Oleh:
Drs. KH. Sa’ban Nuroni, MA
Ketua Tanfidziyah PCNU Gunungkidul
الخطبة األولى
اْلَ حم َد ِلِلَِ ،حَن َم ُدهُ َونَ حستَعِحي نُهُ َونَ حستَ حغ ِف ُرهُ َونَ حستَ حه ِديحِهَ .ونَعُ حوذُ إِ َّن ح
ات أ حَع َمالِنَاَ ،م حن يَ حه ِد هللاُ فَََل ِِبهللِ ِمن ُشروِر أَنح ُف ِسنَا وِمن سيِئَ ِ
َ ح َ ِّ ح ُح
ِ ِ ض َّل لَه ومن ي ح ِ مِ
ي لَهُ .أَ حش َه ُد أَ حن ََلالَهَ إََِّل هللاُ َو حح َدهُ ضل حل فَََل َهاد َ ُ ََ ح ُ ُ
ب بَ حع َدهُ. َن َسيِِّ َد ََن ُُمَ َّم ًدا َعحب ُدهُ َوَر ُس حولُهُ َلَنَِ َّ ك لَهَُ ،وأَ حش َه ُد أ َّ ََل َش ِريح َ
ِ ِ ِِ ٍ ِ ِ
ي، ص َحابِه أَ حجَع ح َ ص ِِّل َو َسلِّ حم َعلَى َسيِِّد ََن ُُمَ َّمد َو َعلَى آله َوأَ ح اَللَّ ُه َّم َ
ان اِ َل وإِ حخوانِِه ِمن ا حلَنحبِيآ ِء واحلرسلِي والتَّابِعِي ومن تَبِعهم بِِحس ٍ
َ َ َ َ َ ُح َ ح َ َ ح َ َ َ ح َ ُ ح ح َ
ي وِم ِِّ
الديح ِن .أ ََّما بَ حع ُد. َح
ِ
فَيَآ أَيُّ َها الح ُم حسلِ ُم حو َن ،اتَّ ُق حوا هللاَ َح َّق تُ َقاتِِه َوََلَتَُحوتُ َّن إََِّل َوأَنحتُ حم
ِ ال ِ ِ ِ ُم حسلِ ُم حو َن .فَ َق حد قَ َ
ِف كتَابِه الح َك ِرحِْيََ ،ي أَيُّ َها الَّذيح َن َ
آمنُ حوا ال تَ َع َ ح
اتَّ ُق حوا هللاَ َح َّق تُ َقاتِِه َوََلَتَُحوتُ َّن إََِّل َوأَنحتُ حم ُم حسلِ ُم حو َن.
Jamaah Jum’at ingkang dipun mulyaaken Allah,
Wonten ing kesempatan menika, kula ngajak
dhumateng pribadi kula sumrambah dhumateng
panjenengan sedaya, mangga tansah ningkataken
takwa dhumateng Allah SWT kanthi sak sae-saenipun
lan kanthi ikhlas. Shalawat saha salam, mugi-mugi
tansah kunjuk dhumateng bendara kita Nabi
Muhammad SAW.
