MANUSIA DAN AGAMA

Oleh
Wan Rohani Sulaiman
Nasharuddin Mohamad
Nor Azrina @ Nor Azura Ab. Rahman

razizi.uitm.edu.my

TAJUK PERBINCANGAN

Pendahuluan
Definisi agama
Keperluan manusia kepada agama
Agama samawi dan agama budaya
Agama samawi dan kitab kitab suci
Kesimpulan

razizi.uitm.edu.my

HASIL PEMBELAJARAN
Di

akhir pembelajaran topik ini

pelajar dapat :
Menghuraikan keperluan manusia

terhadap agama

razizi.uitm.edu.my

PENDAHULUAN
Manusia

dan agama tidak dapat

dipisahkan, kehidupan beragama
fitrah semua manusia
Ciri-ciri keistimewaan dan kelemahan
yang ada pada manusia mampu
menjadikan mereka mengakui
kewujudan Tuhan dan merasa
kehidupan beragama.
Terdapat pelbagai agama di dunia
razizi.uitm.edu.my

DEFINISI
Agama
Religion
Ad-din

razizi.uitm.edu.my

DEFINISI AGAMA

Dari sudut bahasa (etimologi) :

- Berasal dari bahasa Sanskrit.
a = tidak
gama = kacau.
agama = tidak kacau.
Justeru itu agama bermaksud:
peraturan, kepercayaan, haluan
dan jalan.

razizi.uitm.edu.my

 Dari

sudut Istilah:

Kamus Dewan: agama ialah

kepercayaan kepada Tuhan dan sifatsifat serta kekuasaan Tuhan dan

penerimaan ajaran dan perintah-Nya,
kepercayaan kepada Yang Maha Kuasa.

razizi.uitm.edu.my

DEFINISI RELIGION

Dari sudut bahasa , asal dari perkataan

latin:
1. relegere = mengumpulkan.
Ini bermakna religion mengandungi
pengertian mengumpulkan cara-cara
mengabdikan diri kepada Tuhan yang
terkumpul dalam kitab suci yang harus
dibaca.
2. religare = mengikat.
Bertepatan dengan maksud tersebut
ajaran-ajaran
religion sememangnya
razizi.uitm.edu.my

Istilah:

E.B.Taylor : kepercayaan kepada

kuasa ghaib

Everymens Encyclopedia : penerimaan

atas tata aturan daripada kekuatan
yang lebih tinggi daripada manusia itu
sendiri
razizi.uitm.edu.my

 Religion

seperti yang difahami di

Barat, iaitu, sebagai suatu
kepercayaan dan amalan, dianggap
sebagai sebahagian daripada
budaya dan tidak seharusnya
merangkumi keseluruhan sesuatu
budaya
razizi.uitm.edu.my

AGAMA DAN RELIGION

Kesimpulan

- pengertian agama di
dalam (Bahasa Melayu) dan religion
(Bahasa Inggeris) mempunyai
persamaan maksud, kedua-duanya
berkisar sekitar hubungan antara
manusia dengan Tuhannya sahaja.

razizi.uitm.edu.my

DEFINISI AL-DIN
Dari

sudut bahasa :

Menguasai
Menundukkan
Patuh
Hutang
Balasan
Adat kebiasaan.
razizi.uitm.edu.my

Dari sudut istilah :

Kehakiman, kesultanan dan kekuasaan

Yang mutlak dan Tertinggi.
Kepatuhan dan ketaatan kepada
kekuasaan Mutlak
Sistem atau peraturan-peraturan samada
yang berbentuk teori atau amali yang
digubal oleh kekuasaan Yang Mutlak
Pembalasan nikmat yang diberikan oleh
kekuasaan yang tertinggi ke atas setiap
yang taat dan patuh kepada sistem
tersebut atau sebaliknya pembalasan ke
atas yang ingkar dan derhaka.
razizi.uitm.edu.my

 Abu Ala al-Maududi :

