NASKAH TEKS PRAKTEK TEATER BAHASA JAWA SERANG

“ SITI NURBAYA“

KELOMPOK ANGGREK || IX H

DISUSUN OLEH : ELYANA

SEKOLAH MENENGAH PERTAMA

SMP NEGERI 14 KOTA SERANG
2023
 KATA PENGANTAR

Puji syukur kami haturkan kehadirat Allah SWT. yang telah melimpahkan rahmat
dan hidayah-Nya sehingga saya bisa menyelesaikan tugas membuat sebuah kliping yang
berjudul “ siti nurbaya “

Tugas ini dibuat untuk memenuhi salah satu tugas Bahasa jawa serang.

Saya menyadari bahwa masih terdapat kekurangan, baik dari penyusunan

maupun tata bahasa penyampaian dalam tugas ini. Oleh karena itu,saya dengan rendah
hati menerima saran dan kritik dari pembaca agar saya dapat memperbaiki tugas ini.

Kota Serang, 4 januari 2023

1
 DAFTAR ISI

Halaman

Halaman Judul

KATA PENGANTAR………………………………………………………………….…..1

DAFTAR ISI………………………………………………………………………………..2

ANGGOTA & PENOKOHAN……………………………………………………………3

TEKS CERITA………………………………………………………………………….….4

DIALOG…………………………………………………………………………………….5

2
 ANGGOTA & PENOKOHAN

1.) Siti nurbaya diperankan oleh =

2.) Syamsul bahri diperankan oleh =
3.) Narrator = Elyana
4.) Baginda sulaiman diperankan oleh =
5.) Datuk maringgih diperankan oleh =
6.) Sutan Mahmud diperankan oleh =
7.) Ibu Mahmud diperankan oleh =
8.) Ibu sulaiman =
9.) Istri tua diperankan oleh =

PROPERTI
1.) Senjata mainan.
2.) Kain jarik
3.) Kostum sesuai peran
4.) Barang tambahan lainnya.

3
 SINOPSIS CERITE

Wenten Roro pemude, nggih puniku Siti Nurbaya lan Samsul Bahri, sejak
saking sekole rakyat.umah andike sekelorone pedek-pedekan. Siti Nurbaya nggih
puniku pecil pedagang kaye Bagindo Sulaiman, lan Samsul Bahri nggih puniku pecile
Sutan Mahmud sewong Penghulu ning Padang. Karene Samsul Bahri kedah
ngelanjutaken sekole dokter, Samsul Bahri linggar ning Jakarta. Datuk Maringgih nggih
puniku sewong kaye sing kikir ning Padang.

Kelawan tipu muslihatnya, Bagindo Sulaiman jatuh miskin. Bagindo

Sulaiman minjem duit sereng Datuk Maringgih. Uang niku boten bangkit dikembalikaken
karo Bagindo Sulaiman. Datuk ngadukaken hal niku sereng Belanda supados Baginda
Sulaiman dipenjarakaken. Bagindo Sulaiman bangkit boten dipenjare asal Siti Nurbaya
bangkit diperistri oleh Datuk Maringgih.

Siti Nurbaya boten dipaksa oleh Baginda Sulaiman rela menikah kelawan
Datuk Maringgih. Samsul Bahri sangat kecewe setelah ngerungu perkawinan Siti
Nurbaya niku. Samsul Bahri nekad ngebunuh diri. Akan tetapi, rencana niku bangkit
digagalaken oleh seseuwong. Sutan Mahmud di Padang uwis ngerungu bahwe Samsul
Bahri telah ninggal karene bunuh diri. Namun berita niku hanye isu karene sing
sebenere mah nggih puniku samsul bahriboten ninggal.

Samsul Bahri masuk dados opsir Belande. Ketike Samsul Bahri dikirim
ning Padang kangge madamaken suatu pemberontakan ning kane, andikene bertemu
kelawan pemberontak sing dikepalai oleh Datuk Maringgih. Ning jero pertempuran niku
Datuk Maringgih ninggal dunie lan Samsul Bahri ninggal setelah berade ning umah
sakit. Siti Nurbaya telah sue ninggal dunie karene diracuni sereng Datuk Maringgih.

4
 DIALOG

Nikilah cerite manuse ning kote padang,Sumatra barat, terjaline kisah antawis siti
nurbaya dan syamsul bahri.

