Anda di halaman 1dari 9

BAB IV

PERENCANAAN BANGUNAN BAGI

4.1 PERHITUNGAN DIMENSI BANGUNAN BAGI


Rumus yang digunakan untuk menghitung pintu bukaan :
Q=
di mana : Q = debit pada saluran (m3/dt)
μ = koefisien kontraksi debit = 0,8
a = tinggi bukaan pintu (m)
b = lebar pintu (m)
z = kehilangan energi di bukaan pintu = 0,15 m
Di bawah ini akan diambil contoh perhitungan Bangunan Bagi
Banyuwangi (BB-1 JB. Sari) yang mengaliri SI kelir 1, SII JB. Sari 1, SII
JB. Sari 4, SII JB. Sari 6, SII JB. Sari 8.

1. BB-1 ke SII JB. Sari 8 (ke arah) 5


BBS Bw1

Q = 0,706 m3/dt 1
2 4
bsaluran = 1,40 m 3

Dipakai 1 pintu dengan lebar bpintu = 1,40 + (2 x 0,1) = 1,60 m

Tinggi bukaan pintu : a = = 0,32 m

Tinggi pintu : h = 0,32 + 0,10 = 0,42 m

2. BB-1 ke SII JB. Sari 6 (ke arah)


Q = 0,643 m3/dt
bsaluran = 1,30 m
Dipakai 1 pintu dengan lebar bpintu = 1,30 + (2 x 0,1)= 1,50 m

Tinggi bukaan pintu: a = = 0,31 m

Tinggi pintu : h = 0,31 + 0,10 = 0,41 m


3. BB-1 ke SII JB. Sari 1 (ke arah)
Q = 0,889 m3/dt
bsaluran = 1,70 m
Dipakai 1 pintu dengan lebar bpintu = 1,70 + (2 x 0,1 )= 1,90 m

Tinggi bukaan pintu : a = = 0,34 m

Tinggi pintu : h = 0,34 + 0,10 = 0,44 m

4. BB-1 ke SII JB. Sari 4 (ke arah)


Q = 0,383 m3/dt
bsaluran = 1,00 m
Dipakai 1 pintu dengan lebar bpintu = 1,00 + ( 2 x 0,1 ) m = 1,20 m

Tinggi bukaan pintu : a = = 0,23 m

Tinggi pintu : h = 0,23 + 0,10 = 0,33 m

5. BB-1 ke SI Kelir (ke arah)


Q = 5,234 m3/dt
bsaluran = 4,30 m
bpilar = 0.8 m
Dipakai 2 pintu dengan lebar bpintu= ((4,30--0.8)/2)+(2*0.1)= 1,95 m

Tinggi bukaan pintu : a = = 0.98 m

Tinggi pintu : h = 0.98 + 0,10 = 1,08 m

Untuk lebih lengkapnya, perhitungan dimensi dari setiap bangunan


bagi dapat dilihat pada tabel di bawah ini :

4.2 PERENCANAAN PINTU AIR BANGUNAN BAGI


Contoh pintu air yang direncanakan adalah bangunan bagi BBS-1
menuju ke saluran sekunder SII KG Anyar 1 (H = hsal = 0,85).
Dimensi pintu air :
Lebar pintu air, bpintu = 1,9 m
Tinggi pintu, hpintu = a + 0,10 = 0,45 + 0,10 = 0,55 m
Akibat tekanan air :
p1 = γw x (H – hpintu) = 1 x (0,85 – 0,55) = 0,3 t/m2
p2 = γw x H = 1 x 0,85= 0,85 t/m2
sehingga beban yang bekerja

q= = 0,259 t/m = 2,59 kg/cm

Momen maksimum yang terjadi :


Mmax = 1/8 x q x b2 = 1/8 x 2,59 x 1902 = 11687,375 kg.cm
Tebal pelat yang diperlukan :

; w = 1/6 . h . t3 ; = 1600 kg/cm2 (BJ 37)

t > 0893 cm  dipakai tebal plat pintu, tpintu = 2 cm


Kontrol tebal pelat terhadap lendutan :

Lendutan ijin, = 0,633 cm

Lendutan yang terjadi


= 0,571 cm < = 0,633 cm (OK)
Jadi dipakai pelat dengan tebal 2 cm.

