Matematik Tingkatan 5

KANDUNGAN
PENTAKSIRAN MATA PELAJARAN Nisbah dan Graf Fungsi

BAB
MATEMATIK TINGKATAN 5 KSSM (iv) – (vi) 6 Trigonometri
Video Ratios and Graphs of
Aktiviti Trigonometric Functions 91 – 106
BAB Ubahan
1 Variation 1 – 18
Interaktif
PRAKTIS SPM
Praktis
Video Ekstra • Kertas 1
PRAKTIS SPM
Aktiviti
• Kertas 1 • Kertas 2 (Bahagian A dan B)
Interaktif
Praktis • Kertas 2 (Bahagian A dan B)
Ekstra
BAB Sukatan Serakan Data Terkumpul

BAB
2
Matriks 7 Measures of Dispersion
Matrices 19 – 38 for Grouped Data 107 – 136
Video
Video
PRAKTIS SPM Aktiviti
PRAKTIS SPM
Aktiviti Interaktif
Interaktif • Kertas 1 • Kertas 1
Praktis
Praktis • Kertas 2 (Bahagian A dan B) Ekstra • Kertas 2 (Bahagian A dan B)
Ekstra
BAB Matematik Pengguna: Insurans

3 Consumer Mathematics: BAB Pemodelan Matematik
Insurance 39 – 52
8 Mathematical Modeling 137 – 148
Video
Video
Aktiviti
PRAKTIS SPM PRAKTIS SPM
Interaktif Praktis
• Kertas 1 Ekstra • Kertas 1
Praktis
Ekstra • Kertas 2 (Bahagian A dan B) • Kertas 2 (Bahagian A dan B)
Matematik Pengguna: Percukaian

PRAKTIS SPM KERTAS 2
BAB
4 Consumer Mathematics: Taxation (BAHAGIAN C) 149 – 154
Video
53 – 68
Aktiviti PRAKTIS SPM
Interaktif KERTAS MODEL SPM 155 – 178
Praktis
• Kertas 1
Ekstra • Kertas 2 (Bahagian A dan B)
BAB Kekongruenan, Pembesaran dan

5 Gabungan Transformasi
Video Congruency, Enlargement and
Aktiviti Combined Transformations 69 – 90
Interaktif
Praktis PRAKTIS SPM
Ekstra • Kertas 1 Praktis Pra-SPM
• Kertas 2 (Bahagian A dan B) (Topik Ting. 1 – 3)
iii
© Sasbadi Sdn. Bhd.
00a BK 2023 MATH TG5-KAND-Madi-F.indd iii 15/10/2022 10:15 PM

PENTAKSIRAN MATA PELAJARAN MATEMATIK
TINGKATAN 5 KSSM
Versi Digital
Sekolah: .................................................................................................................................................................
Nama: ................................................................................................. Tingkatan: .....................................................
Standard Prestasi Penguasaan

(✓) Menguasai
Tahap
Tafsiran (✗) Belum
Penguasaan Menguasai
BAB 1 Ubahan
1 Mempamerkan pengetahuan asas tentang ubahan.
2 Mempamerkan kefahaman tentang ubahan.
3 Mengaplikasikan kefahaman tentang ubahan untuk melaksanakan tugasan mudah.
Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran yang sesuai tentang ubahan dalam konteks
4
penyelesaian masalah rutin yang mudah.
5
penyelesaian masalah rutin yang kompleks.
6
penyelesaian masalah bukan rutin secara kreatif.
BAB 2 Matriks
1 Mempamerkan pengetahuan asas tentang matriks.
2 Mempamerkan kefahaman tentang matriks.
3 Mengaplikasikan kefahaman tentang matriks untuk melaksanakan tugasan mudah.
Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran yang sesuai tentang matriks dalam konteks
4
5
6
BAB 3 Matematik Pengguna: Insurans
1 Mempamerkan pengetahuan asas tentang insurans.
2 Mempamerkan kefahaman tentang insurans.
3 Mengaplikasikan kefahaman tentang insurans untuk melaksanakan tugasan mudah.
Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran yang sesuai tentang insurans dalam konteks
4
5
6
iv
00b BK 2023 MATH TG5-PENTAKSIRAN-Madi-F.indd iv 15/10/2022 10:16 PM

