TUGAS

BAHASA JAWA

NAMA KELOMPOK:
1. Aida Febry Liyana (01)
2. Chusni Ramadhani (05)
3. Fatan Muhammad Roif (07)
4. Najwa Aulia (18)
5. Tegar Pandhu Ardani (29)

SMP NEGERI 4 PURWOREJO

 LEGENDHA DANAU TOBA

Neng wilayah Sumatera uripa sawong petani sing sregep banget tandhang gawe. Dheweke
urip dhewe tanpa batih. Saben dina dheweke tandhang gawe ggarap sawah lan golek iwak.
Hal iki dipayokake dheweke kanggo ngebaki kebutuhane sadina-dina.

Nang sawijining dina petani kesebut lunga menyang kali neng cedhak omahe, dheweke
nduwe pangarah nggoleki iwak kanggo lawuh dina iki. Kanthi mung berbekal siji pancing,
pakan lan panggon iwak, dhewek banjur mangkat menyang kali. Sakwise sangantine neng
kali, petani kesebut banjur nguncalke panjinge . Kanthi nunggu panjinge dipangan iwak,
petani kesebut ndonga, “Duh Gusti Alloh, muga-muga aku bisa oleh iwak akeh dina iki”.
Sawentara wektu sakwise ndonga, pancing sing dilemparkannya mau nampak bergoyang-
goyang. Dheweke cepet nggeret panjinge. Petani kesebut seneng banget, amarga iwak sing
dioleh dheweke gedhe banget.

Sakwise sawentara wektu memandangi iwak pakoleh tangkepane, petani kuwi kaget banget.
Jebulna iwak sing ditangkepe kuwi bisa ngomong. “Tulung aku aja dipangan pak!! Benke
aku urip” bengok iwak kuwi. Tanpa akeh takon, iwak tangkepane kuwi banjur dibalekne
menjero banyu meneh. Sakwise mbalekne iwak menjero banyu, petani kuwi nambah kaget,
amarga dumadakan iwak kesebut ngowah dadi sawong wedok sing ayu banget.

“Aja wedi pak, aku ora arep nglarani kowe”, tembung si iwak. “Sapa kowe iki? Bukane
kowe seekor iwak?” takon petani kuwi. “Aku yaiku sawong putri sing dikutuk, amarga
nglanggar aturan kerajan”, jawab wedok kuwi. “Terimakasih kowe wis membebaskan aku
saka tumakne kuwi, lan dadi imbalannya aku gelem kok dadekne bojo”, tembung wedok
kuwi. Petani kuwia setuju. Mula dadia dekne kabeh dadi bojo bojo. Ning, ana siji ujar sing
wis disepakati, yaiku dekne kabeh ora oleh nyeritoke menawa asal-usul Puteri saka seekor
iwak. Nek ujar kuwi dilanggar mula arep kedadean petaka dahsyat.

Sakwise sawentara suwe, dekne kabeh rabi, akhire kebahagiaan Petani lan bojone nambah,
amarga bojo Petani bayen sawong bayi lanang. Anak dekne kabeh tuwuh dadi anak sing
tampan banget lan kuwat, ning ana kebiyasan sing nggawe heran kabeh wong. Anak kesebut
sanuli rumangsa ngelih, lan ora tau rumangsa wareg. Kabeh jatah panganan dilahapnya tanpa
turah.
Nganti mubarang dina anak petani kesebut mbisa tugas saka emboke kanggo ngiringaken
panganan lan wedang menyang sawah neng endi bapake lagi tandhang gawe. Ning tugase ora
dikebakane. Kabeh panganan sing sakudune kanggo bapake dilahap entek, lan sakwise kuwi
dheweke keturon neng siji gubug. Pak tani nunggu ketekan anake, kanthi nguwawa ngelak
lan ngelih. Amarga ora kuwawa nguwawa ngelih, mula dheweke banjur mulih menyang
omah. Neng tengah dalan mulih, pak tani ndeleng anake lagi turu neng gubug. Petani kesebut
banjur nangekne dheweke. “Hey, tangi!, bengok petani kuwi.

Sakwise anake ketangi, petani kuwi banjur narekne panganane. “Endi panganan gawe
bapak?”, takon petani. “Wis entek dakpangan”, jawab si anak. Kanthi nada dhuwur petani
kuwi banjur nyrengeni anake. "Anak ora tau diuntung! Ora ngerti awak! Dasar anak iwak!"
umpat si Petani tanpa eling wis mengucapkan tembung pantangan saka bojone.

