PB 17012023

PB 1.
KERAJAAN MALAYSIA
Bajet Berasaskan Outcome
PERBENDAHARAAN MALAYSIA
Pekeliling Perbendaharaan Malaysia PB 1.1
KANDUNGAN
ANGGARAN PERBELANJAAN ............................................................................... 2

PB 1.1 Bajet Berasaskan Outcome ............................................................. 2
1. Tujuan ............................................................................................. 2
2. Latar Belakang Dan Pengenalan OBB.......................................... 2
3. Pengenalan kepada OBB ............................................................... 3
4. Prinsip Reka Bentuk OBB ............................................................. 4
5. Struktur Dan Pelaksanaan OBB .................................................... 5
6. Peranan Agensi Pusat di Bawah OBB.......................................... 8
7. Akauntabiliti dan Autoriti .............................................................. 9
8. Kod Perakaunan ........................................................................... 10
9. Templat Strategik (Perjanjian Prestasi)...................................... 10
10. Proses Strategik Pelaksanaan OBB ......................................... 11
LAMPIRAN ................................................................................................... 14
M.S. 1/14
ANGGARAN PERBELANJAAN
PB 1.1 Bajet Berasaskan Outcome
1. Tujuan
1.1 Tujuan Pekeliling ini adalah untuk memperkenal dan memberikan

panduan mengenai dasar dan pelaksanaan Bajet Berasaskan
Outcome (Outcome Based Budgeting - OBB) di sektor awam serta
menerangkan proses strategik OBB meliputi perancangan berasaskan
outcome, penyediaan bajet, pemantauan dan penilaian, dan pelaporan
keberhasilan. Garis Panduan Teknikal OBB yang memperjelas dan
memperincikan pelaksanaan OBB adalah seperti di Lampiran A.
2. Latar Belakang Dan Pengenalan OBB
2.1 Malaysia menetapkan matlamat menjadi negara maju dan

berpendapatan tinggi menjelang tahun 2020. Bagi mencapai hasrat ini,
pengurusan menyeluruh yang efisien dan efektif dalam perancangan
dan pelaksanaan pembangunan negara serta perbelanjaan awam
akan terus dipertingkatkan supaya menjana pertumbuhan ekonomi
yang mampan.
2.2 Ke arah matlamat ini, kerajaan telah memperkenalkan empat Tonggak

Transformasi Nasional (seperti di Rajah 1) iaitu:
i. Gagasan “1Malaysia: Rakyat Didahulukan, Pencapaian

Diutamakan”
Gagasan 1Malaysia berkonsepkan keadilan dan peluang sama

rata yang memayungi Tonggak Transformasi Nasional dengan
prinsip “Rakyat Didahulukan” memberi fokus kepada usaha-
usaha memenuhi keperluan dan kehendak rakyat, dan
“Pencapaian Diutamakan” menekankan kepada aspek
ketelusan dan kebertanggungjawaban kerajaan dalam
menyampaikan perkhidmatan.
ii. Program Transformasi Kerajaan (PTK)
PTK diwujudkan untuk mempertingkatkan kemudahan

perkhidmatan awam bagi manfaat rakyat Malaysia tidak kira
bangsa, agama dan latar belakang untuk merealisasikan
konsep 1Malaysia.
M.S. 2/14
Sumber: Model Ekonomi Baru

Rajah 1: Tonggak Transformasi Nasional
iii. Program Transformasi Ekonomi (PTE)
PTE adalah rancangan ekonomi yang komprehensif dan

berfokus bertujuan untuk mengubah Malaysia menjadi negara
berpendapatan tinggi menjelang tahun 2020.
iv. Rancangan Pembangunan Lima Tahun Malaysia
Rancangan Pembangunan Lima Tahun Malaysia adalah pelan

strategik perancangan dasar pembangunan negara yang
komprehensif. Bermula daripada Rancangan Malaysia
Kesepuluh (RMKe-10), Kerajaan menumpukan kepada langkah-
langkah untuk membina asas yang lebih kukuh dalam jaringan
keselamatan ekonomi negara di bawah Model Ekonomi Baru
melalui pengenalan Pendekatan Berasaskan Outcome
(Outcome Based Approach – OBA).
3. Pengenalan kepada OBB
3.1 Salah satu inisiatif bagi merealisasikan agenda pembangunan negara

ialah pelaksanaan (OBB) yang memberikan penekanan kepada impak
dan keberkesanan program berbanding mementingkan perbelanjaan
dan output, bertujuan untuk:
3.1.1 menyediakan satu mekanisme berstruktur bagi menterjemahkan

dasar dan konsep Tonggak Transformasi Nasional kepada
M.S. 3/14
outcome dan keberhasilan melalui pelaksanaan Program dan

Aktiviti yang berkesan;
3.1.2 memberi lebih kuasa kepada Pegawai Pengawal untuk

menguruskan sumber-sumber di bawah kawalan mereka;
3.1.3 meningkatkan akauntabiliti di semua peringkat melalui

pemantapan kerangka tadbir urus; dan
3.1.4 menekankan perbelanjaan yang memberikan value for money.
3.2 OBA di bawah RMKe-10 telah memperkenalkan Kerangka

Keberhasilan Nasional (National Results Framework – NRF). Bagi
memastikan outcome peringkat nasional dapat dicapai, struktur OBA
perlu disokong oleh Kerangka Keberhasilan Kementerian (Ministry
Results Framework – MRF) yang akan dibangunkan di bawah OBB.
3.3 Sebarang perubahan atau cadangan baru yang melibatkan

perancangan pembangunan negara yang membawa kesan kepada
NRF perlu diselaraskan oleh UPE untuk diperakukan kepada
Jawatankuasa Perancang Pembangunan Negara (JPPN) sebelum
pelaksanaan oleh kementerian.
4. Prinsip Reka Bentuk OBB
4.1 Pembangunan OBB adalah berteraskan lapan prinsip reka bentuk

seperti berikut:
i. Perancangan dan pembinaan bajet dilaksanakan mengikut

pendekatan berasaskan program
Pendekatan berasaskan program (Programme Based Approach

– PBA) menekankan perancangan dan pembinaan bajet
dilaksanakan melalui pembentukan Program-program intervensi
untuk mencapai matlamat kementerian. Penyediaan bajet akan
dibuat berdasarkan outcome dan keberhasilan program yang
ditetapkan.
ii. Peranan dan tanggungjawab Kementerian Kewangan, UPE

dan JPA dalam pemeriksaan bajet kementerian
Kementerian Kewangan, Unit Perancang Ekonomi (UPE) dan

Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA) bertanggungjawab
menjalankan pemeriksaan bajet secara bersama bagi
memastikan bajet yang disediakan selari dengan keperluan
untuk mencapai outcome dan keberhasilan peringkat
kementerian dan nasional.
M.S. 4/14
iii. Program-program kementerian sejajar dengan NRF
Program-program yang dilaksanakan oleh kementerian

hendaklah mempunyai sumbangan yang jelas kepada Kerangka
Keberhasilan Nasional.
iv. Perspektif jangka sederhana dalam perancangan dan bajet
Penyediaan perancangan dan bajet perlu mengambil kira

perspektif jangka sederhana bagi disesuaikan dengan tempoh
pencapaian outcome dan keberhasilan Program/Aktiviti yang
berkemungkinan tidak dapat dicapai dalam tahun bajet yang
berkenaan supaya Pengurus Program/Ketua Aktiviti dapat
merancang penggunaan sumber dengan lebih berkesan.
v. Pengukuhan pengurusan prestasi
Pengukuhan proses pemantauan dan penilaian membolehkan

keputusan dibuat dengan berkesan berdasarkan bukti yang
sahih di samping dapat memantapkan pengurusan prestasi
sektor awam.
vi. Pemberian kuasa kepada Pegawai Pengawal
Pegawai Pengawal perlu diberikan kuasa mengurus sumber-

sumber di bawah kawalannya dan akan dipertanggungjawabkan
ke atas pencapaian outcome dan keberhasilan yang ditetapkan.
vii. Insentif pencapaian Keberhasilan
Bagi memantapkan akauntabiliti pegawai di sektor awam,

pencapaian keberhasilan mesti dikaitkan secara langsung
dengan ganjaran dan sekatan.
viii. Pembinaan keupayaan yang berterusan
Pembinaan keupayaan yang berterusan diperlukan bagi

menjamin kemapanan prinsip dan amalan OBB melalui pelan
latihan yang sistematik di peringkat nasional dan kementerian.
Peranan ini perlu dimainkan oleh institut latihan sektor awam
dan OBB Trainers yang dilantik.
5. Struktur Dan Pelaksanaan OBB
Struktur Institusi
Keberkesanan dan kemampanan pelaksanaan OBB perlu disokong oleh

struktur institusi pelaksana. Oleh itu empat jawatankuasa utama dan dua
M.S. 5/14
jawatankuasa kecil yang berperanan melaksana dan memantau prestasi

di bawah OBB peringkat nasional dan kementerian ditubuhkan seperti berikut:
i. Jawatankuasa Pemandu OBB Nasional (NOSC);

ii. Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Pusat (CPMC);
iii. Jawatankuasa Rasionalisasi Program (PRC);
iv. Jawatankuasa Pelaksanaan OBB Kementerian (MOIC);
(a) Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Program (PPMC); dan
(b) Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Aktiviti (APMC)
Rajah 2: Jawatankuasa di dalam Struktur Institusi OBB
Hubung kait di antara jawatankuasa-jawatankuasa tersebut dipaparkan dalam

Rajah 2 dan terma rujukan setiap jawatankuasa diperjelaskan dalam
Lampiran B. Peranan dan tanggungjawab Jawatankuasa adalah seperti
keterangan berikut:
5.1 Jawatankuasa Pemandu OBB Nasional

(National OBB Steering Committee – NOSC)
5.1.1 NOSC dipengerusikan oleh Ketua Setiausaha Perbendaharaan

untuk menentukan dasar dan hala tuju OBB di sektor awam.
5.1.2 NOSC bertanggungjawab untuk membangunkan OBB dan

menambah baik pelaksanaannya secara berterusan,
merangkumi inisiatif pengurusan perubahan (change
management) dan pembinaan modal insan agar OBB terus
mapan dan lestari.
M.S. 6/14
5.2 Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Pusat

(Central Performance Management Committee – CPMC)
5.2.1 CPMC dipengerusikan oleh Pengarah Belanjawan Negara,

Kementerian Kewangan.
5.2.2 CPMC bertanggungjawab untuk menyemak, menilai dan

memperakukan anggaran bajet bagi semua kementerian.
5.2.3 CPMC juga berperanan untuk menyemak dan menganalisis

laporan prestasi kementerian bagi suku tahun dan tahunan
untuk dikemukakan kepada Mesyuarat Ketua Setiausaha dan
Ketua Perkhidmatan, Mesyuarat Jawatankuasa Perancang
Pembangunan Negara, Mesyuarat Jemaah Menteri dan
Parlimen.
5.3 Jawatankuasa Rasionalisasi Program

(Programme Rationalisation Committee – PRC)
5.3.1 PRC dipengerusikan bersama oleh Timbalan Ketua Setiausaha

Perbendaharaan (Dasar) dan Timbalan Ketua Pengarah I, UPE.
5.3.2 PRC berperanan untuk menyemak, menilai dan memperakukan

cadangan pewujudan Program dan Aktiviti baru oleh
kementerian bagi memastikan supaya Program dan Aktiviti
tersebut menyumbang kepada keberhasilan kementerian dan
sejajar dengan NRF.
5.4 Jawatankuasa Pelaksanaan OBB Kementerian

(Ministry OBB Implementation Committee – MOIC)
5.4.1 Setiap kementerian hendaklah menubuhkan MOIC yang

dipengerusikan oleh Pegawai Pengawal untuk memantau
pelaksanaan OBB dan pencapaian keberhasilan kementerian.
5.4.2 Di bawah MOIC, Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Program

dan Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Aktiviti perlu
ditubuhkan bagi setiap Program dan Aktiviti.
i. Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Program
(Programme Performance Management Committee –
PPMC)
PPMC hendaklah dipengerusikan oleh Pengurus

Program dan bertanggungjawab untuk memantau
pelaksanaan serta pencapaian keberhasilan Program.
ii. Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Aktiviti

(Activity Performance Management Committee –
APMC)
M.S. 7/14
APMC hendaklah dipengerusikan oleh Ketua Aktiviti dan

bertanggungjawab untuk memantau pelaksanaan serta
pencapaian keberhasilan Aktiviti.
6. Peranan Agensi Pusat di Bawah OBB
Penyelarasan peranan Agensi Pusat adalah penting bagi memastikan

keberkesanan dasar dan pelaksanaan OBB di peringkat nasional dan
kementerian menjurus kepada peningkatan mutu penyampaian perkhidmatan
sektor awam.
6.1 Unit Perancang Ekonomi (UPE)
6.1.1 UPE merangka dasar dan strategi pembangunan sosio-ekonomi

serta menilai dan mencadangkan projek pembangunan negara
melalui pembentukan NRF yang meliputi outcome dan program
peringkat nasional.
6.2 Kementerian Kewangan
6.2.1 Kementerian Kewangan akan menyelaras, menilai dan

memperakukan cadangan bajet Kementerian untuk
dibentangkan di Parlimen.
6.2.2 Kementerian Kewangan akan menyelaras kod Program dan

Aktiviti di bawah OBB.
6.2.3 Kementerian Kewangan adalah pemilik Sistem Bajet Dalam

Talian (MyResults) dan bertanggungjawab ke atas
penyelenggaraan dan operasi sistem tersebut.
6.3 Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA)
6.3.1 JPA akan meneliti aspek penambahbaikan pengurusan sumber

manusia bagi membolehkan Ketua Setiausaha (KSU)
Kementerian menguruskannya dengan lebih berkesan.
6.3.2 JPA akan merangka dan menyediakan polisi serta garis
panduan penambahbaikan pengurusan sumber manusia.
6.3.2 JPA menerusi INTAN akan terus bertindak sebagai peneraju

dalam pembangunan kapasiti modal insan bagi memastikan
kelestarian OBB.
6.4 Unit Penyelarasan Pelaksanaan (UPP)
6.4.1 UPP terus berperanan menyelaras pelaksanaan, pemantauan

dan penilaian prestasi projek-projek pembangunan.
M.S. 8/14
6.5 Unit Pemodenan Tadbiran dan Perancangan Pengurusan Malaysia

(MAMPU)
6.5.1 MAMPU berperanan sebagai penggerak dan pakar runding

mengenai pengurusan organisasi dan ICT bagi pemodenan
pentadbiran dan transformasi penyampaian sektor awam.
6.6 Jabatan Audit Negara
6.6.1 Jabatan Audit Negara menjalankan pengauditan terhadap

Program/Aktiviti tertentu kementerian dari semasa ke semasa.
6.7 Jabatan Akauntan Negara Malaysia (JANM)
6.7.1 JANM akan terus berperanan untuk membangun, mengurus,

mengawal dan menambah baik sistem perakaunan Kerajaan.
Di samping itu, tanggungjawab dan perkaitan peranan di kalangan Agensi

Pusat akan diperkemas dan dipertingkatkan bagi menambah kelancaran dan
keberkesanan pelaksanaan di semua peringkat proses kitaran strategik OBB
iaitu di peringkat perancangan, penyediaan bajet, pemantauan dan penilaian,
dan pelaporan keberhasilan. Perincian mengenai tanggungjawab dan
perkaitan peranan tersebut diterangkan dalam Lampiran A.
7. Akauntabiliti dan Autoriti
7.1 Pelaksanaan OBB melibatkan penstrukturan semula tahap akauntabiliti

di sesebuah kementerian. Penentuan akauntabiliti di peringkat
Kementerian, Program dan Aktiviti adalah penting bagi memastikan
keberhasilan yang telah dirancang berjaya dicapai oleh pegawai yang
telah dipertanggungjawabkan.
7.2 Pencapaian keberhasilan kementerian merupakan akauntabiliti

Pegawai Pengawal. Namun begitu, selaras dengan konsep ‘Let
Managers Manage’, Pegawai Pengawal dibenarkan mewakilkan kuasa
kepada pegawai-pegawai di bawah seliaan beliau untuk melaksanakan
Program/Aktiviti kementerian berdasarkan batasan tertentu.
7.3 Akauntabiliti di sektor awam adalah merujuk kepada tiga jenis
akauntabiliti iaitu akauntabiliti program, akauntabiliti pengurusan dan
akauntabiliti kewangan.
7.4 Di bawah OBB, seseorang pengurus dalam sesebuah kementerian,

sama ada di peringkat Kementerian, Program atau Aktiviti (seperti
ditunjukkan dalam Rajah 3), perlu bertanggungjawab untuk bersetuju
dan mengesahkan akauntabiliti masing-masing melalui Perjanjian
Prestasi.
M.S. 9/14
Rajah 3: Tahap Akauntabiliti Peringkat Kementerian
8. Kod Perakaunan
8.1 Kod perakaunan yang sedang diguna pakai pada ketika ini akan
dikekalkan dan sebarang pindaan atau pertambahan kod akan
dimaklumkan dari semasa ke semasa.
9. Templat Strategik (Perjanjian Prestasi)
9.1 Templat Strategik OBB atau Perjanjian Prestasi dibangunkan untuk

digunakan sebagai alat pengurusan kepada Pegawai Pengawal,
Pengurus Program dan Ketua Aktiviti. Templat Strategik OBB
bertujuan untuk:
i. menunjukkan kewujudan penjajaran dan hubung kait yang jelas

antara MRF di peringkat kementerian dan NRF di peringkat
nasional;
ii. mengenal pasti program-program lain yang bertindih sama ada

di dalam atau di luar kementerian yang menyumbang kepada
pencapaian outcome kementerian dan nasional; dan
iii. memberikan gambaran yang holistik mengenai penyediaan

bajet secara bersepadu bagi sesuatu Program/Aktiviti.
9.2 Templat Strategik OBB yang dibangunkan ialah:
i. Ringkasan Eksekutif Kementerian (Ministry Executive

Summary - MES) merupakan dokumen perancangan strategik
sasaran pencapaian outcome dan output, serta prestasi
kewangan kementerian.
ii. Kerangka Pengurusan Prestasi Program (Programme

Performance Management Framework - PPMF) merupakan
dokumen perancangan strategik, penyediaan bajet, serta
M.S. 10/14
pemantauan dan penilaian di peringkat Program. PPMF

disokong oleh Lembaran Bajet Program (Programme Budget
Sheet - PBS) yang mengandungi butiran terperinci anggaran
perbelanjaan sesuatu Program.
iii. Kerangka Pengurusan Prestasi Aktiviti (Activity

Performance Management Framework - APMF) merupakan
dokumen perancangan strategik, penyediaan bajet serta
pemantauan dan penilaian di peringkat Aktiviti. APMF disokong
oleh Lembaran Bajet Aktiviti (Activity Budget Sheet - ABS)
yang mengandungi butiran terperinci anggaran perbelanjaan
sesuatu Aktiviti.
10. Proses Strategik Pelaksanaan OBB
Kitaran Strategik OBB
Pelaksanaan OBB melibatkan kitaran strategik yang terdiri daripada empat

proses utama, iaitu perancangan berasaskan outcome, penyediaan bajet,
pemantauan dan penilaian, dan pelaporan keberhasilan. Kitaran strategik
OBB ditunjukkan dalam Rajah 4.
Rajah 4: Kitaran Strategik OBB
10.1 Perancangan Berasaskan Outcome
10.1.1 Perancangan di peringkat kementerian perlu dibuat untuk

tempoh lima tahun dengan berasaskan kepada outcome yang
ingin dicapai sepanjang tempoh tersebut.
10.1.2 Perancangan bermula dengan membangunkan kerangka

keberhasilan di peringkat kementerian dengan menetapkan
sasaran prestasi pencapaian outcome dan output yang
dipersetujui bagi mengatasi masalah pelanggan dan
memenuhi kehendak stakeholder kementerian.
M.S. 11/14
10.1.3 Seterusnya kerangka keberhasilan di peringkat Program dan

Aktiviti akan dibentuk untuk menyumbang kepada pencapaian
outcome kementerian.
10.1.4 Gabungan sasaran prestasi di peringkat kementerian,

Program dan Aktiviti akan membentuk MRF yang digunakan
sebagai input kepada pengisian Templat Strategik OBB.
10.2 Penyediaan Bajet
10.2.1 Anggaran perbelanjaan pembangunan (DE) dan perbelanjaan

mengurus (OE) akan disediakan di peringkat Aktiviti yang
kemudian diselaraskan di peringkat Program. Penyediaan
bajet akan dilakukan secara bersepadu dengan menggunakan
Templat Strategik OBB yang telah dibangunkan.
10.2.2 Penyediaan bajet kementerian hendaklah dibuat mengikut

rolling plan dua tahun dan sejajar dengan rancangan
pembangunan lima tahun.
10.2.3 Semua cadangan Dasar Baru atau One-Off mesti disertakan

dengan justifikasi yang kukuh dan turut disokong oleh dapatan
penilaian program, sekiranya relevan.
10.2.4 Peruntukan Pembangunan yang berdasarkan kepada siling

projek yang telah diluluskan oleh UPE bagi dua tahun
(berdasarkan rolling plan) akan disediakan dan dikaji semula
setiap tahun mengikut kemajuan pelaksanaan projek.
10.2.5 Sekiranya Dasar Baru atau One-Off yang diluluskan tidak

boleh dilaksanakan dalam tahun tersebut, peruntukan yang
telah diluluskan itu tidak boleh digunakan untuk program lain
tanpa kelulusan Kementerian Kewangan. Jadual penyediaan
dan penyerahan bajet tahunan kementerian adalah seperti
dinyatakan dalam Pekeliling Perbendaharaan mengenai
penyediaan bajet tahunan yang akan dikeluarkan dari masa ke
semasa.
10.3 Pemantauan dan Penilaian
10.3.1 Kementerian hendaklah melakukan pemantauan dan penilaian

terhadap Program/Aktiviti bagi mengukur tahap pencapaian
sasaran prestasi dan menilai keberkesanan Program/Aktiviti
yang telah dirancang secara dalam talian melalui aplikasi
MyResults.
10.3.2 Pemantauan dan penilaian Program/Aktiviti meliputi aspek-

aspek pencapaian keberhasilan, kewangan dan pelaksanaan
fizikal projek. Kementerian perlu merujuk kepada strategi-
M.S. 12/14
strategi yang dilaksanakan dan keberhasilan kementerian

yang dirangka dalam proses pemantauan dan penilaian.
10.3.3 Pengurus Program/Ketua Aktiviti hendaklah membuat

penilaian ke atas pelaksanaan Program/Aktiviti di bawah
seliaan beliau bertujuan mengukur pencapaian prestasi dan
membuat pengubahsuaian yang sewajarnya, sekiranya perlu.
10.3.4 Kementerian akan membuat penilaian keseluruhan Program/

Aktiviti dalam tempoh sekurang-kurangnya sekali dalam lima
tahun bagi menentukan penerusan, penambahan, pembaikan
atau pemansuhan Program/Aktiviti.
10.4 Pelaporan Keberhasilan
10.4.1 Kementerian perlu mengemukakan pencapaian keberhasilan

dan prestasi kewangan kepada Kementerian Kewangan
melalui laporan-laporan berikut:
i. Laporan Prestasi Suku Tahunan dan Tahunan

Kementerian;
ii. Unjuran Keperluan Aliran Tunai Suku Tahunan dan
Tahunan;
iii. Laporan MOIC;
iv. Laporan Pemantauan Program/Aktiviti OBB bagi Suku
Tahunan dan Tahunan;
v. Laporan Penilaian Formatif Program/Aktiviti OBB; dan
vi. Laporan Penilaian Sumatif Program/Aktiviti OBB.
M.S. 13/14
LAMPIRAN
M.S. 14/14
Pekeliling Perbendaharaan Malaysia PB 1.1 Lampiran A
LAMPIRAN A
GARIS PANDUAN TEKNIKAL

BAJET BERASASKAN OUTCOME (OBB)
M.S. 1/81
[Muka surat ini dibiarkan kosong]
M.S. 2/51
KANDUNGAN
KANDUNGAN
AKRONIM DAN SINGKATAN ................................................................................... 6
BAHAGIAN A – PENDAHULUAN ............................................................................. 8
1. Tujuan Garis Panduan Teknikal ................................................................... 8
2. Struktur Dokumen ......................................................................................... 8
BAHAGIAN B – BAJET BERASASKAN OUTCOME ............................................. 10
3. Pengenalan .................................................................................................. 10
3.1 Bajet Berasaskan Outcome ................................................................... 10
3.2 Penggerak Transformasi ....................................................................... 11
3.3 Struktur Institusi ..................................................................................... 13
3.4 Templat Strategik .................................................................................. 16
3.5 Konsep Pelaksanaan OBB .................................................................... 21
3.6 Laporan-laporan di bawah OBB ............................................................ 31
3.7 Peranan Agensi Pusat dalam Proses Strategik OBB ............................ 34
BAHAGIAN C – PENYEDIAAN DAN PERMOHONAN BAJET DI BAWAH OBB .. 36
4. Perancangan untuk Outcome ..................................................................... 36
4.1 Kementerian .......................................................................................... 36
4.2 Program ................................................................................................. 37
4.3 Aktiviti ................................................................................................. 38
5. Penyediaan Bajet ......................................................................................... 39
5.1 Aktiviti ................................................................................................. 39
5.2 Program ................................................................................................. 41
5.3 Kementerian .......................................................................................... 42
6. Pemantauan ................................................................................................. 42
6.1 Kementerian .......................................................................................... 42
6.2 Program ................................................................................................. 44
6.3 Aktiviti ................................................................................................. 45
7. Penilaian ....................................................................................................... 45
7.1 Kementerian .......................................................................................... 45
7.2 Program ................................................................................................. 47
7.3 Aktiviti ................................................................................................. 49
8. Pelaporan Keberhasilan .............................................................................. 49
9. Akauntabiliti dan Autoriti ............................................................................ 50
BAHAGIAN D – PERKARA AM DAN KESIMPULAN ............................................. 51
10. Perkara Am................................................................................................... 51
11. Kesimpulan .................................................................................................. 51
M.S. 3/51
KANDUNGAN
Bahagian E – LAMPIRAN
Lampiran 1 – Kerangka Keberhasilan Nasional

Lampiran 2 – Daftar Istilah
Lampiran 3 – Templat Strategik dan Nota Panduan
Lampiran 4 – Format Laporan MOIC
Lampiran 5 – Format Laporan Prestasi Suku Tahunan/Tahunan Kementerian
Lampiran 6 – Format Laporan Pemantauan Program/Aktiviti OBB bagi Suku
Tahunan/Tahunan
Lampiran 7 – Format Laporan Penilaian Formatif Program/Aktiviti OBB
Lampiran 8 – Format Laporan Penilaian Sumatif Program/Aktiviti OBB
M.S. 4/51
JADUAL DAN RAJAH

JADUAL DAN RAJAH
Jadual 1: Penerangan bagi Templat Strategik ......................................................... 20

Jadual 2: Pembentukan Templat Strategik ............................................................... 20
Jadual 3: Penilaian Formatif dan Sumatif ................................................................. 30
Jadual 4: Jadual Penyediaan Laporan di bawah OBB ............................................. 31
Jadual 5: Agensi Pusat yang terlibat dalam Proses Strategik OBB .......................... 34
Rajah 1: Penggerak Transformasi ............................................................................ 11

Rajah 2: Jawatankuasa di dalam Struktur Institusi OBB .......................................... 13
Rajah 3: Penggabungan Templat Bajet MBS untuk Membentuk Templat Strategik
OBB ........................................................................................................... 17
Rajah 4: Kerangka Keberhasilan Nasional ............................................................... 21
Rajah 5: Model ProLL............................................................................................... 22
Rajah 6: Problem Tree Analysis ............................................................................... 24
Rajah 7: Langkah-langkah di bawah Problem Tree Analysis ................................... 24
Rajah 8: Pendekatan top-down untuk Perancangan ................................................ 25
Rajah 9: Rangkaian Tangga Keberhasilan ............................................................... 26
Rajah 10: Pendekatan top-down/bottom-up Perancangan dan Penyediaan Bajet ... 28
Rajah 11: Kerangka Pemantauan dan Penilaian Prestasi ........................................ 28
M.S. 5/51
AKRONIM DAN SINGKATAN
ABS Lembaran Bajet Aktiviti

(Activity Budget Sheet)
APMC Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Aktiviti
(Activity Performance Management Committee)
APMF Kerangka Pengurusan Prestasi Aktiviti
(Activity Performance Management Framework)
BRO Pegawai Pemeriksa Belanjawan, BPB, Kementerian Kewangan
(Budget Review Officer)
CPMC Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Pusat
(Central Performance Management Committee)
DE Perbelanjaan Pembangunan
(Development Expenditure)
ET Batas Perbelanjaan
(Expenditure Target)
GFMAS Sistem Pengurusan Kewangan dan Perakaunan Kerajaan
(Government Financial and Management Accounting System)
JPA Jabatan Perkhidmatan Awam
JPPN Jawatankuasa Perancang Pembangunan Negara
(National Development Planning Committee)
KPI Petunjuk Prestasi Utama
(Key Performance Indicator)
KRA Bidang Keberhasilan Utama
(Key Results Area)
MAMPU Unit Pemodenan Tadbiran dan Perancangan Pengurusan Malaysia
(Malaysian Administrative Modernisation and Management Planning Unit)
MBS Sistem Belanjawan Diubahsuai
(Modified Budgeting System)
MCG Kumpulan Misi Kluster
(Mission Cluster Groups)
MES Ringkasan Eksekutif Kementerian
(Ministry Executive Summary)
MOIC Jawatankuasa Pelaksanaan OBB Kementerian
(Ministry OBB Implementation Committee)
MRF Kerangka Keberhasilan Kementerian
(Ministry Results Framework)
NOSC Jawatankuasa Pemandu OBB Nasional
(National OBB Steering Committee)
M.S. 6/51
NRF Kerangka Keberhasilan Nasional

(National Results Framework)
OBA Pendekatan Berasaskan Outcome
(Outcome Based Approach)
OBB Bajet Berasaskan Outcome
(Outcome Based Budgeting)
OE Perbelanjaan Mengurus
(Operating Expenditure)
PBS Lembaran Bajet Program
(Programme Budget Sheet)
PPMC Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Program
(Programme Performance Management Committee)
PPMF Kerangka Pengurusan Prestasi Program
(Programme Performance Management Framework)
PRC Jawatankuasa Rasionalisasi Program
(Programme Rationalisation Committee)
ProLL Programme Logic and Linkages
RMKe-10 Rancangan Malaysia Kesepuluh
SPP II Sistem Pemantauan Projek II
TWG Kumpulan Kerja Teknikal
(Technical Working Groups)
UPE Unit Perancang Ekonomi
UPP Unit Penyelarasan Pelaksanaan
M.S. 7/51
BAHAGIAN A - PENDAHULUAN
BAHAGIAN A – PENDAHULUAN
1. Tujuan Garis Panduan Teknikal
1.1 Garis Panduan Teknikal Bajet Berasaskan Outcome (Outcome Based

Budgeting- OBB) (selepas ini disebut sebagai “dokumen”) bertujuan
untuk memberikan panduan kepada Pegawai Pengawal, Pengurus
Program, Ketua Aktiviti dan secara umumnya, semua pegawai yang
terlibat dengan hal ehwal dasar, perancangan dan kewangan di
Kementerian, Agensi dan Badan Berkanun Persekutuan mengenai
proses strategik di bawah OBB iaitu perancangan untuk outcome,
penyediaan bajet, pemantauan dan penilaian dan pelaporan
keberhasilan serta kaedah penggunaan Templat Strategik.
1.2 OBB harus dilihat sebagai proses strategik yang melibatkan pihak
pengurusan atasan dan menyumbang ke arah pencapaian outcome
bagi peringkat kementerian. Outcome dan program di peringkat
kementerian telah dijana sejajar dengan outcome dan program yang
dibangunkan di peringkat nasional. Dengan itu, tumpuan adalah untuk
mencapai outcome yang dirancang melalui penggunaan sumber-
sumber yang terhad dengan optimum. Objektifnya adalah untuk
mendapatkan lebih hasil daripada sumber yang sama.
1.3 Dokumen ini bertujuan untuk membantu pengguna dalam:
i. merancang dan mengenal pasti outcome, program dan output di

pelbagai peringkat kementerian;
ii. menyediakan keperluan dalam penyediaan bajet untuk Program

dan Aktiviti OBBbagi mencapai outcome yang dikehendaki;
iii. menggunakan Templat Strategik untuk menguruskan Program

dan Aktiviti OBBketika pelaksanaannya; dan
iv. menyediakan laporan prestasi dengan menggunakan maklumat

daripada Templat Strategik.
1.4 Adalah penting agar garis panduan ini tidak dilihat sebagai manual
penyediaan bajet semata-mata, tetapi sebagai panduan kepada proses
strategik bersepadubagi pengurusan prestasi di bawah OBB.
2. Struktur Dokumen
2.1 Dokumen ini dibahagikan kepada lima bahagian seperti berikut:
i. Bahagian A – Pendahuluan
Bahagian ini memberikan penerangan ringkas mengenai tujuan

dan struktur dokumen.
M.S. 8/51
BAHAGIAN A - PENDAHULUAN
ii. Bahagian B – Bajet Berasaskan Outcome
Bahagian ini memperkenalkan OBB, menjelaskan mengenai

prinsip-prinsip, garis panduan dan struktur institusi bagi
pelaksanaan OBB serta konsep dan penerangan mengenai
Templat Strategik OBB.
iii. Bahagian C – Penyediaan dan Permohonan Bajet di bawah OBB
Bahagian ini memperkenalkan proses strategik bersepadu dalam

penyediaan dan permohonan bajet, format pelaporan dan garis
panduan umum untuk memantapkan akauntabiliti bagi
pengurusan prestasi di bawah OBB.
iv. Bahagian D – Perkara Am dan Kesimpulan
Bahagian ini memberikan pautan laman web untuk mendapatkan

maklumat dokumen daripada Kementerian Kewangan dan
kesimpulan dokumen.
v. Bahagian E – Lampiran
Bahagian ini mengandungi lampiran-lampiran kepada dokumen

iaitu Kerangka Keberhasilan Nasional, daftar istilah, nota panduan
untuk melengkap Templat Strategik dan format laporan-laporan
keberhasilan di bawah OBB.
M.S. 9/51
BAHAGIAN B – BAJET BERASASKAN OUTCOME
3. Pengenalan
3.1 Bajet Berasaskan Outcome
3.1.1 Pendekatan Berasaskan Outcome (Outcome Based Approach -

OBA) merupakan satu kerangka perancangan yang digunakan
oleh Unit Perancang Ekonomi (UPE), Jabatan Perdana Menteri
untuk merancang outcome peringkat nasional. Perancangan
untuk outcome bermula dengan Pelan Nasional di mana UPE
telah membentuk Kerangka Keberhasilan Nasional (NRF) di
bawah Rancangan Malaysia Kesepuluh (RMKe-10). NRF
berlandaskan lima Teras Strategik Nasional yang meliputi 24
Bidang Keberhasilan Utama Negara (KRA), 24 Outcome
Nasional dan 30 Program Nasional telah dikenal pasti.
Komponen-komponen NRF adalah seperti di Lampiran 1.
3.1.2 NRF dibangunkan melalui proses perundingan bersama

Kumpulan Misi Kluster (MCG) dan Kumpulan Kerja Teknikal
(TWG).Keahlian MCG dan TWG terdiri daripada wakil-wakil
sektor awam dan swasta. Wakil sektor awamadalah daripada
Agensi Pusat dan kementerian yang berkaitan dengan bidang
teras yang berkenaan.
3.1.3 OBBmerupakan satu proses berterusan di bawah OBA yang

bertujuan untuk memenuhi keberhasilan yang diingini daripada
NRF. OBB dibangunkansebagai alat pengurusan strategik yang
menumpukan kepada outcome dan bertujuan untuk menambah
baik reka bentuk dan operasi di bawah Sistem Belanjawan
Diubahsuai (MBS). OBB adalah satu sistem holistik dengan
pendekatan bersepadu yang mempunyai hubung kait dengan
NRF yang berasaskan program.Pemantauan berterusan di
bawah OBB dapat menyediakan maklumat bagi tujuan penilaian
dan pelaporan keberhasilan.
3.1.4 Di bawah OBB, kementerian perlu mengenal pasti outcome di

peringkat kementerian dan program yang menyumbang secara
langsung atau sebahagiannya kepada outcome dan program
nasional di bawah NRF. Oleh kerana kementerian merupakan
ahli dalam MCG dan TWG yang terlibat dalam membangunkan
NRF, kementerian mampu mengenal pasti keberhasilan
kementerian yang mempunyai jajaran strategik kepada NRF.
3.1.5 OBB menumpukan kepada outcome yang membolehkan agar

program lebih mudah disasarkan, di samping memaksimumkan
penggunaan sumber-sumber bagi mencapai outcome yang
dirancang. Tumpuan harus diberi kepada pencapaian outcome
yang telah dirancang agar program berkaitan dapat
menyumbang kepada outcome berkenaan.
M.S. 10/51
3.1.6 Outcome boleh dijana di semua peringkat dalam organisasi. Ia

merupakan satu manifestasi daripada output yang dihasilkan
daripada program intervensi di semua peringkat. Fokus kepada
outcome adalah mencabar kerana ia berada dalam domain
yang berhierarki, di mana apabila outcome meningkat dalam
hierarki, keupayaan Pengurus Program untuk mengawal
outcome menjadi semakin sukar.
3.1.7 Di samping cabaran di atas, outcome kerap kali dipengaruhi

oleh pelbagai faktor luaran, maka Pengurus Program
seharusnya berusaha untuk menangani pengaruh tersebut.
3.1.8 OBB hendaklah dilihat sebagai pendekatan bersepadu dalam

pengurusan prestasi yang merangkumi empat proses strategik
iaitu perancangan berasaskan outcome, penyediaan bajet,
pemantauan dan penilaian, serta pelaporan keberhasilan. OBB
dibangunkan bertujuan untuk menambah baik sistembajet
semasa dan memenuhi keperluan ke arah orientasi yang
menumpukan fokus kepada outcome.
3.2 Penggerak Transformasi
3.2.1 Peralihan kepadaOBB melibatkan proses bersepadu yang

merangkumi penjajaran menegak kepada NRF, pengurusan
inisiatif cross-cutting, penyediaan bajet berasaskan program,
peningkatan akauntabiliti dan autoriti, sertasistem pemantauan
dan penilaian yang mantap dalam sektor awam. Enam
Penggerak Transformasi telah dikenal pasti sebagai asas
peralihan daripada MBS kepada OBB seperti yang ditunjukkan
dalam Rajah 1.
Rajah 1: Penggerak Transformasi
M.S. 11/81
3.2.2 Enam Penggerak Transformasi adalah:
i. Fokus kepada Outcome: Menetapkan trajektori di

peringkat outcome yang dapat mengubah landskap
strategik dengan ketara. Outcome yang dijana boleh
disumbangkan bersama di peringkat nasional, kementerian
atau program, maka tumpuan harus diberi kepada program
intervensi yang boleh membawa kepada pencapaian
outcome ini.
ii. Penjajaran Menegak bagi Outcome dan Program di

Peringkat Kementerian kepada NRF: Memastikan
bahawa outcome dan program di peringkat kementerian
adalah sejajar dan dapat menyumbang secara langsung
atau tidak langsung kepada NRF.
iii. Menguruskan Inisiatif Cross-cutting: Isu cross-cutting

berkait rapat denganpenjajaran menegak serta pewujudan
hubungan mendatar yang melibatkan pertindihan atau
outcome bersama antara beberapa pihak yang dikenal
pasti menyumbang kepada NRF. Oleh itu, isu berkaitan
pertindihan dan penggunaan sumber yang optimum perlu
diselaraskan.
iv. Penyelarasan Perbelanjaan Mengurus (OE) dan

Perbelanjaan Pembangunan (DE): Berkait konsep
penyediaan bajet berasaskan program menumpukan
kepada program berbentuk intervensi. Semua keperluan
sumber dalam proses penyediaan bajet iaitu kewangan
(melibatkan OE dan DE) dan sumber manusia perlu
dirasionalisasikan dan disepadukan di bawah sesuatu
program.
v. Akauntabiliti di Sektor Awam dan Autoriti ke atas

Sumber: Oleh kerana pengurus perlu bertanggungjawab
terhadap keberhasilan, maka adalah penting supaya
mereka diberi fleksibiliti dan kuasa untuk menguruskan
sumber di bawah kawalan mereka. Akauntabiliti di setiap
peringkat akan ditentukan berdasarkan Perjanjian Prestasi.
vi. Sistem Pemantauan dan Penilaian yang Kukuh dan

Sistematik: Keberkesanan pelaksanaan sesuatu Program
tidak akan tercapai sekiranya pengurus tidak mendapat
akses kepada maklumat yang lengkap. Perancangan,
penetapan sasaran dan peruntukan sumber hanya akan
berfungsi dengan lebih baik jika prestasi program dipantau,
dinilai dan dilaporkan.
3.2.3 Di bawah OBB, pihak pengurusan atasan kementerian perlu

terlibat secara aktif dalam perancangan, konsultasi dan
membina kesepakatan dengan peringkat pengurusan bawahan
M.S. 12/81
supaya pencapaian outcome adalah lebih efisien dan efektif.
3.3 Struktur Institusi
3.3.1 Pengenalan kepada OBBdan perubahan yang dicadangkan

dalam Penggerak Transformasimemerlukan beberapa
perubahan dalam institusi. Cadangan perubahan ini
memerlukan model yang lebih terselarasdan konsultatif
yangmembolehkan perancangan dan peruntukan sumber
dilaksanakan oleh kementerian dan Agensi Pusat dengan lebih
berkesan.
3.3.2 Bagi pelaksanaan OBB yang berkesan, beberapa jawatankuasa

di peringkat nasional dan kementerian perlu ditubuhkan.
Struktur institusi bagi pelaksanaan dan kemajuan berterusan
OBB dan pengurusan prestasi kementerian digambarkan dalam
Rajah 2.
Rajah 2: Jawatankuasa di dalam Struktur Institusi OBB
3.3.3 Terma rujukan dan keahlian jawatankuasa ditentukan dalam

Lampiran B kepada Pekeliling Perbendaharaan Bil. 2 Tahun
2012. Peranan dan tanggungjawab jawatankuasa-jawatankuasa
yang dicadangkan adalah seperti berikut:
a) Jawatankuasa Pemandu OBB Nasional

(National OBB Steering Committee – NOSC)
i. NOSC akan menyediakan hala tuju dasar untuk
pelaksanaan OBB di seluruh kerajaan. Ini termasuk
membangunkan garis panduan dan menentukan
M.S. 13/81
penambahbaikan yang berterusan bagi memastikan

sistem bajet ini selari dengan amalan yang lebih baik.
ii. NOSC akan menerajui inisiatif pengurusan perubahan
bagi memastikan pelaksanaan OBB yang berkesan.
iii. NOSC akan mentadbir dan memastikan agar garis
panduan OBB dipatuhi oleh semua kementerian dan
agensi.
b) Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Pusat
(Central Performance Management Committee –
CPMC)
i. CPMC melaksanakan fungsi joint challenge di mana
keahliannyaterdiri daripada wakil-wakil UPE,
Kementerian Kewangan, Jabatan Perkhidmatan
Awam (JPA), Unit Pemodenan Tadbiran dan
Perancangan Pengurusan Malaysia (MAMPU) dan
Unit Penyelarasan Pelaksanaan (UPP) yang akan
memeriksa semua program kementerian untuk
memastikan bahawa outcome kementerian adalah
sejajar dengan NRF di samping menguruskan inisiatif
cross-cutting.
ii. CPMC turut bertanggungjawab untuk menyemak,
menganalisis dan menggabungkan laporan prestasi
suku tahun dan tahunan kementerian untuk dihantar
ke Mesyuarat Ketua Setiausaha dan Ketua
Perkhidmatan, Jawatankuasa Perancang
Pembangunan Negara (JPPN), Mesyuarat Jemaah
Menteri dan Parlimen.
c) Jawatankuasa Rasionalisasi Program
(Programme Rationalisation Committee – PRC)
i. PRC akan menyemak semua cadangan Program dan
Aktiviti baru untuk memastikan bahawa ia adalah sah
dan relevan. Ia juga akan memastikan bahawa
outcome Program dan Aktiviti adalah sejajar secara
menegak dan mendatar dan menyumbang kepada
NRF.
ii. Dalam keadaan di mana terdapat satu program atau
aktiviti baru dalam kementerian menyumbang kepada
outcome nasional yang sama, atau berlakunya
pertindihan program atau aktiviti, inisiatif cross-cutting
akan dirasionalkan selepas perbincangan dengan
kementerian.
iii. Sekiranya terdapat perbezaan pandangan dengan
pihak kementerian terhadap cadangan Program atau
Aktiviti baru, PRC akan mendapatkan nasihat
daripada Mesyuarat Ketua Setiausaha dan Ketua
Perkhidmatan.
M.S. 14/81
d) Jawatankuasa Pelaksanaan OBBKementerian

(Ministry OBB Implementation Committee – MOIC)
i. MOIC ditugaskan untuk melaksanakan proses
strategik OBB.
ii. MOIC akan merancang, membentuk dan memperbaiki
Program dan Aktiviti untuk memastikan jajaran dan
sumbangan kepada NRF.
iii. MOIC akan menyediakan anggaran bajet tahunan
kementerian bagi Program dan Aktiviti, memantau
kemajuan pelaksanaan, dan melaporkan prestasi
suku tahun dan tahunan kepada CPMC.
iv. MOIC akan merekod dan memperakukan keputusan
rancangan dan bajet kementerian dalam minit
mesyuarat.
v. MOIC hendaklah menubuhkan jawatankuasa bagi
setiap Program dan Aktiviti untuk menguruskan
perancanganoutcome, penyediaan bajet, pemantauan
dan penilaian, dan proses pelaporan keberhasilan.
vi. MOIC bertanggungjawab ke atas penginstitusian dan
kemapanan pembinaan kapasiti dan inisiatif
komunikasi OBB dalam kementerian.
vii. MOIC akan memberi maklum balas terhadap cabaran
dan isu ke atas pelaksanaan OBB kepada NOSC.
e) Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Program
(Programme Performance Management Committee –
PPMC)
i. PPMC akan merancang hala tuju dan melaksanakan
program OBB bagi mencapai outcome Program yang
dihasratkan termasuk menyemak analisis pelanggan/
stakeholder yang dibuat pada tahun sebelumnya
mengikut konteks persekitaran sosioekonomi semasa,
di samping mengambil kira trend dan prestasi tahun-
tahun sebelumnya.
ii. PPMC akan menganalisis, menyemak dan
menggabungkan cadangan bajet bagi Aktiviti di
bawah program OBB sebelum dikemukakan kepada
MOIC.
iii. PPMC akan memantau dan menilai program OBB
berdasarkan Petunjuk Prestasi Utama (KPI) dan
sasaran prestasi, serta melaporkan hasilnya kepada
MOIC secara bulanan atau suku tahunan.
iv. PPMC akan mengambil tindakan pembetulan setelah
disahkan dan diluluskan oleh MOIC yang termasuk
melaporkan analisis varian dan laporan hasil daripada
tindakan pembetulan yang dilaksanakan.
M.S. 15/81
f) Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Aktiviti

(Activity Performance Management Committee –
APMC)
i. APMC akan membangunkan pelan tindakan untuk
melaksanakan aktiviti bagi mencapai sasaran
outcome berdasarkan hala tuju yang ditetapkan oleh
PPMC dan MOIC.
ii. APMC akan menyediakan bajet Aktiviti untuk
dikemukakan kepada PPMC.
iii. APMC akan memantau dan menilai Aktiviti
berdasarkan KPI dan sasaran prestasi dan
melaporkan prestasi bulanan atau suku tahunan.
APMC akan mengambil tindakan pembetulan setelah
disahkan dan diluluskan oleh MOIC yang termasuk
melaporkan analisis varian dan laporan hasil daripada
tindakan pembetulan yang dilaksanakan.
3.4 Templat Strategik
3.4.1 Templat Strategik telah dibentuk berpandukan prinsip-prinsip
reka bentuk OBB untuk kegunaan kementerian dalam
pelaksanaan OBB. Bahagian ini menjelaskan bagaimana
Templat Strategik dibentuk, rasional dan maksud strategik
templat-templat ini.
3.4.2 Templat Strategik merupakan kerangka prestasi bersepadu

yang merangkumi unsur-unsur perancangan, penyediaan bajet,
pemantauan dan penilaian, dan asas bagi penyediaan laporan
keberhasilan.
3.4.3 Templat Strategik adalah dibentuk dengan menggabungkan dan

menyepadukan templat bajet di bawah MBS, iaitu ABM 1 - 8
dan ABP 1 – 4, seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 3.
3.4.4 Templat Strategik yang berikut telah dibangunkan sebagai alat

utama untuk kementerian melaksanakan OBB:
i. Ringkasan Eksekutif Kementerian
(Ministry Executive Summary – MES)
MES ialah satu dokumen perancangan strategik sasaran
pencapaian outcome dan output, serta prestasi kewangan
kementerian. MES menggantikan ABM1 dalam MBS.
ii. Kerangka Pengurusan Prestasi Program
(Programme Performance Management Framework –
PPMF)
PPMF ialah dokumen perancangan strategik, penyediaan
bajet, serta pemantauan dan penilaian di peringkat
Program. Dokumen ini disediakan berdasarkan Program
OBB.
M.S. 16/81
Rajah 3: Penggabungan Templat Bajet MBS untuk Membentuk

Templat Strategik OBB
iii. Kerangka Pengurusan Prestasi Aktiviti

(Activity Performance Management Framework –
APMF)
APMF ialah dokumen perancangan strategik, penyediaan
bajet serta pemantauan dan penilaian di peringkat Aktiviti.
Dokumen ini menggantikan ABM2 dalam MBS.
iv. Lembaran Bajet Program
(Programme Budget Sheet – PBS)
PBS ialah gabungan Lembaran Bajet Program
kementerian. Dengan itu, kementerian boleh melihat setiap
butiran perbelanjaan dengan terperinci mengikut Program
atau Aktiviti.
v. Lembaran Bajet Aktiviti
(Activity Budget Sheet – ABS)
ABS ialah asas untuk membina bajet kementerian.
Kementerian perlu melengkapkan ABS bagi setiap Aktiviti
di bawah sesebuah Program. Dokumen ini menggantikan
ABM7 dalam MBS.
3.4.5 Templat Strategik dibentuk dengan tujuan untuk:

i. membangunkan pendekatan berasaskan program ke arah
perancangan dan penyediaan bajet berfokuskan outcome
dan sumber-sumber yang diperlukan di bawah peruntukan
Mengurus dan peruntukan Pembangunan untuk mencapai
keberhasilan yang dirancang;
M.S. 17/81
ii. mengukuhkan penjajaran menegak dan hubungan

mendatar dari peringkat nasional ke peringkat
pelaksanaan; dan
iii. menyediakan mekanisme berstruktur bagi tujuan
pemantauan dan pelaporan prestasi.
3.4.6 Agensi dan Badan Berkanun Persekutuan yang mengguna
pakai sistem perakaunan komersial juga perlu menghantar
penyata kewangan, laporan-laporan lain yang berkaitan seperti
disenaraikan di bawah:
i. Lembaran Imbangan
ii. Penyata Pendapatan dan Perbelanjaan
iii. Penyata Penerimaan dan Perbelanjaan
iv. Jadual Aset dan Cadangan Susut Nilai Anggaran
v. Penyata Aliran Tunai
3.4.7 Unjuran Keperluan Aliran Tunai Tahunan juga perlu disediakan
dan disertakan bersama TemplatStrategik apabila
mengemukakan permohonan bajet.
3.4.8 Penerangan bagi setiap Templat Strategik ditunjukkan dalam
Jadual 1.
M.S. 18/81
Templat
No Penerangan
Strategik
1 MES MES menyediakan ringkasan peringkat tinggi mengenai prestasi

kementerian/agensi dan menunjukkan dengan jelas hubungan antara
outcome dan program kementerian dengan NRF. Maklumat daripada MES
akan membolehkan Kerajaan mengukur prestasi di peringkat makro
melalui pencapaian kementerian yang menyumbang kepada keutamaan
nasional serta menilai sejauh mana sumbangan kementerian berkenaan.
Sebahagian maklumat untuk melengkapkan MES boleh diagregat
daripada PPMF.
2 PPMF PPMF ialah satu alat perancangan strategik, penyediaan bajet, serta
pemantauan dan penilaian di peringkat program yang perlu dilengkapkan
oleh setiap Program OBB di peringkat Kementerian.
PPMF menunjukkan hubung kait antara kerangka keberhasilan
kementerian dengan NRF yang membolehkan Kerajaan menentukan
jumlah yang perlu dibelanjakan bagi sesuatu Program untuk menyumbang
kepada pencapaian outcome nasional tertentu.
Bagi tujuan perancangan, PPMF mengandungi analisis terhadap masalah/
keperluan pelanggan dan stakeholder serta strategi program untuk
mencapai outcome yang diingini. PPMF juga menyediakan maklumat
mengenai prestasi tahun sebelum dan sasaran outcome dan output serta
unjuran keperluan kewangan dan sumber bagi tahun akan datang untuk
tujuan penyediaan bajet dan pemantauan prestasi.
PPMF juga mengandungi rancangan bagi penilaian risiko dan impak
program serta penilaian program. Maklumat mengenai keperluan
kewangan boleh didapati dalam PBS yang diagregatkan daripada satu
atau lebih ABS.
3 APMF APMF ialah satu alat perancangan strategik, penyediaan bajet, serta
pemantauan dan penilaian di peringkat Aktiviti yang perlu dilengkapkan
oleh setiap Aktiviti.
APMF menjelaskan hubung kait dan sumbangan Aktiviti kepada kerangka
keberhasilan kementerian dan NRF. Ia juga menunjukkan hubungan
Aktiviti dengan Program lain sama ada di dalam atau luar kementerian
yang membolehkan Kerajaan menentukan jumlah bajet dan sumber yang
diperlukan oleh sesuatu Aktiviti untuk menyumbang kepada pencapaian
outcome kementerian dan outcome nasional tertentu.
Struktur APMF hampir serupa dengan PPMF, tetapi mengandungi
maklumat dan justifikasi mengenai keperluan Dasar Baru dan/atau One-
Off. Maklumat mengenai keperluan bajet boleh diperolehi daripada ABS.
4 PBS dan ABS adalah asas dalam pembentukan bajet kementerian dan perlu
ABS dilengkapkan bagi setiap Aktiviti di bawah sesuatu Program. Gabungan
beberapa ABS akan membentuk PBS bagi Program berkenaan.
M.S. 19/81
Jadual 1: Penerangan bagi Templat Strategik
3.4.8 Pembentukan Templat Strategik serta perubahan utama dan

rasional adalah berdasarkan adaptasi daripada templat bajet
MBS seperti yang dijelaskan dalam Jadual 2.
Templat Templat
No Perubahan Utama dan Rasional
Strategik MBS
1 MES 1. ABM 1  Prestasi adalah berfokus kepada outcome kementerian
yang dijajarkan dengan NRF.
 Analisis Impak Outcome ditambah untuk mengambil
kira impak dan cabaran bagi outcome.
 Bidang kuasa ditambah untuk mengukuhkan
akauntabiliti kementerian dalam menjalankan fungsi-
fungsi utama melalui peruntukan tertentu.
2 PPMF 1. ABM 2  PPMF adalah templat strategik peringkat Program yang

2. ABM 3 diperkenalkan melalui penambahbaikan kepada templat
3. ABM 3A MBS sedia ada. Templat ini menunjukkan hubung kait
antara Program kementerian dengan NRF.
 Bahagian penilaian risiko dan jadual analisis impak
program telah ditambah bagi mengurangkan impak
yang berpotensi. Analisis Hierarki Outcome–Impak
ditambah untuk mengenal pasti tiga tahap outcome dan
kesannya terhadap outcome Program.
3 APMF 1. ABM 2  Justifikasi dan keperluan sumber bagi Dasar Baru dan
2. ABM 3 One-Off yang bersepadu.
3. ABM 3A
 Perubahan-perubahan utama yang lain adalah sama
4. ABM 4
dengan PPMF kecuali di peringkat aktiviti.
5. ABM 5
6. ABM 8
4 PBS dan 1. ABM 7  PBS adalah ABM 7 yang diubah suai dan dinaikkan ke
ABS 2. ABP 1 peringkat program untuk memberi gambaran makro
3. ABP terhadap semua perbelanjaan yang terlibat di bawah
1/S2 sesuatu program.
 ABS pula adalah ABM 7 bagi Aktiviti yang ditambah
baik mengandungi elemen OE dan DE.
 Keperluan OE dan DE disediakan dalam lembaran
yang sama bagi memberikan pandangan holistik ke
atas jumlah bajet kementerian.
Jadual 2: Pembentukan Templat Strategik
M.S. 20/81
3.4.9 Nota panduan terperinci mengenai kaedah melengkapkan

Templat Strategik disertakan di Lampiran 3.
3.5 Konsep Pelaksanaan OBB
3.5.1 Perancangan Berasaskan Outcome
3.5.1.1 Kerangka Keberhasilan Nasional (NRF)
i. Di bawah RMKe-10, kerangka bersepadu di

peringkat nasional telah diperkenalkan oleh UPE
melalui pendekatan berasaskan outcome (OBA).
Kerangka tersebut adalah dikenali sebagai
Kerangka Keberhasilan Nasional (NRF) seperti
dalamRajah 4. NRF menunjukkan hubung kait di
antara Bidang Keberhasilan Utama (KRA), Outcome
dan Program peringkat nasional di bawah RMKe-10.
Sumber: Unit Perancang Ekonomi

Rajah 4: Kerangka Keberhasilan Nasional
ii. OBB diperkenalkan sebagai kesinambungan kepada

OBA dan penambahbaikan kepada sistem
perancangan dan penyediaan bajet sedia ada di
peringkat kementerian.
iii. Bagi menyokong struktur OBA dan memastikan
outcome peringkat nasional dapat dicapai, satu
kerangka bersepadu di peringkat kementerian perlu
diwujudkan. Sehubungan itu, Kerangka
Keberhasilan Peringkat Kementerian (MRF) telah
dibangunkan dengan mengguna pakai struktur logik
yang sama seperti OBA.
M.S. 21/81
3.5.1.2 Kerangka Keberhasilan Kementerian (MRF)
i. MRF dibangunkan sebagai kesinambungan kepada

OBA dan penambahbaikan kepada sistem
perancangan dan pelaksanaan bajet sedia ada di
peringkat kementerian.
ii. Pengurusan atasan kementerian melalui mesyuarat
MOIC akan membangunkan MRF di setiap
peringkat.
iii. Pembangunan MRF mengambil kira perancangan
holistik melibatkan keberhasilan peringkat Program
dan Aktiviti bagi mencapai outcome kementerian
dan sejajar dengan NRF.
iv. Program-program yang dibangunkan di peringkat
MRF adalah program berbentuk intervensi.
3.5.1.3 Model ProLL
i. Model ProLL (Programme Logic & Linkages) di

Rajah 5 digunakan sebagai alat dalam
pembangunan MRF.
Rajah 5: Model ProLL

ii. Model ProLL dibahagikan kepada tiga bahagian
utama, iaitu Analisis Permintaan, Penyampaian
Program dan Keberhasilan Program.
iii. Analisis Permintaan merupakan bahagian yang
pertama dalam model ProLL. Bahagian ini
melibatkan pengenalpastian pelanggan/stakeholder
kementerian serta keperluan dan masalah yang
dihadapi oleh stakeholder/pelanggan tersebut.
M.S. 22/81
iv. Problem Tree Analysis (PTA) digunakan untuk

menganalisis sebab-sebab utama kewujudan
sesuatu keperluan/masalah supaya Program/Aktiviti
OBB yang diwujudkan akan memenuhi/menangani
keperluan/ masalah stakeholder/pelanggan.
v. Kemudiannya, dasar-dasar sedia ada akan dinilai
bagi memastikan ianya berupaya untuk memenuhi/
menangani keperluan/masalah
stakeholder/pelanggan yang telah dikenal pasti.
vi. Ketiga-tiga elemen Analisis Permintaan berhubung
kait dan memberi gambaran Program/Aktiviti OBB
yang harus diwujudkan dan seterusnya
dilaksanakan.
vii. Setelah keperluan/masalah stakeholder/pelanggan
telah dikenalpasti,Penyampaian Program
seterusnya menentukan strategi bagi menangani
keperluan/masalah tersebut berserta elemen-
elemen input, proses dan output Program/Aktiviti.
Dengan adanya strategi-strategi tertentu,
kementerian boleh merancang untuk mewujudkan
Program-program intervensi yang bersesuaian untuk
melaksanakan strategi yang telah dikenalpasti.
viii. Keberhasilan Program adalah di mana outcome
Program/Aktiviti dikenal pasti bagi menangani/
memenuhi masalah/keperluan pelanggan/
stakeholder serta mencapai objektif Program/Aktiviti
yang telah ditentukan.
3.5.1.4 Problem Tree Analysis
i. Problem Tree Analysis (PTA) seperti di Rajah 6

merupakan kaedah analisis yang digunakan
bersama dengan Model ProLL bagi mengenal pasti
sebab-sebab serta kesan kewujudan sesuatu
keperluan/masalah pelanggan/stakeholder.
ii. PTA adalah sesuai digunakan dengan Model ProLL
untuk menganalisis sebab dan akibat dalam hierarki
outcome serta mengenal pasti punca utama
masalah dan kesan/ akibat sekiranya tindakan tidak
diambil.
iii. Keperluan dan masalah adalah dua perkara berbeza
dan perlu ditangani melalui program-program
tertentu. Setiap program (intervensi) adalah
dilaksanakan untuk menyelesaikan masalah atau
menangani keperluan pelanggan/stakeholder.
M.S. 23/81
Rajah 6: Problem Tree Analysis

iv. Pada kebiasaannya Program menyelesaikan
masalah pelanggan atau menangani keperluan
stakeholder yang dilaksanakan secara berterusan
dan Program akan ditamatkan apabila masalah
diselesaikan atau keperluan dipenuhi.
v. Rajah 7 menunjukkan langkah-langkah yang terlibat
dalam PTA.
Rajah 7: Langkah-langkah di bawah Problem Tree

Analysis
vi. Langkah pertama di bawah PTA adalah mengenal

pasti sekiranya sesuatu masalah adalah
manisfestasi gejala (symptom) masalah atau
berpunca daripada pengaruh/perkembangan
masalah yang lain.
M.S. 24/81
vii. Seterusnya, hubungan sebab-akibat diguna pakai

untuk menentukan punca awal masalah
(immediate cause), punca berlakunya masalah
awal (underlying cause) dan akhirnya punca
utama masalah (root cause).
viii. Mengenal pasti punca utama masalah penting
dalam proses perancangan Program supaya
masalah dapat dikenal pasti secara tepat dan
menyeluruh seterusnya memudahkan langkah-
langkah penyediaan strategi-strategi intervensi/
Program OBB.
3.5.1.5 Pendekatan Top-Down
i. Penentuan keberhasilan memerlukan pelan

keberhasilan yang bersepadu bagi membolehkan
keberhasilan yang telah dirancang berjaya dicapai
melalui penumpuan dan kerjasama semua
Program/Aktiviti yang memfokuskan kepada pelan
keberhasilan tersebut.
ii. Oleh yang demikian, proses perancangan
memerlukan hala tuju peringkat kementerian untuk
menyelaraskan keberhasilan kementerian agar ia
selari dengan hala tuju strategik nasional.
iii. Di bawah OBB,kementerian akan membangunkan
outcome di setiap peringkat Program/Aktiviti
dengan menggunakan pendekatan logik program,
yang dijajarkan dengan outcome di peringkat
nasional.
iv. Pendekatan top-down ini membolehkan semua
Program/Aktiviti dirancang secara menyeluruh
bagi mencapai keberhasilan peringkat
kementerian dan seterusnya keberhasilan
peringkat nasional.
v. Rajah 8 menunjukkan jajaran MRF kepada NRF
melalui pendekatan top-down.
Rajah 8: Pendekatan top-down untuk Perancangan
M.S. 25/81
3.5.1.6 Prinsip “SMART”