(✓) Menguasai
Tahap
BAB 4 Matematik Pengguna: Percukaian
1 Mempamerkan pengetahuan asas tentang percukaian.
2 Mempamerkan kefahaman tentang percukaian.
3 Mengaplikasikan kefahaman tentang percukaian untuk melaksanakan tugasan mudah.
Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran yang sesuai tentang percukaian dalam konteks
4
5
6
BAB 5 Kekongruenan, Pembesaran dan Gabungan Transformasi
Mempamerkan pengetahuan asas tentang kekongruenan, pembesaran dan

1
gabungan transformasi.
2 Mempamerkan kefahaman tentang kekongruenan, pembesaran dan gabungan transformasi.
Mengaplikasikan kefahaman tentang kekongruenan, pembesaran dan gabungan transformasi

3
untuk melaksanakan tugasan mudah.
Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran yang sesuai tentang kekongruenan,

4 pembesaran dan gabungan transformasi dalam konteks penyelesaian masalah rutin
yang mudah.

5 pembesaran dan gabungan transformasi dalam konteks penyelesaian masalah rutin
yang kompleks.

6 pembesaran dan gabungan transformasi dalam konteks penyelesaian masalah bukan rutin
secara kreatif.
BAB 6 Nisbah dan Graf Fungsi Trigonometri
1 Mempamerkan pengetahuan asas tentang nisbah dan graf fungsi trigonometri.
2 Mempamerkan kefahaman tentang nisbah dan graf fungsi trigonometri.
Mengaplikasikan kefahaman tentang nisbah dan graf fungsi trigonometri untuk

3
melaksanakan tugasan mudah.
Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran yang sesuai tentang nisbah dan graf fungsi
4
trigonometri dalam konteks penyelesaian masalah rutin yang mudah.
5
trigonometri dalam konteks penyelesaian masalah rutin yang kompleks.
6
trigonometri dalam konteks penyelesaian masalah bukan rutin secara kreatif.
v
00b BK 2023 MATH TG5-PENTAKSIRAN-Madi-F.indd v 15/10/2022 10:16 PM

(✓) Menguasai
Tahap
BAB 7 Sukatan Serakan Data Terkumpul
1 Mempamerkan pengetahuan asas tentang serakan dan sukatan serakan data terkumpul.
2 Mempamerkan kefahaman tentang serakan dan sukatan serakan data terkumpul.
Mengaplikasikan kefahaman tentang serakan dan sukatan serakan data terkumpul untuk
3
melaksanakan tugasan mudah.
Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran yang sesuai tentang sukatan serakan data
4
terkumpul dalam konteks penyelesaian masalah rutin yang mudah.
5
terkumpul dalam konteks penyelesaian masalah rutin yang kompleks.
6
terkumpul dalam konteks penyelesaian masalah bukan rutin secara kreatif.
BAB 8 Pemodelan Matematik
1 Mempamerkan pengetahuan asas tentang pemodelan matematik.
2 Mempamerkan kefahaman tentang pemodelan matematik.
Mengaplikasikan kefahaman tentang pemodelan matematik untuk melaksanakan

3
tugasan mudah.
Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran tentang pemodelan matematik dalam konteks

4
penyelesaian masalah kehidupan sebenar yang melibatkan fungsi linear.

5
penyelesaian masalah kehidupan sebenar yang melibatkan fungsi kuadratik dan eksponen.

