Anda di halaman 1dari 2

Teges Novel

Novel inggih punika karya sastra sané marupa gancaran sané madué unsur-unsur intrinsik
kasarengin ekstrinsik. Tiosan ring punika, novel inggih punika silih tunggil karya sastra sané
madaging satua fiksi sané kawentuk antuk pupulan sasuratan kruna sané madué unsur intrinsik
miwah ekstrinsik. Novel ketahipun nyritayang indik kawéntenan ya i manusa tatkala masawitra
sareng sasaménnyané utawi lingkungan genah meneng. Ring novel pangawi nujuin pangwacén
satua indik kahuripan manusa sané yukti-yukti ketah kapanggihin ring masyarakat.

Unsur Intrinsik miwah Ekstrinsik Novel


Unsur intrinsik novel inggih punika :
1. Tema
Unteng pikobet sané wénten ring sajeroning novel
2. Penokohan
Watak utawi karakter sané kabaktayang olih pelaku. Watak prasida kapanggihin saking ciri fisik,
tata cara matingkah laku, genah pelaku
3. Alur
Rangkaian kejadian sané ngawentuk crita novel
4. Gaya Bahasa
Pinaka sarana anggén makarya novel mangda panglengut basa
5. Latar/ setting
Genah wénten peristiwa utawi kejadian
6. Amanat
Pabesen pengawi majeng ring pangwacén
Tiosan ring unsur intrinsik, wénten naler unsur ekstrinsik, inggih punika unsur sané ngawentuk
karya sastra makadi pidan karya punika kakaryanin, napi mawinan karya punika kakaryanin,
punapi kahuripan I pangawi, genah meneng pangawi miwah antuk punapi kawéntenan sang
pangawi nyantos makarya novel punika.

sampun katelatarang ring ajeng, prasida kapikolihang tetingkesannyane sakadi ring sor. (A)
Wangun jroning (unsur intrinsik) sane wenten ring novel Sentana, minakadi: (1) Untengnyane
indik tresna. (2) Lelintihannyane maju, saantukan ngunggahang carita saking kapertama nyantos
pamuput, manut ring paletanpaletan lelintihan. (3) Setting-nyane marupa genah, galah, lansosial,
a) Genah: ring kantor, kafe, kos, geria, alas kedaton, pantai, b) Galah: rahina saniscara lan
semengan, c) sosial: tradisi, adatistiadat, keyakinan, paubahan parilaksana. (4) Genah sang
pangawi: Nganggen wastan jadma (Sudut pandang orang ketiga). (5) Kadek Subhakti, Dayu
Dewi, Bos I Kadek Subhakti, Gede Tomat, Mahasisia, Luh Ari, Bapan I Kadek Subhakti,
Memen I Kadek Subhakti, Dadong I Kadek Subhakti, Ajin Dayu Dewi, Biangne Dayu Dewi, Ida
Bagus e-Journal JJPBB Universitas Pendidikan Ganesha Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Vol: 2
No: 1 (2015) Taskara Wiguna, Ajin Ida Bagus Taskara Wiguna, Panglingsir Geria, Jero Balian,
Ketut Putra. (6) Basita Paribasa (gaya bahasa): ngangge paribasa sesenggakan lan sor singgih
basa. (7) Piteket (amanat): a) iraga dados jadma sapatutnyane mautsaha ring sajeroning ngrereh
pendidikan yadiastun nenten madue artha brana, b) ring sajeroning iraga malaksana sampun
sapatutnyane madue rasa tanggung jawab antuk napi sane iraga laksanayang jele tur melah, lan
c) yening iraga pacang tresna utawi mamadik jadma siosan nenten dados mapapineh sane corah
tur nyingakin artha brana, mangda tresna sane kapolihang puniki tresna sane sujati. (B) Guna
sarat sosial ring novel Sentana karya I Made Sugianto inggih punika: (1) pengabdian, (2) tolong
menolong, (3) kekeluargaan, (4) kesetiaan, (5) kepedulian, (6) nilai rasa memiliki, (7) disiplin,
(8) empati, (9) toleransi,(10) kerjasama, (11) demokrasi, lan (12) Keadilan. Piteket sane prasida
kawedarang ring tetilik puniki, inggih punikasakadi ring sor puniki: (A) Majeng ring jurusan
Pendidikan bahasa Bali kaaptiangpara dosen miwah mahasisia mangda prasida nyelehin malih
indik karya sastra novel tur maning novel sane kakaryanin mangda mawiguna miwah madaging
piteket sane prasida nuntun iraga maparilaksana sane manut ring uger-uger, (B) Majeng ring
sang pangwacen kaaptiang sang pangwacen mangda akeh madue kaweruhan indik sastra Bali
silih sinunggilnyane novel sane nganggen basa Bali. Majalaran antuk ngwacen selanturnyane
ngresepin daging carita utamanyane ngresepin indik daging kajatian guna sarat sosial anggen
ngwangun tata susila sane becik, lan (C) Majeng ring panilik tiosan kaaptiang panilik lianan
mangda nglimbakang malih indik daging tetilikan sane mapaiketan ring basa Bali, mangda basa
Bali prasida ajeg lan lestari. Utamannyane ngeninin indik makarya tetilik sane marupa novel
mabasa Bali mangda daging tetilikannyane sayan jangkep lan becik.

Anda mungkin juga menyukai