YAYASAN PEMBINA LEMBAGA PENDIDIKAN DASAR DAN MENENGAH
PERSATUAN GURU REPUBLIK INDONESIA JAWA TENGAH (YPLP DM PGRI JT)
SMP PGRI 1 KALORAN STATUS : TERAKREDITASI Alamat : Jalan Raya Kaloran Km. 2 Gandulan - Temanggung Telp. (0293) 4961712
PRA UJIAN SEKOLAH
TAHUN PELAJARAN 2019/2020 Mata Pelajaran : Bahasa Jawa Hari, Tanggal : Sabtu, 21 Maret 2020 Kelas : IX (Sembilan) Waktu : 10.00 – 11.30 PETUNJUK UMUM : 1. Periksalah naskah soal yang Anda terima sebelum mengerjakan soal. 2. Tuliskan nama dan nomor peserta Anda pada lembar jawab yang telah disediakan. 3. Bacalah dengan cermat pertanyaan pada setiap soal! 4. Periksa kembali jawaban sebelum dikumpulkan pada Pengawas Ruang!
PETUNJUK KHUSUS: A. Pitaken – pitaken ngandhap punika kawangsulana sarana milih jawaban ingkang paling leres, sarana muwuhi tandha (X) ing aksara a,b,c,d!
1. Witing kalpa mbakyu kula matur …. b. Gagak areraton
Tembung ingkang trep kagem c. Kamujaya tumurun jangkepi wangsalan menika …. d. Rembulan karainan a. Saestunipun 5. Anoman lan anggota sarta wadya bala b. Satemenipun wanara kajibah menapa kaliyan Raden c. Sanyatanipun Rama …. d. Salugunipun a. Nglari Trijotho 2. Roning mlinjo Bu, sampun sayah b. Nglari Dewi Sinta nyuwun …. c. Nglari Dewi Kunthi Tembung ingkang trep kagem d. Nglari Sarpa Kenaka jangkepi wangsalan menika …. 6. Sadangunipun wonten Taman a. Ngapunten Kaputren naming Dewi Trijotho b. Apuranta ingkang saged ngelipur lan ngerih – rih c. Ngaso supadoh Dewi Sinta kersa dahar. Dewi d. Apuranen Trijotho menika putri admajanipun 3. Ing jaman Majapahit wonten Raden Gunawan Wibisono. Dasar sengkalan ingkang ungelipun “sirna pancen pasuryanipun tur inggih alus ilang kartaning bumi” sangkalan kala bebudinipun. Sinaosa kalian Prabu wau nuduhaken angka tahun …. Dasamuka kaleres a. 1970 ponakanipun,nanging Dewi Trijotho b. 1400 ugi boten sarujuk kalian tindak c. 1450 lampahipun Prabu Rahwana ingkang d. 1300 sampun ndusta Dewi Sinta. Pramila 4. Dina kuwi wong-wong padha kumpul Dewi Sinta inggih dhados kemawon ing lapangan. Lanang wedok enom dhateng Dewi Trijotho boten tuwa nganti tekan bocah-bocah cilik anggadahi raos was sumelang. padha kumpul ing kana. Kabeh mau Menapa sebabipun Dewi Sinta boten ora ana sing beda , kabeh nganggo rumaos was sumelang dhateng Dewi busana kang warnane padha , yaiku Trijotho …. warna cemeng , lamun dipindhahake a. Sebab Dewi Trijotho alus irenge kaya …. bebudinipun a. Widodari ngeja wantah b. Sebab Dewi Trijotho ayu c. Ayo, mas tahune di dhahar rupanipun mumpung iseh anget c. Sebab Dewi Trijotho kaleres d. Ayo , mas tahunipun di dhahar ponakanipun Dasamuka mumpung iseh anget d. Sebab Dewi Trijotho boten sarujuk 13. Nalika Anoman badhe tumuju ing anggenipun Dasamuka dusta Dewi Negeri Alengka lampahipun kepalang Sinta Samudra. Anomah lajeng dipun 7. Wong grapyak luhur bebudine bakal tulungi dening Gunung Maenaka kajen…..dening wong liyo. kanthi dipun uncalaken saking Tembung sarojo kang trep kanggo pucuking redi tumuju