6 penyelesaian masalah kehidupan sebenar yang melibatkan fungsi kuadratik dan eksponen
secara kreatif.
vi
00b BK 2023 MATH TG5-PENTAKSIRAN-Madi-F.indd vi 15/10/2022 10:16 PM

Ubahan
BAB 1 Variation
1.1 Ubahan Langsung Buku Teks: m.s. 2 – 10
A. Jumlah harga pensel, RMx, berubah secara langsung dengan bilangan pensel yang dibeli, y. Video
Nyatakan perubahan bagi setiap yang berikut.
The total cost of pencils, RMx, varies directly as the number of pencils bought, y. State the change on each of the
following. SP1.1.1 TP1
1. Perubahan pada bilangan 2. Perubahan pada bilangan 3. Perubahan pada jumlah
Video
pensel yang dibeli, y, jika pensel yang dibeli, y, jika harga pensel, RMx, jika
jumlah harga, RMx, bertambah jumlah harga RMx, menyusut bilangan pensel yang dibeli, y,
dua kali ganda. sebanyak 10%. digandatigakan.
The change on the number of The change on the number of The change on the total cost of
pencils bought, y, if the total cost, pencils bought, y, if the total cost, the pencils, RMx, if the number of
RMx, is doubled. RMx, decreases by 10%. pencils bought, y, is trebled.
Bilangan pensel yang dibeli, y, Bilangan pensel yang dibeli, y, Jumlah harga pensel, RMx,
bertambah dua kali ganda. menyusut sebanyak 10%. digandatigakan.
The number of pencils bought, y, The number of pencils bought, y, The total cost of the pencils, RMx,
is doubled. decreases by 10%. is trebled.
B. Setiap jadual di bawah menunjukkan nilai bagi dua pemboleh ubah, x dan y. Jawab soalan berikut.
Each table below shows the values of two variables, x and y. Answer the following questions. SP1.1.2 TP2
1. Tentukan sama ada y berubah secara langsung dengan x 2 atau x 3. Seterusnya, tulis hubungan dalam
bentuk ubahan.
Determine whether y varies directly as x 2 or x 3. Hence, write the relationship in the form of variation.
x 1 2 3 4 5
y 3 12 27 48 75
y 3 =3 12 = 3 27 = 3 48 = 3 75 = 3
x2 12 22 32 42 52
y 3 =3 12 = 1.5 27 = 1 48 = 0.75 75 = 0.6
x3 13 23 33 43 53
y y
Nilai ialah pemalar, maka y x2./The value of 2 is a constant, hence y x2.
x2 x
2. Tentukan sama ada y berubah secara langsung dengan x atau 3

x . Seterusnya, tulis hubungan dalam
bentuk ubahan.
3
Determine whether y varies directly as x or x . Hence, write the relationship in the form of variation.
x 16 25 36 49 64
y 4 5 6 7 8
y 4 5 6 7 8
=1 =1 =1 =1 =1
x 16 25 36 49 64
y 4 = 1.6 5 = 1.7 6 7 8
3 3 3 3
= 1.8 3
= 1.9 3
=2
x 16 25 36 49 64
y y
Nilai ialah pemalar, maka y x ./The value of is a constant, hence y x .
x x
1 SP 1.1.1 TP 1 2 3 4 5 6 SP 1.1.2 TP 1 2 3 4 5 6
01 BK 2023 MATHS TG5-BAB 01(NG)-Madi F.indd 1 10/11/2022 11:07 PM

A. Jawab soalan berikut.

Answer the following questions. SP1.1.2 TP2
1. Dengan melukis y melawan x, tentukan sama ada y berubah secara langsung y
dengan x atau tidak.
By drawing the graph of y against x, determine whether y varies directly as x.
12
x 2 4 6
9
y 6 9 12
6
y tidak berubah secara langsung dengan x.
y does not vary as x. 3
O x
2 4 6
2. Jadual di bawah menunjukkan tiga set nilai bagi diameter bulatan, d, dan
lilitannya, c. Dengan melukis graf c melawan d, tentukan sama ada c berubah c
secara langsung dengan d atau tidak.
The table shows three sets of values of the diameters of circles, d, and their circumferences,
c. By drawing the graph of c against d, determine whether c varies directly as d. 66
Diameter, d (cm) 7 14 21 44
Lilitan, c (cm) 22
22 44 66
Circumference, c (cm)
d
c berubah secara langsung dengan d. O 7 14 21
c varies directly as d.
B. Tulis hubungan antara dua pemboleh ubah dalam ubahan berikut (i) dengan menggunakan simbol ⬀,
(ii) dalam bentuk persamaan dengan k sebagai pemalar.
Write the relationship between the variables in the following variations (i) by using the symbol ⬀, (ii) in the form of equation
with k as a constant. SP1.1.2 TP1
CONTOH
p berubah secara langsung dengan punca kuasa dua q.

p varies directly as the square root of q.
(i) p ⬀ q (ii) p = k q
1. E berubah secara langsung dengan H.