4.3 PERENCANAAN STANG PINTU AIR


Contoh stang pintu yang akan direncanakan adalah pintu air yang
telah dihitung sebelumnya di atas, yaitu :
Lebar pintu air, bpintu = 1,90 m
Lebar teoritis b = 1,90 + 0,20 = 2,1 m = 210 cm
Tinggi pintu, hpintu = 0,55 m = 55 cm
Tebal plat pintu = 2 cm
Akibat berat sendiri :
Berat pintu = 2 x 55 x 210 x 0,0078 = 180,18 kg
Berat pelat penyambung = 20% x 180,18 = 36,036 kg +
W = 216,216 kg
Akibat tekanan air:

Ha = 0,6325 t = 632,5 kg

Gaya gesek plat dengan air, G = f x Ha = 0,4 x 632,5 =253 kg


* Pada saat pintu dinaikkan :
Total berat : Str = W () + G () = 216,216 + 253
= 469,216 kg ()

Str = A x  469,216 = ( ) x 1600

d=

d = 0,611 cm

* Pada saat pintu diturunkan :


Total berat : Str = W () + G () = 216,216 -253 =36,784 kg ()
Pkr =

36,784 =

d= 0,85 cm

Karena diameter stang pada saat pintu dinaikkan dan diturunkan


sama – sama mempunyai nilai kurang dari 7 cm, maka dipakai
diameter stang = 7 cm.
Untuk perhitungan selanjutnya bisa dilihat di tabel 4.1 Perhitungan
bangunan bagi di bawah ini.
Tabel 4.1 Perhitungan bangunan bagi
Ilap - L1 L2
L Q bsal hsal ΔH2 t n l q hc a z t1 L1 C1 L2
Saluran Irenc Ilap Rencana Iren rencana rencana

(m) (m3/dt) (m) (m)   (m) (m) (buah) (m) (m2/dt) (m) (m) (m) (m) (m) (m)   (m) (m)
I. Saluran Tersier
                                           
Jaringan BB 1
0.052
S III JB. SARI 1 140 0.295 0.90 0.60 0.000361 0.053214 Perlu B.Terjun 7.40 1.00 7 20 0.410 0.258 0.129 0.871 0.736 2.613 2.700 2.844 1.60 1.600
9
0.004
S III JB. SARI 2 280 0.236 0.60 0.60 0.000412 0.005214 Perlu B.Terjun 1.34 1.00 1 140 0.492 0.291 0.146 0.854 0.727 2.563 2.600 2.902 1.70 1.700
8
0.013
S III GROGOL 1 350 0.361 0.90 0.60 0.000541 0.013600 Perlu B.Terjun 4.57 1.00 5 58 0.502 0.295 0.148 0.852 0.726 2.557 2.600 2.910 1.71 1.800
1
Tidak Perlu 0.002
S III GROGOL 2 280 0.120 0.50 0.50 0.000284 0.002643 0.66 1.00 0 - 0.301 0.210 0.105 0.895 0.698 2.685 2.700 2.767 1.45 1.500
B.Terjun 4
0.011
S III GROGOL 3 245 0.236 0.60 0.60 0.000412 0.012000 Perlu B.Terjun 2.84 1.00 3 61 0.492 0.291 0.146 0.854 0.727 2.563 2.600 2.902 1.70 1.700
6
0.015
S III BY. LANGU 1 245 0.295 0.90 0.60 0.000361 0.015673 Perlu B.Terjun 3.75 1.00 4 49 0.410 0.258 0.129 0.871 0.736 2.613 2.700 2.844 1.60 1.600
3
0.025
S III BY. LANGU 2 350 0.236 0.60 0.60 0.000412 0.026000 Perlu B.Terjun 8.96 1.00 9 35 0.492 0.291 0.146 0.854 0.727 2.563 2.600 2.902 1.70 1.700
6
0.004
S III BY. LANGU 3 350 0.361 0.90 0.60 0.000541 0.005286 Perlu B.Terjun 1.66 1.00 2 117 0.502 0.295 0.148 0.852 0.726 2.557 2.600 2.910 1.71 1.800
7
0.017
S III KEMIREN 1 385 0.361 0.90 0.60 0.000541 0.018000 Perlu B.Terjun 6.72 1.00 7 48 0.502 0.295 0.148 0.852 0.726 2.557 2.600 2.910 1.71 1.800
5
0.023
S III BJ. SARI 1 350 0.295 0.60 0.60 0.000644 0.023600 Perlu B.Terjun 8.03 1.00 8 39 0.615 0.338 0.169 0.831 0.716 2.493 2.500 2.994 1.84 1.900
0
II. Saluran Tersier
 
