسك ِإنك أنت علام الغي ِ
ُ َ َ َّ َ ْ ُ َ ْ َ ُ َ َ
ون إلى َربهمْ ودليل الصالحين قوله تعالى ﴿ :أ ْول ِئك ال ِذين َيدعون َيبتغ
ِِ ِ
َ َ
ْ َ َ َ ُّ ُ ْ ْ َ ُ َ َ ْ ُ َ َ ْ َ َ ُ َ َ َ ُ َ َ َ َ ُ
الو ِسيلة أيهم أقرب ويرجون رحمته ويخافون عذابه﴾ ...الآية
َ َّ َ َ ْ ُ ْ
الث ِالثة الأخرى ﴾
ُ
وحديث أبي واقد الليثي قال :خرجنا مع النبي إلى حنين ون ُحن حدثاء
يقال لها :ذات أنواط فمررنا بسدرة فقلنا :يا رسول اهلل إجعل لنا ذات
123
Catatan :
124
Nabi shallallahu ‘alaihi wasallam diutus kepada orang-orang
yang peribadatannya beraneka macam. Di antara mereka ada yang
beribadah kepada malaikat. Di antara mereka ada yang beribadah
kepada para nabi dan orang-orang shalih. Di antara mereka ada yang
beribadah kepada pepohonan dan bebatuan. Di antara mereka ada yang
beribadah kepada matahari dan bulan. Rasulullah shallallahu ‘alaihi
wasallam memerangi mereka semua dan tidak membeda-bedakan di
antara mereka.
125
Catatan :
126
Dalilnya adalah firman Allah ta'ala,
َّ ُ َ ُ َ َ ٌ َ ْ َ ُ َ َ َّ َ ْ ُ ُ َ َ
﴾ هلل
ِ ِ الدين
ِ ﴿ وق ِاتلوهم حتى لا تكون ِفتنة ويكون
“Dan perangilah mereka, supaya jangan ada fitnah (gangguan-gangguan
terhadap umat Islam dan agama Islam itu sendiri) dan supaya agama itu
semata-mata untuk Allah.” (QS Al Anfaal: 39)
127
Catatan :
128
َ ُ ُ َّ ََ
ْ َ َ َّ َ ْ ُ َ َ يس ى ا ْب َن َم ْر َي ُ َّ ﴿ َوإ ْذ َق َال
َ اهلل َيا ع
اتخذ ِوني وأ ِمي ِإلهي ِنِ اس لن
ِ ِ ل ت لق نت أ أ م ِ ِ
َ َ
ْ َ َْ َ َ ُ ْ ُ ُ َ َ َ َ َ َّ ُ ْ
اهلل قال ُس ْبحانك َما َيكون ِلي أن أقول ما ليس ِلي ِبحق ِإن
َ ِ ون ِ ِمن د
َ َ ْ َ ََ َ َْ ُ َ َ ْ َ َ ُ ُُْ ُ ُ
َ ْ َ َّ َ ْ َ َْ
كنت قلته فقد ع ِل ْمته تعل ُم َما ِفي نف ِس ي ولا أعلم ما ِفي نف ِسك ِإنك أنت
َ ُ
ْ
﴾ وب ُ َعَّل ُام ال ُغ
ي
ِ
Dan (ingatlah) ketika Allah berfirman: "Hai Isa putera Maryam, adakah
kamu mengatakan kepada manusia: 'Jadikanlah aku dan ibuku dua orang
tuhan selain Allah?.'" Isa menjawab: "Maha Suci Engkau, tidaklah patut
bagiku mengatakan apa yang bukan hakku (mengatakannya). Jika aku
pernah mengatakan maka tentulah Engkau mengetahui apa yang ada
pada diriku dan aku tidak mengetahui apa yang ada pada diri Engkau.
Sesungguhnya Engkau Maha Mengetahui perkara yang ghaib-ghaib." (QS
Al Maa'idah: 116)
ُ َ َ َ ُ َ َ ُ َ ْ
﴾ ...َرح َمته َويخافون عذ َابه
Orang-orang yang mereka seru itu, mereka sendiri mencari jalan kepada
Tuhan mereka; siapakah di antara mereka yang lebih dekat (kepada
Allah) dan mengharapkan rahmat-Nya dan takut akan azab-Nya. (QS Al
Isra': 57)
129
Catatan :
130
ْ ُ ْ َ َ َّ َ َ َ َ َّ ُ ْ َ َّ ُ َ َ َ
﴾ ومناة الث ِالثة الأخرى١٩﴿ أف َرأ ْيت ْم اللات َوالعزى
َ
Dalil yang lain adalah hadits dari Abu Waqid Al Laitsi yang
menuturkan, “Kami keluar bersama Nabi shallallahu ‘alaihi wasallam
menuju Hunain. Ketika itu kami baru masuk Islam. Sementara itu, orang-
orang musyrik memeliki pohon untuk beri'tikaf dan menggantungkan
persenjataan mereka. Pohon tersebut dinamakan dengan dzatu anwath.
Suatu ketika, kami melewati sebuah pohon, maka kami mengatakan,
"Wahai Rasulullah, buatkanlah dzatu anwath untuk kami sebagaimana
yang mereka miliki".”
131
Catatan :
132
ُ ً
أن مشركي زماننا أغلظ شركُا من الأولين لأن الأولين يشركون في الرخاء
ُ
. ومشركوا زماننا شركهم دائم في الرخاء والشدة. ويخلصون في الشدة
َ ْ ُ َ َّ ْ َ َ ْ ُ ْ
َ
الدين
ُ َ ُ َ َ َ
ِ ك دعوا اهلل مخ ِل ِصين له ِ ﴿ ف ِإذا ر ِكبوا ِفي الفل:والدليل قوله تعالى
َ ُ ْ ُ ُ َ َ ْ َ ُ ََّ َّ َ َ
﴾ فلما نجاه ْم ِإلى الب ِر ِإذا ه ْم يش ِركون
َّ ْ َ َ ُ َ َ ُ َّ َ ْ َ
اهلل على محَّمد َو آلِ ِه َو صح ِب ِه َو َسل َم تَّمت َو صلى
133
Catatan :
134
َ ْ َ ُ ََّ َّ َ َ َ َ ْ ُ َ َّ ْ َ َ ْ ُ ْ
الدين فلما نجاه ْم ِإلى الب ِر
ُ َ
ه ل ين ص ُ َ َ َ
ِ ِ ِ ك دعوا اهلل م
ل خ ِ ﴿ ف ِإذا ر ِكبوا ِفي الفل
َ ُ ُْ ْ ُ َ
﴾ ِإذا هم يش ِركون
“Maka apabila mereka naik kapal mereka mendoa kepada Allah dengan
memurnikan ketaatan kepada-Nya, maka tatkala Allah menyelamatkan
mereka sampai ke darat, tiba-tiba mereka (kembali) mempersekutukan
(Allah).” (QS Al Ankabut: 65)
135
Catatan :
136