Anda di halaman 1dari 6

DANA PUNIA

Om Swastyastu

Pinih ajeng suksma atur uningayang titiang, majeng ring sang ugra wakya antuk galah sane

sampun prasida kapaica ring padewekan titiang. Sadurung ngalantur titiang matur lugrayang

minakadi padewekan titiang ngaturang rasa sasanti angayubagia, pinaka niyasa padma hredaya

kadulurin rasa sembah subakti susrusha katur riin majeng ring kawentenan linggih Ida Sang Hyang

Amurbeng Sarat, dumadak sida tumuus suecan ida ngicen wara nugraha karahajengan majeng ring

ida dane semeton sareng sami asapunika taler ring padewekan titiang. Sih sanmantan Ida Sang

Hyang Parama Kawi ngicen wara nugraha wantah prasida jagi pacang kanggen titiang gaguat

dumadak prasida titiang matur-atur ritatkalaning subha dewasa rahinane mangkinne puniki.

“OM Anobhadrah Kratawo Yantu Wiswatah”

(Mogi-mogi pikayunan sane dahat mautama prasida mijil saking pangidering bhuana)

Angga manggala nayaka panureksa sane dahat mustikayang titiang asapunika taler majeng

ring para pamilet utshawa pidarta basa bali ring warsa 2016 maka miwah ratu ida dane semeton

sareng sami sane banget tresna sihin titiang mungguing bantang babaos sane jagi atur uningayang

titiang nenten wenten tios wantah ngeninin saparindikan “ Nincapang Pemargi Vidya Dana

tatuwek Dana Punia.”

Ida dane sareng sami sane dahat kusumayang titiang ring sajeroning titiang mahbahang

kalih nguningayang sadaging ipun pacang bahbahang titiang manut palet-paletan sakadi asapuniki

- Napi mahawinan pemargi vidya dana tatuwek dana punia sane aturang titiang ?
- Asapunapi parikrama pidabdab nincapang pamargi vidya dana pinaka sinalih tunggil bacakan ring

daging katattwan dana puniane punika ?

- Asapunapi kasukseman vidya dana nganutin sinalih tunggil bacakan ring dana punia ?

Ida dane sareng sami, napi mawinan pemargi vidya dana tatuwek dana punia sane jagi

aturang titiang, sane mahawinan titiang ngaturang daging vidya danane punika, sane kapertama

wantah mawiwit saking kawentenan pakibeh aab jagat sekadi mangkin sane ketah kabaos era

kesejagatan utawi zaman globalisasi, bilih-bilih ring kewentenan pemargi para yowanane sane

maurip iriki ring jagat pulina Bali pemarginnyane wantah sampun iwang turmaning awor tanpa

wates ritatkalaning maparilaksana tan kadasarin antuk daging-daging katattwan agama hindune.

Akeh sane jagi imbayang titiang parilaksana para yowanane sane sampun lali ring sikian lipia ring

angga tan ngajinan pawarah-warah sang maha guru minakadi ipun parilaksanannyane kebut-

kebutan ring margi, minum-minuman keras, narkoba,brunaho, gantung diri, nyetik masrana

sianida, pemerkosaan, nerobos lampu barak,saha tan eling ring raga tan medalem jiwa premana,

puniki mahawinan pemargi vidya danane sane sampun kaicen ring gria utawi paumahan olih guru

rupaka, piteket-pitekat ring sekolah olih sang maha guru pangajian kawiaktiannyane sampun tan

prasida karesepang lan kabutang olih para yowanane sane ngemban pamargi sisya sasana.

Sane kaping kalih sane mahawinan titiang ngaturang daging pamargi vidya danane puniki

wantah mawiwit saking pupulan daging-daging pustaka suci, sastra-sastra agama utawi lontar-

lontar sane kewentenannyane pingit, mataksu, turmaning mautama pisan minakadin ipun :

- Munggah ring daging lontar aguron-guron Sang Ekalawya

- Pustaka suci slokantara

- Pustaka Sarasamuscaya

- Lontar sisya sasana


- Maka miwah ring pustaka the world’s eternal religion

Ida dane sareng sami pamekas para yowanane sane dahat tresna sihin titiang mungguwing

munggah ring daging pustaka utawi refrensi the world eternal religionkabaosang daging pamargi

vidya danane sane kapaiketan sareng katattwan dana puniane punika yening rerehang

ring Etemology kata utawi wiwitan krunane kepah dados kakalih minakadin ipun vidya mapiteges

Aji kaweruhan, kawiadnyanan, karirihan, kawigunan maka miwah kadiatmikan, yening dana

mapiteges paweweh, wantuan, maka miwah patulungan ring sang sane katiben kasengkalan.

