1

SECTION A (SCIENTIFIC SKILLS EXERCISE): VARIABLES, HYPOTHESIS, INFERENCE,

RELATIONSHIP, OPERATIONAL DEFINITION
BAHAGIAN A: (LATIHAN KEMAHIRAN SAINTIFIK) : PEMBOLEHUBAH, HIPOTESIS, INFERENS,
HUBUNGAN, DEFINISI SECARA OPERASI

1 Table 3 shows the result of the reaction between 3.0 g of zinc metal with 100cm3
dilute hydrochloric acid.
Jadual 3 menunjukkan keputusan bagi tindakbalas antara 3.0 g logam zink dengan
100cm3 asid hidroklorik cair.

Time /minit 0 1 2 3 4 5 6
Masa/minit
Volume of gas/ cm3 0 27 46 57 64 67 67
Isipadu gas / cm3
TABLE 3
JADUAL 3

Variable Answer
Pembolehubah Jawapan
Manipulasi

Bergerakbalas

Nyatakan hubungan di antara isipadu gas dan masa:

2 Diagram 1 shows an experiment to study the reactivity of metals when react with oxygen.
Rajah 1 menunjukkan satu eksperimen untuk mengkaji kereaktifan logam bila bertindak
balas dengan oksigen

Three types of metals X, Y and Z are used and the results are shown in the Table 1.
Tiga jenis logam iaitu X, Y dan Z telah digunakan dan keputusan pemerhatian
ditunjukkan dalam Jadual 1.

Variable Answer
Pembolehubah Jawapan
Dimalarkan
Manipulasi
Bergerakbalas

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 2

3. Diagram 4.1 and Diagram 4.2 show an experiment to study the malleability of two
types of substances when they were hammered for a few times.
Rajah 4.1 dan gambarajah 4.2 menunjukkan eksperimen untuk mengkaji kebolehtempaan
dua jenis bahan apabila diketuk dengan penukul beberapa kali

Variable Answer
Pembolehubah Jawapan
Dimalarkan
Manipulasi
Bergerakbalas

4. Diagram 5 shows an experiment to study the electrical conductivity for two types of
material.
Rajah 5 menunjukkan satu eksperimen untuk mengkaji kekonduksian elektrik bagi
dua jenis bahan.

Variable Answer
Pembolehubah Jawapan
Dimalarkan
Manipulasi
Bergerakbalas

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 3

5 Diagram 6.1 and 6.2 show an experiment to study the effect of impurities on the
freezing point of distilled water.
Rajah 6.1 dan 6.2 menunjukkan eksperimen untuk mengkaji kesan bendasing keatas
takat beku air suling.

Variable Answer
Pembolehubah Jawapan
Dimalarkan
Manipulasi
Bergerakbalas

6 Diagram 2(a) and 2(b) show an experiment to compare the reactivity of metal
L and metal M with dilute hydrochloric acid.
Rajah 2(a) dan 2(b) menunjukkan satu eksperimen untuk membandingkan
kereaktifan logam L dan logam M dengan asid hidroklorik cair

Buret X

Asid hidroklorik cair

5 g logam L

Asid hidroklorik cair

5 g logam M

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 4

Pemboleh Dimanipulasi :
ubah Bergerakbalas :
Dimalarkan :
Pemerhatian

Hipotesis
1. ………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
2. ………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
3. ………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
4. ………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

Inferens Pemerhatian kerana Sebab

Hubungan Nyatakan hubungan di antara kereaktifan logam dengan isipadu gas

Definisi Definisi secara operasi bagi kereaktifan logam

operasi
(…………………………………) ialah (bahan/proses/tindak
(ISTILAH)
balas/organisma/keadaan) yang ditunjukkan oleh
(……………………………………………………………………………………………)
(PB NAMPAK/pemerhatian)

7. Table 5 shows the result of an experiment to study the effect of temperature on

bacterial growth.
Jadual 5 menunjukkan keputusan satu eksperimen untuk mengkaji kesan suhu ke atas
pertumbuhan bakteria