Al-Din sebagai cara hidup, sikap hati

dan fikiran, tingkah laku dan tindakan
yang diamal atau diikuti oleh seseorang
atau suatu masyarakat. Ia merangkumi
keseluruhan hidup umat manusia di
semua zaman.
razizi.uitm.edu.my

AL-DIN, AGAMA DAN

RELIGION
Agama dan religion hanya mengandungi

ajaran berupa hubungan manusia

dengan Tuhan sahaja
Manakala al-Din mengandungi hubungan
manusia dengan Tuhan (vertical) dan
hubungan manusia sesama manusia
(horizontal).

razizi.uitm.edu.my

KEPERLUAN MANUSIA
KEPADA AGAMA

Fitrah manusia dilahirkan

Keinginan manusia untuk
mengetahui kehidupan selepas
kematian
Kecenderungan manusia untuk
hidup berperaturan
Menjelaskan Perkara Ghaib atau
metafizik (Samiyyat)
Kelemahan Akal Manusia
razizi.uitm.edu.my

KESAN PENGABAIAN AGAMA

DALAM KEHIDUPAN
Kehidupan

tidak seimbang (antara

keperluan fizikal dan spiritual)
Tiada hala tuju dan matlamat hidup
Kegersangan dan ketandusan jiwa
Pengabaian terhadap aspek akhlak
dan moral
Bertambahnya krisis nilai dalam
masyarakat
razizi.uitm.edu.my

SEJARAH KEMUNCULAN AGAMA

Pelbagai andaian berkaitan kemunculan

agama :
Produk Penguasa
Kelemahan diri dan jiwa manusia
Kerana kebodohan manusia

razizi.uitm.edu.my

Samb..

Pandangan sarjana Barat melalui

evolusi:
Edward B. Tylor : politheisme kemudian
meningkat kepada monoteisma.

Wilhem Schmidt - agama yang

pertama dan asli - Tuhan Yang
Maha Agung.
razizi.uitm.edu.my

Samb
Pandangan

Islam - agama bukan

melalui Evolusi. Dari mula hingga
akhirnya ia merupakan wahyu dari
Allah yang membawa konsep Tauhid.

razizi.uitm.edu.my

PEMBAHAGIAN AGAMA

AGAMA

AGAMA SAMAWI

razizi.uitm.edu.my

AGAMA BUDAYA

AGAMA SAMAWI
Agama

yang diturunkan dari langit

oleh Tuhan
Mengajar konsep keEsaan Tuhan,
beriman dengan nabi, pembalasan
hari akhirat dan mempunyai kitab
suci
Ia juga dikenali sebagai agama Ilahi
dan agama wahyu.
Contoh agama Islam, Yahudi dan
Kristian
razizi.uitm.edu.my

CIRI-CIRI AGAMA
SAMAWI
Mempercayai kewujudan Allah
Mempercayai adanya rasul
Adanya kitab suci
Adanya peraturan-peraturan (hukumhukum)
Adanya amalan keagamaan (ritual)
Menegakkan keadilan sejagat
Menyeru kepada kebaikan dan mencegah
kemungkaran
Mempercayai perkara ghaib

razizi.uitm.edu.my

AGAMA BUDAYA
Agama yang bukan bersumberkan wahyu
merupakan ajaran falsafah dan bercampur baur dengan
budaya dan tradisi masyarakat tertentu yang kemudian
berkembang menjadi agama
Dikenali juga sebagai agama bukan wahyu, agama
bumi, agama falsafah, agama ciptaan dan di barat
dipanggil natural religion
Contoh : agama Hindu, Buddha, Shinto, dsb.

razizi.uitm.edu.my

CIRI-CIRI AGAMA
BUDAYA
Tidak

berteraskan konsep Tauhid

Tidak mempercayai alam akhirat
Tiada konsep dosa pahala
Percaya kepada konsep karma atau
kelahiran semula
Tumpuan kepada aspek falsafah dan
etika
Tiada rasul atau nabi tetapi lebih
kepada pembawa atau pengasas
razizi.uitm.edu.my