Khutbah LTN NU Gunungkidul 3
Jamaah Jum’at ingkang dipun mulyaaken Allah,
Organisasi Nahdlatul Ulama (NU) dipun
jumenengaken tanggal 31 Januari 1926 keleresan
kalihan tanggal 16 Rajab 1345 H, ing wekdal menika
sampun lumebet yuswa 96 tahun (Miladiyah) utawi 98
tahun (Hijriyah). Usia NU ingkang sekedhap malih
lumebet setunggal abad, NU tansah njagi,
mempertahankan lan memperjuangkan tigang
perkawis ingkang melatar belakangi jumenengipun
NU, nggih menika dakwah agami, nyebaraken ajaran
Ahlussunnah wal Jamaah lan nasionalisme utawi
kebangsaan. NU tansah njagi kemerdekaan, ugi
persatuan lan kesatuan Negara Kesatuan Republik
Indonesia kanthi sak kiat-kiatipun. Tumrapipun NU,
NKRI lan Pancasila menika harga mati. Raos tresna
dhumateng tanah air mujudaken ikhtiyar kagem njagi
NKRI. Kados ingkang dipun dhawuhaken Hadhratus
Syaikh KH. Hasyim Asy’ari adedasar dhawuhipun
Allah ing Al-Qur’an surat al Qashash ayat 85:
ۤ
ك الح ُق حراٰ َن لََرا ُّد َك اِ ٰل َم َع ٍاد ِ ِ
َ ا َّن الَّذ حي فَ َر
َ ض َعلَحي
“Sak temene (Allah) Kang majibake sira (ngelakoni hukum-
hukum) Al-Qur’an yekti bakal mbaleake sira ing papan
bali.” (QS. Al-Qashash : 85)
ِب الحوطَ ِن ِم َن ح
ِ َال حي ِ ِ ِ ِ ِ ِو
َوَكا َن،ان َ َّ ِف تَ حفس حي حاليَة إ َش َارة ا َل اَ َّن ُح َح
اَلح َوطَ َن اَلح َوطَ َن فَ َح َّق َق: صلَّى هللاُ َعلَحي ِه َو َسلَّ َم يَ ُق حو ُل َكثِ ح ًيا ِ
َ َر ُس حو ُل هللا
ب الح َوطَ ِن َّ ال عُ َم ُر َر ِض َى هللاُ َعنحهُ لَ حوَلَ ُح َ َ ق..... ُهللاُ ُسحب َحانَهُ َس حؤلَه
ِ ُّ َْلرب ب لَ ُد
ان عُ ِِّم َر ح
.ت اَلحبُ حل َدا ُن ِ َب حالَوط
الس حوء فَبِ ُح ِِّ ح َ َ َُ
“Ing ndalem tafsir ayat (Q.S. Al-Qashash ayat 85), wonten
pitedah utawi isyarat bilih raos tresna dhumateng tanah air
menika kalebet sak perangan saking iman. Rasulullah SAW
ing ndalem perjalanan hijrah dhateng Madinah, mboten
kaetang anggenipun nyebat “tanah air, tanah air.” Lajeng
Allah SWT ngabulaken panyuwunanipun (saget wangsul
malih dhateng Makkah). Sahabat Umar ngendika, “Menawa
ora merga rasa tresna marang tanah air, yekti negeri bakal
rusak. Amarga rasa tresna marang tanah air lah negeri-
negeri dibangun”.
آن الح َع ِظحي ِم َونَ َف َعنَا َوإِ ََّّي ُك حم ِِبَا فِحي ِه ِم َن
ِ ِبرَك هللا ِِل و لَ ُكم ِِف الح ُقر
ح ََ ُ ح َ ح
.الرِححي ُم
َّ اب َّ استَ حغ ِف ُروهُ إِنَّهُ ُه َو الت
ُ َّو اْلَكحي ِم فَ ح
ِِّ الآلَّي ِت و
ِ الذ حك ِر ح
َ َ
الخطبة األولى
