Anda di halaman 1dari 6

BAHASA BALI

Olih:
Nama : I Putu Nohan Raditya
No : 25
Kelas : XI TKRO 2
TUGAS BELAJAR DI RUMAH BAHASA BALI KELAS XI SMK NEGERI 1
DENPASAR, TANGGAL 16-30 MARET 2020

TUGAS 1
PELAJARAN BAHASA BALI KELAS XI
Kompetensi Dasar :
3.8. menganalisis teks gancaran Bali Modern (Novel), gancaran Bali Tradisional (satua Tantri
dan satua Panji), Beraksara Bali dan berhuruf Latin.
Materi 1:
Nyurat ringkesan miwah nyelehin tur nerangang unsure intrinsik gancaran Bali modern
novel sane mamurda “Depang Tiang Bajang Sakayang-Kayang”.

Depang Tiang Bajang Sekayang-Kayang

Nyoman Sari wantah anak istri sane manis, wikan, lan jemet. Mekarya dados pedagang
ring Monkey Forest Ubud. Yadiastun tamatan silih sinunggil SMP Swasta ring Ubud, kawenten
Nyoman Sari prasida meraosan ngangge basa inggris lan basa sane asing sane tiosan sekadi basa
jepang lan prancis.
Rikala sedek madolan. Nyoman Sari kacunduk sareng John Pike (wartawan saking
Australia). John Pike rauh ka Bali wantah jagi ngruruh orti indik kahuripan pariwisata, adat
istiadat, taler kabudayaan Bali. John mikayunan jagi meneng ring Ubud lan nunas wantuan
majeng ring Nyoman Sari mangda prasida ngerehang genah marerepan.
Pamuputnyane meturasa tresnanyane pantaraning Nyoman Sari lan John. Pejalan satwan
tresnaipun sareng kalih nenten kapialang antuk binannuyane kabudayaan ipun. Taler pabinayan
punika dadaos pangukuh ring pitresnanipune sareng kalih.
John mutusang jagi manadik Nyoman Sari pinaka kurenan. John nguningayang orti bagia
puniki majeng ring keluarganyane ring Australia. Pengaruh Bob Jum (sawitran John saking
Australia) ka Bali kasangga becik olih John lan Nyoman Sari. Duk dina anu nuju wengi, Bob
nunasang mangdane John prasida nesalang dina malam minggunyane ring Kuta. Nyoman Sari
nenten prasida nyarengin tantukan wenten upacara keagamaan. Ritatkala punika John & Bob
sedek ngerasayang kawentenan wengine legian kuta tan pasangkan wenten ledakan bom antuk
kekuatan sane dahat, sane ngluluhan kawentenan wengine ring legian kuta.
Semengan benjangnyanne tanggal 12 Oktober 2002, Nyoman Sari nyantosang John ring
pondoknyne. Ngaksiang orti punika Nyoman Sari dahat tangkejutnyanne, Nyoman Sari dahat
inguh pamekasnyane ipun uning wantah John lan sawitranyane dados korban ledakan bom ring
Legian Kuta. Nyoman Sari saking tresnanyane masumpah jagi ngukuhang raga tetep kanyaka
“Perawan tua” salaminnyane nyantos lampus nyane rauh.

A. Jangkepin teges kosa basane puniki tur surat dadaosang lengkara !


No Kruna Teges Kruna Lengkara
1 Kacunduk Katemu I Meme kacunduk teken I Bapa ring Griya
2 Marerepan Sirep I Meme marerepan ring bale daja
3 Lampus Seda (mati) I Pekak lampus ulian sakit corona
4 Byut Ribut, ruet Wargane byut ulian gumine grubug
5 Angga sarira Baduur Langite angga sarira ngiasin jagat
6 Kanyaka Perawan tua Nyoman Sari masumpah jagi ngukuhang raga
tetep kanyaka
7 Sungsut Nyesel I Ketut sungsut ulian kalah metajen
8 Sakemaon Sakewala I Gede nagih meli HP, sakewala ia tusing ngelah
pis
9 Dahat Sanget I Putut dahat tresnain titiang
10 Sawitranyane Timpal I Komang sawitranyane I Gede

B. Uratiang satuane puniki raris cawis pituduhne ring sor !


1. Sapunapi kawentenan Baline daweg katiben bencana tanggal, 12 oktober 2020
punika !
2. Suratang tur terangang unsur instrinsik novel punika !
3. Terangang tur icen conto pemargin alur novel punika !
4. Tuturang penampen alit-alite majeng ring sapartingkah praginane suang-suang !
5. Surat piteket-piteket ring novel punika sane maguna ring kauripan!
Jawaban.
1. Orti indik ledakan bom ring Legian Kuta.
2. Unsur intrinsik:
- Tema : Pejalan hidup
- Alur : alur mundur
- Tohoh dan penokohan : 1. Nyoman Sari : Protagonis
2. John Pike : Protagonis
3. I Sobler : Antagonis
4. Bob Jurn : Figuran
- Sudut pandang : Sudut pandang orang pertama
- Latar tempat : Monkey Forest Ubud, Art Center Denpasar, Legian Kuta
- Amanat : Ring sajeroning kauripan iraga nambel ring angga sarira
neked lampus utawi padem.
3. Nike alurne : Alur mundur, inggih ipun:
1. Tahapan awal
 Nyoman Sari sane makarya pedagang acung ring Monkey Forest Ubud. Ia wikan
lan jemet yadiastun tuah tamatan SMP ring Ubud. Nyoman Sari kacunduk sareng
John Pike (Wartawan Asing Australia) jagi ngruruh orti indik kahuripan
Pariwisata, adat istiadat taler kebudayaan Bali. I Soblar anak lanang seneng
makarya byut lan wantah supir taxi taler madue pakaryan sampingan utawi
gigolo.
2. Pemunculan konflik
 I Soblar ngemargiang naya upaya pacang misahang John sareng Nyoman Sari.
3. Komplikasi
 I Soblar tan prasida nyinyidang rasa gedeg ipune majeng ring John. Parebatan
pantaraning John lan nenten prasida kakelidin. John ngamolihang antenan tan
surud-surud saking I Soblar.
4. Klimaks
 Wenten ledakan bom sane dahat, sane ngeluluh kawentenan wengne ring Legian
Kuta. Angga sarira John, Bob pengujang diskotik sari club lan Paddys nenten
prasidayang kaslametin.
5. Resolusi
 Nyoman Sari sedek iteh nonton televisi, tan prasangka orti indik ledakan bom ring
Legian Kuta sane nyrarang korban bom punika wantah wisatawan asing.
6. Akhir
 Nyoman Sari saking tresnanyane masumpah jagi ngukuhang raga tetep kanyaka
“perawan tua” salaminyane nyantos lampusnyane rauh.
4. - Nyoman Sari : Anak istri sane manis, wikan lan jemet lan prasida ngeraosang
ngangge basa inggris sane lianan.