Prinsip “SMART” menggariskan pendekatan pemilihan
KPI bagi Program/Aktiviti OBB. Elemen-elemen
terkandung di bawah SMART adalah seperti berikut:
 Setiap KPI hendaklah spesifik (Specific);
 KPI hendaklah boleh diukur (Measurable). Bagi
petunjuk prestasi yang sukar untuk diukur, petunjuk
proksi harus digunakan;
 KPI mestilah boleh dicapai (Achievable) dan
dalam bidang kuasa kementerian;
 KPI hendaklah berorientasikan keberhasilan
(Results); dan
 KPI hendaklah mempunyai tempoh masa
tertentu (Time bound), di mana KPI hendaklah
boleh dicapai dalam suatu jangka masa.
3.5.1.7 Rangkaian Tangga Keberhasilan
i. Tangga Keberhasilan (Results Ladder) seperti di
Rajah 9 menunjukkan siri pencapaian keberhasilan
berdasarkan hubungan sebab-akibat antara
elemen-elemen input, aktiviti, output, outcome dan
impak.
Rajah 9: Rangkaian Tangga Keberhasilan

ii. Rangkaian Tangga Keberhasilan merupakan satu
kontinum yang bermula daripada elemen input dan
berakhir dengan elemen impak dan diguna pakai
dalam analisis bahagian Penyampaian Program
dan bahagian Keberhasilan Program dalam Model
ProLL.
M.S. 26/81
iii. Rangkaian ini menggunakan hubungan sebab-

akibat di setiap peringkat sebagai satu rangkaian
perancangan dan pelaksanaan Program dan
pencapaian keberhasilan.
iv. Pencapaian keberhasilan adalah terdiri daripada
keberhasilan output dan outcome, di mana
keberhasilan output meliputi output proses dan
output akhir, manakala keberhasilan outcome
terbahagi kepada tiga peringkat iaitu outcome awal,
outcome pertengahan dan outcome tertiari.Impak
merupakan keberhasilan yang tertinggi yang dapat
dicapai menerusi satu atau lebih program.
3.5.2 Penyediaan Bajet
3.5.2.1 Pendekatan Bottom-Up
i. Bajet kementerian dibentuk secara bottom-up

bermula di peringkat Aktiviti dan berakhir di
peringkat Kementerian kerana pengenalpastian
secara terperinci jumlah kewangan yang diperlukan
untuk melaksanakan Program OBB yang telah
dirancang hanya boleh dibuat di peringkat Aktiviti.
ii. Bajet yang dibentuk oleh Aktiviti di bawah Program

membentuk bajet Program. Gabungan bajet
Program akan memberikan jumlah keperluan
sumber bagi kementerian.
iii. Memandangkan bajet dibentuk di peringkat Aktiviti,

maka proses perancangan melalui MRF perlu jelas
bagi memastikan Aktiviti merancang dan
memperuntukkan sumber-sumber yang sewajarnya
bagi mencapai keberhasilan yang ditentukan.
iv. Kaedah perancangan top-down dan kaitannya
dengan pembentukan bajet secara bottom-up
ditunjukkan dalam Rajah 10.
M.S. 27/81
Pendekatan Top-down untuk Perancangan
Pelan Nasional Program Nasional Program Kementerian Aktiviti diperlukan

bersepadu untuk diperlukan untuk dihubungkan untuk untuk melengkapkan
mencapai objektif mencapai Pelan melengkapkan Program
jangka panjang Nasional bersepadu Program Nasional Kementerian
Peringkat Nasional Peringkat Kementerian / Agensi
Bajet Bajet
Bajet Program Bajet Program 1 Aktiviti 1
Nasional 1 Kementerian 1
Bajet Bajet
Program 2 Aktiviti 2
Bajet Bajet Program Bajet Bajet
Nasional 2 Kementerian 2 Bajet
Nasional Aktiviti N
Program 2
Bajet
Bajet Program Bajet Program 3 Bajet
Nasional 3 Kementerian N Aktiviti 1
Bajet
Program N Bajet
* Nota: Aktivi-aktiviti adalah termasuk pembangunan dan operasi Aktiviti N
Pendekatan Bottom-up untuk Penyediaan Bajet
Rajah 10: Pendekatan top-down/bottom-up Perancangan

dan Penyediaan Bajet
3.5.3 Pemantauan dan Penilaian
3.5.3.1 Kerangka Pemantauan dan Penilaian
i. Pemantauan dan penilaian ke atas program

hendaklah dilakukan dengan terancang, terurus
dan mempunyai objektif serta kaedah yang jelas.
ii. Kerangka Pemantauan dan Penilaian (Rajah 11) di
bawah adalah mengguna pakai elemen seperti di
dalam Rangkaian Tangga Keberhasilan iaitu input,
proses, output, outcome dan impak.
Rajah 11: Kerangka Pemantauan dan Penilaian Prestasi

iii. Kerangka Pemantauan dan Penilaian Prestasi
mengaplikasikan bidang-bidang fokus penilaian di
bawah di setiap peringkat elemen.
M.S. 28/81
iv. Secara umumnya, proses penilaian ke atas program

memberi penekanan kepada persoalan-persoalan
berikut:
 Kesesuaian
 Sejauh mana Program/strategi memenuhi
keperluan asas atau mengatasi masalah
pelanggan.
 Adakah objektif Program/strategi masih
relevan?
 Adakah dasar-dasar sedia ada sesuai dan
mencukupi?
 Keberkesanan
 Apakah sumbangan output/outcome kepada
pencapaian impak?
 Apakah impak negatif/tidak dijangka yang
berlaku?
 Setakat manakah objektif program tercapai?
 Kecekapan
 Adakah input digunakan secara optimum?
 Bolehkah program dilaksanakan secara lebih
cekap?
 Adakah input digunakan secara berpatutan?
 Adakah Program melengkapi, bertentangan
atau/dan bertindih dengan Program yang
lain?
 Ekonomi
 Adakah kos input dapat diminimumkan?
 Adakah pembaziran dapat dikurangkan?
 Adakah output Program dihasilkan melalui
prinsip value for money?
v. Terdapat dua kaedah penilaian yang perlu

dijalankan seperti dalam Jadual 3:
M.S. 29/81
Kaedah
Penerangan
Penilaian
Formatif  Semua strategi pelaksanaan Program/Aktiviti dinilai setiap
tahun;
 Penilaian formatif mengambil kira pemantauan yang telah
dilakukan;
 Penilaian formatif dilaksanakan secara konsisten dan berkala
bagi memastikan isu-isu/masalah dapat ditangani pada
peringkat pelaksanaan;
 Tindakan pembetulan akan diambil ke atas strategi
pelaksanaan Program/Aktiviti bagi meningkatkan
keberhasilan; dan
 Keputusan penilaian Program/Aktiviti akan dikemukakan
kepada MOIC.
Sumatif  Kementerian wajib melaksanakan penilaian bagi semua
Program/Aktiviti sekurang-kurangnya sekali dalam tempoh
lima tahun;
 Penilaian sumatif Program/Aktiviti dilakukan mengikut
peringkat kitaran hayat Program/Aktiviti yang telah ditentukan
dalam Rancangan Penilaian Program dan Aktiviti OBB;
 Penilaian sumatif dilaksanakan bagi menentukan kesesuaian
dan keberkesanan Program/Aktiviti OBBdalam mencapai
keberhasilan; dan
 Pengubahsuaian kepada Program/Aktiviti OBB (sama ada
menambah/mengurang bilangan Program/Aktiviti dan/atau
memperluaskan/memperkecilkan skop Program/Aktiviti sedia
ada) akan dilakukan sekiranya laporan penilaian mendapati
bahawa wujudnya kekurangan/kelemahan kepada Program/
Aktiviti.
Jadual 3: Penilaian Formatif dan Sumatif
M.S. 30/81
3.6 Laporan-laporan di bawah OBB
3.6.1 Kementerian perlu menyediakan beberapa laporan untuk

dikemukakan kepada CPMC melalui Pejabat Belanjawan
Negara, Kementerian Kewangan.
3.6.2 Jenis-jenis laporan yang perlu disediakan dan garis masa untuk
mengemukakan laporan tersebut kepada pihak-pihak yang
berkenaan seperti di Jadual 4.
Tahun Tahun
Tahun Fiskal 2
Fiskal 1 Fiskal 3
(TF2)
Dikemukakan (TF1) (TF3)
Jenis Laporan
kepada Okt – Jan – Apr – Jul – Okt – Jan-
Dis Mac Jun Sept Dis Mac
(ST4) (ST1) (ST2) (ST3) (ST4) (ST1)
MOIC CPMC √
√ √ √ √
Prestasi Suku Tahunan CPMC (bagi (bagi (bagi (bagi

ST4, ST1, ST2, ST3,
TF1) TF2) TF2) TF2)
Prestasi Tahunan CPMC √ √ √ √
√ √ √ √
Pemantauan Program/
Aktiviti OBB Suku MOIC (bagi (bagi (bagi (bagi
Tahunan ST4, ST1, ST2, ST3,
TF1) TF2) TF2) TF2)
Pemantauan Program/
MOIC √
Aktiviti OBB Tahunan
Penilaian Formatif
CPMC √
Program/Aktiviti OBB
Penilaian Sumatif
CPMC √
Program/Aktiviti OBB
Petunjuk:
TF: Tahun Fiskal ST: Suku Tahun
Jadual 4: Jadual Penyediaan Laporan di bawah OBB
M.S. 31/81
3.6.3 Laporan MOIC
3.6.3.1 Laporan MOIC (Lampiran 4) adalah pelaporan

ringkasan prestasi kementerian bagi sesuatu tahun
bersama dengan Program/Aktiviti OBB yang
menyumbang kepada pencapaian outcome
kementerian. Sumbangan kementerian terhadap
pencapaian outcome nasional turut dijelaskan dalam
laporan MOIC.
3.6.3.2 Laporan MOIC bertujuan untuk merumuskan

penyediaan MRF dengan menumpukan kepada
strategi-strategi pada peringkat kementerian, program
dan aktiviti untuk pelaksanaan tahun bajet yang
disediakan sejajar dengan hala tuju strategik tahun
bajet seperti yang digariskan dalam Pekeliling
Perbendaharaan: Garis Panduan bagi Penyediaan
Cadangan Anggaran Perbelanjaan.
3.6.3.3 Laporan ini perlu disediakan oleh MOIC untuk

dikemukakan bersama dengan Templat Strategik
semasa mengemukakan permohonan bajet tahunan
kepada CPMC.
3.6.3.4 Laporan ini perlu mengandungi ulasan Pegawai

Pengawal ke atas prestasi kementerian.
3.6.3.5 Maklumat dalam laporan MOIC akan dianalisis oleh

Pegawai Pemeriksa Belanjawan (BRO) dan digunakan
sebagai input kepada Laporan BRO yang akan
dikemukakan kepada CPMC bagi tujuan pembentangan
permohonan bajet kementerian.
3.6.3.6 BRO dan CPMC akan memberikan ulasan dan

kenyataan mengenai keutamaan peruntukan kepada
Program/Aktiviti serta strategi-strategi untuk mencapai
keberhasilan (outcome dan output) yang sejajar dengan
hala tuju strategik tahun bajet seperti yang digariskan
dalam Pekeliling Perbendaharaan: Garis Panduan bagi
Penyediaan Cadangan Anggaran Perbelanjaan.
3.6.4 Laporan Prestasi Suku Tahunan/Tahunan Kementerian
3.6.4.1 Kementerian perlu mengemukakan Laporan Prestasi

Suku Tahunan Kementerian (Lampiran 5) kepada
CPMC setiap suku tahun.
3.6.4.2 Laporan ini memberi fokus kepada keberhasilan

Program/Aktiviti OBB dan merangkumi analisis prestasi
keberhasilan, kewangan serta penambahbaikan yang
telah dilakukan oleh kementerian.
M.S. 32/81
3.6.4.3 Kementerian juga perlu mengemukakan Laporan

Prestasi Tahunan Kementerian kepada CPMC sebelum
akhir bulan Mac tahun berikutnya.
3.6.4.4 Laporan Prestasi Tahunan Kementerian akan diguna

pakai oleh CPMC dalam menilai permohonan bajet
Kementerian tahun akan datang berdasarkan prestasi
keberhasilan Kementerian tahun sebelumnya.
3.6.5 Laporan Pemantauan Program/Aktiviti OBB Suku Tahunan/

Tahunan
3.6.5.1 Laporan Pemantauan Program/Aktiviti OBB bagi Suku

Tahunan (Lampiran 6) adalah laporan keberhasilan
Program/Aktiviti yang tidak mencapai sasaran
keberhasilan suku tahun yang ditetapkan.
3.6.5.2 Ketua Aktiviti akan mengemukakan laporan

pemantauan Aktiviti kepada PPMC manakala Pengurus
Program akan mengemukakan laporan pemantauan
Program kepada MOIC.
3.6.5.3 MOIC akan memperakukan laporan berkenaan dan

mengemukakannya bersama-sama dengan Laporan
Prestasi Suku Tahunan Kementerian kepada CPMC.
3.6.5.4 Laporan Pemantauan Program/Aktiviti OBB bagi

Tahunanyang merumuskan semua laporan
pemantauan suku tahunan kementerian perlu
dikemukakan bersama-sama dengan Laporan Prestasi
Tahunan Kementerian kepada CPMC dalam tempoh
suku tahun pertama tahun berikutnya.
3.6.6 Laporan Penilaian Formatif Program/Aktiviti OBB
3.6.6.1 Laporan Penilaian Formatif Program/Aktiviti OBB

(Lampiran7) merupakan penilaian tahunan kementerian
ke atas strategi-strategi pelaksanaan Program/Aktiviti
OBB.
3.6.6.2 Laporan tersebut mengandungi maklumat

penambahbaikan yang telah dilakukan oleh
kementerian daripada hasil pemantauan berserta
analisis yang telah dijalankan ke atas strategi
pelaksanaan Program/Aktiviti berdasarkan kepada
bidang-bidang penilaian yang digariskan di 3.5.3.1. iv.
3.6.6.3 Penambahbaikan yang memerlukan sama ada

perluasan atau pengurangan sumber-sumber bagi
Program/Aktiviti OBB dalam Laporan Penilaian Formatif
Program/Aktiviti OBB akan digunakan sebagai justifikasi
M.S. 33/81
kepada permohonan peruntukan bagi tahun-tahun

berikutnya.
3.6.7 Laporan Penilaian Sumatif Program/Aktiviti OBB
3.6.7.1 Kementerian perlu menyediakan Laporan Penilaian

Sumatif Program/Aktiviti OBB (Lampiran 8) sekurang-
kurangnya sekali dalam tempoh lima tahun. Maklumat
mengenai tahun pelaksanaan penilaian sumatif perlu
dinyatakan dalamRancangan Penilaian Program/Aktiviti
OBB.
3.6.7.2 Kementerian akan menggunakan maklumat laporan

tersebut bagi menentukan sama ada Program/Aktiviti
OBB yang dijalankan diteruskan/dimansuhkan atau
skop Program/Aktiviti OBB tersebut diperluaskan/
diperkecilkan.
3.6.7.3 Laporan Penilaian Sumatif akan dikemukakan kepada

CPMC melalui Pejabat Belanjawan Negara,
Kementerian Kewangan untuk penelitian dan sebagai
justifikasi dalam proses penyediaan bajet tahun akan
datang.
3.7 Peranan Agensi Pusat dalam Proses Strategik OBB

3.7.1 Proses strategik OBB turut melibatkan perkaitan peranan di
kalangan beberapa agensi pusat. Jadual 5 menunjukkan
agensi-agensi pusat utama yang terlibat dalam proses strategik
OBB, iaitu perancangan berasaskan outcome, penyediaan
bajet, pemantauan dan penilaian serta pelaporan keberhasilan.
Jadual 5: Agensi Pusat yang terlibat dalam Proses Strategik OBB
M.S. 34/81
3.7.2 Perancangan Berasaskan Outcome

3.7.2.1 Kementerian Kewangan akan mengeluarkan Pekeliling
Perbendaharaan: Garis Panduan bagi Penyediaan Cadangan
Anggaran Perbelanjaan yang mengandungi strategi bajet
yand ditetapkan bagi sesuatu tahun, manakala UPE akan
membangunkan NRF di peringkat Nasional. Strategi bajet
yang ditentukan oleh Kementerian Kewangan dan NRF akan
dirujuk oleh Kementerian ketika menjalankan pembentukan
program strategik dan penentuan outcome Kementerian.
3.7.2.2 Semasa perancangan, Kementerian akan merujuk kepada
UPP dan JPA mengenai perkara melibatkan projek
pembangunan dan pengurusan sumber manusia. Pekeliling
atau arahan yang terkini yang dikeluarkan oleh agensi-agensi
tersebut akan dipertimbangkan ketika proses perancangan.
3.7.3 Penyediaan Bajet
3.7.3.1 Pekeliling Perbendaharaan: Garis Panduan bagi Penyediaan
Cadangan Anggaran Perbelanjaan yang dikeluarkan oleh
Kementerian Kewangan turut menggariskan tempoh
penyediaan serta tarikh penyerahan bajet.
3.7.3.2 Ketiga-tiga agensi pusat iaitu Kementerian Kewangan, UPE
dan JPA berperanan menyemak bersekali dan mengesyorkan
bajet yang dikemukan oleh Kementerian.
3.7.4 Pemantauan dan Peniliaian
3.7.4.1 Kementerian sewajarnya menjalankan pemantauan dan
penilaian ke atas perlaksanaan Program/Aktiviti masing-
masing. Penglibatan agensi-agensi pusat iaitu Kementerian
Kewangan, UPE, UPP dan JANM dalam pemantauan dan
penilaian adala penting untuk memberi khidmat nasihat
kepada kementerian dalam mencapai keberhasilan yang
diingini.
3.7.4 Pelaporan keberhasilan
3.7.5.1 Selaras dengan peranan agensi-agensi pusat dalam
menjalankan pemantauan ke atas Program/Aktiviti
Kementerian, pelaporan keberhasilan yang disediakan oleh
Kementerian akan diserahkan kepada Agensi-agensi Pusat
yang berkenaan iaitu Kementerian Kewangan, UPE, UPP,
JANM dan juga Jabatan Audit Negara dan MAMPU.
M.S. 35/81
BAHAGIAN C – PENYEDIAAN DAN
BAHAGIAN C – PENYEDIAAN DAN PERMOHONAN BAJET DI BAWAH OBB

PERMOHONAN DI BAWAH OBB
4. Perancangan untuk Outcome
Bahagian ini menyediakan panduan dalam membuat perancangan untuk

outcome berdasarkan pendekatan strategik dan langkah-langkah utama untuk
merancang outcome dengan berkesan.
4.1 Kementerian
4.1.1 Bagi menyokong NRF yang dibangunkan melalui OBA di

peringkat nasional, setiap kementerian perlu membina MRF
yang sejajar dengan hala tuju strategik nasional.
4.1.2 Jawatankuasa MOIC di bawah OBB akan

memulakanpembangunan MRF yang selari dengan NRF
dengan menggunakan Model ProLL seperti yang ditunjukkan
dalam Rajah 5.
4.1.3 Proses pembangunan MRF bermula dengan Analisis

Permintaan iaitu mengenal pasti pelanggan dan stakeholder
kementerian. Seterusnya, kementerian perlu mengenal pasti
masalah/keperluan pelanggan dan stakeholder tersebut serta
meneliti punca kuasa dan bidang kuasa kementerian.
4.1.4 Dalam mengenal pasti masalah/keperluan pelanggan dan

stakeholder, beberapa kaedah/metodologi analisis boleh
digunakan seperti Programme Tree Analysis (PTA)dan
Objective Tree Analysis (OTA).
4.1.5 Setelah Analisis Permintaan dilakukan, kementerian perlu

menyediakan strategi Penyampaian Program iaitu program-
program berbentuk intervensi (Program OBB) untuk menangani
masalah/keperluan pelanggan dan stakeholder serta
menentukan outcome kementerian.
4.1.6 Skop outcome kementerian perlu mengambil kira punca kuasa

dan bidang kuasa kementerian serta menangani masalah/
keperluan pelanggan dan stakeholder yang telah dikenal pasti.
4.1.7 Setiap outcome yang telah dikenal pasti perlu mempunyai

Petunjuk Prestasi Utama (KPI) yang digunakan sebagai
indikator untuk membuktikan outcome tersebut tercapai.
Penentuan KPI perlu mempunyai ciri-ciri SMART dan dibuktikan
oleh sumber data yang boleh dipercayai dan disahkan oleh
organisasi yang diiktiraf.
4.1.8 Setelah outcome ditentukan, kementerian perlu mengenal pasti

output-output yang akan menyumbang kepada outcome yang
berkaitan. Output-output yang dikenal pasti hendaklah
M.S. 36/51
merupakan output akhir dan berbentuk kenyataan. Output akhir

ialah output yang akan menyumbang terus kepada pencapaian
outcome dan juga mempunyai KPI.
4.1.9 Langkah seterusnya selepas mengenal pasti outcome dan

output serta KPI Kementerian ialah menentukan sasaran KPI
bagi outcome dan output yang telah ditetapkan. Penentuan
sasaran KPI untuk outcome dan output bermula dengan
menentukan sasaran jangka panjang Rancangan Malaysia dan
seterusnya penentuan sasaran tahunan sepanjang lima tahun.
4.1.10 Setiap permulaan penetapan sasaran KPI outcome tahunan

perlu mempunyai aras asas (baseline) yang akan dijadikan
pengukur prestasi KPI tahun tersebut.
4.1.11 Penetapan sasaran KPI outcome perlu bersifat julat. Varian

diberikan untuk memberi fleksibiliti kepada sasaran KPI
outcome dan output kementerian. Kementerian juga perlu
menetapkan tahap toleransi sasaran KPI.
4.1.12 Kementerian juga harus menentukan

milestonesataumenetapkan tarikh jangkaan pencapaian setiap
sasaran KPI, outcome dan output.
4.1.13 Seterusnya, kementerian melalui Program-program OBB

(program-program intervensi) yang telah diwujudkan dalam
perenggan 4.1.5 perlu menghasilkan keberhasilan Program-
program OBB.
4.1.14Kementerian/MOIC juga perlu menyediakan Rancangan

Penilaian Program dan Aktiviti OBBdi peringkat ini. Rancangan
ini akan dimasukkan ke dalam PPMF dan APMF yang
dikemukakan semasa permohonan bajet.
4.2 Program
4.2.1 MOIC seterusnya akan membuat perancangan di peringkat

Program OBB bermula dengan membuat Analisis Permintaan
mengikut langkah-langkah seperti di perenggan 4.1.3 dan 4.1.4.
4.2.2 Setelah Analisis Permintaan dilakukan, Program perlu

menyediakan strategi Penyampaian Program iaitu Aktiviti-aktiviti
(merujuk Aktiviti MBS sedia ada) yang akan menyumbang
kepada Program.
4.2.3 Skop outcome Program perlu mengambil kira punca kuasa dan
bidang kuasa di bawah Program bagi menangani masalah/
keperluan pelanggan dan stakeholder Program yang telah
dikenal pasti.
M.S. 37/81
4.2.4 Setiap outcome Program yang telah dikenal pasti perlu

mempunyai KPI yang digunakan sebagai indikator untuk

membuktikan pencapaian outcome tersebut. Penentuan KPI

perlu mempunyai ciri-ciri SMART dan dibuktikan oleh sumber
data yang boleh dipercayai dan disahkan oleh organisasi yang
diiktiraf.
4.2.5 Setelah outcome Program ditentukan, Program perlu mengenal

pasti output-output yang akan menyumbang kepada outcome
yang berkaitan. Output-output yang dikenal pasti hendaklah
outcome dan juga mempunyai KPI.

output serta KPI Program ialah menentukan sasaran KPI bagi
outcome dan output yang telah ditetapkan. Penentuan sasaran
KPI untuk outcome dan output bermula dengan menentukan
sasaran jangka panjang Rancangan Malaysia dan seterusnya
penentuan sasaran tahunan sepanjang lima tahun.

perlu mempunyai aras asas (baseline) yang akan dijadikan

outcome dan output Program. Program juga perlu menetapkan
tahap toleransi sasaran KPI.
4.2.9 Program juga harus menentukan milestonesataumenetapkan

tarikh jangkaan pencapaian setiap sasaran KPI, outcome dan
output.
4.2.10 Program akan memasukkan Rancangan Penilaian Program

OBB yang telah disediakan di MOIC ke dalam PPMF.
4.3 Aktiviti
4.3.1 Perancangan di peringkat Aktiviti OBB (merujuk kepada Aktiviti

MBS sedia ada) bermula dengan membuat Analisis Permintaan
mengikut langkah-langkah seperti di perenggan 4.1.3 dan 4.1.4.
4.3.2 Setelah Analisis Permintaan dilakukan, Aktiviti perlu

menyediakan tugasan-tugasan pelaksanaan aktiviti yang akan
menyumbang kepada Program.
4.3.3 Skop outcome Aktiviti perlu mengambil kira punca kuasa dan
bidang kuasa di bawah Aktiviti bagi menangani masalah/
keperluan pelanggan dan stakeholder Aktiviti yang telah dikenal
pasti.
M.S. 38/81
4.3.4 Setiap outcome Aktiviti yang telah dikenal pasti perlu

mempunyai Petunjuk Prestasi Utama (KPI) yang digunakan
sebagai indikator untuk membuktikan pencapaian outcome
tersebut. Penentuan KPI perlu mempunyai ciri-ciri SMART dan
dibuktikan oleh sumber data yang boleh dipercayai dan
disahkan oleh organisasi yang diiktiraf.
4.3.5 Setelah outcome Aktiviti ditentukan, Aktiviti perlu mengenal pasti

output-output yang akan menyumbang kepada outcome yang
berkaitan. Output-output yang dikenal pasti hendaklah
outcome Aktiviti dan juga mempunyai KPI.

output serta KPI Aktiviti ialah menentukan sasaran KPI bagi
outcome dan output Aktiviti yang telah ditetapkan. Penentuan
sasaran KPI untuk outcome dan output Aktiviti bermula dengan
menentukan sasaran jangka panjang Rancangan Malaysia dan
seterusnya penentuan sasaran tahunan sepanjang lima tahun.

perlu mempunyai aras asas (baseline) yang akan dijadikan kayu

outcome dan output Aktiviti. Aktiviti juga perlu menetapkan
tahap toleransi sasaran KPI.
4.3.9 Aktiviti juga harus menentukan milestonesataumenetapkan

tarikh jangkaan pencapaian setiap sasaran KPI, outcome dan
output.
4.3.10 Aktiviti akan memasukkan Rancangan Penilaian Aktiviti yang

telah disediakan di MOIC ke dalam APMF.
5. Penyediaan Bajet
5.1 Aktiviti
5.1.1 Kementerian akan memulakan penyediaan bajet setelah

Pekeliling Perbendaharaan: Garis Panduan bagi Penyediaan
Cadangan Anggaran Perbelanjaan bagi tahun berkenaan
dikeluarkan oleh Kementerian Kewangan. Tempoh penyediaan
dan tarikh penyerahan bajet adalah seperti yang diperuntukkan
dalam Pekeliling Perbendaharaan bagi tahun tersebut.
5.1.2 Penyediaan bajet di peringkat Aktiviti bermula dengan

mesyuarat APMC membincangkan keperluan peruntukan Aktiviti
M.S. 39/81
untuk melaksanakan strategi-strategi mencapai keberhasilan

(outcome dan output) Aktiviti bagi tahun bajet.

5.1.3 APMC perlu memberi keutamaan peruntukan kepada strategi-

strategi untuk mencapai keberhasilan (outcome dan output)
yang sejajar dengan hala tuju strategik tahun bajet seperti yang
digariskan dalam Pekeliling Perbendaharaan tersebut.
5.1.4 Penyediaan anggaran peruntukan Sedia Ada perlu disediakan

mengikut Batas Perbelanjaan (Expenditure Target - ET) yang
diberi bagi mengelak permohonan yang melebihi anggaran
peruntukan yang telah ditetapkan (melalui ET) ditolak.
5.1.5 APMC perlu menentukan sekiranya ada keperluan untuk

perluasan Aktiviti Sedia Ada melalui permohonan bajet di bawah
Dasar Baru dan One-Off. Perluasan Aktiviti di bawah Dasar
Baru dan One-Off memerlukan justifikasi yang kukuh.
5.1.6 Oleh yang demikian, perluasan Aktiviti di bawah Dasar Baru dan
One-Off perlu menyumbang ke arah pencapaian satu atau lebih
outcome Aktiviti dan disokong dengan data dan statistik, atau
bukti lain yang mampu mengukuhkan keperluan untuk
perluasan tersebut.
5.1.7 Sehubungan itu juga, Aktiviti digalakkan menggunakan

maklumat penilaian Aktiviti dalam permohonan Dasar Baru dan
One-Off.
5.1.8 Aktiviti perlu mengenal pasti jumlah peruntukan tambahan yang

diperlukan selepas mengambil kira nilai threshold yang telah
ditetapkan kepada kementerian oleh Kementerian Kewangan.
Oleh yang demikian, peruntukan tambahan yang diberi kepada
Dasar Baru atau One-Off merupakan jumlah peruntukan setelah
menolak nilai threshold.
5.1.9 Threshold yang diberikan adalah merupakan nilai peruntukan

yang perlu disediakan oleh kementerian sendiri bagi setiap
Dasar Baru dan One-Off. Setiap Dasar Baru dan One-Off terikat
kepada nilai threshold dan penggabungan semua nilai threshold
Dasar Baru dan/atau One-Off dalam permohonan tidak
dibenarkan. Peruntukan tambahan yang diberikan adalah
masing-masing untuk setiap Dasar Baru dan/atau One-Off.
5.1.10 Projek-projek pembangunan baru yang dirancang oleh Aktiviti

perlu menyumbang kepada satu atau lebih outcome Aktiviti.
Projek-projek pembangunan di bawah OBB disifatkan sebagai
sebahagian daripada output dan pencapaian outcome Aktiviti
mengambil kira kesemua aspek sumbangan daripada OE dan
DE.
M.S. 40/81
5.1.11 APMC akan menilai dan mengenal pasti peruntukan bagi OE

dan DE bagi tahun bajet secara bersama bagi menentukan
keperluan peruntukan adalah mencukupi bagi aktiviti mengurus
(termasuk perbelanjaan pelaksanaan projek-projek
pembangunan yang memerlukan penggunaan peruntukan OE)
dan pembangunan.
5.1.12 Setelah mengenal pasti keperluan peruntukan bagi tahun bajet,

Aktiviti akan memasukkan data-data OE ke dalam modul APMF
- ABS dalam sistem MyResults.
5.1.13 Bagi permohonan projek-projek pembangunan baru DE, Aktiviti

akan memasukkan data-data berkaitan projek ke dalam Sistem
Pemantauan Projek (SPP II). Senarai, data dan jumlah siling
projek yang dikenal pasti di bawah Aktiviti akan disalurkan
kepada sistem MyResults di bawah APMF.
5.1.14 Ketua Aktiviti akan mengesahkan maklumat perancangan

keberhasilan dan permohonan peruntukan tahun bajet dengan
Pengurus Program dalam sistem MyResults.
5.2 Program
5.2.1 Di peringkat Program, Pengurus Program akan

mempengerusikan mesyuarat PPMC bagi meneliti permohonan
peruntukan kesemua Aktiviti di bawah tanggungjawabnya dan
memastikan strategi pelaksanaan bajet yang dikemukakan
bersesuaian dengan hala tuju strategik tahun bajet seperti yang
digariskan dalam Pekeliling Perbendaharaan tersebut.
5.2.2 PPMC juga perlu menilai semula prestasi keberhasilan

peringkat Program dan strategi-strategi pelaksanaannya melalui
Aktiviti untuk memastikan ia relevan dan mampu
mempertingkatkan prestasi keberhasilan yang dirancang.
5.2.3 Bagi Program OBB yang baru (setelah diluluskan oleh PRC),
Aktiviti-aktiviti yang berkaitan perlu menyediakan anggaran
peruntukan pelaksanaan strategi-strategi mencapai
keberhasilan (outcome dan output) Aktiviti yang sejajar dengan
keberhasilan Program OBB baru.
5.2.4 Setelah berpuas hati dengan sumbangan Aktiviti-aktiviti dan

jumlah anggaran peruntukan yang disediakan di bawah
Program OBB, Pengurus Program akan mengesahkan
maklumat perancangan keberhasilan dan permohonan
peruntukan tahun bajet semua Aktiviti di bawahnya dalam
sistem MyResults yang seterusnya akan diserahkan kepada
Pegawai Pengawal.
M.S. 41/81
5.3 Kementerian
5.3.1 Permohonan peruntukan yang diterima daripada kesemua

Program OBB Kementerian akan digabungkan di peringkat
kementerian. Pegawai Pengawal kemudiannya akan
mempengerusikan MOIC bagi menyemak semula permohonan
peruntukan yang dikemukakan serta mengesahkan sasaran
keberhasilan Kementerian, Program OBBdan Aktiviti.
5.3.2 MOIC perlu memastikan permohonan peruntukan sedia ada

mengikut ET yang diberikan dan permohonan peruntukan Dasar
Baru dan One-Off yang dipohon mempunyai justifikasi yang
kukuh dan menyumbang kepada keberhasilan tahun bajet yang
dirancang dan seterusnya menyumbang kepada keberhasilan
Program-program di peringkat nasional.
5.3.3 Setelah berpuas hati dengan permohonan peruntukan

kementerian dan sasaran keberhasilan yang dirancang bagi
tahun bajet, Pegawai Pengawal akan seterusnya mengesahkan
maklumat berkaitan dalam sistem MyResults yang akan diterima
oleh Kementerian Kewangan.
5.3.4 Kementerian akan menyediakan Laporan MOIC yang akan

dibentangkan bersama-sama dengan Perjanjian Prestasi
semasa pembentangan permohonan bajet kepada CPMC.
5.3.5 Setelah mendapat ulasan berkenaan keutamaan peruntukan

kepada Program/Aktiviti serta strategi-strategi untuk mencapai
keberhasilan (outcome dan output) yang sejajar dengan hala
tuju strategik tahun bajet oleh CPMC, Kementerian serta BRO
akan menilai semula dan mengemas kini Perjanjian Prestasi
Kementerian.
6. Pemantauan
6.1 Kementerian
6.1.1 Setelah menerima bajet yang diluluskan, kementerian (melalui

mesyuarat MOIC) hendaklah memulakan pemantauan terhadap
prestasi keberhasilan dan perbelanjaan peruntukan yang telah
diluluskan.
6.1.2 Pemantauan prestasi keberhasilan, pengurusan perbelanjaan

dan perakaunan serta pengurusan pungutan dan tunggakan
hasil Kerajaan perlu dilakukan bersama secara berkala agar
kementerian dapat mengesan dan mempertingkatkan usaha
pelaksanaan strategi Program OBB dan Aktiviti sepanjang tahun
bagi memastikan sasaran prestasi keberhasilan tahun tersebut
tercapai.
M.S. 42/81
6.1.3 Pengukuran dan pemantauan kemajuan pencapaian outcome

dan output akan mengguna pakai petunjuk dan sasaran prestasi
yang telah dipersetujui dalam MES.
6.1.4 Di peringkat kementerian, proses pemantauan akan dijalankan

dengan mengguna pakai Kerangka Pemantauan dan Penilaian
yang meliputi lima elemen seperti mana Rangkaian Tangga
Keberhasilan iaitu input, proses, output, outcome dan impak.
6.1.5 Semasa membuat pemantauan prestasi keberhasilan,

Kementerian akan menggunakan maklumataras asas iaitu
maklumat kualitatif dan/atau kuantitatif serta milestones yang
telah ditentukan semasa perancangan sebagai petunjuk
pencapaian prestasi.
6.1.6 Data yang dikumpul akan dianalisis untuk menentukan sama

ada pencapaian semasa adalah berada dalam lingkungan
sasaran (termasuk varian) yang telah ditentukan.
6.1.7 Proses pemantauan bermula dengan pengukuran elemen-

elemen input iaitu sumber-sumber kementerian yang digunakan
untuk mengeluarkan output akhir yang telah digariskan dalam
MES. Pengukuran adalah terhadap sama ada penggunaan
sumber-sumber Progam sedia ada telah dimaksimumkan di
dalam penghasilan output.
6.1.8 Seterusnya, pemantauan terhadap elemen-elemen proses iaitu

proses kerja bagi pengeluaran output perlu dijalankan.
Kementerian perlu memastikan proses pengeluaran output yang
dijalankan mengikut ketetapan masa dan kos yang telah
dipersetujui. Penambahbaikan ke atas proses kerja hendaklah
sentiasa dilakukan bagi memastikan proses kerja adalah cekap
dan berkesan.
6.1.9 Pemantauan terhadap elemen input dan proses akan disusuli

dengan pemantauan terhadap elemen output. Pemantauan dan
pengukuran elemen output adalah berdasarkan kuantiti seperti
yang telah digariskan dalam MES.
6.1.10 Seterusnya, kementerian perlu memantau elemen outcome

kementerian. Outcome kementerian adalah perubahan yang
dihasilkan oleh kementerian melalui sumbangan output
Program/Aktiviti OBB dalam memenuhi/menangani keperluan/
masalah stakeholder/pelanggan. Pemantauan outcome adalah
menerusi KPI yang telah ditentukan.
6.1.11 Kemudian, pemantauan terhadap elemen impak akan

dijalankan. Pencapaian impak akan mengambil jangka masa
yang lebih panjang dan terhasil daripada pencapaian outcome.
M.S. 43/81
6.1.12 Sekiranya pencapaian mendapati keberhasilan berada di luar

sasaran, hasil analisis serta penjelasan perlu dilaporkan kepada

MOIC setiap suku tahun.
6.1.13 Setelah sekian waktu pemantauan berkala dilakukan dan

didapati prestasi KPI berkemungkinan tidak mencapai sasaran,
Kementerian perlu menilai semula sasaran dan/atau strategi-
strategi pelaksanaan Program-program OBB Kementerian bagi
memastikan sasaran KPI tercapai.
6.1.14 Maklumat pemantauan akan digunakan sebagai sebahagian

daripada input Laporan Prestasi Suku Tahunan dan Tahunan
Kementerian.
6.2 Program
6.2.1 Di peringkat Program, PPMC akan memantau prestasi

keberhasilan dan perbelanjaan peruntukan secara berkala dan
membuat laporan kepada MOIC.
6.2.2 Bagi pemantauan prestasi keberhasilan, PPMC perlu merujuk

kepada sasaran KPI yang dipersetujui dan prestasi pencapaian
KPI tersebut secara berkala yang dibandingkan dengan prestasi
aras asas untuk memastikan ianya ke arah pencapaian prestasi
yang dirancang.
6.2.3 Sekiranya pemantauan berkala yang dilakukan mendapati

prestasi KPI berkemungkinan tidak mencapai sasaran, PPMC
perlu menilai semula strategi-strategi pelaksanaan Program
yang dilakukan bagi memastikan sasaran KPI tercapai.
6.2.4 Di peringkat Program, proses pemantauan akan dijalankan

dengan mengguna pakai Kerangka Pemantauan dan Penilaian.
Langkah-langkah pemantauan adalah sama seperti di
perenggan 6.1.4 sehingga 6.1.11.

sasaran, hasil dan keputusan analisis serta penjelasan perlu
dilaporkan kepada MOIC setiap suku tahun.

Program perlu menilai semula sasaran dan/atau strategi-strategi
pelaksanaan Program bagi memastikan sasaran KPI tercapai.
6.2.7 Program perlu mengemukakan Laporan Pemantauan Program

OBB bagi Suku Tahunan dan Tahunan kepada MOIC yang akan
digunakan sebagai sebahagian daripada input Laporan Prestasi
Suku Tahun dan Tahunan Kementerian.
M.S. 44/81
6.3 Aktiviti

6.3.1 Di peringkat Aktiviti, APMC akan memantau prestasi
keberhasilan dan perbelanjaan peruntukan secara berkala dan
membuat laporan kepada PPMC.
6.3.2 Bagi tujuan pemantauan prestasi keberhasilan Aktiviti, APMC

boleh merujuk proses seperti di perenggan 6.2.2 dan 6.2.3.
6.3.3 Peruntukan yang diluluskan bagi Dasar Baru dan/atauOne-Off

tidak boleh digunakan untuk Program OBB lain kerana ia boleh
menjejaskan pencapaian outcome yang disumbangkan oleh
Dasar Baru atau One-Off tersebut.
6.3.4 Di peringkat Aktiviti, proses pemantauan juga akan dijalankan

dengan mengguna pakai Kerangka Pemantauan dan Penilaian.
Langkah-langkah pemantauan adalah sama seperti di
perenggan 6.1.4 sehingga 6.1.11.

sasaran, hasil dan keputusan analisis serta penjelasan perlu
dilaporkan kepada PPMC setiap suku tahun.

Aktiviti perlu menilai semula sasaran dan/atau strategi-strategi
pelaksanaan Aktiviti bagi memastikan sasaran KPI tercapai.
6.3.7 Aktiviti perlu mengemukakan Laporan Pemantauan Aktiviti bagi

Suku Tahunan dan Tahunan kepada MOIC yang akan
digunakan sebagai sebahagian daripada input Laporan Prestasi
Suku Tahunan dan Tahunan Kementerian.
7. Penilaian
7.1 Kementerian
7.1.1 Kementerian melalui MOIC akan menilai Program dan Aktiviti

OBB secara menyeluruh dengan tujuan untuk:
(i) mengenalpasti keperluan mengubahsuai (mengurang atau

menambah) program yang sedia ada atau keperluan
memperluaskan lagi program sedia ada;
(ii) menentukan sama ada jumlah sumber yang digunakan

sekarang harus dikekalkan, dikurangkan, ditambah atau
dimansuhkan sama sekali;
(iii) menguji kecekapan penggunaan sumber-sumber dalam

mengeluarkan hasil dan mencapai objektif;
M.S. 45/81
(iv) menguji sama ada penggunaan sumber-sumber itu telah

mendatangkan hasil optimum dan sama ada terdapat

pembaziran dalam proses itu;
(v) menentukan sama ada objektif sesuatu program itu adalah

masih sesuai dan relevan dalam keadaan semasa; dan
(vi) menguji sama ada hasil sesuatu program itu telah berjaya
mencapai objektif yang ditetapkan.
7.1.2 Penilaian Sumatif
7.1.2.1 Penilaian sumatif harus dilakukan ke atas Program/

Aktiviti sekurang-kurangnya sekali dalam setiap lima
tahun. Penilaian sumatif Program dan Aktiviti OBB
dilakukan mengikut peringkat kitaran hayat Program/
Aktiviti yang telah ditentukan dalam Rancangan
Penilaian Program dan Aktiviti OBB.
7.1.2.2 Penilaian terhadap kesesuaian Program/Aktiviti yang

dilaksanakan oleh kementerian adalah berdasarkan
kepada pencapaian outcome melalui bidang kuasa dan
sumber-sumber sedia ada serta jangka masa
pencapaian keberhasilan sama ada Program/Aktiviti
yang dilaksanakan telah memenuhi keperluan/
menangani masalah stakeholder/pelanggan.
7.1.2.3 Seterusnya, penilaian terhadap keberkesanan Program/

Aktiviti akan dilakukan. Program/Aktiviti yang berkesan
akan menunjukkan pencapaian kemajuan outcome
yang telah diingini.
7.1.2.4 Penilaian terhadap kecekapan Program/Aktiviti ialah

menilai sama ada outcome dan output telah dihasilkan
melalui penggunaan sumber-sumber sedia ada secara
optimum.
7.1.2.5 Penilaian ekonomi Program/Aktiviti ialah menilai

keseluruhan jumlah kos pelaksanaan Program/Aktiviti
bagi menghasilkan keberhasilan dan sama ada ia telah
dilaksanakan melalui perbelanjaan yang munasabah.
7.1.2.6 Setelah penilaian terhadap Program/Aktiviti dilakukan,

Kementerian perlu membuat keputusan sama ada
untuk meneruskan/memansuhkan Program/Aktiviti atau
memperluaskan/memperkecilkan skop peranan
Program/Aktiviti tersebut.
7.1.2.7 Keputusan di perenggan 7.1.2.6 akan dimasukkan ke

dalam Laporan Penilaian Program/Aktiviti OBB
Kementerian dan seterusnya dikemukakan kepada
M.S. 46/81
CPMC melalui Pejabat Belanjawan Negara,

Kementerian Kewangan untuk makluman sebelum
proses penyediaan bajet bermula dalam bulan Januari.
7.1.2.8 Perancangan dan penyediaan bajet akan mengambil

kira keputusan yang telah dibuat di perenggan 7.1.2.6.
7.2 Program
7.2.1 Penilaian Formatif
7.2.1.1 Penilaian formatif perlu dilakukan oleh Program setiap

tahun dan merujuk kepada penilaian kepada strategi
yang dilaksanakan oleh Program untuk mencapai
keberhasilan.
7.2.1.2 Penilaian formatif mengambil kira pemantauan yang

telah dilakukan dan akan dijalankan sebelum
mengambil tindakan pembetulan ke atas strategi
pelaksanaan Program OBB bagi mempertingkatkan
keberhasilan.
7.2.1.3 Penilaian ke atas Program bermula dengan penentuan

kesesuaian strategi yang dilaksanakan bagi memenuhi
keperluan/masalah stakeholder/pelanggan.
7.2.1.4 Penilaian terhadap kesesuaian strategi yang

dilaksanakan oleh Program adalah berdasarkan kepada
sejauh mana bidang kuasa dan sumber-sumber sedia
ada serta jangka masa pencapaian keberhasilan dapat
membolehkan Program memenuhi keperluan/
menangani masalah yang telah dikenal pasti.
7.2.1.5 Seterusnya, penilaian terhadap keberkesanan strategi

Program akan dilakukan. Strategi yang berkesan akan
menunjukkan pencapaian kemajuan yang selaras atau
mencapai sasaran (milestones)yang telah ditetapkan
bagi tahun tersebut. Penilaian keberkesanan strategi
menilai sejauh mana strategi yang dilaksanakan
mencapai outcome dan output Program berdasarkan
kepada hasil pemantauan.
7.2.1.6 Penilaian kecekapan terhadap strategi Program menilai

sama ada sumber-sumber telah digunakan secara
optimum bagi menghasilkan output dan outcome yang
disasarkan.
7.2.1.7 Penilaian ekonomi Program adalah menilai kos-kos

pelaksanaan strategi bagi menghasilkan keberhasilan
dan sama ada ia dapat diminimumkan melalui
M.S. 47/81
pengurangan pembaziran sumber atau perolehan value

for money.
7.2.1.8 Keputusan penilaian Program akan dikemukakan

kepada MOIC untuk makluman tindakan penambah
baikan yang telah dilakukan bagi mencapai
keberhasilan yang dirancang.
7.2.2.1 Program akan melaksanakan penilaian sumatif pada

tahun ditentukan penilaian Program akan dilakukan
berdasarkan Rancangan Penilaian Program OBB
Kementerian dalam PPMF.
7.2.2.2 PPMC akan melaksanakan penilaian terhadap Program

masing-masing dan keputusannya akan dikemukakan
kepada MOIC.
7.2.2.3 Penilaian terhadap kesesuaian Program adalah

berdasarkan kepada pencapaian outcome melalui
bidang kuasa dan sumber-sumber sedia ada serta
jangka masa pencapaian keberhasilan sama ada
Program yang dilaksanakan telah memenuhi keperluan/
menangani masalah stakeholder/pelanggan.
7.2.2.4 Seterusnya, penilaian terhadap keberkesanan Program

akan dilakukan. Program yang berkesan akan
menunjukkan pencapaian kemajuan outcome yang
telah diingini.
7.2.2.5 Penilaian terhadap kecekapan Program ialah menilai

sama ada outcome dan output telah dihasilkan melalui
penggunaan sumber-sumber sedia ada secara
optimum.
7.2.2.6 Penilaian ekonomi Program ialah menilai keseluruhan

jumlah kos pelaksanaan Program bagi menghasilkan
keberhasilan dan sama ada ia telah dilaksanakan
melalui perbelanjaan yang munasabah.
7.2.2.7 PPMC akan melaksanakan keputusan MOIC setelah

menerima keputusan dan arahan MOIC sama ada
untuk meneruskan/memansuhkan Program atau
memperluaskan/memperkecilkan skop peranan
Program tersebut.
M.S. 48/81
7.3 Aktiviti

7.3.1 Penilaian Formatif
7.3.1.1 Penilaian formatif perlu dilakukan oleh Aktiviti setiap

tahun dan merujuk kepada penilaian kepada strategi
yang dilaksanakan oleh Aktiviti untuk mencapai
keberhasilan.
7.3.1.2 Langkah-langkah pelaksanaan penilaian formatif ke

atas Aktiviti adalah sama seperti perenggan 7.2.1.2
sehingga 7.2.1.7.
7.3.1.3 Keputusan penilaian Aktiviti akan dikemukakan kepada

PPMC untuk makluman tindakan penambahbaikan
yang telah dilakukan bagi mencapai keberhasilan yang
dirancang.
7.3.2.1 Aktiviti akan melaksanakan penilaian sumatif pada

tahun ditentukan penilaian Aktiviti akan dilakukan
berdasarkan Rancangan Penilaian Aktiviti Kementerian
dalam APMF.
7.3.2.2 APMC akan melaksanakan penilaian terhadap Aktiviti

masing-masing dan keputusannya akan dikemukakan
kepada PPMC.
7.3.2.3 Langkah-langkah pelaksanaan penilaian sumatif ke

atas Aktiviti adalah sama seperti perenggan 7.2.2.3
sehingga 7.2.2.7.
8. Pelaporan Keberhasilan
8.1 Kementerian perlu menyediakan Laporan Prestasi Suku Tahunan dan

Laporan Prestasi Tahunan Kementerian hasil dapatan daripada
pemantauan dan penilaian prestasi Program dan Aktiviti Kementerian.
8.2 Laporan Prestasi yang disediakan perlu dikemukakan kepada urus

setia CPMC iaitu Kementerian Kewangan bagi tujuan penyemakan,
analisis dan penyelarasan Laporan Prestasi Suku Tahunan dan
Tahunan semua kementerian untuk dikemukakan kepada Mesyuarat
Ketua Setiausaha dan Ketua Perkhidmatan, Mesyuarat Jawatankuasa
Perancang Pembangunan Negara, Mesyuarat Jemaah Menteri dan
Parlimen.
8.3 Garis masa untuk menyediakan Laporan Prestasi Suku Tahunan dan
Laporan Prestasi Tahunan Kementerian adalah seperti ditunjukkan
dalam Jadual 4.
M.S. 49/81
9. Akauntabiliti dan Autoriti

9.1 Pernyataan dan skop akauntabiliti Pegawai Pengawal adalah seperti

yang terkandung dalam Perjanjian Prestasi di peringkat kementerian
(MES). Pegawai Pengawal adalah bertanggungjawab penuh ke atas
segala data dan maklumat keberhasilan dan kewangan yang
ditetapkan dan dikemukakan dalam Perjanjian Prestasi.
9.2 Di bawah OBB, skop akauntabiliti diperluaskan kepada Pengurus

Program dan Ketua Aktiviti. Oleh yang demikian, Pegawai Pengawal
diberi kuasa untuk melantik Pengurus Program dan Ketua Aktiviti untuk
menerajui pelaksanaan Program dan Aktiviti di kementerian/agensi
masing-masing.
9.3 Pernyataan dan skop akauntabiliti Pengurus Program dan Ketua

Aktiviti adalah seperti yang terkandung dalam Perjanjian Prestasi
Program (PPMF) dan Aktiviti (APMF). Pengurus Program dan Ketua
Aktiviti bertanggungjawab kepada Pegawai Pengawal untuk
memastikan keberhasilan yang dipersetujui dalam Perjanjian Prestasi
tercapai.
9.4 Perluasan akauntabiliti kepada Pengurus Program dan Ketua Aktiviti

bertujuan mempertingkatkan tanggungjawab ke atas Perjanjian
Prestasi yang dikemukakan serta mengiktiraf keperluan autoriti yang
memberi kuasa kepada Pengurus Program dan Ketua Aktiviti
menggunakan sumber-sumber (termasuk sumber manusia) Program/
Aktiviti masing-masing bagi mencapai keberhasilan yang dipersetujui.
M.S. 50/81
BAHAGIAN D – PERKARA AM DAN KESIMPULAN
BAHAGIAN D – PERKARA AM DAN KESIMPULAN
10. Perkara Am
10.1 Dokumen ini boleh didapati di laman web Kementerian Kewangan di

http://www.treasury.gov.my. Sebarang pertanyaan berkenaan
dokumen ini boleh dikemukakan melalui e-mel kepada
myresults@treasury.gov.my.
11. Kesimpulan
11.1 OBB ialah mekanisme berstruktur untuk menghubungkaitkan dan

memperkemas inisiatif transformasi nasional daripada pembentukan
konsep kepada pencapaian keberhasilan melalui pelaksanaan
Program dan Aktiviti yang berkesan serta akauntabiliti yang
dipertingkatkan di semua peringkat.
11.2 OBB memandu ke arah meningkatkan keberkesanan pengurusan

perbelanjaan awam. OBB merangkumi bajet bersepadu berasaskan
outcome yang sejajar dengan NRF, pengurusan inisiatif cross-cutting
yang cekap, pemerkasaan akauntabiliti dan autoriti, serta peningkatan
pengurusan prestasi melalui sistem pemantauan dan penilaian yang
teguh di sektor awam.
11.3 Pelaksanaan OBB yang mapan dan berkesan adalah berdasarkan

struktur institusi yang teguh disokong oleh proses strategik dalam
perancangan untuk outcome, penyediaan bajet, pemantauan dan
penilaian dan pelaporan keberhasilan melalui penggunaan Templat
Strategik.
11.4 OBB memperincikan peranan dan tanggungjawab agensi pusat dan

kementerian dengan lebih jelas melalui pelaksanaan program
intervensi bersepadu bagi mencapai keberhasilan dengan pengunaan
sumber yang optimum. Pemantauan dan penilaian program serta
pelaporan keberhasilan dilaksanakan bagi mempertingkatkan
akauntabiliti dan ketelusan.
M.S. 51/81
BAHAGIAN E- LAMPIRAN 1

Lampiran 1
Kerangka Keberhasilan Nasional

TERAS STRATEGIK 1: Mewujudkan persekitaran untuk menjayakan pertumbuhan ekonomi
OUTCOME PROGRAM NASIONAL

KRA RMKe-10 No No
RMKe-10 RMKe-10
KRA1 Peningkatan daya saing negara dalam persekitaran global

ON1 Pengukuhan daya tahan ekonomi dan perluasan syer pasaran
global bagi produk dan perkhidmatan Malaysia.
PN1 Program Peningkatan Daya Saing
Negara
KRA2 Pertambahan sumbangan daripada sumber pertumbuhan baru dengan nilai ditambah yang tinggi
ON2 Kepelbagaian ekonomi dengan pertambahan syer aktiviti bernilai
ditambah tinggi dan intensif pengetahuan kepada KDNK
PN2 Program Pengukuhan Ekosistem
Bagi Sumber Pertumbuhan Baru
Yang Bernilai Tambah Tinggi
KRA3 Penyerapan dan penyebaran inovasi dan teknologi secara meluas
ON3 Peningkatan produktiviti, kecekapan dan kualiti serta penghasilan
produk, perkhidmatan dan model/proses perniagaan baru
PN3 Program Rangsangan Kreativiti
dan Inovasi
KRA4 Penglibatan sektor swasta yang intensif
ON4 Pertumbuhan yang diterajui sektor swasta dengan Kerajaan
sebagai pemudah cara
PN4 Program Pengukuhan
Persekitaran Berorientasi
Pasaran dan Mesra Perniagaan
KRA5 Pengukuhan keupayaan dan pembudayaan keusahawanan
ON5 Peningkatan kewujudan high net worth business venture
PN5 Program Penyediaan Sistem
Sokongan untuk Perniagaan dan
Pembudayaan Keusahawanan
M.S. 53/81


TERAS STRATEGIK 2: Menuju ke arah pembangunan sosioekonomi secara inklusif

KRA RMKe-10 No No
RMKe-10 RMKe-10
KRA6 Pembasmian kemiskinan dan peningkatan pendapatan bagi isi rumah berpendapatan 40%
terendah
ON6 Bahagian pendapatan bagi isi rumah berpendapatan 40%
terendah meningkat
PN6 Program Pembasmian
Kemiskinan
PN7 Program peningkatan pendapatan
KRA7 Peningkatan akses kepada infrastruktur asas fizikal dan sosial yang berkualiti dan mampu milik
terutama di luar bandar
ON7 Kualiti hidup di luar bandar semakin meningkat
PN8 Program Pembangunan Luar
Bandar Bersepadu
KRA8 Pembangunan pesat Masyarakat Perdagangan dan Perindustrian Bumiputera dan penyertaan
efektif profesional Bumiputera dalam sektor korporat
ON8 Peningkatan penyertaan Bumiputera (usahaniaga, hak milik dan
penguasaan serta guna tenaga) dalam sektor ekonomi
PN9 Program Pembangunan
Keusahawanan Secara
Bersepadu
PN10 Program Peningkatan Penyertaan
Bumiputera dalam Sektor
Korporat
KRA9 Pembangunan wilayah yang lebih seimbang
ON9 Pembangunan sosioekonomi antara wilayah yang lebih terancang
dan seimbang
PN11 Program Pembangunan Wilayah
M.S. 54/81


TERAS STRATEGIK 3: Membangun dan mengekalkan modal insan bertaraf dunia

KRA RMKe-10 No No
RMKe-10 RMKe-10
KRA10 Peningkatan kualiti pelajar termasuk melalui peningkatan kualiti guru

ON10 Pelajar yang mempunyai daya kreativiti dan inovasi yang tinggi,
kemahiran yang bersesuaian, bersikap positif dan beretika
PN12 Program Peningkatan Kualiti
Pelajar
KRA11 Pengarusperdanaan latihan vokasional dan kemahiran
ON11 Peningkatan individu berkemahiran tinggi yang memenuhi
permintaan industri
PN13 Program Mengarusperdana
Latihan Vokasional dan
Kemahiran
KRA12 Peningkatan kompetensi siswazah
ON12 Peningkatan kebolehpasaran graduan sejajar dengan keperluan
industri dan aktiviti ekonomi baru
PN14 Program Peningkatan
Kompetensi Siswazah
KRA13 Peningkatan keupayaan penyelidikan dan inovasi
ON13 Pembentukan komuniti penyelidik yang aktif, dinamik dan berdaya
saing yang menghasilkan ciptaan bernilai tinggi dan merintis ilmu
baru
PN15 Program Peningkatan Keupayaan
Penyelidikan dan Inovasi
KRA14 Peningkatan kecekapan pasaran tenaga kerja
ON14 Kewujudan pasaran tenaga kerja cekap yang mampu menilai
bakat, memadankan keperluan dan memudahkan pengurusan
sumber manusia
PN16 Program Peningkatan Kecekapan
Pasaran Tenaga Kerja
M.S. 55/81


TERAS STRATEGIK 4: Mewujudkan persekitaran ke arah meningkatkan kualiti hidup

KRA RMKe-10 No No
RMKe-10 RMKe-10
KRA15 Pengukuhan keselamatan negara dan ketenteraman awam, termasuk pengurangan jenayah
ON15 Persekitaran yang menjamin keyakinan awam, keselamatan
negara dan ketenteraman awam untuk kehidupan yang sejahtera
PN17 Program Keselamatan Negara
dan Ketenteraman Awam
KRA16 Penjagaan kesihatan berkualiti dan gaya hidup aktif
ON16 Masyarakat sihat yang mempunyai akses kepada penjagaan
kesihatan dan kemudahan rekreasi yang berkualiti
PN18 Program Pembangunan Sektor
Kesihatan
PN19 Program Pembangunan Sukan
dan Rekreasi
KRA17 Peningkatan kecekapan sistem pengangkutan awam
ON17 Sistem pengangkutan awam yang bersepadu, mudah sampai dan
selamat
PN20 Program Peningkatan Kecekapan
Sistem Pengangkutan Awam
KRA18 Penggalakan pembangunan mampan
ON18 Pembangunan sosioekonomi yang mampan dengan alam sekitar
yang sihat, sejahtera dan selamat
PN21 Program Pengurusan Sumber
Asli, Tenaga dan Alam Sekitar
KRA19 Pembangunan masyarakat progresif
ON19 Masyarakat yang menikmati kesejahteraan kehidupan dan
memiliki nilai-nilai positif
Masyarakat
PN23 Program Pengukuhan Perpaduan
Kebudayaan
KRA20 Peningkatan akses kepada kemudahan asas yang berkualiti dan mampu milik di bandar
ON20 Seluruh rakyat mampu menikmati keperluan asas yang berkualiti
setanding dengan negara maju
Perumahan
PN26 Program Perkhidmatan Bandar
M.S. 56/81


TERAS STRATEGIK 5: Mentransformasikan kerajaan ke arah mentransformasikan Malaysia

KRA RMKe-10 No No
RMKe-10 RMKe-10
KRA21 Peningkatan integriti dengan penghapusan ruang dan peluang untuk rasuah
ON21 Sistem penyampaian perkhidmatan yang berintegriti tinggi dan
diyakini
PN27 Program Pembudayaan Tadbir
Urus Baik
KRA22 Penyampaian perkhidmatan yang inovatif
ON22 Penyampaian perkhidmatan yang cekap dan berkesan yang
memuaskan kehendak pelanggan
PN28 Program Penambahbaikan
Sistem Penyampaian Mesra
Pelanggan
KRA23 Peningkatan kecekapan dan keberkesanan pelaksanaan program dan projek
ON23 Pelaksanaan program dan projek yang menepati keperluan, masa
dan memenuhi kepuasan pelanggan
PN29 Program Pengukuhan
Perancangan dan Pengurusan
Projek Secara Bersepadu
KRA24 Peningkatan keupayaan dan kompetensi sektor awam
ON24 Penjawat awam yang berpengetahuan, inovatif, kompeten,
accountable dan boleh menyesuaikan diri mengikut perubahan
PN30 Program Transformasi
Pengurusan Sumber Manusia
Perkhidmatan Awam
M.S. 57/81


Lampiran 4
Laporan MOIC
LAPORAN MOIC
Kementerian
Tarikh
Disediakan oleh
1. GAMBARAN KEMENTERIAN
a. Maklumat Am
b. Maklumat tentang Persekitaran Operasi Kementerian
c. Dashboard Prestasi bagi Prestasi Kewangan/Bukan Kewangan Kementerian
2. PEMPROGRAMAN KEMENTERIAN (OUTCOME KEMENTERIAN, PROGRAM

KEMENTERIAN, OUTPUT KEMENTERIAN)
3. PELAPORAN PRESTASI DI PERINGKAT KEMENTERIAN

a. Sumbangan Kementerian kepada Outcome Nasional
b. Outcome Kementerian
c. Output Kementerian
4. PELAPORAN PRESTASI DI PERINGKAT PROGRAM

a. Sumbangan Program kepada Outcome Kementerian
b. Outcome Program
c. Output Program
5. RINGKASAN PRESTASI KEMENTERIAN
6. PELAPORAN BAJET
a. Jumlah Peruntukan Bajet di Peringkat Kementerian
b. Jumlah Peruntukan Bajet di Peringkat Program
7. EMOLUMEN
M.S. 70/81


8. KESIMPULAN
9. HASIL KEPUTUSAN DAN CADANGAN OLEH BRO DAN CPMC
10. MAKLUMAT TAMBAHAN
M.S. 71/81

Pekeliling Perbendaharaan Malaysia PB 1.1 Lampiran B
LAMPIRAN B
TERMA RUJUKAN BAGI JAWATANKUASA-JAWATANKUASA DI BAWAH

STRUKTUR PELAKSANAAN OBB DI SEKTOR AWAM
A. JAWATANKUASA PEMANDU OBB NASIONAL (NOSC)

1.0 Latar Belakang
1.1 Kaedah menyediakan perancangan dan bajet menggunakan
Pendekatan Berasaskan Program (Programme Based Approach - PBA)
dan pengukuran keberhasilan berasaskan OBA yang diperkenalkan
oleh UPE bermula dengan Rancangan Malaysia Kesepuluh (RMKe-10)
mendedahkan ketidakseragaman di antara rangka kerja perancangan
dan bajet peringkat nasional dengan rangka kerja perancangan dan
bajet di peringkat kementerian di bawah MBS.
1.2 Kerajaan telah memutuskan supaya sistem perancangan dan bajet
yang baru dilaksanakan untuk menyeragamkan perancangan dan bajet
di peringkat Nasional dan kementerian. Bagi tujuan ini, NOSC
ditubuhkan untuk merangka, membangun dan melaksanakan sistem
perancangan dan bajet baru di peringkat kementerian agar
diseragamkan dengan Pendekatan Berasaskan Program dan OBA
yang diperkenalkan dalam RMKe-10.
2.0 Objektif
2.1 NOSC bertanggungjawab dalam memantau pembangunan dan
pelaksanaan OBB di peringkat nasional.
3.0 Skop
3.1 Skop NOSC merangkumi membuat pertimbangan dan perubahan
sewajarnya ke atas struktur, fungsi dan proses pelaksanaan OBB di
peringkat nasional.
4.0 Tugas-tugas:
4.1 NOSC ditugaskan untuk:
i. Menentukan hala tuju pembangunan OBB di peringkat nasional;
ii. Membangunkan OBB dan menambah baik pelaksanaannya
secara berterusan; dan
iii. Menyelia pembangunan dan pelaksanaan sistem bajet dalam
talian.
5.0 Struktur dan Kekerapan Mesyuarat
5.1 Keahlian NOSC:
i. NOSC dipengerusikan oleh Ketua Setiausaha Perbendaharaan
(KSP); dan
ii. Ahli-ahli NOSC terdiri daripada pegawai pengurusan tertinggi
Kementerian Kewangan, Timbalan Ketua Pengarah Perkhidmatan
M.S. 1/9
Awam (KPPA), Ketua Pengarah UPE, Akauntan Negara Malaysia,

Ketua Pengarah UPP, Ketua Pengarah MAMPU dan Ketua
Pengarah Jabatan Kerja Raya (JKR).
5.2 Kekerapan mesyuarat:
i. Mesyuarat hendaklah diadakan sekurang-kurangnya sekali setiap
suku tahun bagi menilai status pelaksanaan OBB; dan
ii. NOSC boleh mengadakan mesyuarat selain daripada kekerapan
yang ditetapkan mengikut keperluan.
B. JAWATANKUASA PENGURUSAN PRESTASI PUSAT (CPMC)