اْلَ حم َد ِلِلَِ ،حَن َم ُدهُ َونَ حستَعِحي نُهُ َونَ حستَغح ِف ُرهُ َونَ حستَ حه ِديحِهَ .ونَعُ حوذُ إِ َّن ح
ات أ حَع َمالِنَاَ ،م حن يَ حه ِد هللاُ فَََل ِِبهللِ ِمن ُشروِر أَنح ُف ِسنَا وِمن سيِئَ ِ
َ ح َ ِّ ح ُح
ِ ِ ض َّل لَه ومن ي ح ِ مِ
ي لَهُ .أَ حش َه ُد أَ حن ََلالَهَ إََِّل هللاُ َو حح َدهُ ضل حل فَََل َهاد َ ُ ََ ح ُ ُ
ب بَ حع َدهُ. َن َسيِِّ َد ََن ُُمَ َّم ًدا َعحب ُدهُ َوَر ُس حولُهُ َلَنَِ َّ ك لَهَُ ،وأَ حش َه ُد أ َّ ََل َش ِريح َ
ِ ِ ِِ ٍ ِ ِ
ي، ص َحابِه أَ حجَع ح َ ص ِِّل َو َسلِّ حم َعلَى َسيِِّد ََن ُُمَ َّمد َو َعلَى آله َوأَ ح اَللَّ ُه َّم َ
ان اِ َل وإِ حخوانِِه ِمن حالَنحبِيآ ِء واحلرسلِي والتَّابِعِي ومن تَبِعهم بِِحس ٍ
َ َ َ َ َ ُح َ ح َ َ ح َ َ َ ح َ ُ ح ح َ
الديح ِن.ي وِم ِِّ
َح
أ ََّما بَ حع ُد .فَيَا أَيُّ َها الح ُم حسلِ ُم حو َن ،اِتَّ ُق حوا هللاِّ َح َّق تُ َقاتِِه َوََلَتَُحوتُ َّن
ِف كِتَابِِه الح َك ِرحِْيََ ،ي أَيُّ َها الَّ ِذيح َن ال ِ ح ال تَ َع َ إََِّل َوأَنحتُ حم ُم حسلِ ُم حو َن .فَ َق حد قَ َ
آمنُ حوا اتَّ ُق حوا هللاَ َح َّق تُ َقاتِِه َوََلَتَُحوتُ َّن إََِّل َوأَنحتُ حم ُم حسلِ ُم حو َن.
َ
ۤ
ك الح ُق حراٰ َن لََرا ُّد َك اِ ٰل َم َع ٍاد ِ ِ
َ ا َّن الَّذ حي فَ َر
َ ض َعلَحي
“Sesungguhnya (Allah) yang mewajibkan atasmu
(melaksanakan hukum-hukum) Al-Qur’an benar-benar akan
mengembalikan kamu ke tempat kembali.”
ِب الحوطَ ِن ِم َن ح
ِ َال حي ِ ِ ِ ِ ِ ِو
َوَكا َن،ان َ َّ ِف تَ حفس حي حاليَة إ َش َارة ا َل اَ َّن ُح َح
اَلح َوطَ َن اَلح َوطَ َن فَ َح َّق َق: صلَّى هللاُ َعلَحي ِه َو َسلَّ َم يَ ُق حو ُل َكثِ ح ًيا ِ
َ َر ُس حو ُل هللا
ب الح َوطَ ِن َّ ال عُ َم ُر َر ِض َى هللاُ َعحنهُ لَ حوَلَ ُح َ َ ق..... ُهللاُ ُسحب َحانَهُ َس حؤلَه
ِ ُّ َْلرب ب لَ ُد
.ت اَلحبُلح َدا ُنان عُ ِِّم َر ح
ِ َب حالَوط
الس حوء فَبِ ُح ِِّ ح َ َ َُ
“Di dalam tafsirnya ayat (QS. Al-Qashash:85) terdapat
suatu petunjuk atau isyarat bahwa “cinta tanah air
sebagian dari iman”. Rasulullah SAW (dalam perjalanan
hijrahnya menuju Madinah) banyak sekali menyebut kata;
“tanah air, tanah air”, kemudian Allah SWT mewujudkan
permohonannya (dengan kembali ke Makkah)….. Sahabat
Umar RA berkata; “Jika bukan karena cinta tanah air,
niscaya akan rusak negeri yang jelek (gersang), maka sebab
cinta tanah airlah, dibangunlah negeri-negeri”.
Jamaah Jumat rahimakumulluh,
Sebagai refleksi Harlah ke-96 NU di tahun ini
mari kita pertegas kembali 3 komitmen kebangsaan
NU yaitu komitmen perjuangan kemerdekaan,
komitmen mempertahankan kemerdekaan dan
komitmen dan menjaga keutuhan NKRI.