(i) E ⬀ H (ii) E = kH
E varies directly as H.
2. m berubah secara langsung dengan n2. (i) m ⬀ n2 (ii) m = kn2

m varies directly as n2.
3. Z berubah secara langsung dengan Y .

(i) Z ⬀ Y (ii) Z = k Y
Z varies directly as Y.
4. W berubah secara langsung dengan kuasa tiga x. (i) W ⬀ x3 (ii) W = kx3

W varies directly as the cube of x.
5. V berubah secara langsung dengan punca kuasa tiga R.

V varies directly as the cube root of R.
(i) V ⬀ 3 R (ii) V = k3 R
2 SP 1.1.2 TP 1 2 3 4 5 6
01 BK 2023 MATHS TG5-BAB 01(NG)-Madi F.indd 2 14/11/2022 9:11 AM

Selesaikan setiap yang berikut.

Solve each of the following. SP1.1.2 TP3
CONTOH 1. Diberi bahawa y berubah secara langsung dengan x.
Diberi y = 2.4 apabila x = 0.4, hitung nilai y apabila Jika y = 0.15 apabila x = 0.2, hitung
x = 3 jika It is given that y varies directly as x. If y = 0.15 when
Given that y = 2.4 when x = 0.4, calculate the value of y when x = 0.2, calculate
x = 3 if (a) nilai y apabila x = 8,
(a) y x, (b) y x2. the value of y when x = 8,
(a) y = kx (b) y = kx2 (b) nilai x apabila y = 0.25.

the value of x when y = 0.25.
2.4 = k(0.4) 2.4 = k(0.4)2
k=6 k = 15 (a) 0.15 = k(0.2) (b) 0.25 = 0.75x
∴ y = 6x ∴ y = 15x2 k = 0.75 x=
1
y = 6(3) y = 15(3)2 ∴ y = 0.75x 3
= 18 = 135 y = 0.75(8)
=6
2. Diberi y = 243 apabila x = 9, hitung nilai y apabila 3. Diberi bahawa p = 1.44 apabila q = 0.064.
x = 4 jika Ungkapkan p dalam sebutan q jika
Given that y = 243 when x = 9, calculate the value of It is given that p = 1.44 when q = 0.064. Express p in
y when x = 4 if terms of q if
(a) y x3, (b) y x . (a) p berubah secara langsung dengan q,

p varies directly as q,
(a) y = kx3 (b) y=k x (b) p berubah secara langsung dengan 3 q .
243 = k(9)3 243 = k 9 3
p varies directly as q.
1 k = 81
k=
3 ∴ y = 81 x (a) p = kq (b) p = k3 q
1
∴ y = x3 y = 81 4 1.44 = k(0.064) 1.44 = k 3 0.064
3 k = 22.5
1 = 162 k = 3.6
y = (4)3 ∴ p = 22.5q ∴ p = 3.6 3 q
3
1
= 21
3
4. Diberi bahawa m = 24 apabila n = 8. Ungkapkan 1
m dalam sebutan n jika 5. Diberi p berubah secara langsung dengan q 3 . Jika

It is given that m = 24 when n = 8. Express m in terms p = 1.5 apabila q = 125, hitung nilai
1
of n if Given that p varies directly as q 3 . If p = 1.5 when q = 125,
(a) m berubah secara langsung dengan kuasa calculate the value of
dua n, (a) p apabila q = 64, (b) q apabila p = 2.1.
m varies directly as the square of n, p when q = 64, q when p = 2.1.
(b) m berubah secara langsung dengan punca 1 1
kuasa tiga n. (a) 1.5 = k(125 3 ) (b) 2.1 = 0.3q 3
m varies directly as the cube root of n. k = 0.3 q = 73
1 = 343
(a) m = kn2 (b) m = k3 n ∴ p = 0.3q 3
24 = k(8)2 24 = k 3 8 p = 0.3(4)
3 k = 12 = 1.2
k=
8
3 ∴ m = 12 3 n
∴ m = n2
8
3