Jaringan BB 2
0.053
S III KELIR 1 350 0.295 0.90 0.60 0.000361 0.054086 Perlu B.Terjun 18.80 1.00 19 18 0.410 0.258 0.129 0.871 0.736 2.613 2.700 2.844 1.60 1.600
7
0.020
S III KELIR 2 350 0.236 0.60 0.60 0.000412 0.021114 Perlu B.Terjun 7.25 1.00 7 44 0.492 0.291 0.146 0.854 0.727 2.563 2.600 2.902 1.70 1.700
7
0.031
S III KELIR 3 175 0.177 0.50 0.50 0.000613 0.031657 Perlu B.Terjun 5.43 1.00 5 29 0.443 0.271 0.136 0.864 0.682 2.593 2.600 2.867 1.64 1.700
0
S III KELIR 4 245 0.236 0.60 0.60 0.000412 0.035102 Perlu B.Terjun 0.034 8.50 1.00 8 27 0.492 0.291 0.146 0.854 0.727 2.563 2.600 2.902 1.70 1.700
7
0.026
S III KLATAK 1 245 0.266 0.70 0.70 0.000229 0.026286 Perlu B.Terjun 6.38 1.00 6 35 0.474 0.284 0.142 0.858 0.779 2.574 2.600 2.890 1.68 1.700
1
0.048
S III GROGOL 4 245 0.361 0.90 0.60 0.000541 0.049184 Perlu B.Terjun 11.92 1.00 12 19 0.502 0.295 0.148 0.852 0.726 2.557 2.600 2.910 1.71 1.800
6
0.013
S III GIRI 1 245 0.361 0.90 0.60 0.000541 0.013918 Perlu B.Terjun 3.28 1.00 3 61 0.502 0.295 0.148 0.852 0.726 2.557 2.600 2.910 1.71 1.800
4
0.016
S III GIRI 2 245 0.236 0.60 0.60 0.000412 0.016816 Perlu B.Terjun 4.02 1.00 4 49 0.492 0.291 0.146 0.854 0.727 2.563 2.600 2.902 1.70 1.700
4
0.076
S III GIRI 3 175 0.266 0.70 0.70 0.000229 0.077143 Perlu B.Terjun 13.46 1.00 13 13 0.474 0.284 0.142 0.858 0.779 2.574 2.600 2.890 1.68 1.700
9
0.057
S III GIRI 4 175 0.120 0.50 0.50 0.000284 0.057543 Perlu B.Terjun 10.02 1.00 10 16 0.301 0.210 0.105 0.895 0.698 2.685 2.700 2.767 1.45 1.500
3
S III 0.026
210 0.361 0.90 0.60 0.000541 0.027095 Perlu B.Terjun 5.58 1.00 6 30 0.502 0.295 0.148 0.852 0.726 2.557 2.600 2.910 1.71 1.800
PENGATIGAN 1 6
III. Saluran Tersier
 