1.0 Latar Belakang
1.1 Setelah perancangan dan penyediaan bajet dikemukakan oleh
kementerian kepada Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian
Kewangan, pemeriksaan terhadap perancangan dan bajet perlu
dilakukan. Di bawah sistem MBS, pemeriksaan bajet dilakukan di
peringkat Jawatankuasa Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian
Kewangan bagi Maksud Perbelanjaan Mengurus manakala bagi
Maksud Perbelanjaan Pembangunan, cadangan, penilaian dan
kelulusan dibuat oleh UPE dan diperakukan oleh jawatankuasa
tersebut.
1.2 Perubahan struktur rancangan dan bajet Negara memerlukan kajian
semula pendekatan pemeriksaan bajet dan penubuhan jawatankuasa
yang akan memeriksa bajet secara holistik. Jawatankuasa ini akan
menilai perancangan dan bajet bagi Maksud Perbelanjaan Mengurus
dan Pembangunan secara bersekali agar perancangan dan komitmen
bajet bagi kedua-dua perbelanjaan adalah seiring dan saling
melengkapi.
2.0 Objektif
2.1 CPMC bertanggungjawab untuk:
i. Mengesahkan permohonan bajet semua kementerian kepada Pejabat
Belanjawan Negara; dan
ii. Melaporkan prestasi kementerian di Mesyuarat Ketua Setiausaha
dan Ketua Perkhidmatan, JPPN, Mesyuarat Jemaah Menteri dan
Parlimen.
3.0 Skop
3.1 Skop CPMC merangkumi mengkaji dan menyelaras keperluan bajet
Dasar Sedia Ada, Dasar Baru, One-Off dan Projek-projek
Pembangunan kementerian bagi memenuhi pelaksanaan NRF.
4.0 Tugas-tugas:
4.1 CPMC ditugaskan untuk:
i. Memastikan Program kementerian selaras dengan NRF;
M.S. 2/9
ii. Mengesahkan kesahihan petunjuk prestasi utama yang digunakan

untuk mengukur pencapaian keberhasilan;
iii. Memberi khidmat nasihat kepada kementerian mengenai
pelarasan/pengubahsuaian Program yang bertindih sekiranya
diperlukan; dan
iv. Menyemak, menganalisis dan menggabungkan Laporan Prestasi
Suku Tahun dan Tahunan kementerian untuk dikemukakan
kepada Mesyuarat Ketua Setiausaha dan Ketua Perkhidmatan,
JPPN, Mesyuarat Jemaah Menteri dan Parlimen.
5.1 Penubuhan CPMC adalah mengikut Pekeliling ini dan selari dengan
pelaksanaan OBB bermula tahun 2012.
5.2 Struktur:
i. CPMC terdiri daripada satu jawatankuasa induk,
ii. Pegawai Pemeriksa Bajet (BRO), Kementerian Kewangan, wakil
sektoral daripda UPE, wakil sektor daripada Bahagian
Pembangunan Organisasi (BPO), JPA, wakil MAMPU dan wakil
UPP akan mengkaji permohonan bajet kementerian dan akan
membentangkan permohonan kementerian kepada Jawatankuasa
Induk CPMC untuk kelulusan.
5.3 Keahlian CPMC:
5.3.1 Jawatankuasa Induk
i. CPMC dipengerusikan oleh Pengarah Belanjawan Negara,
Kementerian Kewangan;
ii. Ahli-ahli CPMC terdiri daripada Timbalan Pengarah Sektor
yang berkaitan daripada Kementerian Kewangan, UPE dan
JPA, wakil MAMPU dan wakil UPP; dan
iii. Jawatan pengerusi CPMC tidak boleh diwakilkan kepada
mana-mana pegawai, melainkan pegawai yang dilantik
sebagai Pengerusi Ganti.
i. CPMC perlu mengadakan sekurang-kurangnya satu
mesyuarat bagi menyemak, menilai dan mengesyorkan
bajet kementerian yang dibentang;
ii. Mesyuarat bagi tujuan penilaian dan pelaporan keberhasilan
kementerian perlu diadakan sekurang-kurangnya sekali
setiap suku tahun; dan
iii. CPMC boleh mengadakan mesyuarat selain daripada
kekerapan yang ditetapkan mengikut keperluan.
M.S. 3/9
C. JAWATANKUASA RASIONALISASI PROGRAM (PRC)

1.0 Latar Belakang
1.1 Struktur Program dan Aktiviti sedia ada lebih menekankan kepada
struktur pewujudan organisasi sebagai sebuah Program atau Aktiviti.
Peralihan kepada konsep PBA dan OBA dalam RMKe-10 telah
mengubah landskap struktur Program dan Aktiviti sedia ada.
Pencapaian keberhasilan tidak lagi dilihat dari pandangan keberhasilan
sesebuah organisasi tetapi dilihat dari pandangan keberhasilan
Program berbentuk intervensi.
1.2 Program berbentuk intervensi melihat pelaksanaan dan pencapaian
keberhasilan Program secara holistik dan mengambil kira sumbangan
dan pencapaian kepada Program oleh semua pihak/organisasi yang
terlibat.
1.3 Dalam melaksanakan OBB, penstrukturan semula Program dan Aktiviti
dan pengenalan semula konsep Program berbentuk intervensi
dilakukan melalui pelaksanaan Bengkel Strategic Programming (SPW).
Sehubungan itu, sebuah jawatankuasa untuk merasionalisasikan
Program kementerian perlu ditubuhkan untuk menilai dan
memperakukan Program-program baru oleh kementerian di masa
hadapan.
2.0 Objektif
2.1 PRC bertanggungjawab untuk meluluskan Program dan Aktiviti baru
yang dicadangkan oleh kementerian.
3.0 Skop
3.1 Skop PRC merangkumi mengkaji dan menyelaras struktur Program
baru kementerian bagi memenuhi pelaksanaan NRF.
4.0 Tugas-tugas:
4.1 PRC ditugaskan untuk:
i. Menyemak dan menilai cadangan Program dan Aktiviti baru yang
dikemukakan oleh kementerian;
ii. Mengenal pasti kemungkinan Program-program yang bertindih yang
menyumbang kepada outcome yang sama di peringkat
kementerian;
iii. Memberi khidmat nasihat kepada kementerian berhubung
Program-program yang didapati bertindih; dan
iv. Memperakukan Program dan Aktiviti baru yang telah dinilai.
5.1 Penubuhan PRC adalah mengikut Pekeliling ini dan selari dengan
5.2 Keahlian PRC:
i. PRC dipengerusikan bersama oleh Timbalan Ketua Setiausaha
Perbendaharaan (Dasar) dan Timbalan Ketua Pengarah I, UPE;
M.S. 4/9
ii. Ahli-ahli PRC terdiri daripada Pengarah BPO, JPA, wakil Bahagian
Ekonomi dan Antarabangsa (BEA) Kementerian Kewangan, wakil
MAMPU dan wakil UPP; dan
iii. Jawatan pengerusi PRC tidak boleh diwakilkan kepada mana-
mana pegawai, melainkan pegawai yang dilantik sebagai
Pengerusi Ganti.
5.3 Kekerapan mesyuarat adalah berdasarkan keperluan.
D. JAWATANKUASA PELAKSANAAN OBB KEMENTERIAN (MOIC)

1.0 Latar Belakang
1.1 Pelaksanaan OBB di peringkat kementerian memerlukan perancangan,
pemantauan dan penilaian di peringkat kementerian itu sendiri.
Kementerian perlu merancang, melaksana dan menilai keberhasilan
Program-program dan Aktiviti-aktiviti kementerian agar sejajar dengan
keberhasilan nasional.
1.2 Sebuah jawatankuasa peringkat kementerian perlu ditubuhkan untuk
merancang hala tuju kementerian melalui perancangan yang strategik
dan bersepadu dan memastikan perancangan tersebut seiring dengan
perancangan strategik di peringkat nasional.
2.0 Objektif
2.1 MOIC bertanggungjawab untuk:
i. Memantau pelaksanaan OBB di peringkat kementerian berjalan
dengan sempurna;
ii. Memastikan perkaitan dan kesesuaian Program dan Aktiviti
kementerian sejajar dengan NRF;
iii. Memantau pengurusan perbelanjaan dan perakaunan mengikut
perancangan di bawah MRF serta pengurusan pungutan dan
tunggakan hasil Kerajaan; dan
iv. Memantau pelaksanaan Program/Aktiviti dan pencapaian
keberhasilan kementerian.
3.0 Skop
3.1 Skop MOIC merangkumi:
i. Membuat pertimbangan dan perubahan sewajarnya ke atas struktur,
fungsi dan proses sedia ada peringkat kementerian agar selari
dengan pelaksanaan OBB; dan
ii. Mengkaji semula dan menyelaras keperluan sedia ada di peringkat
kementerian bagi memenuhi pelaksanaan OBB.
4.0 Tugas-tugas:
4.1 MOIC ditugaskan untuk:
i. Merangka dan membentuk strategi dan hala tuju Program dan Aktiviti
kementerian melalui pelan strategik kementerian;
M.S. 5/9
ii. Menilai dan menetapkan keutamaan Program dan Aktiviti

kementerian mengikut NRF yang telah dikenal pasti;
iii. Memperakukan pembangunan Program dan Aktiviti baru di
peringkat kementerian kepada PRC;
iv. Merekod dan memperakukan keputusan rancangan dan bajet
kementerian dalam minit mesyuarat;
v. Mengenal pasti akauntabiliti dan kebertanggungjawaban pegawai
di setiap peringkat dalam kementerian;
vi. Memastikan penyediaan bajet adalah berdasarkan kepada MRF;
vii. Menyediakan dan mengemukakan Laporan Prestasi Suku Tahun
dan Tahunan kepada CPMC;
viii. Membuat penilaian prestasi ke atas Program dan Aktiviti OBB
peringkat kementerian yang telah dilaksanakan;
ix. Membuat penilaian ke atas pelaksanaan OBB peringkat
kementerian;
x. Memastikan kesinambungan pembinaan modal insan berkaitan
OBB di peringkat kementerian; dan
xi. Mengemukakan maklum balas terhadap cabaran, isu dan
masalah pelaksanaan berkaitan OBB kepada NOSC.
5.1 Penubuhan MOIC adalah mengikut Pekeliling ini dan selari dengan
5.2 Keahlian MOIC:
i. MOIC dipengerusikan oleh Pegawai Pengawal; dan
ii. Ahli-ahli MOIC terdiri daripada pegawai pengurusan tertinggi
kementerian termasuk Ketua Program dan Ketua Aktiviti dan
mana-mana pegawai yang dilantik atas budi bicara Pegawai
Pengawal.
i. MOIC hendaklah bermesyuarat sekurang-kurangnya sekali bagi
setiap suku tahun; dan
ii. MOIC boleh mengadakan mesyuarat selain daripada kekerapan yang
ditetapkan mengikut keperluan.
(i) Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Program (PPMC)
1.0 Latar Belakang
1.1 Pewujudan MOIC untuk mentadbir pengurusan Program dan Aktiviti
secara keseluruhan merupakan tanggungjawab yang besar. Di bawah
MBS, hanya wujud pentadbiran di peringkat kementerian dan tiada
institusi/jawatankuasa yang formal untuk mengendalikan Program
secara spesifik.
M.S. 6/9
1.2 Peningkatan akauntabiliti dan kebertanggungjawaban terhadap

pelaksanaan Program dan pencapaian keberhasilan di dalam OBB,
memerlukan penetapan peringkat akauntabiliti bukan sahaja kepada
Pegawai Pengawal tetapi juga kepada pegawai/individu yang
bertanggungjawab melaksanakan Program tersebut.
1.3 Oleh demikian, satu jawatankuasa kecil peringkat Program di bawah
MOIC perlu ditubuhkan untuk memantau dan menilai keberkesanan
dan keberhasilan Program yang dijalankan.
2.0 Objektif
2.1 PPMC bertanggungjawab:
i. Mengenal pasti perkaitan dan kesesuaian aktiviti di bawah Program
sejajar dengan MRF;
ii. Mencadangkan kepada MOIC Aktiviti-aktiviti yang sejajar dengan
MRF untuk dilaksanakan;
iii. Memastikan aktiviti-aktiviti yang di bawah Program masing-masing
berjalan dengan sempurna; dan
iv. Melaporkan prestasi Program yang dilaksanakan kepada MOIC.
3.0 Skop
3.1 Skop PPMC merangkumi:
i. Mencadangkan perubahan sewajarnya ke atas struktur, fungsi dan
proses sedia ada peringkat Program agar selari dengan
pelaksanaan MRF; dan
ii. Mengkaji semula dan menyelaras keperluan sedia ada di peringkat
Program bagi memenuhi pelaksanaan MRF.
4.0 Tugas-tugas:
4.1 PPMC ditugaskan untuk:
i. Merangka, membentuk dan mencadangkan strategi dan hala tuju
Program kepada MOIC;
ii. Mengenal pasti akauntabiliti dan kebertanggungjawaban peringkat
aktiviti di bawah Program;
iii. Menyatukan cadangan bajet Aktiviti-aktiviti di bawah Program;
iv. Menyelia pelaksanaan Aktiviti-aktiviti di bawah Program;
v. Menyedia dan mengemukakan laporan keberhasilan peringkat
Program setiap suku tahun dan tahun kepada MOIC;
vi. Membuat penilaian prestasi ke atas Aktiviti-aktiviti yang
dilaksanakan; dan
vii. Mengemukakan sebarang maklum balas terhadap cabaran, isu
dan masalah pelaksanaan berkaitan OBB kepada MOIC.
M.S. 7/9
5.1 Penubuhan PPMC adalah mengikut Pekeliling ini dan selari dengan
5.2 Setiap Program di bawah kementerian perlu menubuhkan PPMC
masing-masing.
5.3 Keahlian PPMC:
i. Pengerusi PPMC dilantik oleh Pegawai Pengawal dan merupakan
Pengurus Program peringkat kementerian;
ii. Ahli-ahli PPMC terdiri daripada Ketua-ketua Aktiviti, wakil Audit
Dalam dan wakil Bahagian Kewangan/Pembangunan; dan
iii. Jawatan pengerusi PPMC tidak boleh diwakilkan kepada mana-
mana pegawai selain daripada yang telah dilantik oleh Pegawai
Pengawal.
i. PPMC perlu mengadakan sekurang-kurangnya satu mesyuarat bagi
merangka dan membentuk pelan strategik Program dan Aktiviti;
ii. Kekerapan mesyuarat adalah sekurang-kurangnya sekali setiap suku
tahun bagi tujuan penilaian dan pelaporan keberhasilan peringkat
Program; dan
iii. PPMC boleh mengadakan mesyuarat selain daripada kekerapan
yang ditetapkan mengikut keperluan dari masa ke semasa.
(ii) Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Aktiviti (APMC)

1.0 Latar Belakang
1.1 Pewujudan PPMC untuk mentadbir pengurusan Program secara
keseluruhan tidak dapat menggambarkan pengawalan pelaksanaan
dan pencapaian keberhasilan Program tersebut secara spesifik. Seperti
sebelumnya, di bawah MBS, hanya wujud pentadbiran di peringkat
kementerian dan tiada institusi/jawatankuasa yang formal untuk
mengendalikan Aktiviti di bawah sesuatu Program.
1.2 Peningkatan akauntabiliti dan kebertanggungjawaban terhadap
pelaksanaan aktiviti dan pencapaian keberhasilan di dalam OBB,
memerlukan penetapan peringkat akauntabiliti bukan sahaja kepada
Pegawai Pengawal tetapi juga kepada pegawai/individu yang
bertanggungjawab melaksanakan Aktiviti tersebut.
1.3 Oleh demikian, satu jawatankuasa kecil peringkat Aktiviti di bawah
MOIC perlu ditubuhkan untuk memantau dan menilai keberkesanan
dan keberhasilan aktiviti yang dijalankan. Jawatankuasa ini akan
bertanggungjawab kepada PPMC.
2.0 Objektif
2.1 APMC bertanggungjawab:
i. Memastikan aktiviti dilaksanakan seperti yang dirancang; dan
ii. Melaporkan prestasi aktiviti yang dilaksanakan kepada PPMC.
M.S. 8/9
3.0 Skop
3.1 Mengkaji semula dan menyelaras keperluan sedia ada peringkat aktiviti
bagi memenuhi pelaksanaan Program
4.0 Tugas-tugas:
4.1 APMC ditugaskan untuk;
i. Merangka, membentuk dan mencadangkan strategi dan hala tuju
aktiviti kepada PPMC;
ii. Menyediakan cadangan bajet aktiviti;
iii. Menyedia dan mengemukakan laporan keberhasilan peringkat
aktiviti setiap suku tahun dan tahunan kepada PPMC;
iv. Menyelia dan membuat penilaian prestasi ke atas aktiviti yang
dilaksanakan; dan
v. Mengemukakan sebarang maklum balas terhadap cabaran, isu
dan masalah pelaksanaan berkaitan OBB kepada PPMC.
5.1 Penubuhan APMC adalah mengikut Pekeliling ini dan selari dengan
5.2 Setiap aktiviti di bawah kementerian perlu menubuhkan APMC masing-
masing.
5.3 Keahlian APMC:
i. Pengerusi APMC dilantik oleh Pegawai Pengawal dan merupakan
Ketua Aktiviti;
ii. Ahli-ahli APMC terdiri daripada pihak pengurusan atasan aktiviti dan
mana-mana pegawai yang dilantik mengikut budi bicara Ketua
Aktiviti; dan
iii. Jawatan pengerusi APMC tidak boleh diwakilkan kepada mana-
mana pegawai selain daripada yang telah dilantik oleh Pegawai
Pengawal.
i. APMC perlu mengadakan sekurang-kurangnya satu mesyuarat bagi
merangka dan membentuk pelan strategik aktiviti;
ii. Kekerapan mesyuarat adalah sekurang-kurangnya sekali setiap suku
tahun bagi tujuan penilaian dan pelaporan keberhasilan peringkat
aktiviti; dan
iii. APMC boleh mengadakan mesyuarat selain daripada kekerapan
yang ditetapkan mengikut keperluan dari masa ke semasa.
M.S. 9/9
KERAJAAN MALAYSIA
GARIS PANDUAN PENYEDIAAN CADANGAN

ANGGARAN PERBELANJAAN PERSEKUTUAN
TAHUN 2023
(KEMASKINI 1 APRIL 2022)
KANDUNGAN
PB 1.3 Garis Panduan Penyediaan Cadangan Anggaran Perbelanjaan

Persekutuan Tahun 2023
1. Tujuan.............................................................................................................. 1
2. Senario Ekonomi Dan Fiskal Negara ............................................................ 1
3. Perancangan Prestasi Dan Cadangan Anggaran Perbelanjaan

Persekutuan 2023 ........................................................................................... 2
4. Penyediaan Cadangan Anggaran Perbelanjaan Mengurus ........................ 9
5. Penyediaan Cadangan Anggaran Perbelanjaan Pembangunan ............... 11
6. Aliran Tunai Anggaran Perbelanjaan Pembangunan Tahun 2023 ........... 14
7. Pengesahan Cadangan Anggaran Perbelanjaan ....................................... 15
8. Pengurusan Dan Pembangunan Sumber Manusia .................................... 15
9. Penggunaan Aset ......................................................................................... 17
10. Penyediaan Laporan Belanjawan Program Dan Prestasi ......................... 17
11. Penutup ......................................................................................................... 17
LAMPIRAN ............................................................................................. 19 - 23
i
PB 1.3 Garis Panduan Penyediaan Cadangan Anggaran Perbelanjaan

1. Tujuan
Tujuan Pekeliling ini adalah untuk memberi panduan bagi penyediaan cadangan
anggaran perbelanjaan mengurus dan pembangunan Persekutuan bagi tahun
2023.
2. Senario Ekonomi dan Fiskal Negara
2.1 Pada tahun 2022, ekonomi Malaysia diunjur terus berkembang pada
kadar antara 5.3% hingga 6.3%1 seiring dengan perkembangan
berterusan aktiviti ekonomi global dan domestik yang didorong oleh
liputan vaksinasi termasuk dos penggalak yang lebih meluas, peralihan
ke fasa endemik dan pembukaan ekonomi sepenuhnya menjelang
1 April 2022 serta peningkatan permintaan global khususnya dari rakan
dagang utama. Unjuran ini adalah selari dengan unjuran ekonomi global
pada tahun 2022 oleh Tabung Kewangan Antarabangsa (IMF) 2, iaitu
Keluaran Dalam Negeri Kasar (KDNK) dunia dianggar meningkat pada
kadar 4.4%, manakala perdagangan dunia dijangka turut berkembang
pada kadar 6%. Peningkatan permintaan domestik dijangka berterusan
pada 2022 diterajui oleh penggunaan swasta berikutan pasaran buruh
yang semakin pulih susulan pelonggaran langkah pembendungan
wabak dan sentimen pengguna yang lebih baik. Permintaan luar yang
kukuh terutamanya bagi komoditi utama dan produk elektrik dan
elektronik (E&E) dijangka terus menyokong pertumbuhan eksport
seterusnya membantu mengekalkan lebihan akaun semasa dalam
imbangan pembayaran (BOP).
2.2 Tindak balas proaktif Kerajaan dalam menangani krisis COVID-19

secara berterusan melalui pendekatan Strategi 6R iaitu Resolve
(Ketegasan), Resilient (Ketahanan), Restart (Memulakan Semula),
Recover (Pemulihan), Revitalise (Memperkasa) dan Reform (Menyusun
Semula) sebagai Strategi Pemulihan Negara di samping pelaksanaan
beberapa Pakej Rangsangan Ekonomi serta langkah Belanjawan telah
membantu mengurangkan kesan pandemik kepada ekonomi di mana
kadar pertumbuhan KDNK kembali berkembang sebanyak 3.1% pada
tahun 2021. Langkah proaktif ini diteruskan dengan pelaksanaan inisiatif
Bajet 2022 yang bertujuan untuk menyokong momentum pertumbuhan
ekonomi negara dalam jangka pendek serta pelaksanaan RMKe-12 bagi
proses pemulihan ekonomi jangka sederhana secara inklusif, mampan
dan seimbang di antara semua sektor ekonomi.
1 Unjuran BNM, Laporan Kajian Ekonomi dan Kewangan 2021, Mac 2022
2 Unjuran IMF, World Economic Outlook, Januari 2022
M.S.1/23
2.3 Dalam jangka panjang, pembaharuan struktur ekonomi, kewangan dan

fiskal yang dilaksanakan oleh Kerajaan selama ini telah menyediakan
penampan yang kukuh untuk Malaysia bertahan dalam menangani
cabaran luar yang tidak menentu. Struktur ekonomi yang lebih pelbagai
serta disokong oleh asas ekonomi yang meluas; sistem kewangan yang
berdaya tahan dan maju; dan struktur perdagangan yang pelbagai dari
segi produk dan pasaran eksport serta kadar pertukaran yang fleksibel
terus mendokong aktiviti ekonomi domestik. Walau bagaimanapun,
kementerian/jabatan dan agensi pelaksana perlu memastikan
kecekapan dan keberkesanan pelaksanaan dasar dan langkah yang
telah digubal supaya dapat mengekalkan momentum pemulihan
ekonomi di samping menjamin kemampanan fiskal negara, khususnya
dalam keadaan sumber kewangan Kerajaan yang terhad.
2.4 Walaupun pertumbuhan ekonomi diunjur lebih baik pada 2022, sebagai
sebuah ekonomi terbuka, risiko prospek pertumbuhan ekonomi
Malaysia yang lebih perlahan masih wujud. Ini berikutan faktor
ketidaktentuan dalam penemuan varian-varian baharu dan kadar
jangkitan kes COVID-19 serta perbezaan kadar pemberian vaksin dan
sokongan dasar ke arah pemulihan tidak sekata dalam kalangan
ekonomi dunia. Negara juga berdepan dengan ketegangan geopolitik,
konflik di Ukraine, ketidakstabilan dalam pasaran komoditi dan
kewangan, gangguan rantaian bekalan global serta bencana alam
seperti banjir yang boleh merencatkan kadar pertumbuhan ekonomi
negara. Keadaan ini memberi cabaran yang besar kepada Kerajaan
dalam menguruskan kewangan awam yang terhad. Prestasi kutipan
hasil perlu dipergiat dan dipertingkatkan bagi mengimbangi keperluan
perbelanjaan dan aliran tunai.
2.5 Justeru, Kerajaan akan lebih berhati-hati dalam menentukan keperluan

pembiayaan dan memastikan pengurusan kewangan yang lebih cermat
bagi melindungi keperluan pembangunan masa hadapan. Bagi tahun
2022, Kerajaan mensasarkan defisit fiskal pada 6% berbanding KDNK.
Kerajaan juga komited untuk terus menyokong agenda pembaharuan
fiskal dan meneruskan semula usaha konsolidasi fiskal untuk jangka
masa sederhana yang disasarkan pada purata 5% kepada KDNK dalam
Rangka Kerja Fiskal Jangka Sederhana (Medium-term Fiscal
Framework - MTFF) (2022 – 2024).
3. Perancangan Prestasi dan Cadangan Anggaran Perbelanjaan Persekutuan

2023
3.1 Tahun 2023 merupakan tahun ketiga bagi pelaksanaan Rancangan

Malaysia Kedua Belas (RMKe-12) dan juga Wawasan Kemakmuran
Bersama 2030 (WKB 2030). WKB 2030 merupakan iltizam untuk
menjadikan Malaysia sebagai sebuah negara yang terus membangun
secara mampan seiring dengan pengagihan ekonomi yang adil,
saksama dan inklusif pada semua peringkat kumpulan pendapatan,
etnik, wilayah dan rantaian bekalan. WKB 2030 telah menetapkan
M.S.2/23
15 Prinsip Panduan yang mengambil kira pelbagai kerangka pemikiran,

pandangan dan falsafah yang terangkum dalam konteks sosiobudaya
masyarakat Malaysia yang unik sebagai panduan kepada penyediaan
Teras Strategik dan Pemboleh Daya serta pencapaian sasaran.
3.2 Oleh itu, kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan

dikehendaki merancang keutamaan projek berdasarkan hala tuju
RMKe-12 dan WKB 2030 terutamanya dalam memastikan pencapaian
Agenda Matlamat Pembangunan Mampan 2030 tercapai. Semua
perancangan program hendaklah turut mengambil kira pembudayaan
norma baharu bagi meningkatkan kecekapan dan keberkesanan
perbelanjaan iaitu: (i) memansuhkan program yang tidak kritikal;
(ii) menyemak tahap kecekapan output dan tahap keberkesanan
outcome sesebuah Program/Aktiviti kementerian/jabatan selaras
dengan Pekeliling Perbendaharaan (PS) 1.3: Pelaksanaan Perakaunan
Pengurusan; (iii) menyemak skop Program/Aktiviti sedia ada mengikut
keutamaan; (iv) mengambil kira keperluan sebenar perbelanjaan
berdasarkan kapasiti pelaksanaan bagi mengelak pembaziran dan
ketirisan; dan (v) memberi penekanan kepada analisis gender dalam
penyediaan bajet mengurus dan pembangunan bagi menambahbaik
pengagihan peruntukan sumber kepada golongan yang lebih
memerlukan, memperkukuhkan hubung kait antara objektif ekonomi
dan hasil dasar sosial selain membantu kerajaan mematuhi komitmen
kesaksamaan gender di peringkat nasional dan antarabangsa.
3.3 Penjimatan daripada semakan dan pemansuhan Program/Aktiviti sedia

ada yang tidak mencapai outcome dalam menangani masalah
pelanggan boleh digunakan bagi pelaksanaan program baharu yang
lebih efisien.
3.4 Justeru, kerangka keberhasilan kementerian/jabatan/agensi/badan

berkanun/syarikat Kerajaan bagi tahun 2023 hendaklah menumpukan
kepada aktiviti teras dan sumbangan kepada keutamaan nasional
dengan memberi perhatian kepada perkara-perkara berikut:
3.4.1 Semakan Semula Program-Aktiviti
Program-Aktiviti sedia ada perlu disemak semula dari segi

sumbangan terhadap pencapaian objektif/outcome/tujuan
penubuhan (purpose in life), kesesuaian dalam membantu
menyelesaikan masalah pelanggan/rakyat bagi memenuhi
keperluan pihak berkepentingan lain selain memastikan
Program/Aktiviti yang dijalankan adalah berada di bawah bidang
kuasa kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat
Kerajaan selaras dengan Pekeliling Perbendaharaan
PB 1.1: Belanjawan Berasaskan Outcome (OBB). Keputusan
penilaian Program-Aktiviti hendaklah dilaporkan dan
dibincangkan di dalam mesyuarat Ministry OBB Implementation
Committee (MOIC). Minit mesyuarat dan laporan MOIC
hendaklah dikemukakan kepada Pejabat Belanjawan Negara
M.S.3/23
(NBO), Kementerian Kewangan (MOF). Sebarang penambahan

baharu atau perubahan kepada Program-Aktiviti hendaklah
dimuktamadkan dalam Kerangka Keberhasilan. Ini termasuklah
sebarang keperluan membuat penyusunan semula organisasi
yang melibatkan perubahan fungsi kepada sesuatu
Program-Aktiviti yang menyebabkan pindaan kepada outcome
dan petunjuk prestasi utama sesuatu Program-Aktiviti.
3.4.2 Semakan Semula Penyampaian Program
Strategi penyampaian program perlu disemak dari segi

keberkesanannya serta mengambil kira sama ada strategi
tersebut boleh ditambah baik atau digantikan dengan strategi
baharu. Program yang tidak lagi relevan perlu digantikan dengan
program baharu yang dapat memberi impak yang lebih signifikan
kepada pelanggan/rakyat dan memelihara kelestarian alam
sekitar di mana bersesuaian. Semakan dan penilaian program
sedia ada dan baharu perlulah menggunakan alat pengurusan
(management tools) yang bersesuaian bagi menjustifikasikan
program tersebut boleh dilaksanakan. Ini bagi menggalakkan
proses pembuatan keputusan berasaskan bukti (evidence-based
decision).
Dalam hal ini, prestasi dan pencapaian pelaksanaan

Program/Projek kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/
syarikat Kerajaan tidak hanya akan dinilai mengikut piawaian dari
segi spesifikasi kerja, tempoh masa, kos dan kualiti output
semata-mata tetapi perlu mencakupi outcome atau impak yang
dihasilkan terhadap golongan sasar. Pengesanan tahap
pengoperasian projek siap perlu diberikan perhatian setelah
projek diserahkan kepada agensi pengguna serta memastikan
projek memberi manfaat sebaiknya. Kementerian/
jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan perlu
melaksanakan penilaian outcome bagi semua Program/Projek
awam berstatus siap dan digunakan untuk mengukur pencapaian
dan keberhasilan, seterusnya impak Program/Projek selaras
dengan Surat Pekeliling Am (SPA) Bilangan 1 Tahun 2012: Garis
Panduan Pengukuran Pencapaian Program/Projek
Pembangunan Melalui Penilaian Outcome (termasuk addendum
Panduan Penyediaan Kajian Penilaian Outcome Tahun 2020).
Modul Penilaian Outcome (MPO) akan diperkenalkan dalam

Sistem MyProjek pada tahun 2023. Modul ini merupakan platform
bagi merekodkan Kajian Penilaian Outcome yang dilaksanakan
oleh pihak kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/ syarikat
Kerajaan. Selain memudahcara pelaksanaan Penilaian Outcome,
modul ini boleh dijadikan rujukan dan repositori bagi
pembudayaan di peringkat kementerian/jabatan/agensi/badan
berkanun/syarikat Kerajaan.
M.S.4/23
3.4.3 Kajian Kos dan Skop Kontrak
Kos dan skop kontrak bagi Locked-in Items sedia ada dan baharu
perlu diteliti bagi memastikan peruntukan disediakan hanya untuk
perkara yang kritikal dan berkeutamaan serta memberi nilai
faedah yang terbaik (best value for money) kepada Kerajaan.
3.4.4 Penelitian Terhadap Kewujudan, Fungsi dan Perjawatan

Organisasi
Bagi memastikan sumber kewangan dan bukan kewangan

Kerajaan digunakan secara optimum, penelitian perlu dibuat
terhadap kewujudan dan fungsi organisasi serta perjawatan.
Kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan
sedia ada dengan fungsi yang tidak lagi relevan atau bertindih
hendaklah dicadang untuk ditutup atau digabungkan dan
perjawatan tersebut hendaklah dimansuhkan.
3.4.5 Adaptibility atau Penyesuaian Terhadap Situasi Semasa dan

Norma Baharu bagi Menjamin Kebolehlaksanaan
Penyampaian Strategi/Program/Perkhidmatan
Setelah pihak kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/

syarikat Kerajaan meneliti keperluan strategi serta program yang
paling signifikan untuk dilaksanakan demi kepentingan
negara/rakyat, pihak kementerian/jabatan/ agensi/badan
berkanun/syarikat Kerajaan perlu juga mengkaji semula
kaedah/pendekatan pelaksanaan dengan mengambil kira
perubahan/senario semasa. Matriks penilaian risiko perlu
diterapkan bagi mewujudkan mekanisme untuk memastikan
kebolehlaksanaan strategi serta program yang dirangka.
Penyesuaian serta penambahbaikan sistem penyampaian
perkhidmatan serta proses kerja perlu ditentukan di peringkat
perancangan belanjawan lagi.
3.4.6 Agenda Keterangkuman
Kementerian/jabatan/agensi/syarikat Kerajaan hendaklah

mengambil kira agenda keterangkuman secara menyeluruh
dalam membuat analisis masalah/keperluan pelanggan/pihak
berkepentingan bagi menentukan outcome dan sasaran Petunjuk
Prestasi Utama (Key Performance Indicator - KPI) bagi
perancangan prestasi dan penyediaan belanjawan termasuklah
perkara-perkara berikut:
(i) mengutamakan program yang memacu pertumbuhan

ekonomi dan pembangunan secara inklusif;
(ii) memastikan program pembasmian kemiskinan secara

menyeluruh meliputi bandar dan luar bandar dengan
M.S.5/23
mengambil kira Pendapatan Garis Kemiskinan (PGK)

Makanan 2019 iaitu RM1,169 sebulan yang ditetapkan oleh
Unit Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri (EPU,
JPM);
(iii) memperkukuh perlindungan sosial rakyat, terutamanya

golongan yang mudah terjejas serta lebih tertumpu kepada
golongan rentan, kurang upaya, wanita, warga emas dan
yang kehilangan pekerjaan;
(iv) menentukan pengagihan yang seimbang antara wilayah bagi

mengurangkan jurang pembangunan antara wilayah;
(v) memastikan peluang pembangunan disediakan bagi

perusahaan mikro, Perusahaan Kecil dan Sederhana (PKS)
serta perusahaan Bumiputera di sepanjang rantaian bekalan;
dan
(vi) memastikan penyediaan data mengikut gender (gender-

disaggregated data) ke arah usaha bajet yang bersifat
responsif gender dari semasa ke semasa bagi membantu
proses perancangan penyediaan belanjawan, pemantauan
dan pelaporan prestasi serta penilaian program. Manual
Mengenai Analisis Gender di Malaysia boleh diakses di
laman sesawang KPWKM atau menerusi pautan berikut
https://www.kpwkm.gov.my/kpwkm/uploads/files/Muat%
20Turun/GRB%20Manual%20BM%202021.pdf.
3.4.7 Keutamaan kepada Kerja Pembaikan Pasca Banjir
Pihak kementerian/jabatan/agensi hendaklah memberi

keutamaan kepada pelaksanaan kerja-kerja pembaikan
infrastruktur dan fasiliti awam yang telah rosak akibat banjir.
3.4.8 Penekanan kepada Pencapaian Matlamat Pembangunan

Mampan 2030 (SDG 2030)
Selaras dengan penjajaran dasar, program dan projek di bawah

RMKe-12 kepada pencapaian setiap daripada 17 Matlamat
Pembangunan Mampan (SDG) menjelang tahun 2030,
kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan
juga harus memberi penekanan kepada aspek pencapaian SDG
dalam setiap program dan projek yang hendak dilaksanakan di
dalam perbelanjaan mengurus dan pembangunan masing-
masing. Maklumat lanjut berhubung SDG boleh dilayari seperti
pautan berikut https://sdgs.un.org/goals dan
https://www.epu.gov.my/en/carian?search_api_fulltext=SDG.
Mulai Belanjawan 2022, semua program dan projek akan diberi
tag SDG bagi memudahkan pemantauan pengagihan peruntukan
mengikut SDG.
M.S.6/23
3.5 Kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan perlu

menyediakan kerangka keberhasilan yang merangkumi tiga (3)
dokumen strategik, iaitu Ringkasan Eksekutif Kementerian (MES),
Kerangka Pengurusan Prestasi Program (PPMF) dan Kerangka
Pengurusan Prestasi Aktiviti (APMF). Setiap APMF hendaklah
disertakan dengan Lembaran Belanjawan Aktiviti (ABS) yang
memperincikan cadangan anggaran perbelanjaan bagi mencapai
keberhasilan yang dirancang. Pegawai Pengawal, Pengurus
Program/Aktiviti dan Ketua Aktiviti adalah bertanggungjawab
(accountable) ke atas maklumat prestasi dalam MES, PPMF, APMF dan
ABS yang dipohon.
3.6 Maklumat kerangka keberhasilan bagi tahun Belanjawan 2022 boleh

digunakan sebagai rujukan bagi tujuan penyediaan
Belanjawan 2023. Namun, sekiranya tiada perubahan kepada sasaran
kenyataan outcome dan KPI tahun 2022 yang terkandung di dalam buku
Anggaran Perbelanjaan Persekutuan Tahun 2022, maka sasaran
tersebut perlu dikekalkan dalam buku Anggaran Perbelanjaan
Persekutuan Tahun 2023.
3.7 Kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan juga

perlu memastikan bahawa outcome dan KPI yang ditetapkan dalam
kerangka keberhasilan pada tahun 2023 adalah selari dengan outcome
dan KPI yang ditetapkan dalam dokumen pelan strategik/blueprint
kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan,
RMKe-12 dan WKB 2030.
3.8 Cadangan anggaran perbelanjaan tahun 2023 hendaklah disediakan

berdasarkan kedudukan dan prestasi kewangan kementerian/jabatan/
agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan serta kerangka keberhasilan
yang dipersetujui dengan memberi penekanan kepada perkara-perkara
berikut:
3.8.1 Keutamaan dalam melaksanakan aktiviti teras kementerian/

jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan agar sejajar
dengan kerangka keberhasilan yang dipersetujui;
3.8.2 Keutamaan kepada Program/Aktiviti yang mencapai tahap

prestasi ditetapkan, iaitu berdasarkan kecekapan, keberkesanan
dan sumbangan output/outcome kepada pencapaian impak di
peringkat kementerian/jabatan dan nasional;
3.8.3 Tiada pertindihan Program/Aktiviti sama ada di dalam atau di luar

kementerian/jabatan yang menyumbang kepada pencapaian
sesuatu outcome kementerian/jabatan dan nasional;
3.8.4 Keperluan peruntukan lain bagi program dan dasar semasa yang
telah dipersetujui oleh Jemaah Menteri;
M.S.7/23
3.8.5 Keperluan sebenar dan keupayaan pelaksanaan kementerian/

jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan untuk
melaksanakan Program/Aktiviti/Projek bagi memastikan
peruntukan dapat dibelanjakan secara optimum pada tahun yang
dirancang dan memberi manfaat kepada kumpulan sasar;
3.8.6 Tiada elemen penyaluran peruntukan ke agensi/badan berkanun/

syarikat Kerajaan di bawah kementerian/jabatan untuk disimpan
atau ditindik (parking) bagi memastikan perbelanjaan dapat
menjana dan merangsang aktiviti ekonomi pada tahun semasa.
Amalan menyimpan/menindik peruntukan akan merugikan
Kerajaan kerana aktiviti ekonomi tidak berkembang dan tidak
memanfaatkan rakyat sedangkan Kerajaan perlu menanggung
kos pembiayaan peruntukan tersebut. Oleh itu, kementerian/
jabatan diminta meningkatkan pengesanan terhadap pematuhan
tadbir urus bagi Badan Berkanun Persekutuan (BBP) di bawah
kementerian/jabatan selaras dengan SPA Bilangan 3 Tahun
1998: Garis Panduan Mengenai Peranan dan Tanggungjawab
Kementerian, Lembaga Pengarah dan Ketua Eksekutif Dalam
Pengurusan Badan-Badan Berkanun Persekutuan;
3.8.7 Menyediakan Perancangan Perolehan Tahunan (PPT) dengan

teliti dan teratur selaras dengan Pekeliling Perbendaharaan
PK 1.1: Punca Kuasa, Prinsip dan Dasar Perolehan Kerajaan
bagi memastikan penyediaan peruntukan yang lebih tepat dan
boleh dibelanjakan mengikut keutamaan serta memastikan
objektif perolehan dapat dicapai;
3.8.8 PPT hendaklah mengambil kira perolehan/projek yang benar-

benar sedia untuk ditender dalam tahun 2023 dan bebas daripada
isu-isu yang boleh melewatkan proses perolehan, terutamanya
isu berkaitan tanah, kerja-kerja perobohan dan lain-lain. Proses
pengiklanan hendaklah diselesaikan selewat-lewatnya pada
pertengahan tahun 2023 bagi memastikan peruntukan dapat
dibelanjakan melalui pembayaran pada tahun semasa;
3.8.9 Penyediaan PPT hendaklah turut mengambil kira pelaksanaan

dasar sosioekonomi dalam perolehan Kerajaan termasuk Dasar
Keutamaan Kepada Syarikat Bumiputera, Dasar Penggunaan
Bahan/Barangan dan Perkhidmatan Tempatan, menjana peluang
pekerjaan melalui Perolehan Kerajaan, Program Kolaborasi
Industri (ICP), Perolehan Hijau Kerajaan dan lain-lain.
Kementerian/jabatan dan agensi juga bertanggungjawab
memastikan proses Pengurusan Nilai (Value Management)
dilaksanakan dengan lebih awal selaras dengan Pekeliling Unit
Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri Bilangan 3
Tahun 2009: Garis panduan Pelaksanaan Pengurusan Nilai
(Value Management) agar PPT yang disediakan dipatuhi
sepenuhnya; dan
M.S.8/23
3.8.10 Memastikan sebarang penjimatan daripada proses perolehan

hendaklah diambil kira sebagai langkah mengelakkan
pertambahan peruntukan secara incremental. PPT bagi
perolehan tender hendaklah dibentang dalam Lembaga
Perolehan Agensi dan diluluskan oleh Pegawai Pengawal,
seterusnya dikunci masuk ke dalam sistem ePerolehan bagi
tujuan rekod dan pemantauan.
4. Penyediaan Cadangan Anggaran Perbelanjaan Mengurus
4.1 Pegawai Pengawal, hendaklah memberi keutamaan kepada perkara-

perkara berikut semasa menyediakan cadangan anggaran perbelanjaan
mengurus:
4.1.1 Perbelanjaan mengikut keutamaan program yang menyumbang

secara signifikan kepada outcome nasional;
4.1.2 Trend dan varian perbelanjaan berdasarkan analisis Penyata

Kewangan dan Penilaian Risiko kementerian/jabatan
sekurang-kurangnya tiga (3) tahun kewangan terkini. Anggaran
perbelanjaan bagi setiap item hendaklah mengambil kira keadaan
politik, ekonomi, sosial, teknologi, kelestarian alam sekitar,
persekitaran serta perundingan yang mempunyai impak secara
langsung kepada kementerian/jabatan.
4.1.3 Memastikan keperluan emolumen termasuk keperluan gaji

minima serta caruman Kumpulan Wang Simpanan Pekerja
(KWSP) dan Pertubuhan Keselamatan Sosial (PERKESO) dikira
secukupnya bagi pegawai/kakitangan kontrak perkhidmatan
(contract of service) yang dibayar di bawah Objek Am
10000/Objek Sebagai 29000;
4.1.4 Mengambil kira perbelanjaan komited lain, terutamanya yang

berkontrak setelah semakan semula ke atas skop dan kadar
dibuat serta keperluan bayaran kos kemudahan perubatan bagi
pegawai dan pesara BBP;
4.1.5 Memberi keutamaan kepada penyelenggaraan aset Kerajaan

termasuk bangunan, peralatan, kenderaan, jalan Persekutuan
dan kelengkapan pejabat;
4.1.6 Memastikan permohonan peruntukan projek-projek

pemulihan/pemuliharaan/ubah suai/naik taraf (PPUN) dan kerja
penyenggaraan adalah berdasarkan skop dan anggaran kos
yang telah dikenalpasti melalui pelaksanaan penilaian keadaan
aset bangunan sedia ada (Building Condition Assessment, BCA)
berdasarkan Pekeliling Am Bil.3/2021 - Tatacara Pengurusan
M.S.9/23
Aset Tak Alih Kerajaan (TPATA) dalam Bab E (Fasa Penilaian).

Sebelum permohonan peruntukan dibuat, BCA hendaklah
diperakukan terlebih dahulu oleh Jabatan Kerja Raya (JKR).
4.1.7 Bagi perolehan aset baharu atau perolehan yang memberi nilai
tambah kepada aset sedia ada sama ada pertambahan dari segi
jangka hayat, fungsi atau kapasiti termasuk Aset Tak Ketara
(Objek Sebagai 39000) hendaklah menggunakan kod akaun di
bawah Objek Am 30000;
4.1.8 Memastikan semua permohonan peruntukan mematuhi

Pekeliling Perbendaharaan PS 1.1: Penjenisan Kod Bagi Hasil
dan Perbelanjaan dan Surat Pekeliling Akauntan Negara
Bilangan 10 Tahun 2017: Carta Akaun Asas Akruan supaya
olahan perakaunan transaksi dapat diakaunkan (vot head)
dengan tepat dan teratur. Kaedah ini bagi mengurangkan aktiviti
pindah peruntukan supaya dapat memberikan gambaran yang
saksama mengenai Program/Aktiviti dan operasi yang telah
dijalankan oleh kementerian/jabatan dalam penyediaan dan
pembentangan Penyata Kewangan di peringkat Kementerian dan
Kerajaan Persekutuan;
4.1.9 Memastikan semua peruntukan yang disediakan kepada BBP

diletakkan sebagai aktiviti sendiri di bawah Program Dasar Sedia
Ada, manakala Syarikat Terhad Dengan Jaminan (CLBG) yang
menerima peruntukan hendaklah diwujudkan aktiviti sendiri di
bawah Program Khusus; dan
4.1.10 Memastikan komitmen kewangan seperti jaminan pinjaman yang

ditanggung Kerajaan, liabiliti dan komitmen Public Private
Partnership (PPP) termasuk PPP-UKAS dikeluarkan sebagai
satu Program Khusus di bawah Kod 990000 – Komitmen
Kewangan.
4.1.11 Kementerian/jabatan/agensi hendaklah merujuk NBO, MOF bagi

semua permohonan pewujudan aktiviti baharu dan
meminimumkan pewujudan aktiviti baharu di bawah Program
Khusus, Dasar Baru dan “One-Off”.
4.2 Keperluan Dasar Sedia Ada, Dasar Baru dan “One-Off” tahun 2023 perlu
disediakan berdasarkan kepada Siling Indikatif (SI) yang ditetapkan oleh
MOF.
4.3 Cadangan anggaran perbelanjaaan Dasar Sedia Ada, Dasar Baru dan
“One-Off” yang dikemukakan mestilah disertakan justifikasi lengkap
termasuk kelulusan Jemaah Menteri atau keputusan Kerajaan/agensi
pusat dan keperluan kewangan yang berbangkit tersebut perlu diambil
kira dalam had SI yang ditetapkan. Justeru, kementerian/jabatan/
agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan hendaklah menyusun semula
keutamaan Program/Aktiviti/Projek sedia ada bagi mengoptimumkan
perbelanjaan Kerajaan.
M.S.10/23
4.4 Kementerian/jabatan/agensi yang melaksanakan inisiatif bajet 2022

dengan menggunakan peruntukan MOF hendaklah memastikan
peruntukan telah dipohon di bawah Maksud masing-masing bagi tahun
2023 sekiranya inisiatif tersebut diteruskan. Inisiatif yang hendak
diteruskan adalah tertakluk kepada keberkesanan dan impak
pelaksanaan oleh kementerian/jabatan/agensi.
5. Penyediaan Cadangan Anggaran Perbelanjaan Pembangunan
5.1 Penyediaan cadangan projek baharu Rolling Plan Ketiga (RP3) oleh
kementerian/jabatan hendaklah mengambil kira tema dan pemangkin
dasar RMKe-12. Semasa penyediaan projek RP3, kementerian/jabatan
hendaklah memberikan keutamaan kepada projek sambungan RP2
yang belum selesai, projek kelulusan khas oleh Kerajaan dan projek
yang telah diluluskan secara berfasa. Kementerian/agensi hendaklah
mematuhi Pekeliling EPU, JPM Bil.1/2022: Garis Panduan Permohonan
Projek Pembangunan Bagi Rolling Plan Ketiga (RP3 2023) Rancangan
Malaysia Kedua Belas (2021-2025) yang berkuatkuasa pada
12 Januari 2022. Selain itu, perancangan projek pembangunan RP3
perlu mematuhi dasar, akta, pekeliling, garis panduan dan peraturan
yang masih berkuat kuasa seperti yang dinyatakan dalam Garis
Panduan Penyediaan Rancangan Malaysia Kedua Belas, 2021-2025.
5.2 Perancangan projek baharu RP3 RMKe-12 hendaklah diuruskan secara

komprehensif dengan mengambil kira pandangan pemegang taruh di
peringkat negeri dan keperluan sebenar kumpulan sasar. Oleh itu,
kementerian/Kerajaan Negeri perlu mengambil tindakan seperti berikut:
5.2.1 Kementerian/jabatan berunding dengan jabatan/agensi/badan

berkanun/syarikat Kerajaan di bawah seliaan masing-masing
termasuk di peringkat negeri;
5.2.2 Kementerian/jabatan hendaklah membincangkan senarai

projek baharu RP3 dengan Kerajaan Negeri menerusi
Jawatankuasa Perancang Negeri (JPN) atau Unit Perancang
Ekonomi Negeri (UPEN) atau Majlis Tindakan Pembangunan
Negeri (MTPNg) untuk memastikan kementerian/jabatan
mengambil kira perancangan pembangunan di peringkat negeri
dan bagi tujuan penyelarasan komitmen pejabat tanah negeri,
pihak berkuasa tempatan dan penyedia utiliti;
5.2.3 Kementerian perlu memastikan projek-projek keutamaan

negeri yang dimasukkan dalam permohonan Kementerian
kepada Unit Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri
(EPU, JPM) diterima daripada Unit Perancang Ekonomi
Negeri (UPEN). Selain itu, Modul Wishlist di dalam sistem
MyProjek telah diperkenalkan bagi membolehkan Kerajaan
Negeri menyenaraikan projek-projek keutamaan negeri.
M.S.11/23
Sehubungan itu, kementerian dikehendaki memberi maklum

balas dalam medan yang disediakan ke atas projek-projek
keutamaan negeri;
5.2.4 Kerajaan Negeri hendaklah memudahcarakan urusan projek

yang dimohon merangkumi urusan Kebenaran Merancang
(KM), tanah dan kenaan caj yang berkaitan; dan
5.2.5 Setiap projek baharu yang dipohon akan dinilai berasaskan

kepada Logical Framework Matrix (LFM), Creativity Index (CI),
dan Public Sector Comparator (PSC). PSC hanya disyaratkan
untuk projek pembangunan fizikal baharu sahaja. Selain itu,
penilaian boleh dibuat berdasarkan Analisis Kos dan Faedah
(Cost and Benefit Analysis) selaras dengan PS 1.3:
Pelaksanaan Perakaunan Pengurusan mengenai Analisis
Sumber. Analisis ini akan membantu Kerajaan dalam mengenal
pasti kebolehlaksanaan sesuatu projek baharu berdasarkan
penilaian secara sistematik ke atas anggaran kos berbanding
jangkaan potensi faedah (implikasi positif atau negatif) yang
bakal diperolehi pada masa hadapan, sama ada setimpal atau
melebihi kos yang dilaburkan ke atas projek baharu berkenaan.
Analisis ini akan membantu Kerajaan dalam mengenal pasti
kebolehlaksanaan sesuatu projek baharu berdasarkan
penilaian secara sistematik ke atas anggaran kos berbanding
jangkaan potensi faedah (implikasi positif atau negatif) yang
bakal diperoleh pada masa hadapan sama ada setimpal atau
melebihi kos yang dilaburkan ke atas projek baharu berkenaan.
5.3 Dari segi pelaksanaan projek fizikal baharu, kementerian/jabatan/

agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan perlu merujuk kepada
Jabatan Teknik terlebih dahulu selaras dengan pematuhan Arahan
Perbendaharaan (AP) 182. Jabatan Teknik akan membuat semakan
dan perakuan agensi pelaksana projek secara dalam talian melalui
Modul Jabatan Teknik dalam Sistem MyProjek dalam tempoh 14 hari
selepas senarai lengkap dimuat naik ke dalam Sistem MyProjek.
5.4 Bagi cadangan projek baharu yang mempunyai tahap kompleksiti yang
tinggi berdasarkan keutamaan, skop, kos dan tempoh pelaksanaan,
Inisiatif Value At Entry (VAE) yang meliputi mekanisme penilaian
Gerbang Nilai 0 (GN0) dan proses Pengurusan Nilai Strategik (VMS)
perlu dilaksanakan sebelum sesuatu projek diluluskan oleh EPU, JPM.
Proses penilaian ini adalah selaras dengan keputusan Jemaah Menteri
melalui Memorandum Perdana Menteri No. M366/2019 supaya
pelaksanaan projek melalui fasa VMS atau GN0.
5.5 Kementerian/jabatan juga perlu memastikan pengurusan penyediaan

tanah/tapak dengan lebih cekap dengan mengamalkan langkah-langkah
seperti berikut:
M.S.12/23
5.5.1 Memberi keutamaan terhadap penggunaan stok tanah sedia

ada dalam bank tanah kementerian/jabatan/agensi/badan
berkanun/syarikat Kerajaan bagi memastikan tanah sedia ada
Kerajaan digunakan secara optimum dan dapat mengurangkan
kos perolehan tapak baharu. Sekiranya keperluan perolehan
bagi tapak baharu tidak dapat dielakkan, kementerian/jabatan/
agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan perlu mendapatkan
pandangan Jabatan Ketua Pengarah Tanah dan Galian
(JKPTG); dan
5.5.2 Memastikan tapak/tanah perlu didaftarkan atas nama

Pesuruhjaya Tanah Persekutuan (PTP) dengan memperoleh
pengesahan pihak JKPTG bahawa tapak adalah bebas
bebanan dan sedia untuk dimasuki serta tiada isu tapak/tanah
projek seperti setinggan, bantahan penduduk dan lokasi tidak
sesuai apabila membuat permohonan projek fizikal binaan
(tidak melibatkan jajaran) baharu.
5.6 Dalam memohon projek pembangunan, kementerian/jabatan/

agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan hendaklah memastikan
penggunaan fasiliti/kemudahan/ruang sedia ada dioptimumkan dan
dalam kebanyakan keadaan hendaklah memberikan cadangan
non-asset solution melalui pengubahsuaian serta naik taraf fasiliti/
kemudahan/ruang sedia ada sebagai langkah penjimatan.
5.7 Kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan

hendaklah memastikan projek-projek fizikal binaan berstatus siap dapat
beroperasi dengan optimum selewat-lewatnya dalam tempoh enam (6)
bulan selepas projek siap. Ini bagi memastikan penggunaan dan
pengujian terhadap semua sistem serta kualiti pembinaan dapat
diperiksa sepenuhnya dan pembaikan yang diperlukan dapat
dilaksanakan dalam tempoh tanggungan kecacatan (Defect Liability
Period) oleh pihak kontraktor. Di peringkat ini juga,
kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan boleh
melaksanakan pengesanan awalan secara penilaian formatif terhadap
keberhasilan projek berdasarkan sasaran yang ditetapkan di peringkat
perancangan.
5.8 Pegawai Pengawal hendaklah memastikan permohonan peruntukan

projek-projek pemulihan/pemuliharaan/ubah suai/naik taraf (PPUN) dan
kerja penyenggaraan adalah berdasarkan skop dan anggaran kos yang
telah dikenalpasti melalui pelaksanaan penilaian keadaan aset
bangunan sedia ada (Building Condition Assessment, BCA)
berdasarkan Pekeliling Am Bil.3/2021 - Tatacara Pengurusan Aset Tak
Alih Kerajaan (TPATA) dalam Bab E (Fasa Penilaian). BCA hendaklah
diperakukan terlebih dahulu oleh JKR sebelum dikemukakan kepada
EPU.
5.9 Bagi memastikan keberkesanan dan kecekapan projek penyelidikan dan

pembangunan, pengkomersilan dan inovasi (R&D&C&I), teknologi
M.S.13/23
komunikasi maklumat (ICT) dan kuarters, semua cadangan projek

baharu akan dinilai dan diperaku kepada EPU, JPM oleh
kementerian/agensi/jawatankuasa berikut:
5.9.1 Jawatankuasa Pelaburan Dana Awam (JKPDA) di bawah

Research Management Unit (RMU), Bahagian Industri
Pembuatan, Sains dan Teknologi (BPIST), EPU, JPM – projek
R&D&C&I;
5.9.2 Unit Pemodenan Tadbiran dan Perancangan Pengurusan

Malaysia (MAMPU) – projek ICT; dan
5.9.3 Bahagian Pengurusan Hartanah, Jabatan Perdana Menteri

(BPH, JPM) – projek kuarters.
5.10 Bagi maksud perakuan projek ICT di perenggan 5.9.2,

kementerian/agensi tidak perlu mendapatkan perakuan daripada pihak
MAMPU terlebih dahulu sebelum mengemukakan permohonan kepada
EPU. Proses ini hanya melibatkan pihak EPU dengan pihak MAMPU
bagi melihat senarai projek ICT secara makro supaya ianya adalah
selaras dengan Dasar ICT Sektor Awam dan inisiatif MyDIGITAL.
5.11 Projek-projek satu baris (one-line item projects) adalah tidak

dibenarkan bagi memudahkan pemantauan pelaksanaan projek fizikal
dan memastikan perbelanjaan yang lebih telus. Setiap projek hendaklah
mempunyai butiran tersendiri.
5.12 Pegawai Pengawal selaku pemilik projek (project owner) yang

menerima permohonan pinjaman, bertanggungjawab menimbang
kedayahidupan (viability) dan produktiviti projek sebelum
mengemukakan permohonan kepada Unit Perancang Ekonomi (UPE).
Ini termasuk mengkaji prestasi bayaran balik pinjaman bagi agensi yang
sedang dan pernah menerima pinjaman selaras dengan Pekeliling
Perbendaharaan PA 1.1: Peraturan Bagi Membelanjakan Peruntukan
Pinjaman Di Bawah Anggaran Perbelanjaan Pembangunan.
5.13 Pegawai Pengawal hendaklah memastikan semua maklumat

mandatori projek, siling, peruntukan tahunan, tambahan/kurangan
siling/peruntukan tahunan dan perbelanjaan tahunan serta medan
baharu SDG diisi sepenuhnya dengan tepat dan dikemas kini dalam
Sistem MyProjek. Semua permohonan projek 2023 perlu dikemukakan
secara dalam talian melalui modul e-permohonan dalam Sistem
MyProjek sebelum atau pada 10 April 2022.
6. Aliran Tunai Anggaran Perbelanjaan Pembangunan Tahun 2023
Selaras dengan keputusan Jemaah Menteri pada 17 Ogos 2018, aliran tunai
perbelanjaan pembangunan akan ditentukan oleh MOF bersama pihak EPU,
Unit Penyelarasan Pelaksanaan, Jabatan Perdana Menteri (ICU, JPM) dan
M.S.14/23
kementerian/jabatan yang terlibat bermula pada tahun Belanjawan 2020 dan

seterusnya.
7. Pengesahan Cadangan Anggaran Perbelanjaan
7.1 Pegawai Pengawal hendaklah mengemukakan secara rasmi kerangka

keberhasilan dan cadangan anggaran perbelanjaan tahun 2023
kementerian/jabatan termasuk agensi/badan berkanun/syarikat
Kerajaan di bawah kawalan masing-masing kepada NBO, MOF dengan
membuat pengesahan (sign off) secara dalam talian melalui aplikasi
MyResults yang boleh dicapai melalui laman sesawang
www.myresults.gov.my. Pengesahan oleh Pegawai Pengawal perlu
disempurnakan sebelum atau pada 19 Mei 2022 seperti perincian di
Lampiran A.
7.2 Kerangka keberhasilan dan cadangan anggaran perbelanjaan tahun

2023 kementerian/jabatan yang tidak lengkap dan tidak dibuat
pemetaan dengan sempurna akan ditolak semula kepada Pegawai
Pengawal untuk Kementerian membuat pindaan sewajarnya.
8. Pengurusan dan Pembangunan Sumber Manusia
8.1 Pengurusan dan pembangunan sumber manusia perkhidmatan awam

perlu sentiasa ditambahbaik seiring dengan keperluan semasa dalam
meningkatkan kualiti penyampaian perkhidmatan. Bagi
mengoptimumkan sumber manusia perkhidmatan awam,
kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan
hendaklah mengurus sumber manusia dengan lebih efektif.
8.2 Selaras dengan hasrat kerajaan untuk meningkatkan produktiviti,

kompetensi dan prestasi sumber manusia perkhidmatan awam,
kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan perlulah
memberi keutamaan terhadap aspek perwatakan, kemampuan dan
kebolehan sumber manusia perkhidmatan awam untuk bersedia
menghadapi cabaran masa kini dan hadapan.
8.3 Pendekatan berasaskan outcome yang menjadi teras pelaksanaan di

bawah RMKe-12 bertujuan memastikan keberkesanan pelaksanaan
dasar dan strategi pembangunan sosioekonomi. Fokus ke arah outcome
akan membolehkan pengurusan perjawatan dan sumber manusia yang
lebih efektif dan memberikan pulangan yang setimpal. Sehubungan
dengan itu, Kerajaan beriltizam meneruskan usaha mengoptimumkan
penggunaan sumber manusia perkhidmatan awam yang telah
dilaksanakan sejak tahun 2015.
M.S.15/23
8.4 Selaras dengan itu, kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/

syarikat Kerajaan hendaklah mengurus perjawatan dengan memastikan
setiap perjawatan memberikan outcome maksimum sejajar dengan
objektif penubuhan organisasi dan memberi nilai faedah yang terbaik
kepada Kerajaan.
8.5 Semakan dan penilaian terhadap fungsi, struktur dan objektif

penubuhan organisasi perlu dilaksanakan bagi memastikan organisasi
relevan dengan keperluan semasa. Selain itu, bagi memperkukuh
struktur dan perjawatan organisasi, kementerian/jabatan/agensi/badan
berkanun/ syarikat Kerajaan juga perlu meneliti fungsi/peranan setiap
unit/bahagian serta keperluan perjawatan, menyemak semula
kesesuaian skim perkhidmatan, menghapuskan pertindihan fungsi serta
merekayasa proses kerja dengan lebih cekap.
8.6 Perancangan sumber manusia yang mantap bergantung kepada kualiti

dan keabsahan data-data perjawatan yang diguna pakai. Justeru itu,
bagi memastikan data perjawatan sentiasa kemaskini, berkualiti dan
berintegriti, Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA) akan mengadakan
program pemeriksaan data perjawatan termasuk aktiviti detect and
correct secara berjadual bagi setiap agensi Kerajaan yang disasarkan.
8.7 Pengoptimuman penggunaan sumber manusia dalam perkhidmatan

awam akan diteruskan dengan mengawal pewujudan jawatan baharu
tanpa sebarang implikasi kewangan tambahan melalui kaedah:
(i) tukar ganti (trade off);

(ii) penyusunan semula perjawatan (redeployment);
(iii) penjajaran jawatan melalui peluasan skop fungsi teras;
(iv) pelantikan pegawai kontrak baharu di bawah peruntukan Objek
Sebagai 29000 (OS29000) tidak dibenarkan kecuali bagi
penggantian atau pembaharuan kontrak pegawai; dan
(v) penguatkuasaan peraturan bahawa setiap permohonan
perjawatan baharu perlu disertakan dengan Deskripsi Tugas yang
lengkap.
8.8 Bagi memastikan kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat

Kerajaan mematuhi Dasar Perjawatan dan Perskiman, Audit
Pembangunan Organisasi (APO) dilaksanakan oleh JPA mengikut
keperluan.
8.9 Pengisian jawatan hendaklah berdasarkan kesesuaian, keupayaan dan

kompetensi pegawai bagi menghasilkan output yang lebih berimpak
kepada organisasi.
M.S.16/23
9. Penggunaan Aset
Pengoptimuman penggunaan aset dalam perkhidmatan awam akan diteruskan

dengan menyemak semula penggunaan dan fungsi aset sedia ada, mengambil
kira analisis kos faedah dalam menentukan kaedah yang sesuai untuk diguna
pakai, mengawal pembangunan atau perolehan aset baharu dan menyelaras
penggunaan aset tanpa sebarang implikasi kewangan tambahan melalui
kaedah berikut:
9.1 Pindah milik (transfer);

