Anda di halaman 1dari 8

KEBALIKAN DARI TRANSFORMASI LAPLACE

( INVERSE LAPLACE TRANSFORM )

I. Definisi Kebalikan Transformasi Laplace


Bila transformasi Laplace suatu fungsi F(t) adalah f(s), yaitu L[F(t)] = f(s),
maka F(t) disebut kebalikan transformasi Laplace dari f(s) dan ditulis :

F t = L−1 f s

Contoh :
1 1
1. Oleh karena � �−3� = �+3 , maka �−1 �+3
= �−3�
3 1 1
2. Oleh karena � sin 3� = �2 + 9, maka �−1 �2+9
= 3
sin 3�

DAFTAR KEBALIKAN TRANSFORMASI LAPLACE


UNTUK FUNGSI FUNGSI YANG SEDERHANA

No f(s) F t = L−1 f(s)

1. 1 1
s
2. 1 t
s2
3. 1 t2 tn
n+1 , n = 0, 1, …. . n!
=
(n + 1)
s
4. 1 eat
s−a
5. 1 sin at
s + a2
2 a
6. s cos at
s + a2
2

7. 1 sinh at
s2 − a 2 a
8. 1 sin at
s2 + a 2 a
II. SIFAT-SIFAT KEBALIKAN TRANSFORMASI LAPLACE
1. Sifat kelinieran (linearity property)
Jika c1 dan c2 konstan, sedang f1(s) dan f2(s) adalah transformasi Laplace dari
F1(t) dan F2(t), maka :

L−1 c1f1 s + c2 f2 s = c1 L−1 f1 s + c2 L−1 f2 s


= c1 F1 t + c2 F2 (t)

2. Sifat translasi ( Translation or shifting property )


a. Jika L–1 [ f(s) ] = F(t), maka :

L−1 f s − a = eat F(t)

b. Jika L–1 [ f(s) ] = F(t), maka :

F(t − a) , t > a
L−1 e−asf(s) =
0 , t<a

3. Sifat perubahan skala ( Change of scale peoperty )


Jika L-1 [f(s)] = F(t), maka :

1 �
�−1 � �� = �
� �

4. Kebalikan transformasi Laplace dari derivatif


Jika L-1 [f(s)] = F(t), maka :

−1 � −1
��
� � � =� �(�(�) = −1 � �� �(�)
���

5. Kebalikan transformasi Laplace dari integral


Jika L-1 [f(s)] = F(t), maka :


�(�)
�−1 � � �� =
� �
6. Perkalian dengan sn
Jika L-1 [f(s)] = F(t) dan F(0) = 0, maka :

�−1 � � � = �'(�)

Jika F(0) ≠ 0, maka :

�−1 �� � − �(0) = �' �


atau :
�−1 �� � = �' � + �(0)�(�)

Disini �(�) adalah fungsi Dirac Delta atau fungsi impulse satuan.

7. Pembagian dengan s
Jika L-1 [f(s)] = F(t), maka :


−1
�(�)
� = � � ��

0

8. Sifat convulution atau Faltung integral


Jika L–1 [f(s)] = F(t) dan L–1[g(s)] = G(t), maka :


�−1 � � . �(�)] = � � � � − � ��
0

=F*G

Bentuk F  G disebut convulution atau faltung dari F dan G, dan terorema


disebut teorema covolution atau sifat convolution.
Jika ditentukan tiga fungsi F(t), G(t), maka :
f(s)[g(s) h (s) ] = L]F9t)]*L–1 g(s)h(s)
= L[F(t)]* G(t)* H(t)
Sedang [f(s)g(s)]h(s) = f(s)]g(s)h(s)]
= L[L–1[f(s)g(s)]]* H(t)
= L[F(t)]* G(t) * H (t)
Maka

L–1[f(s) g(s)h(s)] = F(t) * G(t) * H(t)


� �
= 0
� � �� 0
� � − � � � − � ��

Contoh-contoh soal :
1. Tentukan :
5�+4 2�−18 24−30 �
a) �−1 �3
− �2+9
+ �4

6 3+4� 8 −6 �
b) �−1 2�−3
− 9�2−16 + 16�2+9

Penyelesaian :
5�+4 2�−18 24−30 �
a) �−1 �3
− �2+9
+
�4

5 4 2� 18 24 30
= �−1 �2
− �3 + �2−9 + �2 +9
− �4 − 7
�2

16 5
= 5� + 2�2 − 2 cos 3� + 6 sin 3� + 4�2 − �2

6 3+4� 8 −6 �
b) �−1 = 2�−3
− 9�2−16 + 16�2+9

3 1 1 4 � 1 1
= �−1 3 −3 16 − 16 + 9 −
�− �2 − 9 �2 − 2 �2 +
2 9 9 16
3 �
9
8 �2 −
16

