Anda di halaman 1dari 7

LK (Lembar Kagiatan) Aksara Sunda

1. IDENTITAS LK
a. Mata Pelajaran : Bahasa Sunda
b. FASE :E
c. Alokasi Waktu : 22 JP

CAPAIAN PEMBELAJARAN
Peserta didik mampu mengolah dan menyajikan informasi atau pesan (gagasan, pikiran, pandangan,
atau arahan) untuk berbagai tujuan secara logis, kritis, kreatif, dan benar dalam berbagai tipe teks tulis
(fiksi dan nonfiksi) berbahasa Sunda sesuai kaidah bahasa dan norma budaya Sunda. Peserta didik
mampu menyajikan tulisan berbahasa Sunda sesuai kaidah dan konteks dalam media tulis, media
cetak, atau media digital untuk tujuan tertentu sesuai kaidah bahasa dan norma budaya Sunda. Peserta
didik mampu mengalihwahanakan dan mengkreasi satu teks ke teks lainnya dengan aksara Sunda atau
bahasa yang berbeda sesuai kaidah dan konteks dalam media cetak atau elektronik untuk
berbagai tujuan.
TUJUAN PEMBELAJARAN
1. Peserta didik dapat mengolah informasi atau pesan (fiksi dan nonfiksi) berbahasa Sunda
2. Peserta didik dapat menyajikan informasi atau pesan tentang teks dalam berbagai tipe teks tulis
(fiksi dan nonfiksi) berbahasa Sunda sesuai kaidah bahasa dan norma budaya Sunda
3. Peserta didik dapat Mengalihwahanakan satu teks ke teks lainnya dengan aksara Sunda atau
bahasa yang berbeda sesuai kaidah dan konteks dalam media cetak atau elektronik untuk
berbagai tujuan
4. Peserta didik dapat Mengkreasi satu teks ke teks lainnya dengan aksara Sunda atau bahasa yang
berbeda sesuai kaidah dan konteks dalam media cetak atau elektronik untuk berbagai
tujuan

d. Materi Pangajaran:

a. Faktual
Beberapa contoh teks Aksara Sunda dari buku.
b. Konseptual
Pengertian Aksara Sunda
c. Prosedural (conto)
Sasakala Ngaran Darmaga Jeung Turban

Baheula di jaman Walanda, di wewengkon beulah ditueun Sinagar aya tempat anu diurugan
taneuh ambéh munjul ka luhur. Di tengah-tengaha éta wewengkon téh digali dijieun jalan cai.
Pikeun naon jalan cai? Nyaéta pikeun kapentingan Walanda meuntaskeun cai. Éta cai téh pikeun
kapentingan perkebunan karét jeung entéh lantaran bisa muterkeun kincir di Sinagar.
ᮞᮞᮊᮜ ᮍᮛᮔ᮪ ᮓᮁᮙᮌ ᮏᮩᮀ ᮒᮥᮁᮘᮔ᮪