Temperature/0C Size of bacteria colony after 24 hours

Suhu/0C Saiz koloni bakteria selepas 24 jam
0 2
15 5
25 10
35 15
60 3
JADUAL 5

Variable Answer
Pembolehubah Jawapan
Manipulasi

Bergerakbalas

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 5

8. Diagram 5.1 and Diagram 5.2 shows an experiment to study the reactivity of
metals with dilute hydrochloric acid
Rajah 5.1 dan Rajah 5.2 menunjukkan satu eksperimen untuk mengkaji kereaktifan
logam dengan asid hidroklorik cair

Diagram 5.1 Diagram 5.2

Rajah 5.1 Rajah 5.2

Dilute hydrochloric acid Dilute hydrochloric acid

Asid hidroklorik cair Asid hidroklorik cair
Bubble Bubble
Gelembung gas Gelembung gas

Zinc plate Magnesium plate

Plat zink Plat magnesium

Variable Answer
Pembolehubah Jawapan
Dimalarkan

Manipulasi

Bergerakbalas

9. Diagram 6.1 and Diagram 6.2 show an experiment to study the electrical
conductivity of lead (II) bromide.
Rajah 6.1 dan Rajah 6.2 menunjukkan satu eksperimen untuk mengkaji Kekonduksian
elektrik plumbum (II) bromida.

Elektrod karbon Elektrod karbon

Pepejal Plumbum (II) bromida

Diagram 6.1
Rajah 6.1

Elektrod karbon Elektrod karbon

LeburanPlumbum (II) bromida

Diagram 6.2
Panaskan Rajah 6.2

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 6

Variable Answer
Pembolehubah Jawapan
Dimalarkan

Manipulasi

Bergerakbalas

10. Diagrams 10.1(a) and 10.1(b) show an experiment to study the hardness of copper block
and bronze block when the weights are dropped onto a steel ball.
Rajah 10.1(a) dan 10.1(b) menunjukkan satu eksperimen untuk mengkaji kekerasan
blok kuprum dan blok gangsa apabila pemberat dijatuhkan ke atas bola kelul

Weight
Pemberat
( 5 kg )

Steel ball

Bola keluli
10.1 (a) 10.1 (b)

Bronze block
Blok gangsa
Copper block
Blok kuprum

DIAGRAM 9.1(a)

The effects on the copper block and bronze block are shown in Diagram 10.2(a) and
10.2(b).
Kesan pada blok kuprum dan blok gangsa ditunjukkan dalam Rajah 10.2(a) dan 10.2(b).
Dent
Lekukan

1.0 cm

0.6 cm

Copper block Bronze block

Blok kuprum Blok Gangsa

DIAGRAM 10.2 (a) DIAGRAM 10.2 (b)

Pemboleh Dimanipulasi :
ubah Bergerakbalas :
Dimalarkan :
Pemerhatian

Hipotesis

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 7

1. ……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
2. ……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
Inferens Pemerhatian kerana Sebab

Hubungan Nyatakan hubungan di antara kekerasan dan kedalaman lekukan

Definisi 1. Definisi secara operasi bagi kekerasan

operasi
(…………………………………) ialah (bahan/proses/tindak
(ISTILAH)
balas/organisma/keadaan) yang ditunjukkan oleh
(……………………………………………………………………………………………)
(PB NAMPAK/pemerhatian)

2. Gangsa adalah sejenis aloi. Definisi secara operasi bagi aloi

3. Kuprum adalah sejenis logam. Definisi secara operasi bagi logam

11. Diagram 7 shows a result of an experiment to study the effect of different

concentration of an antibiotic on bacterial growth.
Rajah 7 menunjukkan keputusan satu eksperimen untuk mengkaji kesan kepekatan antibiotik
yang berbeza ke atas pertumbuhan bakteria

Kawasan jernih

Cakera antibiotik
Kawasan jernih
berkepekatan tinggi

Bakteria

Cakera antibiotik
berkepekatan rendah

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 8

Pemboleh Dimanipulasi :
ubah Bergerakbalas :
Dimalarkan :
Pemerhatian

Hipotesis
1. ……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
2. ……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

Inferens Pemerhatian kerana Sebab

Definisi Definisi secara operasi bagi antibiotik

operasi
(…………………………………) ialah (bahan/proses/tindak
(ISTILAH)
balas/organisma/keadaan) yang ditunjukkan oleh
(……………………………………………………………………………………………)
(PB NAMPAK/pemerhatian)

12. Diagram shows an experiment to study the effect of pH on the growth of

bacteria.
Rajah menunjukkan satu eksperimen untuk mengkaji kesan pH ke atas
pertumbuhan bakteria

After two days, the appearance of the mixture in each test tube is observed.