6. Jadual di bawah menunjukkan dua set nilai bagi 7. Jadual di bawah menunjukkan beberapa nilai bagi
pemboleh ubah S dan T yang memuaskan S T . pemboleh ubah x dan y.
The table shows two sets of values of the variables S and The table shows some values of the variables of x and y.
T which satisfy S T .
x 1 3
S 6 p 2
y 2 m
T 81 324 3
(a) Ungkapkan S dalam sebutan T. Diberi bahawa y berubah secara langsung dengan
Express S in terms of T. kuasa tiga x.
(b) Hitung nilai p. It is given that y varies directly as the cube of x.
Calculate the value of p. (a) Ungkapkan y dalam sebutan x.
2 Express y in terms of x.
(a) S=k T (b) p = 324
6 = k 81 3 (b) Hitung nilai m.
2 = 12 Calculate the value of m.
k=
3 16 3
2 (a) y = kx3 (b) m = (3)
∴S= T 3
3 2
3
=k 冢冣
1 3
2
= 144
16
k=
3
16 3
∴y= x
3
8. Luas, A cm2, sebuah bulatan berubah secara 9. Yuran tuisyen, RMp, yang dikenakan berubah
langsung dengan kuasa dua jejari, r cm. Diberi secara langsung dengan jumlah masa mengajar,
luas bulatan itu ialah 616 cm2 apabila diameternya q jam. Diberi bahawa seorang guru tuisyen telah
ialah 28 cm. Hitung jejari, dalam cm, bulatan yang menerima bayaran sebanyak RM1 200 selepas
mempunyai luas 346.5 cm2. mengajar 24 jam pada suatu bulan. Hitung yuran
The area, A cm2, of a circle varies directly as the square tuisyen yang dikenakan jika guru itu mengajar
of its radius, r cm. It is given that the area of a circle is 36 jam.
616 cm2 when its diameter is 28 cm. Calculate the radius, The tuition fee, RMp, charged varies directly with the
in cm, of a circle with an area of 346.5 cm2. total time of teaching, q hours. It is given that a tutor has
A = kr2 received a payment of RM1 200 after teaching for a total
of 24 hours in a month. Calculate the tuition fee charged
616 = k(14)2
if the teacher teaches for 36 hours.
22
k=
7 p = kq
22 2 1 200 = k(24)
∴A= r
7 1 200
7 k=
r2 = 346.5 × 24
22 = 50
= 110.25 ∴ p = 50q
r = 10.5 = 50(36)
= 1 800
Maka, jejari bulatan itu ialah 10.5 cm.
Thus, the radius of the circle is 10.5 cm. Maka, yuran tuisyen yang dikenakan ialah RM1 800.
Thus, the tuition fee charged is RM1 800.
4 SP 1.1.2 TP 1 2 3 4 5 6

A. Tulis hubungan antara pemboleh ubah dalam ubahan berikut (i) dengan menggunakan simbol ,
(ii) dalam bentuk persamaan dengan k sebagai pemalar.
Write the relationship between the variables in the following variations (i) by using the symbol , (ii) in the form of equation
CONTOH
p berubah secara langsung dengan q dan r3.

p varies directly as q and r3. (i) p qr3 (ii) p = kqr3
1. x berubah secara langsung dengan y dan z. (i) x yz (ii) x = kyz

x varies directly as y and z.
2. m berubah secara langsung dengan punca kuasa dua n dan
kuasa dua p. (i) m n p2 (ii) m = k n p2
m varies directly as the square root of n and the square of p.
3. r berubah secara langsung dengan s dan punca kuasa tiga u.

r varies directly as s and the cube root of u.
(i) r s 3 u (ii) r = ks 3 u
4. f berubah secara langsung dengan g dan h dan punca kuasa dua j.

f varies directly as g and h and the square root of j.
(i) f gh j (ii) f = kgh j
B. Selesaikan setiap yang berikut.