Sakwise petani mengucapkan tembung-tembung kasebut, saknalika kuwi uga anak lan bojone
ilang lenyap tanpa bekas lan jejak. Saka bekas injakan sikile, dumadakan menyemburlah
banyu sing deras banget. Banyu meluap dhuwur banget lan amba dadine mbentuk siji telaga.
Lan akhire mbentuk siji tlaga. Tlaga kuwi akhire dikenal kanthi jeneng Danau Toba.

TAMAT
 LEGENDA CANDI PRAMBANAN

Ing jaman biyen ana kerajaan gedhe sing jenenge Prambanan. Rakyate Prambanan ikuayem
lan tentrem sing dipimpin karo Prabu Baka. Nanging kerajaan Prambanan diserang
karokerajaan Pengging. Prabu Baka lan pasukane kalah amarga kurang persiapane. Prabu
Baka lan pasukane mati amarga kena karo senjatane Bandung Bandowoso. Kerajaan
Pengging lan pasukane seneng amarga isok naklukno kerajaan Prambanan.Pada wektu
Bandung Bandowoso ing kerajaan Prambanan, deweke ndelok putri singayu banget. Putri iku
jenenge Roro Jonggrang, putri Prabu Baka. Langsung BandungBandowoso nglamar Roro
Jonggrang.
“Roro Jonggrang, apa awakmu gelem dadi permaisuriku?” Jare Bandung Bandowoso.
Roro Jonggrang nanggepi pertanyaane Bandung Bandowoso
“Aku gelem dadi permaisurimu, tapi ana syarate.”
“Apa iku syarate?” Jare Bandung Bandowoso.
“Gawekno aku 1000 candi tapi wektune sakwengi!” Jare Roro Jonggrang.
Ing bengi, Bandung Bandowoso ngumpulno anak buahe yaiku jin lan setan.
Sawisengerungokno perintahe Bandung Bandowoso, jin lan setan langsung nggarap sing
diperintaakekaro Bandung Bandowoso. Roro Jonggrang ndelengi pekerjaane Bandung
Bandowoso. RoroJonggrang wedi kalo Bandung Bandowoso iso nggarap permintaake dewe.
Roro Jonggranglangsung ngumpulno dayang-dayange.Roro Jonggrang mau ngongkon
dayange mbakar jerami, munikno lesung lan naburno bungasing wangi. Jin lan setan mau
wedi lan disangkakno wis esok. Jin lan setan langsung mbalek.Asline candine iku wis ana
999, tapi kurang 1. Bandung Bandowoso mangkel nang RoroJonggrang amarga wis mbujuk
deweke. Langsung bandung Bandowoso ngesabda RoroJonggrang dadi patung lan ngganepi
1000 candi
 ASAL USUL KOTA JEPARA

Kutha Jepara menika saking tembung Jugmara (Ujung Muara) lan dipungantos dadosJepara,
wonten maleh ingkang nyebat Ujung Para. Wiwit abad XVI wilayah menika
sampundipunsumerepi tiyang kathah mawi asma kutha Bandar.Miturut Tom Pires panyerat
Suma Oriental, Jepara nate dados pelabuhan militer,kinten-kinten taun 1470 M. Jepara nembe
dipunanggeni 90-100 tiyang kang dipunpimpin AryoTimur. Mawi patraman lan kauletan
Aryo Timur saged ngubah Jepara dados Kutha Bandaringkang ageng. Taun 1570 Aryo Timur
dipungantos putranipun ingkang asma Pati Unus kangtasih timur (17 taun).Pangarsanipun
beliau, Jepara ngembangaken armadha perang lan ugi nggantos papanmenika dados armada
niaga ingkang endah lan ageng sanget. Pati Unus ugi ngirim armadha perang datheng
Palembang kangge nyerang Portugis ingkang nguwasani Malaka (1513).Menika kang
dipungayuhaken dening Pati Unus boten kaleksanan, inggih menika kalah.Pramila
dipungantos sedherekipun kang asma Fatahilah (1513-1536). Jepara nate mbiyantuFatahilah
nalikane ngrebut Banten lan Sunda Kelapa. Nalika Sultan Trenggono dados pangarsaing
kedhaton Demak Bintoro wonten ing rerebutan pangarsa menika Hadirin ingkanggarwanipun
Retno Kencono seda dipunpejahi dening Aryo Penangsang.Keraosanipun Retno Kencono
boten penggalih, saengga tapa ing bukit Danaraja. RetnoKencono ngumbar janji bilih Aryo
Penangsang dereng seda boten ngrampungi anggenipuntapa. Gegayuhanipun kalaksanan
nalikane Sutawijaya saged mejahi Aryo Penangsang kaliyanTombak Kyai Plered. Retno
Kencono mandap saking anggenipun tapa lan dipun dadosakenadipati Jepara kanthi gelar
Kalinyamat wonten ing 12 Robiul Awal 956 Hijriyah utawi 10 april
1549 M, dipun tandhai kaliyan Canra Sengkala “Trus Karya Tataning Bumi”, saengga wiwit
menika dados adidhasar panetapipun dinten dadosipun kutha Jepara.
PangarsanipunKalinyamat, Jepara dados adipati ngantos 30 taun luwih. Seni ukir wiwit
ngrembaka ing kuta
 DUMADINE RAWA PENING