Narrator : “ Legende cerita rakyat sing ngisahaken jalinan kisah sing boten
keturutan karena sing wadone akhire kawin pakse.sing lanang
wastene syamsul bahri , selain wajahe sing tampan syamsul geh
asale saking nasab wong terpandang. Bapak ke ngggeh puniku se-
wong penghulu sing terpandang. Nggih puniku sutan
Mahmud.wadone wastene siti nurbaya , siti niki ngedueni wajah sing
ayu , rambut dawe bak mayang sing keurai.serte santun budine. Siti
niku pecile baginda sulaiman.jalinan cinta siti lan syamsul amat
direstui keroro wong tuane sing masih due hubungan kekerabatan.
Sesudahe namataken sekole tinggkat duhur, syamsul ngelanjutaken
sekole calon dokter ning pulau jawa kangge netep ning masa arep
sing cerah.”
“ Ning taman, Sore niki “
Siti nurbaya : “ ning endi ya syamsul, kule kan sampun janji ning riki.” ( sambil noleh
kanan lan kiri. )

Syamsul : “ adhinde kulee, siti nurbayaa.”

Siti nurbaya : “ akhire uda rawuh juga. Wenten nape uda ayun ketemu sereng kule ?”

Syamsul :“ siti weruh kan? Setelahe kule selese sekole ning riki, kule ayun linggar
ning Jakarta kangge ngelanjutaken sekole kule.”

Siti nurbaya : “ tentu kule weruh, kule amat sedih ngerungu niku uda, lamun demi
kebacikan andike, kule bakal bertahan kangge nenggeni mantuke
uda.”

Syamsul : “kule Cuma linggar kangge sementare, boten kangge ninggalaken

andike selamane. Kule pasti mantuk pada andike, lamun andike
boten nakal, kule pasti mantuk.”

Siti nurbaya ; “ alangkah senenge hati kule, jika kule pedek sereng andike. haha..”

Syamsul : “ dhinda, siji minggu maning kule ngedapeti rapot kule, lan kemungkinan
siji minggu kearepe kule bakal linggar ning Jakarta jike nilai kule
muasaken. “

Siti nurbaya : “ santai bae uda, kule pasti nonggone andike kok, loro minggu malih
kan ? sip-sip”

Syamsul : “ hatur nuhun dhinda pengertiane andike. “

5
Siti nurbaya : “ (ngangguk )

Narrator : “ siji minggu kemudian ning griye siti,hanye kesedihan sing siti
rasakaken karene pujaan hatine bakal ninggalaken dirine dalam
jangke waktu sing cukup dawe. “

Siti nurbaya : “ kelipun ya? Uda syamsul kedah kuliah ning Jakarte ? kelipun boten
ning padang saos?.”

Narrator : “ tanpa boten disadari siti, syamsul ngintip saking jendele. “

Syamsul : “ ooh hampure, hampuraken kule , sing sampun damel hati andike
terluke. Hanya andike cinta kule, kule boten pernah fakir, kangge
linggar saking andike. Walaupun hanye sekejap siti. “

Siti nurbaya : “ uda cobe andike ngomong nape sing andike ayunaken? “

Syamsul : “ kule ayun andike selalu wenten lan ngebantune kule ning setiap
langkah kule.”

Siti nurbaya : “ Aduu, uda syamsull co sweet.. “

Syamsul : “ ahh adhinda bangkit saos. Hampure ya uda ngintip boten

ngomong–ngomong ning adhinda. “

Siti nurbaya : “ mana wenten ngintip ngomong-ngomong. “

Syamsul : “ hehe, yauwis uda balik dipit adhinda.”

Siti nurbaya : “ iya. “

Narrator : “ akhire minggu sing boten di ayunaken rawuh. Nggih puniku minggu
pembagian rapot. “

Siti nurbaya ; “ dinten niki pembagian rapot uda syamsu, lan kule sereng uda
sampun janji ning riki. Hufft kule deg-degan amat geh.. “

Syamsul : “ dhinda.. ( dodok ning samping siti ). “

Siti nurbaya : “ uda seneng amat wajahe, cobe-cobe siti deleng rapote. ( ngedeleng
rapot ) wihh, bagusse sih..”

Syamsul : “ iye lahh, uda gituu lohh. “

Siti nurbaya : “ berarti, uda dados linggar ning Jakarta ? .”

6
Syamsul : “ dados dongg, ahh uda dados boten sabar.”

Siti nurbaya : “ ( tersenyum ) .”

Syamsul : “ dhinda, kule ayun nakon sedurunge kule linggar. Kule penasaran
amat saking pade engko kule dados setan penasaran. “

Siti nurbaya : “ nakon nape?. “

Syamsul : “ why... do you love me?”

Siti nurbaya : “ takdir bang. “

Syamsul ; “ jawabane sing boten diayunaken. “

Siti nurbaya : “ hehe. “

Syamsul : “ kesuk subuh kule bakal linggar ning Jakarta . “

Siti nurbaya : “ cepet amat uda ?. “

Syamsul : “ supados lebih cepet mantuke saos hehe. “

Siti nurbaya : “ kesuk subuh andike sereng kule letemu ning teluk bayur ya uda. Kule
ayun nganteraken andike. “

Syamsul : “ Iye, seniki yu kule anter adhinde balik. “

Narrator : “ keesokan dintene ning teluk bayur, siti nurbayah sampun sampai
dipitan.

