SUBSIDI TERHADAP
KESEIMBANGAN PASAR
MATEMATIKA BISNIS
Pertemuan 5
Sesudah Ada
Sebelum Ada
Pajak
Pajak
[tarif pajak (t)]
Fungsi
P = f (Qd) P = f (Qd)
Permintaan
Fungsi
P = f (Qs) P = f (Qs) + t
Penawaran
Contoh 1
D=S
40 – 2Q = Q – 5
– 2Q – Q = – 5 – 40
– 3Q = – 45
Q = 15 → Qe = 15
S: P=Q–5
P = 15 – 5
P = 10 → Pe = 10
Keseimbangan pasar setelah ada pajak
S’ : P + t → P = Q – 5 + 3
S’ : P = Q – 2
D = S’
40 – 2Q = Q – 2
– 2Q – Q = – 2 – 40
– 3Q = – 42
Q = 14 → Qe’ = 14
S’ : P = Q – 2
P = 14 – 2
P = 12 → Pe’ = 12
Adanya pengenaan pajak dari pemerintah kepada
produsen ternyata mengakibatkan :
1. Keseimbangan harga setelah ada pajak lebih tinggi
dari pada keseimbangan harga sebelum pajak : Pe’
= 12 → Pe = 10
2. Keseimbangan kuantitas setelah ada pajak lebih
rendah dari pada keseimbangan kuantitas sebelum
pajak : Qe’ = 14 → Qe = 15
b. Tarif pajak dan total pajak
40
35
30
25
S’ E
20
S E’
15
10
5
D
0
0 5 10 15 20 25
-5
Pengaruh Subsidi Terhadap Keseimbangan Pasar
Sesudah Ada
Sebelum Ada
Subsidi
Subsidi [tarif Subsidi (s)]
Fungsi
P = f (Qd) P = f (Qd)
Permintaan
Fungsi
P = f (Qs) P = f (Qs) – s
Penawaran
Contoh 2
Dari contoh sebelumnya:
D=S
40 – 2Q = Q – 5
– 2Q – Q = – 5 – 40
– 3Q = – 45
Q = 15 → Qe = 15
S: P=Q–5
P = 15 – 5
P = 10 → Pe = 10
Keseimbangan pasar setelah ada subsidi
S’ : P – s → P = Q – 5 – 1
S’ : P = Q – 6
D = S’
40 – 2Q = Q – 6
– 2Q – Q = – 6 – 40
– 3Q = – 4
Q = 15,33 → Qe’ = 15,33
S’ : P = Q – 6
P = 15,33 – 6
P = 9,33 → Pe’ = 9,33
Adanya pemberian subsidi dari pemerintah kepada
produsen teryata menghasilkan :