ing Negari nggenepi ukara dhuwur yaiku …. Alengka. Nalika wonten ing gegana, a. Kerinan Anoman kraos dipun sorot saking b. Kajen salebeting Samudra saengga lumebet c. Ingajenan ing Samudra. Pranyata Anoman dalah d. Tenan Punakawan dipun serot dening Ditya 8. Negara Indonesia kui sawijining Wil Kathak Sini lan lajeng kauntal negara kang lemahe gemah lumebet ing wadhukipun raseso ….loh….rakyate uripe tata….karta…. Pajinemen Ngalengka punika. Wadhuk a. Ripah, jinawi, tentrem, raharja lajeng kasudhet mawi kuku waja. b. Jinawi, ripah, tentrem, raharja Ditya Wil Kathak Sini sirna margalayu. c. Tentrem, ripah, jinawi, raharja Anoman lajeng nerusaken d. Ripah, tentrem, jinawi, raharja lampahipun. 9. Tembung bagus menawi asal seselan Amanat ingkang saget kependhet um dados …. saking paragraph ing nginggil …. a. Bumagus a. Tetulung dhumateng sinten b. Gumagus kemawon ingkang mbetahaken c. Gumaus pitulungan d. Gumbagus b. Boten nindakaken kewajiban 10. Bapak gerah, sedalu boten sare, ingkang mbetahaken amargi dating wingking meh kaping sedasa, kathah alanganipun Bapak saweg gerah …. c. Mlajar saking tanggung jawab a. Penakeran d. Boten peduli dhumateng b. Padharanipun urusanipun tiyang sauger c. Mumet kiyambak sampun sekeca d. Waosipun 14. Tembung sinonim (dasanama) 11. Wingi sore aku wis….karo ibu ning nggadhahi watak …. tetep ora….yen menyang Jumprit a. Lucu numpak sepedha motor, amarga aku b. Sereng durung dhuwe SIM. c. Grapyak a. Among, oleh d. Susah b. Matur, pateng kulon 15. Kabeh, kanthi papane ora kamot. Iku c. Matur, oleh mau amarga seka apike anggone d. Sanjang, pareng srawung Bapak Karno marang para 12. Ayo, mas tahune dipangan mumpung sedulur lan kanca-kancane. Mula sing iseh anget. diundang padha bisa rawuh kabeh. Ukara punika menawi dipun gantos Nyawang kahanan mau seneng basa ngoko alus …. panggalihe Bapak Karno nganthi a. Monggo, mas tahune dipun bungahe kaya …. dhahar mumpung iseh anget a. Rembulan karainan b. Ayo, mas tahune dipiun dhahar b. Mimi lan mintuna mumpung iseh anget c. Jangkrik mambu kali d. Ketiban ndaru 16. Yuliana lan Yuliani iku bocah kembar, a. Rewandasita, kapiseta, lan kathitik padha dedege, tindak tanduk, palwagaseta lan solah bawane. Bocah mau lamun b. Rewanda, raseksa, lan denawa dipindahake kaya …. c. Wadya, denawa, raseksa a. Banyu karo lenga d. Kabesmen, latu, kawelagar, kobar b. Janget kinatelon 21. Dasanamane tembung guna, nimpuna c. Mimi lan mintuna yaiku …. d. Jambe sinigar a. Apik 17. i. Ngaturaken salam dhumateng para b. Ketok rawuh sedaya c. Pinter ii. Ngaturaken sugeng rawuh lan d. Slamet agunging panuwun paara kadhang 22. i. Kala semana aku iseh cilik, mula ya senthana. durung ngerti unggah-ungguh. iii. Ngaturaken panuwun awit saking ii. Susuh manuk kae pasangana kala. pambiyantunipun penganten Tembung kala ing ukara “ ii “ sakaliyan nggadhahi teges …. iv. Nyuwunaken tambahing pangestu a. Wektu tumraping dhaupipun penganten b. Jala sakaliyan c. Lali ukara ukara ing nginggil