Anda di halaman 1dari 13

BAHASA JAWA

UNGGAH-UNGGUH
BASA
žRAGAM BASA LISAN
Pangerten
Ragam basa lisan yaiku ragam basa kang
diandharake lumantar medhia lisan
(tutuk/mulut).
Basa lisan luwih ekspresif, mimik, intonasi,
solah bawa bisa kacampur dadi siji kanggo
nyengkuyung wicara kang ditindakake.
Ciri Ragam Basa Lisan
1.Langsung

2.Orakaiket dening ejaan nanging kaiket dening


kahanan nalika micara
3.Oraefektif, tarkadhang sajroning pacelathon
ana unsur kang mung abang-abang lambe wae.
4.Ukara asring ora ganep
5.Lagune ukara kudu situasional
Unggah-Ungguh Basa Jawa

Yaiku pranataning basa miturut lungguhing


tatakrama.
Undha-usuk basa jawa
žBasa Ngoko
a.Ngoko lugu
Yaiku basa ngoko kang ora
kacampuran tembung-tembung
krama inggil.
Titikane Basa Ngoko Lugu
žTetembunge ngoko
žNggunakake ater-ater tripurusa (dak, ko, di)
žNggunakake panambang (ku, mu, ake, e)
žTembung sesulih/purusa : aku, kowe
b.Ngoko Alus

Yaiku tembung ngoko sing kacampuran
tembung-tembung krama inggil.
Tuladha:
Sesuk diajak mirsani kethoprak
Titikane Basa Ngoko Alus
vTetembungane ngoko kacampur krama alus
vAter-ater lan panambang ngoko
vTembung sesulih utama purusa
Kowe => panjenengan
vTembung wasesa migunakake krama inggil
ž
žBasa Krama
a.Krama Lugu
Yaiku tetembunge lugu ora
kacampuran krama inggil.
Tuladha:
Benjing dipunajak ningali kethoprak
b.Krama Alus
Tetembunge krama kacampuran krama
inggil.
Tuladha:
Benjing dipunajak mirsani kethoprak
Panganggone
Unggah-Ungguh Basa
žNgoko Lugu
a.Sapadha wis kulina
b.Bendhara marang andhahane
c.Wong tuwa marang wong enom
d.Wong tuwa marang anak
e.Guru marang murid
žNgoko Alus
a.Sedulur enom marang sedulur tuwa
b.Ibu marang bapak sing ngoko-ngokoan

žKrama Lugu
a.Marang wong sadrajat, durung raket
žKrama Alus

a.Wong enom marang wong tuwa


b.Wong asor marang wong sing luwih dhuwur
drajate

Anda mungkin juga menyukai