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 9

Table 3 shows the result of this experiment.

Selepas dua hari, keadaan campuran di dalam setiap tabung uji diperhatikan.
Jadual 3 menunjukkan keputusan eksperimen tersebut.

Test tube pH value Cloudiness of mixture

Tabung uji nilai pH Kekeruhan campuran
P Acid (pH less than 7) Slightly cloudy
Asid (kurang daripada 7) Keruh sedikit
Q Alkali (pH more than 7) Slightly cloudy
Alkali (pH lebih daripada 7) Keruh sedikit
R Neutral (pH 7) Very cloudy
Sangat keruh
Table 3 / Jadual 3

Variable Answer
Pembolehubah Jawapan
Dimalarkan

Manipulasi

Bergerakbalas

13. Diagram 1.1 shows an experiment to study the pressure produced by metal blocks,
P and Q of the same mass.
Rajah 1.1 menunjukkan satu eksperimen untuk mengkaji tekanan yang dihasilkan oleh
bongkah logam P dan Q yang mempunyai jisim yang sama.

Bongkah
Bongkah
logam P
logam Q

Plastisin

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 10

Figure 1.2 shows the effect on the plasticine when metal blocks P and Q were dropped.
Rajah 1.2 menunjukkan kesan ke atas plastisin apabila bongkah logam P dan Q dijatuhkan.

Lekuk P Lekuk Q

Pemboleh Dimanipulasi :
ubah Bergerakbalas :
Dimalarkan :
Pemerhatian

Hipotesis
1. ………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
2. ………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

Inferens Pemerhatian kerana Sebab

Hubungan Nyatakan hubungan di antara tekanan dan luas permukaan

Definisi Definisi secara operasi bagi tekanan

operasi
(…………………………………) ialah (bahan/proses/tindak
(ISTILAH)
balas/organisma/keadaan) yang ditunjukkan oleh
(……………………………………………………………………………………………)
(PB NAMPAK/pemerhatian)

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 11

14. Diagram 8.1 and Diagram 8.2 show an experiment to study the collisionbetween
trolleys of different masses with a plasticine block.
Rajah 8.1 dan Rajah 8.2 menunjukkan satu eksperimen untuk
mengkaji perlanggaran antara troli yang berlainan jisim dengan
bongkah plastisin

Diagram 8.1
Rajah 8.1

Diagram 8.2
Rajah 8.2

Variable Answer
Pembolehubah Jawapan
Dimalarkan

Manipulasi

Bergerakbalas

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 12

BAHAGIAN C: SOALAN MENGEKSPERIMEN (10 MARKAH)

Soalan 1

Pagar keluli Pagar besi

Rajah 2 menunjukkan dua jenis pagar, pagar besi dan pagar keluli. Selepas tiga tahun, didapati pagar besi
lebih cepat berkarat berbanding pagar keluli. Situasi ini menunjukkan katahanan kakisan bergantung
kepada jenis bahan yang digunakan
Rekabentuk suatu ekesperimen untuk mengkaji pernyataan di atas.
RADAS/BAHAN: LARUTAN NATRIUM KLORIDA, PAKU BESI, PAKU KELULI

Soalan 2

Kebanyakan peralatan memasak seperti kuali dan periuk dibuat daripada bahan logam,
manakala pemegang kuali dan periuk dibuat daripada bahan bukan logam.Bahan logam
mengambil masa lebih cepat untuk panas berbanding bahan bukan logam.Situasi ini
menunjukkan masa yang diambil oleh bahagian peralatan memasak untuk panas bergantung
kepada jenis bahan.

