Anda di halaman 1dari 7

Perhitungan Neraca Massa

Perhitungan dilakukan dengan basis 50 kg/jam

Kapasitas produksi = 15.000 ton/tahun

Basis perhitungan = 1 jam operasi

1 tahun = 330 hari

1 hari = 24 jam

Satuan = kilogram (kg)

ton 1000 kg 1 tahun 1 hari


Kapasitas perjam = 9.999 × × × =1262,5 kg/ jam
tahun 1 ton 330 hari 24 jam

Konversi = 95,32%

Bahan Baku :

 C6H6 = 99,93%
 C7H8 = 0,0296%
 HNO3 = 50%
 H2SO4 = 50%
 H2O = 50%
 NaOH = 40%

Komposisi Proudk :

 Nitrobenzen (C6H5NO2)

Berat Molekul Komponen (Perry’s)

 C6H6 = 78 kg/kmol
 C7H8 = 92 kg/kmol
 HNO3 = 63 kg/kmol
 H2SO4 = 98 kg/kmol
 NaOH = 40 kg/kmol
 H2O = 18 kg/kmol
 NaNO3 = 85 kg/kmol
 C6H5NO2 = 132 kg/kmol
 Na2SO4 = 142 kg/kmol

Arus campuran mengandung 50% asam nitrat

1. Neraca Massa Mixer

Fungsi : Menghomogenkan larutan asam nitrat dan asam sulfat


a. Aliran Input Mixer
Arus 1
10,778 kmol/ jam
HNO3 input = =679,014 kg / jam
63 kg /kmol
100 kg
HNO3 + H2O = ×679,014 =1358,028 kgjam
50 jam
kg kg
H2O = 1358,028 −679,014 =679,014 kg/ jam
jam jam
Arus 2
50 kg
H2SO4 input = ×679,014 =339,507 kgjam
100 jam
100 kg
H2SO4 + H2O = ×339,507 =679,014 kgjam
50 jam
kg kg
H2O = 679,014 −339,507 4 =339,507 kg / jam
jam jam

b. Aliran Output Mixer


Arus 3
HNO3 output ¿ 679,014 kg / jam
H2SO4 output =339,507 kgjam
kg kg
H2O =679,014 +339,507 4 =1018,521kg / jam
jam jam

Neraca Massa pada Mixer

Input Output
Arus 1 Arus 2 Arus 3
Komponen
Kmol/ Kmol/
Kg/jam Kg/jam Kg/jam Kmol/jam
jam jam
HNO3 679,014 10,778 - - 679,014 10,778
H2SO4 - - 339,507 3,464 339,507 3,464
H2O 679,014 37,723 339,507 18,862 1018,521 56,585
1358,028 48,501 679,014 22,326 2037,042 70,827
Total
2037,42 2037,42

2. Neraca Massa Reaktor


Fungsi : Mereaksikan Benzen (C6H6) dan asam campuran (HNO3 dan H2SO4) menjadi
nitrobenzene dan H2O.
Perbandingan molar benzene dan asam nitrat = 1,05 : 1 (US.Patent.2,773,911)
a. Aliran input reactor
Arus 3
HNO3 output = 679,014 kg/jam
H2SO4 output = 339,507 kg/jam
H2O =1018,521 kg/jam
Arus 4
C 6 H 6 + HN O3 → C6 H 5 NO 2 + H 2 O

mula 11,3169 10,778 - -


reaksi 10,274 10,274 10,274 10,274
sisa 1,0429 0,504 10,274 10,274
kmol kg
Benzen (C6H6) yang dibutuhkan = 11,3169 × 78 =882,72 kg/ jam
jam kmol
0,05 % kg
Air yang terikut (H2O) = ×882,72 =0,442 kg/ jam
99,93 % jam
0,02 % kg
Toluen (C7H8) = ×882,72 =0,1767 kg / jam
99,93 % jam
b. Aliran output reactor
Arus 5
kmol kg
HNO3 = 0,504 ×63 =31,752 kg / jam
jam kmol
H2SO4 = 339,507 kg / jam
kmol kg
C6H6 = 1,0 29 × 78 =81,3 46 kg / jam
jam kmol
kmol kg
C6H5NO2 = 10,27 4 ×123 =1263 ,7 kg / jam
jam kmol
kmol kg
H2O = 10,27 4 ×18 =184,93 kg/ jam
jam kmol
kg kg kg kg
H2O campuran = 184,93 + 0,442 +1018,521 =1203,893
jam jam jam jam
C7H8 = 0,1767 kg / jam