Jaringan BBS 1
0.027
S III KL. PURO 1 420 0.361 0.90 0.60 0.000541 0.028333 Perlu B.Terjun 11.67 1.00 12 32 0.502 0.295 0.148 0.852 0.726 2.557 2.600 2.910 1.71 1.800
8
0.028
S III KL. PURO 2 245 0.236 0.60 0.60 0.000412 0.029143 Perlu B.Terjun 7.04 1.00 7 31 0.492 0.291 0.146 0.854 0.727 2.563 2.600 2.902 1.70 1.700
7
0.013
S III KL. PURO 3 175 0.325 0.90 0.60 0.000437 0.014286 Perlu B.Terjun 2.42 1.00 2 58 0.451 0.275 0.137 0.863 0.731 2.588 2.600 2.873 1.65 1.700
8
0.006
S III KL. PURO 4 245 0.332 0.90 0.60 0.000456 0.006857 Perlu B.Terjun 1.57 1.00 2 82 0.461 0.279 0.139 0.861 0.730 2.582 2.600 2.880 1.66 1.700
4
0.022
S III KL. PURO 5 210 0.259 0.70 0.70 0.000218 0.022952 Perlu B.Terjun 4.77 1.00 5 35 0.463 0.279 0.140 0.860 0.780 2.581 2.600 2.881 1.66 1.700
7
 
Ilap - L1 L2
L Q bsal hsal ΔH2 t n l q hc a z t1 L1 C1 L2
Saluran Irenc Ilap Rencana Iren rencana rencana

(m) (m3/dt) (m) (m)   (m) (m) (buah) (m) (m2/dt) (m) (m) (m) (m) (m) (m)   (m) (m)
I. Saluran Sekunder
                                           
Jaringan BB 1
0.054
S II JB. SARI 1 420 0.889 1.70 0.57 0.000841 0.055429 Perlu B.Terjun 22.93 1.00 23 18 0.653 0.352 0.176 0.824 0.695 2.472 2.500 3.024 1.88 1.900
6
0.031
S II JB. SARI 2 2275 0.571 1.30 0.65 0.000556 0.031807 Perlu B.Terjun 71.10 1.00 71 32 0.549 0.313 0.157 0.843 0.747 2.530 2.600 2.945 1.76 1.800
3
S II JB. SARI 3 1225 0.254 0.60 0.60 0.000477 0.021216 Perlu B.Terjun 0.020 25.41 1.00 25 47 0.529 0.306 0.153 0.847 0.724 2.542 2.600 2.930 1.74 1.800
7
0.006
S II JB. SARI 4 1260 0.383 1.00 0.67 0.000347 0.007190 Perlu B.Terjun 8.62 1.00 9 126 0.479 0.286 0.143 0.857 0.762 2.571 2.600 2.893 1.68 1.700
8
0.008
S II JB. SARI 5 490 0.254 0.60 0.60 0.000477 0.009102 Perlu B.Terjun 4.23 1.00 4 98 0.529 0.306 0.153 0.847 0.724 2.542 2.600 2.930 1.74 1.800
6
0.038
S II JB. SARI 6 1050 0.643 1.30 0.65 0.000538 0.038790 Perlu B.Terjun 40.17 1.00 40 26 0.618 0.339 0.169 0.831 0.740 2.492 2.500 2.996 1.84 1.900
3
0.028
S II JB. SARI 7 1400 0.389 1.00 0.67 0.000357 0.028571 Perlu B.Terjun 39.50 1.00 40 34 0.486 0.289 0.144 0.856 0.761 2.567 2.600 2.898 1.69 1.700
2
0.042
S II JB. SARI 8 770 0.706 1.40 0.70 0.000571 0.043156 Perlu B.Terjun 32.79 1.00 33 23 0.630 0.343 0.172 0.828 0.764 2.485 2.500 3.006 1.85 1.900
6
0.027
S II JB. SARI 9 2450 0.317 0.90 0.60 0.000417 0.028261 Perlu B.Terjun 68.22 1.00 68 36 0.441 0.271 0.135 0.865 0.732 2.594 2.600 2.866 1.64 1.700
8
II. Saluran Sekunder Jaringan BB 2          
0.022
S II KELIR 1 350 3.136 3.20 1.07 0.000336 0.022371 Perlu B.Terjun 7.71 1.00 8 39 1.225 0.535 0.267 0.733 0.900 2.198 2.200 3.576 2.49 2.500