Ngararis yening ingkupang badihan krunane ring ajeng vidya dana mapiteges utsaha,yasa kerti

mayadnya paweweh kaweruhan majeng ring sang sane katiben awidya utawi ring sang sane durung

tatas sauninga saparindikan aji kadiatmikan pamargi agama hindune.

Ida dana sareng sami, pamargi vidya danane taler sampun tinggar kasurat ring daging lontar

aguron-guron Sang Ekalawya, sane maosang sekadi asapuniki vidya dana kawiaktiannyane

wantah pinaka piranti negepin kewentenan swadharma dana punia vidya, swadharma dana punia

widya wantah gegelaran swadharma mapunia sane mapiranti aji kaweruhan utawi sastra aji sane

dahating mawibawa kawentenannyane. Indike puniki kecihnayang ring pamargi Sang Ekalawya

sane jagi nunas ajah-ajah ring Sang Maha Guru Drona, duaning sang ekalawya nenten saking

pratisantane sisya ksatria saking wangsa kuru, Sang maha Guru Drona nenten nadosang Sang

Ekalawya sareng ring pasraman aji payudan. Duaning ritatkalaning punika Sang Maha Guru Drona

kantun ngicen pawara-warah ring sanak panca pandawa lan watek para korawane ngeninin indik

nganggen aji papanahan utawi aji astra. Sang Maha Guru Drona meduwe sisya arjuna pinaka sinaih

tunggil sanak panca pandawa sane pinih ririh ring aji papanahan. Sang Ekalawya kalane punika

katundung olih Maha guru Drona mangda matulak wali saking pasraman duaning nenten

mawangsa kasatria. Sang Ekalawya raris bendu kawentenannyane turmaning masemaya jagi
pacang matanding aji papanahan ring Sang Arjuna yening dane Sang Ekalawya sampun ririh ring

papanahan. Ring tengahing wana Sang Ekalawya nguwangun arca marupa Sang Maha Guru Drona

irika dane sarahina-rahina majah-ajah aji papanahan satwinaluya wenten Sang Maha Guru Drona.

Gelis nincap cinarita sampun sane mangkin Sang Ekalawya ririh ring aji papanahan, muwali malih

Sang Ekalawya matur ring Ida Sang Maha Guru Drona ngatur uningayang jagi pacang matanding

papanahan ring Sang Arjuna. Ritatkalaning punika Maha Guru Drona ajerih manah Ida nandingin

Sang Arjuna dwaning Sang Ekalawya dahat lintang ririh ring aji astra utawi aji papanahan. Maha

Guru Drona ngeraris nitah Sang Ekalawya mangda prasida ngaturang punia mapiranti antuk ibu

jari sang ekalwaya ring Maha guru pinaka niyasa Sang Ekalawya sampun nunas ajah-ajah

kaweruhan ring Sang Maha Guru Drona. Piranti utawi sarana ibu jari Sang Ekalawya sane katur

ring Sang Maha Guru Drona pinaka cihna vidya dana satya ring pasinggihan Maha Guru Drona.

Ida dane sareng sami pamekas majeng ring para sisya hindu ring Bali, mangde sida dangan

penampene mangde sida yukti-yukti tatas sauninga ring kawentenan daging parikrama vidya dana

punika sane mangkin jagi aturang titiang, pidabdab nincapang pamargi vidya dana nganutin sinalih

tunggil pahan ring daging katattwan dana punia punika minakadi :

- Pemargi sane kapertama, nincapang vidya dana punika wantah sida ngemargiang guru susruha

antuk ngelaksanayang sarahina-rahina nguwacen sedaging sane muatang aji kaweruhan pinaka

swadharmaning sisya manggihin ring surat kabar, facebook, google, pustaka-pustaka kakawin,

geguritan, kekidungan, twetter, maka miwah sane lianan.

