70
5.1. DEFINISI
Ellips adalah tempat kedudukan titik yang jumlah jaraknya terhadap dua titik tertentu tetap harganya.
F (titiknya tetap)
merupakan berkas garis
yang disebut direkstriks ,
c
disebut eksentrisitas (e).
a
F2(c,0)
F1(-c,0)
e=
c
1
a
AB = 2a
F1 + F2 P = 2c
AB = sumbu panjang (mayor)
CD = sumbu panjang (minor)
F1 F2
AB
CD
2c
2a
2b
F1P +F2P = 2a
F1P ( x ( c )) 2 ( y 0) 2
( x c )) 2 y 2
F1P + F2P = 2a
( x c )) 2 y 2 + ( x c )) 2 y 2 2 a
( x c )) 2 y 2 2 a
x c 2 Y 2
(x + c)2 + y2 = 4a2 4a
2
2
( x c )) 2 y 2 + (x - c + y )
cx a 2 a ( x c )) 2 y 2
c 2 x 2 2a 2 cx a 4 a 2 x 0 y 2
By : Turmudi
E-mail : toermoedy@yahoo.co.id
blog: www.toermoedy.wordpress.com
c 2 x 2 2a 2 cx a 4 a 2 x 2 2cx c 2 y 2
c 2 x 2 2a 2 cx a 4 a 2 x 2 2a 2 cx a 2 c 2 a 2 y 2
c 2 x 2 a 2 x 2 a 2 y 2 a 4 a 2c 2 0
a 2 x 2 c 2 x 2 a 2 y 2 a 4 a 2c 2
x2 x2 a2 y2 a2 a2 c2
b 2 x 2 a 2 y 2 a 2b 2
: a 2b 2
x2 y 2
(x ) 2 ( y )2
1
a2
b2
A a ,
Ba ,
F1
F2
C x, b
F1 b(a. )
F2 c (a.
a2
f x
c
a2
gx
c
(p + q) (p q) = 4cx
p + q = 2a
2a (p - q) = 4cx
pq=
4cx
2a
pq=
2cx
a
p q 2a
2p = 2a +
2cx
a
p=
cx
a
a
p=
c
a2
(x )
a
c
c
a2
q = (x
)
a
c
q=
c
a2
x
a
c
x=-
x=
a2
c
a2
c
persamaan garis g1
x=-
g2
By : Turmudi
a2
c
x=
E-mail : toermoedy@yahoo.co.id
a2
c
blog: www.toermoedy.wordpress.com
72
Artinya :
a2
a2
p : x p jarak dari titik P ke garis f x
c
c
a2
a2
q:
x p jarak dari titik P kegaris g g x
c
c
Contoh 17 :
Jika eksentrisitas (e) suatu ellips
12
c a jarak antara dua fokus adalah 36. tentukan persamaan ellips.
13
Penyelesaian :
e=
12
13
2c = 36
c = 18
e=
12
c 12
13
a 13
18 12
a 13
12a = 243
243
19,5
12
b2 a2 c2
2
243
2
18
12
= 380, 25 324
= 56,25
b = 7,5
x2 y2
x2
y2
persamaan ellips 2 2
a
b
19,5 2 7,5 2
5.4.
5.5.
1.
Tidak memotong
2.
Memotong
3.
Menyinggung
: D 0
:D 0
:D=0
x2 y2
Persamaan ellips : 2 2 1 .......................................................... (ii)
a
b
2
b 2 x 2 a 2 mx n a 2 b 2
b 2 x 2 a 2 m 2 x 2 2mnx n 2 a 2 b 2
b 2 x 2 a 2 m 2 x 2 2a 2 mnx a 2 n 2 a 2 b 2 0
By : Turmudi
x 2 a 2 m 2 x 2 2a 2 mnx a 2 n 2 a 2 b 2 0
E-mail : toermoedy@yahoo.co.id
blog: www.toermoedy.wordpress.com
74
D=0
b 2 4ac 0
2a mn
4 b 2 a 2 m 2 a 2 n 2 a 2b 2 0
4a 4 m 2 n 2 4a 4 m 2 n 2 4a 4 b 2 m 2 4a 4 b 2 n 2 4a 2 b 4 0
4a 4 b 2 m 2 4 a 2 b 2 n 2 4 a 2 b 2 0 : 4 a 2 b 2
a 2m 2 n2 b 2 0
n2 a 2m2 b2
n2 a2m2 b2
y mx n
x 2
Analog : untuk ellips
a2
b2
, .