Desa Banarawa lagi nganakake pesta desa. Wong-wong ing desa iku padha masakkanggo
nyiyapake pesta. Kabeh padha njupuk bagian, ora ana kang keri. Wong-wong
padhanyiyapake ubarampe pesta kang minangka wujud rasa syukur marang Gusti kang
AkaryaJagad. Ing tengah-tengahing padha nyambut karya mau, ana bocah kang ala rupane,
pesing lanamis gandane.Mangerti kahanan kang kaya mangkono, wong-wong padha ora
seneng, amarga manutkapitayane masyarakat, bocah ala iki bakal nekakake sial, ora oleh
berkah anggone pesta.Kagawa rasa ora seneng mau, mula bocah ala rupane ditundhung
kanthi kasar. Bocah mau bisane mung nangis, karo mlaku sempoyongan amarga wis pirang-
pirang dina ora mangan, bocah ala rupa mau lunga lan ngadoh saka wong-wong mau. Kanthi
ati kang lara lan nabet jroning ati amarga tansah digawe kasar, dihina, bocah ala rupa mau
mlakumenyang kampung tanpa arah lan tujuan. Anggone mlaku ora krasa tekan papan
panggonanarupa gubugan kang sepi kahanane lan adoh saka masyarakat. Gubug mau mung
dienggoniwong tuwa wedok kang wis dadi randha.Ing gubug mau bocah kang elek rupane
dirumat (dipelihara) dening Mbok Randha.Dheweke diwenehi pangan kanthi lawuh apa
anane. Sawise mangan, bocah ala mau critamarang simbah randha yen dheweke iku Baru
Klinthing utawa Jaka Bandhung utawa JakaPening. Simbah mau tresna banget marang Baru
Klinthing, malah urip bebarengan sawetaradina. Bareng wis rumangsa wis rumangsa cukup
dibantu dening simbah, Baru Klintingnerusake mlaku lan marani wong-wong kampung kang
wis nglarakake atine. Sadurunge lunga, Baru Klinthing weling marang simbah yen mengko
ana prastawa gedhe simbah supayanumpak lesung. Ing batin, simbah bingung karo welinge
Baru Klinthing mau, nanging simbahtetep urmat lan ngeling- eling piweling kasebut.

Lakune Baru Klinthing linambaran ati kang goreh lan nggawa sada lanang. Lakune wistekan
kampung kang dituju. Wong-wong padha ngusir marang Baru Klinthing. Nanging
BaruKlinthing ora gelem lunga, malah nantang marang wong-wong kampung lan ngetokake
sadalanang. Sada lanang kasebut banjur ditancepake ing lemah. Wong-wong dikandani
supayanjabut sada mau, yen bisa njabut sada mau arep diwenehi bebana dening Baru
Klinthing.Krungu tembunge Baru klinthing kang kaya mengkana, Wong-wong pada nyoba
njabut sadamau. Saka sing awake cilik tekan wong sing awake gedhe ora ana kang bisa
njabut.Pungkasaning, sada mau saged dinjabut kaliyan Baru Klinthing lan muncrat
banyu.Muncrate banyu sansaya gedhe. Wong-wong padha bingung lan padha golek papan
panggonan kang luwih dhuwur. Omah, kewan, wit-witan, raja brana, lan wong-wong mau
oraana tilase, kabeh wong pada sirna amarga piwalese saka tumindhake dewe. Kampung
kangmirip rawa mau, diarani Rawa Pening. Rawa pening saiki panggonan plancongan
ingKabupaten Semarang, Jawa Tengah. Rawa iku ambane kurang luwih 2.670 hektar lan
mapanana ing Kecamatan Ambarawa, Bawen, Tungtang, lan Banyu Biru. Rawa iki mapan
ana ingereng-ereng gunung Merbabu, Temoloyo, lan Ungaran.