Neraca massa reactor

Input Output
Arus 3 Arus 4 Arus 5
Komponen
Kmol/ Kmol/
Kg/jam Kg/jam Kg/jam Kmol/jam
jam jam
HNO3 679,014 10,778 - - 31,7583 0,5041
H2SO4 339,507 3,464 - - 339,507 3,464
C6H6 - - 882,72 11,317 81,346 1,0429
C7H8 - - 0,1767 0,00192 0,1767 0,00192
C6H5NO2 - - - - 1263,7 10,274
H2O 1018,521 56,585 0,442 0,0246 1203,893 66,88
2037,042 70,827 883,34 11,344 2920,382 82,167
Total
2920,381 2920,381

3. NeracaMassa Netralizer
Fungsi : Tempat menetralkan asam sulfat dan asam nitrat dengan bantuan natrium
hidroksida menjadi natrium sulfat dan natrium nitrat.
H2SO4 bereaksi sempurna dengan NaOH membentuk Na2SO4
HNO3 bereaksisempurna dengan NaOH membentuk NaNO3
a. Aliran input netralizer
Arus 5
kmol kg
HNO3 = 0,504 ×63 =31,752 kg / jam
jam kmol
H2SO4 = 339,507 kg / jam
kmol kg
C6H6 = 1,029 × 78 =81,346 kg / jam
jam kmol
kmol kg
C6H5NO2 = 10,274 ×123 =1263,7 kg / jam
jam kmol
kmol kg
H2O = 10,274 ×18 =184,93 kg / jam
jam kmol
kg kg kg kg
H2O campuran = 184,93 + 0,442 +1018,521 =1203,893
jam jam jam jam
C7H8 = 0,1767 kg / jam

Arus 6
Reaksi I
H 2 SO 4 +2 NaOH → Na2 SO 4 +2 H 2 O

mula 3,464 6,928 - -


reaksi 3,464 6,928 3,464 6,928
sisa - - 3,464 6,928

Reaksi II
H NO3 + NaOH → Na NO3 + H 2 O

mula 0,5041 0,5041 - -


reaksi 0,5041 0,5041 0,5041 0,5041
sisa - - 0,5041 0,5041

NaOH yang dibutuhkan = mol NaOH reaksi I + mol NaOH reaksi II


NaOH yang dibutuhkan = (6,928 + 0,5041) kmol/jam
NaOH yang dibutuhkan = 7,4321 kmol/jam
kmol kg
NaOH yang dibutuhkan = 7,4321 × 40 =297,284 kg/ jam
jam kmol
60 kg
H2O = × 297,284 =445,926 kg/ jam
40 jam
b. Aliran output neutralizer
Arus 7
kmol kg
Na2SO4 yang terbentuk = 3,464 ×142 =491,88 kg / jam
jam kmol
kmol kg
NaNO3 yang terbentuk = 0,504 1 × 85 =42,849 kg/ jam
jam kmol
(
H2O yang terbentuk di reaksi = 6,928
kmol
jam
+0,5041
kmol
jam )
=7,432
kmol
jam
kmol kg kg
H2O yang terbentuk di reaksi = 7,432 ×18 =133,78
jam kmol jam
kg kg
H2O campuran = (133,78+ 445,926+1203,893) =1783,6
jam jam

Neraca massa netralizer

Input Output
Arus 5 Arus 6 Arus 7
Komponen
Kmol/ Kmol/
Kg/jam Kg/jam Kg/jam Kmol/jam
jam jam
HNO3 31,7583 0,5041 - - - -
H2SO4 339,507 3,464 - - - -
C6H6 81,346 1,0429 - - 81,346 1,0429
C7H8 0,1767 0,00192 - - 0,1767 0,00192
C6H5NO2 1263,7 10,274 - - 1263,7 10,274
H2O 1203,893 66,88 445,926 24,77 1783,6 99,09
NaOH - - 297,284 7,432 - -
NaNO3 - - - - 42,849 0,5041
Na2SO4 - - -- 491,88 5,019
2920,381 82,167 743,21 32,202 3633,55 115,931
Total
3663,6 3663,6