Siti nurbayah : “ ahh masa kule duluan sing sampe, dasar. “

Syamsul : “ haloo adhindaa “

Siti nurbaya : “ dasar. Masa iye sih kule sing sampe dipitan “

Syamsul : “ santai be siti, mungkin andikane sing kecepetan. “

Siti nurbya : “ peripun uda, napetah sampun siap sekabeh ? “

Syamsul : “ sampun dong, tinggal nunggu kelinggarane saos. “

Siti nurbaya : “ emange jam pinten linggare ? “

Syamsul : “ jam 9.15 . “

7
Siti nurbaya : “ ( ngedeleng jam ) seniki kan jam 09.00, 15 menit malih berarti ya uda
?.”

Syamsul : “ iyaa adhinda kulee. Siti boten nangis geh,apus air matane ning
wajah andike sing cantik.”

Siti nurbaya : “ iya uda,”

Syamsul : “ yowis, uda linggar dipitan ya. “

Siti nurbaya : “ iyaa uda. “

Narrator : “ tahun demi tahun sampun berlalu. Musim demi musim pun sampun
berganti. “

Siti nurbaya : “ surat doang ? boten ngelepas kangen? Makin dados bae yaa!. Huhu
sekabeh kata rindu andike semakin ngedamel kule boten berdaya..
menahan rasa arep jumpa. Percayalah pada kule, kulepun rindu
andike. “

Narrator : “ musibah rawuh mendera keluarge siti, usahe dagang ayahe ngalami
kebangkrutan, hingge jatuh miskin lan baginda sulaiman akhire jatuh
gering. Andike akhire minjem duit sereng se-wong rentenir sing
badane kurus lan suka due istri akeh . wastane datuk maringgih.
Hutang baginda sulaiman akhire numpuk lan berbunga ning datuk
maringgih. “

Sulaiman : “ uhuk uhuk, peripun seniki ? .”

Ibu sulaiman : “ aduu, si gendut laknat niku ? delengaken bae engko lamun kita
ninggal kule sedanten boten perlu bayar utang malih kan ?.”

Sulaiman : “ mati tidak nyelesekaken masalah. Oh iya ning endi pecil kule?. “

Ibu sulaiman : “ malih nyapu ning arep. “

Narrator : “ suatu dinten datuk maringgih linggar ning griye baginda sulaiman
sing gering kangge nagih utange. Ning riku lah datuk maringgih
terpesona ngedeleng kecantikane siti nurbaya. Datuk maringgih
makse baginda sulaiman kangge dadosaken siti nurbaya sebage istri
enome, lamun baginda sulaiman boten sanggup kangge bayar
utange. “

Maringgih : “ hey andike ? kule arep nagih utang kule pada si sulaiman kuen ,
cepet andike dampingi kule , merike. “

8
Pesuruh : “ oke tuk .”

Narrator : “ singkat cerite tuk maringgih pun sampun ning griye baginda
sulaiman. “

Maringgih : “ walaa dala ayu ne..”

Pesuruh : “ tuk andike wong padang nape wong jawe ?.”

Maringgih : “ halah bawel, diam kau boten nanye nanye sire.”

Maringgih : “hai cantik. “

Narrator : “Siti nurbaya pun acuh sereng sapaan maringgih lan langsung
manjing ning jero umah.”

Maringgih : “ sombonge sih, awas sire yah. ( Masuk ning jero umah ).”

Maringgih : “ sulaiman cepet mengrike sire !. “

Ibu sulaiman : “ berisik. Due sopan santun boten sire? Nyelonong nyelonong manjing
ning umah uwong .”

Maringgih : “ DUE. Cepet endi sulaiman, SULAIMANN!.”

Sulaiman : “ wenten nape datuk ? . “

Maringgih : “ endi utang sire? Kule ayun seiki dibayare boten ayun weruh
kepripun carane.”

Sulaiman : “ mana bangkit kule bayar segitu akeh saking waktu sing cepet datuk
?.”

Maringgih : “ kule boten ayun weruh.”

Maringgih : “ okee, kule kasih tawaran. “

Sulaiman : “ nape niku ? .”

Maringgih : “ kawinaken pecil andike sereng kule, make sekabeh hutang andike
lunas.”

Sulaiman : “ napetah pecil kule arep sereng wong tue sepertos andike? Lagian
geh pecil kule sampun due kekasih sing wastane syamsul.”