ingkang d. Dhadhung mujudaken wos (isi) atur pambagya 23. Kebeh tamu undangan wis rawuh , pahargyan temanten inggih menika kajaba Pak Mustafa sing ora bisa pretelan ing angka …. ngrawuhi rapat iki. a. i, ii, iii Sesambungan suraos ukara camboran b. i, ii, iv ing nginggil inggih punika …. c. i, iii, iv a. Sarana-tujuan d. ii, iii, iv b. Umum-khusus 18. wasana cekap semanten anggen kula c. Khusus-umum matur, mbok bilih anggen kula matur d. Sebab-akibat kirang basa lan tata kramanipun. Kula 24. Ingkang kedah dipun sebataken ing isi nyuwun sih Samudra pangaksami. serat undangan inggih menika …. a. Pembuka a. Dinten, tanggal, wekdal, papan b. Penutup panggenan, lan keperluan c. Isi b. Dinten, salam pambuka, d. Salam penutup keperluan lan salam panutup 19. Aja sembrana lo cah, tumbak keris c. Salam pembuka, keperluan lan sing ana ing senthong kae kabeh salam panutup kalebu …. d. Salam pembuka, keperluan, a. Sami aji dinten lan tanggal b. Aji-aji 25. Sawise dengangah sadhela , bajur c. Aji tumungkul amneh karo ngulapi eluhe. d. Sang aji Tembung kang kachetak kandel 20. Anoman ngamuk. Kathah rasekso kalebu tembung …. ingkang kabetus, dhawah klenger a. Dwi purwa katrajang pangamuking Rewandaseta. b. Dwi lingga lumrah Nanahing Kapiseta saged kacepeng c. Dwi wasana dening wadya danawa. Palwagaseta d. Dwi lingga salin swara tumulu kabesem ing latu. 26. Unggah ungguh bocah sing ana jero Ing nginggil , dipun mengertosi bilih kelas menawa kepeksa perlu metu, anoman gadhah dasanama kudhu nyuwun pamit luwih dhisik antawisipun …. marang Bapak Guru, sawise diparingi ijin lagi nindake apa perlune. Tembung kang kacetak kandhel dipun nara praja dalah para putra kathah wastani tembung rerangkep …. ingkang sampun palestra. a. Dwi lingga wantah Adhedhasar waosan nginggil, ingkang b. Dwi lingga salin swara njalari Prabu Dasamuka nandhang c. Dwi purwa dukita inggih menika …. d. Dwi wasana a. Prabu Dasamuka kecalan Dewi 27. Pamedhare wasitaning ati Sinta Cumanthaka aniru pujangga b. Kawontenan ing peperangan Clahat mudha ing batine c. Kraton Alengkadiraja risak Nanging kedhah gununggung d. Kathah para kawula , nara praja Dhatan wruh yen akeh ngesemi putra ingkang pejah ing Ameksa angrumpaka peperangan Basa kang kalantur 30. Panambang -a ingkang nggadhahi Tutur kang katula tula teges mokal inggih menika …. Tinalaten rinuruh kalawan lirih a. Mangkata mau-mau aku ora Mrih padange sasmita ketinggalan sepur Guru gatrane tembang macapat b. Sinaua dhisik aku mesti bisa garap Dhandhangula yaitu soal a. 10 c. Muga-muga udan karehan b. 7 tanduran mbakoku ora mati c. 9 d. Saiki maneh tekoa,wingi ora udan d. 8 wae ora teka 28. Sun sesuwun mringkang maha suci 31. Ukara ing ngandhap menika ingka g Mugi tansah paring pangayoman gadhahi teges umpama inggih menika Dhumateng sagung titahe …. Tinuntun dalan dalan hayu a. Lungaa mau-mau aku ora diarani Kali saking papa sakalis nyolong Tebih sawiring godha b. Lungaa yen ora sangu yo ora bakal Gesang guyup rukun