LKPD3.IPA.

VII/ SMP N 6 Ambon/ 2020

Materi Pokok : Kalor dan Perpindahannya

Sub Materi Pokok : Pengaruh kalor terhadap perubahan wujud zat
Model : Discovery Learning

Kompetensi Dasar

3.4 Menganalisis konsep suhu, pemuaian, 4.4 Melakukan percobaan untuk menyelidiki
kalor, perpindahan kalor, dan pengaruh kalor terhadap suhu dan wujud
penerapannya dalam kehidupan sehari-hari benda serta perpindahan kalor
termasuk mekanisme menjaga kestabilan
suhu tubuh pada manusia dan hewan

Tujuan
1. Melalui kegiatan menyimak video pembelajaran peserta didik dapat mengamati pengaruh
kalor terhadap perubahan wujud zat
2. Melalui studi literasi, peserta didik dapat menganalisis pengaruh kalor terhadap perubahan
wujud zat
3. Melalui kegiatan LKPD, peserta didik menghitung kalor laten pada perubahan wujud zat
4. Melalui kegiatan diskusi kelompok, peserta didik dapat mempresentasikan laporan hasil
pengamatan perubahan kalor tehadap perubahan wujud zat

C. PETUNJUK UMUM

Adapun petunjuk umum yang perlu diperhatikan antara lain :

1. Bacalah materi ajar “ ” yang dishare melalui Googleclassroom dan WA group kelas atau buku
paket pegangan yang dimiliki (Asincronous) secara mandiri dan teliti
2. Simak dan amatilah video pada link http://ipaoneserba.blogspot.com/2016/10/pengaruh-kalor-
terhadap-perubahan-wujud.html# tentang kalor terhadap perubahan wujud zat dalam materi ajar
yang dishare

D. TEORI
 Kalor bisa menaikkan suhu suatu zat yang berdampak terhadap terjadinya perubahan wujud zat.
Seperti kulkas ( lemari es ) merupakan penerapan peristiwa terjadinya perubahan wujud zat cair yang
menjadi padat, alat difungsikan untuk mengeluarkan kalor yang ada pada air. Jadi deemikian
bungkahan es dapat terbentuk dikulkas karena kalor pada air telah dikeluarkan oleh alat tersebut

E. ALAT DAN BAHAN

Berdasarkan tayangan video yang disimak, adapun alat dan bahan dalam percobaan praktikum
tersebut :
1. Thermometer
2. Gelas kimia
3. Kawat kasa
4. Pembakar bunsen
5. Korek api
6. Kamera
7. Balok es batu

F. LANGKAH – LANGKAH KEGIATAN

Berdasarkan tayangan video pada link http://ipaoneserba.blogspot.com/2016/10/pengaruh-kalor-

terhadap-perubahan-wujud.html# tentang Kalor terhadap perubahan wujud zat” (asincronous) dan
gambar perubahan wujud benda yang ditampilkan melalui power point pada aplikasi googlemeet
(sinkronus), langkah-langkah kegiatan yang dilakukan adalah :
1. Identifikasilah masalah yang muncul pada video tentang “Kalor terhadap perubahan wujud
zat” dan dan gambar perubahan wujud benda
2. Catatlah hasil pengamatanmu pada kolom dibawah dengan teliti dan cermat
3. Jawablah pertanyaan – pertanyaan dengan benar
4. Buatlah kesimpulan berdasarkan apa yang kamu pahami tentang pembelajaran pada hari ini!

Berdasarkan video pada link

http://ipaoneserba.blogspot.com/2016/10/pengaruh-kalor-terhadap-perubahan-wujud.html#
tentang Kalor terhadap perubahan wujud zat”. Identifikasilah masalah atau pertanyaan ketika
kalian mengamati video tersebut

Identifikasi Masalah :

..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
 ..........................................................................................................................................................
Berdasarkan video video pada link
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
http://ipaoneserba.blogspot.com/2016/10/pengaruh-kalor-terhadap-perubahan-wujud.html#
..........................................................................................................................................................
tentang Kalor terhadap perubahan wujud zat”, dilakukan langkah – langkah percobaan sebagai
..........................................................................................................................................................
berikut !
..........................................................................................................................................................
Siapkan gelas kimia kemudian disikan balok es batu
..........................................................................................................................................................
..................................
Amatilah Wujud es dan suhunya pada thermometer sebelum di panaskan.
Panaskanlah es tersebut dengan menggunakan pembakar Bunsen
Amatilah Wujud es dan suhunya pada thermometer setelah di panaskan.
Tuliskan hasil pengamatanmu dibawah ini :
Hasil Pengamatan :
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

G. PERTANYAAN

Jawablah pertanyaan berikut ini sesuai analisis hasil pengamatanmu !

Hasil
Perhatikan gambar perubahan wujud zat berikut !
Pengamatan : ...............................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
.........................................................................

Berdasarkan gambar dan video yang disimak , jawablah pertanyaan – pertanyaan dibawah ini !
1. Tuliskan perubahan zat yang terjadi ?
Jawab :
.................................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
2. Bagaimana proses perubahan zat dari padat ke cair ?
Jawab :
 .................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
3. Apakah memerlukan kalor jika zat harus menguap, jelaskan alasanmu ?
Jawab :
.................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

4. Perhatikan gambar dibawah ini :

Jelaskan perubahan wujud yang terjadi pada nomor 1,2,3,4,5,dan 6 serta berikan contoh yang anda
temui dalam kehidupan sehari – hari ?

H. KESIMPULAN

Berdasarkan tayangan video tentang “Kalor terhadap perubahan wujud zat”, hasil identifikasi masalah
dan pengamatan serta jawaban dari pertanyaan diatas, buatlah kesimpulan berdasarkan hasil analisis
tersebut.
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................

H. DAFTAR PUSTAKA

Wahono Widodo dkk, 2017, Buku Peserta didik Ilmu Pengetahuan Alam SMP Kelas VII edisi revisi
2017. Semester 1 Jakarta. Puskurbuk. Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan.
https://www.youtube.com/watch?v=9_mhYOOz1uM terakhir diakses pada 23 september 2020 pukul
12.00 WIT