Olih:
Nama : I Putu Nohan Raditya
No : 25
Kelas : XI TKRO 2
TUGAS BELAJAR DI RUMAH BAHASA BALI KELAS XI SMK NEGERI 1
DENPASAR, TANGGAL 16-30 MARET 2020
TUGAS 1
PELAJARAN BAHASA BALI KELAS XI
Kompetensi Dasar :
3.8. menganalisis teks gancaran Bali Modern (Novel), gancaran Bali Tradisional (satua Tantri
dan satua Panji), Beraksara Bali dan berhuruf Latin.
Materi 1:
Nyurat ringkesan miwah nyelehin tur nerangang unsure intrinsik gancaran Bali modern
novel sane mamurda “Depang Tiang Bajang Sakayang-Kayang”.
Nyoman Sari wantah anak istri sane manis, wikan, lan jemet. Mekarya dados pedagang
ring Monkey Forest Ubud. Yadiastun tamatan silih sinunggil SMP Swasta ring Ubud, kawenten
Nyoman Sari prasida meraosan ngangge basa inggris lan basa sane asing sane tiosan sekadi basa
jepang lan prancis.
Rikala sedek madolan. Nyoman Sari kacunduk sareng John Pike (wartawan saking
Australia). John Pike rauh ka Bali wantah jagi ngruruh orti indik kahuripan pariwisata, adat
istiadat, taler kabudayaan Bali. John mikayunan jagi meneng ring Ubud lan nunas wantuan
majeng ring Nyoman Sari mangda prasida ngerehang genah marerepan.
Pamuputnyane meturasa tresnanyane pantaraning Nyoman Sari lan John. Pejalan satwan
tresnaipun sareng kalih nenten kapialang antuk binannuyane kabudayaan ipun. Taler pabinayan
punika dadaos pangukuh ring pitresnanipune sareng kalih.
John mutusang jagi manadik Nyoman Sari pinaka kurenan. John nguningayang orti bagia
puniki majeng ring keluarganyane ring Australia. Pengaruh Bob Jum (sawitran John saking
Australia) ka Bali kasangga becik olih John lan Nyoman Sari. Duk dina anu nuju wengi, Bob
nunasang mangdane John prasida nesalang dina malam minggunyane ring Kuta. Nyoman Sari
nenten prasida nyarengin tantukan wenten upacara keagamaan. Ritatkala punika John & Bob
sedek ngerasayang kawentenan wengine legian kuta tan pasangkan wenten ledakan bom antuk
kekuatan sane dahat, sane ngluluhan kawentenan wengine ring legian kuta.
Semengan benjangnyanne tanggal 12 Oktober 2002, Nyoman Sari nyantosang John ring
pondoknyne. Ngaksiang orti punika Nyoman Sari dahat tangkejutnyanne, Nyoman Sari dahat
inguh pamekasnyane ipun uning wantah John lan sawitranyane dados korban ledakan bom ring
Legian Kuta. Nyoman Sari saking tresnanyane masumpah jagi ngukuhang raga tetep kanyaka
“Perawan tua” salaminnyane nyantos lampus nyane rauh.
- John Pike : Anake sabar sane ten kayun ngewales anteman teken I Soblar.
- Bob Jurne : Anake sane parisolahne becik.
- I Soblar : Anake sane geginane makarya byut.
5. Ring sajeroning kauripan iraga nambel ring angga sarira neked lampus utawi padem lan
iraga setate ngelah parilaksana sabar lan sane melah utawi becik
TUGAS 2
PELAJARAN BAHASA BALI KELAS XI
Kompetensi Dasar:
3.8. Menganalisis teks gancaran Bali Modern (Novel), gancaran Bali Tradisional (satua Tantri
dan satua Panji), Beraksara Bali dan berhuruf Latin.
Materi 2:
Nyelehin gancaran tradisional (Satua Tantri), nampenin tur nerangang kaweruhan, tutur miwah
piteket sajeroning satua sane patut dados tatulad ring kauripan.
Uratiang Satua Tantrine puniki raris puputang pituduhe ring sor!
2. Terangang penampene alit-alite majeng ring solah praginane suang-suang.
3. Suratang piteket sane maguna ring kauripan.
4. satua I Bawang teken I Kesuna kabaos Tantri Pisaca prakarana?
5. Indayang rereh contoh satua Tantri Mandhuka prakarana asiki!
Jawaban.
2. I Bawang
Solahnyane becik, jemet, seleg nulungin rerama, dueg ngeraos sane becik, jemet
melahang raga miwah ape-ape ane dadi tugas anak luh.
I Kesuna
Solahnyane jele, bobab, males megae, miwah dueg pesan misuna timpal utwai
nyama.
Memene
Solahnyane langsung percaya tanpa ngalih napi sane beneh utawi bukti.
3. Piteket sane maguna ring kauripan inggih punika, iraga ten dados mapisuna timpal
utawi nyame, miwah iraga dados manusa patut seleg megae, jujur, metilesang raga
miwah ten dados ngelah sifat iri. Apang hidup iraga becik ring gumine puniki.
4. Krana cerita Tantri I Bawang teken I Kesuna ring daging ceritane akeh kasarengin
olih manusa.
5. Satua Tantri Mandhuka Prakarana
I Kedis Gelatik
Ade tuturan satua kedis gelatik ajake nyama nyamane ane ngelah sebun di garasi. Dina
anu, meme bape i kedis gelatik makeber ngalain sebunne ngalih amahan bange ken panak panak
ne, jek kakaina panak panakne ento pedidian.
“Ade ape ne?” petakon Bapa Gelatik, “nyen ane nyakitin cai cening? adi masemu takut keto!”
“Imi, Bapa,” panakne masaut, “ada raksasa gede tur jele mara teka ngenahne galak muah aeng,
ye ningalin sebunne ene nganggon matane ane gede. Tiang takut gati!”
“Nah antosan dini!” pituduh Bapa Gelatik, “lakar uber bape ye, de getap nah cening, lakar cak
cak bape ye.”
Disubane neked di pengkolan ane katuju, sujatine ditu ade singa ane sedek majalan.
Sakewala i Bapa Gelatik sing takut. Iye mekeber tur enceg di tundun ne i singa lantas
majeritan. “Anak ngujang cai mare teka ke sebun cange,” petakon i Bapa Gelatik, “Ngujan cai
ngaru ngaruin panak-panak cange?” I singa sing ngerunguang lantas buin majalan.
Ento makada i Bapa Gelatik buin gedeg tur ngerasang majeritan. “Anak cai sing ada
urusan ditu nawang! yen buin tawang cang ci kemu,” betne, “nah tingalin dogen nyanan buin
yang nak sujatine sing bekite ngetoang,” ye buin mamunyi tur menekang batisne abesik, “yang
lakar ngelungan tundun caine aji batis yange.”
“Nah sube peragat cening,” buin ye mamunyi, “Bapa sube nyak cak raksasane ento. Sing bani
apa ye buin mai.”