- John Pike : Anake sabar sane ten kayun ngewales anteman teken I Soblar.
- Bob Jurne : Anake sane parisolahne becik.
- I Soblar : Anake sane geginane makarya byut.
5. Ring sajeroning kauripan iraga nambel ring angga sarira neked lampus utawi padem lan
iraga setate ngelah parilaksana sabar lan sane melah utawi becik

TUGAS 2
PELAJARAN BAHASA BALI KELAS XI
Kompetensi Dasar:
3.8. Menganalisis teks gancaran Bali Modern (Novel), gancaran Bali Tradisional (satua Tantri
dan satua Panji), Beraksara Bali dan berhuruf Latin.
Materi 2:
Nyelehin gancaran tradisional (Satua Tantri), nampenin tur nerangang kaweruhan, tutur miwah
piteket sajeroning satua sane patut dados tatulad ring kauripan.
Uratiang Satua Tantrine puniki raris puputang pituduhe ring sor!
2. Terangang penampene alit-alite majeng ring solah praginane suang-suang.
3. Suratang piteket sane maguna ring kauripan.
4. satua I Bawang teken I Kesuna kabaos Tantri Pisaca prakarana?
5. Indayang rereh contoh satua Tantri Mandhuka prakarana asiki!
Jawaban.
2. I Bawang
 Solahnyane becik, jemet, seleg nulungin rerama, dueg ngeraos sane becik, jemet
melahang raga miwah ape-ape ane dadi tugas anak luh.
I Kesuna
 Solahnyane jele, bobab, males megae, miwah dueg pesan misuna timpal utwai
nyama.
Memene
 Solahnyane langsung percaya tanpa ngalih napi sane beneh utawi bukti.
3. Piteket sane maguna ring kauripan inggih punika, iraga ten dados mapisuna timpal
utawi nyame, miwah iraga dados manusa patut seleg megae, jujur, metilesang raga
miwah ten dados ngelah sifat iri. Apang hidup iraga becik ring gumine puniki.
4. Krana cerita Tantri I Bawang teken I Kesuna ring daging ceritane akeh kasarengin
olih manusa.
5. Satua Tantri Mandhuka Prakarana

I Kedis Gelatik

Ade tuturan satua kedis gelatik ajake nyama nyamane ane ngelah sebun di garasi. Dina
anu, meme bape i kedis gelatik makeber ngalain sebunne ngalih amahan bange ken panak panak
ne, jek kakaina panak panakne ento pedidian.

Buin kejepne Bapa Gelatik mebalik kesebunne.

“Ade ape ne?” petakon Bapa Gelatik, “nyen ane nyakitin cai cening? adi masemu takut keto!”

“Imi, Bapa,” panakne masaut, “ada raksasa gede tur jele mara teka ngenahne galak muah aeng,
ye ningalin sebunne ene nganggon matane ane gede. Tiang takut gati!”

“Sajan?” Bapa Gelatik metakon buin, “Kija lakuna magedi ye?”


“Anu … kemu je asane pa!” panak-pamak gelatik mesaut.

“Nah antosan dini!” pituduh Bapa Gelatik, “lakar uber bape ye, de getap nah cening, lakar cak
cak bape ye.”

Disubane neked di pengkolan ane katuju, sujatine ditu ade singa ane sedek majalan.

Sakewala i Bapa Gelatik sing takut. Iye mekeber tur enceg di tundun ne i singa lantas
majeritan. “Anak ngujang cai mare teka ke sebun cange,” petakon i Bapa Gelatik, “Ngujan cai
ngaru ngaruin panak-panak cange?” I singa sing ngerunguang lantas buin majalan.

Ento makada i Bapa Gelatik buin gedeg tur ngerasang majeritan. “Anak cai sing ada
urusan ditu nawang! yen buin tawang cang ci kemu,” betne, “nah tingalin dogen nyanan buin
yang nak sujatine sing bekite ngetoang,” ye buin mamunyi tur menekang batisne abesik, “yang
lakar ngelungan tundun caine aji batis yange.”

Suud ento i Bapa Gelatik buin mewali ke sebunne.

“Nah sube peragat cening,” buin ye mamunyi, “Bapa sube nyak cak raksasane ento. Sing bani
apa ye buin mai.”

Anda mungkin juga menyukai