آن الح َع ِظحي ِم َونَ َف َعنَا َوإِ ََّّي ُك حم ِِبَا فِحي ِه ِم َن
ِ ِبرَك هللا ِِل و لَ ُكم ِِف الح ُقر
ح ََ ُ ح َ ح
.الرِححي ُم
َّ اب َّ استَ حغ ِف ُروهُ إِنَّهُ ُه َو الت
ُ َّو اْلَكحي ِم فَ ح
ِِّ الآلَّي ِت و
ِ الذ حك ِر ح
َ َ
اَ حْلَ حم ُد هللِ ََحح ًدا َكثِ ح ًيا َك َما اََمَر ،أَ حش َه ُد أَ حن ََل اِلهَ اََِّل هللا
ُمم ًدا َعحب ُدهُ َوَر ُس حولُهُ َسيِِّ ُد اِحر َغ ًاما لِ َم حن َج َح َد بِِه َوَك َفَرَ ،واَ حش َه ُد اَ َّن َّ
ص ِِّل َعلَى َسيِِّ ِد ََن ُُمَ َّم ِد الح ُم حختَا ِر َوآلِِه ِ
ال َخ ََلئ ِق َوالحبَ َشحر .اَللَّ ُه َّم َ
َخيَا ِرَ ،و َسلِِّ حم تَ حسلِحي ًما َكثِ ح ًيا .اََّما بَ حع ُد: ِ
ص َحابِه حال ح حالَطح َها ِر َواَ ح
اعتِ ِه لَ َّعلَ ُك حم ِ ِ ِ ِ ِ
فَيَا عبَ َاد هللا :أ حُوصحي ُك حم َونَ حفسي بِتَ حق َوى هللا َوطَ َ
ال ِِف الح ُقرأ َِن الح َك ِرحِْي :أَعوذُ ِِبهللِ ِمن الشَّيطَ ِ
ان َ ح ُح ح تُ حفلِ ُح حو َن .قَ َ
ال هللاُ تَ َع َ
ِ الر حَح ِن َّ ِ ِ ِ َّ ِ
صلُّ حو َن َعلَى الرححي ِم ا َّن هللاَ َوَمَلَئ َكتَه يُ َ الرجحي ِم ،بِ حس ِم هللا َّ َ
ِ ِ ِ ِ
ص ِِّل صلُّ حوا َعلَحيه َو َسلِّ ُم حوا تَ حسلحي ًما .اَللَّ ُه َّم َ آمنُ حوا َ َّبََ ،يأيُّ َها الَّذيح َن َ النِِِّ
وَتبِ ِع ِ ِ ِِ ٍ ِ ِ
ي َ ص َحابِه َوالتَّابِع ح َ َو َسلِّ حم َعلَى َسيِِّد ََن ُُمَ َّمد َو َعلَى آله َواَ ح
رض َعنَّا َم َع ُه حم ان اِ َل ي وِم ِِّ التَّابِعِي ومن تَبِعهم بِِحس ٍ
الديحنَ .واح َ َح حَ ََ ح َُ ح ح َ
ي. ك َي أَرحم َّ ِ ِ ِ ِ
الراَح ح َ بَر حَحَت َ َ ح َ َ
اتات واحلسلِ ِمي واحلسلِم ِ ِ ِ ِ ِ ِِ
ي َواحلُحؤمنَ َ ُ ح ح َ َ ُ ح َ لله َّم ا حغف حر للح ُم حؤمن ح َ
اَ ُ
ي َوأ َِذ َّل ِِ ِ ِ ِ
اََلَ ححيآءُ محن ُه حم َواحَلَ حم َوات .اَللَّ ُه َّم أَعَّز اح ِل حسَلَ َم َواحلُ حسلم ح َ
الديح َنالشرَك واحل حش ِركِي وانحصر عِباد َك احلو ِح ِدين وانحصر من نَصر ِِّ ِ
ِّ ح َ ُ ح َ َ ُ ح َ َ َُ ِّ ح َ َ ُ ح َ ح َ َ
ِ واخ ُذ حل من خ َذ َل احلسلِ ِمي و د ِمر أَع َداء ِِّ
ك الديح ِن َو حاع ِل َكل َماتِ َ ُ ح ح َ َ َ ِّ ح ح َ َ ح َح َ