9.2 Pinjaman dari kementerian/jabatan lain;
9.3 Penyewaan aset kepada organisasi luar atau individu;
9.4 Penyewaan dan bukannya pemilikan; dan
9.5 Penyumberluaran (outsourcing).
10. Penyediaan Laporan Belanjawan Program dan Prestasi
10.1 Laporan Belanjawan Program dan Prestasi tahun 2023 akan meliputi
prestasi sebenar kementerian/jabatan tahun 2021, sasaran bagi
pencapaian tahun 2022 dan 2023. Pegawai Pengawal hendaklah
memastikan pemantauan prestasi dibuat ke atas kerangka keberhasilan
yang telah dikemas kini dan dipersetujui. Kementerian/jabatan perlu
mengemas kini laporan Program dan Prestasi untuk Belanjawan 2023
mengikut garis panduan seperti di Lampiran B dan B1.
10.2 Laporan Program dan Prestasi kementerian/jabatan juga dibincangkan

dalam Jawatankuasa Khas Penetapan KPI Perkhidmatan Awam KPI
(Tier 1) yang dipengerusikan oleh Ketua Setiausaha Negara. Pegawai
Pengawal kementerian/jabatan bertanggungjawab sepenuhnya
terhadap perancangan dan pencapaian KPI yang dimuktamadkan
dalam buku Anggaran Perbelanjaan Persekutuan tahunan dan
Rancangan Lima Tahun Malaysia serta diluluskan oleh Parlimen.
11. Penutup
11.1 Cadangan anggaran perbelanjaan hendaklah dibuat dengan teliti

mengikut susunan keutamaan yang secara khususnya berlandaskan
kepada aktiviti teras dan kerangka keberhasilan kementerian/
jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan dan secara amnya,
meningkatkan kesejahteraan rakyat di samping memacu pertumbuhan
ekonomi dan pembangunan negara. Pegawai Pengawal hendaklah
memastikan perancangan prestasi dibuat berdasarkan keupayaan
sebenar dalam menjana output yang berkualiti dan seterusnya
mencapai sasaran dan outcome yang dikehendaki berbanding hanya
menumpukan kepada prestasi perbelanjaan semata-mata.
11.2 Penekanan hendaklah diberikan kepada strategi perbelanjaan

mengikut keutamaan dan berhemat bagi mengoptimumkan
M.S.17/23
penggunaan sumber, seterusnya mengelakkan pembaziran yang akan

mencerminkan kelemahan perancangan dan pengurusan sumber sektor
awam.
11.3 Pegawai Pengawal juga dikehendaki memberi perhatian serius kepada

teguran audit dan mengambil tindakan tegas untuk memperbaiki
ketidakpatuhan/kelemahan serta memastikan ketidakpatuhan/
kelemahan yang sama tidak berulang pada masa hadapan.
11.4 Pegawai Pengawal perlu meningkatkan keupayaan dan kompetensi

pegawai kementerian/jabatan/agensi/badan berkanun/syarikat Kerajaan
agar pelaksanaan program dan penyampaian perkhidmatan awam
mencapai kualiti yang ditetapkan disokong oleh amalan tadbir urus yang
baik, serta memenuhi ekspektasi pelanggan dan pihak berkepentingan.
11.5 Pegawai Pengawal turut diingatkan supaya merancang dan

menyediakan anggaran keperluan tunai dengan teliti bagi mengelak
peruntukan tambahan. Unjuran keperluan aliran tunai perbelanjaan
mengurus dan pembangunan hendaklah disediakan dengan tepat
supaya dapat menggambarkan dengan jelas keperluan sumber bagi
pelaksanaan sesuatu Program/Aktiviti/Projek bagi tahun yang
dirancang. Kementerian/jabatan hendaklah mengemukakan unjuran
keperluan aliran tunai tahun 2023 sebelum 31 Disember 2022
berdasarkan kepada anggaran perbelanjaan yang telah diluluskan oleh
Parlimen.
" WAWASAN KEMAKMURAN BERSAMA 2030 "
" BERKHIDMAT UNTUK NEGARA "
Saya yang menjalankan amanah,
t.t
(DATUK SERI ASRI BIN HAMIDON)
Ketua Setiausaha Perbendaharaan
Kementerian Kewangan Malaysia
Putrajaya
Tarikh : 31 Mac 2022
s.k.
YB Setiausaha-Setiausaha Kerajaan Negeri
Ketua-Ketua Badan Berkanun Persekutuan
M.S.18/23
LAMPIRAN A
KALENDAR AKTIVITI PENYEDIAAN

CADANGAN ANGGARAN PERBELANJAAN KEMENTERIAN/JABATAN BAGI
TAHUN 2023
BIL. AKTIVITI / TINDAKAN TARIKH AKHIR
1. Permohonan projek RP3 2023 dikemukakan secara 10 April 2022

dalam talian melalui modul e-permohonan dalam
Sistem MyProjek kepada Unit Perancang Ekonomi,
Jabatan Perdana Menteri
2. Mengunci masuk dan mengemas kini maklumat 16 Mei 2022
kerangka keberhasilan tahun 2023 ke dalam sistem
MyResults
3. Pengesahan (sign-off) Pegawai Pengawal secara 19 Mei 2022
dalam talian bagi kerangka keberhasilan dan
cadangan Anggaran Perbelanjaan Persekutuan
Tahun 2023
4. Penyampaian Laporan Belanjawan Program dan 30 Jun 2022
Prestasi untuk Anggaran Perbelanjaan Persekutuan
Tahun 2023 kepada Pejabat Belanjawan Negara,
Kementerian Kewangan
5. Penyampaian Unjuran Keperluan Aliran Tunai 31 Disember 2022
Tahun 2023
M.S.19/23
LAMPIRAN B
GARIS PANDUAN BAGI PENYEDIAAN

LAPORAN BELANJAWAN PROGRAM DAN PRESTASI TAHUN 2023
Tujuan
1. Kertas ini menetapkan garis panduan bagi penyediaan Laporan Belanjawan

Program dan Prestasi kementerian/jabatan/agensi yang akan digunakan sebagai
input untuk buku Anggaran Perbelanjaan Persekutuan. Pegawai Pengawal adalah
diminta untuk memastikan agar laporan Belanjawan Program dan Prestasi
kementerian/jabatan/agensi yang disediakan adalah selaras dengan garis panduan
dan format yang ditetapkan sebelum mengemukakan kepada Kementerian
Kewangan.
Kegunaan Laporan Belanjawan Program dan Prestasi
2. Laporan Belanjawan Program dan Prestasi yang dimasukkan ke dalam buku

Anggaran Perbelanjaan Persekutuan adalah sebagai sumber maklumat mengenai
Program dan Aktiviti setiap kementerian/jabatan/agensi. Laporan ini dapat membantu
Ahli Parlimen untuk memperoleh maklumat serta penerangan terperinci mengenai
Program dan Aktiviti utama kementerian/jabatan/agensi.
3. Selain itu, laporan ini boleh juga digunakan oleh kementerian/jabatan/agensi

sebagai bahan rujukan untuk mengetahui struktur dan kegiatan Program dan Aktiviti
kementerian/jabatan/agensi yang lain. Maklumat berkenaan dapat menggalakkan
kerjasama dan integrasi kerja di antara kementerian/jabatan/agensi serta membantu
usaha untuk mengesan dan mengelak pertindihan Program dan Aktiviti antara
kementerian/jabatan/agensi selaras dengan dasar semasa untuk mengoptimumkan
perbelanjaan Kerajaan.
4. Maklumat yang terkandung di dalam Laporan Belanjawan Program dan Prestasi

juga adalah penting kerana penekanannya terhadap prestasi yang berdasarkan
kerangka keberhasilan kementerian/jabatan/agensi. Maklumat tersebut dapat
digunakan untuk membuat penilaian awal terhadap prestasi keseluruhan
kementerian/jabatan/agensi dengan merujuk kepada data perbandingan outcome
utama untuk tiga (3) tahun.
Format Bagi Penyediaan Laporan Belanjawan Program dan Prestasi
5. Penerangan mengenai setiap aspek laporan untuk Laporan Belanjawan

Program dan Prestasi adalah seperti berikut:
5.1 Visi: Satu penyataan rasmi tentang apa yang hendak dicapai oleh
kementerian/jabatan/agensi dalam jangka masa panjang;
5.2 Misi: Satu penyataan rasmi tentang matlamat kementerian/jabatan/

agensi merangkumi tujuan kewujudan kementerian skop operasi dan
mekanisme pelaksanaan;
M.S.20/23
5.3 Pelanggan: Pihak yang akan menerima faedah secara langsung

daripada Program/Aktiviti kementerian/jabatan/agensi;
5.4 Outcome Kementerian/Program: Perubahan atau kesan yang dibawa

kepada masalah utama atau keperluan yang dikaitkan dengan
pelanggan atau pihak berkepentingan. Penyataan outcome tidak
menggunakan kata kerja seperti peningkatan, penurunan, pengurangan
sebaliknya menggunakan kata sifat seperti efisien, berkualiti, berkesan,
selamat, efektif berwibawa dan sebagainya;
5.5 Prestasi Outcome: Pelaporan pencapaian prestasi outcome

kementerian/program menggunakan KPI yang telah ditetapkan;
5.6 KPI: Maklumat yang digunakan untuk mengukur pencapaian outcome;
5.7 Program dan Aktiviti: Struktur Program dan Aktiviti

kementerian/jabatan adalah berdasarkan kepada pendekatan OBB.
Program merupakan intervensi terancang bagi mencapai outcome.
Aktiviti merupakan entiti yang menyumbang kepada pencapaian
outcome sesuatu Program; dan
5.8 Fungsi Aktiviti: Menerangkan tugas dan peranan Aktiviti serta

sumbangan kepada Program OBB yang berkenaan.
6. Format asas serta garis panduan bagi penyediaan Laporan Belanjawan

Program dan Prestasi Kementerian bagi buku Anggaran Perbelanjaan Persekutuan
adalah seperti di Lampiran B1.
Penyerahan Laporan Kementerian
7. Satu salinan Laporan Belanjawan Program dan Prestasi Kementerian/Jabatan

hendaklah dikemukakan dalam bentuk softcopy dan hardcopy yang ditandatangani
oleh Pegawai Pengawal kepada:

Pejabat Belanjawan Negara
Aras 6, Blok Utara
Kompleks Kementerian Kewangan
Presint 2
62592 PUTRAJAYA
(u.p.: Pegawai Pemeriksa Belanjawan [BRO])
Laporan ini hendaklah dikemukakan sebelum atau pada 30 Jun 2022.
M.S.21/23
LAMPIRAN B1
VISI: Apa yang hendak dicapai oleh kementerian/jabatan/agensi dalam

jangka masa panjang
MISI: Matlamat kementerian/jabatan/agensi yang merangkumi tujuan

kewujudan kementerian/jabatan/agensi, skop operasi dan
mekanisme pelaksanaan
PELANGGAN: Senarai pihak yang akan menerima faedah secara langsung

daripada Program/Aktiviti kementerian/jabatan/agensi (terhad lima
(5) pelanggan mengikut susunan keutamaan)
KERANGKA KEBERHASILAN KEMENTERIAN/JABATAN/AGENSI
PRESTASI OUTCOME KEMENTERIAN/JABATAN/AGENSI
Outcome: (Senarai outcome kementerian/jabatan/agensi)
2021 2022 2023

PetunjukPretasi Utama* Sebenar Sasaran Disemak** Sasaran
(*maksimum 3 KPI sahaja mengikut susunan keutamaan)
PROGRAM: (Nama Program di bawah pendekatan OBB)
PRESTASI OUTCOME PROGRAM
Outcome: (Senarai outcome program)
2021 2022 2023

Petunjuk Pretasi Utama* Sebenar Sasaran Disemak** Sasaran
(*maksimum 3 KPI sahaja mengikut susunan keutamaan)
M.S.22/23
Aktiviti: Senarai Aktiviti di bawah Program OBB
Fungsi: Fungsi Aktiviti menerangkan tugas dan peranan Aktiviti serta

sumbangan kepada Program OBB yang berkenaan
(senarai kenyataan Fungsi utama perlu ringkas dan padat maksimum
800 aksara)
Nota: Disemak ** – untuk tujuan rujukan/justifikasi penetapan sasaran 2023
….……………………………………
(Tandatangan Pegawai Pengawal)
M.S.23/23
PB 1.4
KERAJAAN MALAYSIA
Tatacara Anggaran Perbelanjaan

Tambahan Bagi Tempoh Darurat
KANDUNGAN
PB 1.4 TATACARA ANGGARAN PERBELANJAAN TAMBAHAN

BAGI TEMPOH DARURAT
1. Tujuan……………………………………………………………...... 2
2. Tafsiran……………………………….…………………………….. 2
3. Latar Belakang…………………………………………..………… 2
4. Peruntukan Kewangan Sementara…………...……..…………. 3
5. Pelaksanaan………………………………………….…………….. 5
6. Tarikh Kuat Kuasa………………….……………………………... 6
7. Pemakaian………………..…………………………………..…….. 6
8. Maklumat Perhubungan………………………………………….. 7
LAMPIRAN…………………………………………………………..
Lampiran A 8
Lampiran B1 9
Lampiran B2 10
Lampiran C1 11
Lampiran C2 12
Lampiran D1 13
Lampiran D2 14
Lampiran E1 15
Lampiran E2 16
Lampiran F1 17
Lampiran F2 18
Lampiran G1 19
Lampiran G2 20
M.S. 1/20
PB 1.4 TATACARA ANGGARAN PERBELANJAAN TAMBAHAN

BAGI TEMPOH DARURAT
1. TUJUAN
Pekeliling Perbendaharaan ini bertujuan untuk menetap serta

menjelaskan tatacara berhubung dengan anggaran perbelanjaan
tambahan yang dibiayai daripada Kumpulan Wang Disatukan
Persekutuan atau Negeri bagi tempoh darurat yang diisytiharkan oleh
Yang di-Pertuan Agong menurut Fasal (1) Perkara 150 Perlembagaan
Persekutuan.
2. TAFSIRAN
Bagi maksud Pekeliling Perbendaharaan ini, kecuali jika konteksnya

menghendaki maksud yang lain:
“Menteri Besar atau Ketua Menteri” hendaklah mempunyai

tafsiran yang sama seperti yang diberi kepadanya di bawah
seksyen 3 Akta Tatacara Kewangan 1957 [Akta 61]; dan
“Perbendaharaan” bermaksud Menteri Kewangan sebagaimana

yang ditakrifkan di bawah Akta Tafsiran 1948/1967 [Akta 388].
3. LATAR BELAKANG
3.1 Proklamasi dan Ordinan Darurat
Yang di-Pertuan Agong telah mengisytiharkan Proklamasi

Darurat [P.U.(A)7/2021] menurut Fasal (1) Perkara 150
Perlembagaan Persekutuan yang meliputi seluruh Persekutuan
berkuat kuasa mulai 11 Januari 2021 hingga 1 Ogos 2021.
Susulan daripada itu, Ordinan Darurat (Kuasa-Kuasa Perlu) 2021
[P.U.(A)12/2021] (“Ordinan”) telah dimasyhurkan dan berkuat
kuasa pada tarikh yang sama iaitu pada 11 Januari 2021.
M.S. 2/20
3.2 Ordinan ini mengandungi 18 seksyen yang antara lainnya

memperuntukkan seperti yang berikut:
3.2.1 Kuasa Eksekutif Persekutuan dan Negeri
Seksyen 11 Ordinan memperuntukkan bahawa, bagi

tempoh darurat berkuat kuasa:
3.2.1.1 Perdana Menteri dan Jemaah Menteri yang wujud

sebaik sebelum Proklamasi Darurat dikeluarkan
hendaklah terus menjalankan kuasa eksekutif
Persekutuan; dan
3.2.1.2 Menteri Besar atau Ketua Menteri dan Majlis

Mesyuarat Kerajaan Negeri atau Kabinet Negeri
bagi Negeri masing-masing yang wujud sebaik
sebelum Proklamasi Darurat dikeluarkan
hendaklah terus menjalankan kuasa eksekutif
Negeri.
3.2.2 Persidangan Parlimen dan Dewan Undangan Negeri
Seksyen 14 dan 15 Ordinan memperuntukkan bahawa

mesyuarat Parlimen dan mana-mana mesyuarat Dewan
Undangan Negeri tidak akan dipanggil, diprorog atau
dibubarkan bagi tempoh darurat berkuat kuasa kecuali
pada suatu tarikh yang difikirkan sesuai oleh Yang di-
Pertuan Agong.
4. PERUNTUKAN KEWANGAN SEMENTARA
4.1 Anggaran Perbelanjaan Tambahan
Memandangkan Parlimen dan Dewan Undangan Negeri tidak

akan bersidang bagi tempoh darurat berkuat kuasa, urusan
berkaitan kelulusan anggaran perbelanjaan tambahan yang
dibelanjakan pada tahun kewangan sebelumnya atau pada tahun
kewangan semasa tidak dapat dilaksanakan sebagaimana yang
diperuntukkan di bawah:
4.1.1 Perkara 101 Perlembagaan Persekutuan bagi maksud

Kerajaan Persekutuan atau peruntukan Perlembagaan
Negeri yang serupa bagi maksud Kerajaan Negeri
berhubung dengan Perbelanjaan Bekalan Tambahan; dan
4.1.2 subseksyen 4(2) Akta Kumpulan Wang Pembangunan

1966 [Akta 406] bagi maksud Kerajaan Persekutuan dan
Kerajaan Negeri berhubung dengan Perbelanjaan
Pembangunan Tambahan.
M.S. 3/20
4.2 Ordinan Darurat (Kuasa-Kuasa Perlu) (Pindaan) 2021
Ordinan telah dipinda melalui Ordinan Darurat (Kuasa-Kuasa

Perlu) (Pindaan) 2021 [P.U.(A)151/2021] dengan
memperuntukkan seksyen 10A yang baharu berhubung dengan
peruntukan kewangan sementara bagi memberi kuasa kepada
Perbendaharaan dan Menteri Besar atau Ketua Menteri sesuatu
Negeri meluluskan anggaran perbelanjaan tambahan dan
pengeluaran wang daripada Kumpulan Wang Disatukan
Persekutuan atau Negeri bagi maksud perkara-perkara yang
berikut:
4.2.1 Perbelanjaan Tanggungan;
4.2.2 Perbelanjaan Bekalan Tambahan; dan/atau
4.2.3 Perbelanjaan Pembangunan Tambahan.
4.3 Seksyen 10A Baharu
“Peruntukan kewangan sementara
10A. Walau apa pun apa-apa peruntukan dalam

Perlembagaan Persekutuan dan Perlembagaan sesuatu
Negeri yang berhubungan dengan perbelanjaan yang
dipertanggungkan pada Kumpulan Wang Disatukan
Persekutuan atau Kumpulan Wang Disatukan bagi sesuatu
Negeri, apa-apa perbelanjaan tambahan yang menghendaki
suatu Akta atau Enakmen atau ketetapan Dewan Rakyat atau
Dewan Undangan bagi sesuatu Negeri, dan pengeluaran
daripada mana-mana Kumpulan Wang itu, bagi tempoh darurat
berkuat kuasa, apa-apa perbelanjaan atau pengeluaran
daripada Kumpulan Wang Disatukan Persekutuan atau
Kumpulan Wang Disatukan bagi sesuatu Negeri boleh dibuat
dengan kelulusan Perbendaharaan atau Menteri Besar atau
Ketua Menteri bagi sesuatu Negeri, mengikut mana-mana
yang berkenaan mengikut cara sebagaimana yang
diperuntukkan oleh mana-mana undang-undang bertulis atau
mana-mana Arahan Perbendaharaan atau Pekeliling
Perbendaharaan yang berhubungan dengannya yang pada
masa itu berkuat kuasa.”
M.S. 4/20
5. PELAKSANAAN
Bagi melaksanakan tatacara anggaran perbelanjaan tambahan bagi

tempoh darurat berkuat kuasa sebagaimana yang diperuntukkan di
bawah seksyen 10A Ordinan, perkara-perkara yang berikut hendaklah
dipatuhi:
5.1 semua peruntukan kewangan yang diluluskan oleh Parlimen atau

Dewan Undangan Negeri dan dimasukkan dalam Anggaran
Perbelanjaan Tahun 2021, boleh dibelanjakan seperti biasa
melainkan jika dihad atau digantungkan di bawah perenggan
13(3)(b) Akta 61 atau seksyen 8 Akta 406;
5.2 perbelanjaan yang dipertanggungkan pada Kumpulan Wang

Disatukan Persekutuan atau Kumpulan Wang Disatukan bagi
sesebuah Negeri mengikut Perlembagaan Persekutuan,
Perlembagaan sesuatu Negeri atau mana-mana undang-undang
bertulis tetapi peruntukan itu tidak dimasukkan dalam Anggaran
Perbelanjaan Tahun 2021, boleh dibayar dengan kelulusan
seperti berikut:
5.2.1 Perbendaharaan, jika perbelanjaan itu berhubung dengan

perbelanjaan Persekutuan; atau
5.2.2 Menteri Besar atau Ketua Menteri sesuatu Negeri, jika

perbelanjaan itu berhubung dengan perbelanjaan Negeri;
5.3 anggaran perbelanjaan tambahan bagi Perbelanjaan Bekalan

dan Perbelanjaan Pembangunan boleh dibuat mengikut proses
seperti di Lampiran A dan kelulusan diberi sebagaimana
subperenggan 5.4 di bawah;
5.4 bagi maksud subperenggan 5.2 dan 5.3 di atas, adalah memadai
kelulusan dinyatakan dengan tandatangan Menteri Kewangan
bagi Anggaran Perbelanjaan Tambahan Persekutuan, atau
Menteri Besar atau Ketua Menteri sesuatu Negeri bagi Anggaran
Perbelanjaan Tambahan Negeri. Sebagai panduan, contoh
kelulusan berkaitan adalah seperti yang berikut:
Kelulusan Lampiran
Kerajaan Persekutuan/Kerajaan Negeri
• Anggaran Perbelanjaan Mengurus Tambahan Lampiran B1
Pertama 2020/2021
• First Supplementary Operating Expenditure Lampiran B2
Estimates 2020/2021
• Anggaran Perbelanjaan Pembangunan Lampiran C1

Tambahan Pertama 2020/2021
• First Supplementary Development Lampiran C2
Expenditure Estimates 2020/2021
M.S. 5/20
5.5 kelulusan yang diberi di bawah subperenggan 5.4 di atas

hendaklah disiarkan sebagai pemberitahuan dalam Warta
Kerajaan Persekutuan atau Warta Kerajaan Negeri. Sebagai
panduan, contoh pemberitahuan berkaitan adalah seperti yang
berikut:
Pemberitahuan Lampiran
Kerajaan Persekutuan
• Anggaran Perbelanjaan Mengurus Tambahan Lampiran D1
Pertama 2020/2021
• First Supplementary Operating Expenditure Lampiran D2
Estimates 2020/2021
• Anggaran Perbelanjaan Pembangunan Lampiran E1

• First Supplementary Development Lampiran E2
Kerajaan Negeri
• Anggaran Perbelanjaan Mengurus Tambahan Lampiran F1
Pertama 2020/2021
• First Supplementary Operating Expenditure Lampiran F2
Estimates 2020/2021
• Anggaran Perbelanjaan Pembangunan Lampiran G1

• First Supplementary Development Lampiran G2
5.6 kebenaran bagi mengeluarkan wang mengikut anggaran

perbelanjaan tambahan yang diluluskan akan dikemukakan
kepada Akauntan Negara atau Akauntan Negeri/Bendahari
Negeri, mengikut mana yang berkenaan, melalui Waran-Waran
Am sebagaimana yang diperuntukkan di bawah subseksyen
13(2) dan 13(3) Akta 61 serta seksyen 8 Akta 406.
6. TARIKH KUAT KUASA
Pekeliling Perbendaharaan ini berkuat kuasa mulai 31 Mac 2021.
7. PEMAKAIAN
Pekeliling Perbendaharaan ini hendaklah terpakai kepada Kerajaan

Persekutuan dan semua Kerajaan Negeri selaras dengan seksyen 10A
Ordinan.
M.S. 6/20
8. MAKLUMAT PERHUBUNGAN
Sekiranya terdapat apa-apa pertanyaan atau kemusykilan berhubung

Pekeliling Perbendaharaan ini, sila hubungi:
Kementerian/Jabatan/
Kerajaan Negeri
Agensi Persekutuan
Ketua Setiausaha Perbendaharaan Ketua Setiausaha Perbendaharaan

Kementerian Kewangan Malaysia Kementerian Kewangan Malaysia
Pejabat Belanjawan Negara Pejabat Belanjawan Negara
Aras 6-8, Blok Utara Aras 6-8, Blok Utara
Kompleks Kementerian Kewangan Kompleks Kementerian Kewangan
No. 5, Persiaran Perdana, Presint 2 No. 5, Persiaran Perdana, Presint 2
62592 Putrajaya 62592 Putrajaya
(u.p.: Sektor Dasar dan Konsolidasi (u.p.: Sektor Perkhidmatan Am)
Bajet)
Tel. : 03-8882 3816/3806 Tel. : 03-8882 3479/3837
E-mel : nbo.sb@treasury.gov.my E-mel : jkhas@treasury.gov.my
M.S. 7/20
LAMPIRAN A
Proses Anggaran Perbelanjaan Tambahan Bagi Tempoh Darurat
TAHUN KEWANGAN SEBELUM / TAHUN KEWANGAN SEMASA
Kementerian/agensi/jabatan memohon peruntukan

tambahan daripada Perbendaharaan Persekutuan/
Perbendaharaan Negeri/Pejabat Kewangan Negeri/
Kementerian Kewangan Negeri
Perbendaharaan Persekutuan/Perbendaharaan Negeri/

Pejabat Kewangan Negeri/Kementerian Kewangan Negeri
menyediakan peruntukan tambahan kepada
kementerian/agensi/jabatan yang dibiayai daripada:
(1) Kumpulan Wang Luar Jangka/Simpanan Luar Jangka;

dan/atau
(2) tambahan langsung
TAHUN KEWANGAN SEMASA
Menyediakan draf kertas Jemaah Menteri/Majlis Mesyuarat

Kerajaan Negeri/Kabinet Negeri mengenai anggaran
perbelanjaan tambahan dan mengemukakan kepada
Menteri Kewangan atau Menteri Besar/Ketua Menteri
sebelum diangkat kepada Jemaah Menteri/Majlis
Mesyuarat Kerajaan Negeri/Kabinet Negeri
Kertas Jemaah Menteri/Majlis Mesyuarat Kerajaan Dokumen

Negeri/Kabinet Negeri mengenai anggaran perbelanjaan Perbelanjaan
tambahan dibentangkan kepada Jemaah Menteri/Majlis Tambahan
Mesyuarat Kerajaan Negeri/Kabinet Negeri untuk
persetujuan seperti yang berikut: - Anggaran
Perbelanjaan
(1) apa-apa perbelanjaan tambahan daripada Mengurus
Kumpulan Wang Luar Jangka/Simpanan Luar Jangka; Tambahan
dan/atau
(2) apa-apa perbelanjaan tambahan langsung; - Anggaran
dan Perbelanjaan
(3) Menteri Kewangan atau Menteri Besar/Ketua Menteri Pembangunan
meluluskan anggaran perbelanjaan tambahan Tambahan
Anggaran perbelanjaan tambahan diluluskan

dan ditandatangani oleh Menteri Kewangan atau Contoh
Menteri Besar/Ketua Menteri sebagaimana yang Lampiran B1
diperuntukkan di bawah seksyen 10A Ordinan Darurat hingga C2
(Kuasa-Kuasa Perlu) 2021
Kelulusan anggaran perbelanjaan tambahan Contoh

disiarkan sebagai pemberitahuan dalam Lampiran D1
Warta Kerajaan Persekutuan atau Warta Kerajaan Negeri hingga G2
Menteri Kewangan atau Menteri Besar/Ketua Menteri

mengeluarkan Waran-Waran Am kepada Akauntan Negara
atau Akauntan Negeri/Bendahari Negeri untuk
Perbelanjaan Tanggungan, Perbelanjaan Bekalan
Tambahan dan/atau Perbelanjaan Pembangunan
Tambahan
M.S. 8/20
LAMPIRAN B1
KEPALA SURAT
ORDINAN DARURAT (KUASA-KUASA PERLU) 2021
Anggaran Perbelanjaan Mengurus Tambahan Pertama 2020/2021*
Selaras dengan seksyen 10A Ordinan Darurat (Kuasa-Kuasa Perlu) 2021 [P.U.(A)12/2021],
saya, Menteri Kewangan/Menteri Besar/Ketua Menteri* meluluskan pengeluaran sejumlah
wang yang tidak melebihi dua ratus lima puluh lima juta enam ratus enam puluh lima ribu
sembilan ratus ringgit (RM255,665,900) daripada Kumpulan Wang Disatukan bagi
perbelanjaan untuk pelbagai perkhidmatan yang dinyatakan dalam Anggaran Perbelanjaan
Mengurus Tambahan Pertama bagi tahun 2020/2021* yang tidak diperuntukkan atau tidak
diperuntukkan dengan sepenuhnya oleh Akta Perbekalan 2020 [Akta A1608]/Enakmen
Perbekalan 2020/2021 [Enakmen A123]*.
2. Wang tersebut itu adalah diperuntukkan bagi maksud-maksud yang dinyatakan dalam
Jadual seperti yang berikut:
JADUAL
Maksud Tajuk Amaun
(RM)
T.12 Perbendaharaan 20,000,000
B.6 Jabatan Perdana Menteri/Pejabat Setiausaha 138,105,900

Kerajaan Negeri
B.11 Perkhidmatan Am Perbendaharaan 39,000,000
B.14 Kementerian Kerja Raya/Jabatan Kerja Raya 45,000,000
B.20 Kementerian Alam Sekitar dan Air/Jabatan 13,560,000

Perhutanan
JUMLAH 255,665,900
DILULUSKAN,
.............................................................................
NAMA
Menteri Kewangan/Menteri Besar/Ketua Menteri*
Tarikh:
(Nota: * Potong yang mana tidak berkenaan)
M.S. 9/20
LAMPIRAN B2
LETTERHEAD
EMERGENCY (ESSENTIAL POWERS) ORDINANCE 2021
First Supplementary Operating Expenditure Estimates 2020/2021*
In accordance with section 10A of the Emergency (Essential Powers) Ordinance 2021
[P.U.(A)12/2021], I, Minister of Finance/Menteri Besar/Chief Minister* approve the issue from
the Consolidated Fund of a sum not exceeding two hundred fifty five million six hundred sixty
five thousand and nine hundred ringgit (RM255,665,900) for expenditure on the various
services specified in the First Supplementary Operating Expenditure Estimates for the year
2020/2021*, not provided or not fully provided for by the Supply Act 2020 [Act A1608]/Supply
Enactment 2020/2021 [Enactment A123]*.
2. The said sum is appropriated for the purposes specified in the Schedule hereto:
SCHEDULE
Purpose Title Amount
(RM)
T.12 Treasury 20,000,000
B.6 Prime Minister’s Department/State Secretary’s Office 138,105,900
B.11 Treasury General Services 39,000,000
B.14 Ministry of Works/Public Works Department 45,000,000
B.20 Ministry of Environment and Water/Forestry 13,560,000

Department
TOTAL 255,665,900
APPROVED,
.............................................................................
NAME
Minister of Finance/Menteri Besar/Chief Minister*
Date:
(Note: * Delete whichever is not applicable)
M.S. 10/20
LAMPIRAN C1
KEPALA SURAT
Anggaran Perbelanjaan Pembangunan Tambahan Pertama 2020/2021*
Selaras dengan seksyen 10A Ordinan Darurat (Kuasa-Kuasa Perlu) 2021 [P.U.(A)12/2021],
saya, Menteri Kewangan/Menteri Besar/Ketua Menteri* meluluskan pengeluaran sejumlah
wang yang tidak melebihi empat juta lima ratus ribu sepuluh ringgit (RM4,500,010) daripada
Kumpulan Wang Pembangunan bagi perbelanjaan dalam tahun 2020/2021* bagi maksud-
maksud yang tidak diperuntukkan atau tidak diperuntukkan dengan sepenuhnya dalam
Anggaran Perbelanjaan Pembangunan 2020/2021*.
JADUAL
Maksud Butiran Tajuk Amaun

(Projek)
(RM)
Cara
Pinjaman
Langsung
P.4 - Jabatan Perdana 01000 Pembangunan 1,500,000 -
Menteri/Pejabat Setiausaha
Kerajaan
07000 Pemuliharaan 500,000 -
Bangunan Warisan
P.6 - Perbendaharaan/Pejabat 04000 Perbelanjaan Luar 2,000,000 -
Kewangan dan Jangka
Perbendaharaan Negeri
P.9 - Kementerian Kerja 06000 Kerja-kerja Sivil 500,000 -
Raya/Jabatan Kerja Raya
P.12 - Kementerian Pertanian dan 02000 Pembangunan 10 -
Industri/Jabatan (Baharu) Industri Bukan
Perkhidmatan Veterinar Ruminan
-
JUMLAH 4,500,010
JUMLAH BESAR 4,500,010
DILULUSKAN,
.............................................................................
NAMA
Menteri Kewangan/Menteri Besar/Ketua Menteri*
Tarikh:
M.S. 11/20
LAMPIRAN C2
LETTERHEAD
First Supplementary Development Expenditure Estimates 2020/2021*
In accordance with section 10A of the Emergency (Essential Powers) Ordinance 2021
[P.U.(A)12/2021], I, Minister of Finance/Menteri Besar/Chief Minister* approve the issue from
the Development Fund of a sum not exceeding four million five hundred thousand and ten
ringgit (RM4,500,010) for expenditure in 2020/2021* for purposes not provided or not fully
provided for by the Development Expenditure Estimates 2020/2021*.
SCHEDULE
Purpose Item Title Amount

(Project)
(RM)
Direct Loan
P.4 - Prime Minister’s 01000 Development 1,500,000 -
Department/State
Secretary’s Office
07000 Conservation of 500,000 -
Heritage Buildings
P.6 - Treasury/State Finance 04000 Contingency 2,000,000 -
and Treasury Office Expenditure
P.9 - Ministry of Works/Public 06000 Civil Works 500,000 -
Works Department
P.12 - Ministry of Agriculture and 02000 Development of 10 -
Food Industries/Veterinary (New) Non-Ruminant
Services Deparment Industry
-
TOTAL 4,500,010
GRAND TOTAL 4,500,010
APPROVED,
.............................................................................
NAME
Minister of Finance/Menteri Besar/Chief Minister*
Date:
M.S. 12/20
LAMPIRAN D1
P.U.(B)
Adalah diberitahu untuk pemakluman umum bahawa mengikut seksyen 10A Ordinan Darurat
(Kuasa-Kuasa Perlu) 2021 [P.U.(A)12/2021], Menteri Kewangan telah meluluskan pengeluaran
sejumlah wang yang tidak melebihi satu bilion tujuh puluh lima juta tiga ratus enam puluh enam
ribu empat ratus ringgit (RM1,075,366,400) daripada Kumpulan Wang Disatukan bagi
perbelanjaan untuk pelbagai perkhidmatan yang dinyatakan dalam Anggaran Perbelanjaan
Mengurus Tambahan Pertama bagi tahun 2020/2021* yang tidak diperuntukkan atau tidak
diperuntukkan dengan sepenuhnya oleh Akta Perbekalan 2020 [Akta A1608]/Akta Perbekalan
2021 [Akta A1626]*.
JADUAL
Maksud Tajuk Amaun
(RM)
T.12 Perbendaharaan 20,000,000
B.6 Jabatan Perdana Menteri 138,105,900
B.11 Perkhidmatan Am Perbendaharaan 39,000,000
B.14 Kementerian Perpaduan Negara 45,000,000
B.20 Kementerian Perusahaan Perladangan dan Komoditi 13,560,000
B.21 Kementerian Pertanian dan Industri Makanan 95,600,000
B.28 Kementerian Pengangkutan 72,600,500
B.45 Kementerian Belia dan Sukan 1,500,000
B.60 Kementerian Pertahanan 650,000,000
JUMLAH 1,075,366,400
Bertarikh pada 29 Februari 2021.

[ ]
DATO’ ASRI BIN HAMIDON

M.S. 13/20
LAMPIRAN D2
P.U.(B)
It is notified for general information that in accordance with the provision of section 10A of the
Emergency (Essential Powers) Ordinance 2021 [P.U.(A)12/2021], the Minister of Finance has
approved the issue from the Consolidated Fund of a sum not exceeding one billion and seventy
five million three hundred and sixty six thousand four hundred ringgit (RM1,075,366,400) for
expenditure on the various services specified in the First Supplementary Operating Expenditure
Estimates for the year 2020/2021*, not provided or not fully provided for by the Supply Act 2020
[Act A1608]/Supply Act 2021 [Act A1626]*.
SCHEDULE
(RM)
T.12 Treasury 20,000,000
B.6 Prime Minister’s Department 138,105,900
B.11 Treasury General Services 39,000,000
B.14 Ministry of National Unity 45,000,000
B.20 Ministry of Plantation Industries and Commodities 13,560,000
B.21 Ministry of Agriculture and Food Industries 95,600,000
B.28 Ministry of Transport 72,600,500
B.45 Ministry of Youth and Sports 1,500,000
B.60 Ministry of Defence 650,000,000
TOTAL 1,075,366,400
Dated this 29th day of February 2021.

[ ]

Secretary General to the Treasury
M.S. 14/20
LAMPIRAN E1
P.U.(B)
(Kuasa-Kuasa Perlu) 2021 [P.U.(A)12/2021], Menteri Kewangan telah meluluskan pengeluaran
sejumlah wang yang tidak melebihi satu ratus sembilan puluh lapan juta empat puluh ringgit
(RM198,000,040) daripada Kumpulan Wang Pembangunan bagi perbelanjaan dalam tahun
2020/2021* bagi maksud-maksud yang tidak diperuntukkan atau tidak diperuntukkan dengan
sepenuhnya dalam Anggaran Perbelanjaan Pembangunan 2020/2021*.
JADUAL

(Projek)
(RM)
Cara
Pinjaman
Langsung
P.6 - Jabatan Perdana Menteri 93000 Projek-projek kecil 20,000,000 -
(Baharu)
00101 Majlis Keselamatan 50,000,000 -
Negara
P.10 - Perbendaharaan 09000 Pelbagai Suntikan 95,000,000 -
Ekuiti
P.21 - Kementerian Pertanian dan 27100 Pembangunan 18,000,000 -
Industri Makanan (Baharu) Pejabat Perikanan
P.27 - Kementerian Kerja Raya 31000 Pembinaan Jalan - 15,000,000
dan Jambatan
P.28 - Kementerian 00300 Bayaran Pampasan 10 -
Pengangkutan (Baharu) dan Premium
Tanah
20000 Peningkatan 10 -
(Baharu) Infrastruktur Rel
P.31 - Kementerian Pelancongan, 44200 Perolehan Bahan 10 -
Seni dan Budaya (Baharu) Arkib
P.63 - Kementerian Pendidikan 03900 Pembelian Tanah 10 -
(Baharu) (Pendidikan)
Pelbagai Negeri
JUMLAH 183,000,040 15,000,000
Bertarikh pada 31 Mei 2021.

[ ]

M.S. 15/20
LAMPIRAN E2
P.U.(B)
Emergency (Essential Powers) Ordinance 2021 [P.U.(A)12/2021], the Minister of Finance has
approved the issue from the Development Fund of a sum not exceeding one hundred ninety
eight million and forty ringgit (RM198,000,040) for expenditure in 2020/2021* for purposes not
provided or not fully provided for by the Development Expenditure Estimates 2020/2021*.
SCHEDULE

(Project)
(RM)
Direct Loan
P.6 - Prime Minister’s 93000 Minor Projects 20,000,000 -
Department (New)
00101 National Security 50,000,000 -
Council
P.10 - Treasury 09000 Various Equity 95,000,000 -
Injections
P.21 - Ministry of Agriculture and 27100 Fisheries Office 18,000,000 -
Food Industries (New) Development
P.27 - Ministry of Works 31000 Building of Roads - 15,000,000
and Bridges
P.28 - Ministry of Transport 00300 Payment of 10 -
(New) Compensation and
Premium on Land
20000 Upgrading Rail 10 -
(New) Infrastructure
P.31 - Ministry of Tourism, Arts 44200 Procurement of 10 -
and Culture (New) Archival Materials
P.63 - Ministry of Education 03900 Purchase of Land 10 -
(New) (Education) Various
States
TOTAL 183,000,040 15,000,000
Dated this 31st day of May 2021.

[ ]

Secretary General to the Treasury
M.S. 16/20
LAMPIRAN F1
(Kuasa-Kuasa Perlu) 2021 [P.U.(A)12/2021], Menteri Besar/Ketua Menteri* telah meluluskan
pengeluaran sejumlah wang yang tidak melebihi sembilan puluh empat juta tiga ratus ribu
ringgit (RM94,300,000) daripada Kumpulan Wang Disatukan bagi perbelanjaan untuk pelbagai
perkhidmatan yang dinyatakan dalam Anggaran Perbelanjaan Mengurus Tambahan Pertama
bagi tahun 2020/2021* yang tidak diperuntukkan atau tidak diperuntukkan dengan sepenuhnya
oleh Enakmen Perbekalan 2020/2021* [Enakmen A123].
JADUAL
Maksud Tajuk Amaun
(RM)
T.2 Suruhanjaya Perkhidmatan Awam 500,000
B.3 Pejabat Setiausaha Kerajaan 800,000
B.4 Perbendaharaan Negeri 50,000,000
B.8 Jabatan Pengairan dan Saliran 10,000,000
B.10 Jabatan Perkhidmatan Veterinar 2,000,000
B.19 Jabatan Perhutanan 2,000,000
B.24 Jabatan Kerja Raya 28,000,000
B.28 Sumbangan kepada Kumpulan Wang Terkanun 1,000,000
JUMLAH 94,300,000
Bertarikh pada 31 April 2021.

[ ]
NAMA
Pegawai Kewangan Negeri/
Setiausaha Kewangan Negeri Sarawak/
Setiausaha Tetap,
Kementerian Kewangan Sabah*
M.S. 17/20
LAMPIRAN F2
Emergency (Essential Powers) Ordinance 2021 [P.U.(A)12/2021], the Menteri Besar/Chief
Minister* has approved the issue from the Consolidated Fund of a sum not exceeding ninety
four million three hundred thousand ringgit (RM94,300,000) for expenditure on the various
services specified in the First Supplementary Operating Expenditure Estimates for the year
2020/2021*, not provided or not fully provided for by the Supply Enactment 2020/2021*
[Enactment A123].
SCHEDULE
(RM)
T.2 Public Service Commission 500,000
B.3 State Secretariat 800,000
B.4 State Treasury 50,000,000
B.8 Drainage and Irrigation Department 10,000,000
B.10 Veterinary Services Department 2,000,000
B.19 Forestry Department 2,000,000
B.24 Public Works Department 28,000,000
B.28 Contributions to Statutory Funds 1,000,000
TOTAL 94,300,000
Dated this 31st day of April 2021.

[ ]
NAME
State Financial Officer/
State Financial Secretary, Sarawak/
Permanent Secretary,
Ministry of Finance Sabah*
M.S. 18/20
LAMPIRAN G1
(Kuasa-Kuasa Perlu) 2021 [P.U.(A)12/2021], Menteri Besar/Ketua Menteri* telah meluluskan
pengeluaran sejumlah wang yang tidak melebihi empat juta lima ratus ribu sepuluh ringgit
(RM4,500,010) daripada Kumpulan Wang Pembangunan bagi perbelanjaan dalam tahun
2020/2021* bagi maksud-maksud yang tidak diperuntukkan atau tidak diperuntukkan dengan
sepenuhnya dalam Anggaran Perbelanjaan Pembangunan 2020/2021*.
JADUAL

(Projek)
(RM)
Cara
Pinjaman
Langsung
P.4 - Pejabat Setiausaha 01000 Pembangunan 1,500,000 -
Kerajaan Daerah
07000 Pemuliharaan 500,000 -
Bangunan Warisan
P.6 - Pejabat Kewangan dan 04000 Perbelanjaan Luar 2,000,000 -
Perbendaharaan Negeri Jangka
P.9 - Jabatan Kerja Raya 06000 Kerja-kerja Sivil 500,000 -
P.12 - Jabatan Perkhidmatan 02000 Pembangunan 10 -
Veterinar (Baharu) Industri Bukan
Ruminan
-
JUMLAH 4,500,010
Bertarikh pada 31 Jun 2021.

[ ]
NAMA
Pegawai Kewangan Negeri/
Setiausaha Tetap,
Kementerian Kewangan Sabah*
M.S. 19/20
LAMPIRAN G2
Emergency (Essential Powers) Ordinance 2021 [P.U.(A)12/2021], the Menteri Besar/Chief
Minister* has approved the issue from the Development Fund of a sum not exceeding four
million five hundred thousand and ten ringgit (RM4,500,010) for expenditure in 2020/2021* for
purposes not provided or not fully provided for by the Development Expenditure Estimates
2020/2021*.
SCHEDULE

(Project)
(RM)
Direct Loan
P.4 - State Secretariat 01000 District 1,500,000 -
Development
07000 Conservation of 500,000 -
Heritage Buildings
P.6 - State Finance and 04000 Contingency 2,000,000 -
Treasury Office Expenditure
P.9 - Public Works Department 06000 Civil Works 500,000 -
P.12 - Veterinary Services 02000 Development of 10 -
Deparment (New) Non-Ruminant
Industry
-
TOTAL 4,500,010
Dated this 31st day of June 2021.

[ ]
NAME
State Financial Officer/
State Financial Secretary, Sarawak/
Permanent Secretary,
Ministry of Finance Sabah*
M.S. 20/20
PB 1.5
KERAJAAN MALAYSIA
Anggaran Perbelanjaan Sementara Kerajaan

KANDUNGAN
PB. 1.5 Anggaran Perbelanjaan Sementara Kerajaan Persekutuan Tahun

2023
1. Tujuan ..................................................................................................... 1
2. Latar Belakang ........................................................................................ 1
3. Anggaran Perbelanjaan Mengurus (OE) Sementara 2023 .................. 2
4. Anggaran Perbelanjaan Pembangunan (DE) Sementara 2023 ........... 4
5. Unjuran Keperluan Aliran Tunai ............................................................ 6
6. Pengurusan Perolehan .......................................................................... 6
7. Tarikh Kuatkuasa ................................................................................... 7
8. Pegawai Rujukan ................................................................................... 7
LAMPIRAN ............................................................................................. 8
1. Tujuan
1.1 Tujuan Pekeliling ini adalah untuk memaklumkan sejumlah

RM245,070,536,550 telah diluluskan di bawah Anggaran Perbelanjaan
Sementara Tahun 2023 untuk dibelanjakan oleh Kementerian/ Jabatan/
Badan Berkanun Persekutuan/ Syarikat Kerajaan. Anggaran
perbelanjaan sementara ini melibatkan sejumlah RM189,111,323,350
bagi Perbelanjaan Mengurus dan sejumlah RM55,959,213,200 bagi
Perbelanjaan Pembangunan.
2. Latar Belakang
2.1 Belanjawan 2023 telah dibentangkan di Dewan Rakyat pada

7 Oktober 2022 dengan anggaran keseluruhan peruntukan berjumlah
RM372.3 bilion. Berikutan pembubaran Parlimen pada 10 Oktober 2022,
Rang Undang-Undang Perbekalan 2023 (RUU Perbekalan 2023) dan
Usul Anggaran Perbelanjaan Pembangunan 2023 yang dibentangkan
tidak sempat dibahaskan dan diluluskan. Oleh kerana Parlimen hanya
bersidang semula selepas Kerajaan baharu dibentuk, maka RUU
Perbekalan 2023 dan Usul Anggaran Perbelanjaan Pembangunan 2023
tidak sempat diluluskan pada tahun 2022.
2.2 Perkara 104 (1) Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan bahawa

tiada wang boleh diambil daripada Kumpulan Wang Disatukan (KWD)
melainkan jika wang itu (i) dipertanggungkan pada KWD; (ii) dibenar
dikeluarkan melalui Akta Perbekalan; dan (iii) dibenarkan untuk
dikeluarkan di bawah Perkara 102 Perlembagaan Persekutuan.
2.3 Memandangkan Akta Perbekalan 2023 tidak sempat diluluskan di

Parlimen, maka bagi membolehkan Kerajaan untuk membiayai
perbelanjaan pada tahun 2023, RUU Kumpulan Wang Disatukan
(Perbelanjaan Masuk Akaun) 2022 menurut Perkara 102 (a)
Perlembagaan Persekutuan dan Usul Anggaran Perbelanjaan
Pembangunan Sementara 2023 di bawah subseksyen 4(5) Akta
Kumpulan Wang Pembangunan 1966 [Akta 406] perlu dibentangkan di
Parlimen sebelum tahun kewangan berakhir 31 Disember 2022.
2.4 RUU Kumpulan Wang Disatukan (Perbelanjaan Masuk Akaun) 2022 dan
Usul Anggaran Perbelanjaan Pembangunan Sementara 2023 telah
dibentangkan dan diluluskan di Parlimen pada sesi Mesyuarat Pertama,
Penggal Pertama, Parlimen Ke-15 yang bermula pada
19 Disember 2022 dan 20 Disember 2022 di Dewan Rakyat dan
21 Disember 2022 di Dewan Negara.
M.S 1/13
2.5 Akta Kumpulan Wang Disatukan (Perbelanjaan Masuk Akaun) 2022

[Akta A1678] dan Anggaran Perbelanjaan Pembangunan Sementara
2023 berkuatkuasa mulai 1 Januari 2023 sehingga RUU Perbekalan
2023 dan Usul Anggaran Perbelanjaan Pembangunan 2023 diluluskan
di Parlimen. Peruntukan bagi Maksud Bekalan dan Pembangunan untuk
Kementerian/Jabatan/Badan Berkanun Persekutuan/Syarikat Kerajaan
telah disediakan bagi tempoh sehingga enam (6) bulan pertama tahun
2023 (melalui Waran Am Bil.1 2023) sementara menunggu RUU
Perbekalan 2023 dan Usul Anggaran Perbelanjaan Pembangunan 2023
diluluskan (Waran Am Bil. 2 akan dikeluarkan). Walau bagaimanapun,
peruntukan untuk Maksud Tanggungan (T) telah disediakan sepenuhnya
untuk tempoh dua belas (12) bulan bagi tahun 2023 mengambil kira
perbelanjaan ini dipertanggungkan pada Kumpulan Wang Disatukan
menurut Perkara 98 Perlembagaan Persekutuan.
2.6 Vot Bekalan dan Pembangunan di bawah Anggaran Perbelanjaan

Sementara Kerajaan Persekutuan Tahun 2023 telah disusun mengikut
struktur baharu Kementerian/Jabatan sebagaimana yang diputuskan
oleh Mesyuarat Jemaah Menteri bertarikh 7 Disember 2022. Vot Bekalan
dan Pembangunan berdasarkan struktur baharu ini berkuatkuasa pada
1 Januari 2023.
3. Anggaran Perbelanjaan Mengurus (OE) Sementara 2023
3.1 Akta Kumpulan Wang Disatukan (Perbelanjaan Masuk Akaun) 2022

[A1678] bagi maksud Perbelanjaan di bawah Vot Bekalan (B) telah
diluluskan dan diwartakan pada 30 Disember 2022. Melalui Akta ini,
Kementerian/Jabatan/Badan Berkanun Persekutuan/Syarikat Kerajaan
dibenarkan untuk membiayai perbelanjaan bekalan bagi tempoh 6 bulan
pertama 2023.
3.2 Kebenaran telah diberi melalui Waran Am Bil. 1 Tahun 2023 bertarikh
30 Disember 2022 mengikut subseksyen 13 (2) dan 13 (3) Akta Tatacara
Kewangan 1957 [Akta 61] bagi pengeluaran wang sebanyak
RM189,111,323,350 daripada Kumpulan Wang Disatukan untuk
membiayai perbelanjaan seperti yang berikut:
3.2.1 sejumlah RM81,392,646,700 sebagai wang yang dikehendaki

untuk perbelanjaan yang dipertanggungkan ke atas Kumpulan
Wang Disatukan; dan
3.2.2 sejumlah RM107,718,676,650 sebagai wang yang dikehendaki

untuk perbelanjaan yang diluluskan di bawah Akta Kumpulan
Wang Disatukan (Perbelanjaan Masuk Akaun) 2022 [A1678].
Senarai Maksud Tanggungan dan Bekalan seperti di Lampiran
A.
M.S 2/13
3.3 Di bawah Perbelanjaan Bekalan, perbelanjaan di bawah Dasar Sedia

Ada (DSA) boleh dilaksanakan di bawah perbelanjaan masuk akaun
sekiranya ia adalah mustahak, penting dan wajar untuk memastikan
kelangsungan penyampaian perkhidmatan Kerajaan bagi tempoh
6 bulan pertama 2023. Antara contoh perbelanjaan pengoperasian yang
mustahak adalah seperti yang berikut:
3.3.1 gaji/emolumen;
3.3.2 bayaran utiliti;
3.3.3 sewaan ruang pejabat;
3.3.4 bayaran khidmat hutang;
3.3.5 bayaran item kontraktual; dan
3.3.6 komitmen pembayaran di bawah AP58(a)
3.4 Kementerian/Jabatan boleh melaksanakan perbelanjaan operasi yang

boleh ditafsirkan sebagai mustahak bagi memastikan kelangsungan
perkhidmatan Kerajaan kepada rakyat selain daripada contoh
perbelanjaan DSA seperti di perenggan 3.3.1 hingga 3.3.6 di atas,
tertakluk bahawa sekiranya perbelanjaan operasi berkenaan tidak
dilaksanakan oleh kementerian/jabatan, ianya akan menjejaskan sistem
penyampaian perkhidmatan Kerajaan, memudaratkan kesihatan rakyat,
mewujudkan risiko ancaman keselamatan kepada rakyat dan negara,
memberi imej negatif kepada Kerajaan di peringkat domestik dan
antarabangsa serta menjejaskan kebajikan dan kesejahteraan rakyat.
3.5 Bagi Perbelanjaan Bekalan yang melibatkan inisiatif-inisiatif baharu yang

diumumkan dalam Ucapan Belanjawan 2023 pada 7 Oktober 2022 yang
lalu, inisiatif tersebut hendaklah ditangguhkan pelaksanaannya terlebih
dahulu untuk dikaji semula oleh Kerajaan sebelum Belanjawan 2023
dibentangkan semula pada bulan Februari 2023 kelak. Hanya
inisiatif-inisiatif tertentu sahaja dibenarkan untuk dilaksanakan bermula
Januari 2023 seperti berikut:
3.5.1 Bayaran Kenaikan Gaji Tahunan (KGT) tambahan khas

sebanyak RM100 untuk penjawat awam Gred 56 dan ke
bawah;
3.5.2 Bantuan Khas Kewangan Tahun 2023 kepada anggota

perkhidmatan awam Gred 56 ke bawah berjumlah RM700 dan
RM350 bagi pesara Kerajaan;
3.5.3 Meneruskan bayaran Bantuan Awal Persekolahan (BAP); dan
3.5.4 Menyambung kontrak lantikan Personel MySTEP dengan

penetapan kenaikan kadar upah sebanyak RM100 selaras
dengan Perintah Gaji Minimum tahun 2022.
M.S 3/13
3.6 Penyaluran peruntukan yang diluluskan di bawah Akta Kumpulan Wang

Disatukan (Perbelanjaan Masuk Akaun) 2022 kepada Badan Berkanun
Persekutuan/Syarikat Kerajaan dibuat secara suku tahunan oleh
kementerian.
3.7 Anggaran Perbelanjaan Bekalan akan dibentangkan semula melalui

RUU Perbekalan 2023 di Parlimen pada bulan Februari 2023. Sebaik
sahaja Akta Perbekalan 2023 berkuatkuasa, Menteri Kewangan akan
mengeluarkan Waran Am Bil. 2 bagi membenarkan perbelanjaan dibuat
sehingga 31 Disember 2023. Dalam tempoh sebelum Waran Am Bil. 2
ini dikeluarkan, Pegawai Pengawal hendaklah memastikan bahawa
perbelanjaan di bawah setiap maksud tidak melebihi amaun yang
diperuntukkan bagi maksud dalam Jadual kepada Akta Kumpulan Wang
Disatukan (Perbelanjaan Masuk Akaun) 2022.
3.8 Pegawai Pengawal dibenarkan untuk membuat pindah peruntukan

seperti mana ketetapan di bawah PB 2.6 – Pindah Peruntukan
Perbelanjaan Mengurus. Pindah peruntukan yang dibuat adalah bagi
menampung sebarang perbelanjaan operasi mustahak yang tidak
mencukupi sementara menunggu Waran Am Bil. 2 dikeluarkan oleh
Menteri Kewangan.
3.9 Sekiranya terdapat keperluan peruntukan tambahan perbelanjaan

bekalan oleh kementerian sebelum Waran Am Bil. 2 dikeluarkan, ianya
hanya boleh dipertimbangkan oleh Kementerian Kewangan setelah Akta
Perbekalan 2023 diluluskan.
4. Anggaran Perbelanjaan Pembangunan (DE) Sementara 2023
4.1 Kebenaran telah diberi melalui Waran Am Bil. 1 Tahun 2023 bertarikh
20 Disember 2022 mengikut Seksyen 8 Akta Kumpulan Wang
Pembangunan 1966 [Akta 406] bagi pengeluaran wang berjumlah
RM55,959,213,200 daripada Kumpulan Wang Pembangunan yang
dikehendaki untuk membiayai perbelanjaan bagi Butiran di bawah
Maksud yang dinyatakan dalam Anggaran Perbelanjaan Pembangunan
Sementara 2023.
4.2 Perbelanjaan Pembangunan bagi membiayai projek/perbelanjaan

segera dan mustahak yang melibatkan perbelanjaan komitmen sedia
ada terutama bagi projek-projek sambungan boleh dibuat di bawah
Anggaran Perbelanjaan Pembangunan Sementara 2023.
4.3 Bagi projek-projek Fizikal Baharu di bawah Anggaran Perbelanjaan

Pembangunan 2023 yang tidak sempat diluluskan berikutan
pembubaran Parlimen pada 10 Oktober 2022, pelaksanaan
projek-projek ini akan ditangguhkan terlebih dahulu untuk dikaji semula
M.S 4/13
oleh Kerajaan sebelum Belanjawan 2023 dibentangkan semula pada

bulan Februari 2023 kelak.
4.4 Penyaluran peruntukan yang diluluskan di dalam Anggaran

Perbelanjaan Pembangunan Sementara 2023 kepada Badan Berkanun
Persekutuan/Syarikat Kerajaan dibuat secara suku tahun oleh
kementerian.
4.5 Anggaran Perbelanjaan Pembangunan akan dibentangkan semula

melalui Usul Anggaran Perbelanjaan Pembangunan 2023 di Parlimen
pada bulan Februari 2023. Sebaik sahaja Usul ini diluluskan di Dewan
Rakyat, Menteri Kewangan akan mengeluarkan Waran Am Bil. 2 bagi
membenarkan perbelanjaan dibuat sehingga 31 Disember 2023. Dalam
tempoh sebelum Waran Am Bil. 2 ini dikeluarkan, Pegawai Pengawal
hendaklah memastikan bahawa perbelanjaan di bawah Maksud
Pembangunan tidak melebihi daripada jumlah yang telah diluluskan
seperti di senarai Maksud Pembangunan yang terlibat di Lampiran B.
4.6 Semua permohonan Notis Perubahan (NOC) bagi pewujudan semula

projek dan projek baharu (D7), pembatalan projek dan perubahan siling
projek (D8, kecuali pelarasan kos) tidak dibenarkan sehingga
Belanjawan 2023 keseluruhan diluluskan oleh Parlimen. Oleh yang
demikian, Pegawai Pengawal tidak dibenarkan untuk membuat pindah
peruntukan seperti mana ketetapan di bawah PB 2.5 – Pindah
Peruntukan Perbelanjaan Pembangunan.
4.7 Sistem MyProjek memaparkan kelulusan projek RP3 2023-2024

RMKe-12 mengikut kelulusan Anggaran Perbelanjaan Pembangunan
Sementara 2023. Berikutan itu, sebarang permohonan Notis Perubahan
(NOC) kecuali pelarasan kos melalui Sistem MyProjek ditutup sehingga
Usul Anggaran Perbelanjaan Pembangunan 2023 diluluskan oleh
Parlimen.
4.8 Sekiranya terdapat keperluan peruntukan tambahan pembangunan oleh

kementerian sebelum Waran Am Bil. 2 dikeluarkan, ianya hanya boleh
dipertimbangkan oleh Kementerian Kewangan setelah Usul Anggaran
Perbelanjaan Pembangunan 2023 diluluskan.
4.9 Bagi program/projek yang diluluskan di bawah peruntukan

pembangunan secara pinjaman, ianya perlu dikemukakan kepada
Bahagian Pelaburan Strategik, Kementerian Kewangan selepas
diperakukan oleh Pegawai Pengawal Kementerian/Jabatan masing-
masing. Tatacara permohonan untuk membelanjakan peruntukan
pinjaman ini adalah selaras dengan PA 1.1 – Peraturan bagi
Membelanjakan Peruntukan Pinjaman di bawah Anggaran Perbelanjaan
Pembangunan.
M.S 5/13
5. Unjuran Keperluan Aliran Tunai
5.1 Kementerian perlu mengemukakan unjuran keperluan aliran tunai bagi

perbelanjaan di bawah Tanggungan (T), Bekalan (B) dan Pembangunan
(P) bagi tempoh 6 bulan selaras dengan Akta Kumpulan Wang
Disatukan (Perbelanjaan Masuk Akaun) 2022 dan Akta Kumpulan Wang
Pembangunan 1966 [Akta 406] Anggaran Perbelanjaan Pembangunan
Sementara 2023.
5.2 Unjuran keperluan aliran tunai hendaklah dikemukakan ke Pejabat

Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan sebelum atau pada
15 Januari 2023.
6. Pengurusan Perolehan
6.1. Pegawai Pengawal perlu memastikan kementerian dan semua

jabatan/agensi di bawah kawal selia menyediakan Perancangan
Perolehan Tahunan (PPT) bagi tahun 2023, mematuhi jadual
pelaksanaan PPT secara teratur, cekap serta berkesan bagi
mengelakkan aktiviti perbelanjaan saat akhir di hujung tahun.
Penyediaan PPT 2023 bagi sesuatu perolehan hendaklah mengambil
kira nilai perolehan keseluruhan bagi sesuatu kontrak/nilai tahun
berkenaan.
6.2. Dasar sosioekonomi yang berkuat kuasa seperti Dasar Bahan, Barangan
dan Perkhidmatan Tempatan, Dasar Keutamaan Kepada Syarikat
Bumiputera, Program Kolaborasi Industri (ICP), Perolehan Hijau
Kerajaan dan Program PROTEGE-Ready To Work serta penawaran
akses pasaran perolehan kepada negara anggota di bawah Perjanjian
Komprehensif dan Progresif bagi Perkongsian Trans-Pasifik
(Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific
Partnership – CPTPP) perlu dipatuhi.
6.3. Perolehan perlu dilaksanakan berdasarkan peraturan dan tatacara

kewangan yang berkuat kuasa. Bagi perolehan yang dilaksanakan
melalui Sistem ePerolehan, Kementerian/Jabatan bertanggungjawab
untuk menentukan nilai perolehan dan ikatan kontrak yang bersesuaian
sama ada secara bermasa atau bukan bermasa berdasarkan anggaran
peruntukan yang diluluskan bagi memastikan proses bayaran adalah
teratur.
6.4. Bagi perolehan yang melibatkan anggaran perbelanjaan mengurus dan

pembangunan sementara 2023, pengeluaran Pesanan Kerajaan melalui
Sistem ePerolehan hendaklah berdasarkan anggaran perbelanjaan
sementara yang diluluskan.
M.S 6/13
7. Tarikh Kuatkuasa
7.1 Pekeliling ini disifatkan telah mula berkuatkuasa pada 1 Januari 2023 dan
tertakluk kepada pindaan serta keputusan semasa Kerajaan.
8. Pegawai Rujukan

Aras 6, Blok Utara
Presint 2, Persiaran Perdana
Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan
62592 PUTRAJAYA
(u.p.: Pengarah Belanjawan Negara)
M.S 7/13
LAMPIRAN A
Senarai Maksud Tanggungan dan Bekalan
Peruntukan
Maksud Kementerian/Jabatan
(RM)
Peruntukan Diraja Bagi S.P.B. Yang Di-Pertuan
T.1 13,533,000
Agong
T.2 Elaun-Elaun Diraja 1,337,000
T.3 Ketua Hakim Negara, Hakim Besar dan Hakim 115,000,000
T.4 Ketua Audit Negara 900,400
T.5 Yang Di-Pertua Dewan Rakyat 564,000
T.6 Yang Di-Pertua Dewan Negara 504,000
T.7 Suruhanjaya Pilihan Raya 2,465,300
Suruhanjaya Perkhidmatan Kehakiman dan

T.8 11,600
Perundangan
T.9 Suruhanjaya Perkhidmatan Awam 6,291,600
T.10 Suruhanjaya Perkhidmatan Pendidikan 5,254,500
T.11 Suruhanjaya Pasukan Polis 2,132,200
T.12 Perbendaharaan 6,644,653,100
T.13 Perbelanjaan Kerana Hutang Negara 46,100,000,000
T.14 Pencen, Elaun Bersara dan Ganjaran 28,500,000,000
Jumlah Keseluruhan Tanggungan 81,392,646,700
M.S 8/13
Peruntukan
(RM)
B.1 Parlimen 83,365,600
B.2 Pejabat Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja 1,802,350
B.3 Jabatan Audit Negara 80,418,750
B.4 Suruhanjaya Pilihan Raya 32,771,650
B.5 Suruhanjaya Perkhidmatan Awam 21,190,100
B.6 Jabatan Perdana Menteri 2,169,205,150
B.7 Jabatan Perkhidmatan Awam 235,750,800
B.8 Jabatan Peguam Negara 99,171,550
B.9 Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia 156,207,800
B.10 Perbendaharaan 2,100,000,000
B.11 Perkhidmatan Am Perbendaharaan 28,118,860,750
B.12 Peruntukan Kepada Kumpulan Wang Terkanun 1,096,537,250
B.13 Kementerian Luar Negeri 404,806,900
B.14 Kementerian Perpaduan Negara 270,797,650
B.15 Kementerian Ekonomi 265,488,150
B.20 Kementerian Perladangan dan Komoditi 120,500,000
Kementerian Pertanian dan Keterjaminan

B.21 2,382,552,500
Makanan
B.22 Kementerian Kemajuan Desa dan Wilayah 1,808,183,850
M.S 9/13
Peruntukan
(RM)
Kementerian Sumber Asli, Alam Sekitar dan
B.23 837,347,200
Perubahan Iklim
Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan

B.24 312,548,250
Industri
Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Kos

B.25 845,905,700
Sara Hidup
Kementerian Pembangunan Usahawan dan

B.26 106,070,700
Koperasi
B.27 Kementerian Kerja Raya 432,635,950
B.28 Kementerian Pengangkutan 772,313,650
B.30 Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi 336,750,600
B.31 Kementerian Pelancongan, Seni dan Budaya 418,587,800
B.40 Suruhanjaya Perkhidmatan Pendidikan 10,571,200
B.42 Kementerian Kesihatan 17,050,000,000
B.43 Kementerian Pembangunan Kerajaan Tempatan 887,452,750
B.45 Kementerian Belia dan Sukan 310,549,150
B.46 Kementerian Sumber Manusia 422,581,950
B.47 Kementerian Komunikasi dan Digital 495,724,550
Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga

B.48 1,598,480,450
dan Masyarakat
B.60 Kementerian Pertahanan 5,707,045,950
M.S 10/13
Peruntukan
(RM)
B.62 Kementerian Dalam Negeri 6,901,500,000
B.63 Kementerian Pendidikan 24,975,000,000
B.64 Kementerian Pendidikan Tinggi 5,850,000,000
Jumlah Bekalan 107,718,676,650
Jumlah Keseluruhan Tanggungan + Bekalan 189,111,323,350
M.S 11/13
LAMPIRAN B
Senarai Maksud Pembangunan
Anggaran Perbelanjaan
Langsung (RM) Pinjaman (RM) Jumlah (RM)
P.6 Jabatan Perdana Menteri 3,664,293,350 25,000,000 3,689,293,350
P.7 Jabatan Perkhidmatan Awam 501,675,000 501,675,000
P.10 Perbendaharaan 21,548,516,850 21,548,516,850
P.13 Kementerian Luar Negeri 54,510,150 54,510,150
P.14 Kementerian Perpaduan Negara 14,773,100 14,773,100
P.15 Kementerian Ekonomi 1,796,198,400 80,000,000 1,876,198,400
Kementerian Perladangan dan

P.20 102,448,500 25,000,000 127,448,500
Komoditi
Kementerian Pertanian dan
P.21 658,096,150 82,000,000 740,096,150
Keterjaminan Makanan
Kementerian Kemajuan Desa dan
P.22 3,561,306,300 29,200,000 3,590,506,300
Wilayah
Kementerian Sumber Asli, Alam
P.23 1,918,431,000 385,733,850 2,304,164,850
Sekitar dan Perubahan Iklim
Kementerian Perdagangan
P.24 455,475,000 10,750,000 466,225,000
Antarabangsa dan Industri
Kementerian Perdagangan Dalam
P.25 28,100,000 28,100,000
Negeri dan Kos Sara Hidup
Kementerian Pembangunan
P.26 228,105,250 228,105,250
Usahawan dan Koperasi
P.27 Kementerian Kerja Raya 3,208,264,100 50,000,000 3,258,264,100
P.28 Kementerian Pengangkutan 2,245,324,750 2,245,324,750
Kementerian Sains, Teknologi

P.30 204,991,400 204,991,400
dan Inovasi
Kementerian Pelancongan, Seni
P.31 55,745,550 55,745,550
dan Budaya
P.42 Kementerian Kesihatan 2,269,338,600 2,269,338,600
Kementerian Pembangunan dan

P.43 1,608,631,700 1,608,631,700
Kerajaan Tempatan
P.45 Kementerian Belia dan Sukan 175,752,350 175,752,350
M.S 12/13
Anggaran Perbelanjaan
Langsung (RM) Pinjaman (RM) Jumlah (RM)
P.46 Kementerian Sumber Manusia 236,742,800 236,742,800
Kementerian Komunikasi dan

P.47 863,455,500 863,455,500
Digital
P.48 92,343,800 92,343,800
Wanita, Keluarga dan Masyarakat
P.60 Kementerian Pertahanan 2,958,538,650 2,958,538,650
P.62 Kementerian Dalam Negeri 2,662,482,300 2,662,482,300
P.63 Kementerian Pendidikan 2,573,021,150 2,573,021,150
P.64 Kementerian Pendidikan Tinggi 1,584,967,650 1,584,967,650
Jumlah 55,271,529,350 687,683,850 55,959,213,200
M.S 13/13
PB 2.1
KERAJAAN MALAYSIA
Peraturan Bagi Pemasangan, Penyelenggaraan

Dan Penggantian Alat Penyaman Udara Di
Bangunan Kerajaan Persekutuan
KANDUNGAN
PENURUNAN KUASA PERBENDAHARAAN KEPADA
PEGAWAI PENGAWAL ........................................................................................... 2
PB 2.1 Peraturan Bagi Pemasangan, Penyelenggaraan Dan Penggantian
Alat Penyaman Udara Di Bangunan Kerajaan Persekutuan ...... 2
1. Tujuan ......................................................................................................... 2
2. Kuasa Pegawai Pengawal ......................................................................... 2
LAMPIRAN ............................................................................................................ 4
M.S. 1/4
PENURUNAN KUASA PERBENDAHARAAN KEPADA PEGAWAI PENGAWAL
PB 2.1 Peraturan Bagi Pemasangan, Penyelenggaraan Dan Penggantian

Alat Penyaman Udara Di Bangunan Kerajaan Persekutuan
1. Tujuan
1.1 Tujuan Pekeliling ini adalah untuk menjelaskan mengenai peraturan

bagi pemasangan, penyelenggaraan dan penggantian alat penyaman
udara di bangunan Kerajaan Persekutuan yang sedang diduduki.
Pegawai Pengawal diberi kuasa untuk meluluskan pemasangan dan
penggantian semua jenis alat penyaman udara yang dibiayai dari
Anggaran Mengurus.
1.2 Walau bagaimanapun, pemasangan alat penyaman udara di

bangunan yang baru diduduki atau bangunan yang diubahsuai
hendaklah dikemukakan kepada Jawatankuasa Kecil Piawaian dan
Kos Bagi Jawatankuasa Perancang Pembangunan Negara di Unit
Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri.
2. Kuasa Pegawai Pengawal
2.1 Kuasa Pegawai Pengawal adalah tertakluk kepada peraturan seperti

berikut:
2.1.1 Pegawai Pengawal hendaklah mematuhi garis panduan

mengenai kelayakan yang dikeluarkan oleh Unit Perancang
Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri.
2.1.2 Pegawai Pengawal sahaja dibenarkan menimbang dan

meluluskan sesuatu permohonan. Kuasa ini tidak boleh
diwakilkan.
2.1.3 Pegawai Pengawal hendaklah memastikan peruntukan

mencukupi bagi membiayai perbelanjaan yang berkaitan
dengan pembelian, pemasangan dan penyelenggaraan alat
penyaman udara.
2.1.4 Kementerian/Jabatan berkenaan mesti terlebih dahulu

mendapat nasihat dan sokongan Jabatan Kerja Raya
(Cawangan Mekanikal) tempatan bagi permohonan baru dan
sebarang perubahan terhadap spesifikasi sistem penyaman
udara yang telah diluluskan.
M.S. 2/4
2.1.5 Dengan prosedur baru, Kementerian/Jabatan adalah

bertanggungjawab bagi semua penyelenggaraan, pembaikan
dan penggantian alat penyaman udara dan perlu menyediakan
peruntukan bagi tujuan tersebut.
2.1.6 Segala urusan pemasangan, penyelenggaraan, pembaikan dan

penggantian alat penyaman udara hendaklah mematuhi
peraturan kewangan semasa.
2.1.7 Borang seperti di Lampiran A hendaklah digunakan oleh

Jabatan/ Bahagian/ Cawangan apabila mengemukakan
permohonan untuk memudahkan Pegawai Pengawal membuat
keputusan.
M.S. 3/4
LAMPIRAN
M.S. 4/4
Lampiran A
PERMOHONAN UNTUK MEMASANG/MENGGANTI *

ALAT PENYAMAN UDARA
BAHAGIAN I – Untuk diisi oleh Jabatan/Bahagian yang memohon*
1. Jabatan/Bahagian : ______________________________________________
2. Ruang yang hendak dipasang alat penyaman udara :
a) Nama bilik/ruang: ____________________________________________
b) Lokasi (nyatakan dengan lengkap tingkat, blok dan alamat bangunan) :

_____________________________________________________________
_________________________________________________________
___________________________________________________________
c) Ukuran : Panjang : ______m Lebar : _____m Tinggi : _____m

(Sila sertakan satu pelan lakar yang menunjukkan cadangan pemasangan
alat penyaman udara)
d) Bilangan pegawai yang berada di dalam ruang yang berkenaan : ______
e) Jenis dan bilangan alat yang mengeluarkan haba :
Jenis Bilangan
_______________________ ______________________
_______________________ ______________________
_______________________ ______________________
3. Sama ada ruang berkenaan diliputi oleh alat penyaman udara pusat. Ya/Tidak *
4. Sama ada permohonan baru/pernah ditolak*
5. Bilangan, daya kuasa dan jenis alat penyaman udara yang sedia ada di dalam
bilik/ruang berkenaan :
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
M.S. 1/3
6. Sebab-sebab perlu dipasang atau ditambah alat penyaman udara :

______________________________________________________________
______________________________________________________________
7. Keterangan mengenai alat penyaman udara yang dicadangkan :
i) Jenis : ______________________________________________________
ii) Bilangan : ___________________________________________________
iii) Daya kuasa : _________________________________________________
8. Keterangan mengenai alat penyaman udara yang hendak diganti (jika

berkaitan):
Rujukan
Tarikh
Jenis No. Siri Daya Kuasa Kelulusan
Dipasang
Pemasangan
Dahulu
9. Nyatakan sebab alat penyaman udara perlu diganti :
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
10. Sama ada peruntukan khusus telah disediakan oleh Jabatan/Bahagian.