tekan Jakarta Aja demen cecenailan c. Muga-muga wong edan kae Luwih becik bebarengan nyangkul gati enggal lunga Gati nina nusa bangsa d. Lungaa ya, supaya aku bisa muleh Makna tembang Dhandangula ing 32. Aji kae rambute disemir abang kaya …. nginggil inggih menika …. a. Sulung lumebu geni a. Nyenyuwun dhumateng Gusti b. Samodra rob supados saged pejabat c. Godhong kathirah b. Nyenyuwun dhumateng gusti d. Nggunung sapikul supados saged gesang sugih 33. Ing ngandhap menika ingkang kalebet bandha purwakanthi guru sastra inggih c. Nyenyuwun dhumateng gusti menika …. supados saged gesang sugih raja a. Ora cepet ora ngliwet brana b. Kang cinatur polah kang kalantur d. Nyenyuwun dhumateng gusti c. Ojo dahwen ati open supados saged gesang guyub d. Bobot bibit bebet rukun ayem tentrem 34. Suwe ora jamu, jamu godhong koro. 29. Kocap kacarita , ing praja Ukara menika ngemu purwankanthi Ngalengkadiraja Sang Prabu …. Dasamuka saweg nandhang dukita a. Guru swara amargi kawontenan ing peperangan b. Lumaksita ingkang sangsaya sangu sangsaya c. Guru lagu damel risaking negari. Para kawula, d. Guru sastra 35. ?ajvi=ku/pitutu/luau/. Seratan jawa menika menawi kewaos b. ii lan iii ungelipun …. c. iii lan iv a. Aja mingkur ing pitutur luhur d. i lan iv b. Aja nyingkur pitutur luhur 39. ?b[qo[kBoluaisimdu. c. Aja nyingkur ing pitutur luhur Tuladha ing ngandham menika d. Aja mingkur pitutur luhur ingkang jumbuh kaliyan isi seratan 36. Bapak Karno lagi dhuwe gawe jawi ing nginggil inggih menika …. nikahake putrane ingkang mbarep, a. Wong cacat tangane nanging dheweke ngundang sedulur lan kanca- pinter gitar kancane b. Wong sing entuk hadiyah mobil 37. Terus klambiku iki….piro kok mung seko undian Simpedes diijoli beras sekilogram. c. Lagi bae Bapake seda malah a. Diaji-aji dheweke saiki kecelakaan b. Kajen d. Wong sing wis ora dadi Lurah c. Ajeni maneh d. Ajine 40. ?[ay=yusW[n ……… taun\. 38. i. Wiwit kuncung nganthi gelung a. ;;23;; ii. Jago kate wanine ing tritikane b. ;;94;; iii. Asah asih asuh c. ;;75;; iv. Pandom panuntun lan angetrapi d. ;;35;; Pancasila 41. ?[ay=yusW[n … taun\. Ukara-ukara inggih menika pundi a. 10 ingkang kalebet purwakanthi guru b. 12 swara …. c. 15 a. i lan ii d. 75
B. Kawangsulana pitakenan-pitakenan ing ngandhap kanthi trep!
42. Menawa ibumu wis rawuh , maturo yen mengko sore arisan ana ing daleme bu Gati. Ukara basa ngoko menika kaewahandados basa krama alus! 43. Damela ukara ing ngandhap punika kanthi leres! a. Sampun (wis) b. Sampun (aja) 44. Pamedhare wasitaning ati Cumanthaka aniru pujangga Clahat mudha ing batine Nanging kedhah gununggung Dhatan wruh yen akeh ngesemi Ameksa angrumpaka Basa kang kalantur Tutur kang katula tula Tinalaten rinuruh kalawan lirih Mrih padange sasmita Tembang dhandangula punika padosana guru wilangannipun lan guru lagunipun ! 45. Kadamela parikan kaleh (2) mawon ngginakaken basanipun piyambak! 46. ?[pzetTfiFf[p]okLmsikpi=;72;taun\;2017. Seratan jawa menika menawi kawaos ungelipun ….