BAB 4

Atom

Atom ialah unit asas bagi semua jirim

Atom tidak dapat dilihat walaupun dengan teleskop

kerana ia terlalu kecil

Atom terdiri dari satu nukleus ditengah yang dikeliling

oleh elektron-elektron

Elektron-elektron bergerak mengelilingi nukleus

mengikut orbit tertentu

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

BAB 4

Atom
Nukleus

Elektron
Proton
Neutron
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

BAB 4

Zarah Subatom

Atom terbina dari zarah-zarah yang

lebih kecil yang dikenali sebagai zarah subatom

Terdapat 3 jenis zarah subatom iaitu proton, neutron & elektron

Proton & neutron membentuk nukleus dipusat atom

Elektron bergerak mengelilingi nukleus dengan kelajuan tinggi

Jisim atom tertumpu pada nukleus

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

BAB 4

Perbandingan antara zarah

subatom
Zarah
Subato
m

Simbol Keduduka
n dalam
atom

Cas
relatif

Jisim
relatif

Jisim
dalam
gram

Proton

Nukleus

+1

1.672 x
10-24

Neutron

Nukleus

1.675 x
10-24

Bergerak
mengelilin
gi nukleus

-1

1/1840

9.107 x
10-28

Elektron

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

BAB 4

Perbandingan antara zarah

subatom
Proton bersifat positif, elektron bersifat negatif & neutron bersifat neutral

(tidak bercas)

Nukleus atom bercas positif kerana mengandungi proton yang bercas

positif

Neutron dalam nukleus bersifat neutral dan tidak menyumbang sebarang

cas

Atom sebarang unsur adalah neutral kerana bilangan proton & bilangan
elektron adalah sama

Bagi atom neutral, jumlah cas positif adalah

sama dengan cas negatif dari elektron yang
mengorbit nukleus

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

BAB 4

Perbandingan antara zarah

subatom
Bilangan Proton = Bilangan Elektron

Atau
Bilangan cas positif = Bilangan cas
Bilangan zarah subatom adalah berbeza bagi atom yang berlainan jenis
negatif

Atom

Bilangan Proton

Hidrogen

Helium

Karbon

Natrium

11

11

12

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

Bilangan Elektron Bilangan Neutron

BAB 4

Perbandingan antara zarah

subatom
Ion ialah atom atau zarah yang bercas. Ion terhasil bila bilangan proton

atau bilangan elektron tidak seimbang

Ion positif ialah zarah bercas positif

Ion positif terhasil apabila bilangan proton melebihi bilangan elektron

Ion negatif ialah zarah bercas negatif

Ion negatif terhasil apabila bilangan

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

elektron melebihi bilangan proton

BAB 4

Perbandingan antara zarah

subatom
Bilanga Bilanga
Bilanga
n
n
Zarah
n
Elektro Neutro
Proton
n
n

10

11

Penerangan
9 proton
= 9 cas
positif = +9
10 elektron = 10 cas
negatif = -10
-1
Zarah K merupakan ion
negatif

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL
@ 2013
L
11KUALA KANGSAR
10
12

11 proton = 11 cas
positif = +11
10 elektron = 10 cas
negatif = -10

BAB 4

Nombor Proton & Nombor

Nukleon

Nombor proton ialah bilangan proton dalam atom

sesuatu unsur

Unsur dapat dibezakan dengan merujuk nombor

protonnya

Bagi atom neutral, nombor proton adalah sama dengan

bilangan elektron dalam atom itu

Nombor Proton = Bilangan Proton

= Bilangan elektron dalam
atom neutral

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

BAB 4

Nombor Proton & Nombor

Nukleon
Nombor nukleon ialah jumlah bilangan proton & neutron dalam atom

sesuatu unsur

Nombor Nukleon = Bilangan Proton + Bilangan

Neutron
Bilangan
neutron dalam sesuatu atom dapat dihitung jika nombor proton
& nombor nukleon diketahui = Nombor Proton + Bilangan
elektron

Nombor Neutron = Nombor nukleon - nombor proton

= Nombor nukleon - bilangan
proton

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

BAB 4

Nombor Proton & Nombor

Nukleon

Bagi atom neutral:

Nombor Nukleon = Bilangan elektron + Bilangan

neutron
Bilangan neutron = Nombor nukleon - bilangan
elektron
Rajah berikutnya menunjukkan atom unsur yang
berlainan mempunyai bilangan proton dan elektron yang
berbeza

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

BAB 4

Nombor Proton & Nombor

Nukleon
Unsur

Bil.
Proton

Bil.
Bil.
Elektron Neutron

No.
Proton

No.
Nukleon

Hidroge
n

Helium

Litium

Berilium

Boron

11

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

BAB 4

Nombor Proton & Nombor

Nukleon

Atom bagi unsur tertentu dapat diwakili oleh simbol

berikut,

Nombor
Nukleon

Nombor
Proton

1
4
7

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

Simbol
Unsur

BAB 4

Isotop

Isotop ialah atom-atom bagi unsur yang sama yang

mempunyai bilangan proton yang sama tetapi bilangan
neutron yang berbeza

Atau atom-atom bagi unsur yang mempunyai nombor

proton yang sama tetapi nombor nukleon yang berbeza

Isotop bagi unsur yang sama mempunyai sifat kimia

yang sama

Sifat fizik isotop adalah berbeza.

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

BAB 4

Isotop
Unsur

Hidroge
n

Isotop

Simbo
No.
l
Nukleo
n
1
Hidrogen-1
1
(protium) 1
2
Hidrogen-2
2
(deutrium) 1
3
Hidrogen-3
3
(tritium) 1
16

Bil.
Proton

Bil.
Neutro
n

Bil.
Elektro
n

16

17

18

10

O
Oksigen-17 O
8
18
Oksigen-18 O
8
Oksigen-16

Oksigen

No.
Proton

8
17

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

BAB 4

Latihan

Buat latihan waja bab 4 nombor 2

PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL KUALA KANGSAR @ 2013

Bab 4 : Jirim & Bahan

Struktur Atom
PANITIA SAINS
KOLEJ VOKASIONAL
KUALA KANGSAR @ 2013