Narrator : “ terjadilah perdebatan antawis baginda sulaiman, ibu siti, lan siti.”

9
Sulaiman : “ bu, tolong panggilaken siti.”

Ibu sulaiman : “ iye pa.”

Siti nurbaya : “ ya yah, ibu wenten nape ?.”

Sulaiman : “ andike nikah sereng datuk maringgih.”

Siti nurbaya : “ NAPEE?? Lamun ayah, kule sampun ngederebeni calon nggih
puniku samsul wong sing paling kule cintai. “

Sulaiman : “ lamun niki demi kule kule sedanten, kule saos boten ayun andike
nikah sereng tuk maringgih. Namun nape sing bise ayah lakoni ?.”

Ibu sulaiman : “ siti, niki permintaan ayah lan ibu, sing terakhir kaline.

Siti nurbaya : “ baikah, kule ayun“

Narrator : “ kabar niku sampe ning telinga syamsul. Damel syamsul sedih lan
ngecobe bunuh diri ning kostan-ne,namun aksi ne niku gagal. akhire
syamsul mantuk ning padang kangge nemui siti.

Syamsul : “ ning endi siti seniki ? kule butuh penjelasanne. “

Narrator : “ tiba tiba syamsul ngedeleng wadon cantik ning sor pohon sembari
duduk. Perawakane mirip siti, make syamsul cobe ngepedek.”

Syamsul : “ siti nurbaya?.”

Siti nurbaya : “ ( bingung ) ya? Kule siti, wenten nape ?.”

Syamsul : “ andike boten inget kule ? sekabeh rinduku ngedamel kule boten
berdaya.. “

Siti nurbaya : “ surat andike tahun lalu ? andike ?.”

Syamsul : “ iye nikulah kule. Kule bakal ngebales dendam sereng rentenir
gendut niku.”

Siti nurbaya : “ kule dijodohaken sereng datuk maringgih karene utang ayah kule.

Syamsul : “ iye, kule ngerti. Kule bakal ngelawan rentenir niku. “

Narrator : “ tanpe di sadari, datuk maringgih ngerungu lan ngeniat ngusir

syamsul saking padang, andike nyebaraken fitnah sing nyebabaken
syamsul diusir karo wong tue angakat-te .

10
Syamsul : “ ayah ibu, niki pesenan daharan kalian.”

Mahmud : “ aje sebut kule ayah.LINGGAR!

Ibu Mahmud : “ kasihan syamsul, kasih syamsul kesempatan kangge ngejelasaken.”

Mahmud : “ boten perlu penjelasan niki sampun jelas. “

Narrator : “ syamsul linggar ning Jakarta lan nyamar dados letnan mas. Datuk
maringgih ngebenci siti. Lan ayun ngeracuni si siti sereng lemang. “

Maringgih : “ budakk!! “

Pesuruh : “ wenten nape tuan ?.”

Maringgih : “ kasih iki ning siti, ngomong niki pemberian ayahe, sulaiman. “

Pesuruh : “ baik tuan “

Narrator : “ setelah ngabisi 20 menit perjalanan, akhire pesuruh sampe ning

tempate siti.

Pesuruh : “ permisi siti, niki wenten lemang saking ayah andike. “

Siti : “ iye nuhun. “

Siti ; “ kebetulan, kule laper durung dahar. Bismilah kule dahar niki lemang.
“

Narrator : “ pesuruh sing durung balik pun, masih ngedelengaken siti lewat
jendele.”

Pesuruh : “ baguss, didahar lemange. Seniki kule bangkit linggar.”

Narrator : “ pesuruh seniki pun ngelapor ning tuk maringgih.”

Pesuruh : “ tuk lemange sampun di dahar.”

Maringgih : “ bagus haha, seniki kule tinggal nenggeni kabar kematiane siti niku.
Haha . “

Narrator : “ pengumuman tentang meninggale kabar siti nyebar sampe ning

kuping syamsul sing kini dados letnan mas. Kemarahane
terhadap datuk maringgih semakin memuncak.”

Syamsul : “ kule bakal ngebunuh sire datuk maringgih! Niku janji kule.

11
Narrator : “ keberuntungan bagi syamsul saat tragedi balesting letnan mas
dikirim sereng kompeni ning padang kangge numpas para
pembangkang balesting. “

Syamsul : “ akhiree.. kule sedanten bertemu gendut ! “

Maringgih : “ kurang ajar sire ! kule bakal kasih sire pelajaran. “

Syamsul : “ aje akeh omong sire, cepet mulai bae. “

Narrator : “ akhire terjadi pertempuran siji lawan siji antawis letnan mas sereng
maringgih. Akhir cerite letnan mas tewas ning ujung pedang,
sementare datuk maringgih, roboh saos kene tembakane letnan
mas.

12