Ya/Tidak *
Tarikh : ____________ ________________________

(Tandatangan, nama pegawai
dan cop Jabatan/Bahagian
yang memohon)
M.S. 2/3
11. Ulasan Ketua Jabatan :
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Tarikh : __________ __________________________

dan cop Ketua Jabatan)
BAHAGIAN II – Untuk diisi oleh Jabatan Kerja Raya (JKR)
12. Disokong/Tidak disokong *
13. Ulasan Jabatan Kerja Raya (dari segi alat yang sesuai, bilangan, daya kuasa,
bekalan tenaga elektrik dan kerja-kerja lain yang perlu dilaksanakan) :
______________________________________________________________
______________________________________________________________
14. Anggaran kos kerja bagi pemasangan/mengganti * alat penyaman udara, jika
kosong :
a) alat penyaman udara : _________________________________________

b) kerja-kerja elektrikal : __________________________________________
c) kerja-kerja binaan : ____________________________________________
Tarikh : ____________ _________________________

dan cop Jabatan Kerja Raya)
BAHAGIAN III – Untuk diisi oleh Pegawai Pengawal
15. Keputusan permohonan : LULUS / TIDAK LULUS *
16. Rujukan : _____________
Tarikh : _______________ _______________________

dan cop Pegawai Pengawal)
M.S. 3/3
PB 2.2
KERAJAAN MALAYSIA
Pembelian Harta Modal
KANDUNGAN
PENURUNAN KUASA PERBENDAHARAAN KEPADA PEGAWAI PENGAWAL ....... 2
PB 2.2 Pembelian Harta Modal .................................................................................. 2
1. Tujuan ............................................................................................................... 2
2. Penurunan Kuasa............................................................................................. 2
LAMPIRAN .................................................................................................................. 3
M.S. 1/3
PB 2.2 Pembelian Harta Modal
1. Tujuan
1.1 Tujuan Pekeliling ini adalah untuk menurunkan kuasa Perbendaharaan

kepada Pegawai Pengawal meluluskan perbelanjaan yang melibatkan
harta modal (OS 35000).
2. Penurunan Kuasa
2.1 Selaras dengan konsep Let Managers Manage, Perbendaharaan dengan

ini menurunkan kuasa kepada Pegawai Pengawal untuk meluluskan
pembelian harta modal yang disenaraikan di bawah OS 35000.
2.2 Untuk tujuan tersebut:
2.2.1 Pegawai Pengawal dibenarkan meluluskan pembelian harta modal

di bawah Perbelanjaan Mengurus melalui peruntukan secara
berasingan yang ditentukan semasa pemeriksaan belanjawan
tahunan yang disediakan di bawah Program One-Off;
2.2.2 Kementerian hendaklah mengawal peruntukan masing-masing

untuk memastikan perbelanjaan yang dibuat bagi maksud
pembelian harta modal tidak melebihi jumlah peruntukan yang
diluluskan itu. Pindah peruntukan daripada peruntukan lain yang
terdapat penjimatan kepada peruntukan ini tidak dibenarkan; dan
2.2.3 Pegawai Pengawal hendaklah mengemukakan laporan mengenai

Pembelian Harta Modal yang diluluskan setiap suku tahun kepada
Pejabat Belanjawan Negara, Perbendaharaan dengan
menggunakan format seperti di Lampiran A dalam tempoh 2
minggu selepas setiap suku tahun.
2.3 Bagi memastikan kuasa yang telah diberikan ini dilaksanakan dengan
teratur, Pegawai Pengawal tidak dibenarkan menurunkan kuasa ini
kepada pegawai-pegawai lain. Sekiranya syarat-syarat dan peraturan
yang ditetapkan ini tidak dipatuhi, Pegawai Pengawal boleh dikenakan
tindakan surcaj dan tindakan tatatertib yang lain.
M.S. 2/3
LAMPIRAN
M.S. 3/3
LAMPIRAN A
LAPORAN SUKU TAHUN …………. PERBELANJAAN PEMBELIAN HARTA MODAL

(OS 35000) YANG DILULUSKAN OLEH PEGAWAI PENGAWAL TAHUN ............................................
MAKSUD BEKALAN:
Peruntukan Yang Diluluskan : RM
BIL. HARTA MODAL YANG DIBELI KUANTITI HARGA (RM) PERBELANJAAN BAKI
Catatan :
Laporan ini hendaklah dihantar kepada Pejabat Belanjawan Negara, Perbendaharaan Malaysia pada setiap suku
tahun
.......................................................
Tandatangan Pegawai Pengawal
Tarikh: ...........................................
M.S. 1/1
PB 2.3
KERAJAAN MALAYSIA
Perbelanjaan Bagi Pengisian Jawatan
KANDUNGAN
PENURUNAN KUASA KEPADA PEGAWAI PENGAWAL .................................. 2
PB 2.3 Perbelanjaan Bagi Pengisian Jawatan ................................................ 2
1. Tujuan ...................................................................................................... 2
2. Penurunan Kuasa ................................................................................... 2
M.S. 1/2
PENURUNAN KUASA KEPADA PEGAWAI PENGAWAL
PB 2.3 Perbelanjaan Bagi Pengisian Jawatan
1. Tujuan
1.1 Tujuan Pekeliling ini adalah untuk menurunkan kuasa

Perbendaharaan kepada Pegawai Pengawal meluluskan
perbelanjaan yang melibatkan pengisian jawatan.
2. Penurunan Kuasa
2.1 Selaras dengan konsep Let Managers Manage, Perbendaharaan

dengan ini menurunkan kuasa kepada Pegawai Pengawal untuk
meluluskan perbelanjaan yang melibatkan pengisian jawatan.
2.2 Pegawai Pengawal dibenarkan meluluskan perbelanjaan yang

melibatkan pengisian jawatan tanpa perlu merujuk kepada Jabatan
Perkhidmatan Awam dan Perbendaharaan bagi jawatan-jawatan
yang telah diwujudkan kecuali bagi jawatan jumud serta pengisian
secara kontrak.
2.3 Bagi memastikan kuasa yang telah diberikan ini dilaksanakan

dengan teratur, Pegawai Pengawal tidak dibenarkan menurunkan
kuasa ini kepada pegawai-pegawai lain. Sekiranya syarat-syarat
dan peraturan yang ditetapkan ini tidak dipatuhi Pegawai Pengawal
boleh dikenakan tindakan surcaj dan tindakan tatatertib yang lain.
M.S. 2/2
PB 2.4
KERAJAAN MALAYSIA
Perbelanjaan Bagi Perjalanan

AtasTugas Rasmi Ke Luar Negara
KANDUNGAN
PENURUNAN KUASA PERBENDAHARAAN KEPADA PEGAWAI

PENGAWAL .......................................................................................................... 2
PB 2.4 Perbelanjaan Bagi Perjalanan AtasTugas Rasmi Ke Luar Negara ... 2
1. Tujuan ...................................................................................................... 2
2. Penurunan Kuasa ................................................................................... 2
3. Pematuhan Peraturan ............................................................................. 3
M.S. 1/3
PB 2.4 Perbelanjaan Bagi Perjalanan AtasTugas Rasmi Ke Luar Negara
1. Tujuan
1.1 Tujuan Pekeliling ini adalah untuk menurunkan kuasa

Perbendaharaan kepada Pegawai Pengawal meluluskan
perbelanjaan yang melibatkan perjalanan tugas rasmi ke luar
negara.
2. Penurunan Kuasa
2.1 Selaras dengan konsep Let Managers Manage, Perbendaharaan

dengan ini menurunkan kuasa kepada Pegawai Pengawal untuk
meluluskan perbelanjaan yang melibatkan perjalanan tugas rasmi
ke luar negara
2.2 Untuk tujuan tersebut:
2.2.1 Pegawai Pengawal adalah dengan ini dibenarkan meluluskan

perbelanjaan bagi perjalanan tugas rasmi pegawai ke luar
negara serta membuat agihan peruntukan kepada pegawai
dan agensi di bawah kementerian masing-masing
berdasarkan keperluan.
2.2.2 Peruntukan akan disediakan di bawah Program One-Off dan

jumlahnya akan ditetapkan semasa pemeriksaan belanjawan
tahunan Kementerian.
2.2.3 Pindah peruntukan daripada peruntukan lain yang terdapat

penjimatan kepada perjalanan tugas rasmi ke luar negara
adalah tidak dibenarkan.
2.2.4 Pegawai Pengawal bertanggungjawab untuk mengawal dan

memantau peruntukan perjalanan tugas rasmi ke luar negara
termasuk peruntukan yang diagihkan kepada Jabatan dan
Agensi untuk memastikan perbelanjaan yang dibuat tidak
melebihi jumlah peruntukan yang telah diluluskan.
2.2.5 Perjalanan ke luar negara yang berkaitan dengan sesuatu

urusan perolehan atau kontrak yang telah ditandatangani
oleh Jabatan dan Agensi hendaklah dirujuk kepada Bahagian
M.S. 2/3
Perolehan Kerajaan, Perbendaharaan Malaysia untuk

kelulusan.
3. Pematuhan Peraturan
3.1 Bagi memastikan kuasa yang telah diberikan ini dilaksanakan

dengan teratur, Pegawai Pengawal tidak dibenarkan menurunkan
kuasa ini kepada pegawai-pegawai lain. Sekiranya syarat-syarat
dan peraturan yang ditetapkan ini tidak dipatuhi Pegawai Pengawal
boleh dikenakan tindakan surcaj dan tindakan tatatertib yang lain.
M.S. 3/3
PB 2.5
KERAJAAN MALAYSIA
Pindah Peruntukan
Perbelanjaan Pembangunan Tahunan
KANDUNGAN

PENGAWAL .......................................................................................................... 2
PB 2.5 Pindah Peruntukan Perbelanjaan Pembangunan Tahunan ............. 2
1. Tujuan ...................................................................................................... 2
2. Peraturan Bagi Pindah Peruntukan ....................................................... 2
3. Waran Pindah Peruntukan ..................................................................... 3
4. Kawalan Perbelanjaan ............................................................................ 4
LAMPIRAN ......................................................................................................... 5
M.S. 1/5
PB 2.5 Pindah Peruntukan Perbelanjaan Pembangunan Tahunan
1. Tujuan
1.1 Tujuan Pekeliling ini adalah untuk memaklumkan pemberian kuasa

Perbendaharaan kepada Pegawai Pengawal untuk meluluskan
pindah peruntukan bagi perbelanjaan pembangunan tahunan
melalui Pemberitahuan Undang-undang P.U.(B) 316 bertarikh 31
September 1999 (bagi perenggan 5 di bawah) dan Pemberitahuan
Undang-undang P.U.(B) 380 bertarikh 7 Ogos 2001 (bagi
perenggan 2 di bawah).
2. Peraturan Bagi Pindah Peruntukan
2.1 Pegawai Pengawal boleh meluluskan pindah peruntukan daripada

suatu butiran (projek) ke butiran (projek) lain di bawah Maksud
Pembangunan yang sama bagi tahun yang berkenaan tidak lebih
daripada 50% peruntukan tahunan yang asal.
2.2 Pegawai Pengawal boleh meluluskan seberapa banyak bilangan

pindah peruntukan yang diperlukan tetapi jumlah keseluruhan
peruntukan yang dipindahkan bagi tahun berkenaan hendaklah
tidak melebihi had yang ditetapkan dalam perenggan 2 di atas. Bagi
pindah peruntukan yang melebihi had yang ditetapkan ini,
permohonan hendaklah dikemukakan kepada Perbendaharaan
untuk mendapatkan kelulusan.
2.3 Bagi menjalankan kuasa yang diturunkan ini, Pegawai Pengawal

adalah dikehendaki mematuhi syarat-syarat berikut:
2.3.1 waran pindah peruntukan hendaklah ditandatangani oleh

Pegawai Pengawal sahaja;
2.3.2 pindah peruntukan dari butiran yang dibiayai melalui cara

langsung kepada butiran yang dibiayai melalui pinjaman atau
sebaliknya adalah tidak dibenarkan;
2.3.3 pindah peruntukan yang melibatkan peruntukan siling

rancangan pembangunan lima tahun semasa bagi sesuatu
butiran dilebihi adalah tidak dibenarkan; dan
M.S. 2/5
2.3.4 apa-apa arahan yang dikeluarkan oleh Perbendaharaan dari

semasa ke semasa berkaitan dengan perkara ini.
2.4 Pindah peruntukan dalam keadaan-keadaan seperti berikut tidak

dibenarkan kecuali setelah mendapat kelulusan daripada
Perbendaharaan terlebih dahulu:
2.4.1 tambahan kepada butiran yang telah dikurangkan melalui

pindah peruntukan;
2.4.2 pengurangan kepada butiran yang telah ditambah melalui

pindah peruntukan;
2.4.3 butiran yang tidak disediakan sebarang peruntukan; dan
2.4.4 butiran yang telah disediakan peruntukan tetapi

pelaksanaannya telah ditangguhkan.
3. Waran Pindah Peruntukan
3.1 Setiap permohonan pindah peruntukan hendaklah dibuat dengan

menggunakan borang seperti di Lampiran A. Setelah diluluskan,
waran pindah peruntukan di Lampiran B hendaklah ditandatangani
oleh Pegawai Pengawal. Waran-waran pindah peruntukan
hendaklah diberi nombor siri. Kementerian atau Jabatan hendaklah
mengemukakan waran pindah peruntukan yang disertai dengan
borang permohonan kepada Akauntan Negara Malaysia dan
Pengarah Belanjawan Negara, Perbendaharaan dalam dua salinan
masing-masing dengan disalinkan kepada:
3.1.1 Bahagian Pelaburan Strategik (dua salinan pindah

peruntukan pinjaman sahaja);
3.1.2 Unit Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri (satu

salinan);
3.1.3 Unit Penyelarasan Pelaksanaan, Jabatan Perdana Menteri

(satu salinan); dan
3.1.4 Ketua Audit Negara (satu salinan).
3.2 Semua waran pindah peruntukan yang dikeluarkan hendaklah

disampaikan kepada pihak-pihak yang tersebut di atas tidak lewat
daripada 14 hari dari tarikh waran ditandatangani. Bagi tujuan
penyediaan penyata kira-kira tahunan Kerajaan Persekutuan,
M.S. 3/5
semua waran pindah peruntukan hendaklah disampaikan kepada

Akauntan Negara Malaysia tidak lewat daripada 31 Disember tahun
kewangan semasa.
4. Kawalan Perbelanjaan
4.1 Pegawai Pengawal dikehendaki mengemas kini sistem maklumat

kewangan di Kementerian atau Jabatan masing-masing serta
menyemak peruntukan dan perbelanjaan dari semasa ke semasa
untuk mengetahui baki peruntukan sebelum membuat sebarang
pindah peruntukan.
4.2 Pegawai Pengawal juga dikehendaki memastikan maklumat dalam

buku vot diselaraskan dengan rekod perbelanjaan di Jabatan
Akauntan Negara Malaysia.
M.S. 4/5
LAMPIRAN
M.S. 5/5
LAMPIRAN A
PERMOHONAN UNTUK PINDAH PERUNTUKAN
Maksud Pembangunan..........................................................................................
Kementerian atau Jabatan

.............................................................................................
Jumlah peruntukan asal tahun semasa ...............................................................
Had jumlah pindah peruntukan yang

dibenarkan bagi tahun ...................... RM ....................
Jumlah pindah peruntukan yang telah dibuat sehingga kini RM ...............(%)
Butiran (projek) yang hendak ditambah Jumlah Hendak ditambah

No. Tajuk RM
Butiran (projek) yang hendak dikurangkan Jumlah Hendak dikurangkan

No. Tajuk RM
M.S. 1/4
CERAKINAN PERUNTUKAN BUTIRAN (PROJEK) YANG HENDAK DITAMBAH
1. Butir-butir Anggaran:
a) Anggaran projek bagi Rancangan Malaysia semasa RM ................

(Siling Projek)
b) Jumlah perbelanjaan Rancangan semasa RM ................

(Sehingga akhir tahun lepas)
c) Baki Siling Projek RM ................
2. Butir-butir Anggaran Semasa:
a) Peruntukan asal RM ................
b) Tambahan-tambahan (sama ada melalui tambahan/ RM ................

pindah peruntukan)
c) Kurang (sama ada melalui sekatan/pindah peruntukan) RM ................
d) Peruntukan dipinda (a+b+c) RM
e) Amaun telah dibelanjakan sehingga tarikh permohonan ini RM ................
f) Tanggungan tidak dapat dielakkan yang belum selesai RM ................
g) Tanggungan yang diperlukan di masa depan RM................

[tambahan kepada (f)]
h) Jumlah dikehendaki sekarang untuk tahun ini RM
3. Nyatakan sama ada cadangan pindah peruntukan ini akan mengakibatkan

perubahan skop dan peruntukan rancangan pembangunan lima tahun projek
berkenaan. Sekiranya ada, sila sertakan surat Kelulusan Unit Perancang
Ekonomi.
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
M.S. 2/4
4. Nyatakan sebab terdapat lebihan peruntukan di bawah Butiran (Projek) yang

hendak dipindahkan ini. Sila beri maklumat seperti berikut:
a) Peruntukan asal : RM ....................
b) Tambahan/kurangan : RM ....................
c) Perbelanjaan sehingga tarikh permohonan : RM ....................
d) Tanggungan : RM ....................
e) Baki : RM ....................
..................................................................................................
..................................................................................................
..................................................................................................
Dengan ini adalah disahkan bahawa butir-butir di atas adalah betul dan teratur.
Tarikh ....................... ..............................................

Ketua Cawangan/Ketua Unit
M.S. 3/4
ULASAN KETUA BAHAGIAN/KETUA JABATAN

(JIKA KETUA JABATAN BUKAN PEGAWAI PENGAWAL)
(i) Saya menyokong/tidak menyokong* permohonan ini.
(ii) Salinan surat kelulusan Perbendaharaan disertakan bagi:
*(a) pindah peruntukan melebihi paras yang dibenarkan;
*(b) pindah peruntukan yang dibuat mengikut perenggan 5.
Tarikh ....................... ..................................................

Ketua Bahagian/Ketua Jabatan
(UNTUK KELULUSAN PEGAWAI PENGAWAL SAHAJA)
(i) Permohonan pindah peruntukan berjumlah

RM..............................diluluskan/tidak diluluskan*.
(ii) Jumlah pindah peruntukan yang diluluskan termasuk permohonan

ini bagi tahun ini berjumlah RM.......................................................
Dengan kuasa yang diberi oleh

Menteri Kewangan,
Tarikh...................... ....................................................
Pegawai Pengawal
b.p. Menteri Kewangan Malaysia
M.S. 4/4
LAMPIRAN B
MALAYSIA
AKTA KUMPULAN WANG PEMBANGUNAN, 1966
ANGGARAN PEMBANGUNAN ......
WARAN PINDAH PERUNTUKAN BIL ............. TAHUN ..................
Akauntan Negara Malaysia

Putrajaya
Pengarah Belanjawan Negara

Perbendaharaan
Mengikut Seksyen 5 Akta Kumpulan Wang Pembangunan1966, tuan

adalah dimaklumkan bahawa pindah peruntukan yang dibuat kepada Butiran
(Projek) yang tersebut di dalam ruangan (1) di dalam Jadual bersama ini
sebanyak jumlah yang tersebut di dalam ruangan (7) adalah daripada Butiran
(Projek) yang tersebut di dalam ruangan (1) sebanyak jumlah yang tersebut di
dalam ruangan (8).
Dan dengan yang demikian surat kuasa ini berserta dengan kira-kira dan
pengesahan yang betul seperti di Lampiran A adalah menjadi kuasa penuh bagi
tuan. Saya dengan ini mengesahkan bahawa sehingga tarikh waran ini, jumlah
pindah peruntukan yang dibuat ini adalah mengikut syarat-syarat yang ditetapkan
di dalam Pekeliling Perbendaharaan PB 2.5 Pindah Peruntukan Perbelanjaan
Pembangunan Tahunan.
Termaktub pada ......hb........... Dengan kuasa yang diberi oleh

Menteri Kewangan,
.......................................................
Pegawai Pengawal
b.p. Menteri Kewangan Malaysia
M.S. 1/2
JENIS : 403
MAKSUD P. JADUAL
BUTIRAN ANGGARAN PERUNTUKAN BAGI
DAN KOS TEMPOH RANCANGAN
TAJUK PROJEK LIMA PERUNTUKAN BAGI TAHUN .......
PROJEK TAHUN SEMASA
(NO. SIRI
PROJEK) ASAL PINDAAN BAKI ASAL TAMBAHAN KURANGAN DIPINDA
(1) (3) (4) SILING (6) (7) (8) (9)
(5)
RM RM RM RM RM RM RM RM
s.k.:
a) Bahagian Pelaburan Strategik, Perbendaharaan (2 salinan) (Bagi Pindah

Peruntukan Pinjaman sahaja);
b) Unit Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri (2 salinan);
c) Unit Penyelarasan Pelaksanaan, Jabatan Perdana Menteri (1 salinan); dan
d) Ketua Audit Negara, Malaysia (1 salinan)
M.S. 2/2
PB 2.6
KERAJAAN MALAYSIA
Pindah Peruntukan Perbelanjaan Mengurus
KANDUNGAN

PENGAWAL .......................................................................................................... 2
PB 2.6 Pindah Peruntukan Perbelanjaan Mengurus ..................................... 2
1. Tujuan ...................................................................................................... 2
2. Peraturan Bagi Pindah Peruntukan ....................................................... 2
3. Kebenaran Membuat Pindah Peruntukan Di Peringkat

Pengurusan Bawahan ............................................................................ 3
4. Pematuhan Terhadap Tahap Varian ...................................................... 3
5. Tatacara Membuat Pindah Peruntukan ................................................. 4
6. Tanggungjawab Pegawai Pengawal ...................................................... 4
LAMPIRAN ......................................................................................................... 5
M.S. 1/5
PB 2.6 Pindah Peruntukan Perbelanjaan Mengurus
1. Tujuan
1.1 Tujuan Pekeliling ini adalah untuk memaklumkan pemberian kuasa

Perbendaharaan kepada Pegawai Pengawal untuk meluluskan
pindah peruntukan bagi perbelanjaan mengurus melalui
Pemberitahuan Undang-undang P.U.(B) 261 bertarikh 12 Jun 2008
seperti di Lampiran A.
2. Peraturan Bagi Pindah Peruntukan
2.1 Pegawai Pengawal diberi kuasa untuk membuat pindah peruntukan

Perbelanjaan Mengurus bagi perkara-perkara berikut:
2.1.1 Di Antara Objek Am Di Dalam Aktiviti Yang Sama
Pegawai Pengawal adalah diberi kuasa untuk memindah

peruntukan perbelanjaan dari satu Objek Am ke satu Objek
Am yang lain di dalam aktiviti yang sama;
2.1.2 Di Antara Aktiviti Di Dalam Program Yang Sama

peruntukan perbelanjaan dari satu Aktiviti ke satu Aktiviti
yang lain di dalam Program yang sama;
2.1.3 Di Antara Program

peruntukan perbelanjaan dari satu Program ke satu Program
yang lain.
2.2 Pegawai Pengawal tidak dibenarkan untuk membuat pindah

peruntukan Perbelanjaan Mengurus bagi perkara berikut:
2.2.1 Objek Am 10000
Pegawai Pengawal tidak dibenarkan membuat pindah

peruntukan daripada Objek 10000 kepada Objek Am lain
kecuali mendapat kelulusan Perbendaharaan bagi
memastikan peruntukan emolumen tahunan tidak terjejas;
M.S. 2/5
2.2.2 Dasar Baru Atau One-Off

peruntukan yang melibatkan Dasar Baru atau One-Off kecuali
mendapat kelulusan Perbendaharaan; dan
2.2.3 Badan Berkanun

peruntukan yang melibatkan peruntukan badan berkanun kecuali
mendapat kelulusan daripada Perbendaharaan.
3. Kebenaran Membuat Pindah Peruntukan Di Peringkat Pengurusan

Bawahan
3.1 Pegawai Pengawal hendaklah menetapkan peraturan pengurusan

di agensi masing-masing yang memberi kebenaran kepada pihak
pengurusan bawahan membuat pindah peruntukan apabila didapati
sesuai untuk berbuat demikian. Walau bagaimanapun, Pegawai
Pengawal masih bertanggungjawab sepenuhnya ke atas segala
perbelanjaan wang awam yang dibuat oleh agensinya. Kebenaran
yang diberikan hendaklah mengikut peraturan seperti yang
dinyatakan dalam perenggan 5.2 dan 5.3 di bawah.
4. Pematuhan Terhadap Tahap Varian
4.1 Bagi membuat pindah peruntukan perbelanjaan mengurus, Pegawai

Pengawal dikehendaki mematuhi tahap varian bagi sesuatu butiran
perbelanjaan yang dipersetujui di dalam Perjanjian Program.
Sekiranya pindah peruntukan yang dibuat itu terkeluar daripada
tahap varian tersebut, Pegawai Pengawal dikehendaki
mengemukakan laporan kepada Perbendaharaan.
4.2 Walaupun Pegawai Pengawal diberi kuasa membuat pindah

peruntukan seperti di perenggan 2 di atas, Perbendaharaan boleh
mengenakan syarat kawalan tertentu kepada mana-mana butiran
peruntukan jika didapati perlu.
M.S. 3/5
5. Tatacara Membuat Pindah Peruntukan
5.1 Semua permohonan untuk pindah peruntukan, sama ada bagi

mendapat kelulusan Pegawai Pengawal ataupun Perbendaharaan
hendaklah dikemukakan dengan menggunakan borang seperti di
Lampiran B.
5.2 Pegawai Pengawal hendaklah menggunakan format waran pindah

peruntukan seperti di Lampiran C dan C1 bagi semua pindah
peruntukan yang dibuat di bawah Pekeliling ini. Waran pindah
peruntukan hendaklah ditandatangani oleh Pegawai Pengawal
sendiri atau mana-mana pegawai bawahannya yang lain yang diberi
kebenaran secara bertulis olehnya di bawah seksyen 15A(2) Akta
Tatacara Kewangan 1957.
5.3 Waran pindah peruntukan hendaklah dikemukakan kepada Jabatan

Akauntan Negara dengan kadar segera. Sekiranya waran pindah
peruntukan tersebut ditandatangani oleh mana-mana pegawai
selain Pegawai Pengawal, satu salinan surat kebenaran hendaklah
dihantar bersekali kepada Jabatan Akauntan Negara.
5.4 Jabatan Akauntan Negara hendaklah mengemukakan kepada

Perbendaharaan (Pejabat Belanjawan Negara) dua salinan Penyata
Ringkasan yang menunjukkan perubahan peruntukan bagi agensi
atau Maksud Bekalan berkenaan pada setiap bulan.
5.5 Semua pindah peruntukan hendaklah dibuat dalam tahun kewangan

berkenaan dan semua waran pindah peruntukan yang dikeluarkan
hendaklah disampaikan kepada Akauntan Negara atau wakilnya
tidak lewat dari 31 Disember bagi tahun kewangan berkenaan.
6. Tanggungjawab Pegawai Pengawal
6.1 Pegawai Pengawal dikehendaki membuat perancangan dengan

teliti agar tidak berlaku kekerapan pindah peruntukan. Kekerapan
melakukan pengurangan dan penambahan peruntukan kepada
butiran yang sama hendaklah dielakkan oleh Kementerian atau
Jabatan.
6.2 Bagi memastikan kawalan perbelanjaan dapat diuruskan dengan

berkesan, Pegawai Pengawal dikehendaki mengawasi dan
mengemas kini Buku Vot serta Sistem Maklumat Kewangan di
Kementerian atau Jabatan masing-masing.
M.S. 4/5
LAMPIRAN
M.S. 5/5
LAMPIRAN A
P.U. (B)261
AKTA PERWAKILAN KUASA 1956
PERWAKILAN DI BAWAH SEKSYEN 5
PADA menjalankan kuasa yang diberikan oleh seksyen 5 Akta Perwakilan Kuasa
1956 [Akta 358], Menteri Kewangan mewakilkan kepada tiap-tiap Pegawai
Pengawal yang dilantik di bawahnya seksyen 15A Akta Tatacara Kewangan 1957
[Akta 61] kuasa yang diberikan kepada Menteri Kewangan di bawah seksyen
15(4) Akta Tatacara Kewangan 1957 berkenaan dengan perbelanjaan bagi Objek
Am, Aktiviti dan Program, tertakluk kepada syarat dan sekatan yang berikut:
a) waran yang membenarkan pemindahan peruntukan dari Objek Am, Aktiviti

dan Program yang mempunyai lebihan kepada Objek Am, Aktiviti dan
Program yang berkurangan (kemudian daripada ini disebut “waran
viremen”) hendaklah ditandatangani oleh Pegawai Pengawal sendiri atau
bagi pihaknya oleh mana-mana pegawai bawahannya yang lain yang telah
diarahkan olehnya di bawah subseksyen 15A(2) Akta Tatacara Kewangan
1957;
b) kuasa yang dengan ini diwakilkan hanya boleh digunakan untuk

pemindahan peruntukan dari suatu Objek Am kepada suatu Objek Am
yang lain, dari satu Aktiviti kepada suatu Aktiviti yang lain dan dari Program
kepada suatu Program yang lain;
c) waran pindah peruntukan tidak boleh membenarkan pemindahan apa-apa

peruntukan melainkan semasa tahun kewangan yang waran pindahan
peruntukan itu dibuat dan dikeluarkan;
d) Pegawai Pengawal dibenarkan menggunakan perwakilan kuasa ini hanya

bagi Maksud Bekalan yang diuruskan mengikut Sistem Belanjawan Yang
Diubahsuai; dan
e) apa-apa arahan yang dikeluarkan Perbendaharaan dari semasa ke

semasa.
Pembatalan
2. Perwakilan kuasa yang dibuat dalam P.U. (B) 641/1992 yang disiarkan
pada 28 September 1992 dibatalkan.
Bertarikh 12 Jun 2008

[ BS(8.00)574/2/5-1 Jd.6; PN(PU²)183/VIII]
TAN SRI NOR MD. BIN YAKCOP

Menteri Kewangan Kedua
M.S. 1/1
LAMPIRAN B
PERMOHONAN UNTUK PINDAH PERUNTUKAN
ANGGARAN PERBELANJAAN MENGURUS 20.....
MAKSUD KEM/JAB :
JUMLAH JUMLAH
KOD PROGRAM/ OBJEK AM/OBJEK
DIKURANGKAN DITAMBAH
BUTIRAN AKTIVITI SEBAGAI
(RM) (RM)
JUMLAH
CERAKINAN PERUNTUKAN PROGRAM/AKTIVITI YANG HENDAK DITAMBAH MENGIKUT OBJEK AM:
Butir-butir tahun dahulu:
a) Jumlah Peruntukan (termasuk Tambahan dan Pindah Peruntukan) RM

b) Jumlah yang telah dibelanjakan RM
Butir-butir anggaran semasa:

a) Peruntukan asal RM
b) Tambahan-tambahan (Tambahan/Pindah Peruntukan) RM
c) Pengurangan (Pindah Peruntukan) RM
d) Peruntukan dipinda (a+b-c) RM
e) Jumlah yang telah dibelanjakan pada tarikh permohonan ini RM

f) Tanggungan tidak dapat dielakkan yang belum selesai RM
g) Tanggungan yang diperlukan pada masa depan RM
(tambahan kepada f)
h) Jumlah dikehendaki sekarang untuk tahun ini (e+f+g) RM
i) Sekatan melalui Waran Sekatan RM
Tarikh : ....................... Ketua Jabatan/ : ........................

Pegawai Pengawal
ALASAN MENYOKONG PERBELANJAAN TAMBAHAN DIBERI DI MUKA SEBELAH

(UNTUK KEGUNAAN PERBENDAHARAAN SAHAJA)
Permohonan No : ....................... PINDAHAN DILULUSKAN/

Waran Pindah Peruntukan No : ............. TIDAK DILULUSKAN
.....................................................
Bertarikh : ......................... Dengan Kuasa Menteri Kewangan
............................................ Tarikh: .....................

Pegawai Yang Merekod
M.S. 1/2
1. Sila nyatakan sebab-sebab peruntukan tambahan dikehendaki dan asas-asas pengiraan jumlahnya.
2. Jika tambahan peruntukan telah dimasukkan dalam cadangan belanjawan semasa nyatakan sebab-
sebab akhirnya ia ditinggalkan.
3. (i) Sila nyatakan keadaan yang membolehkan lebihan peruntukan dikemukakan untuk dipindahkan.
(ii) Sila nyatakan butir-butir berikut:
(a) Peruntukan asal RM
(b) Tambahan/Kurang RM
(c) Perbelanjaan sehingga tarikh permohonan RM
(d) Baki RM
(e) Tanggungan RM
M.S. 2/2
Pekeliling Perbendaharaan Malaysia PB 2.6 Lampiran C
LAMPIRAN C
MALAYSIA
AKTA TATACARA KEWANGAN, 1957
[SEKSYEN 15(4)]
ANGGARAN PERBELANJAAN MENGURUS TAHUN 20 …
WARAN PINDAH PERUNTUKAN BIL. TAHUN 20 …
Akauntan Negara
Malaysia
Putrajaya
Mengikut seksyen 15(4) Akta Tatacara Kewangan, 1957, tuan adalah diarahkan memindahkan jumlah wang
kepada Kod (Program/Aktiviti) yang tersebut di dalam ruangan (1) di dalam jadual yang disertakan bersama-sama ini
sebanyak jumlah yang tersebut di dalam ruangan (6) daripada kod (Program/Aktiviti) yang tersebut di dalam ruangan (1)
sebanyak jumlah yang tersebut di dalam ruangan (5).
Dan dengan yang demikian, waran ini berserta dengan kira-kira dan pengesahan-pengesahan yang betul
adalah menjadi kuasa penuh bagi tuan.
Saya turunkan tandatangan pada
Dengan kuasa yang diberi oleh Menteri Kewangan
[ Jawatan Pegawai Pengawal yang meluluskan ]
Nama Kementerian/Jabatan
s.k.
Ketua Audit Negara, Malaysia, Putrajaya.

Pengarah Belanjawan Negara, Perbendaharaan
Bil. Permohonan
M.S. 1/3
Fail Kementerian/Jabatan
Bil. Kawalan Kementerian/Jabatan:
LAMPIRAN C1
BELANJAWAN PERSEKUTUAN
ANGGARAN PERBELANJAAN MENGURUS TAHUN 20...
JADUAL KEPADA WARAN PINDAH PERUNTUKAN
Jenis 402 ¹ Muka Surat:

³ No. Rujukan
² Maksud
Tahun 20 ...
10
Program/Aktiviti Objek Am ⁸ Peruntukan Peruntukan
⁴ Kod ⁵ Perihal ⁶ Kod ⁷Jenis Dikurangkan Ditambah
Perbelanjaan (RM) (RM)
(1) (2) (3) (5) (6)
JUMLAH
⁹ ¹¹
Dengan kuasa yang diberi oleh Menteri Kewangan
[ Nama Jawatan ]
M.S. 2/3
PANDUAN MENGISI BORANG
1. Muka surat berkenaan daripada jumlah muka surat dalam set yang disertakan.
2. Nombor dan Tajuk Maksud Perbelanjaan atas mana peruntukan akan dilakukan.
3. Nombor rujukan yang diberi oleh Menteri Kewangan/Jabatan dan Tahun Belanjawan Waran berkenaan.
4. Kod Program/Aktiviti atas mana peruntukan akan dikurangkan/ditambah.
5. Nama Program/Aktiviti atas mana peruntukan akan dikurangkan/ditambah.
6. Kod Objek Am atas mana peruntukan akan dikurangkan/ditambah.
7. Nama Objek Am atas mana peruntukan akan dikurangkan/ditambah.
8. Amaun peruntukan yang dikurangkan.
9. Jumlah amaun butiran 8.
10. Amaun peruntukan yang ditambah
11. Jumlah amaun butiran 10.
M.S. 3/3
PB 2.7
KERAJAAN MALAYSIA
Pemasangan Telefon Pejabat dan

Telefon Rasmi Rumah
KANDUNGAN

PENGAWAL .......................................................................................................... 2
PB 2.7 Pemasangan Telefon Pejabat dan Telefon Rasmi Rumah ............... 2
1. Tujuan ...................................................................................................... 2
2. Peraturan Sekarang ................................................................................ 2
3. Peraturan Baru ........................................................................................ 2
4. Syarat-syarat Pemasangan .................................................................... 4
5. Am ............................................................................................................ 5
LAMPIRAN ......................................................................................................... 6
M.S. 1/6
PB 2.7 Pemasangan Telefon Pejabat dan Telefon Rasmi Rumah
1. Tujuan
1.1 Tujuan Pekeliling ini adalah untuk menetapkan peraturan baru bagi
pemasangan telefon pejabat dan telefon rasmi di rumah selaras
dengan keadaan semasa.
2. Peraturan Sekarang
2.1 Pegawai Pengawal telah diberi kuasa meluluskan permohonan

pemasangan telefon pejabat dan telefon rasmi rumah pegawai
Kumpulan Pengurusan dan Profesional Gred 54 dan ke atas,
Anggota Pentadbiran, pegawai khusus dalam Kumpulan
Pengurusan dan Profesional yang menyandang Ketua
Jabatan/Ketua Bahagian di Kementerian dan pegawai yang secara
langsung mempunyai tugas dan tanggungjawab yang memerlukan
mereka mempunyai telefon talian terus di pejabat dan telefon rasmi
rumah kediaman.
2.2 Selain daripada yang dinyatakan di perenggan 2 di atas,

permohonan dikemukakan kepada Pejabat Belanjawan Negara,
Perbendaharaan Malaysia untuk kelulusan.
3. Peraturan Baru
3.1 Kelulusan Pemasangan Telefon Bagi Anggota Pentadbiran dan

Pegawai Awam
3.2 Pegawai Pengawal boleh meluluskan pemasangan telefon talian

terus pejabat dan telefon rasmi rumah kediaman bagi Anggota
Pentadbiran dan Pegawai Awam di bawah Kementerian dan
Jabatan mereka seperti berikut :
3.2.1 Anggota Pentadbiran yang terdiri daripada Y.B Menteri, Y.B.

Timbalan Menteri dan Setiausaha Politik boleh diluluskan
secara automatik.
3.2.2 Pegawai Kumpulan Pengurusan dan Profesional yang

menyandang jawatan Gred 53/Gred 54 dan ke atas atau
yang setaraf dengannya juga diluluskan secara automatik.
M.S. 2/6
3.2.3 Pegawai Kumpulan Pengurusan dan Profesional yang

menyandang jawatan Ketua Jabatan atau Ketua Bahagian di
Kementerian boleh diluluskan dengan budi bicara.
3.2.4 Pegawai Kumpulan Pengurusan Profesional dan Kumpulan

Pelaksana yang secara langsung mempunyai tugas dan
tanggungjawab yang bersifat kecemasan seperti pegawai-
pegawai tertentu dalam perkhidmatan perubatan,
perkhidmatan teknikal, Polis, Tentera dan seumpamanya
boleh diluluskan dengan budi bicara.
3.2.5 Pegawai Kumpulan Pengurusan dan Profesional dan

Kumpulan Pelaksana yang secara langsung mempunyai
tugas dan tanggungjawab yang memerlukan mereka
mempunyai telefon talian terus di pejabat dan telefon rasmi di
rumah kediaman seperti Setiausaha Sulit/Setiausaha Sulit
Kanan kepada Y.B. Menteri/Y.B. Timbalan Menteri, Pegawai
Kanan Perhubungan Akhbar/Setiausaha Akhbar kepada Y.B.
Menteri dan Pegawai Kanan Perhubungan Awam/Pegawai
Perhubungan di Kementerian dan Jabatan juga boleh
diluluskan dengan budi bicara.
3.2.6 Walau bagaimanapun, pegawai-pegawai berikut adalah tidak

layak untuk dipertimbangkan bagi telefon rasmi rumah
sekiranya telah dibekalkan dengan telefon bimbit:
3.2.6.1 Ketua Bahagian bertaraf Gred 54; dan
3.2.6.2 Setiausaha Sulit Kanan, Pegawai Khas,

Setiausaha Sulit dan Setiausaha Akhbar kepada
Menteri dan Timbalan Menteri.
3.3 Kuasa Meluluskan Pemasangan Telefon Pejabat dan Telefon Rasmi

Di Rumah Pegawai Pengawal
3.3.1 Permohonan untuk memasang telefon talian terus pejabat

dan telefon rasmi rumah kediaman bagi kegunaan Pegawai
Pengawal sendiri atau permohonan yang tidak mengikut
garis panduan yang ditetapkan dalam Pekeliling ini
hendaklah dikemukakan kepada Pejabat Belanjawan Negara,
Perbendaharaan Malaysia untuk kelulusan.
3.4 Kuasa Tambahan Yang Diberi Kepada Pegawai Pengawal
3.4.1 Pegawai Pengawal juga diberi kuasa meluluskan

pemasangan telefon berikut :
M.S. 3/6
3.4.1.1 tambahan talian ibu sawat, talian litar komputer

dan mesin faks, talian sambungan dan talian selari
daripada pejabat dan telefon rasmi rumah
kediaman;
3.4.1.2 pemasangan telefon Sistem Pelan;
3.4.1.3 pemasangan telefon Perkhidmatan Antarabangsa

Terus Dail;
3.4.1.4 pemasangan Electronic Key Telephone System

(keyphone); dan
3.4.1.5 pemasangan dan penggunaan PABX.
4. Syarat-syarat Pemasangan
4.1 Pegawai Pengawal hendaklah memastikan jabatan yang memohon

mempunyai peruntukan yang mencukupi untuk membiayai semua
perbelanjaan berhubung dengan pembiayaan dan penyenggaraan
telefon berkenaan.
4.2 Kelulusan pemasangan telefon rasmi di rumah hendaklah diasaskan

kepada keperluan bagi membolehkan pegawai ini dihubungi selalu
bagi urusan rasmi selepas waktu pejabat.
4.3 Pegawai Pengawal hendaklah memastikan telefon talian terus

pejabat dan telefon rasmi rumah yang diluluskan kepada Anggota
Pentadbiran dan Pegawai Awam disenaraikan ke dalam Buku
Panduan Telefon dengan secepat mungkin kecuali atas sebab-
sebab keselamatan. Bagi pegawai-pegawai yang enggan atau
gagal menyenaraikan nombor telefon mereka tanpa sebab-sebab
keselamatan, maka kelulusan yang diberi hendaklah ditarik balik.
4.4 Pegawai Pengawal adalah bertanggungjawab mengawasi dan

menentukan bahawa perbelanjaan bagi pemasangan dan
penggunaan telefon adalah terhad kepada keperluan urusan rasmi
sahaja.
4.5 Permohonan bagi pemasangan telefon rasmi pejabat dan telefon

rasmi kediaman hendaklah diluluskan oleh Pegawai Pengawal
sendiri. Borang seperti di Lampiran A hendaklah digunakan bagi
membuat permohonan. Satu salinan kelulusan tersebut hendaklah
dikemukakan kepada Pejabat Belanjawan Negara, Perbendaharaan
Malaysia untuk tujuan rekod.
M.S. 4/6
4.6 Permohonan pemasangan sistem keyphone pejabat hendaklah

dibuat seperti di dalam borang di Lampiran B. Permohonan
hendaklah juga diluluskan oleh Pegawai Pengawal sendiri. Satu
salinan kelulusan tersebut hendaklah dikemukakan kepada Pejabat
Belanjawan Negara, Perbendaharaan Malaysia untuk tujuan rekod.
4.7 Permohonan pemasangan sistem keyphone pegawai hendaklah
dibuat seperti di dalam borang di Lampiran B1 dan diluluskan oleh
Pegawai Pengawal. Satu salinan kelulusan tersebut hendaklah
dikemukakan kepada Pejabat Belanjawan, Perbendaharaan
Malaysia untuk tujuan rekod.
5. Am
5.1 Penggunaan telefon rasmi oleh pegawai awam adalah seperti yang
dinyatakan di dalam Arahan Perkhidmatan Bab 6 Kemudahan-
kemudahan Perhubungan IV. Penggunaan Telefon. Arahan tersebut
menyatakan adalah menjadi tanggungjawab setiap pegawai yang
dibekalkan dengan telefon talian terus pejabat untuk menentukan
penggunaannya dihadkan kepada urusan rasmi.
M.S. 5/6
LAMPIRAN
M.S. 6/6
Lampiran A
Rujukan:
PERMOHONAN UNTUK MEMASANG TELEFON TALIAN TERUS DI

PEJABAT/TELEFON RASMI DI RUMAH PEGAWAI KERAJAAN
Kepada : ________________________
(Pegawai Pengawal) : ________________________________
1. Kementerian/Jabatan : ___________________________________________
2. Nama Penuh Pegawai (huruf besar) : _______________________________
______________________________________________________________
3. Gelaran Jawatan : _______________________________________________
4. Gred Jawatan : _________________________________________________
5. Alamat pejabat/rumah telefon dipasang : _____________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
6. Nyatakan cara perhubungan sekarang : _____________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
7. Nyatakan sebab-sebab telefon diperlukan (sila sertakan senarai tugas bagi

pegawai di perenggan 4.1.4) :
______________________________________________________________
______________________________________________________________
8. Peruntukan untuk memasang : _____________________________________
M.S. 1/2
9. Ulasan Ketua Jabatan : ______________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Tarikh : ........................... .........................……………………….

(Tandatangan & Cop Ketua Jabatan)
10. Keputusan permohonan : DILULUSKAN/TIDAK DILULUSKAN
Tarikh : ........................... .........................……………………….

Nama : _____________________________________________
Jawatan : ___________________________________________
Cop Kementerian/Jabatan : _____________________________
Salinan Kepada :
Ketua Setiausaha Perbendaharaan,

Pejabat Belanjawan Negara,
Aras 6, Blok Utara,
Kompleks Kementerian Kewangan,
No.5, Persiaran Perdana, Presint 2,
Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan,
62592 PUTRAJAYA.
M.S. 2/2
Lampiran B
Rujukan :
PERMOHONAN UNTUK MEMASANG/MENGGANTI

SISTEM TELEFON PEJABAT
Kepada : ________________________
2. Sistem yang digunakan sekarang : __________________________________

(PBX, PABX PMBX EPABX atau lain-lain sistem)
3. Muatan maksimum talian ibu sawat dan talian sambungan : _____________
4. Bilangan talian ibu sawat dan talian sambungan yang telah dipasang :
(Senaraikan talian sambungan yang telah dipasang di Lampiran 1) :
______________________________________________________________
5. Sistem yang dicadang/ganti : ______________________________________
6. Muatan maksimum talian ibu sawat dan talian sambungan yang boleh
dipasang : _____________________________________________________
7. Sama ada cadangan tambah talian ibu sawat dan talian sambungan :
(Senaraikan talian sambungan yang dicadang dibekalkan di Lampiran 1)
______________________________________________________________
8. Jika rosak, nyatakan kerosakan dan kos pembaikan dalam tempoh 2 tahun
lepas :
______________________________________________________________
______________________________________________________________
9. Justifikasi bagi memasang/mengganti sistem yang digunakan sekarang dan

pandangan STM bagi pemasangan/penggantian sistem baharu :
M.S. 1/3
______________________________________________________________
10. Cadangan pemohon terhadap papan suis yang digunakan :
(Dipulangkan kepada STM/dihapuskan)
______________________________________________________________
______________________________________________________________
11. Peruntukan untuk memasang/mengganti : ____________________________
Tarikh : _____________ _________________________

(Tandatangan Pemohon)
12. Ulasan Ketua Jabatan : ______________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Tarikh : _____________ ______________________________

Tarikh : _____________ ______________________________

Nama : _____________________________________________
Jawatan : ___________________________________________
Salinan kepada :

Aras 6, Blok Utara,
62592 PUTRAJAYA.
M.S. 2/3
Lampiran 1
Kementerian/Jabatan : __________________________________________
Senarai talian sambungan yang sedia ada dan tambahan yang dicadangkan:
________________________________________________________________
Jawatan dan gred pegawai/kategori talian sambungan:
_________________________________________________________________
Bil Nama Tempat A B C: _____________________________________________
Talian sambungan yang sedia ada: ____________________________________
Bahagian/Unit: ____________________________________________________
Tambahan justifikasi dicadangkan: _____________________________________
M.S. 3/3
Pekeliling Perbendaharaan Malaysia PB 2.7 Lampiran B1
Lampiran B1
Rujukan:
PERMOHONAN UNTUK MEMASANG MENGGANTI

SISTEM PELAN/KEYPHONE PEGAWAI
Kepada : ________________________
2. Nama Penuh Pegawai (huruf besar) : _______________________________
______________________________________________________________
3. Gelaran Jawatan : _______________________________________________
4. Gred Jawatan : _________________________________________________
5. Sistem yang digunakan sekarang : __________________________________

(Pelan 105, Pelan 107 dll.)
6. Sistem yang dicadang diganti : _____________________________________

(Keyphone, Boss-Secretary Set dll.)
7. Nyatakan sebab-sebab sistem diperlukan : ___________________________
______________________________________________________________
8. Peruntukan untuk memasang/mengganti : ____________________________
Tarikh : ........................... ...............……………………….

(Tandatangan Pemohon)
M.S. 1/2
Pekeliling Perbendaharaan Malaysia PB 2.7 Lampiran B1
9. Ulasan Ketua Jabatan : __________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Tarikh : ........................... .........................……………………….

Tarikh : ........................... .........................……………………….