Rekabentuk suatu ekesperimen untuk mengkaji pernyataan di atas.

BAHAN: PAKU TEKAN, ROD KACA, ROD KUPRUM, KAKI RETORT

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 13

BAHAGIAN C: MENGKONSEPSI (MEMBINA KONSEP)

1. Diagram 2 shows several actions .

Study the actions in Diagram 2 and construct the concept of reflex action.
Rajah 2 menunjukkan beberapa tindakan .
Kaji tindakan-tindakan dalam Rajah 2 dan bina konsep tindakan refleks.

Reflex Action
Tindakan Refleks
Withdrawal away of
hand when touches a hot Blinking of the eyes to avoid
pot small insect entering the eyes
Menarik tangan apabila Mengerdip mata untuk
elakkan serangga halus

Lifting up the foot when

accidently steps on a nail
Mengangkat kaki
apabila terpijak paku
Diagram 2
Rajah 2 [6 markah]

Information /
Maklumat

Common
characteristics /
Ciri sepunya

Initial Concept /
Konsep awal

Other example /
Contoh lain
Non example /
Bukan contoh
Actual Consept /
Konsep sebenar

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 11

2. Diagram 3 shows four characteristics in discontinuous variation

Rajah 3 menunjukkan empat ciri-ciri variasi tak selanjar

Type of finger print

Jenis cap ibu jari

Discontinuous Variation
Variasi tak selanjar

Ability to roll tongue

Kebolehan menggulung lidah Type of earlobe
Jenis cuping telinga

Type of hair
Jenis rambut

Diagram 3/ Rajah 3
Study the characteristics in Diagram and construct the concept of discontinuous variation.
Kaji ciri dalam Rajah dan bina konsep variasi tak selanjar [6 markah]

Information /
Maklumat

Common
characteristics /
Ciri sepunya

Initial Concept /
Konsep awal

Other example /
Contoh lain
Non example /
Bukan contoh
Actual Consept /
Konsep sebenar

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 12

BAHAGIAN C: PENYELESAIAN MASALAH

1. A students uniform was dirtied by grease when cleaning a machine in a workshop. Using
a scientific principle, explain how he could remove the grease from his uniform.
Pakaian seragam seorang murid telah kotor oleh gris semasa membersihkan mesin di
bengkel. Gunakan prinsip sains, bagaimanakah dia boleh menanggalkan gris daripada
pakaian seragamnya.
[ 6 marks]
Identify
the
problem
Kenal
pasti
masalah

Method
Kaedah

Explanation
Penerangan

Evaluation
Penilaian

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 17

2. A lot of peoples in a town suffered of obesity caused by unhealthy eating habits. Explain
how to solve this problem
Ramai penduduk di sebuah pekan mengalami masalah obesiti berpunca dari amalan
pemakanan yang tidak sihat. Terangkan bagaimana masalah ini dapat diselesaikan

Identify
the
problem
Kenal
pasti
masalah

Method
Kaedah

Explanation
Penerangan

Evaluation
Penilaian
 20

BAHAGIAN C: PEMILIHAN

1. Most domestic waste such as plastic is disposed by open burning. Open burning will
cause air pollution. Explain methods to overcome this problem. Choose the best
method and explain your choice. Kebanyakan bahan buangan domestic seperti plastik
dilupuskan dengan cara pembakaran terbuka. Pembakaran terbuka menyebabkan
pencemaran udara.Terangkan kaedah untuk mengatasi masalah ini.Pilih kaedah terbaik
dan jelaskan pilihan anda

Identify the
problem /
Mengenalpasti
masala

Clarification of the
problem /
Penjelasan
masalah

Solving methods /
Kaedah-kaedah
penyelesaian

Choose the best

method and
explain your voice
/ Pilih kaedah
terbaik dan
jelaskan pilihan
anda

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 21

2. Your mother are searching a suitable pot that can last longer and able to cook meals
faster. You are given three types of pots as shown in the diagram.
Ibu anda sedang mencari periuk yang sesuai yang tahan lama san mampu memasak
makanan lebih cepat. Anda diberikan tiga jenis periuk seperti ditunjukkan dalam rajah .

