Anda di halaman 1dari 2

Katatwaning Dana Punia

Om Swastyastu.

Matur suksma mantuk ring pangenter acara, antuk galahé sané kapaica ring titiang. Ida dané sané
wangiang titiang. Angga tim juri sané pisinggihin titiang, taler para sameton pamilet utsawa
dharma wecana sané tresna asihin titiang.

Ring galahé sané becik puniki, lugrayang titiang ngwedar dharma wecana sané mamurda
"Katatwaning Dana Punia".

Sadurung nglantur, néntan surud-surud titiang ngluhurang rasa angayubagia majeng ring Ida Hyang
Widhi Wasa, malarapan pangapti, napi luir sané kaapti prasida kamolihang.

Ida dané sinamian, ring aab jagaté sané aor tan pawates puniki, napi ké budaya Baliné kantun
rajeg? Riantuk gelis pisan panglimbak aji kaweruhan ring aab jagaté mangkin, pradé nénten
kaimbangin antuk midabdabin kawerdian dharma, majanten taksu adiluhung jagat Baliné pacang
sayan rered kawibhawanipun.

Ring masa kali sengara kadi mangkin, wantah jinah miwah artabranané sané pinih mautama.
Punika mawinan akéh kramane ngruruh jinah malarapan pamargi cedala karma, nenten madasar
kapatutan. Indayang ja uratiang! Ring siaran radio, televisi, taler ring surat kabar! Wenten
perampokan, pembunuhan, pemerkosaan, gatra kasus suap miwah korupsi sané sayan-sayan ramia
kabaosang.

Sajaba punika, ri kala nyanggra pemilu, pilkada, pilres miwah sané lianan, akéh jinahé kauyagang,
kaanggén mikolihang dukungan suara. Mangkin metu raris pitakén, napi ké jinah sané kabaos
money politic punika dados kabaos dhana punia?

Ida dané sané wangiang titiang. Ring Kamus Bali Saihan, angkepan kruna dhana punia mateges
aturan madasar manah suci. Manut Kamus Bali-Kawi, mateges pawéwéh madasar pikayunan barés.
Duaning asapunika, dhana punia mateges aturan sané suci malarapan daging manah lascarya. Metu
malih pitakén, Aturan sané sapunapi kabaos suci? Indiké puniki munggah ring pustaka suci
Bhagawadgita Adyaya XVII (pitulas), Sloka 20 (kalih dasa), sapuniki.
Datawyam iti yadanam, dyaté nupakarinam,
deça kaleça patreça, taddanam satwikam smertam.

Suksmanipun, aturan sané madasar pikayunan darma-lascarya, tatan pamerih, saha kapisaratang
olih sang sané pantes nerima, punika aturan suci sané kabaos satwika danam. Aturan sané sarat
pamerih, mawinan sakit ati sang sané nerima, punika kabaos rajasika danam. Pradé mapunia nénten
nuek tetujon, katiba ring sang sané nénten patut nerima, punika kabaos tamasika danam. Rajasika
miwah tamasika danam, kabaos aturan letuh, déning kasepungin tri capala, patut punika kelidin.

Ida dané sané kusumayang titiang. Sajeroning kauripan maparajana, sajaba jinah sané ketah
kadanayang, taler wénten punia tiosan, kadi munggah ring Pustaka Çlokantara asapuniki.
Yan hana wwang amaweh skol, kanista dana ngaran.
Amaweh mas manik molé-molé, madyama dana ngaran,
Amawéh pawestri kanyaka ayu, utama dana ngaran,
Amawéh jnyana sandhi, ananta dana ngaran,
Ikang purusu mayuda matoh jiwa, adiutama dana ngaran.
Suksmanipun, Anaké mapunia ajeng-ajengan kabaos punia sané alit. Mapaica arta brana kabaos
punia sané sedeng utawi madia. Mapaica oka istri ring anak lanang kabaos punia utama. Mapaica
aji kaweruhan kabaos punia luihing utama. Anaké matoh jiwa ring payudan, kabaos punia
adiutama. Nanging patut kocap kaélingin! Yadiastun nglaksanayang punia adiutama, yéning
nganutin pamargin rajasika miwah tamasika danam, bobotipun lewu-letuh, mawinan nirguna punia
druéné.

Inggih, ida dané sinamian. Indik amunapi gebog puniané sané patut, wénten kapaos ring pustaka
Slokantara sapuniki. “Pahtiga pagunakaya druéné! Apahtigan anggén ngupapira urup, apahtigan
anggen nglimbakang swagina, malih apahtigan anggén madana punia. Pradé nénten pastika
wilanganipun, tinut ring kecaping Sloka 228 (satak wululikur) Pustaka Manusmerti asapuniki.
Yatkin citapi datawyam, yacité nansuyaya,
utpat syaté hi tat patram, yattara yati sarwatah.

Suksmanipun, Yadyastun akidik madhana punia, yéning janten kapaica ring sané banget merihang,
pacang ageng wigunanipun kanggén nebus saluiring dosa. Sajaba punika taler kanggén naur utang
(tri mnam) malarapan antuk panca yadnya. Indiké puniki munggah ring pustaka Manawa Dharma
Sastra, sapuniki.
Aturan jiwa dhana, katur ring sang anangun yadnya.
Punia jotan katur ring para uleman.
Panugrahan bhoga dana patut kasukserah ring
para atosti karya miwah
Pawéwéh upasraya jiwa, yogya katerima antuk jadmané
masuaka nunas, riantuk tan prasida ngruruh pangupajiwa.

Ida dané sané wangiang titiang. Yéning wimbayang indik pamargin madana punia sané kapatutang,
prasida kabaos kadi puniki.
1) Yéning manggihin anak arip/kiap, pepedek patut katurang;
2) Yéning manggihin anak kasatan/bedak, toya patut katurang;
3) Yéning manggihin anak lingsir mamargi, teteken patut katurang.

Ida dané sané wangiang titiang miwah sameton pamilet sané asihin titiang. Napi luir sané katur
diwawu, prasida kacutetang asapuniki.
1) Mapunia sané becik patut kadasarin pikayunan lascarya, tan pamerih.
2) Mangda nénten nirdon punia druéné, ngiring mapunia ring sang sané sayuakti banget
mamuatang.
3) Sang sané wibuhing artabrana mangda nincapang mapedana, mapaica ring sasamen maurip,
anggén ngulati kahuripan santi-jagathita.

Inggih, wantah kadi amunika titiang prasida matur, mogi-mogi wénten pikenohipun. Badung
mangupura, kirang langkung nunas ampura. Puputang titiang antuk parama santih. Om santih
santih santih Om.

Anda mungkin juga menyukai