Nama : _____________________________________________
Jawatan : ___________________________________________
Salinan Kepada :

Aras 6, Blok Utara,
62592 PUTRAJAYA.
M.S. 2/2
Pekeliling Perbendaharaan Malaysia PB3.1
KERAJAAN MALAYSIA
Garis Panduan Penjimatan Perbelanjaan Awam

(Kemaskini 14 Julai 2022)
KANDUNGAN
PB3.1 Garis Panduan Penjimatan Perbelanjaan Awam
1. TUJUAN ........................................................................................................... 1
2. LATAR BELAKANG ........................................................................................ 1
3. PERBELANJAAN MENGURUS ...................................................................... 1
4. PERBELANJAAN PEMBANGUNAN .............................................................. 7
5. PELABURAN LUAR NEGARA OLEH BADAN-BADAN BERKANUN ........... 8
6. PENGGUNAAN RIZAB AKAUN AMANAH/ SUMBER DALAMAN ................ 8
7. ARAHAN-ARAHAN UMUM ............................................................................. 8
8. PEMATUHAN GARIS PANDUAN ................................................................... 8
9. TARIKH KUATKUASA DAN PEMBATALAN PEKELILING ........................... 9
10. PEGAWAI RUJUKAN ...................................................................................... 9
i
PB3.1 GARIS PANDUAN PENJIMATAN PERBELANJAAN AWAM
1. Tujuan
1.1 Tujuan pekeliling ini adalah untuk memastikan semua Ketua Setiausaha
Kementerian/Ketua Jabatan/Ketua Badan Berkanun/ Ketua Eksekutif
Syarikat Terhad Dengan Jaminan (CLBG) dan Ketua Agensi-agensi lain
untuk melaksanakan langkah-langkah mengoptimumkan perbelanjaan
Kerajaan.
1.2 Pegawai Pegawal hendaklah memastikan agar badan berkanun, CLBG dan
badan bukan Kerajaan (NGO) di bawah seliaan kementerian/ jabatan untuk
menerima pakai garis panduan ini sebelum peruntukan disalurkan.
2. Latar Belakang
2.1 Sepanjang tempoh pandemik COVID-19, Kerajaan telah menyediakan

kemudahan bantuan dan pakej rangsangan ekonomi berjumlah RM530 bilion
untuk merangsang dan mengekalkan pertumbuhan ekonomi Malaysia.
Hasilnya, ekonomi Malaysia mencapai pertumbuhan sebanyak 3.1% pada
2021 dan seterusnya berkembang sebanyak 5.0% pada suku pertama 2022
(S1 2022). Namun demikian, ketidaktentuan ekonomi global serta
ketegangan geopolitik antarabangsa telah mengakibatkan tekanan inflasi
tinggi ditambah dengan harga komoditi global dan makanan yang telah
meningkat secara mendadak. Perkembangan ini menjejaskan pemulihan
ekonomi serta kesejahteraan rakyat dalam menghadapi peningkatan kos sara
hidup.
2.2 Sehubungan dengan itu, Kerajaan telah mengambil langkah untuk

melaksanakan subsidi barangan perlu (essential goods) serta kawalan harga
bagi mengurangkan impak inflasi dunia kepada negara dan rakyat.
Peningkatan subsidi sedia ada terutamanya produk petroleum dan minyak
masak serta subsidi baharu seperti elektrik dan ayam telah menyumbang
kepada peningkatan perbelanjaan Kerajaan. Perbelanjaan bagi bantuan dan
subsidi diunjurkan mencecah RM77.7 bilion berbanding dengan peruntukan
RM31 bilion yang diluluskan dalam Bajet 2022. Dengan itu, Kerajaan
seharusnya melaksanakan langkah-langkah penjimatan perbelanjaan
bagi membantu membiayai sebahagian perbelanjaan tambahan
berkaitan subsidi demi kesejahteraan rakyat.
2.3 Kementerian/ Jabatan/ Agensi/ Badan Berkanun Persekutuan/ CLBG

hendaklah menyusun semula program/aktiviti dan menguruskan aliran tunai
mengikut keutamaan dengan memastikan tidak membuat trade-off ke atas
program dan aktiviti yang mengfokuskan kepada kesejahteraan rakyat.
3. Perbelanjaan Mengurus
Kementerian/ Jabatan/ Agensi/ Badan Berkanun Persekutuan/ CLBG dikehendaki

melaksanakan penjimatan dalaman untuk menentukan semua perbelanjaan adalah
selaras dengan prinsip-prinsip dan peraturan yang ditetapkan bagi pengurusan
M.S. 1 / 9
kewangan yang dikeluarkan oleh Kementerian Kewangan (MOF) dari semasa ke

semasa. Sehubungan ini, semua Pegawai Pengawal kementerian/ jabatan/ agensi
adalah dikehendaki untuk mengambil langkah-langkah proaktif dalam mematuhi
garis panduan berikut:
3.1 Selaras dengan keputusan Kerajaan, MOF akan membuat penjimatan ke

atas peruntukan mengurus tidak termasuk OA10000. Oleh itu, kementerian/
jabatan/ agensi hendaklah menyusun semula peruntukan dan
mencadangkan penjimatan peruntukan mengurus bagi MOF mencapai
sasaran sekurang-kurangnya 5.0% penjimatan daripada baki peruntukan
mengurus tahun 2022. MOF akan memuktamad dan mengeluarkan Waran
Sekatan bagi memaklumkan jumlah peruntukan yang dikurangkan.
3.2 Pelaksanaan sesuatu program atau aktiviti baharu oleh kementerian/ jabatan/
agensi yang diluluskan hendaklah ditampung dari peruntukan sedia ada
kecuali dalam kes-kes tertentu yang melibatkan implikasi kos yang besar dan
pelaksanaannya dianggap kritikal oleh Jemaah Menteri. Keperluan tambahan
bagi perkara kritikal dan mendesak ini juga akan ditampung melalui
penjimatan peruntukan sedia ada sama ada secara trade-off atau
memansuhkan program-program yang tidak memberi impak yang signifikan
kepada rakyat. Permohonan peruntukan tambahan untuk menampung
sebarang keperluan yang tidak kritikal tidak akan dipertimbangkan.
3.3 Sehubungan ini, Pegawai Pengawal perlulah melaksanakan semakan

semula program/aktiviti sedia ada bagi mengenalpasti penjimatan yang boleh
digunakan untuk menampung program/aktiviti baharu secara trade-off
dengan program/aktiviti yang tidak lagi relevan atau didapati tidak memberi
keberkesanan kepada kumpulan sasaran serta matlamat yang hendak
dicapai. Tindakan menyemak semula program/aktiviti sedia ada ini hendaklah
diambil sebelum mengemukakan sesuatu program/aktiviti baharu untuk
pertimbangan Jemaah Menteri atau MOF. Penjimatan yang akan diperolehi
hendaklah diambilkira apabila membuat cadangan.
3.4 Pegawai Pengawal hendaklah mengawasi dengan rapi perolehan dan

perbelanjaan yang dibuat supaya tidak dibuat melebihi peruntukan setelah
akaun tahunan ditutup.
Perjawatan
3.5 Pengurusan perjawatan perlu dilaksanakan dengan mengambil kira

keutamaan untuk mengoptimumkan perbelanjaan Kerajaan. Pelaksanaan
satu-satu fungsi kementerian/ jabatan/ agensi juga perlu dilakukan secara
kreatif dan inovatif agar dapat mencapai tahap produktiviti tertinggi
berdasarkan sumber manusia sedia ada.
3.6 Pewujudan jawatan baharu tidak dibenarkan kecuali melalui kaedah tukar
ganti (trade-off) dan pindah butiran (redeployment) serta tiada implikasi
kewangan tambahan.
3.7 Pewujudan jawatan baharu bagi jawatan kritikal yang terlibat secara langsung
dalam bidang pendidikan, kesihatan, keselamatan, penguatkuasaan dan
kutipan hasil negara perlu dilaksanakan dengan kawalan ketat.
M.S. 2 / 9
3.8 Konsep redeployment mesti diberi keutamaan bagi projek-projek baharu yang
telah siap seperti sekolah, hospital/ klinik, balai polis dan sebagainya untuk
memastikan agihan penempatan pegawai dibuat berdasarkan fungsi/
kepakaran dan permintaan pelanggan.
3.9 Jawatan kosong yang tidak diisi melebihi dua (2) tahun hendaklah
dimansuhkan.
3.10 Pelantikan pegawai kontrak baharu di bawah peruntukan Objek Sebagai

29000 (OS29000) adalah tidak dibenarkan kecuali bagi penggantian atau
pembaharuan kontrak pegawai.
Penyusunan Semula Organisasi/ Penubuhan Badan Berkanun/ CLBG
3.11 Penyusunan semula organisasi kementerian/ jabatan/ agensi hanya

dibenarkan bagi meningkatkan kecekapan penyampaian perkhidmatan
dengan syarat tidak melibatkan tambahan bilangan jawatan dan implikasi
kewangan.
3.12 Keutamaan penyusunan semula organisasi hendaklah fokus kepada

mengurangkan pertindihan fungsi sama ada di dalam atau di luar organisasi.
3.13 Penubuhan badan berkanun/ CLBG/ entiti baharu lain tidak dibenarkan.
Elaun Lebih Masa
3.14 Perbelanjaan bagi kerja lebih masa hendaklah dikawal. Ketua Jabatan/
Agensi dan pegawai yang mengarahkan kerja lebih masa hendaklah berpuas
hati bahawa kerja lebih masa itu benar-benar penting untuk disiapkan atau
dilaksanakan dalam tempoh yang ditetapkan. Arahan kerja lebih masa
hendaklah dikeluarkan secara bertulis sebelum sesuatu tempoh kerja lebih
masa dimulakan.
Pertukaran ke Luar Stesyen
3.15 Pertukaran pegawai ke luar stesyen adalah ditangguhkan kecuali dalam

keadaan tertentu yang penting dan mendesak atas kepentingan
perkhidmatan. Pegawai Pengawal dan Ketua Jabatan hendaklah
menggunakan budi bicara masing-masing dalam hal ini dan memastikan
perbelanjaan terlibat adalah terkawal.
Perjalanan Bertugas Rasmi di Dalam Negeri
3.16 Perjalanan bertugas rasmi di dalam negeri hendaklah dihadkan kepada

perjalanan yang benar-benar perlu sahaja dengan bilangan pegawai yang
minima dan kaedah perjalanan yang menjimatkan. Contoh langkah yang
boleh dilaksanakan adalah menjadual semula dan menghimpunkan
mesyuarat-mesyuarat yang melibatkan penyertaan ramai pegawai yang
sama daripada luar ibu pejabat.
M.S. 3 / 9
3.17 Pegawai dibenarkan membeli sendiri tiket penerbangan daripada syarikat

penerbangan atau agensi pelancongan yang menawarkan harga yang lebih
rendah dan memberikan penjimatan berbanding menggunakan Waran
Perjalanan Udara Awam. Semua tiket penerbangan adalah kelas ekonomi
tanpa mengira gred.
Perjalanan Bertugas Rasmi ke Luar Negara
3.18 Perbelanjaan bertugas ke luar negara hanya dibenarkan bagi urusan seperti
berikut:
(i) mesyuarat/rundingan berjadual/berkala atau persidangan yang telah

diluluskan di dalam belanjawan tahunan dan yang benar-benar penting
serta memberi impak yang signifikan kepada kepentingan negara; atau
(ii) mesyuarat dan persidangan yang telah diluluskan oleh Jemaah Menteri;
dan
(iii) Pegawai Pengawal digalakkan untuk melibatkan atau mewakilkan

kehadiran ke mesyuarat atau persidangan tertentu kepada Duta/ Ketua
Perwakilan Malaysia di negara berkenaan atau negara yang
berhampiran, tanpa penyertaan pegawai dari Malaysia ataupun
penyertaan secara atas talian.
3.19 Bilangan pegawai (termasuk wakil Pejabat YB Menteri/Timbalan Menteri)

yang mengiringi Ketua Delegasi, iaitu sama ada YB Menteri/ Timbalan
Menteri/ Ketua Setiausaha/ Timbalan Ketua Setiausaha/ Ketua Jabatan yang
dibenarkan adalah seperti berikut:
(i) tidak melebihi dua (2) orang bagi negara yang mempunyai pejabat
perwakilan Malaysia;
(ii) tidak melebihi tiga (3) orang daripada kementerian/ jabatan/ agensi yang
terlibat bagi negara yang tidak mempunyai pejabat perwakilan Malaysia;
dan
(iii) bagi mesyuarat berjadual atau yang bersifat teknikal serta tugasan luar
negara berkaitan perolehan Kerajaan yang telah diperuntukkan dalam
klausa kontrak sesuatu perolehan, kelonggaran kepada bilangan
delegasi tertakluk kepada kelulusan Jemaah Menteri/MOF dan perlu
mematuhi Arahan Perbendaharaan (AP) 99 bagi mengawal
perbelanjaan.
3.20 Kekerapan perjalanan maksimum atas tugas rasmi ke luar negara yang
dibenarkan dalam tempoh setahun adalah seperti berikut:
(i) tiga (3) kali bagi Ketua Setiausaha/ Timbalan Ketua Setiausaha/ Ketua
Jabatan/ Ketua Agensi; dan
(ii) dua (2) kali bagi lain-lain pegawai.
M.S. 4 / 9
3.21 Keutamaan penyertaan kursus/latihan luar negara adalah secara dalam talian
kecuali:
(i) kursus yang bersifat teknikal/tiada kepakaran/bidang khusus adalah

dihadkan kepada seorang pegawai dengan sekali perjalanan sahaja
dalam tempoh setahun;
(ii) kursus/latihan yang dibiayai sepenuhnya oleh pihak penganjur dan

tertakluk kepada kelulusan Pegawai Pengawal sepenuhnya; atau
(iii) dibiayai oleh pihak lain seperti kerajaan asing dan institusi/ pertubuhan
antarabangsa yang tidak melibatkan implikasi kewangan kepada
Kerajaan. Pegawai tidak dibenarkan untuk menuntut sebarang
perbezaan kadar kelayakan dengan kemudahan yang disediakan oleh
penganjur.
3.22 Kementerian/ Jabatan/ Agensi hendaklah sentiasa mengambil langkah untuk

mengawal perbelanjaan ke luar negara bagi mengelak implikasi kewangan
tambahan. Keperluan peruntukan tambahan bagi tujuan bertugas ke luar
negara tidak dipertimbangkan.
Penginapan Di Dalam dan Luar Negara
3.23 Pegawai hendaklah membuat tempahan bilik penginapan pada harga yang
menjimatkan. Pegawai dibenarkan untuk membuat tempahan sendiri secara
atas talian. Perbandingan harga yang ditawarkan di atas talian boleh
digunakan sebagai asas tempahan.
Perbelanjaan Utiliti dan Barang Pakai Habis
3.24 Setiap kementerian/jabatan/agensi hendaklah:
(i) berusaha bersungguh-sungguh untuk melaksanakan penjimatan

perbelanjaan utiliti seperti telekomunikasi, elektrik dan air; dan
(ii) memastikan barang pakai habis seperti peralatan alat tulis, kertas,
cartridge dan sebagainya digunakan dengan optimum bagi
mengelakkan pembaziran. Perkongsian peralatan pejabat secara
gunasama seperti mesin faks dan mesin fotostat amat digalakkan.
3.25 Laporan perbelanjaan utiliti dan barang pakai habis hendaklah dipantau dan
dilaporkan di dalam Mesyuarat Jawatankuasa Pengurusan Kewangan dan
Akaun (JPKA) kementerian.
Sewaan Pejabat/ Peralatan Pejabat
3.26 Semua cadangan untuk sewaan baharu/ tambah ruang pejabat dan peralatan
serta sebarang pengubahsuaian pejabat tidak dibenarkan.
3.27 Hanya pelanjutan penyewaan peralatan pejabat sahaja dibenarkan tanpa

melibatkan tambahan bilangan peralatan.
M.S. 5 / 9
Perolehan Aset Baharu
3.28 Semua perbelanjaan bagi perolehan aset baharu termasuk pembelian kereta,
perabot dan lain-lain kelengkapan pejabat yang tidak mendesak yang belum
dipesan atau ditandatangani hendaklah ditangguhkan kecuali kelulusan khas
MOF telah diperolehi.
Penganjuran Acara/ Majlis/ Keraian Rasmi Kerajaan/ Mesyuarat/ Persidangan/

Seminar/ Bengkel
3.29 Penganjuran acara/ majlis/ keraian rasmi Kerajaan/ mesyuarat/ persidangan/

seminar/ bengkel hendaklah dihadkan. Sekiranya perlu diadakan, Pegawai
Pengawal hendaklah memastikan skop penganjuran dibuat secara sederhana
dengan mengambil langkah-langkah berikut:
(i) kelonggaran penganjuran semua acara/ majlis/ keraian rasmi Kerajaan/

mesyuarat/ persidangan/ seminar/ bengkel boleh dilaksanakan di
premis yang bersesuaian termasuk hotel tertakluk kepada peruntukan
sedia ada kementerian/jabatan yang telah diluluskan tanpa melibatkan
peruntukan tambahan namun Pegawai Pengawal perlu
mempertimbangkan keutamaan kepada institusi latihan awam (ILA)
atau premis/kemudahan sedia ada milik Kerajaan;
(ii) gimik pelancaran dibuat dalam bentuk yang ringkas dan disediakan
secara dalaman (in-house) tanpa penyumberluaran (outsourcing);
(iii) pemberian cenderamata terhad kepada kraf tangan tempatan, produk

makanan tempatan atau produk agensi sendiri;
(iv) penganjuran karnival/ ekspo/ pameran di luar negara hendaklah

ditangguhkan kecuali yang telah mendapat kelulusan Jemaah Menteri;
dan
(v) pemberian taraf Tetamu Negara kepada peserta mesyuarat/

persidangan antarabangsa hendaklah diperhalusi dan dibincangkan
secara berasingan dengan agensi pusat yang berkenaan. Pemberian
taraf Tetamu Negara hanya kepada ketua delegasi asing sahaja dan
mengambilkira manfaat timbal balas serta membawa kepentingan
kepada hubungan diplomasi negara yang signifikan.
Kempen/ Promosi/ Penajaan/ Pengiklanan
3.30 Pelancaran kempen/ promosi hendaklah mengambil kira langkah-langkah

yang dinyatakan di perenggan 3.29.
3.31 Pelaksanaan kempen/ promosi hendaklah bersesuaian dengan kumpulan

sasar yang dikenal pasti. Pegawai Pengawal hendaklah memastikan
kempen/promosi memberi pulangan atau impak kepada kerajaan.
3.32 Kementerian/ Jabatan/ Agensi digalakkan membuat kempen/ promosi secara

dalam talian bagi mengurangkan perbelanjaan berbanding mengadakan
M.S. 6 / 9
persembahan/ pertunjukan/ jerayawara (roadshow) secara beramai-ramai,

penggunaan media cetak dan media elektronik.
3.33 Program penajaan dan pengiklanan seperti sisipan akhbar, iklan dalam media
cetak dan elektronik dan billboard hendaklah dikurangkan dan dikaji semula
selepas tamat kontrak penajaan/pengiklanan tersebut.
Penyumberluaran (Outsourcing)
3.34 Pegawai Pengawal hendaklah menyemak semula standard perkhidmatan

yang dibeli agar selari dengan keperluan sebenar bagi mengurangkan
komitmen kewangan kerajaan dan mengelakkan berlaku pembaziran sumber.
Contohnya bilangan pengawal keselamatan yang bertugas bagi satu syif di
sekolah di Kuala Lumpur tidak semestinya sama dengan bilangan pengawal
keselamatan di sekolah kawasan pedalaman.
3.35 Kementerian/ Jabatan/ Agensi hendaklah memastikan penyumberan luar

dibuat berdasarkan permintaan (demand driven) dan keperluan
mempertingkatkan mutu perkhidmatan awam dengan kos berpatutan,
bukannya berdasarkan penawaran (supply driven).
4. Perbelanjaan Pembangunan
4.1 Bagi mengawal perbelanjaan pembangunan, projek-projek yang belum

dimulakan proses perolehan atau diiklankan hendaklah dikaji semula
keutamaannya agar langkah pemulihan seiring dengan pertumbuhan
ekonomi yang dijangka pada tahun ini tidak terjejas. Bagi projek bukan
keutamaan yang telah dikenalpasti hendaklah ditangguhkan kecuali projek
yang mempunyai impak segera kepada kesejahteraan rakyat. Namun,
kementerian, jabatan dan badan-badan berkanun Persekutuan hendaklah
meneruskan proses pra-perolehan yang tiada implikasi kewangan seperti
perancangan, membuat reka bentuk, kebenaran merancang, menyelesaikan
urusan berkaitan tanah/tapak projek dan sebagainya.
4.2 Selaras dengan hasrat Kerajaan mengoptimumkan perbelanjaan bagi semua

projek yang sedang dalam pelaksanaan, kementerian/ jabatan/ agensi
hendaklah memantau secara rapi kemajuan projek agar ianya siap dalam
tempoh ditetapkan. Sebarang arahan perubahan (variation order-VO) yang
mengakibatkan pertambahan kos projek hendaklah dielakkan dan sekiranya
amat perlu berdasarkan peraturan semasa, VO tersebut perlu ditampung
menggunakan penjimatan siling semasa kementerian/ jabatan/ agensi/ badan
berkanun Persekutuan.
4.3 Pembelian dan perolehan barangan serta bahan import bagi perolehan
baharu tidak dibenarkan kecuali barangan serta bahan tersebut tidak terdapat
dari sumber tempatan dan keperluan memperolehinya melalui import benar-
benar mendesak dan sangat penting. Walau bagaimanapun, kementerian/
jabatan/ agensi perlu mendapatkan kelulusan MOF terlebih dahulu.
M.S. 7 / 9
5. Pelaburan Luar Negara oleh Badan-badan Berkanun
Semua Badan Berkanun dan syarikat subsidiari hendaklah memberi keutamaan

kepada pelaburan domestik. Sebarang pelaburan yang melibatkan pengaliran wang
ke luar negara, tidak termasuk yang telah mempunyai komitmen, kontrak serta jadual
pembayaran, hendaklah mendapat kelulusan MOF.
6. Penggunaan Rizab Akaun Amanah/ Sumber Dalaman
Kementerian/ Jabatan/ Agensi digalakkan untuk menyemak semula skop penggunaan

rizab akaun amanah di bawah kawal selia masing-masing supaya dapat membiayai
sebahagian daripada kos operasi yang bersesuaian. Cadangan perluasan skop ini
perlu dikemukakan kepada MOF untuk kelulusan.
7. Arahan-Arahan Umum
7.1 Langkah-langkah penjimatan perbelanjaan ini hendaklah dipatuhi oleh semua

kementerian/ jabatan/agensi/ badan berkanun persekutuan dan CLBG yang
menerima peruntukan Kerajaan Persekutuan.
7.2 Pegawai Pegawal hendaklah memastikan agar badan berkanun, CLBG dan
NGO di bawah seliaan kementerian/ jabatan untuk menerima pakai garis
panduan ini sebelum peruntukan disalurkan.
7.3 Pegawai Pengawal/ Ketua Jabatan/ Ketua Agensi juga dikehendaki membuat
pemantauan ke atas pelaksanaan program/ aktiviti dan memastikan prestasi
dilaporkan secara berkala agar objektif dan outcome yang dikehendaki dapat
dicapai.
7.4 Pegawai yang gagal untuk mematuhi arahan pekeliling ini boleh dikenakan
surcaj di bawah Akta Tatacara Kewangan 1957.
7.5 Pematuhan kepada pekeliling ini akan diambil kira dalam pengagihan
peruntukan tahunan kepada semua kementerian/agensi.
8. Pematuhan Garis Panduan
8.1 Pegawai Pengawal sendiri hendaklah mengawasi dengan rapi terhadap

setiap perbelanjaan dan hendaklah juga sentiasa mengingati pegawai-
pegawai bahawa tindakan surcaj boleh diambil ke atas mereka sekiranya
mereka didapati tidak mematuhi garis panduan dan syarat-syarat yang
dinyatakan dalam Pekeliling Perbendaharaan ini dan juga peraturan-
peraturan pengurusan kewangan yang sedia ada.
8.2 Kerajaan Negeri/ Agensi Kerajaan Negeri/ Badan Berkanun Persekutuan/

Pihak Berkuasa Tempatan adalah digalakkan mengguna pakai langkah-
langkah penjimatan seperti di dalam Pekeliling ini.
M.S. 8 / 9
9. Tarikh Kuatkuasa dan Pembatalan Pekeliling
9.1 Pekeliling Perbendaharaan ini berkuatkuasa mulai dari tarikh ianya

dikeluarkan.
9.2 Dengan berkuatkuasanya pekeliling ini, ianya membatalkan pekeliling dan

surat berikut:
(i) Pekeliling Perbendaharaan PB 3.1 Garis Panduan Langkah-Langkah

Mengoptimumkan Perbelanjaan Kerajaan (2016);
(ii) Pekeliling Perbendaharaan PB3.1 Garis Panduan Langkah-Langkah

Mengoptimumkan Perbelanjaan Kerajaan (Pindaan 2019);
(iii) Pekeliling Perbendaharaan PB1.2 Anggaran Perbelanjaan Persekutuan

Tahun 2022, perenggan 5.15 mengenai “Pegawai Pegawal juga
hendaklah memastikan pemohonan pelanjutan sewaan ruang pejabat
dengan kenaikan nilai tepat RM300 ke atas dikemukakan kepada
Kementerian Kewangan untuk pertimbangan dan kelulusan.”; dan
(iv) Surat Kementerian Kewangan rujukan MOF.NBO(S)600-1/4/1 Jld.4 (34)

bertarikh 15 Februari 2022.
10. Pegawai Rujukan

Aras 6, Blok Utara
Presint 2, Persiaran Perdana
Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan
62592 PUTRAJAYA
(u.p.: Pengarah Belanjawan Negara)
" WAWASAN KEMAKMURAN BERSAMA 2030 "

" BERKHIDMAT UNTUK NEGARA "
t.t.
(DATUK SERI ASRI BIN HAMIDON)
Putrajaya
Tarikh : 14 Julai 2022
M.S. 9 / 9
Pekeliling Perbendaharaan Malaysia
KERAJAAN MALAYSIA
Bayaran Kepada Kerajaan Negeri Kerana

Penglibatan Kakitangan Kerajaan Negeri Di
Dalam Melaksanakan Projek-Projek
Persekutuan
KANDUNGAN
PENGURUSAN PERBELANJAAN AWAM
PB 3.2 Bayaran Kepada Kerajaan Negeri Kerana Penglibatan

Kakitangan Kerajaan Negeri Di Dalam Melaksanakan Projek-Projek
Persekutuan
1. Tujuan……………………………………………………………...... 2
2. Latar Belakang…………………………………………………….. 2
3. Huraian Mengenai Bayaran……………………………………… 3
4. Cara Bayaran………………………………………………………. 3
5. Tarikh Kuat Kuasa………………………………………….…….. 4
6. Pembatalan……….………………………………………….…….. 4
M.S. 1/4
PENGURUSAN PERBELANJAAN AWAM
PB 3.2 BAYARAN KEPADA KERAJAAN NEGERI KERANA PENGLIBATAN

KAKITANGAN KERAJAAN NEGERI DI DALAM MELAKSANAKAN
PROJEK-PROJEK PERSEKUTUAN
1. TUJUAN
1.1 Tujuan pekeliling ini adalah untuk memaklumkan keputusan

Kerajaan Persekutuan mengenai pembayaran sebanyak
10% (negeri-negeri di Semenanjung) dan 12% (Sabah dan
Sarawak) daripada kos pembinaan satu-satu projek Persekutuan
kepada Kerajaan Negeri jika kakitangan Kerajaan Negeri terlibat
di dalam melaksanakan projek tersebut.
2. LATAR BELAKANG
2.1 Pelaksanaan projek-projek pembangunan Kerajaan Persekutuan

seringkali melibatkan penggunaan sumber-sumber dari
Kerajaan-kerajaan Negeri. Oleh yang demikian, adakalanya
pelaksanaan projek-projek Persekutuan ini turut melibatkan
penggunaan kakitangan Kerajaan-kerajaan Negeri.
2.2 Bagi menampung kos penglibatan sumber dan kakitangan

Kerajaan-kerajaan Negeri, maka Kerajaan Persekutuan telah
bersetuju untuk membayar ganjaran terhadap penglibatan
tersebut. Majlis Kewangan Negara yang bermesyuarat pada
28 Januari 1978 telah membuat keputusan seperti berikut:
“Kerajaan Persekutuan bersetuju membayar 5% daripada kos

sesuatu projek Persekutuan kepada Kerajaan-kerajaan Negeri
apabila kakitangan Kerajaan Negeri terlibat dalam melaksanakan
projek-projek itu. Walau bagaimanapun, bayaran ini hanya
terhad kepada kos pembinaan (construction cost) projek-projek
itu sahaja”.
2.3 Walau bagaimanapun, Majlis Kewangan Negara yang

bermesyuarat pada 25 Ogos 2009 telah membuat keputusan
untuk meminda kadar bayaran tersebut seperti berikut:
“Kerajaan Persekutuan bersetuju membayar 10% daripada kos

sesuatu projek Persekutuan kepada Kerajaan-kerajaan Negeri di
Semenanjung dan 12% bagi Sabah dan Sarawak apabila
kakitangan Kerajaan Negeri terlibat dalam melaksanakan projek-
projek itu. Walau bagaimanapun, bayaran ini hanya terhad
kepada kos pembinaan (construction cost) projek-projek itu
sahaja”
M.S. 2/4
3. HURAIAN MENGENAI BAYARAN INI
3.1 Bayaran ini hendaklah dibuat di dalam keadaan seperti berikut:
3.1.1 Apabila dipastikan bahawa kakitangan Kerajaan Negeri

telah terlibat di dalam mengawasi pelaksanaan projek-
projek Persekutuan. Walau bagaimanapun, penglibatan
yang dimaksudkan ini adalah untuk peringkat pembinaan
projek-projek yang berkenaan sahaja;
3.1.2 Penglibatan ini adalah bagi projek-projek Persekutuan

sahaja dan tidak termasuk penglibatan di dalam
melaksanakan projek-projek yang dibiayai secara
imbuhan atau projek-projek negeri yang dibiayai dari
pinjaman Kerajaan Persekutuan;
3.1.3 Jumlah bayaran ialah sebanyak 10% (negeri-negeri di

Semenanjung) dan 12% (Sabah dan Sarawak) daripada
kos yang dibelanjakan bagi pembinaan projek tersebut
dalam tahun berkenaan, tertakluk tidak melebihi siling kos
projek.
3.1.4 Kos pembinaan adalah ditakrifkan sebagai kos projek

yang tidak termasuk komponen-komponen berikut:
(a) Kos tanah;

(b) Sukat tanah;
(c) Penyiasatan tanah;
(d) Alat-alat kelengkapan (bagi bangunan);
(e) Gaji/ elaun yang dibayar di bawah peruntukan projek;
dan
(f) Bayaran juru perunding.
4. CARA BAYARAN
4.1 Kerajaan-kerajaan Negeri hendaklah mengemukakan penyata

perbelanjaan projek-projek Persekutuan yang layak menerima
bayaran seperti dalam lampiran berkembar. Senarai ini
hendaklah terlebih dahulu disahkan oleh Agensi Pelaksana
Kerajaan dan juga oleh Pegawai Kewangan Negeri atau
Pegawai-pegawai di bawah jagaannya sebelum diedarkan
kepada Perbendaharaan.
4.2 Pembayaran terhadap tuntutan bagi sesuatu tahun akan dibuat

di dalam tahun berikutnya.
M.S. 3/4
Pekeliling ini berkuat kuasa mulai 1 Jun 2016.
6. PEMBATALAN
Dengan berkuat kuasanya Pekeliling Perbendaharaan PB 3.2: “Bayaran

Kepada Kerajaan Negeri Kerana Penglibatan Kakitangan Kerajaan
Negeri Di Dalam Melaksanakan Projek-Projek Persekutuan” ini, maka
Surat Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 17 Tahun 1979 dan Surat
Pindaan Pekeliling Perbendaharaan bertarikh 27 November 1979
adalah dibatalkan.
“ BERKHIDMAT UNTUK NEGARA ”
Saya yang menurut perintah,
(TAN SRI DR. MOHD IRWAN SERIGAR BIN ABDULLAH)

Putrajaya
Jun 2016
M.S. 4/4
LAMPIRAN
Bayaran Perkhidmatan
No. Kontrak Nilai Kontrak Bayaran Kemajuan Kos Pembinaan
Kepala/Pecahan Nama Projek seperti Yang Kadar Penglibatan Kos Perkhidmatan

Kepala Persekutuan Diluluskan Termasuk Semua kakitangan Negeri 10%
Terkumpul
Perubahan Kerja Dalam Tahun Terkumpul Sehingga Dalam Tahun
Asal Sehingga tahun
Sehingga Tahun Perbelanjaan tahun Tuntutan Tuntutan
tuntutan
Tuntutan
(RM) (RM) (RM) (RM) (RM) (RM)
Rujukan: 1PP PB 3.2: "Bayaran Kepada Kerajaan Negeri Kerana Penglibatan Kakitangan Kerajaan Negeri Di Dalam Melaksanakan Projek-Projek Persekutuan"
KERAJAAN MALAYSIA
GARIS PANDUAN PERBELANJAAN DARURAT

(AP 55) DAN PEROLEHAN DARURAT (173.2)
KANDUNGAN
PB 3.3 Garis Panduan Perbelanjaan Darurat (AP 55) dan Perolehan

Darurat (AP173.2)
1. Tujuan ..........................................................................................................1
2. Latar Belakang ............................................................................................1
3. Takrifan ........................................................................................................1
4. Tatacara Perbelanjaan/Perolehan Darurat ................................................2
5. Pengurusan Pembayaran Perbelanjaan Darurat (AP 55)… ......................4
6. Pengurusan Pembayaran Perolehan Darurat (AP 173.2) .........................6
7. Pematuhan Tatacara Perbelanjaan/ Perolehan Darurat ...........................7
8. Proses Kerja, Carta Aliran dan Borang Kew. 106 .....................................7
LAMPIRAN
A Format Laporan Awal Perbelanjaan Darurat di bawah AP 55..................9
B Surat Arahan Memulakan Bekalan/Perkhidmatan/Kerja ........................12
C Senarai Semak Bagi Pembayaran dan Pelarasan di bawah AP 55 .......13
D Borang Pengesahan Pegawai Pengawal .................................................14
E Proses Kerja dan Carta Aliran Perbelanjaan Darurat di bawah
AP 55 Dan Perolehan Darurat di bawah AP173.2................................... 16
F Borang Permohonan Untuk Pendahuluan (Kew. 106)............................23
ii
PB 3.3 GARIS PANDUAN PERBELANJAAN DARURAT (AP55) DAN
PEROLEHAN DARURAT (AP173.2)
1. Tujuan
1.1. Pekeliling ini bertujuan untuk memberi garis panduan dan menjelaskan
tatacara melaksanakan perbelanjaan darurat di bawah Arahan
Perbendaharaan 55 dan perolehan darurat di bawah Arahan
Perbendaharaan AP 173.2.
2. Latar Belakang
2.1. Pada amnya, AP 55 merupakan satu kaedah untuk melaksanakan

perbelanjaan dalam keadaan darurat dan tiada peruntukan. Manakala
AP173.2 merupakan satu kaedah perbelanjaan dalam sesuatu keadaan
darurat di mana terdapat peruntukan yang telah diluluskan tetapi peraturan
perolehan tidak dapat dipatuhi. Dalam keadaan perbelanjaan darurat atau
perolehan darurat, Agensi adalah diberi kelonggaran daripada mematuhi
peraturan perolehan yang berkuat kuasa demi menjaga kepentingan awam
dan Kerajaan.
2.2. Pekeliling ini dikeluarkan sebagai panduan pengurusan perbelanjaan/

perolehan darurat supaya dapat dilaksanakan dengan segera dan
pembayaran dikendalikan dengan teratur.
3. Takrifan
3.1. Darurat boleh ditakrifkan sebagai kejadian yang bersifat kecemasan

dan/atau luar biasa yang memerlukan tindakan serta merta supaya
tidak menjejaskan kepentingan awam, penyampaian perkhidmatan
Kerajaan, mengekang berlakunya kerosakan berterusan dan menyekat
penularan wabak dan seumpamanya. Contoh keadaan darurat adalah
seperti berikut:
3.1.1. Bencana alam, banjir yang luar biasa, jerebu yang luar biasa,
gempa bumi, tanah runtuh, ribut/taufan dan situasi lain yang
seumpamanya yang memerlukan kerja-kerja pemulihan,
pembaikan, pembekalan dan perkhidmatan;
3.1.2. Wabak penyakit/penyakit berjangkit yang luar biasa atau wabak

baharu yang memerlukan pembekalan ubat dan perkhidmatan
segera bagi tujuan pembendungan dan kuarantin;
3.1.3. Kebakaran yang mengakibatkan ancaman nyawa atau

kerosakan teruk yang menjejaskan perkhidmatan Kerajaan;
M.S 1/24
3.1.4. Sistem bangunan yang strategik, sistem komputer dan
seumpamanya yang mengancam keselamatan atau
mengganggu pengoperasian sedia ada dan memerlukan kerja-
kerja pembaikan, pembekalan dan perkhidmatan atau
pencegahan; dan
3.1.5. Ancaman keselamatan nyawa dan harta benda dari dalam atau
luar negara.
3.2. Pegawai Pelaksana adalah pegawai yang bertanggungjawab

melaksanakan perbelanjaan/perolehan darurat. Tanggungjawab
Pegawai Pelaksana adalah seperti berikut:
3.2.1. Mengeluarkan Surat Arahan Memulakan Bekalan/

Perkhidmatan/Kerja;
3.2.2. Menyelia dan memantau bekalan/perkhidmatan/kerja darurat;

dan
3.2.3. Memperaku penyiapan bekalan/perkhidmatan/kerja darurat.
4. Tatacara Perbelanjaan/Perolehan Darurat
4.1. Skop Perolehan Bekalan/Perkhidmatan/Kerja
Skop pembekalan, perkhidmatan dan kerja perbelanjaan/perolehan

darurat hendaklah setakat untuk menampung keperluan/keadaan
darurat yang berkenaan sahaja (bukan untuk menampung
keperluan pembaikan/pembinaan yang kekal atau sempurna).
Kementerian/Jabatan/Agensi tidak dibenarkan sama sekali membuat
pembelian bekalan untuk simpanan stok. Kementerian/Jabatan/Agensi
hendaklah memohon peruntukan berasingan bagi tujuan pembaikan
kerosakan berikutan daripada perbelanjaan darurat tersebut sekiranya
berbangkit.
4.2. Kelonggaran Pematuhan Kepada Peraturan Perolehan
Kementerian/Jabatan/Agensi dibenarkan untuk melantik

kontraktor/pembekal yang dikenal pasti secara lantikan/rundingan
terus bagi melaksanakan pembekalan/perkhidmatan/kerja untuk
memenuhi keperluan darurat tersebut.
4.3. Pemakluman Perbelanjaan/Perolehan Darurat
4.3.1. Kementerian/Jabatan/Agensi dalam sesuatu keadaan darurat

hendaklah segera mengambil tindakan yang wajar untuk
mengawal keadaan, seterusnya memaklumkan kejadian dan
keperluan melaksanakan perbelanjaan/perolehan darurat di
bawah AP 55/ AP173.2 kepada pihak seperti berikut:
M.S 2/24
AP 55
(i) Pegawai Pengawal; dan
(ii) Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan.
AP 173.2
(i) Pegawai Pengawal.
4.3.2. Pemakluman hendaklah melalui medium komunikasi yang

pantas seperti telefon, faksimili, e-mel dan media baharu yang
bersesuaian sebelum disusuli permohonan pemakluman rasmi
secara bertulis.
4.3.3. Bagi perbelanjaan darurat di bawah AP 55, pemakluman

susulan rasmi melalui Laporan Awal hendaklah dalam tempoh
7 hari dari tarikh berlakunya darurat kepada Pejabat Belanjawan
Negara, Kementerian Kewangan. Laporan Awal hendaklah
mengandungi maklumat mengenai
pembekalan/perkhidmatan/kerja yang diputuskan serta
anggaran kos yang terlibat.
4.3.4. Laporan Awal tersebut akan digunakan untuk tujuan

pemantauan dan semakan oleh Pejabat Belanjawan Negara,
Kementerian Kewangan bagi memastikan
bekalan/perkhidmatan/kerja adalah benar-benar memenuhi
keperluan perbelanjaan darurat di bawah AP 55. Format
Laporan Awal adalah seperti di Lampiran A.
4.3.5. Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan boleh

mengarahkan/mengeluarkan arahan supaya pembekalan/
perkhidmatan/kerja diberhentikan serta-merta jika didapati
berlaku sebarang penyimpangan. Jika didapati perbelanjaan
tidak wajar dilaksanakan di bawah AP 55, maka Pejabat
Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan akan
mengarahkan pembayaran diuruskan di bawah AP 59.
4.4. Arahan Memulakan Bekalan/Perkhidmatan/Kerja
4.4.1. Kementerian/Jabatan/Agensi setelah mengenal pasti bekalan/

perkhidmatan/kerja yang perlu dilaksanakan hendaklah serta
merta mengeluarkan Surat Arahan Memulakan
Bekalan/Perkhidmatan/Kerja kepada pembekal/kontraktor untuk
melaksanakan pembekalan/perkhidmatan/kerja dengan
segera. Format Surat Arahan Memulakan
Bekalan/Perkhidmatan/Kerja adalah seperti di Lampiran B.
M.S 3/24
4.4.2. Bagi perolehan kerja darurat, tempoh tanggungan kecacatan
boleh disyaratkan (jika perlu) berdasarkan penilaian dan
keputusan daripada Jabatan Teknik dengan tempoh maksimum
selama 12 bulan dari tarikh siap.
4.5. Pemantauan Bekalan/Perkhidmatan/Kerja Darurat
4.5.1. Pegawai Pelaksana hendaklah membuat pemantauan rapi bagi

memastikan bekalan/perkhidmatan/kerja darurat
disempurnakan mengikut kuantiti bekalan dan skop
perkhidmatan/kerja untuk menampung keperluan darurat yang
berkenaan.
4.5.2. Bagi kerja yang memerlukan input teknikal, Pegawai Pelaksana

hendaklah mendapatkan nasihat dan pandangan daripada
Jabatan Teknik.
4.6. Jawatankuasa Rundingan Harga
4.6.1. Jawatankuasa Rundingan Harga hendaklah ditubuhkan selepas

Surat Arahan Memulakan Bekalan/Perkhidmatan/Kerja
dikeluarkan yang terdiri daripada sekurang-kurangnya tiga (3)
orang pegawai yang berkelayakan atau mempunyai
pengalaman dan kemahiran teknikal mengenai perolehan
darurat yang berkenaan. Pegawai dari agensi lain juga boleh
dilantik untuk maksud ini. Pelantikan Pengerusi dan ahli
Jawatankuasa Rundingan Harga hendaklah dibuat secara
bertulis oleh Pegawai Pengawal/Ketua Jabatan.
4.6.2. Tanggungjawab Jawatankuasa Rundingan Harga adalah seperti

berikut:
4.6.2.1 Memastikan bekalan/perkhidmatan/kerja darurat

yang dirundingkan telah disempurnakan dengan
teratur;
4.6.2.2 Memastikan harga yang dirundingkan adalah

munasabah, berpatutan dan mendapat nilai faedah
terbaik untuk Kerajaan;
4.6.2.3 Memuktamadkan kos bekalan/perkhidmatan/kerja

darurat dan butiran dokumen tersebut ditandatangani
oleh Pengerusi dan wakil pembekal/kontraktor; dan
4.6.2.4 Memastikan minit mesyuarat disediakan untuk setiap

mesyuarat rundingan harga.
M.S 4/24
5. Pengurusan Pembayaran Perbelanjaan Darurat (AP 55)
5.1. Permohonan Pendahuluan Diri di bawah AP 55 untuk Perbelanjaan

Darurat
Permohonan pendahuluan diri hendaklah dibuat melalui Pegawai

Pengawal/ Ketua Jabatan kepada Pejabat Belanjawan Negara,
Kementerian Kewangan dalam tempoh 14 hari dari tarikh Mesyuarat
Rundingan Harga selesai bersama butiran terperinci kos
bekalan/perkhidmatan/kerja yang telah dimuktamadkan melalui proses
rundingan harga. Dokumen berikut hendaklah disertakan:
5.1.1 Surat permohonan rasmi
5.1.2 Laporan lengkap berhubung keadaan darurat,

bekalan/perkhidmatan/ kerja yang diperolehi, justifikasi
perbelanjaan/perolehan dan maklumat pembekal/kontraktor
yang dilantik;
5.1.3 Surat Arahan Memulakan Bekalan/Perkhidmatan/Kerja

(Lampiran B);
5.1.4 Salinan Minit Mesyuarat Rundingan Harga;
5.1.5 Borang Permohonan Untuk Pendahuluan ( Kew. 106) yang

lengkap diisi dan ditandatangani oleh Pegawai Pengawal/Ketua
Jabatan (dalam 5 salinan) dan memenuhi keperluan berikut:
5.1.5.1 Borang Permohonan Untuk Pendahuluan (Kew. 106)

hendaklah ditandatangani oleh Pegawai
Pengawal/Ketua Jabatan dan tidak boleh
ditandatangani oleh pegawai yang dinamakan sebagai
Pegawai Bertanggungjawab. Sekiranya Pegawai
Pengawal dinamakan di Borang Kew. 106 sebagai
Pegawai Bertanggungjawab, Pegawai Pengawal
dibenarkan menandatangani borang tersebut.
5.1.5.2 Pegawai Pengawal/Ketua Jabatan hendaklah

memastikan pegawai yang dinamakan di dalam
borang Kew. 106 sebagai Pegawai
Bertanggungjawab dimaklumkan terlebih dahulu
sebelum permohonan dikemukakan kepada Pejabat
Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan.
5.1.6 Salinan bil/invois/dokumen tuntutan daripada
pembekal/kontraktor yang telah diakui sah oleh
Kementerian/Jabatan.
Senarai semak permohonan adalah seperti di Lampiran C.
M.S 5/24
5.2. Pembayaran Kepada Pembekal/Kontraktor
5.2.1 Kementerian/Jabatan hendaklah membuat pembayaran kepada

pembekal/kontraktor dengan segera dan tidak lewat dari 14 hari
daripada tarikh kelulusan Pendahuluan Diri.
5.2.2 Dokumen sokongan bagi tujuan pembayaran adalah seperti

berikut:
5.2.2.1 Borang Pengesahan Pegawai Pengawal (Lampiran

D);
5.2.2.2 Surat kelulusan Pendahuluan Diri;
5.2.2.3 Surat Arahan Memulakan

Bekalan/Perkhidmatan/Kerja (Lampiran B);
5.2.2.4 Pengesahan Pegawai Pelaksana berkaitan

kesempurnaan Bekalan/Perkhidmatan/Kerja
(Lampiran B); dan
5.2.2.5 Bil/invois/dokumen tuntutan yang lengkap.
5.2.3 Salinan baucar bayaran hendaklah dikemukakan kepada

Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan tidak
lewat daripada 14 hari dari tarikh pembayaran dibuat.
5.2.4 Setelah pembayaran dibuat, laporan terperinci perbelanjaan

sebenar hendaklah dikemukakan kepada Pejabat Belanjawan
Negara, Kementerian Kewangan melalui Pegawai Pengawal
untuk rujukan bagi permohonan peruntukan tambahan
(sekiranya perlu) dan kelulusan pelarasan Akaun Kumpulan
Wang Pendahuluan (sama ada melalui peruntukan tambahan
atau penjimatan peruntukan sedia ada Kementerian). Setelah
kelulusan pelarasan diperolehi, sesalinan baucar jurnal
pelarasan hendaklah dikemukakan kepada Pejabat Belanjawan
Negara, Kementerian Kewangan tidak lewat daripada 14 hari
dari tarikh kelulusan pelarasan.
5.2.5 Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan akan

memaklumkan Kementerian/Jabatan bahawa pelarasan akaun
Kumpulan Wang Pendahuluan telah selesai dalam tempoh 14
hari dari tarikh pelarasan dibuat.
M.S 6/24
6. Pengurusan Pembayaran Perolehan Darurat (AP 173.2)
6.1. Pengurusan Pembayaran Perolehan Darurat di bawah AP 173.2
6.1.1 Kementerian/Jabatan hendaklah mengadakan rundingan harga

dengan pembekal/kontraktor untuk memuktamadkan
jumlah/kos yang perlu dibayar. Minit mesyuarat hendaklah
disediakan bagi setiap mesyuarat rundingan harga.
6.1.2 Dokumen sokongan bagi tujuan pembayaran adalah seperti

berikut:

D);
6.1.2.2 Surat Arahan Memulakan

Bekalan/Perkhidmatan/Kerja (Lampiran B);
6.1.2.3 Borang Perakuan Pegawai Pelaksana/Pegawai

Bertanggungjawab berkaitan Kesempurnaan
Bekalan/Perkhidmatan/Kerja (Lampiran B); dan
6.1.2.4 Bil/invois/dokumen tuntutan yang lengkap.
6.1.3 Pembayaran hendaklah dibuat dalam tempoh 14 hari dari tarikh

bil/invois atau tuntutan lengkap diterima.
6.1.4 Kementerian/Jabatan hendaklah mengemukakan laporan

terperinci perolehan darurat kepada Bahagian Perolehan
Kerajaan, Kementerian Kewangan melalui Pegawai Pengawal
dalam tempoh satu (1) bulan dari tarikh perolehan
disempurnakan. Laporan tersebut hendaklah mengandungi
maklumat seperti berikut:
6.1.4.1 Tarikh, tempat, situasi darurat dan skop

bekalan/ perkhidmatan/kerja yang terperinci;
6.1.4.2 Justifikasi secara terperinci perolehan darurat;
6.1.4.3 Salinan Minit Mesyuarat Rundingan Harga;

D);
6.1.4.5 Maklumat pembayaran seperti pembekal/kontraktor

dan jumlah pembayaran yang telah dibuat; dan
M.S 7/24
6.1.5 Ulasan Pegawai Pengawal.Bahagian Perolehan Kerajaan,
Kementerian Kewangan setelah menerima laporan perolehan
darurat akan mengambil tindakan seperti berikut:
6.1.5.1 Mengambil maklum laporan perolehan darurat di

bawah AP 173.2; atau
6.1.5.2 Mengarahkan siasatan lanjutan atau audit sekiranya

perlu.
7. Pematuhan Tatacara Perbelanjaan/ Perolehan Darurat
Kementerian/Jabatan/Agensi adalah bertanggungjawab untuk mematuhi

tatacara perbelanjaan darurat di bawah AP 55 dan perolehan darurat di bawah
AP 173.2. Pegawai Pengawal dan pegawai awam yang tidak mematuhi
peraturan ini boleh diambil tindakan tatatertib/surcaj.
8. Proses Kerja, Carta Aliran dan Borang Permohonan Untuk Pendahuluan

(Kew. 106)
Proses kerja dan carta aliran bagi perbelanjaan darurat di bawah AP 55/
perolehan darurat di bawah AP 173.2 adalah seperti di Lampiran E dan
contoh pengisian Borang Permohonan Untuk Pendahuluan (Kew.106) bagi
perbelanjaan darurat AP 55 adalah seperti di Lampiran F.
“ BERKHIDMAT UNTUK NEGARA ”
(TAN SRI AHMAD BADRI BIN MOHD ZAHIR)

Putrajaya
Tarikh: 1 Januari 2020
M.S 8/24
LAMPIRAN
Lampiran A
LAPORAN AWAL KEMENTERIAN/JABATAN/AGENSI MENGENAI

PERBELANJAAN DARURAT DI BAWAH AP 55 KEPADA
PEJABAT BELANJAWAN NEGARA
KEMENTERIAN KEWANGAN MALAYSIA
No Rujukan (Kementerian/Jabatan/Agensi): ...............................
No Rujukan (Kementerian Kewangan Malaysia): ...............................
Tarikh: ..............................
BAHAGIAN A: MAKLUMAT KEADAAN DARURAT
TEMPAT :
TARIKH :
PERIHAL DARURAT : 1. Sila nyatakan keadaan darurat berlaku yang

memerlukan perbelanjaan darurat.
2. Sila lampirkan gambar-gambar keadaan darurat
M.S 10/24
Lampiran A
BAHAGIAN B: MAKLUMAT BEKALAN/PERKHIDMATAN/KERJA DARURAT

BIL PERKARA
1. SKOP BEKALAN/PERKHIDMATAN/KERJA DARURAT
(Sila nyatakan secara ringkas anggaran kuantiti bekalan, jenis perkhidmatan
atau skop/jenis kerja yang terlibat)
2.
MAKLUMAT/PROFIL PEMBEKAL/KONTRAKTOR YANG DILANTIK:
Bil Perkara Keterangan
i. Nama Pembekal/ :
Kontraktor
ii. Alamat :
iii. Nombor Telefon :
iv. Berdaftar MOF/CIDB : MOF

CIDB
Tidak Berdaftar
[Sila tandakan (/) pada petak berkenaan]
M.S 11/24
Lampiran A
BAHAGIAN B: MAKLUMAT BEKALAN/PERKHIDMATAN/KERJA DARURAT
ANGGARAN PERBELANJAAN DARURAT

Bil Perkara
Butiran Kuantiti KOS (RM)
i. Bekalan : i
ii.
iii.
JUMLAH
ii. Perkhidmatan Butiran Skop Kos (RM)

: i
ii.
iii.
JUMLAH
iii. Kerja : Butiran Skop Kos (RM)

i
ii.
iii.
JUMLAH
iv. Anggaran Jumlah :

Keseluruhan
Perbelanjaan Darurat
BAHAGIAN C: MAKLUMAT PEGAWAI PELAKSANA
PERKARA KETERANGAN
Nama
Jawatan
Unit/Jabatan
No Telefon Pejabat (DL/ext.)
No Telefon Bimbit
E-mel
No Faksimili
M.S 12/24
Lampiran B
SURAT ARAHAN MEMULAKAN BEKALAN/ PERKHIDMATAN/ KERJA
Nama Pembekal/Kontraktor :
Alamat :
Tajuk Perbelanjaan/ Perolehan Darurat :

Rujukan Fail :
Bahagian A : Maklumat Bekalan/ Perkhidmatan/ Kerja yang Perlu Dilaksanakan

NAMA PROJEK :
Sila laksanakan bekalan/perkhidmatan/kerja yang diperihalkan di bawah ini atau pada lampiran :
Untuk jumlah wang sebanyak anggaran Ringgit Malaysia :

(RM ) tertakluk kepada rundingan harga di antara pihak tuan dan Kerajaan Malaysia setelah
bekalan/perkhidmatan/kerja darurat disempurnakan. Bekalan/perkhidmatan/kerja hendaklah dimulakan pada tarikh dan
disiapkan sebelum/ pada . Maklumat Pegawai Pelaksana adalah seperti di lampiran.
Nama dan Tandatangan (Pegawai Pelaksana)

Tarikh :
Jawatan :
Bahagian B : Perakuan Penerimaan oleh Pembekal/Kontraktor
Dengan ini saya/kami bersetuju/ tidak bersetuju dengan tawaran tersebut.
Nama dan Tandatangan (Pembekal/Kontraktor) Tarikh :

Jawatan : Waktu :
Bahagian C : Perakuan Penyiapan oleh Pembekal/Kontraktor
Saya memperakui dan mengesahkan bahawa
(a) Bekalan/perkhidmatan/kerja telah disempurnakan mengikut syarat dan terma yang telah ditetapkan.
(b) Semua perolehan adalah untuk urusan rasmi.
Kos sebenar bekalan/perkhidmatan/kerja darurat ini ialah sebanyak Ringgit Malaysia (tidak termasuk 6% GST)
(RM )setelah rundingan harga dengan pihak tuan
pada .
Bersama-sama ini disertakan Surat Arahan ini dan lampiran lain sebagai dokumen sokongan.
Nama dan Tandatangan (Pembekal/Kontraktor) Tarikh :

Jawatan : Cop Rasmi :
Bahagian D : Pengesahan Penyiapan oleh Pegawai Pelaksana
Saya mengesahkan bahawa bekalan/perkhidmatan/kerja darurat di atas telah disiapkan dengan *sempurna dan memuaskan / tidak sempurna
(senarai item tidak sempurna seperti di Lampiran). Dengan ini saya bersetuju dengan bayaran sebanyak Ringgit Malaysia :
(RM ).
dan kenaan 6% GST sebanyak (RM ) untuk bekalan/perkhidmatan/kerja yang telah disiapkan.
Nama dan Tandatangan (Pengawai Pelaksana) Tarikh :

Jawatan : Cop Rasmi :
M.S 13/24
Lampiran C
SENARAI SEMAK BAGI PEMBAYARAN DAN PELARASAN DI BAWAH AP 55
1. Permohonan Kelulusan Pendahuluan Diri
i. Surat permohonan melalui Pegawai Pengawal.
ii. Lima (5) Borang Kew 106 yang lengkap diisi dan ditandatangani
oleh Pegawai Pengawal/Ketua Jabatan.
iii. Salinan Surat Arahan Memulakan Bekalan/Perkidmatan/Kerja dan Keputusan

Mesyuarat Rundingan Harga.
iv. Salinan invois daripada pembekal/kontraktor yang diakui sah oleh Kementerian
/Jabatan/Agensi.
v. Laporan lengkap berhubung skop kerja, kos yang telah

dimuktamadkan dan justifikasi pelantikan pembekal/kontraktor.
2. Pembayaran kepada Pembekal/ Kontraktor
i. Borang Pengesahan Pegawai Pengawal; (Lampiran D)
ii. Surat kelulusan pendahuluan diri;
iii. Surat Arahan Memulakan Bekalan/Perkhidmatan/ Kerja; (Lampiran B)
iv. Perakuan Pegawai Pelaksana/ Pegawai

Bertanggungjawab berkaitan Kesempurnaan
Bekalan/Perkhidmatan/Kerja; (Lampiran B)
v. Bil/invois/dokumen tuntutan yang lengkap.
vi. Baucar bayaran hendaklah dikemukakan kepada Bahagian

Pengurusan Aset Awam, Perbendaharaan
3. Permohonan Kelulusan Pelarasan
i. Laporan terperinci perbelanjaan sebenar untuk

dikemukakan kepada Pejabat Belanjawan Negara,
ii. Terima kelulusan pelarasan Akaun Kumpulan Wang Pendahuluan
iii. Kemuka baucar jurnal ke Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan
iv. Terima makluman dari Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian

Kewangan pelarasan telah selesai
Catatan :
Senarai semak ini merupakan garis panduan umum sahaja kepada Kementerian/Jabatan untuk
memudahkan pembayaran dan pelarasan Pendahuluan Diri Perbelanjaan Darurat di bawah AP
55.
M.S 14/24
Lampiran D
PENGESAHAN PEGAWAI PENGAWAL BAGI PERBELANJAAN

DARURAT ARAHAN PERBENDAHARAAN 55/
PEROLEHAN DARURAT ARAHAN PERBENDAHARAAN 173.2
1. KEMENTERIAN/JABATAN/AGENSI :
2. PERIHAL DARURAT : Tajuk Perbelanjaan/Perolehan Darurat:
Lokasi:
Tarikh:
3. ANGGARAN KOS (SEKADAR :
KEPERLUAN DARURAT SAHAJA)
4. BUTIRAN PIHAK YANG DILANTIK : Nama:

(SILA NYATAKAN SEMUA
PEMBEKAL/KONTRAKTOR YANG Alamat:
TERLIBAT)
No. Telefon:
5. TEMPOH SIAP :
6. JUSTIFIKASI PELAKSANAAN DI :
BAWAH AP 55/173.2
7. PERUNTUKAN :
(SILA ( / ) DI RUANGAN YANG
DISEDIAKAN) AP 55 (Pendahuluan Diri)
AP173.2 ( Ada Peruntukan)
8. PEGAWAI PELAKSANA/ : Nama:

BERTANGGUNGJAWAB
Jawatan/Gred:
Kementerian / Jabatan / Agensi:
Alamat Pejabat:
No. Telefon Pejabat / Bimbit:
E-mel:
M.S 15/24
Lampiran D
9. PENGESAHAN PEGAWAI : Ulasan:

PENGAWAL
Keputusan:
Setuju
Tidak Setuju
Tandatangan:
Tarikh:
Cop Jawatan:
M.S 16/24
Lampiran E
PROSES KERJA PELAKSANAAN PERBELANJAAN DARURAT
DI BAWAH ARAHAN PERBENDAHARAN 55
Langkah Proses Kerja

1 Pegawai Pelaksana dalam sesuatu keadaan darurat hendaklah
mengambil tindakan segera untuk mengawal keadaan darurat.
2 Pegawai Pelaksana memaklumkan kepada Pegawai Pengawal dan

Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan berkenaan
keperluan perbelanjaan darurat melalui media komunikasi yang pantas.
(Contoh: telefon, faksimili dan e-mel)
Pegawai Pelaksana hendaklah menentukan perkara berikut:

(i) Perolehan bekalan/perkhidmatan/kerja yang perlu dilaksanakan;
(ii) Anggaran kos bekalan/perkhidmatan/kerja darurat; dan
(iii) Mengenal pasti pembekal/kontraktor yang berkelayakan untuk
melaksanakan bekalan/perkhidmatan/kerja darurat.
3 Pegawai Pelaksana di peringkat Kementerian/Jabatan/Agensi

mengeluarkan Surat Arahan Memulakan Bekalan/Perkhidmatan/Kerja
kepada pembekal/kontraktor
(Surat Arahan Memulakan Bekalan/Perkhidmatan/Kerja seperti di
Lampiran B)
4 Pegawai Pelaksana menyediakan laporan awal perbelanjaan darurat
dalam kadar segera dan kemukakan kepada Pejabat Belanjawan Negara,
Kementerian Kewangan melalui Pegawai Pengawal seboleh-bolehnya
dalam tempoh tujuh (7) hari.
(Format Laporan Awal yang disediakan oleh Kementerian/Jabatan/Agensi

adalah seperti di Lampiran A)
5 Pegawai Pelaksana memantau dan memastikan kesempurnaan bekalan/

perkhidmatan/kerja yang dilaksanakan oleh pembekal/kontraktor.
6 Kementerian/Jabatan/Agensi menubuhkan Jawatankuasa Rundingan

Harga. Jawatankuasa Rundingan Harga hendaklah merundingkan kos
bekalan/perkhidmatan/kerja darurat yang telah disempurnakan oleh
pembekal/kontraktor untuk mendapat harga berpatutan/nilai faedah yang
terbaik kepada Kerajaan dan seterusnya memuktamadkan kos bekalan/
perkhidmatan/kerja darurat.
7 Pegawai Pelaksana di peringkat Kementerian/Jabatan/Agensi memohon

Pendahuluan Diri daripada Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian
Kewangan dengan disertakan dokumen berikut:
(i) Surat permohonan rasmi
(ii) Laporan lengkap berhubung keadaan darurat, bekalan/

perkhidmatan/kerja yang diperolehi, justifikasi perbelanjaan/
perolehan dan maklumat pembekal/kontraktor yang dilantik;
M.S 17/24
Lampiran E
(iii) Surat Arahan Memulakan Pembekalan/Perkhidmatan/Kerja seperti

di Lampiran B;
(iv) Salinan Minit Mesyuarat Rundingan Harga;
(v) Borang Permohonan Untuk Pendahuluan (Kew. 106) yang lengkap

diisi dan ditandatangani oleh Pegawai Pengawal/Ketua Jabatan
(dalam 5 salinan) dan memenuhi keperluan berikut:
(a) Borang Permohonan Untuk Pendahuluan (Kew. 106)

hendaklah ditandatangani oleh Pegawai Pengawal/ Ketua
Jabatan dan tidak boleh ditandatangani oleh pegawai yang
dinamakan sebagai Pegawai Bertanggungjawab. Sekiranya
Pegawai Pengawal dinamakan di Borang Kew. 106 sebagai
Pegawai Bertanggungjawab, Pegawai Pengawal dibenarkan
menandatangani borang tersebut.
(b) Pegawai Pengawal/Ketua Jabatan hendaklah memastikan

pegawai yang dinamakan di dalam borang Kew. 106 sebagai
Pegawai Bertanggungjawab dimaklumkan terlebih dahulu
sebelum permohonan dikemukakan kepada Pejabat
Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan.
(vi) Salinan bil/invois/dokumen tuntutan daripada pembekal/kontraktor

yang telah diakui sah oleh Kementerian/Jabatan.
(Senarai semak permohonan adalah seperti di Lampiran C)

8 Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan meluluskan
permohonan Pendahuluan Diri.
9 Kementerian/Jabatan/Agensi hendaklah membuat pembayaran kepada

pembekal/kontraktor tidak lewat dari 14 hari daripada tarikh kelulusan
Pendahuluan Diri diterima.
Dokumen sokongan bagi tujuan pembayaran adalah seperti berikut:
(a) Borang Pengesahan Pegawai Pengawal (Lampiran D);

(b) Surat kelulusan pendahuluan diri;
(c) Surat Arahan Memulakan Bekalan/Perkhidmatan/Kerja
(Lampiran B);
(d) Pengesahan Pegawai Pelaksana berkaitan kesempurnaan
Bekalan/Perkhidmatan/Kerja (Lampiran B); dan
(e) Bil/invois/dokumen tuntutan yang lengkap.
Salinan baucar bayaran hendaklah dikemukakan kepada Pejabat

Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan tidak lewat daripada 14 hari
dari tarikh pembayaran dibuat.
10 Setelah pembayaran dibuat, Kementerian/Jabatan/Agensi mengemukakan
laporan terperinci perbelanjaan sebenar kepada Pejabat Belanjawan
Negara, Kementerian Kewangan melalui Pegawai Pengawal untuk tujuan
memohon peruntukan dan kelulusan pelarasan Akaun Kumpulan Wang
Pendahuluan Diri sama ada melalui peruntukan tambahan atau penjimatan
sedia ada Kementerian.
M.S 18/24
Lampiran E
11 Setelah mendapat peruntukan daripada Pejabat Belanjawan Negara,

Kementerian Kewangan, Kementerian/Jabatan/Agensi membuat
pelarasan dengan Akaun Kumpulan Wang Pendahuluan Diri dan
mengemukakan sesalinan baucar jurnal kepada Pejabat Belanjawan
Negara, Kementerian Kewangan tidak lewat daripada 14 hari dari tarikh
kelulusan Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan.
12 Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan memaklumkan

Kementerian/Jabatan/Agensi berkaitan pelarasan Akaun Kumpulan Wang
Pendahuluan Diri telah selesai.
M.S 19/24
Lampiran E
PROSES KERJA PELAKSANAAN PEROLEHAN DARURAT
DI BAWAH ARAHAN PERBENDAHARAN 173.2
Langkah Proses Kerja
1 Pegawai Pelaksana dalam sesuatu keadaan darurat hendaklah

mengambil tindakan segera untuk mengawal keadaan darurat.
2 Pegawai Pelaksana memaklumkan kepada Pegawai Pengawal berkenaan

keperluan perolehan darurat melalui media komunikasi yang pantas.
(Contoh: telefon, faksimili dan e-mel)
Pegawai Pelaksana hendaklah menentukan perkara berikut:

(i) Perolehan bekalan/perkhidmatan/kerja yang perlu dilaksanakan;
(ii) Anggaran kos bekalan/perkhidmatan/kerja darurat; dan
(iii) Mengenal pasti pembekal/kontraktor yang berkelayakan untuk
melaksanakan bekalan/perkhidmatan/kerja darurat.
3 Pegawai Pelaksana di peringkat Kementerian/Jabatan/Agensi
mengeluarkan Surat Arahan Memulakan Pembekalan/Perkhidmatan/
Kerja kepada pembekal/kontraktor.
(Surat Arahan Memulakan Bekalan/Perkhidmatan/Kerja seperti di

Lampiran B)
4 Pegawai Pelaksana mendapatkan pengesahan bagi perolehan darurat di

bawah AP 173.2 daripada Pegawai Pengawal dengan menggunakan
Borang Pengesahan Pegawai Pengawal seperti di Lampiran D. Borang ini
merupakan rekod pengesahan Pegawai Pengawal untuk memproses
pembayaran oleh Pegawai Pelaksana/Pusat Tanggungjawab yang
berkenaan.
5 Pengawai Pengawal mengesahkan perolehan darurat dengan

menandatangani Borang Pengesahan Pegawai Pengawal seperti di
Lampiran D.
6 Kementerian/Jabatan/Agensi menubuhkan Jawatankuasa Rundingan

Harga. Jawatankuasa Rundingan Harga hendaklah merundingkan kos
bekalan/perkhidmatan/kerja darurat yang telah disempurnakan oleh
pembekal/kontraktor untuk mendapat harga berpatutan/nilai faedah yang
terbaik kepada Kerajaan dan seterusnya memuktamadkan kos
bekalan/perkhidmatan/kerja darurat.
7 Pegawai Pelaksana memantau dan memastikan kesempurnaan bekalan/

perkhidmatan/kerja yang dilaksanakan oleh pembekal/kontraktor.
8 Kementerian/Jabatan/Agensi membuat pembayaran kepada pembekal/

kontraktor tidak lewat 14 hari dari tarikh bil/invois/dokumen tuntutan
lengkap diterima.
M.S 20/24
Lampiran E
9 Kementerian/Jabatan/Agensi mengemukakan laporan keseluruhan

perolehan darurat di bawah AP 173.2 melalui Pegawai Pengawal kepada
Bahagian Perolehan Kerajaan, Kementerian Kewangan dalam tempoh
satu (1) bulan dari tarikh perolehan disempurnakan.
Laporan tersebut hendaklah mengandungi maklumat seperti berikut:
(a) Tarikh, tempat, situasi darurat dan skop bekalan/perkhidmatan/ kerja

yang terperinci;
(b) Justifikasi secara terperinci perolehan darurat;
(c) Salinan Minit Mesyuarat Rundingan Harga;
(d) Borang Pengesahan Pegawai Pengawal (Lampiran D);
(e) Maklumat pembayaran seperti pembekal/kontraktor dan jumlah
pembayaran yang telah dibuat; dan
(f) Ulasan Pegawai Pengawal.
10 Bahagian Perolehan Kerajaan, Kementerian Kewangan mengambil

maklum perolehan darurat atau mengarahkan siasatan sekiranya perlu.
M.S 21/24
Lampiran E
CARTA ALIRAN PERBELANJAAN DARURAT DI BAWAH AP 55/

PEROLEHAN DARURAT DI BAWAH AP 173.2
Mula
Berlaku Keadaan/ Insiden Darurat/

Kecemasan
Mesyuarat Krisis/Arahan MKN No. 20/

Perisytiharan atau Pengesahan bencana oleh
Pegawai Pengawal atau Ketua Jabatan
▪ Keputusan stakeholders yang terlibat seperti
Agensi Teknikal, MKN, PBT, Pejabat Daerah,
Hospital, Sekolah dan sebagainya.
Perolehan dilaksanakan Tidak

Keperluan
selaras dengan tatacara Darurat?
perolehan semasa yang
berkuat kuasa
Ya
Tindakan Pegawai Pelaksana
▪ Memaklumkan kepada Pegawai Pengawal untuk
membuat perbelanjaan/perolehan darurat melalui
sebarang medium komunikasi yang pantas.
▪ Semakan dibuat ke atas ketersediaan peruntukan
semasa
AP173.2 AP55
▪ Pegawai Pelaksana melaksanakan Ada Peruntukan? Tiada
▪ Pegawai Pelaksana melaksanakan
perolehan darurat dengan mengeluarkan
perbelanjaan darurat dengan
Surat Arahan Memulakan
mengeluarkan Surat Arahan Memulakan
Bekalan/Perkhidmatan/Kerja.
Bekalan/Perkhidmatan/Kerja.
▪ Pegawai Pelaksana menyediakan Borang ▪ Pegawai Pelaksana menyediakan laporan
Pengesahan Pegawai Pengawal untuk awal kepada Pejabat Belanjawan Negara,
ditandatangani oleh Pegawai Pengawal. Kementerian Kewangan mengenai
pelaksanaan perbelanjaan darurat dan
Tindakan Pegawai Pengawal perolehan bekalan/perkhidmatan/kerja
melalui Pegawai Pengawal.
▪ Pegawai Pengawal mengesahkan
perolehan darurat dengan menandatangani
Borang Pengesahan Pegawai Pengawal. Pegawai Pengawal/Ketua Jabatan
Menubuhkan Jawatankuasa Rundingan
Harga bagi merundingkan kos
Pegawai Pengawal/ Ketua Jabatan/ bekalan/perkhidmatan/kerja darurat yang
Pegawai Pelaksana telah disempurnakan pembekal/
▪ Menubuhkan Jawatankuasa Rundingan kontraktor.
Harga bagi merundingkan kos Pegawai Pelaksana memohon
bekalan/perkhidmatan/kerja darurat yang Pendahuluan Diri daripada Pejabat
telah disempurnakan pembekal/kontraktor. Belanjawan Negara, Kementerian
▪ Pegawai Pengawal/Ketua Jabatan/Pegawai Kewangan dengan disertakan dokumen
Pelaksana membuat pembayaran kepada lengkap melalui Pegawai Pengawal/
pembekal/kontraktor. Ketua Jabatan.
▪ Pegawai Pengawal mengemukakan laporan
keseluruhan perolehan darurat kepada
Bahagian Perolehan Kerajaan, Kementerian Pejabat Belanjawan Negara,
Kewangan dalam tempoh 1 bulan dari tarikh Kementerian Kewangan
perolehan disempurnakan. ▪ Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian
Kewangan meluluskan permohonan
pendahuluan diri.
Bahagian Perolehan Kerajaan,
▪ Bahagian Perolehan Kerajaan, Kementerian
Kewangan mengambil maklum perolehan
darurat.
Sambungan
▪ Mengarahkan siasatan lanjut jika perlu
Tamat
M.S 22/24
Lampiran E
CARTA ALIRAN PERBELANJAAN DI BAWAH AP 55/

PEROLEHAN DARURAT DI BAWAH AP 173.2
AP55
Sambungan
Pegawai Pengawal/ Pegawai Pelaksana

▪ Pegawai Pengawal/Pegawai Pelaksana
melaksanakan pembayaran kepada
pembekal/kontraktor tidak lewat 14 hari
dari tarikh bil/invois/dokumen.
▪ Memaklumkan Pejabat Belanjawan
Negara, Kementerian Kewangan bayaran
telah disempurnakan.
▪ Kemukakan laporan perbelanjaan darurat
keseluruhan kepada Pejabat Belanjawan
Negara, Kementerian Kewangan melalui
Pegawai Pengawal untuk memohon
peruntukan dan penyelarasan Akaun
Kumpulan Wang Pendahuluan Diri.