4. Neraca massa pada decanter


Massa masuk = Massa keluar
Arus 7 = Arus 8 + Arus 9
Pemisahan di decanter ini berdasarkan kelarutan nitrobenzene, natrium nitrat, dan
natrium sulfat dalam air pada suhu 30°C
Data kelarutan :
 Kelarutan Nitrobenzen dalam air = 2,060 g/1000 g air
 Kelarutan air dalam nitrobenzene = 0,194 gr/100 g air
 Kelarutan natrium nitrat dalam air = 94,9 g/100 g air
 Kelarutan natrium sulfat dalam air = 40,80 g/100 g air

Berdasarkan data densitas di atas maka ditentukan batas dari fraksi ringan adalah air
dimana komponen yang terlarut dengan air akan berada pada fase ringan, komponen
yang memiliki densitas besar akan menjadi fase berat.

a. Aliran input decanter


Arus 7
kmol kg
Na2SO4 yang terbentuk = 3,464 ×142 =491,88 kg / jam
jam kmol
kmol kg
NaNO3 yang terbentuk = 0,5041 × 85 =42,849 kg / jam
jam kmol
(
H2O yang terbentuk di reaksi = 6,928
kmol
jam
+0,5041 )
kmol
jam
=7,432
kmol
jam
kmol kg kg
H2O yang terbentuk di reaksi = 7,432 ×18 =133,78
jam kmol jam
kg kg
H2O campuran = (133,78+ 445,926+1203,893) =1783,6
jam jam
kmol kg kg
C6H6 = 1,0429 ×78 =81,346
jam kmol jam
kg
C7H8 = 0,1767
jam
kmol kg kg
C6H5NO2 = 10,274 ×123 =1263,7
jam kmol jam
b. Aliran output decanter
Arus 8
Aliran 8 merupakan aliran keluaran fase ringan
kmol kg kg
C6H6 = 1,0429 × 78 =81,346
jam kmol jam
kg
C7H8 = 0,1767
jam
2,06 kg kg
C6H5NO2 larut dlm air = ×1783,6 =3,67
1000 jam jam
kg kg kg
C6H5NO2 sisa = 1263,7 −3,67 =1260,03
jam jam jam
0,194 kg kg
Air larut dalam C6H5NO2 = × 1260,03 =2,44
100 jam jam
kg kg kg
Air sisa = 1783,6 −2,44 =1781,16
jam jam jam
94,9 kg kg
NaNO3 larut dlm air = × 1781,16 =1690,32
100 jam jam
NaNO3 sisa = massa NaNO3 – massa NaNO3 dalam fase ringan
kg kg kg
NaNO3 sisa = 42,849 −1690,32 =−1647,32
jam jam jam
40,8 kg kg
Na2SO4 larut dlm air = × 1781,16 =726,71
100 jam jam
Na2SO4 sisa = massa Na2SO4 – massa Na2SO4 dalam fase ringan
kg kg kg
Na2SO4 sisa = 491,88 −726,71 =−234,83
jam jam jam
Dari hasil tersebut natrium nitrat dan natrium sulfat memiliki kelarutan yang lebih
besar dibandingkan natrium sulfat dan natrium nitrat yang masuk ke decanter
sehingga tidak ada natrium nitrat dan natrium sulfat yang erada di fase berat.

Arus 9
Arus 9 merupakan keluaran fase berat decanter
H2O = massa air – massa air dalam fase ringan
kg kg kg
H2O = 1783,6 −1781,16 =2,44
jam jam jam
C6H5NO2 = massa C6H5NO2 – massa C6H5NO2 dalam fase ringan
kg kg
C6H5NO2 = 1263,7 – 3,67 =1260,03
jam jam

Neraca massa decanter

Input Output
Komponen Arus 7 Arus 8 Arus 9
Kg/jam Kmol/jam Kg/jam Kmol/jam Kg/jam Kmol/jam
C6H6 81,346 1,0429 81,346 1,0429 - -
C7H8 0,1767 0,00192 0,1767 0,00192 - -
C6H5NO2 1263,7 10,274 - - 1260,03 10,274
H2O 1783,6 99,09 1781,6 98,98 2,44 0,136
NaNO3 42,849 0,5041 42,849 0,5041 - -
Na2SO4 491,88 5,019 491,88 5,019 - -
Total 3636,55 115,932 2397,85 105,66 1262,47 10,41

Anda mungkin juga menyukai