Clay pot Aluminium pot Steel pot

Periuk tanah liat Periuk aluminium Periuk keluli nirkarat

Choose the most suitable pot for cooking meals

Pilih periuk yang paling sesuai untuk memasak makanan.

Aim / Tujuan

Comparisaon
between 3 pots
Perbandingan
antara 3 periuk

Sequence of
choices /
Susunan pilihan

Best Alternative
Pilihan terbaik

Explanation
Penerangan

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 22

4.

DIAGRAM 11(a) DIAGRAM 11(b)

Shoes from natural rubber Shoes from synthetic rubber
Kasut daripada Getah asli Kasut daripada Getah sintetik

Abang anda ingin membeli sepasang kasut baharu untuk aktivitiluarnya. Bantu abang anda
untuk memilih kasut yang sesuai berdasarkan ciri-ciri kasut daripada rajah 11(a) dan 11(b) di
atas.

Aim / Tujuan

Comparison
between two
types of shoes
Perbandingan ciri-
ciri dua kasut

Sequence of
choices /
Susunan pilihan

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 23

Best Alternative
Pilihan terbaik

Explanation
Penerangan

.
BAHAGIAN C: SOALAN BERBENTUK PENDAPAT:

1.

GERAK KERJA PENEROKAAN TANAH BARU UNTUK MEMBUKA KAWASAN PERTANIAN BERSEPADU TELAH
DILAKUKAN SEPERTI RAJAH DI ATAS. PADA PENDAPAT ANDA, ADAKAH SESUAI AKTIVITI DI ATAS TERUS
DILAKUKAN?
BERIKAN ALASAN UNTUK MENYOKONG PENDAPAT ANDA.

JAWAPAN SESUAI/TIDAK SESUAI

ALASAN 1.

2.

3.

4.

5.

6.

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 24

2.

RAJAH DI ATAS MENUNJUKKAN MAKANAN YANG TELAH DIPROSES MENGGUNAKAN KAEDAH PENGETINAN.
PADA PENDAPAT ANDA, ADAKAH SESUAI KAEDAH PEMPROSESAN MAKANAN DI ATAS DILAKUKAN?
BERIKAN ALASAN UNTUK MENYOKONG PENDAPAT ANDA.

JAWAPAN SESUAI/TIDAK SESUAI

ALASAN 1.

2.

3.

4.

5.

6.

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 i

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 ii

HIPOTESIS

JIKA …………………………………… DIGUNAKAN, MAKA ………………………………………………

(P. MANIPULASI) (P. BERGERAK BALAS)

…………………………………………………………
(POLA)

JIKA …………………………………………………… (BERTAMBAH/BERKURANG)

(P. MANIPULASI)

………………………………………………………… (BERTAMBAH/BERKURANG)
(P. BERGERAK BALAS)

…………………………………… MEMPUNYAI ……………………………………………

(P. MANIPULASI- BAHAN 1) (P. BERGERAK BALAS TERSIRAT)

…………………………………… BERBANDING ……………………………………………

(POLA) (P. MANIPULASI-BAHAN 2)

JIKA …………………………………… DIGUNAKAN, MAKA ………………………………………………

(P. MANIPULASI-BAHAN 1) (P. BERGERAK BALAS)

…………………………………………………………
(POLA)

INFERENS

+
PEMERHATIAN KERANA SEBAB

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

 iii

DEFINISI SECARA OPERASI

(…………………………………) IALAH (BAHAN/PROSES/TINDAK BALAS/ORGANISMA/KEADAAN/PRINSIP..)

(ISTILAH)

YANG DITUNJUKKAN OLEH (………………………………………………………………………………………)

(PB NAMPAK/PEMERHATIAN)

HUBUNGAN

SEMAKIN …………………………………………………… (BERTAMBAH/BERKURANG)

(P. MANIPULASI)

SEMAKIN …………………………………………………… (BERTAMBAH/BERKURANG)

(P. BERGERAK BALAS)

PEMBOLEHUBAH

TEKNIK MENJAWAB SAINS SPM 2019

4
20