▪ Memberi kelulusan peruntukan (baharu/
tambahan/pindah peruntukan).
Pegawai Pengawal/ Pegawai Pelaksana

▪ Pegawai Pengawal/Pegawai Pelaksana
menyelaraskan peruntukan dan Akaun
Pendahuluan Diri.
▪ Salinan baucar jurnal dikemukakan
kepada Pejabat Belanjawan Negara,
Kementerian Kewangan.
Tamat
M.S 23/24
Lampiran F
CONTOH
PENGISIAN BORANG KEW. 106
MALAYSIA (Kew. 106 – Pin. 2/87)
Ruj. Jabatan: Ruj. Perbendaharaan:

No. Permohonan:
Nama Jabatan
PERMOHONAN UNTUK PENDAHULUAN
JABATAN Jabatan Pendidikan Negeri Sabah,

Kementerian Pendidikan Malaysia
PENDAHULUAN Wang Pendahuluan Diri AP 55 Jenis Pendahuluan
Sudah diluluskan Tiada
Dikehendaki sekarang RM200,000.00

Amaun Pendahuluan yang dipohon
Jumlah RM200,000.00
MAKSUD PENDAHULUAN DIKEHENDAKI: Butir ringkas perolehan
Pelaksanaan Kerja-Kerja Pembaikan Kerosakan Bumbung Akibat Bencana Ribut di Sekolah

Menengah Sains Sabah, Tuaran, Sabah
Maklumat pegawai yang
Pegawai Yang Bertanggungjawab : xxxxxxxxxxxxxx bertanggungjawab
No. Kad Pengenalan : xxxxxxxxxxxxxx
Jawatan : Pengarah xxxxxx
Kementerian xxxxx
Jangkamasa
TEMPOH PENDAHULUAN: Sehingga kelulusan Pelarasan Oleh Perbendaharaan
CARA MEMBAYAR BALIK: Akaun diselaraskan oleh Kementerian setelah mendapat

Kebenaran Pelarasan dari Perbendaharaan
Pembayaran balik
pendahuluan diri yang telah
diambil Tandatangan dan cap (xxxxxxxxxxxxxxxxxx)
Pegawai Pengawal/Ketua Ketua Setiausaha
Jabatan Kementerian Pendidikan
Malaysia
Diluluskan/Tidak diluluskan
s.k. Akauntan Negara. Tarikh ....................................20................

Juru Audit Negara.
................................................................
b.p. Ketua Setiausaha Perbendaharaan
M.S 24/24
CATATAN
M.S 24/24
KERAJAAN MALAYSIA
Peruntukan dan Perakaunan Perbelanjaan,

Terimaan dan Akaun Amanah Tahun 2020
Berikutan Penyusunan Semula
Kementerian
KANDUNGAN
PB 3.4 Peruntukan dan Perakaunan Perbelanjaan, Terimaan dan

Akaun Amanah Tahun 2020 Berikutan Penyusunan Semula
Kementerian
1. Tujuan ....................................................................................................... 3
2. Latar Belakang......................................................................................... 3
3. Pengurusan Perbelanjaan ...................................................................... 3
4. Pengurusan Terimaan ............................................................................. 4
5. Pengurusan Akaun Amanah................................................................... 4
6. Pengurusan Projek Inisiatif Pembiayaan Swasta (PFI) ........................ 5
7. Pengurusan Perolehan ........................................................................... 5
8. Pengurusan Waran Peruntukan ............................................................. 6
9. Tarikh Kuat Kuasa .................................................................................. 6
Lampiran A ……………………………………………………………………
M.S. 2/6
PB 3.4 Peruntukan dan Perakaunan Perbelanjaan, Terimaan dan Akaun

Amanah Tahun 2020 Berikutan Penyusunan Semula Kementerian
1. Tujuan
Pekeliling ini bertujuan menjelaskan peraturan mengenai pengurusan

peruntukan dan perakaunan bagi perbelanjaan, terimaan dan akaun
amanah untuk tahun 2020 berikutan penyusunan semula kementerian
berkuat kuasa mulai 10 Mac 2020.
2. Latar Belakang
2.1 Mesyuarat Jemaah Menteri pada 1 April 2020 telah memutuskan

penyusunan semula senarai agensi di bawah setiap kementerian
melibatkan penyusunan dan penamaan semula beberapa buah
kementerian yang berkenaan seperti di Lampiran A.
2.2 Selaras dengan keputusan di atas, Rang Undang-Undang Perbekalan

(Penguntukan Semula Peruntukan Perbelanjaan) Tahun 2020 dan
Usul Anggaran Perbelanjaan Pembangunan (Penguntukan Semula
Peruntukan Perbelanjaan) Tahun 2020 akan dibentangkan pada sesi
mesyuarat Parlimen yang akan datang.
3. Pengurusan Perbelanjaan
3.1 Selaras dengan tatacara penyediaan Penyata Kewangan Kerajaan

Persekutuan, Kementerian Penyerah Tugas dan Kementerian
Penerima Tugas perlu mengakaun dan melaporkan peruntukan dan
perbelanjaan kementerian yang terlibat dengan penyusunan semula
seperti berikut:
3.1.1 Perbelanjaan yang berpunca daripada transaksi yang berlaku
dari 1 Januari hingga 30 April 2020 hendaklah diakaun dan
dilaporkan di bawah Maksud Kementerian Penyerah Tugas;
dan
3.1.2 Perbelanjaan yang berpunca daripada transaksi yang berlaku

dari 1 Mei hingga 31 Disember 2020 hendaklah diakaun dan
dilaporkan di bawah Maksud Kementerian Penerima Tugas.
3.2 Selaras dengan tindakan di perenggan 3.1 dan bagi memastikan

semua urusan Kerajaan berjalan dengan lancar serta teratur, Pegawai
Pengawal kementerian terlibat hendaklah memastikan dan mengambil
tindakan berikut:
3.2.1 Merekod dan mengakaunkan semua bayaran/perbelanjaan

yang telah/akan dibelanjakan di bawah Maksud Kementerian
Penyerah Tugas dari 1 Januari hingga 30 April 2020;
M.S. 3/6
3.2.2 Merekod dan mengakaunkan semua peruntukan termasuk

emolumen yang belum dibelanjakan di bawah Maksud
Kementerian Penerima Tugas mulai 1 Mei hingga 31
Disember 2020; dan
3.2.3 Memastikan Laporan Perakaunan adalah teratur selaras

dengan ketetapan seperti di perenggan 3.2.1 dan 3.2.2 oleh
Kementerian Penyerah Tugas dan Kementerian Penerima
Tugas.
4. Pengurusan Terimaan
4.1 Pegawai Pengawal Kementerian Penerima Tugas hendaklah melantik

Pegawai Pemungut bagi fungsi yang diambil alih daripada
Kementerian Penyerah Tugas dengan memastikan dan mengambil
tindakan berikut:
4.1.1 Merekod dan mengakaunkan semua terimaan dari 1 Januari

hingga 30 April 2020 di bawah Maksud Kementerian
PenyerahTugas;
4.1.2 Merekod dan mengakaunkan semua terimaan dari 1 Mei

hingga 31 Disember 2020 di bawah Maksud Kementerian
Penerima Tugas; dan

Tugas.
5. Pengurusan Akaun Amanah
5.1 Pegawai Pengawal yang terlibat dengan penyusunan semula

Kementerian adalah bertanggungjawab untuk memastikan dan
mengambil tindakan berikut:
5.1.1 Menyemak semula dan mengemas kini Surat Ikatan

Amanah/Arahan Akaun Amanah sedia ada supaya selari
dengan ketetapan penyusunan semula Kementerian yang
telah diputuskan oleh Kerajaan. Pengemaskinian tersebut
hendaklah tidak mengubah tujuan dan maksud penubuhan
Kumpulan Wang Amanah/Akaun Amanah berkenaan;
5.1.2 Mengemukakan cadangan pindaan Surat Ikatan

Amanah/Arahan Akaun Amanah yang telah dipinda dan
dikemas kini kepada Perbendaharaan dengan segera untuk
kelulusan; dan
M.S. 4/6
5.1.3 Menyelaras semua urusan pengemaskinian Kumpulan Wang

Amanah/Akaun Amanah yang berkaitan oleh Kementerian
Penyerah Tugas yang diserahkan kepada Kementerian
Penerima Tugas mulai 1 Mei 2020.
6. Pengurusan Projek Inisiatif Pembiayaan Swasta (PFI)
6.1 Pegawai Pengawal yang terlibat dengan penyusunan semula

Kementerian ini adalah bertanggungjawab memastikan semua projek
PFI hendaklah dipindahkan daripada Kementerian Penyerah Tugas
kepada Kementerian Penerima Tugas dengan mengambil tindakan
seperti berikut:
6.1.1 Merekod dan mengakaunkan semua perbelanjaan dan

terimaan dari 1 Januari hingga 30 April 2020 di bawah Maksud
Kementerian PenyerahTugas;
6.1.2 Merekod dan mengakaunkan semua perbelanjaan terimaan

dari 1 Mei hingga 31 Disember 2020 di bawah Maksud
Kementerian Penerima Tugas;

Tugas; dan
6.1.4 Mengemas kini maklumat semua projek PFI yang terlibat di

dalam Sistem Pemantauan Projek II (SPPII) oleh Kementerian
Penyerah Tugas dan Kementerian Penerima Tugas dengan
sewajarnya.
7. Pengurusan Perolehan
7.1 Lembaga Perolehan kementerian adalah terbatal bagi kementerian

yang dibubarkan. Perolehan yang sedang diuruskan oleh Kementerian
Penyerah Tugas dan masih belum dipertimbangkan, hendaklah
dikemukakan kepada Lembaga Perolehan Kementerian Penerima
Tugas tertakluk kepada pewartaan dalam Warta Kerajaan
Persekutuan.
7.2 Bagi perolehan yang dipindahkan daripada Kementerian Penyerah

Tugas kepada Kementerian Penerima Tugas dan belum
menandatangani Surat Setuju Terima (SST) atau Perjanjian, Agensi
hendaklah dengan segera mendapatkan perwakilan kuasa daripada
Menteri di Kementerian Penerima Tugas untuk tandatangan SST,
kontrak baharu atau Perjanjian Tambahan (Supplementary
Agreement).
M.S. 5/6
7.3 Pentadbiran kontrak bagi kontrak perolehan/projek yang terlibat dalam

penguntukan semula hendaklah dipindahkan daripada Kementerian
Penyerah Tugas kepada Kementerian Penerima Tugas dengan
mengambil tindakan sewajarnya mengikut klausa yang termaktub di
dalam kontrak (contohnya, pengeluaran surat pemakluman perubahan
pentadbir kontrak atau Pegawai Penguasa) serta membuat rujukan
kepada Penasihat Undang-Undang masing-masing.
7.4 Perancangan perolehan tahunan bagi sektor/skop yang terlibat dalam

penguntukan semula hendaklah dipindahkan daripada Kementerian
Penyerah Tugas kepada Kementerian Penerima Tugas dan dibuat
pindaan sewajarnya.
7.5 Perolehan yang telah dikeluarkan Pesanan Kerajaan/Inden

Kerajaan/Surat Setuju Terima/Perjanjian dan telah menerima
perkhidmatan/perbekalan oleh Kementerian Penyerah Tugas sebelum
30 April 2020, hendaklah diselesaikan urusan pembayaran di
kementerian yang sama bagi memastikan semua urusan adalah
sempurna dan teratur.
8. Pengurusan Waran Peruntukan
Pegawai Pengawal Kementerian Penyerah Tugas hendaklah menarik balik

baki peruntukan yang telah diagihkan kepada mana-mana Pusat
Tanggungjawab bagi membolehkan Waran Sekatan diproses untuk
diperuntukkan semula kepada Kementerian Penerima Tugas.
9. Tarikh Kuat Kuasa
Pekeliling ini disifatkan telah mula berkuat kuasa pada 10 Mac 2020 dan
tertakluk kepada pindaan serta keputusan semasa Kerajaan.
M.S. 6/6
LAMPIRAN A
Senarai Kementerian Yang Terlibat Dalam Penyusunan Semula Kementerian 2020
Maksud Maksud
Kementerian Penyerah Tugas Jabatan / Agensi Kementerian Penerima Tugas
Bekalan Bekalan
Unit Kerjasama Awam Swasta (UKAS)
Pihak Berkuasa Wilayah Pembangunan Iskandar (IRDA)
Pihak Berkuasa Pelaksanaan Koridor Utara (NCIA)
B/P.10 Kementerian Kewangan Majlis Pembangunan Wilayah Ekonomi Timur (ECERDC)
Lembaga Pembangunan Koridor Wilayah (RECODA)
Pihak Berkuasa Pembangunan Ekonomi dan Pelaburan Koridor
Wilayah Sabah (SEDIA)
Unit Perancang Ekonomi (UPE)
Malaysia Petroluem Resources Corporation Berhad (MPRC)
MyHSR Corporation Sdn Bhd
Yayasan Peneraju Pendidikan Bumiputera (YPPB)
Unit Peneraju Agenda Bumiputera (TERAJU)
Johor Petroleum Development Corporation Berhad (JPDC) B/P.6 Jabatan Perdana Menteri
Jabatan Perangkaan Malaysia (DOSM)
B/P.15 Kementerian Hal Ehwal Ekonomi Research Management Agency (RMA)
Ekuiti Nasional Berhad (EKUINAS)
Pelaburan Hartanah Berhad (PHB)
Perbadanan Kemajuan Ekonomi Negeri (SEDCs)
Lembaga Kemajuan Tanah Persekutuan (FELDA)
FGV Holdings Berhad
Yayasan Amanah Hartanah Bumiputera
Yayasan Ekuiti Nasional
Kementerian Perumahan dan
B/P.43 Perumahan Penjawat Awam (PPA)
Kerajaan Tempatan
B/P.46 Kementerian Sumber Manusia Institute of Labour Market Information and Analysis (ILMIA)
B/P.6 Jabatan Perdana Menteri Lembaga Pembangunan Langkawi (LADA) B/P.10 Kementerian Kewangan
B/P.6 Jabatan Perdana Menteri Khazanah Nasional Berhad (Khazanah)
Amanah Raya Berhad (AMANAHRAYA)
B11 Perkhidmatan Am Perbendaharaan
B/P.15 Kementerian Hal Ehwal Ekonomi Bank Pembangunan Malaysia Berhad (BPMB)
JKP Sdn Bhd
Unit Transformasi Masyarakat India Malaysia (MITRA)
B/P.6 Jabatan Perdana Menteri Jabatan Perpaduan Negara dan Integrasi Nasional (JPNIN)
Kementerian Perpaduan Negara
Lembaga Wakaf Hindu Negeri Pulau Pinang B/P.14
Kementerian Perumahan dan
B/P.43 Bahagian Kampung Baru
Kerajaan Tempatan
B/P.6 Jabatan Perdana Menteri Jabatan Kemajuan Orang Asli (JAKOA)
Pihak Berkuasa Kemajuan Pekebun Kecil Perusahaan Getah Kementerian Pembangunan Luar
B/P.22
(RISDA) Bandar
B/P.15 Kementerian Hal Ehwal Ekonomi
Lembaga Penyatuan dan Pemulihan Tanah Persekutuan Berhad
(FELCRA)
Jabatan Ketua Pengarah Tanah dan Galian Persekutuan (JKPTG)
Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia (JUPEM)
Jabatan Mineral dan Geosains Malaysia (JMG)
Institut Tanah dan Ukur Negara (INSTUN)
Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia (JPSM)
Jabatan Perlindungan Hidupan Liar dan Taman Negara
Kementerian Air, Tanah dan
B/P.23 (PERHILITAN)
Sumber Asli
Institut Penyelidikan Perhutanan Malaysia (FRIM)
Lembaga Ahli Geologi Malaysia
Kementerian Tenaga dan Sumber
Lembaga Jurukur Tanah (LJT) B/P.23
Asli
Lembaga Penyelidikan dan Kemajuan Timah
Lembaga Ahli Geologi Malaysia
Lembaga Jurukur Tanah (LJT)
Lembaga Penyelidikan dan Kemajuan Timah
Yayasan Hijau (YaHijau)
Malaysia Programme Office for Power Electricity Reform
Kementerian Tenaga, Sains,
(MyPower)
B/P.30 Teknologi, Alam Sekitar dan
Perubahan Iklim Pihak Berkuasa Pembangunan Tenaga Lestari (SEDA Malaysia)
Suruhanjaya Tenaga (ST)
B/P.15 Kementerian Hal Ehwal Ekonomi Halal Development Corporation B/P.24
B/P.6 Jabatan Perdana Menteri Perbadanan Nasional Berhad (PNS) B/P.26
1
LAMPIRAN A
Senarai Kementerian Yang Terlibat Dalam Penyusunan Semula Kementerian 2020
Maksud Maksud
Kementerian Penyerah Tugas Jabatan / Agensi Kementerian Penerima Tugas
Bekalan Bekalan
B/P.26 Malaysian Global Innovation & Creativity Centre (MaGIC)
Kumpulan Industri Kerajaan bagi Teknologi Tinggi Malaysia
B/P.6 Jabatan Perdana Menteri (MIGHT)
Agensi Inovasi Malaysia (AIM)
Yayasan Inovasi Malaysia (YIM)
Yayasan Penyelidikan Antartika Sultan Mizan (YPASM)
NanoMalaysia Berhad (NanoMalaysia)
National Institutes of Biotechnology Malaysia (NIBM)
Institut Kimia Malaysia (IKM)
Jabatan Kimia Malaysia (KIMIA Malaysia)
Lembaga Perlesenan Tenaga Atom (AELB)
Planetarium Negara
Pusat Sains Negara (PSN)
Akademi Sains Malaysia (ASM)
Kementerian Tenaga, Sains, Agensi Nuklear Malaysia (NUKLEAR Malaysia) Kementerian Sains, Teknologi dan
B/P.30
B/P.30 Teknologi, Alam Sekitar dan MYSA Malaysia Inovasi
Perubahan Iklim Crops for the Future Research Centre (CFFRC)
Cradle Fund Sdn Bhd
Kumpulan Modal Perdana Sdn Bhd
Malaysia Debt Ventures Berhad (MDVB)
Malaysia Venture Capital Management Berhad (MAVCAP)
Malaysian Technology Development Corporation (MTDC)
Astronautic Technology (M) Sdn Bhd (ATSB)
Inno Bio Ventures Sdn Bhd (IBV)
Technology Park Malaysia Corporation Sdn Bhd (TPM)
Yayasan Angkasawan Malaysia (YAM)
B/P.24 MIMOS Berhad
Kementerian Komunikasi dan
B/P.47 Malaysia Digital Economy Corporation Sdn Bhd (MDeC)
Multimedia Malaysia
Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS)
Institut Penyelidikan Hidraulik Kebangsaan Malaysia (NAHRIM)
Kementerian Air, Tanah dan Jabatan Perkhidmatan Pembentungan (JPP)
B/P.23
Sumber Asli Indah Water Konsortium Sdn Bhd (IWK)
Pengurusan Aset Air Berhad (PAAB)
Suruhanjaya Perkhidmatan Air Negara (SPAN) B/P.33 Kementerian Alam Sekitar dan Air
Jabatan Meteorologi Malaysia (MET Malaysia)
Kementerian Tenaga, Sains, Jabatan Alam Sekitar (JAS)
B/P.30 Teknologi, Alam Sekitar dan Jabatan Biokeselamatan
Perubahan Iklim
Malaysian Green Techology Corporation (Green Tech Malaysia)
B/P.10 Kementerian Kewangan Malaysia Healthcare Travel Council (MHTC) B/P.42 Kementerian Kesihatan
Jabatan Perancangan Bandar dan Desa (PLANMalaysia) Kementerian Perumahan dan
B/P.32 Kementerian Wilayah Persekutuan B/P.43
Jabatan Landskap Negara (JLN) Kerajaan Tempatan
Agensi Kelayakan Malaysia (MQA)
Jabatan Pendidikan Tinggi (JPT)
Jabatan Pendidikan Politeknik dan Kolej Komuniti (JPKK)
Akademi Kepimpinan Pendidikan Tinggi (AKEPT)
Universiti Malaya (UM)
Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM)
Universiti Sains Malaysia (USM)
Universiti Putra Malaysia (UPM)
Universiti Teknologi Malaysia (UTM)
Universiti Utara Malaysia (UUM)
Universiti Islam Antarabangsa Malaysia (UIAM)
Universiti Malaysia Sarawak (UNIMAS)
Universiti Malaysia Sabah (UMS)
Universiti Pendidikan Sultan Idris (UPSI)
Universiti Teknologi MARA (UiTM)
Universiti Sultan Zainal Abidin (UniSZA)
Universiti Sains Islam Malaysia (USIM)
B/P.63 Kementerian Pendidikan B/P.64 Kementerian Pendidikan Tinggi
Universiti Tun Hussein Onn Malaysia (UTHM)
Universiti Malaysia Terengganu (UMT)
Universiti Teknikal Malaysia Melaka (UTeM)
Universiti Malaysia Perlis (UniMAP)
Universiti Malaysia Pahang (UMP)
Universiti Malaysia Kelantan (UMK)
Universiti Pertahanan Nasional Malaysia (UPNM)
Pusat Perubatan Universiti Malaya (PPUM)
Hospital Universiti Sains Malaysia (HUSM)
Hospital Cancelor Tunku Mukhriz (PPUKM)
Pusat Perubatan Universiti Islam Antarabangsa
Pusat Perubatan Universiti Putra Malaysia (PPUPM)
Hospital Pakar Kanak-kanak (HPKK)
Education Malaysia Global Services (EMGS)
Kumpulan Wang Yayasan Tunku Abdul Rahman
Perbadanan Tabung Pendidikan Tinggi Nasional (PTPTN)
Yayasan Sukarelawan Siswa Malaysia (YSS)
2
KERAJAAN MALAYSIA
_________________________________________________________________________
Garis Panduan Pemberian Berdasarkan

Tahap Pembangunan Ekonomi,
Infrastruktur Dan Kesejahteraan Hidup
(Pemberian TAHAP)
(KEMASKINI 1 JANUARI 2022)
KANDUNGAN
PB 3.5 Garis Panduan Pemberian Berdasarkan Tahap Pembangunan Ekonomi,

Infrastruktur Dan Kesejahteraan Hidup (TAHAP)
1. Tujuan 1
2. Skop Penggunaan Pemberian TAHAP 1
3. Mekanisme Pemberian TAHAP 1
4. Pelaporan Perbelanjaan Pemberian TAHAP Oleh Kerajaan 2

Negeri
5. Tarikh Kuat Kuasa 2
6. Lampiran 3
PB 3.5 GARIS PANDUAN PEMBERIAN BERDASARKAN TAHAP

PEMBANGUNAN EKONOMI, INFRASTRUKTUR DAN
KESEJAHTERAAN HIDUP (PEMBERIAN TAHAP)
1. TUJUAN
1.1 Garis Panduan ini bertujuan melaksanakan keputusan Kerajaan

Persekutuan untuk menyalurkan Pemberian TAHAP secara terus
kepada semua Kerajaan Negeri pada setiap awal tahun mulai tahun
2021.
1.2 Pegawai Kewangan Negeri hendaklah memastikan supaya semua

perbelanjaan Pemberian TAHAP yang dibuat oleh agensi/ jabatan/
Pihak Berkuasa Tempatan di bawah seliaan Kerajaan Negeri adalah
berdasarkan kepada skop penggunaan dan mekanisme pemberian
yang ditetapkan di dalam Garis Panduan ini.
2. SKOP PENGGUNAAN PEMBERIAN TAHAP
2.1 Pemberian TAHAP bertujuan membantu negeri-negeri melaksanakan

program/ projek pembangunan bagi manfaat rakyat sekali gus dapat
merapatkan jurang kekayaan dan pendapatan supaya mencapai
matlamat pembangunan sosioekonomi seimbang.
2.2 Pemberian TAHAP ini digunakan untuk membiayai projek-projek

pembangunan negeri dan skop penggunaan Pemberian TAHAP adalah
seperti perincian di Lampiran A.
3. MEKANISME PEMBERIAN TAHAP
3.1 Kerajaan Persekutuan akan menyalurkan Pemberian TAHAP secara

terus kepada Kerajaan Negeri pada setiap awal tahun. Kerajaan Negeri
hendaklah memastikan Pemberian TAHAP ini dibelanjakan bagi skop
yang ditetapkan seperti di para 2 Garis Panduan.
1
3.2 Pegawai Kewangan Negeri hendaklah memastikan penyaluran

peruntukan dibuat berasaskan kepada kemajuan pelaksanaan
program/ projek. Pegawai Kewangan Negeri juga hendaklah
memastikan bahawa tidak berlaku elemen penyaluran peruntukan ke
agensi/ badan berkanun/ jabatan/ anak syarikat di bawah seliaan
Kerajaan Negeri untuk disimpan atau ditindik (parking) bagi
memastikan peruntukan yang disalurkan dapat menjana dan
merangsang aktiviti ekonomi negeri dan seterusnya menyumbang
kepada pembangunan sosioekonomi negara.
4. PELAPORAN PERBELANJAAN PEMBERIAN TAHAP OLEH KERAJAAN

NEGERI
4.1 Kerajaan Negeri perlu mengemukakan laporan prestasi perbelanjaan

berakhir pada 30 November selewat-lewatnya pada 15 Disember
setiap tahun kepada Unit Kewangan Negeri, Pejabat Belanjawan
Negara, Kementerian Kewangan.
4.2 Laporan prestasi perbelanjaan hendaklah diaudit oleh Unit Audit

Dalam, Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri masing-masing bagi
memastikan semua urusan perbelanjaan dibuat berdasarkan kepada
skop perbelanjaan yang telah ditetapkan di dalam Garis Panduan ini
dan pembayaran dibuat berdasarkan kepada peraturan dan tatacara
kewangan Kerajaan yang berkuat kuasa. Format laporan prestasi
perbelanjaan adalah seperti di Lampiran B.
5.0 TARIKH KUAT KUASA
Garis Panduan Pemberian TAHAP ini berkuat kuasa mulai 1 Januari 2022.
PUTRAJAYA
15 Februari 2022
2
LAMPIRAN A
SKOP PENGGUNAAN PEMBERIAN TAHAP
(A) PERBELANJAAN YANG DIBENARKAN:
1. Projek-projek pembinaan/ menaik taraf/ pembaikan/ penggantian/

ubahsuai seperti berikut:
i. jalan negeri;
ii. jambatan/ pembentung (culvert)/ parit/ longkang/ cerun; dan
iii. laluan pejalan kaki/ jejantas/ laluan motosikal.
2. Projek Pembangunan Luar Bandar
i. Projek infrastruktur dan kemudahan asas seperti bekalan air/

elektrik luar bandar; dan
ii. Program/ projek pengupayaan ekonomi luar bandar dan komuniti

desa.
3. Projek Pertanian, Industri Makanan, Perladangan dan Komoditi
i. Projek pembangunan agromakanan dan bekalan makanan

(termasuk industri padi dan beras, pengairan serta saliran
pertanian, pertanian, perkhidmatan veterinar dan perikanan);
ii. Projek perladangan dan komoditi;
iii. Program keusahawanan tani; dan
iv. Program/ projek yang memberi faedah langsung kepada petani-

petani secara berkelompok atau keseluruhan petani-petani.
3
4. Projek Pengairan dan Saliran, Pembentungan dan Alam Sekitar
i. Projek pengairan dan saliran;
ii. Projek perkhidmatan pembetungan; dan
iii. Projek pengurusan alam sekitar.
5. Projek pembinaan / pembesaran/ pengubahsuaian
i. Masjid dan surau serta kemudahan-kemudahan berkaitan

termasuk membina pagar/ tandas dalam kawasan tersebut; dan
ii. Sekolah agama/ tempat mengaji Al-Quran/ kelas KAFA (agama)

termasuk kemudahan-kemudahan berkaitan.
6. Projek-projek Kecil
i. Menyelenggara masjid, surau dan rumah ibadat serta kemudahan

berkaitan termasuk dataran kejat;
ii. Menaiktaraf/ membaiki/ menyelenggara pusat komuniti, dewan

serbaguna, dewan orang ramai dan balai raya;
iii. Membaik pulih/ menyelenggara pondok perhentian bas, stesen

bas dan teksi;
iv. Membaik pulih/ menyelenggara jambatan kecil/ titi, jejantas,

laluan lintasan pejalan kaki dan motorsikal;
v. Membaik pulih/ menyelenggara lampu jalan, lampu isyarat, lampu

perhiasan dan lampu limpah;
vi. Membaik pulih/ menyelenggara fasiliti sukan, kemudahan rekreasi

dan riadah serta taman permainan kanak-kanak;
4
vii. Membina/ membaik pulih/ menyelenggara premis IKS, pasar

borong, pasar awam, arked/ gerai perniagaan dan gerai penjaja;
viii. Membaik pulih/ menyelenggara kemudahan pelancongan, jeti

pelancongan dan tapak sejarah;
ix. Membaik pulih/ menyelenggara perkampungan nelayan, jeti

nelayan dan jeti pendaratan ikan;
x. Membaik pulih/ menyelenggara muzium, galeri, arkib,

perpustakaan dan kemudahan berkaitan;
xi. Menyelenggara kemudahan landskap dan mercu tanda negeri;
xii. Membaik pulih/ menyelenggara kawasan perkuburan;
xiii. Membaik pulih/ menyelenggara institusi pendidikan agama

negeri;
xiv. Membina/ membaik pulih rumah orang miskin;
xv. Membaik pulih/ menyelenggara infrastruktur asas di Rumah

Perumahan Awam (RPA) dan Program Perumahan Rakyat
(PPR);
xvi. Membaik pulih/ menyelenggara infrastruktur asas di kampung-

kampung tradisi seperti lorong jalan menuju rumah ke rumah,
jambatan kayu/ titi dan sistem perparitan;
xvii. Membaik pulih dan menyelenggara sistem retikulasi air luar

bandar;
xviii. Membaik pulih dan menyelenggara kolam takungan air;
xix. Membersih parit, longkang, tali air, ban dan sungai;
5
xx. Menyelenggara benteng hakisan pantai, memperdalam sungai

dan kuala sungai; dan
xxi. Membaik pulih/ menyelenggara tandas awam.
(B) PERBELANJAAN YANG TIDAK DIBENARKAN:
1. Projek Kerajaan Persekutuan
Projek yang dibiayai daripada peruntukan Kerajaan Persekutuan seperti

berikut:
(a) Pinjaman Kerajaan Persekutuan;
(b) Pemberian Penyenggaraan Jalan Raya Negeri (MARRIS);
(c) Projek yang diimbuh balik (reimbursable) oleh Kerajaan

Persekutuan; dan
(d) Projek-projek pembangunan yang diluluskan di bawah

Rancangan Malaysia.
2. Projek Kecil Ahli Parlimen Dan Ahli Dewan Undangan Negeri
Semua projek kecil Ahli Parlimen dan Ahli Dewan Undangan Negeri
tidak dibenarkan.
3. Pengambilan Balik Tanah
Perbelanjaan melibatkan pengambilan balik tanah tidak dibenarkan.
Tarikh kemas kini pada 15 Februari 2022
6
LAMPIRAN B
LAPORAN PRESTASI PERBELANJAAN PEMBERIAN TAHAP

BAGI TAHUN BERAKHIR PADA 30 NOVEMBER TAHUN ….................
NEGERI : ………..................................
PERUNTUKAN/ JUMLAH
BIL. PERKARA PERBELANJAAN PERATUS
(RM) (%)
(A) PERUNTUKAN YANG DITERIMA
(B) PERBELANJAAN
Senaraikan perbelanjaan bagi skop perbelanjaan dan
jumlah perbelanjaan mengikut skop aktiviti:
a.
b.
c. xxx
d. xxx
xxx
xxx
JUMLAH KESELURUHAN PERBELANJAAN [B] xxx xx (%)
BAKI SEMASA [(A) – (B)] xxx xx (%)
Disemak oleh : .............................................. Disahkan Oleh: ……………………………………...

Pegawai Kewangan Negeri Unit Audit Dalam,
Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri
Tarikh : Tarikh :
7
KERAJAAN MALAYSIA
_________________________________________________________________________
Garis Panduan
Tatacara Pengurusan Pemberian

Penyenggaraan Jalan Negeri 3.0
(Kemaskini pada 1 Julai 2022)
KANDUNGAN
PB 3.5 GARIS PANDUAN TATACARA PENGURUSAN PEMBERIAN

PENYENGGARAAN JALAN NEGERI 3.0
1. Tujuan 1
2. Punca Kuasa 1
3. Tafsiran Istilah 1
4. Peruntukan 4
5. Tatacara Pengurusan Kumpulan Wang Amanah Penyenggaraan 5

Jalan Negeri
5.1 Penubuhan Kumpulan Wang 5

5.2 Surat Ikatan Kumpulan Wang 5
5.3 Pegawai Pengawal dan Jawatankuasa Kumpulan Wang 6
5.4 Pengendalian Kumpulan Wang Amanah 8
5.4.1 Pematuhan Kepada Peraturan Kewangan 8
5.4.2 Penyelenggaraan Rekod-rekod Kewangan 8
5.4.3 Urusan Terimaan 9
5.4.4 Urusan Bayaran 9
5.5 Pengesahan Baki Kumpulan Wang Amanah 10
5.6 Penyata Tahunan 11
6. Kaedah Penyaluran Peruntukan 12
6.1 Kementerian Kewangan Kepada Kumpulan Wang 12

6.2 Kumpulan Wang Kepada Agensi Pelaksana 13
6.2.3.1 Pengagihan Melalui Surat Kuasa Belanja 14
6.2.3.2 Pengagihan Melalui Jurnal 15

6.2.3.3 Pengagihan Secara Geran 16
6.2.3.4 Waran Peruntukan 16
7. Perbelanjaan yang Dibenarkan 17
8. Pendaftaran Jalan Dalam Malaysian Road Information System 18

Online (Sistem MARRIS Online)
9. Spesifikasi Pendaftaran Dan Kelayakan Jalan Negeri 20
9.1 Lebar Minimum Yang Layak Mendapat Pemberian 20

9.2 Ketebalan Minimum Permukaan Jalan Yang Layak
Mendapat Pemberian 21
9.2.1 SRT I: Premix/ Concrete/ Interlocking Block 21
9.2.2 SRT II: Gravel 22
9.2.3 SRT III: Laterite/ Earth 22
9.4 Spesifikasi Piawai Kerja Jalan 23
9.5 Tapak Jalan 23
10. Kaedah Pengiraan Pemberian Penyenggaraan Jalan Negeri 23
11. Kategori Penyenggaraan Jalan Negeri 24
11.1 Penyenggaraan Rutin (Berjadual) 24

11.2 Penyenggaraan Berkala 24
11.3 Penyenggaraan Kecemasan 25
11.4 Penyenggaraan Pencegahan 25
11.5 Penyenggaraan Cerun 26
12. Kelayakan Pendaftaran Kategori Jalan Mengikut Agensi 27
ii
13. Carta Alir Proses Kerja Sistem MARRIS Online 28
14. Kaedah Pengukuran Jalan Raya Negeri Untuk Pendaftaran Sistem 28

MARRIS Online
14.1 Kaedah Pengukuran Panjang dan Lebar 28

14.1.1 Jalan Tunggal 28
14.1.2 Jalan Berkembar (Dual Carriageway) 31
14.1.3 Jalan Pusing Keliling (Roundabout) 32
14.1.4 Kaedah Pengukuran Lebar Bahu Jalan Pada Kedudukan 34
Longkang Yang Berbeza
14.1.5 Kaedah Pengukuran Lebar Median Bagi Jalan Berkembar 36
15. Jawatankuasa Pengurusan Pemberian Penyenggaraan 37

Jalan Negeri
16. Tarikh Kuat Kuasa 39
iii
LAMPIRAN
LAMPIRAN 1 Peruntukan Bahagian 2 Jadual Kesepuluh 40

Perlembagaan Persekutuan
LAMPIRAN 2 Contoh Surat Ikatan Amanah Kumpulan Wang 42

Amanah
LAMPIRAN 3 Arahan Pegawai Pengawal Kumpulan Wang 48

Amanah
LAMPIRAN 4 Buku Kumpulan Wang Amanah 49
LAMPIRAN 5 Sijil Pengesahan Baki 50
LAMPIRAN 6 Penyata Penyesuaian Kumpulan Wang Amanah 51
Senarai A 52
Senarai B 53
Senarai C 54
Senarai D 55
LAMPIRAN 7 Penyata Terimaan dan Bayaran 56
LAMPIRAN 8 Jadual Kriteria Minimum Mengikut Kategori Jalan 57
LAMPIRAN 9 Formula Pengiraan Penyenggaraan 58

Jalan-Jalan Negeri
LAMPIRAN 10 Aliran Proses Kerja Bagi Semua Kategori Kaedah 59

Jalan Negeri
iv
PB 3.6 GARIS PANDUAN TATACARA PENGURUSAN PEMBERIAN

PENYENGGARAAN JALAN NEGERI 3.0
1. TUJUAN
1.1 Garis Panduan Tatacara Pengurusan Pemberian Penyenggaraan Jalan Negeri ini
adalah bertujuan membantu dan memudahkan pengurusan menyenggara jalan
negeri di peringkat Kerajaan Negeri.
1.2 Garis Panduan ini hendaklah digunapakai dan dipatuhi sepenuhnya.
2. PUNCA KUASA
2.1 Pemberian Penyenggaraan Jalan Negeri merupakan ketetapan di bawah

Peruntukan Perkara 109(1)(b), Perlembagaan Persekutuan yang bertujuan
membantu Kerajaan Negeri menyenggara jalan negeri di negeri masing-masing.
Asas pemberian adalah dikira berdasarkan Peruntukan Bahagian 2 Jadual
Kesepuluh Perlembagaan Persekutuan seperti cabutan peruntukan di
LAMPIRAN 1.
2.2 Kerajaan Persekutuan dari semasa ke semasa sentiasa menambahbaik tatacara

pengurusan bagi tujuan memudahcara pentadbiran Pemberian MARRIS oleh
Kerajaan Negeri masing-masing melalui keputusan Majlis Kewangan Negara
(MKewN) dan keputusan Jawatankuasa Pengurusan Pemberian Penyenggaran
Jalan Negeri (JPP MARRIS).
3. TAFSIRAN ISTILAH
‘Agensi Pelaksana’ ialah pihak yang mendaftar dan melaksanakan kerja penyenggaraan
jalan negeri seperti pihak Jabatan Kerja Raya (JKR), Pihak Berkuasa Tempatan (PBT),
Jabatan Pengairan dan Saliran (JPS) dan Pejabat Daerah (PD).
‘Bahu Jalan’ ialah kawasan di antara garisan tepi jalan (edge line)/ tepi pavement hingga
longkang tepi jalan.
1
‘Cerun’ merujuk kepada kawasan tebing/ curam yang hampir tegak wujud secara semula
jadi atau dibina oleh manusia yang berada di kawasan rizab jalan.
‘Izin Lalu Tuan Tanah’ ialah keizinan yang diberikan oleh tuan tanah yang disertakan
dokumen-dokumen jelas antara pihak tuan tanah dengan pihak Kerajaan.
‘Jalan Kampung’ ialah jalan di kawasan luar bandar/ pendalaman yang memberi
kemudahan perhubungan kepada penempatan dan pusat kemudahan awam seperti
pusat kesihatan/ klinik, sekolah, masjid/ surau, pasar, pusat-pusat riadah/ rekreasi.
‘Jalan Kawasan Perumahan Kos Rendah (JKPR)’ ialah jalan di dalam kawasan
perumahan termasuk perumahan Rumah Rakyat yang dibawah kawasan operasi PBT.
‘Jalan Pertanian’ ialah jalan yang menghubungkan kawasan pertanian dengan jalan
raya utama negeri/ Jalan PBT/ Jalan Kampung dan jaringan jalan dalam kawasan
pertanian. Tidak layak sekiranya jalan tersebut hanya menuju ke satu lot kawasan
pertanian sahaja.
‘Jalan Pulau Pelancongan’ ialah jalan-jalan yang terdapat dalam pulau pelancongan di
tiga (3) negeri iaitu Negeri Kedah, Perak dan Pahang atau mana-mana pulau yang
diisytiharkan oleh Kerajaan Persekutuan sebagai Pulau Pelancongan.
‘Jalan Raya Bandaran (JRB)’ ialah jalan raya bagi setiap negeri yang disenggara oleh
PBT.
‘Jalan Raya Negeri (JRN)’ ialah jalan raya negeri yang disenggara oleh Jabatan Kerja
Raya Negeri.
‘Jambatan/Titi’ ialah struktur yang dibina daripada konkrit, kayu, keluli atau batu yang
merentasi saluran air/ sungai.
‘Jejambat/Jejantas’ ialah struktur yang dibina daripada konkrit, kayu, keluli atau batu
yang merentasi atas jalan.
2
‘Kebenaran Tuan Tanah’ ialah keizinan yang diberikan oleh tuan tanah yang disertakan
dokumen-dokumen jelas secara sah yang mempunyai jangka tempoh tertentu.
‘Lorong Belakang’ ialah jalan yang terletak di belakang atau tepi bangunan. Contohnya:
kawasan perumahan, premis kedai dan lain-lain.
‘Pavemen’ ialah keadaan jalan sama ada berturap dengan premix (tar), gravel (batu),
laterite (tanah merah), konkrit dan inter-locking block dan lain-lain megikut perkembangan
teknologi semasa.
‘Pegawai Pengawal’ ialah pegawai yang mentadbir Kumpulan Wang Amanah

Penyenggaraan Jalan Negeri iaitu Pegawai Kewangan Negeri bagi negeri di
Semenanjung Malaysia, Setiausaha Kewangan Negeri Sarawak dan Setiausaha Tetap
Kementerian Kewangan Sabah.
‘Pembetung (Culvert)’ ialah saluran paip atau kekotak yang dibina daripada konkrit atau
lain-lain untuk tujuan mengalirkan air pada parit atau longkang untuk mengelakkan
tersumbat. Ianya dibina di bawah tanah yang merentasi jalan raya untuk membenarkan
air mengalir melaluinya di bawah jalan, landasan keretapi atau jambatan dan lain-lain.
‘Pemeliharaan’ ialah menjaga atau merawat.
‘Pemulihan’ ialah memulihkan atau mengembalikan kepada keadaan asal.
‘Penjagaan’ ialah mengawal atau mengawas.
‘Penyenggaraan Jalan’ ialah kerja-kerja pemeliharaan, penjagaan, pemulihan,

penggantian, pengubahsuaian serta pembaikan sesuatu binaan, dan sistem atau/ dan
peralatan supaya beroperasi mengikut fungsi yang ditetapkan selaras dengan perubahan
teknologi semasa selagi ianya tidak mengubah kategori jalan tersebut.
‘Perabot Jalan’ ialah objek/ struktur/ kelengkapan yang dipasang di jalan untuk tujuan
makluman atau keselamatan.
3
‘Pihak Berkuasa Tempatan (PBT)’ terdiri daripada Dewan Bandaraya, Majlis

Bandaraya, Majlis Perbandaran dan Majlis Daerah.
‘Rizab Jalan’ ialah kawasan tanah di mana terletaknya sesebuah jalan raya serta
sebarang kemudahan dan kelengkapannya.
‘Saliran dan Perparitan’ ialah saluran yang digunakan untuk mengalirkan air.
‘Terowong’ ialah laluan dibina menembusi tanah atau bukit dan mempunyai bukaan di
kedua hujung.
4. PERUNTUKAN
4.1 Peruntukan Pemberian Penyenggaraan Jalan Negeri disediakan di bawah Vot

Tanggungan Kementerian Kewangan dan diagihkan kepada Kerajaan Negeri
berdasarkan panjang jalan negeri yang berdaftar dan telah diperakukan oleh JKR
selaras dengan Peruntukan Bahagian 2 Jadual Kesepuluh Perlembagaan
Persekutuan.
4.2 Pengiraan peruntukan adalah berasaskan kaedah yang telah diluluskan oleh
MKewN pada Mesyuarat Bil. 1 Tahun 1989. Komponen-komponen yang diambil
kira untuk pengiraan peruntukan pemberian penyenggaraan jalan negeri adalah
sebagaimana dijelaskan di perenggan 10 Garis Panduan ini.
4.3 MKewN pada 27 Februari 1993 telah bersetuju supaya mulai tahun 1994,
Pemberian Penyenggaraan Jalan Negeri dicarum terus ke dalam Kumpulan
Wang Amanah Penyenggaraan Jalan Negeri yang ditubuhkan oleh Kerajaan
Negeri.
4.4 MKewN pada 2 Ogos 2012 telah memutuskan supaya semua Kerajaan Negeri
menubuhkan Kumpulan Wang Amanah Penyenggaraan Jalan Negeri di bawah
Seksyen 10 Akta Tatacara Kewangan 1957 (Semakan 1972) (Akta 61) bagi semua
4
negeri di Malaysia kecuali bagi Negeri Sarawak di bawah Financial Procedure

(Contingencies and Trust Funds) Ordinance, 1963.
5. TATACARA PENGURUSAN KUMPULAN WANG AMANAH PENYENGGARAAN

JALAN NEGERI (KUMPULAN WANG)
5.1 Penubuhan Kumpulan Wang
5.1.1 Kerajaan Negeri hendaklah menubuhkan satu Kumpulan Wang bagi

memperakaunkan terimaan dari Pemberian Kerajaan Persekutuan bagi
tujuan penyenggaraan jalan negeri. Kumpulan Wang ini hendaklah
ditubuhkan di bawah Seksyen 10 Akta Tatacara Kewangan 1957
(Semakan 1972) (Akta 61) atau mana-mana undang-undang negeri yang
berkaitan. Kumpulan Wang yang ditubuhkan di bawah Akta 61 perlu
disenaraikan di Jadual Ketiga Akta 61.
5.1.2 Tatacara penubuhan di setiap negeri perlu dilaksanakan berdasarkan

tatacara yang dijelaskan dalam peruntukan undang-undang sedia ada
atau tatacara yang telah dipersetujui oleh Kerajaan Negeri masing-
masing.
5.1.3 Kerajaan Negeri hendaklah memaklumkan tarikh penubuhan dan kod

perakaunan serta mengemukakan sesalinan Surat Ikatan Amanah
kepada Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan
(NBO, MOF).
5.2 Surat Ikatan Amanah Kumpulan Wang
5.2.1 Setiap Kumpulan Wang hendaklah mempunyai Surat Ikatan Amanahnya

sendiri yang dikeluarkan oleh Kerajaan Negeri seperti yang dinyatakan
dalam Seksyen 10(b) Akta Tatacara Kewangan 1957 (Semakan 1972)
(Akta 61). Contoh Kandungan Surat Ikatan Amanah adalah seperti di
LAMPIRAN 2.
5
5.2.2 Pengendalian operasi harian sesuatu Kumpulan Wang adalah tertakluk

kepada Surat Ikatan Amanah, Arahan Perbendaharaan, Pekeliling
Perbendaharaan dan lain-lain peraturan Kerajaan yang berkuat kuasa
semasa. Pengecualian daripadanya hanyalah dengan kelulusan bertulis
Perbendaharaan atau Pihak Berkuasa yang mengeluarkan peraturan itu
terlebih dahulu.
5.3 Pegawai Pengawal dan Jawatankuasa Kumpulan Wang
5.3.1 Kumpulan Wang hendaklah dikawal oleh seorang Pegawai Pengawal

seperti yang ditetapkan di dalam Surat Ikatan Amanah iaitu Pegawai
Kewangan Negeri bagi negeri di Semenanjung Malaysia, Setiausaha
Kewangan Negeri Sarawak dan Setiausaha Tetap Kementerian
Kewangan Sabah.
5.3.2 Kumpulan Wang ini hendaklah ditadbir oleh satu Jawatankuasa yang
dikenali sebagai “Jawatankuasa Kumpulan Wang” yang keanggotaannya
terdiri daripada:
Keanggotaan Jawatankuasa Kumpulan Wang

(i) Pengerusi - Pegawai Kewangan Negeri/
Setiausaha Tetap Kementerian Kewangan
Sabah
(ii) Timbalan - Timbalan Pegawai Kewangan Negeri/
Pengerusi Timbalan Setiausaha Kewangan Negeri
Sarawak/
Timbalan Setiausaha Tetap Kementerian
Kewangan Sabah
(iii) Ahli - Pengarah Jabatan Kerja Raya/ wakil
(iv) Ahli - Bendahari Negeri/ Akauntan Negeri/ wakil
(v) Ahli - Lain-lain ahli yang dilantik oleh negeri
(vi) Setiausaha - Ketua Penolong Pegawai Kewangan

Negeri/ atau mana-mana pegawai yang
sesuai
6
5.3.3 Pegawai Pengawal boleh mengarahkan seorang pegawai perakaunan

(atas nama jawatan) di bawah kawalan pentadbirannya untuk
melaksanakan tugas dan tanggungjawab sebagai Pegawai Pengawal
bagi pihak dirinya. Contoh format arahan berkenaan seperti di
LAMPIRAN 3.
5.3.4 Walaupun Pegawai Pengawal telah mengarahkan pegawai lain, beliau

masih bertanggungjawab untuk melaksanakan kawalan terhadap
perjalanan Kumpulan Wang itu dengan sempurna dan pada bila-bila
masa ia masih boleh melaksanakan tugas sebagai Pegawai Pengawal.
5.3.5 Jawatankuasa Kumpulan Wang diwujudkan dengan fungsi dan

tanggungjawab seperti berikut:
(i) memutuskan dasar dan tatacara berhubung dengan penerimaan

dan penggunaan wang di dalam Kumpulan Wang berkenaan
selaras dengan tujuan penubuhan Kumpulan Wang seperti yang
dinyatakan dalam Surat Ikatan Amanah. Tujuan Kumpulan Wang
mestilah selaras dengan peruntukan Perlembagaan Persekutuan;
(ii) menentukan semua laporan dan penyata berhubung dengan

Kumpulan Wang berkenaan disediakan dan dikemukakan
sebagaimana ditetapkan di dalam Surat Ikatan Amanah, Arahan
Perbendaharaan, Pekeliling Perbendaharaan dan lain-lain
peraturan Kerajaan yang berkuat kuasa semasa;
(iii) meluluskan Anggaran Perbelanjaan Tahunan dan Anggaran

Perbelanjaan Tambahan;
(iv) memastikan bahawa Kumpulan Wang berkenaan berbaki kredit

dan tidak terlebih dikeluarkan semasa meluluskan Anggaran
Perbelanjaan; dan
7
(v) Jawatankuasa Kumpulan Wang perlu mengadakan mesyuarat

sekurang-kurangnya dua (2) kali setahun dan korum mesyuarat
adalah dinyatakan dalam Surat Ikatan Amanah.
5.4 Pengendalian Kumpulan Wang
5.4.1 Pematuhan kepada Peraturan Kewangan
Pengendalian dan pengurusan Kumpulan Wang hendaklah sentiasa

tertakluk kepada terma-terma Surat Ikatan Amanah dan peraturan-
peraturan kewangan yang lain yang berkaitan dengannya dan apa-apa
arahan yang dikeluarkan oleh Kerajaan Negeri dan MKewN.
5.4.2 Penyelenggaraan Rekod-rekod Kewangan
(i) Semua Pegawai Pengawal dan Pengendali Kumpulan Wang

hendaklah menyenggara rekod-rekod kewangan dengan lengkap
dan teratur seperti berikut:
(a) Buku Akaun Amanah untuk merekodkan setiap urus niaga

terimaan dan bayaran. Format Buku Amanah adalah seperti
di LAMPIRAN 4. Pegawai Pengawal hendaklah
menyenggara lejar kecil bagi sesuatu sumbangan, apabila
melibatkan sumbangan kepada PBT;
(b) rekod-rekod harta modal, inventori dan bekalan pejabat

yang dibeli melalui peruntukan amanah hendaklah
diselenggara berdasarkan mana-mana pekeliling yang
berkuat kuasa;
(c) surat-surat arahan berhubung dengan pengendalian

Kumpulan Wang seperti Arahan Pegawai Pengawal, kuasa
menandatangani resit, penyata pemungut, baucar bayaran,
8
minit-minit mesyuarat Jawatankuasa dan sebagainya

disimpan dengan teratur dan selamat; dan
(d) dokumen-dokumen urus niaga terimaan dan bayaran akaun

seperti penyata pemungut, baucar bayaran, Pesanan
Tempatan, Surat Kuasa Belanja dan sebagainya disimpan
sewajarnya.
5.4.3 Urusan Terimaan
(i) Semua terimaan dan pungutan Kumpulan Wang hendaklah

mengikut tatacara dalam Arahan Perbendaharaan 60 hingga 91,
yang merangkumi perkara-perkara berikut:
(a) tanggungjawab pemungut;

(b) kuasa memungut;
(c) urusan pengeluaran resit;
(d) merekod pungutan;
(e) menyimpan selamat daftar/ buku resit; dan
(f) pungutan perlu dikreditkan ke akaun di bank
(ii) Setiap terimaan dan pungutan Kumpulan Wang hendaklah

dicatatkan di dalam Buku Kumpulan Wang dan resit rasmi
dikeluarkan.
(iii) Pemungut adalah bertanggungjawab untuk memastikan setiap

terimaan dan pungutan yang diterima disemak melalui penyata
pemungut dan slip masuk bank dan Laporan Bulanan Jabatan
Akauntan Negara Malaysia (JANM)/ Bendahari Negeri.
5.4.4 Urusan Bayaran
(i) Bayaran-bayaran daripada peruntukan Kumpulan Wang

hendaklah untuk projek/ program/ aktiviti yang dibenarkan oleh
9
Surat Ikatan Amanah sahaja. Perbelanjaan daripada peruntukan

Kumpulan Wang Amanah hendaklah mendapat kelulusan
Jawatankuasa Kumpulan Wang terlebih dahulu atau apa-apa
kaedah yang telah ditetapkan di dalam Surat Ikatan Amanah.
(ii) Semua tatacara perolehan dalam Arahan Perbendaharaan dan

peraturan yang berkaitan dengannya hendaklah dipatuhi
sepenuhnya.
(iii) Semua urusan bayaran perlulah mematuhi sepenuhnya tatacara

pembayaran dalam Arahan Perbendaharaan dan peraturan
kewangan berkaitan.
(iv) Pembayaran hendaklah dilakukan melalui baucar/ waran/

Electronic Fund Transfer (EFT) yang disahkan oleh Pegawai
Pengawal atau pegawai yang diarahkan olehnya setelah dipastikan
segala peraturan kewangan telah dipatuhi. Baucar-baucar bayaran
hendaklah disokong dengan dokumen urus niaga yang berkaitan.
(v) Semua catatan bayaran dalam Buku Kumpulan Wang hendaklah

dilengkapkan dengan nombor rujukan yang sesuai.
5.5 Pengesahan Baki Kumpulan Wang
(i) Pada setiap bulan, Pejabat Perakaunan akan mengeluarkan Laporan

Bulanan untuk disemak dan disesuaikan dengan rekod terimaan dan
bayaran Kumpulan Wang masing-masing. Tujuan utama pengesahan baki
dibuat adalah untuk:
(a) memastikan semua urus niaga antara rekod pejabat perakaunan

dengan rekod jabatan adalah selaras;
10
(b) menentukan adanya pengawasan dan pemeriksaan yang berterusan

oleh pegawai pengawal terhadap penjenisan terimaan dan bayaran
supaya penyata terimaan dan bayaran;
(c) pada akhir tahun dapat menunjukkan kedudukan yang tepat dan
benar;
(d) memastikan segala pelarasan dibuat dengan segera; dan
(e) memastikan kumpulan wang tidak terlebih dikeluarkan atau berbaki

debit.
(ii) Penyediaan Sijil Pengesahan Baki perlu dilakukan di dua (2) peringkat, iaitu
di peringkat Ibu Pejabat dan Pusat Tanggungjawab (PTJ). Sijil
Pengesahan Baki semua Kumpulan Wang perlu dikemukakan oleh PTJ ke
Pejabat Perakaunan masing-masing. Bagi Kumpulan Wang yang
mempunyai lebih daripada satu PTJ, Pegawai Pengawal hendaklah
menyediakan Sijil Pengesahan Baki yang telah disatukan untuk
dikemukakan kepada Bendahari Negeri.
(iii) Sijil Pengesahan Baki hendaklah disediakan pada setiap bulan mengikut
format di LAMPIRAN 5 yang dikemukakan kepada Pejabat Perakaunan.
Sekiranya baki berbeza, Penyata Penyesuaian hendaklah disediakan dan
disertakan bersama. Format Penyata Penyesuaian adalah seperti di
LAMPIRAN 6.
5.6 Penyata Tahunan
(i) Pegawai Pengawal dikehendaki menyediakan empat (4) salinan Penyata

Terimaan dan Bayaran bagi tahun berakhir 31 Disember dan hendaklah
dikemukakan sesalinan kepada Ketua Audit Negara dan sesalinan kepada
NBO, MOF selewatnya-lewatnya sebelum atau pada 31 Mac tahun
berikutnya.
11
(ii) Pegawai Pengawal hendaklah dalam tempoh 30 hari menghantar sesalinan

penyata yang telah diaudit bersama pemerhatian audit kepada NBO, MOF.
(iii) Penyata Terimaan dan Bayaran hendaklah mengandungi:

(a) baki awal tahun;
(b) butir-butir lengkap urus niaga terimaan dan bayaran; dan
(c) baki akhir tahun.
(iv) Format Penyata Terimaan dan Bayaran adalah seperti di LAMPIRAN 7.
6. KAEDAH PENYALURAN PERUNTUKAN
6.1 Kementerian Kewangan Kepada Kumpulan Wang
6.1.1 Kementerian Kewangan (MOF) akan menyalurkan peruntukan Pemberian

Penyenggaraan Jalan Negeri kepada Kumpulan Wang setiap bulan
melalui JANM ke akaun Bendahari Negeri. Penyaluran peruntukan ini
adalah berdasarkan peruntukan keseluruhan yang telah diluluskan oleh
Kerajaan Persekutuan bagi Pemberian Penyenggaraan Jalan Negeri
tahun berkenaan.
6.1.2 Bagi tempoh suku tahun pertama, tahun kewangan semasa, MOF akan
menyalurkan peruntukan bulanan berdasarkan anggaran (bayaran
pendahuluan). Bagi memudahkan proses, anggaran ditetapkan
berdasarkan purata peruntukan bulanan pada tahun sebelumnya.
Pelarasan akan dibuat oleh MOF setelah perakuan peruntukan daripada
JKR diterima iaitu tidak lewat daripada 31 Mac tahun semasa.
6.1.3 Setelah perakuan daripada JKR disemak dan dipertimbangkan, MOF

akan memuktamadkan dan meluluskan sejumlah peruntukan yang pada
pandangan MOF adalah wajar. Sebarang perbezaan bayaran
pendahuluan dengan peruntukan yang diluluskan akan diselaraskan tidak
lewat dari 31 Mac tahun semasa.
12
6.1.4 Kerajaan Negeri hendaklah mengeluarkan resit terimaan bayaran dan

mengemukakan kepada JANM dan sesalinan kepada NBO, MOF.
6.1.5 Pegawai Pengawal hendaklah memaklumkan jumlah anggaran

peruntukan penyenggaraan jalan negeri yang diluluskan kepada semua
Agensi Pelaksana dan mengemukakan satu salinan Jadual
Perancangan Penyenggaraan kepada NBO, MOF selewat-lewatnya pada
31 Mac pada setiap tahun.
6.1.6 Berdasarkan kepada keputusan MKewN pada 8 Julai 2014, bagi negeri-
negeri yang melepasi paras perbelanjaan 85%, kelayakan tahunan akan
disalurkan sepenuhnya. Manakala, bagi negeri yang tidak melepasi paras
perbelanjaan 85%, peruntukan yang disalurkan adalah berdasarkan
perbelanjaan sebenar pada tahun sebelumnya dan pertimbangan ke atas
penyaluran baki kelayakan akan dibuat selepas prestasi perbelanjaan
suku ketiga melepasi paras 85% tahun yang sama.
6.2 Kumpulan Wang Kepada Agensi Pelaksana
6.2.1 Jawatankuasa Kumpulan Wang hendaklah memastikan agihan

peruntukan dilaksanakan secara cekap terutama dalam menentukan
keutamaan jalan-jalan yang perlu disenggara. Jawatankuasa Kumpulan
Wang juga bertanggungjawab untuk menentukan semua jalan-jalan yang
diperakukan oleh JKR untuk disenggara dapat disediakan peruntukan.
Prinsip yang perlu diambil perhatian adalah seperti berikut:
(i) Agensi Pelaksana perlu mengemukakan permohonan peruntukan

berdasarkan panjang jalan yang telah disahkan dan perancangan
penyenggaraan kepada Pegawai Pengawal tidak lewat dari
31 Januari tahun kewangan yang akan dilaksanakan
penyenggaraan;
13
(ii) semua permohonan yang diterima hendaklah dibawa untuk

pertimbangan dan semakan menyeluruh Jawatankuasa Kumpulan
Wang untuk pertimbangan dan kelulusan; dan
(iii) anggaran peruntukan yang diluluskan hendaklah dimaklumkan

kepada Agensi Pelaksana tidak lewat daripada 31 Mac setiap
tahun dan boleh diagihkan secara sekali gus atau berdasarkan
prestasi perbelanjaan sebenar Agensi Pelaksana.
6.2.2 Pegawai Pengawal hendaklah memastikan semua Agensi Pelaksana

yang mempunyai jalan-jalan yang didaftarkan di dalam Sistem MARRIS
Online disediakan jumlah peruntukan sekurang-kurangnya bersamaan
dengan 10% daripada jumlah panjang jalan yang didaftar dan disahkan
oleh JKR.
6.2.3 Pengawai Pengawal boleh memilih salah satu atau lebih daripada empat
(4) kaedah pengagihan peruntukan kepada setiap Agensi Pelaksana.
6.2.3.1 Pengagihan Melalui Surat Kuasa Belanja
(i) Surat Kuasa Belanja merupakan satu surat kuasa yang

dikeluarkan oleh Pegawai Pengawal yang membenarkan
Agensi Pelaksana untuk membelanjakan sejumlah
peruntukan untuk penyenggaraan jalan.
(ii) Surat Kuasa Belanja perlu menyatakan dengan jelas kod

Kumpulan Wang yang akan dipertanggungkan dan had
jumlah peruntukan yang boleh dibelanjakan untuk tujuan
penyenggaraan jalan bagi tahun berkenaan.
(iii) Had peruntukan yang dibenarkan adalah sepertimana

yang dipersetujui oleh Jawatankuasa Kumpulan Wang.
14
(iv) Semua urusan pelantikan kontraktor atau pembayaran

bagi kerja-kerja yang dilakukan oleh Agensi Pelaksana
akan dilaksanakan oleh Agensi Pelaksana.
(v) Agensi Pelaksana perlu menyimpan semua rekod

berkaitan dengan kerja-kerja yang dilakukan.
(vi) Agensi Pelaksana perlu memastikan jumlah peruntukan

yang diterima dibelanjakan selaras dengan Surat Ikatan
Amanah.
(vii) Agensi Pelaksana hendaklah memastikan rekod

perbelanjaan adalah selaras dengan rekod Kumpulan
Wang di peringkat Pegawai Pengawal.
6.2.3.2 Pengagihan Melalui Jurnal
(i) Penyaluran peruntukan kepada Agensi Pelaksana adalah

melalui transaksi Debit Akaun Kumpulan Wang dan Kredit
Akaun Agensi Pelaksana. Agensi Pelaksana akan
menguruskan semua urusan pembayaran kerja-kerja yang
dilaksanakan.
(ii) Peruntukan akan disalurkan berdasarkan peruntukan

yang diluluskan oleh Jawatankuasa Kumpulan Wang.
(iii) Agihan peruntukan boleh dilaksanakan secara tahunan,

setengah tahun, suku tahun atau bulanan bergantung
kepada keputusan Jawatankuasa Kumpulan Wang.
(iv) Penyata Perbelanjaan perlu disediakan dan dikemukakan

kepada Pegawai Pengawal setiap suku tahun atau mana-
mana tempoh yang dipersetujui.
15
6.2.3.3 Pengagihan Secara Geran
(i) Pegawai Pengawal akan mengeluarkan cek atau bayaran

secara EFT kepada Agensi Pelaksana.
(ii) Pengagihan ini hanya untuk Agensi Pelaksana yang

melibatkan PBT.
(iii) PBT selaku Agensi Pelaksana perlu menyediakan satu

akaun khas untuk memperakaunkan terimaan dan
perbelanjaan penyenggaraan jalan.
(iv) PBT perlu mengemukakan laporan perbelanjaan kepada