- Pemargi sane kaping kalih, nincapang pemargi vidya dana antuk ngelaksanayang nyurat

sehananing aksara utawi nyurat buku, novel, artikel, cerpen, puisi, majalah, sane katur ring maha

guru, semeton lan sawitra sane durung uning pinaka niyasa rasa vidya danane kacihnayang.
- Pamargi sane kaping tiga, wantah ngemargiang vidya dana antuk ngelaksanayang vada tarka

manut sesanti vedanta inggih punika brain storming utawi mabligbagan, matetimbang wirasa

pamekas keanggen srana ngruruh kasukertan jagat lan natasain kawentenan pikobet ring soang-

soang angga para yowana hindu Bali.

Tatiga pemargi nincapang vidya dana ring ajeng kabaos “three culture, tradition, behaviour in

our school ”

Ida dane sareng sami, ring ajeng sampun prasida titiang maosang saparindikan kewentenan

vidya dana lan pemarginnyane, sane mangkin jagi aturang titiang kasukseman vidya dana nganutin

sinalih tunggil bacakan ring daging katattwan dana punia. Kasukseman vidya dana sampun prasida

kasurat ring daging pustaka suci Slokantara ring sloka 21

“Ikang aweh sekul, kanisthadana ngaranya; ikang wwang adana mas manik, madhayama-dana

ngaranya. Muwah ikang wwang aweh kanya, uttamadana ngaranya. Muwah ikang wwang amarah

mahari dharma aji sastragama, manuduhyaken hala hayu ning ulah, anantadana ngaranya, tan

pahingan phala nika, ling sang hyang Agama Widhi”.

Tegesnyane : yening mewantu ngicen bogha amatra punika kasuksemannyane akidik

pisan, ngewantu ngicen jinah wantah kasuksemannyane madya kawiaktianne, yening ngicen

marupa sang magara anak istri kawiaktiannyane utama tur ageng pisan sakewanten yening ngicen

piteket ajah-ajah dharma lan tetuwek pustaka nganutin parilaksana sane kaon wiadin luwih.

Pahalannyane dahat tan sinipi.

Ida dane sareng sami, manut daging slokantara ring ajeng,maka cihna kasukseman vidya

dana punika negepin kewentenan viveka jnanane sane wenten ring angga sarirane I manusa

pamekas majeng ring para yowanane sane ngemban sisya sasana ring jagate sida sidaning

ngemolihang moksartham jagadhita ya ca ithi dharma. Antuk punika ngiring sane mangkin para
yowana hindune ring pulina Bali, medue rasa jengah melajah, mekinkin rihin nabdabang

manahcika, wacika, lan kayika sida jagat Baline tetep setata ajeg riwekasan.

Ida dane sareng sami sane dahat mustikayang titiang, yening cutetang titiang pupulan

daging pidarta titiange di wawu inggih punika :

- Sane mahawinan pemargi vidya dana tatuwek dana punia dahat meled titiang aturang duwaning

medasarin antuk pakibeh parilaksana yowanane ring aab jagat sekadi mangkin sane ketah kebaos

era zaman globalisasi lan medasar atuk wiwitan pupulan daging sastra-sastra agama hindune sane

munggah ring daging lontar aguron-guron sang ekalawya, pustaka suci slokantara, pustaka

sarasamuscaya, lontar sisya sasana, maka miwah ring pustaka the world’s eternal religion

- parikrama pidabdab nincapang pamargi vidya dana pinaka sinalih tunggil bacakan ring daging

katatwan dana puniane wantah kemargian antuk nincapang rasa ngewacen utawi mamaca, rasa

nyurat sehananing aksara lan paplajahane, rasa mabligbagan, matetimbang wirasa sane ketah

kebaos tarka vada

- kasukseman vidya dana punika wantah negepin kewentenan viveka jnanane sane wenten

ring angga sarirane I manusa pamekas majeng ring para yowanane sane ngemban sisya sasana

sane sampun tatas kesurat ring slokantara.

Ida dane sareng sami sane dahat kusumayang titiang wantah kadi asapunika prasida titiang

ngaturang jagra paungu atur amtara, yening wenten singsal atur titiang sane nenten anut ring

pikayunan ida dane titiang nunas agung rena pangampura, raris maka wasananing atur puputan

titiang antuk parama santih

Om Santih, Santih, Santih, Om

Anda mungkin juga menyukai