0
0.011
S II KELIR 2 1400 0.984 1.60 0.80 0.000384 0.011414 Perlu B.Terjun 15.44 1.00 15 88 0.769 0.392 0.196 0.804 0.802 2.412 2.500 3.117 2.00 2.100
0
0.036
S II KELIR 3 1225 0.540 1.20 0.60 0.000421 0.036767 Perlu B.Terjun 44.52 1.00 45 27 0.562 0.318 0.159 0.841 0.720 2.523 2.600 2.954 1.78 1.800
3
0.030
S II KELIR 4 2100 0.286 0.70 0.70 0.000344 0.030552 Perlu B.Terjun 63.44 1.00 63 33 0.510 0.298 0.149 0.851 0.775 2.553 2.600 2.916 1.72 1.800
2
0.033
S II KELIR 5 875 1.835 2.20 0.88 0.000346 0.033989 Perlu B.Terjun 29.44 1.00 29 29 1.043 0.480 0.240 0.760 0.820 2.280 2.300 3.372 2.29 2.300
6
0.030
S II KELIR 6 1680 1.446 1.90 0.95 0.000347 0.031232 Perlu B.Terjun 51.89 1.00 52 32 0.952 0.452 0.226 0.774 0.862 2.322 2.400 3.282 2.19 2.200
9
0.029
S II KELIR 7 1120 0.540 1.20 0.60 0.000402 0.029759 Perlu B.Terjun 32.88 1.00 33 33 0.562 0.318 0.159 0.841 0.720 2.523 2.600 2.954 1.78 1.800
4
0.015
S II KELIR 8 1330 0.286 0.70 0.70 0.000397 0.016143 Perlu B.Terjun 20.94 1.00 21 60 0.510 0.298 0.149 0.851 0.775 2.553 2.600 2.916 1.72 1.800
7
0.015
S II KELIR 9 1540 0.518 1.20 0.60 0.000342 0.015552 Perlu B.Terjun 23.42 1.00 23 64 0.540 0.310 0.155 0.845 0.723 2.535 2.600 2.938 1.75 1.800
2
0.023
S II KELIR 10 3780 0.389 1.00 0.67 0.000429 0.023794 Perlu B.Terjun 88.32 1.00 88 42 0.486 0.289 0.144 0.856 0.761 2.567 2.600 2.898 1.69 1.700
4
II. Saluran Sekunder Jaringan BBS 1  
0.037
S II KL. PURO 1 1925 0.985 1.60 0.80 0.000417 0.037569 Perlu B.Terjun 71.52 1.00 72 26 0.769 0.392 0.196 0.804 0.802 2.412 2.500 3.118 2.00 2.100
2
S II KL. PURO 2 700 0.635 1.30 0.65 0.000687 0.037143 Perlu B.Terjun 0.036 25.52 1.00 26 26 0.611 0.336 0.168 0.832 0.741 2.495 2.500 2.991 1.83 1.900
5
0.007
S II KL. PURO 3 525 0.279 0.70 0.70 0.000252 0.007619 Perlu B.Terjun 3.87 1.00 4 105 0.497 0.293 0.147 0.853 0.777 2.560 2.600 2.906 1.70 1.800
4
 
Ilap - L1 L2
L Q bsal hsal ΔH2 t n l q hc a z t1 L1 C1 L2
Saluran Irenc Ilap Rencana Iren rencana rencana

(m) (m3/dt) (m) (m)   (m) (m) (buah) (m) (m2/dt) (m) (m) (m) (m) (m) (m)   (m) (m)
Tidak Perlu 0.000
S I JB. SARI 570 8.541 6.50 1.44 0.000219 0.000248 0.02 1.50 0 - 1.642 0.650 0.325 1.175 1.310 3.525 3.600 3.228 3.07 3.100
B.Terjun 0
Tidak Perlu 0.000
S I KELIR 960 5.234 4.30 1.23 0.000335 0.000396 0.06 1.50 0 - 1.522 0.618 0.309 1.191 1.210 3.573 3.600 3.169 2.97 3.000
B.Terjun 1
Tidak Perlu 0.000
S I KL. PURO 630 1.788 2.20 0.88 0.000392 0.000375 -0.01 1.50 0 - 1.016 0.472 0.236 1.264 1.072 3.792 3.800 2.947 2.53 2.600
B.Terjun 0

Anda mungkin juga menyukai