ᮘᮠᮩᮜ ᮓᮤ ᮏᮙᮔ᮪ ᮝᮜᮔ᮪ᮓ, ᮓᮤ ᮝᮨᮝᮨᮀᮊᮧᮔ᮪ ᮘᮩᮜᮂ ᮓᮤᮒᮥᮉᮔ᮪ ᮞᮤᮔᮌᮁ


ᮃᮚ ᮒᮨᮙ᮪ᮕᮒ᮪ ᮃᮔᮥ ᮓᮤᮅᮛᮥᮌᮔ᮪ ᮒᮔᮩᮂ ᮃᮙ᮪ᮘᮦᮂ ᮙᮥᮔ᮪ᮏᮥᮜ᮪ ᮊ
ᮜᮥᮠᮥᮁ. ᮓᮤ ᮒᮨᮍᮂ-ᮒᮨᮍᮠ ᮆᮒ ᮝᮨᮝᮨᮀᮊᮧᮔ᮪ ᮒᮦᮂ ᮓᮤᮌᮜᮤ ᮓᮤᮏᮤᮉᮔ᮪
ᮏᮜᮔ᮪ ᮎᮄ. ᮕᮤᮊᮩᮔ᮪ ᮔᮇᮔ᮪ ᮏᮜᮔ᮪ ᮎᮄ? ᮑᮆᮒ ᮕᮤᮊᮩᮔ᮪ ᮊᮕᮨᮔ᮪ᮒᮤᮍᮔ᮪
ᮝᮜᮔ᮪ᮓ ᮙᮩᮔ᮪ᮒᮞ᮪ᮊᮩᮔ᮪ ᮎᮄ. ᮆᮒ ᮎᮄ ᮒᮦᮂ ᮕᮤᮊᮩᮔ᮪ ᮊᮕᮨᮔ᮪ᮒᮤᮍᮔ᮪
ᮕᮨᮁᮊᮨᮘᮥᮔᮔ᮪ ᮊᮛᮦᮒ᮪ ᮏᮩᮀ ᮈᮔ᮪ᮒᮦᮂ ᮜᮔ᮪ᮒᮛᮔ᮪ ᮘᮤᮞ ᮙᮥᮒᮨᮁᮊᮩᮔ᮪

Lemba r Ke rja Bah asa Sun da k elas X Fase E Halaman 7


2. PETA KONSEP

Aksara Sunda

MENGOLAH MENYAJIKAN MENGALIHWAHANAKAN


DAN MENGKREASI

2. PROSÉS DIAJAR

a. Petunjuk Umum Ngagunakeun LK


1) Baca tuluy teuleuman BTP (Buku Téks Pangajaran) ngeunaan materi aksara Sunda
2) Sanggeus maham kana eusi matéri, réngsékeun pancén-pancén latihanna, ti mimiti
kagiatan pangajaran 1 jeung 2.
3) Réngsékeun pancén-pancén nu aya dina BTP Lian ti éta, réngsékeun pancén-pancén nu
nyampak dina LK pikeun dipeunteun ku guru.
4) Saupama geus yakin maham tur nyangking kana matéri tur bisa matotoskeun masalah-
masalah nu aya dina pancén di luhur, hidep bisa migawé tés formatif sangkan bisa laju
kana LK salajengna. (saupama can bisa , hidep kudu ngabalikan deui ieu pangajaran,
tuluy mundut tés deui pikeun nyumponan nilai ).
5) Hidep kudu neuleuman ieu pangajaran sangkan bisa nyangking tur mekarkeun sikep
jujur, paduli ka sasama, jeung tanggungjawab, ogé bisa mekarkeun kamampuh mikir
kritis, komunikasi, kolaborasi jeung kreativitas.

b. Bubuka
Saméméh kana matéri pék eusian ku hidep naon nu dimaksud:
a. Teks Aksara Sunda
b. Bentuk Aksara Sunda
c. Kaidah-kaidah teks Aksara Sunda

c. Kagiatan Inti

Lembar Kagiatan ka 1

Medar Aksara Sunda

Wangenan aksara Sunda


Aksara Sunda mangrupa hasil karya ortografi masarakat Sunda anu geus aya tur sumebar kira-
kira ti abad ka 5-M tur mekar nepi ka kiwari.

Lemba r Ke rja Bah asa Sun da k elas X Fase E Halaman 7


Aksara daerah atawa aksara tradisi nya éta ciri, jati diri séké sélér salaku anu miboga tradisi éta
aksara anu satuluyna jadi asét kabeungharan bangsa. Ku kituna, lamun aksara daerah téh teu
dimumulé atawa teu dipaké, balukarna bakal leungit salah sahiji ciri bangsa.
Sajarah Aksara Sunda
Dumasar kana runtuyan aksara anu aya di tatar Sunda, kapanggih aya tujuh modél
aksara anu kungsi dipaké, nya éta aksara Pallawa, Nagari, Sunda Kuno, Jawa (kuno),
Arab (Pégon) Cacarakan (Jawa-Sunda), jeung Latén.

Pancén:
1. Teangan materi Aksara Sunda tina sumber sejenna!
2. Teangan Sejarah Aksara Sunda tina sumber sejenna!