AGAMA SAMAWI & KITAB

SUCI
Islam, Nasrani dan Yahudi ialah tiga agama yang
penting di sepanjang zaman hingga hari ini.
Ketiga-tiga agama ini diturunkan daripada langit
dan penganut mereka percaya bahawa Tuhan itu
pencipta alam, percaya kepada rasul-rasul dan
kitab Allah.
Perbezaan antara mereka terdapat dalam
beberapa perkara iaitu konsep dan bentuk
Tuhan, konsep nabi dan rasul yang terakhir,
persoalan dengan kitab Allah yang tulen dan
persoalan berkenaan kitab Allah yang paling
sempurna.

razizi.uitm.edu.my

YAHUDI
Sejarah bangsa Yahudi bermula dengan
kelahiran agama Judaisme lebih kurang
2500 tahun dahulu iaitu pada tahun 458
SM. Bani Israel bermula dari Nabi
Ibrahim yang berpindah daripada
Babilonia ke Kanan (Palestin).
Nabi Musa telah menerima 10 perintah.
Dengan demikian Nabi Musa dipandang
sebagai pembawa agama Yahudi dan
pengasas kepada bangsa Israel
razizi.uitm.edu.my

SAMB..
Orang

Yahudi percaya merekalah

bangsa pilihan (Chosen One).
Penganut Yahudi dipilih untuk
melaksanakan tugas dan
tanggungjawab khas seperti
mewujudkan masyarakat yang adil
dan saksama serta berkhidmat
kepada Tuhan. Sebagai balasan
mereka akan menerima kecintaan
serta perlindungan Yahweh.
razizi.uitm.edu.my

KITAB KITAB SUCI

Zabur Nabi Daud
Taurat Nabi Musa
Injil Nabi Isa
Al-Quran

Muhammad

razizi.uitm.edu.my

Nabi

CABARAN KEHIDUPAN
BERAGAMA

Sekularisme
Materialisme

razizi.uitm.edu.my

KESIMPULAN
Agama
Agama

merupakan fitrah asasi

memenuhi kehendak jasad
dan rohani manusia.
Tanpanya kehidupan tidak sempurna.
Terdapat pelbagai agama,
diketegorikan kepada samawi dan
budaya yang mempunyai ciri-ciri
tersendiri.
Terdapat pelbagai cabaran dalam
beragama yang perlu ditangani.
razizi.uitm.edu.my

Rujukan

Ghazali Darusalam (2001),Tamadun Islam dan

Tamadun Asia, Utusan Publications &
Distributors Sdn Bhd, Kuala Lumpur
Mohd Asri Abdullah (et. al)(2006), Prinsipprinsip Asas Islam Islam dan Akidah,Shah
Alam: Pusat Penerbitan Universiti (UPENA)
Mohd Rosmizi Abd Rahman (2005), Panduan
Memilih Agama, Bentong Pahang: PTS Millennia
Mohd Sulaiman Haji Yassin (1981), Pengantar
Akidah, Selangor: Persatuan Mahasiswa Timur
Tengah Malaysia
razizi.uitm.edu.my

Mujaini Tarimin (2002),Insan & Agama, Pusat

Pendidikan Islam: Shah Alam
Nafisiah Abdul Rahman ( et al ) 2012, Tasawwur
Islam, Shah Alam: Reka Cetak Sdn. Bhd
Rukiah Mohamad (2011), Asas Pembinaan
Insan, Shah Alam: Pusat Penerbitan Universiti
(UPENA)
Wan Rohani Sulaiman (et. al) (2010), Institusi
Ibadat di Kota Kinabalu, Shah Alam: UPENA
UiTM
Zaizul Ab. Rahman, ( 2012 ), The Role Of
Fitrah As An Element In The Personality of A
Dai In Achieving The Identity Of A True Dai
razizi.uitm.edu.my

SEKIAN
TERIMA KASIH
razizi.uitm.edu.my