1 4 4 4 2 3 3 3
= 3�3�/2 − 4 sinh 3 � − 9
cosh 3 � +
3
sin � −
4 8
cos �
4

2. Tentukan :
2 1
a. �−1 �+3
b. �−1 81�2+16
6 8�+16
�. �−1 (�+1)2 +4
d. �−1 �+1 2+9
Penyelesaian :
2 2
a. �−1 �+3
= 2e–3t, oleh karena �−1 �
=2

1 1 1 1 4
b. �−1 81�2 +16
= �−1 81 �2 + 4 2 36
sin 9 �
9

6
�. �−1 (�+1)2 +4

Pandang dulu bentuk :


6 2
�−1 �2+4
= �−1 3 �2 +22

= s sin 2t
Maka :
6
�−1 (�+1)2+4
= 3 e–t sin 2t

d. Sesuai dengan soal c), maka :


8� + 16 �+1 8
�−1 = 8 �−1 + �−1
�+1 2+9 � + 1 2 + 32 � + 1 2 + 32
8 −�
= 8 �−� cosh 3� + � sinh 3�
3

3. Tentukan :
�−5� � �−4��/5
a. �−1 �−2 4 b. �−1 �2 +25

�+1 �−�� �4 −3�


c. �−1 �2 +�+1
d. �−1 �+4 5/2

Penyelesaian :

1 �2�
a). Oleh karena : �−1 �−2 4 = �3 31 , maka :
1 2(�−5) 3
�−5� � �−5 , �>5
�−1 4 = 6
�−2
0 , �<5
1 3 2 �−5
= �−5 � �(� − 5)
6

b). Oleh karena : �−1 �2 +25
= cos 5t, maka :

4� 4�
� �−4��/5
cos 5 � − 5
, �> 5
�−1 2 = 4�
� +25
0 , �< 5

4�
cos 5� , �> 5
= 4�
0 , �< 5

4�
= cos 5� � � − 5

1
4. Tentukan : �−1 �2 �2+1

Penyelesaian :

1
Oleh karena �−1 �2+1
= sin �, maka :


−1
1
� 2 = sin � �� = 1 − cos �
� � +1 0


1
�−1 = 1 − cos u ��
�2 �2 + 1 0

= t – sin t

−1
1
� = u − sin u ��
�2 �2 + 1 0

1
= 2
�2 + cos � − 1

� 1
5. Ditentukan : �−1 2 = 2 � sin �, tentukan :
�2 +1

1
�−1
�2 + 1 2

Penyelesaian :

� 1 � 1 �
�−1 2 = �−1 �
. 2 = 0
u sin � ��
�2 +1 �2 +1 2
1 1 �
= − 2 � cos � + 2
sin �
0

1
= 2
(sin t – t cos t)

� 1
Jadi : �−1 2 =
2
( sin � − � cos �)
�2+1

� 1
6. Tentukan : a. �−1 2 �. �−1 �2 (�+1)2
�2+�2

Penyelesaian :


a) Bentuk �−1 2 dapat ditulis menjadi bentuk :
�2 +�2

� 1
�2+�2
. �2+�2
, maka dapat digunakan teorema convolution. Oleh karena :
� � sin ��
�−1 �2 +�2
= cos �� dan �−1 �2+�2
= �
maka :

� 1
�−1 2 = cos �� ∗ sin ��
�2 +�2 �

1 �
= 0
cos �� sin � � − � ��

1 �
=� 0
cos �� (sin �� cos �� − cos �� sin ��) ��
1 � 1 �
= 0
sin at ���2 �� �� − 0
cos �� cos �� sin �� ��
� �

1 � 1 �
=� 0
sin at ���2 �� �� − 0
cos �� cos �� sin �� ��

1 � sin 2�� 1 1−cos 2��


= � sin at 2
+
4�
− cos ��
� 2�

� sin ��
= 2�

1 �
b) Oleh karena : �−1 �2
= t dan �−1 (�+1)2
= � �−�

Maka :
1
�−1 �2 (�+1)2
= � ∗ � �−�


= 0
� �−� � − � ��

= 0
�� − �2 �−� ��

= 0
�� − �2 �−� ��
� �
= �2 − �� �−� 0 + 0
� − 2� �−� ��

= 2� − � �−� 0 + 2 �−� ]�0

= � �−� + � + 2�−� − 2
Jadi :
1
�−1 2 2 =��
−�
+ 2 �−� − 2
� (� + 1)

Anda mungkin juga menyukai