Lembar Kagiatan ka 2
Jenis- jenis Aksara Sunda nyaeta :
a. Aksara swara

b. Aksara kaganga

c. Rarangken

- Di luhur

Rarangké Ngaran Fungsi

Lemba r Ke rja Bah asa Sun da k elas X Fase E Halaman 7


n

Ngarobah sora
Penghulu
vokal /a/ jadi /i/

Ngarobah sora
Pamepet
vokal /a/ jadi /e/

Ngarobah sora
Paneuleung
vokal /a/ jadi /eu/

Nambahan
Panglayar
konsonan /r/

Nambahan
Pangnyecek
konsonan /-ng/

- Di gigir

Rarangkén Ngaran Fungsi

Ngarobah sora vokal


Panéléng
/a/ jadi /é/

Ngarobah sora vokal


Panolong
/a/ jadi /o/

Ngaleungitkeun sora
pamaéh
vokal nu miheulaan

Nambahan
Pangwisad
konsonan /h/

Lemba r Ke rja Bah asa Sun da k elas X Fase E Halaman 7


Nambahan
Pamingkal
konsonan /y/

- Di handap

Rarangkén Ngaran Fungsi

Ngarobah sora
Panyuku vokal /a/
jadi /u/

Nambahan
Panyiku
konsonan /la/

Nambahan
Panyakra
konsonan /ra/

d. Angka

Pancén:

1. Nulis aksara Sunda!


2. Nyalin teks Aksara Sunda!

Lemba r Ke rja Bah asa Sun da k elas X Fase E Halaman 7


Lembar Kagiatan ka 3

Conto:

Pancen:

1. Alihkeun jeung kreasikeun Aksara Sunda kana bentuk lian (kaligrafi, poster, plang instansi
pamarenta)!

d. Kagiatan Panutup

Sanggeus ngaliwatan proses diajar ti mimiti lembar kagiatan ka 1, 2 jeung 3, eusian ieu
tabél di handap pikeun ngukur kamampuh kana matéri anu geus dicangking.

Tabél Refleksi Diri Maham kana Materi Pangajaran


No Pernyataan Muhun Henteu

1 Naha hidep ngarti kana naon anu dimaksud aksara Sunda?

2 Naha hidep bisa nganalisis tur ngakreasikeun bentuk aksara


Sunda kana wangun nu kreatif ku rasa jujur jeung tanggung
jawab?

3 Naha hidep manggih bangbaluh anu hésé dipatotoskeun


nalika ngakreasikeun aksara Sunda?

4 Naha hidep ngarti kana mangpaat dina aksara Sunda?

Saupama ngajawab “HENTEU” dina salasahiji pananya di luhur, hidep kudu diajar deui ku
cara maca deui matéri pangajaran anu geus dibahas saméméhna dina lembar kagiatan ka 1, 2,
jeung 3. Saupama hidep kudu neuleuman deui matéri pangajaran anu geus ditepikeun

Lemba r Ke rja Bah asa Sun da k elas X Fase E Halaman 7


saméméhna, ulah asa-asa pikeun nanyakeun ka babatura anu séjén, ka guru atawa ka jalma
liana nu ngarti kana hal-hal nu patali jeung pangajaran nulis laporan kagiatan. Upama hidep
ngajawab “MUHUN” kana pananya di luhur, hidep bisa nuluykeun kana LK salajengna.

Posisi hidep aya di mana?


Ukur kamampuh hidep dina matéri anu dikawasa. Mekarkeun sawangan hidep dina téks
éksposisi kalayan jarak ti 0-100 tuliskeun dina tempat anu disayogikeun.

Hidep geus nepi kana bagéan ahir dina ieu LK, salajengna hidep bisa mikanyaho
kamampuh jeung pangaweruh hidep ngeunaan nulis laporan kagiatan. Pék témbongkeun hasil
dina LK anu dipigawé ku hidep pukeun ngajukeun tés formatif sangkan bisa nuluykeun kana
LK salajengna.

Hayu Diajar Basa Sunda !

Lemba r Ke rja Bah asa Sun da k elas X Fase E Halaman 7

Anda mungkin juga menyukai