y m x a 2 m 2 b 2
Contoh 18 :
2
Tentukan persamaan garis singgung pada ellips x 2 y 8 yang tegak lurus garis x 2 y 9
Penyelsaian :
x2 2y2 8 : 8
x2 y2
1
8
4
2
Berarti : a 8
b2 4
x 2y 9
m1
a
b
76
1
2
mS .m1 1
mS 2
y mx a 2 m 2 b 2
2 x 8.4 4
2x 6
x2 y2
1
a2 b2
P(x1,y1)
Sb. X
Q(x2,y2)
(2) (1)
2
2
2
2
x2 y 2
1 ...................... (1)
a2 b2
x2 , y 2 pada
x2 y2
1
a2 b2
x
y2
22 22 1c ................... (2)
a
b
x12
y 22 y12
0
a2
b2
y12
x x1 x2 x1
= 2
2
a
b2
y 2 y1
b 2 x x1
2 2
x 2 x1
b y2 y2
y y1
y 2 y1
x x1
x 2 x1
By : Turmudi
E-mail : toermoedy@yahoo.co.id
blog: www.toermoedy.wordpress.com
y y1
y 2 y1
x x2
x 2 x1
Q mendekati P (berimpit)
y y1
b 2 x 2 x1
x x2
a 2 y 2 y1
a 2 y 2 y1 y y1 b2 x x 2 2 x1
a 2 2 y1 y y1 b2 x x1 2 x1
b 2 x x 2 x
a 2 2 y1 y 2 y1 b 2 2 x1 x 2 x12
a 2 2 y1 y 2 y1
2
1
2a 2 y1 y 2a 2 y1 2b 2 x1 x 2b 2 x1
2
2
2
2a 2 y1 y 2b 2 x1 x 2b 2 x1 2ay1 : 1
2
2a 2 y1 y 2b 2 x1 x 2a 2 y1 2b 2 x1
2
b 2 x1 x a 2 y1 y b 2 x1 b 2 y1
b 2 x1 x a 2 y1 y a 2 b 2 : a 2 b 2
x1 x y1 y
x2 y2
1
persamaan
garis
singgung
di
titik
R
x
,
y
pada
ellips
1
1
1
a2
b2
a2 b2
Contoh 19 :
Tentukan persamaan garis singgung pada ellips 2 x 4 y 16 di 6,1
2
Penyelesaian :
2 x 2 4 y 2 16:16
x2 y2
1
8
4
x1 x y1 y
2 1
a2
b
a2 8
6x y
1
8 4
b 4
5.6. Titik dan Garis Polar
Sb. Y
P(x1,y1)
F1
F2
R(x3,y3)
Garis polar
x2 x y 2 y
2 1 ................ (1)
a2
b
x3 x y 3 y
2 1 ................ (2)
a2
b
x1 x 2 y1 y 2
2 1 ...................... (3)
a2
b
Karena titik P x1 , y1 terletak pada persamaan (2) maka :
x1 x3 y1 y 3
2 1 ..................... (4)
a2
b
Berhubung persamaan (2) dan persamaan (4) titik Q dan R terletak
x1 x y1 y
2 1
a2
b
Berarti persamaan (5) ditentukan oleh titik P x1 , y1 terhadap ellips
xx y y
x2 y2
2 1 adalah : 12 12 1
2
a
b
a
b
k3
k4
k5
k6
Sb. X
F1
By : Turmudi
T1
E-mail : toermoedy@yahoo.co.id
F2
blog: www.toermoedy.wordpress.com
78
Deffinisi : dua garis tengah sekawan pada ellips adalah titik-titik tengah dari tli busur yang sejajar.
Misalkan : garis k mx n ....................................................................................... (1)
x2 y2
Persamaan ellips 2 2 1
a
b
b 2 x 2 a 2 y 2 a 2 b 2 ......................................................... (2)
Persamaan (1) subsitusikan ke persamaan (2) :
2
b 2 x 2 a 2 mx n a 2 b 2
b 2 x 2 a 2 m 2 x 2 2mnx n 2 a 2 b 2
2
b x a m x 2m nx a n 2 a 2 b 2 0
a 2 m 2 x 2 2m 2 nx a 2 n 2 a 2 b 2 0
x1 x 2 y1 y 2
,
2
2
T1
x1 x 2
b
2a
2
1
x1 x2 22 a mn2 2
2
2b a m
xT
a 2 mn
................................................................................................ (3)
b2 a 2m2
yT mxT n
yT
a 2m2n
n ......................................................................................... (4)
b2 a 2m2
Melihat kembali xT
a 2 mn
b2 a 2m2
maka : a mn xT b a m
xT b 2 a 2 m 2
................................................................................. (5)
a 2 mn
xT b 2 a 2 m 2
a 2 mn
b2 a2m2
a2m
b2
a 2m2
yT mxT 2 xT 2 xT
a m
a m
yT m
mxT
b2
xT mxT
a2m
b2
xT
a2m
b2
x
a2m
Catatan :
1.
Hubungan antara koefisien-koefisien arah kedua garis sekawan tadi dapat ditentukan sebagai
berikut :
-
m1 m k m m
b2
m
a2m
b2
2
a
2.
Garis singgung titik potong garis k dengan ellips ditentukanlah sejajr dengan garis 1 dan
sebaliknya.
3.
Keempat garis singgung pada tiap-tiap titik potong garis tengah sekawan dengan ellips
membentuk suatu jajaran genjang sehingga disebut jajaran genjang padadua garis tengah
sekawan .
Misalkan : kedua garis sekawan PR , QS dan P x1 , y1 , terletak pada ellips
2
By : Turmudi
koefisien arah QS
y1
sedangkan
x1
koefisien arah PR
y1
sedangkan
x1
koefisien arah QS
b2
x1 y1
a2
E-mail : toermoedy@yahoo.co.id
blog: www.toermoedy.wordpress.com
80
b 2 x1
x
a 2 y1
2
x2 y
Dimana melalui titik P : a b x a y1 atau 2 12
a
b
2
Dari persamaan diatas terakhir menghasilkan koordinat titik Q dan S berturut-turut dngan tanda
dan
Diperoleh x di titik S
yS
y
1
a
b
y S x1
a
b
Sehingga didapat
Titiknya x1 , y1
Untuk
yQ
a
yQ
a
y1
b
x1
b
1.
Diketahui : a 32
b 2 24
T 2,3 xT 2, yT 3
Misalkan tali busur y = mx + n
b2
x
a 2m
24
.2
32m
x2 y2
96.m 48
n xT
b2 a 2m2
a 2m
24 32
16
16
8
2
2.
1
2
1
4
n2
1
Persamaan tali busur ellips tersebut adalah y x 2
2
By : Turmudi
E-mail : toermoedy@yahoo.co.id
blog: www.toermoedy.wordpress.com
82