Pegawai Pengawal secara berkala mengikut tempoh yang
dipersetujui bersama.
6.2.3.4 Waran Peruntukan
(i) Pegawai Pengawal akan mengeluarkan waran peruntukan

kepada Agensi Pelaksana.
(ii) semua urusan pelantikan kontraktor atau pembayaran

bagi kerja-kerja yang dilakukan oleh Agensi Pelaksana
akan dilaksanakan oleh Agensi Pelaksana.
(iii) Agensi Pelaksana perlu menyimpan semua rekod

berkaitan dengan kerja-kerja yang dilakukan.
(iv) Agensi Pelaksana perlu memastikan jumlah peruntukan

yang diterima dibelanjakan selaras dengan Surat Ikatan
Amanah.
16
6.3 Kerajaan Negeri tidak dibenarkan untuk mewujudkan tatacara pengagihan selain
yang dinyatakan dalam Garis Panduan ini kecuali dengan persetujuan
Jawatankuasa Pengurusan Pemberian Penyenggaraan Jalan Negeri atau MKewN.
6.4 Kerajaan Negeri yang menyediakan peruntukan penyenggaraan jalan di bawah

peruntukan pembangunan atau mengurus negeri dan kemudian menjurnalkan
peruntukan dari Kumpulan Wang kepada Akaun Hasil Negeri dalam tempoh
tertentu mestilah memastikan hanya peruntukan yang telah dibelanjakan sahaja
boleh dijurnalkan.
7. PERBELANJAAN YANG DIBENARKAN
7.1 Semua peruntukan yang diluluskan oleh Kerajaan Persekutuan bagi tujuan
penyenggaraan jalan negeri mestilah digunakan bagi tujuan aktiviti penyenggaraan
jalan yang dijelaskan di dalam Perlembagaan Persekutuan dan kategori
penyenggaraan jalan negeri seperti di perenggan 11 Garis Panduan ini.
7.2 Pegawai Pengawal walau bagaimanapun dibenarkan untuk memperuntukkan

pemberian ini bagi tujuan berikut:
(i) untuk membiayai perbelanjaan pengurusan berkaitan dengan

penyenggaraan jalan negeri dengan had tidak melebihi 5% daripada jumlah
perbelanjaan sebenar penyenggaraan jalan tahun sebelumnya atau
RM5 juta, mana yang lebih rendah; dan
(ii) untuk membiayai penyenggaraan jalan yang tidak mencapai piawaian

minimum JKR dan tidak didaftar di dalam Sistem MARRIS Online dengan
had perbelanjaan dibenarkan tidak melebihi 20% daripada jumlah
perbelanjaan sebenar penyenggaraan jalan tahun sebelumnya atau
RM50 juta, mana yang lebih rendah yang turut merangkumi perbelanjaan
bagi perkara-perkara berikut:
17
(a) penyenggaraan jalan/ jambatan/ pembetung (culvert)/ parit/

longkang/ cerun;
(b) penyediaan atau pengalihan utiliti; dan
(c) penyenggaraan, pemeliharaan dan pemuliharaan pokok-pokok di
bahu jalan termasuk aktiviti merawat dan membaja.
7.3 Perbelanjaan pengurusan berkaitan dengan penyenggaran jalan negeri bermaksud

perbelanjaan tidak langsung seperti emolumen kakitangan kontrak, pembelian
peralatan penyenggaraan dan pembelian peralatan pejabat penyenggaraan kecuali
kenderaan pejabat.
7.4 Jalan yang tidak mencapai piawaian minimum JKR dan tidak didaftar di dalam
Sistem MARRIS Online adalah seperti Jalan Kampung, Jalan Lorong Belakang dan
Jalan Ke Kawasan Pertanian yang lebarnya kurang dari 8 kaki.
8. PENDAFTARAN JALAN DALAM MALAYSIAN ROAD INFORMATION SYSTEM

ONLINE (Sistem MARRIS Online)
8.1 Hanya jalan-jalan negeri yang berdaftar dalam Sistem MARRIS Online layak untuk
disediakan pemberian penyenggaraan jalan negeri.
8.2 Jumlah pemberian yang akan diperuntukkan pada setiap negeri adalah
berdasarkan jumlah panjang jalan yang berdaftar di dalam Sistem MARRIS Online
pada 31 Disember tahun sebelumnya tertakluk kepada kemampuan kewangan
Kerajaan pada tahun semasa.
8.3 Agensi Pelaksana hendaklah mendaftarkan jalan negeri dalam Sistem MARRIS
Online dan mendapat perakuan peringkat pertama selewat-lewatnya pada
31 Oktober dan perakuan kedua (pengesahan) selewat-lewatnya pada
31 Disember setiap tahun bagi membolehkan jalan tersebut diambil kira dalam
perakuan peruntukan penyenggaraan jalan negeri tahun berikutnya.
8.4 Bagi jalan yang pertama kali didaftarkan, Agensi Pelaksana hendaklah memastikan
jalan tersebut telah siap dibina dan mempunyai Sijil Siap Secara Praktikal (CPC).
18
8.5 Semua kategori jalan baru yang didaftarkan perlu mempunyai maklumat seperti
berikut:
(a) Nama Jalan;

(b) Panjang dan Lebar Jalan;
(c) Koordinat GPS ;
(d) Lebar Jalan dan Bahu Jalan;
(e) Ukuran; dan
(f) Jenis Permukaan Jalan (Surface Road Type – SRT)
8.6 Pihak JKR Negeri hendaklah mengambil tindakan untuk mengemaskini daftar jalan-
jalan sedia ada dalam Sistem MARRIS Online bagi negeri masing-masing untuk
dilengkapkan dengan maklumat koordinat GPS.
8.7 Proses pendaftaran hendaklah dilaksanakan oleh JKR Negeri atau mana-mana
agensi yang dibenarkan ke dalam Sistem MARRIS Online. Pihak JKR Negeri
hendaklah memastikan tiada maklumat bertindih bagi mengelak sebarang
pembaziran peruntukan.
8.8 Bagi jalan yang bukan di bawah kawalan JKR tetapi telah dipersetujui untuk
disenggara, pegawai agensi berkenaan adalah dibenarkan untuk mendaftar dan
maklumat berkenaan hendaklah diperaku dan disahkan oleh JKR Negeri.
8.9 Bahagian Teknologi Maklumat (BTM), MOF akan menjana maklumat jalan negeri
yang disahkan sebagai satu Laporan Jalan Negeri dan mengemukakan maklumat
tersebut kepada Ibu Pejabat JKR tidak lewat dari 31 Januari tahun semasa bagi
data-data yang dikunci masuk ke dalam Sistem MARRIS Online sehingga
31 Disember tahun sebelumnya.
8.10 Ibu Pejabat JKR akan menyediakan perakuan peruntukan berdasarkan maklumat
pendaftaran jalan telah disahkan dan dijana oleh Sistem MARRIS Online. Anggaran
peruntukan yang diperakukan oleh JKR pada tahun berkenaan hendaklah
dikemukakan kepada NBO, MOF tidak lewat dari 28 Februari tahun tersebut.
19
8.11 Bagi tujuan memastikan kesahihan data jalan yang telah disahkan oleh JKR Negeri
adalah tepat sebagaimana keadaan jalan di tapak, pihak Ibu Pejabat JKR
hendaklah mengadakan sesi pengauditan sekurang-kurangnya sekali setahun.
Sesalinan laporan mengenai pengauditan perlu dikemukakan kepada NBO, MOF.
8.12 Bagi memastikan tahap pematuhan serta tadbir urus yang tinggi dalam
usaha mewujudkan data pendaftaran yang dikemaskini, tepat dan tidak diragui di
peringkat Kerajaan Negeri, maka perkara-perkara berikut perlu dipatuhi
sepenuhnya:
(a) supaya Audit Dalaman ke atas agensi pelaksana diwujudkan di peringkat

negeri dan diterajui bersama oleh Pegawai Kewangan Negeri dan pihak JKR
Negeri. Pelaksanaan audit dalaman peringkat negeri perlu dilaksanakan
terlebih dahulu sebelum pelaksanaan audit di peringkat pusat. Tatacara
pelaksanaan audit dalaman hendaklah merujuk kepada Prosedur Audit
Dalaman di dalam Sistem Pengurusan Bersepadu (SPB) JKR Malaysia;
(b) supaya Pegawai Kewangan Negeri dan pihak JKR Negeri membuat
pelarasan bersama pihak PBT dan agensi yang terlibat bagi menentukan
pihak yang bertanggungjawab mengemaskini data MARRIS untuk
mengelakkan pertindihan data; dan
(c) supaya Pegawai Kewangan Negeri dan JKR Negeri perlu memastikan
pelarasan data di peringkat negeri adalah teratur bagi menjamin integriti
setiap data yang didaftarkan di dalam Sistem MARRIS Online adalah
menepati keadaan sebenar.
9. SPESIFIKASI PENDAFTARAN DAN KELAYAKAN JALAN NEGERI
9.1 Lebar Minimum Yang Layak Mendapat Pemberian
9.1.1 Bagi Jalan Raya Negeri dan Jalan Raya Bandaran, lebar permukaan jalan
mestilah tidak boleh kurang daripada 4.27m, lebar bahu jalan bagi Jalan
Raya Negeri adalah tidak boleh kurang daripada 1.53m untuk setiap kiri
20
dan kanan manakala bagi Jalan Raya Bandaran adalah tidak boleh
kurang daripada 1.53m untuk hasil jumlah lebar bahu jalan kiri dan kanan,
dan rezab jalan tidak boleh kurang daripada 12.19m.
9.1.2 Bagi Jalan Kawasan Perumahan Kos Rendah, untuk laluan keluar/ masuk
lebar permukaan jalan mestilah tidak boleh kurang daripada 6.10m, lebar
bahu jalan tidak boleh kurang daripada 1.53m kiri dan kanan, dan rizab
jalan tidak boleh kurang daripada 20.12m. Manakala bagi laluan dalam;
lebar permukaan jalan mestilah tidak boleh kurang daripada 4.27m, lebar
bahu jalan tidak boleh kurang daripada 1.53m kiri dan kanan, dan rizab
jalan tidak boleh kurang daripada 9.14m.
9.1.3 Bagi Lorong Belakang, lebar permukaan jalan mestilah tidak boleh kurang
daripada 3.00m dan tidak memerlukan lebar bahu jalan berserta rizab
jalan.
9.1.4 Bagi Jalan Kampung, Jalan Pertanian dan Jalan Pulau Pelancongan,
lebar permukaan jalan adalah di antara 2.44m - 4.27m dan tidak
memerlukan lebar bahu jalan berserta rizab jalan.
9.1.5 Jalan-jalan sub standard yang telah didaftarkan dalam Sistem MARRIS
Online sebelum tahun 2012 masih diambil kira dalam pengiraan
peruntukan penyenggaraan jalan negeri untuk setiap tahun. Lebar
minimum permukaan jalan bagi kategori Jalan sub standard adalah di
antara 3.05m - 4.27m.
9.2 Ketebalan Minimum Permukaan Jalan Yang Layak Mendapat Pemberian
9.2.1 SRT I: Premix/ Concrete/ Interlocking Block
(i) Ketebalan minimum lapisan premix/ concrete/ Interlocking Block bagi

kategori Jalan Raya Negeri/ Bandaran, Jalan Kawasan Perumahan
Kos Rendah, Lorong Belakang, hendaklah tidak kurang daripada
100mm.
21
(ii) Ketebalan minimum lapisan premix/ concrete/ Interlocking Block bagi

kategori Jalan Kampung, Jalan Pertanian dan Jalan Pulau
Pelancongan hendaklah tidak kurang daripada 50mm.
(iii) Spesifikasi kerja premix/ concrete/ Interlocking Block ini hendaklah

mematuhi spesifikasi piawai kerja jalan JKR bagi semua kategori
jalan negeri.
9.2.2 SRT II: Gravel
(i) Ketebalan minimum lapisan Gravel/ chip seal bagi kategori Jalan
Raya Negeri/ Bandaran, Jalan Kawasan Perumahan Kos Rendah
(Jalan Masuk) tidak kurang daripada 150mm.
(ii) Ketebalan minimum lapisan Gravel tidak kurang daripada 100mm

manakala chip seal tidak kurang daripada 20mm bagi kategori laluan
dalam Jalan Kawasan Perumahan Kos Rendah (Jalan Dalam),
Lorong Belakang, Jalan Kampung, Jalan Pertanian dan Jalan Pulau
Pelancongan.
(iii) Spesifikasi kerja Gravel/ chip seal ini hendaklah mematuhi

spesifikasi piawai kerja jalan JKR bagi semua kategori jalan negeri.
9.2.3 SRT III: Laterite/ Earth
(i) Ketebalan minimum lapisan Laterite/ Earth bagi kategori Jalan

Raya Negeri/ Bandaran, Jalan Kawasan Perumahan Kos Rendah,
Lorong Belakang, Jalan Kampung, Jalan Pertanian dan Jalan
Pulau Pelancongan tidak kurang daripada 100mm.
(ii) Spesifikasi kerja Laterite/ Earth ini hendaklah mematuhi spesifikasi

piawai kerja jalan JKR bagi semua kategori jalan negeri kecuali
kategori Jalan Pertanian.
22
9.3 Jadual Kriteria Minimum Mengikut Kategori Jalan adalah seperti di LAMPIRAN 8.
9.4 Spesifikasi Piawai Kerja Jalan
9.4.1 Semua pembinaan jalan negeri adalah berdasarkan spesifikasi piawai

kerja jalan yang terkini pada masa tersebut ditetapkan oleh pihak JKR.
Walau bagaimanapun, ianya adalah tidak terikat bagi kategori Jalan
Pertanian berjenis permukaan SRT III (Laterite/ Earth).
9.4.2 Kelayakan untuk pendaftaran jalan negeri bagi kategori Jalan Kawasan
Perumahan Kos Rendah hanyalah untuk jalan-jalan dikawasan
perumahan bertaraf kos rendah sahaja contohnya seperti jalan di
kawasan Perumahan Rakyat Termiskin dan jalan di kawasan flat kos
rendah.
9.5 Tapak Jalan
9.5.1 Semua pembinaan jalan hendaklah berada di atas rizab jalan.
9.5.2 Jalan Kampung dan Jalan Pertanian yang dibina di atas tanah berstatus
izin lalu hendaklah mendapat kelulusan secara rasmi dari pihak Pejabat
Tanah dan Daerah untuk penerimaan kelayakan pemberian peruntukan
penyenggaraan jalan negeri.
10. KAEDAH PENGIRAAN PEMBERIAN PENYENGGARAAN JALAN NEGERI
10.1 Pengiraan yang digunapakai adalah berasaskan kepada prinsip pengiraan yang
telah diluluskan oleh MKewN pada Mesyuarat Bil. 1 Tahun 1989.
10.2 Prinsip pengiraan yang digunakan bagi membuat pengiraan pemberian

penyenggaraan jalan-jalan negeri ini adalah berdasarkan kepada jumlah kos
pekerja, bahan dan loji yang digunakan bagi setiap aktiviti penyenggaraan jalan
mengikut kategori jalan. Setiap jalan negeri yang terlibat untuk kerja-kerja
23
penyenggaraan adalah perlu memenuhi penetapan syarat-syarat pada Kriteria

Am Berasaskan Perlembagaan Persekutuan untuk semua Kategori Jalan dan
Kriteria Khas Mengikut Kategori Jalan sebagaimana yang dinyatakan dalam Garis
Panduan ini.
10.3 Formula pengiraan perbatuan penyenggaraan jalan-jalan negeri adalah seperti di

LAMPIRAN 9.
11. KATEGORI PENYENGGARAAN JALAN NEGERI
Penyenggaraan jalan negeri adalah penyenggaraan jalan yang mengikut Spesifikasi

Piawaian Kerja oleh JKR yang terkini yang terbahagi kepada empat (4) kategori utama
seperti berikut:
11.1 Penyenggaran Rutin (Berjadual)
Kerja-kerja penyenggaraan rutin adalah kerja penyenggaraan yang dijalankan

mengikut tempoh masa yang telah ditetapkan, contohnya:
(i) Penyenggaraan pavemen jalan (tampal jalan).

(ii) Penyenggaraan bahu jalan.
(iii) Kerja-kerja pemotongan rumput/ landskap.
(iv) Penyenggaraan perabot jalan.
(v) Penyenggaraan pembetung dan jambatan.
(vi) Pembersihan longkang tepi jalan.
(vii) Penyenggaraan cerun (semula jadi dan buatan manusia).
(viii) Penyenggaraan jejambat/ jejantas.
(ix) Penyenggaraan terowong.
(x) Penyenggaraan sistem mekanikal seperti pam.
11.2 Penyenggaraan Berkala
Kerja-kerja yang memerlukan pemeriksaan dan penilaian sebelum dilaksanakan,

contohnya:
24
(i) Menyenggara pavemen jalan (menurap semula jalan) dan membaik pulih
struktur pavemen jalan.
(ii) Mengganti perabot jalan.
(iii) Mengecat jalan.
(iv) Mengganti saliran.
(v) Membaiki cerun (atas dan bawah).
(vi) Membaiki jambatan dan pembetung yang menghubungkan
jalan.
(vii) Menyenggara, memelihara dan memulihara pokok-pokok di bahu jalan
termasuk aktiviti merawat dan membaja.
(viii) Menyenggara persimpangan jalan.
(ix) Melaksanakan ujian ketahanan jalan.
(x) Menyenggara lampu jalan dan lampu isyarat.
(xi) Membersih permukaan jalan bagi kategori jalan raya negeri (sapuan jalan).
11.3 Penyenggaraan Kecemasan
Kerja-kerja luar jangka yang memerlukan tindakan segera, contohnya:
(i) Pokok tumbang.

(ii) Tanah/ cerun/ tembok penahan runtuh.
(iii) Jalan mendap.
(iv) Kegagalan benteng.
(v) Pembetung dan perparitan runtuh.
(vi) Banjir.
(vii) Tumpahan bahan-bahan kimia, toksik, bahan konkrit atau
lain-lain kerja yang melibatkan keselamatan pengguna jalan
raya yang terancam secara serius.
11.4 Penyenggaraan Pencegahan (Preventive)
Kerja-kerja tindakan awal yang perlu dilaksanakan bagi mengekalkan fungsi asal
elemen jalan sedia ada yang mana kelewatan mengambil tindakan tersebut boleh
25
menyebabkan implikasi kewangan yang tinggi dan boleh membahayakan

keselamatan pengguna jalan raya.
(i) Kajian Cerun.

(ii) Kajian Ketahanan.
(iii) Kajian Lalu Lintas.
11.5 Penyenggaraan Cerun
11.5.1 Penyenggaraan cerun (semula jadi dan buatan manusia) hendaklah

dikategorikan di bawah penyenggaraan rutin dan penyenggaraan berkala.
Skop kerja penyenggaraan rutin cerun adalah bagi kerja pemotongan
rumput serta pembersihan pohon renek. Manakala, bagi longkang
mendatar (horizontal drains) dan weep holes perlu dijalankan
pembersihan 2 kali setahun. Skop kerja penyenggaraan berkala pula
melibatkan kerja pembaikan cerun runtuh.
11.5.2 Mesyuarat MKewN Tahun 2021 telah bersetuju supaya had ketinggian
bagi kerja pembaikan/ penyenggaraan cerun yang ditetapkan di bawah
Pemberian MARRIS dimansuhkan bagi memudahkan pelaksanaan di
peringkat negeri. Oleh yang demikian, Pegawai Kewangan Negeri selaku
Pegawai Pengawal Pemberian MARRIS adalah bertanggungjawab
menentukan perbelanjaan Pemberian MARRIS berdasarkan keutamaan/
kesegeraan sesuatu projek, termasuk bagi kerja-kerja penyenggaraan
yang melibatkan cerun.
11.5.3 Walau bagaimanapun, bagi cadangan dan kaedah pembaikan cerun yang
melebihi 6 meter atas atau 6 meter ke bawah serta melibatkan kerja
pembaikan kritikal atau bersifat major, perlu mendapatkan perkhidmatan
Jurutera Perunding Bertauliah dengan Perakuan Amalan (PEPC) dalam
bidang Kejuruteraan Awam. Ini kerana sebarang kelulusan rekabentuk
dan pengemukaan lukisan perlu disahkan oleh PEPC. Untuk Jalan
Negeri di bawah seliaan JKR Negeri, cadangan rekabentuk dan kaedah
26
pembaikan hendaklah dirujuk kepada Cawangan Kejuruteraan Cerun,

JKR untuk semakan dan ulasan.
11.5.4 Takrifan pembaikan kritikal atau bersifat major perlulah mempunyai salah
satu kriteria seperti di bawah:
(i) terdapat kesan runtuhan batuan dan/atau boulders di kaki cerun;

(ii) kegagalan cerun melebihi 1 berm;
(iii) kegagalan keseluruhan cerun iaitu melepasi ketinggian cerun
(extending height of slope);
(iv) kegagalan permukaan cerun dan sistem saliran cerun tambakan;
(v) kegagalan cerun dan terdapat keretakan dan/ atau mendapan
jalan; dan
(vi) kegagalan cerun dan jalan serta perlu disediakan jalan
penghubung.
12. KELAYAKAN PENDAFTARAN KATEGORI JALAN NEGERI MENGIKUT AGENSI
12.1 Proses pendaftaran jalan merupakan aktiviti penting dalam program

penyenggaraan jalan negeri. Oleh itu, bagi membolehkan pendaftaran adalah
menyeluruh dan melibatkan semua kategori jalan, Jadual di bawah menyenaraikan
agensi-agensi yang bertanggungjawab bagi setiap kategori jalan.
Agensi Pendaftaran
Kategori Jalan
JKR MB/MP MD JPS PD
Jalan Raya Negeri •
Jalan Raya Bandaran • •
Jalan Kawasan Perumahan Kos • • •
Rendah
Lorong Belakang • • •
Jalan Pertanian • •
Jalan Kampung • • • •
Jalan Pulau Pelancongan • • •
27
Petunjuk :
JKR : Jabatan Kerja Raya
MB/MP : Majlis Bandaraya / Majlis Perbandaran
MD : Majlis Daerah
JPS : Jabatan Pengairan dan Saliran
PD : Pejabat Daerah
12.2 Pihak JKR Negeri perlu membuat penyelarasan bagi mengelakkan berlakunya
pertindihan pendaftaran jalan oleh Agensi Pelaksana di peringkat daerah.
13. CARTA ALIR PROSES KERJA SISTEM MARRIS ONLINE
13.1 Kaedah aliran proses kerja bagi semua kategori jalan negeri adalah seperti di
LAMPIRAN 10.
14. KAEDAH PENGUKURAN JALAN RAYA NEGERI UNTUK PENDAFTARAN SISTEM

MARRIS ONLINE
14.1 Kaedah Pengukuran Panjang Dan Lebar Jalan
14.1.1 Jalan Tunggal (Single Carriageway)
Panjang Jalan - diukur daripada titik tengah pada garisan tengah (center
line) bagi Jalan A ke titik tengah pada garisan tengah (center line) bagi
Jalan B (sila rujuk RAJAH 15.1.1 (A),(B) & (C)).
Lebar Jalan - diukur dari titik dalam garisan tepi jalan (edge line) sebelah
kiri ke titik dalam garisan tepi jalan (edge line) sebelah kanan (sila rujuk
RAJAH 15.1.1(A), (B) & (C)).
Bagi jalan yang mempunyai parkir kenderaan bersebelahan, pengukuran

lebar jalan adalah termasuk dengan parkir kenderaan tersebut.
28
RAJAH 15.1.1 (A): Jalan Tunggal (Single Carriageway) bersambung dengan Jalan Tunggal
(Single Carriageway)
Koordinat Mula
Jalan A
PENGUKURAN
LEBAR JALAN
PENGUKURAN
PANJANG JALAN
Jalan B
Koordinat Akhir
29
RAJAH 15.1.1 (B): Jalan Tunggal (Single Carriageway) bersambung dengan Jalan Berkembar
(Dual Carriageway)
Koordinat Mula
Jalan A
PENGUKURAN
LEBAR JALAN
PENGUKURAN
PANJANG JALAN
Jalan B
Koordinat Akhir
30
RAJAH 15.1.1 (C): Jalan Berkembar (Dual Carriageway) bersambung dengan Jalan
Berkembar (Dual Carriageway)
Koordinat Mula
Jalan A
PENGUKURAN
LEBAR JALAN
PENGUKURAN
PANJANG JALAN
Jalan B
Koordinat Akhir
14.1.2 Jalan Berkembar (Dual Carriageway)
Panjang Jalan - diukur daripada titik tengah pada garisan tengah (center
line) lorong yang pertama bagi Jalan A ke titik tengah pada garisan tengah
(center line) lorong yang pertama bagi Jalan B (sila rujuk RAJAH 15.1.2).
Lebar Jalan - diukur dari titik dalam garisan tepi jalan (edge line) sebelah
kiri ke titik tengah pada garisan tengah (center line) bagi lorong sama jalan
tersebut (sila rujuk RAJAH 15.1.2).
Bagi jalan yang mempunyai parkir kenderaan bersebelahan, pengukuran

lebar jalan adalah termasuk dengan parkir kenderaan tersebut.
31
RAJAH 15.1.2: Jalan Berkembar (Dual Carriageway) bersambung dengan Jalan Berkembar
(Dual Carriageway)
Koordinat Mula
Jalan A
PENGUKURAN
PANJANG JALAN
PENGUKURAN LEBAR JALAN
Jalan B
Koordinat Akhir
14.1.3 Jalan Pusing Keliling (Roundabout)
Panjang Jalan - Panjang jalan bagi Jalan Pusing Keliling adalah sama
dengan ukur lilit luar bulatan pada garisan hujung (edge line) dan ukur
lilit dalam bulatan pada garisan hujung (edge line) serta jumlah panjang
tersebut dipuratakan (jumlah ukur lilit dibahagi dua) (sila rujuk RAJAH
15.1.3).
32
Lebar Jalan - Lebar jalan diukur dari titik dalam garisan bulatan dalam ke
titik dalam garisan bulatan luar secara bersudut tepat diantara kedua-dua
garisan hujung (edge line) (sila rujuk RAJAH 15.1.3).
RAJAH 15.1.3: Jalan Pusing Keliling (Roundabout)
Panjang jalan di bulatan = ½ (A+B)
A adalah ukur lilit garisan Putih

bulatan luar.
B adalah ukur lilit garisan Putih

bulatan dalam.
33
14.1.4 Kaedah Pengukuran Lebar Bahu Jalan Pada Kedudukan

Longkang Yang Berbeza
Lebar Bahu Jalan
- diukur dari titik luar garisan tepi jalan (edge line) ke garisan tepi
longkang (sila rujuk RAJAH 15.1.4 (A)-15.1.4 (C)).
- pendaftaran jenis bahu jalan adalah bergantung kepada jenis

permukaan bahu jalan berkenaan dan sekiranya terdapat dua jenis
permukaan bahu jalan pada seksyen/ lokasi yang sama, ia dikira
berdasarkan jenis permukaan yang dominan (yang
paling banyak).
RAJAH 15.1.4 (A): Lebar Bahu Jalan Berdasarkan Kepada Kedudukan Longkang
(Kedudukan Longkang Di Hujung)
34
RAJAH 15.1.4 (B): Lebar Bahu Jalan Berdasarkan Kepada Kedudukan Longkang
(Kedudukan Longkang Di Tengah)
35
RAJAH 15.1.4 (C): Lebar Bahu Jalan Berdasarkan Kepada Kedudukan Longkang
(Kedudukan Longkang Dipermulaan)
14.1.5 Kaedah Pengukuran Lebar Median Bagi Jalan Berkembar
Lebar Median - Lebar pengukuran median adalah termasuk

rizab median diukur dari titik tengah garisan tepi
jalan (edge line) ke titik tengah garisan tepi jalan
(edge line) bersebelahan.
- Pendaftaran jenis median adalah bergantung

kepada jenis permukaan median berkenaan
dan sekiranya terdapat dua jenis permukaan
median pada seksyen/ lokasi yang sama, ianya
36
dikira berdasarkan jenis permukaan yang

dominan (yang paling banyak).
RAJAH 15.1.5 (A): Pengukuran lebar median bagi Jalan Berkembar
LEBAR MEDIAN
LEBAR MEDIAN
15. JAWATANKUASA PENGURUSAN PEMBERIAN PENYENGGARAAN JALAN

NEGERI
15.1 Jawatankuasa yang dinamakan Jawatankuasa Pengurusan Pemberian

Penyenggaraan Jalan Negeri (JPP MARRIS) diwujudkan bagi membincangkan
hal ehwal pentadbiran dan isu-isu berkaitan dengan pemberian penyenggaraan
jalan negeri supaya dapat diselesaikan dengan lebih cepat tanpa perlu merujuk
kepada MKewN.
37
15.2 Terma Rujukan Jawatankuasa ini adalah seperti berikut:
(i) membincang dan mencadangkan penyelesaian ke atas isu-isu berkaitan

penyenggaraan jalan negeri;
(ii) membincang dan menimbang permohonan pengecualian ke atas garis

panduan ini;
(iii) memperakukan kepada MKewN sebarang cadangan penambahbaikan yang

melibatkan pindaan ke atas garis panduan atau undang-undang berkaitan;
(iv) mencadangkan kepada MKewN bentuk tindakan ke atas mana-mana negeri

yang gagal mematuhi garis panduan ini; dan
(v) meluluskan penambahbaikan yang melibatkan tafsiran istilah dan spesifikasi

pendaftaran dan kelayakan jalan negeri sebagai contoh ketebalan minimum
permukaan jalan, spesifikasi piawai kerja dan tapak jalan.
15.3 Keahlian Jawatankuasa ini hendaklah terdiri daripada:
(i) Pengerusi - Ketua Setiausaha Perbendaharaan atau wakil;
(ii) Ahli Jawatankuasa:
(a) Ketua Audit Negara atau wakil;

(b) Ketua Pengarah JKR atau wakil;
(c) Akauntan Negara Malaysia atau wakil;
(d) Peguam Cara Perbendaharaan;
(e) Empat (4) orang wakil Kerajaan Negeri yang terdiri daripada
Pegawai Kewangan Negeri bagi Semenanjung, Setiausaha
Kewangan Negeri Sarawak atau Setiausaha Tetap Kementerian
Kewangan Sabah; dan
(iii) Setiausaha - Pengarah Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan
38
15.4 Wakil Kerajaan Negeri hendaklah dilantik daripada kalangan Pegawai Kewangan
Negeri bagi Semenanjung, Setiausaha Kewangan Negeri Sarawak atau
Setiausaha Tetap Kementerian Kewangan Sabah bagi setiap tempoh dua (2)
tahun yang dipilih berdasarkan zon seperti berikut:
(i) Zon 1 - Perlis, Kedah, Pulau Pinang dan Perak;

(ii) Zon 2 - Kelantan, Terengganu dan Pahang;
(iii) Zon 3 - Selangor, Negeri Sembilan, Melaka dan Johor; dan
(iv) Zon 4 - Sabah dan Sarawak
15.5 Jawatankuasa ini hendaklah bermesyuarat tertakluk kepada keperluan atau

sekurang-kurangnya sekali dalam setahun.
Pindaan Garis Panduan ini berkuat kuasa mulai 1 Julai 2022.
PUTRAJAYA
39
LAMPIRAN 1
Peruntukan Bahagian 2 Jadual Kesepuluh Perlembagaan Persekutuan adalah

seperti berikut:
“2. Pemberian jalan Negeri yang kena dibayar kepada setiap Negeri Tanah
Melayu berkenaan dengan sesuatu tahun kewangan hendaklah dihitung
dengan mendarabkan-
(a) kos purata bagi sesuatu Negeri untuk menyenggarakan sebatu jalan
Negeri mengikut standard minimum yang ditentukan bagi jalan-jalan
Negeri di dalam Negeri yang berkenaan oleh Kerajaan Persekutuan
selepas berunding dengan Majlis Kewangan Negara; dengan
(b) sekian panjang perbatuan jalan-jalan Negeri di dalam Negeri itu

yang layak mendapat pemberian.
3. Bagi maksud seksyen 2–
(a) perbatuan jalan-jalan Negeri di dalam sesuatu Negeri ialah perbatuan

jalan-jalan Negeri itu yang ada pada tiga puluh satu hari bulan
Disember dalam tahun kewangan yang terdahulu, dan kos purata
yang disebut dalam perenggan (a) seksyen itu ialah kos purata di
dalam Negeri itu yang dihitung dalam tahun kewangan yang
terdahulu; dan
(b) penyenggaraan jalan-jalan Negeri ertinya pemeliharaan, penjagaan

dan pemulihan jalan-jalan Negeri, perabot tepi jalan, jambatan,
jejambat atau pembentung yang menjadi sebahagian daripada jalan
itu atau yang bersambung dengannya dengan seberapa hampir yang
mungkin dengan keadaan asalnya sebagaimana yang dibina atau
sebagaimana yang dibaiki kemudiannya.
4. Sesuatu batang jalan Negeri, jika jalan itu sebenarnya disenggarakan oleh
Jabatan Kerja Raya Negeri itu mengikut standard minimum atau yang lebih
tinggi daripadanya sebagaimana yang disebut dalam seksyen 2(a) dan
sesuatu batang mana-mana jalan di dalam had kawasan sesuatu pihak
berkuasa tempatan jika jalan itu diperakui oleh Jabatan Kerja Raya Negeri
itu sebagai termasuk dalam standard kelayakan dan disenggarakan
mengikut standard minimum atau yang lebih tinggi daripadanya
sebagaimana yang disebut dalam seksyen 2(a) layak mendapat pemberian.
5. Dalam bahagian ini dalam Jadual ini. ‘jalan Negeri’ ertinya mana-mana jalan
awam, selain jalan persekutuan, dan mana-mana jalan lain, selain jalan
persekutuan, yang boleh dilalui oleh orang ramai.
40
6. (1) Pemberian jalan Negeri yang kena dibayar kepada Sabah atau Sarawak
dalam setiap tahun 1964 dan 1965 hendaklah dibayar mengikut kadar
RM4,500 sebatu berkenaan dengan perbatuan di Sabah sepanjang
1,151 batu dan di Sarawak mengikut apa-apa amaun sebagaimana yang
dipersetujui antara Kerajaan Persekutuan dengan Kerajaan Negeri.
(2) Selepas itu, seksyen 2 hingga 5 hendaklah terpakai bagi pemberian

jalan Negeri yang kena dibayar sedemikian dengan ubah suaian yang
berikut:
(a) standard minimum yang disebut dalam seksyen 2(a) ialah

standard minimum yang ditentukan bagi jalan-jalan Negeri di
dalam Negeri itu; dan
(b) mana-mana batang jalan yang disenggarakan oleh sesuatu pihak

berkuasa tempatan atas perbelanjaan Negeri hendaklah dikira
sebagai disenggarakan oleh Jabatan Kerja Raya Negeri itu.”
41
LAMPIRAN 2
SURAT IKATAN AMANAH BAGI

KUMPULAN WANG AMANAH YANG DITUBUHKAN DI BAWAH SEKSYEN 10
AKTA TATACARA KEWANGAN, 1957
(kecuali Sarawak menggunapakai Financial Procedure (Contingencies and Trust
Funds) Ordinance, 1963)
KUMPULAN WANG AMANAH PENYENGGARAAN JALAN RAYA NEGERI ........................

(nama negeri)
DENGAN SURAT IKATAN AMANAH ini yang dibuat pada ........ (tarikh Kumpulan Wang
ditubuhkan)..., maka dengan ini suatu amanah diwujudkan, iaitu Kumpulan Wang Amanah
Penyenggaraan Jalan Negeri ...... yang bertujuan untuk mengawal pengurusan suatu
Kumpulan Wang, yang ditubuhkan di bawah Seksyen 10(1)(a), Akta Tatacara Kewangan 1957
(kemudian daripada ini disebut sebagai 'Kumpulan Wang').
BAHAWASANYA Pegawai Kewangan Negeri / Setiausaha Kewangan Negeri Sarawak /

Setiausaha Tetap Kementerian Kewangan Sabah, pada menjalankan kuasanya di bawah
Seksyen 10(2), Akta Tatacara Kewangan 1957, membuat peruntukan mengenai pengurusan
Kumpulan Wang ini dan perkara-perkara lain yang berkaitan dengannya.
MAKA SURAT IKATAN AMANAH ini menyaksikan seperti berikut:
Tujuan Kumpulan Wang
1. Kumpulan Wang ini adalah bertujuan untuk memperakaunkan semua terimaan dan
perbelanjaan daripada Peruntukan Pemberian Kerajaan Persekutuan berdasarkan Perkara
109(1)(b), Perlembagaan Persekutuan yang digunakan untuk penyenggaraan jalan negeri.
Pentadbiran Kumpulan Wang
2. Pegawai Pengawal Kumpulan Wang ini ialah Pegawai Kewangan Negeri / Setiausaha
Kewangan Negeri Sarawak/ Setiausaha Tetap Kementerian Kewangan Sabah.
42
Kumpulan Wang ini hendaklah ditadbir oleh satu Jawatankuasa yang kemudian daripada ini
disebut sebagai “Jawatankuasa Kumpulan Wang”, yang keanggotaannya adalah terdiri
daripada:
(i) Pegawai Kewangan Negeri/ Pengerusi

Setiausaha Tetap Kementerian Kewangan Sabah
(ii) Timbalan Pegawai Kewangan Negeri/ Timbalan Pengerusi
Timbalan Setiausaha Kewangan Negeri Sarawak
Timbalan Setiausaha Tetap Kementerian Kewangan Sabah
(iii) Pengarah Jabatan Kerja Raya atau wakilnya Ahli
(iv) Bendahari Negeri/ Akauntan Negeri atau wakilnya Ahli
(v) Lain-lain ahli yang dilantik oleh negeri Ahli
(vi) Ketua Penolong Pegawai Kewangan Negeri/ Setiausaha

mana-mana pegawai yang sesuai
3. Pelantikan Jawatankuasa Kumpulan Wang adalah atas nama jawatan pegawai

tersebut.
4. Fungsi dan tanggungjawab Jawatankuasa Kumpulan Wang adalah sebagaimana yang

dipertanggungkan oleh Surat Ikatan Amanah ini, atau yang ditetapkan oleh Pegawai
Kewangan Negeri/ Setiausaha Kewangan Negeri Sarawak/ Setiausaha Tetap Kementerian
Kewangan Sabah dari semasa ke semasa, tertakluk kepada peruntukan undang-undang.
Bidang tugas Jawatankuasa Kumpulan Wang adalah seperti berikut:
4.1 memutuskan dasar dan tatacara berhubung dengan penerimaan dan

penggunaan wang dalam Kumpulan Wang ini selaras dengan tujuan
penubuhan Kumpulan Wang termasuk kerja-kerja kecemasan;
4.2 menentukan semua laporan dan penyata berhubung dengan Kumpulan Wang
disediakan dan dikemukakan sebagaimana yang ditetapkan dalam Surat Ikatan
Amanah, Arahan Perbendaharaan, Pekeliling Perbendaharaan dan lain-lain
peraturan Kerajaan yang berkuat kuasa semasa;
4.3 meluluskan Anggaran Perbelanjaan Tahunan Kumpulan Wang dan Anggaran

Perbelanjaan Tambahan Kumpulan Wang; dan
43
4.4 memastikan bahawa Kumpulan Wang berbaki kredit dan tidak terlebih
dikeluarkan semasa meluluskan Anggaran Perbelanjaan Kumpulan Wang.
5. Pengerusi hendaklah mempengerusikan setiap mesyuarat Jawatankuasa Kumpulan

Wang dan sekiranya beliau tidak dapat hadir dalam mana-mana mesyuarat, beliau boleh
mengarahkan Timbalan Pengerusi untuk mempengerusikan mesyuarat.
6. Jawatankuasa Kumpulan Wang hendaklah bermesyuarat sekurang-kurangnya dua (2)

kali dalam setahun. Korum bagi Mesyuarat Jawatankuasa Kumpulan Wang ialah tiga (3) orang
daripada ahli Jawatankuasa Kumpulan Wang. Catatan minit mesyuarat hendaklah disediakan
oleh Setiausaha Jawatankuasa Kumpulan Wang dan diedarkan kepada ahli-ahli
Jawatankuasa Kumpulan Wang.
7. Jawatankuasa Kumpulan Wang adalah turut bersama-sama bertanggungjawab bagi

pengendalian Kumpulan Wang.
8. Pengawalan dan pengurusan Kumpulan Wang ini hendaklah tertakluk kepada terma-
terma Surat Ikatan Amanah, Arahan Perbendaharaan, Pekeliling Perbendaharaan dan lain-
lain peraturan Kerajaan yang berkuat kuasa semasa. Tertakluk kepada terma dan peraturan
berkenaan, Jawatankuasa Kumpulan Wang boleh membuat peraturan-peraturan bagi
mengawal selia pengurusan Kumpulan Wang dan peraturan-peraturan yang telah dipersetujui
hendaklah direkodkan dengan teratur.
9. Pegawai Pengawal Kumpulan Wang boleh mengarahkan secara bertulis seorang

pegawai di mana-mana Jabatan/ Agensi untuk menjalankan tugas dan tanggungjawab
Pegawai Pengawal Kumpulan Wang bagi pihak dan atas namanya. Pegawai Pengawal
Kumpulan Wang juga hendaklah menetapkan dengan teratur secara bertulis bidang tugas
pegawai dan kakitangan yang terlibat dengan pengurusan Kumpulan Wang.
10. Semua terimaan dan pengeluaran yang dibuat kepada dan daripada Kumpulan Wang
ini hendaklah diperakaunkan oleh Bendahari Negeri/ Akauntan Negeri.
44
Wang Yang Boleh Dikreditkan ke Dalam Kumpulan Wang
11. Kumpulan Wang ini hendaklah dikreditkan dari semasa ke semasa dengan Peruntukan
Pemberian Penyenggaraan Jalan Negeri oleh Kerajaan Persekutuan.
12. Kumpulan Wang ini boleh dikreditkan dari semasa ke semasa dengan peruntukan dari
Kumpulan Wang Disatukan Negeri.
13. Kumpulan Wang ini boleh dikreditkan dengan apa-apa sumbangan dari pihak-pihak
selain dari Kerajaan Persekutuan atau Kerajaan Negeri.
Penggunaan Wang Kumpulan Wang
14. Wang dalam Kumpulan Wang hendaklah digunakan bagi tujuan membiayai kos aktiviti
penyenggaraan jalan negeri yang meliputi pemeliharaan, penjagaan, pemulihan,
pengubahsuaian jalan-jalan negeri seperti mana yang dijelaskan oleh Perlembagaan
Persekutuan dan Garis Panduan Pengurusan Pemberian Penyenggaraan Jalan Negeri.
15. Wang dari Kumpulan Wang ini boleh digunakan untuk untuk membiayai perbelanjaan
pengurusan berkaitan dengan penyenggaraan jalan negeri tidak melebihi 5% daripada jumlah
perbelanjaan sebenar penyenggaraan jalan tahun sebelumnya atau RM5 juta, mana yang
lebih rendah.
16. Wang dari Kumpulan Wang ini boleh digunakan untuk membiayai penyenggaraan jalan
yang tidak mencapai piawaian minimum JKR dan tidak didaftar di dalam Sistem MARRIS
Online dengan had perbelanjaan dibenarkan tidak melebihi 20% daripada jumlah perbelanjaan
sebenar penyenggaraan jalan tahun sebelumnya atau RM50 juta, mana yang lebih rendah
merangkumi perbelanjaan bagi perkara-perkara berikut:
(a) penyenggaraan jalan/ jambatan/ pembetung (culvert)/ parit/ longkang/ cerun;

(b) penyediaan atau pengalihan utiliti; dan
(c) penyenggaraan, pemeliharaan dan pemuliharaan pokok-pokok di bahu jalan
termasuk aktiviti merawat dan membaja.
45
Pengeluaran Wang Dari Kumpulan Wang
17. Semua pengeluaran wang dari Kumpulan Wang ini hendaklah dibuat mengikut
peraturan kewangan yang dikeluarkan oleh Kementerian Kewangan dan Pegawai Kewangan
Negeri/ Setiausaha Kewangan Negeri Sarawak/ Setiausaha Tetap Kementerian Kewangan
Sabah dari semasa ke semasa. Semua perbelanjaan daripada Kumpulan Wang hendaklah
dibuat melalui baucar yang telah disahkan oleh Pegawai Pengawal Kumpulan Wang atau
pegawai-pegawai lain yang diberi kuasa oleh Pegawai Pengawal Kumpulan Wang secara
bertulis. Pegawai Pengawal Kumpulan Wang hendaklah memastikan rekod pengeluaran
tersebut dicatatkan dalam rekod kewangan Kumpulan Wang.
18. Pegawai Pengawal Kumpulan Wang atau pegawai yang diarahkan hendaklah
memastikan bahawa Kumpulan Wang sentiasa berbaki kredit dan tidak berlaku terlebih
pengeluaran.
Akaun dan Audit
19. Pegawai Pengawal Kumpulan Wang hendaklah menyimpan akaun dan rekod-rekod lain
yang sempurna berkenaan dengan perjalanan Kumpulan Wang dan hendaklah menyediakan
penyata-penyata dan laporan-laporan Kumpulan Wang pada setiap tahun kewangan.
20. Pegawai Pengawal Kumpulan Wang hendaklah memastikan Sijil Pengesahan Baki
bulanan, tahunan dan penutupan akaun Kumpulan Wang dikemukakan kepada Bendahari
Negeri pada tarikh yang ditetapkan. Apabila mengemukakan Sijil Pengesahan Baki tahunan,
ia hendaklah juga disalin kepada Ketua Audit Negara.
21. Pegawai Pengawal Kumpulan Wang hendaklah secepat mungkin, selepas 31 Disember
tiap-tiap tahun tetapi tidak lewat (tarikh ditentukan berdasarkan tarikh penyata kewangan
negeri) pada tahun berikutnya, mengemukakan kepada Ketua Audit Negara, Penyata
Kumpulan Wang yang lengkap mengandungi butiran berhubung dengan baki permulaan,
terimaan-terimaan dan bayaran-bayaran bagi tahun kewangan berkenaan dan baki Kumpulan
Wang yang termasuk nota mengenai baki yang dilaburkan setakat 31 Disember.
46
22. Pegawai Pengawal Kumpulan Wang hendaklah menyerahkan Penyata Kumpulan

Wang yang telah disahkan oleh Ketua Audit Negara kepada Pegawai Kewangan Negeri/
Setiausaha Kewangan Negeri Sarawak/ Setiausaha Tetap Kementerian Kewangan Sabah/
dan Bendahari Negeri/ Akauntan Negeri.
Pemakaian Akta Tatacara Kewangan 1957
23. Peruntukan-peruntukan Akta Tatacara Kewangan 1957 dan mana-mana peraturan

yang dibuat dan arahan-arahan yang dikeluarkan di bawahnya hendaklah terpakai bagi
Kumpulan Wang ini.
Penutupan Kumpulan Wang
24. Kumpulan Wang ini hendaklah ditutup apabila ia telah mencapai tujuan Kumpulan
Wang ini ditubuhkan, tiada lagi keperluan dan tidak lagi aktif. Apa-apa baki kredit dalam
Kumpulan Wang ini hendaklah dimasukkan ke dalam Akaun Hasil Disatukan Negeri.
Tarikh Kuat Kuasa
25. Surat Ikatan Amanah ini hendaklah mula berkuat kuasa pada ............... (akan diisi oleh
Pegawai Pengawal Kumpulan Wang)
Bagi pihak dan atas nama

Pegawai Kewangan Negeri/ Setiausaha Kewangan Negeri Sarawak/
Setiausaha Tetap Kementerian Kewangan Sabah
Jabatan Kewangan dan Perbendaharaan Negeri/ Pejabat Setiausaha Kewangan Negeri

Sarawak/ Kementerian Kewangan Negeri Sabah
No. Fail :
Tarikh:
47
LAMPIRAN 3
Kepada: …………………………………………
(Pegawai yang diarahkan)
ARAHAN PEGAWAI PENGAWAL KUMPULAN WANG AMANAH
Saya, ……………............................... (nama gelaran jawatan Pegawai Pengawal, Jabatan)

………………………………….................... selaku Pegawai Pengawal Kumpulan Wang Amanah
Penyenggaraan Jalan Negeri …………………...... yang ditubuhkan di bawah Seksyen 10 Akta
Tatacara Kewangan 1957, (Semakan 1972) (Akta 61), dengan ini mengarahkan
…............................................................. (nama jawatan Pegawai yang hendak diarahkan)
……………………………........ untuk menjalankan tugas dan tanggungjawab sebagai Pegawai
Pengawal Kumpulan Wang Amanah seperti yang diperuntukkan dalam Surat Ikatan Amanah
Kumpulan Wang Amanah Penyenggaraan Jalan Negeri bagi pihak dan atas nama saya mulai
dari ……………………./ tertakluk kepada syarat-syarat di Lampiran (sekiranya Pegawai
Pengawal bercadang meletakkan had-had kuasa atau syarat tertentu mengenai pengurusan
Kumpulan Wang Amanah ini).
......................................................
(Tandatangan)
Nama Pegawai :
Jawatan :
Cop Jabatan :
Tarikh :
Rujukan :
48
LAMPIRAN 4
BUKU KUMPULAN WANG AMANAH
Nama Kumpulan Wang Amanah: Kumpulan Wang Amanah Penyenggaraan Jalan Negeri……………………….
No. Kod Kumpulan Wang :
Kod Jabatan/ PTJ :
Tarikh Perihal No. No. Urus Niaga Baki Tanggungan Baki Kemaskini selepas
Perenggan Rujukan Akaun Semasa Kumpulan diambilkira tanggungan
Surat Dt Kt Wang Dikenakan Dijelaskan Belum belum selesai
Ikatan semasa semasa selesai
Amanah kemaskini
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11)
Keterangan:
(1) Tarikh dokumen berkenaan
(2) Ringkasan urus niaga
(3) No. perenggan terimaan/ bayaran sepertimana dalam Surat Ikatan Amanah
(4) No. rujukan dokumen seperti No. Resit, No. Jurnal, No. Surat Kuasa Perbelanjaan dan sebagainya
(5) Amaun urus niaga semasa perbelanjaan (keluar)
(6) Amaun urus niaga semasa terimaan (masuk)
(7) Baki bersih kredit tolak debit
(8) Perbelanjaan yang telah dipertanggungkan kepada Kumpulan Wang
(9) Perbelanjaan yang dibayar
(10) Baki tanggungan yang belum dijelaskan, iaitu ruangan (8) tolak (9)
(11) Baki bersih akaun adalah ruangan (7) tolak (10)
49
LAMPIRAN 5
SIJIL PENGESAHAN BAKI
KUMPULAN WANG :
KOD KUMPULAN WANG :
KOD JABATAN :
SEPERTI PADA :
1. Adalah disahkan baki Kumpulan Wang di atas mengikut Laporan Sistem Akaun Pusat/
Laporan Sistem Perakaunan Cawangan * adalah:
a. Bersamaan dengan baki mengikut rekod Jabatan iaitu RM....................
b. Berbeza dengan baki mengikut rekod Jabatan dan disertakan Penyata

Penyesuaian Akaun Amanah bagi menerangkan perbezaan tersebut.
2. Adalah disahkan baki Kumpulan Wang Jabatan ** adalah:
a. Bersamaan dengan rekod/ penyata bank iaitu RM……………………
b. Berbeza dengan rekod/ penyata bank dan disertakan Penyata Penyesuaian

Bank bagi menerangkan perbezaan tersebut.
...................................
( Tandatangan)
Nama Pegawai :
Jawatan :
Cop Jabatan :
Tarikh :
Nota :
* : potong mana yang tidak berkenaan
** : hanya untuk Kumpulan Wang yang dibenarkan menggunakan akaun bank sendiri selain daripada bank JANM
: sila tandakan di kotak berkenaan
50
LAMPIRAN 6
PENYATA PENYESUAIAN KUMPULAN WANG AMANAH
KUMPULAN WANG AMANAH :
KOD KUMPULAN WANG

AMANAH :
KOD JABATAN/ PTJ :
SEPERTI PADA :
BUTIRAN RM
Baki mengikut Buku Kumpulan Wang Amanah Jabatan/ PTJ

Debit/ Kredit
Tambah
Kredit di akaun Pejabat Pembayar yang tidak diambilkira

oleh PTJ yang menyenggara Kumpulan Wang Amanah
(Lampiran seperti di Senarai A)
Debit di buku PTJ yang menyelenggara Kumpulan Wang Amanah

yang tidak diambilkira di dalam akaun Pejabat Pembayar
(Lampiran seperti di Senarai B)
Kurang
Debit di akaun Pejabat Pembayar yang tidak diambilkira

oleh PTJ yang menyenggara Kumpulan Wang Amanah
(Lampiran seperti di Senarai C)
Kredit di buku PTJ yang menyelenggara Kumpulan Wang Amanah

yang tidak diambilkira di dalam akaun Pejabat Pembayar
(Lampiran seperti di Senarai D)
Baki mengikut akaun Pejabat Pembayar Debit/ Kredit
Disediakan Oleh : Disahkan Oleh :
Tandatangan : Tandatangan :
Nama Pegawai : Nama Pegawai :
Jawatan : Jawatan :
51
SENARAI A
PENYATA KREDIT DI AKAUN PEJABAT PEMBAYAR

YANG TIDAK DIAMBIL KIRA OLEH PTJ
YANG MENYENGGARA KUMPULAN WANG AMANAH
Kod Jabatan :
Kod PTJ :
Kod Kumpulan Wang :
Bil Tarikh No. Rujukan Butiran Amaun
Jumlah
Disediakan oleh: Disahkan oleh:
Jawatan Pegawai : Jawatan Pegawai :
Cop Jabatan :
52
SENARAI B
PENYATA DEBIT DI BUKU PTJ YANG MENYENGGARA KUMPULAN WANG AMANAH

YANG TIDAK DIAMBIL KIRA DI DALAM AKAUN PEJABAT PEMBAYAR
Kod Jabatan :
Kod PTJ :
Kod Kumpulan Wang :
Jumlah
Cop Jabatan :
53
SENARAI C
PENYATA DEBIT DI AKAUN PEJABAT PEMBAYAR

YANG TIDAK DIAMBIL KIRA OLEH PTJ
YANG MENYENGGARA KUMPULAN WANG AMANAH
Kod Jabatan :
Kod PTJ :
Kod Kumpulan Wang :
Jumlah
Cop Jabatan :
54
SENARAI D
PENYATA KREDIT DI BUKU PTJ YANG MENYENGGARA KUMPULAN WANG AMANAH

YANG TIDAK DIAMBIL KIRA DI DALAM AKAUN PEJABAT PEMBAYAR
Kod Jabatan :
Kod PTJ :
Kod Kumpulan Wang :
Jumlah
Cop Jabatan :
55
LAMPIRAN 7
PENYATA TERIMAAN DAN BAYARAN BAGI KUMPULAN WANG AMANAH

PENYENGGARAAN JALAN NEGERI
BAGI TAHUN BERAKHIR 31 DISEMBER …………(TAHUN)……………
NO. KOD KUMPULAN WANG: ……………………………
TERIMAAN BAYARAN
No. Butiran RM No. Butiran RM
Perenggan Perenggan
Baki awal tahun 1

Januari …….
(senaraikan terimaan (senaraikan bayaran

mengikut jenis dan mengikut jenis dan
amaun yang amaun seperti dalam
dibenarkan oleh Surat Surat Ikatan
Ikatan Amanah) Amanah)
JUMLAH JUMLAH
Cop Jabatan :
56
LAMPIRAN 8
JADUAL KRITERIA MINIMUM MENGIKUT KATEGORI JALAN
KETEBALAN LAPISAN
KELAYAKAN MINIMUM MINIMUM
KATEGORI JALAN (Premix/ Gravel/ Earth)
SRT I SRT II SRT III
Jalanraya Negeri i. Rezab jalan 12.19m
ii. Lebar permukaan jalan > 4.27m 100mm 150mm 100mm
iii. Lebar bahu jalan 1.52m (Setiap kiri & kanan)
Jalanraya Bandaran i. Rezab jalan 12.19m
ii. Lebar permukaan jalan > 4.27m 100mm 150mm 100mm
iii Lebar bahu jalan 1.52m (Jumlah lebar kiri & kanan)
Jalan Kawasan i. Rezab jalan keluar/masuk 20m dan jalan dalam 9.14m Jalan Masuk
Perumahan Kos Rendah ii. Lebar permukaan jalan keluar/masuk 6.1m dan jalan dalam > 4.27m 100mm 150mm 100mm
iii. Lebar bahu jalan 1.52m (kiri & kanan) Jalan Dalam
iv. Pembinaan jalan yang mengikut Spesifikasi Piawai Kerja Jalan yang terkini pada masa
100mm 100mm 100mm
tersebut ditetapkan oleh JKR.
Lorong Belakang i. Terletak di belakang atau tepi bangunan.
ii. Lebar permukaan jalan ≥ 3.00m 100mm 100mm 100mm
Jalan Kampung i. Lebar permukaan jalan di antara 2.44-4.27m

ii. Pembinaan jalan yang mengikut Spesifikasi Piawai Kerja Jalan yang terkini pada masa
iii. tersebut ditetapkan oleh JKR.
50mm 100mm 100mm
Dibina di atas tanah rizab jalan/izin lalu dan kebenaran oleh tuan tanah secara bertulis.
iv Jalan kampung di bawah seliaan Pejabat Daerah yang menepati Spesifikasi Piawai Kerja Jalan
yang terkini ditetapkan oleh JKR layak untuk didaftarkan.
Jalan Pertanian i. Lebar permukaan jalan di antara 2.44-4.27m
ii. Merupakan jalan masuk ke kawasan keluar/masuk pertanian atau ladang ternakan.
iii. Pembinaan jalan yang mengikut Spesifikasi Piawai Kerja Jalan yang terkini pada masa 50mm 100mm 100mm
tersebut ditetapkan oleh JKR kecuali bagi SRT III.
iv Dibina di atas tanah rizab jalan/izin lalu dan kebenaran oleh tuan tanah secara bertulis.
Jalan Pulau i. Lebar permukaan jalan di antara 2.44-4.27m
Pelancongan ii. Pembinaan jalan yang mengikut Spesifikasi Piawai Kerja Jalan yang terkini pada masa 50mm 100mm 100mm
tersebut ditetapkan oleh JKR.
RUJUKAN:
57
MKewN 1989 (Pindaan 2021): Pemberian Jalan Negeri
JKR MALAYSIA
LAMPIRAN 9
Formula Pengiraan Penyenggaraan Jalan Negeri
Formula Pengiraan:
∑ {Setiap Aktiviti (Unit Kos X Kekerapan X % Kuantiti Kecacatan X Panjang Jalan)}
Sumber-Sumber Bagi Pengiraan Unit Kos
(i) Kos Pekerja: Berdasarkan harga gaji semasa serta harga indeks semasa
yang dikeluarkan oleh Jabatan Perangkaan Malaysia.
(ii) Harga Bahan: Berdasarkan Siaran Khas Kerja-Kerja Kejuruteraan Awam
keluaran Jabatan Perangkaan Malaysia.
(iii) Sewa Loji: Kadar semasa yang disyorkan oleh Cawangan Kontrak dan
Ukur Bahan, JKR Malaysia.
Maklumat Yang Diperlukan Dalam Pengiraan
(i) Panjang dan Lebar Jalan

(ii) Kekerapan Aktiviti Penyenggaraan
(iii) Harga Bahan Semasa
(iv) Harga Sewaan Loji Semasa
(v) Indeks Harga Pengguna
(vi) Jumlah Pembakaran Minyak Bagi Loji-loji
(vii) Jumlah Pekerja dan Kadar Gaji Pekerja
(viii) Jenis Permukaan Jalan (SRT 1, SRT 2, SRT 3)
58
LAMPIRAN 10
Kaedah Aliran Proses Kerja Bagi Semua Kategori Jalan Negeri
1 JKR Daerah dan PBT mengisi maklumat di dalam

Sistem MARRIS Online.
TIDAK
3 Jurutera Daerah (JD) semak dan mengesahkan sama
2 ada jalan tersebut menepati kriteria yang ditetapkan.
Minta JKR Daerah & PBT YA
buat pindaan
TIDAK Jurutera Awam Penguasa Jalan (JAPJ) semak dan
5 4 memperakukan sama ada jalan tersebut menepati
Minta JKR Daerah & kriteria yang ditetapkan.
PBT buat pindaan YA
6 Jalan yang telah disahkan akan disimpan di dalam

Sistem MARRIS Online.
Akhir tahun BTM, MOF menjana Laporan Tahunan

7
bagi semua negeri.
BTM, MOF kemaskini pangkalan data Sistem MARRIS

8 Online dan Laporan Tahunan bagi setiap agensi.
Laporan
Ibu Pejabat JKR Malaysia menyediakan anggaran kos

9
penyenggaraan jalan berdasarkan Laporan Tahunan.
Anggaran kos penyenggaraan dikemukakan ke NBO,

10
MOF.
11 NBO, MOF menyediakan peruntukan Pemberian

Penyenggaraan Jalan Negeri.
12 Peruntukan disalurkan ke Perbendaharaan Negeri.
59

PB 17012023

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

PB 17012023

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

PB 1.

Bajet Berasaskan Outcome

ANGGARAN PERBELANJAAN ............................................................................... 2

PB 1.1 Bajet Berasaskan Outcome

1.1 Tujuan Pekeliling ini adalah untuk memperkenal dan memberikan

2. Latar Belakang Dan Pengenalan OBB

2.1 Malaysia menetapkan matlamat menjadi negara maju dan

2.2 Ke arah matlamat ini, kerajaan telah memperkenalkan empat Tonggak

i. Gagasan “1Malaysia: Rakyat Didahulukan, Pencapaian

Gagasan 1Malaysia berkonsepkan keadilan dan peluang sama

ii. Program Transformasi Kerajaan (PTK)

PTK diwujudkan untuk mempertingkatkan kemudahan

Sumber: Model Ekonomi Baru

iii. Program Transformasi Ekonomi (PTE)

PTE adalah rancangan ekonomi yang komprehensif dan

iv. Rancangan Pembangunan Lima Tahun Malaysia

Rancangan Pembangunan Lima Tahun Malaysia adalah pelan

3. Pengenalan kepada OBB

3.1 Salah satu inisiatif bagi merealisasikan agenda pembangunan negara

3.1.1 menyediakan satu mekanisme berstruktur bagi menterjemahkan

outcome dan keberhasilan melalui pelaksanaan Program dan

3.1.2 memberi lebih kuasa kepada Pegawai Pengawal untuk

3.1.3 meningkatkan akauntabiliti di semua peringkat melalui

3.1.4 menekankan perbelanjaan yang memberikan value for money.

3.2 OBA di bawah RMKe-10 telah memperkenalkan Kerangka

3.3 Sebarang perubahan atau cadangan baru yang melibatkan

4. Prinsip Reka Bentuk OBB

4.1 Pembangunan OBB adalah berteraskan lapan prinsip reka bentuk

i. Perancangan dan pembinaan bajet dilaksanakan mengikut

Pendekatan berasaskan program (Programme Based Approach

ii. Peranan dan tanggungjawab Kementerian Kewangan, UPE

Kementerian Kewangan, Unit Perancang Ekonomi (UPE) dan

iii. Program-program kementerian sejajar dengan NRF

Program-program yang dilaksanakan oleh kementerian

iv. Perspektif jangka sederhana dalam perancangan dan bajet

Penyediaan perancangan dan bajet perlu mengambil kira

v. Pengukuhan pengurusan prestasi

Pengukuhan proses pemantauan dan penilaian membolehkan

vi. Pemberian kuasa kepada Pegawai Pengawal

Pegawai Pengawal perlu diberikan kuasa mengurus sumber-

vii. Insentif pencapaian Keberhasilan

Bagi memantapkan akauntabiliti pegawai di sektor awam,

viii. Pembinaan keupayaan yang berterusan

Pembinaan keupayaan yang berterusan diperlukan bagi

5. Struktur Dan Pelaksanaan OBB

Keberkesanan dan kemampanan pelaksanaan OBB perlu disokong oleh

jawatankuasa kecil yang berperanan melaksana dan memantau prestasi

i. Jawatankuasa Pemandu OBB Nasional (NOSC);

Rajah 2: Jawatankuasa di dalam Struktur Institusi OBB

Hubung kait di antara jawatankuasa-jawatankuasa tersebut dipaparkan dalam

5.1 Jawatankuasa Pemandu OBB Nasional

5.1.1 NOSC dipengerusikan oleh Ketua Setiausaha Perbendaharaan

5.1.2 NOSC bertanggungjawab untuk membangunkan OBB dan

5.2 Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Pusat

5.2.1 CPMC dipengerusikan oleh Pengarah Belanjawan Negara,

5.2.2 CPMC bertanggungjawab untuk menyemak, menilai dan

5.2.3 CPMC juga berperanan untuk menyemak dan menganalisis

5.3 Jawatankuasa Rasionalisasi Program

5.3.1 PRC dipengerusikan bersama oleh Timbalan Ketua Setiausaha

5.3.2 PRC berperanan untuk menyemak, menilai dan memperakukan

5.4 Jawatankuasa Pelaksanaan OBB Kementerian

5.4.1 Setiap kementerian hendaklah menubuhkan MOIC yang

5.4.2 Di bawah MOIC, Jawatankuasa Pengurusan Prestasi Program

PPMC hendaklah dipengerusikan oleh Pengurus