1. Tiga kuantiti, x, y dan z, berubah seperti yang 2. Isi padu silinder, V cm3, berubah secara langsung
ditunjukkan dalam jadual di bawah. Diberi dengan tinggi h, dan kuasa dua jejari tapaknya,
bahawa y berubah secara langsung dengan x dan r cm. Diberi isi padu sebuah silinder dengan tinggi
kuasa tiga z. 18 cm dan jejari 14 cm ialah 11 088 cm3. Hitung
Three quantities, x, y and z, vary as shown in the table. jejari, dalam cm, sebuah silinder yang mempunyai
It is given that y varies directly as x and the cube of z. isi padu 16 632 cm3 dan tinggi 12 cm.
The volume of a cylinder, V cm3, varies directly as its
x p 0.2 0.5 height, h cm, and the square of the radius of its base
y 81 32 10 r cm. Given that the volume of a cylinder with a height of
18 cm and a radius of the base of 14 cm is 11 088 cm3.
z 3 4 q Calculate the radius, in cm, of a cylinder with a volume of
16 632 cm3 and a height of 12 cm.
Hitung nilai p dan nilai q.
Calculate the values of p and q.
V = kr2h 22 2
16 632 = r (12)
3 7
y = kxz 11 088 = k(142)(18) 16 632 7
32 = k(0.2)(43) r2 = ×
11 088 12 22
32 k= 2
k= 14 (18) = 441
(0.2)64 22 r = 21
= 2.5 =
7
∴ y = 2.5xz3 22 2
∴V= rh
81 = 2.5p(3)3 10 = 2.5(0.5)q3 7
81 10
p= q3 = Maka, jejari silinder itu ialah 21 cm.
2.5(27) 2.5(0.5) Thus, the radius of the cylinder is 21 cm.
= 1.2 =8
q=2
5 SP 1.1.3 TP 1 2 3 4 5 6

Selesaikan setiap masalah berikut.

Solve each of the following problems. SP1.1.4 TP4 TP5
1. Lim mengisi air ke dalam sebuah tangki yang 2. Tenaga kinetik, E Joule, suatu objek berubah
kosong dengan menggunakan hos getah pada secara langsung dengan jisim objek, m kg, dan
pukul 9.00 pagi. Pada pukul 10.30 pagi, Lim kuasa dua halaju objek, V m s–1. Diberi E = 81
mendapati bahawa 36% daripada isi padu tangki apabila m = 9 dan V = 6. Hitung nilai V apabila
itu telah diisi dengan air. Pada pukul berapakah E = 96 dan m = 6.
tangki itu akan diisi separuh penuh dengan air? The kinetic energy, E Joule, of an object varies directly
Lim fills an empty tank with water using a rubber hose at as the mass of the object, m kg, and the square of
9.00 a.m. At 10.30 a.m. Lim discovers that 36% of the velocity of the object, V m s–1. It is given that E = 81
volume of the tank is filled with water. At what time will when m = 9 and V = 6. Calculate the value of V when
the tank be half filled with water? E = 96 and m = 6.
V = kt 0.5 = 0.24t 1
E = kmV2 96 = (6)V2
0.36 = k(1.5) 1 4
t=2 jam/hours 81 = k(9)(6)2 4
k = 0.24 12 V2 = 96 ×
81 6
∴ V = 0.24t = 2 jam 5 minit k= = 64
9(36)
2 hours 5 minutes 1 V=8
09 00 =
4
+ 2 05 1
11 05 = Jam 1105/1105 hours ∴ E = mV2
4
3. Puan Rokayah dan Puan Salmah bekerja di syarikat yang sama. Elaun lebih masa harian mereka, RMp,
berubah secara langsung dengan gaji pokok mereka, RMq dan bilangan jam lebih masa, t jam.
Puan Rokayah and Puan Salmah work in the same company. Their daily overtime allowance, RMp, varies directly as their
basic salary, RMq, and the number of overtime hours, t hours.
(a) Diberi bahawa gaji pokok Puan Rokayah ialah RM1 800. Dia mendapat sebanyak RM60 apabila dia
bekerja lebih masa selama 5 jam pada hari Isnin. Jika Puan Rokayah mendapat elaun sebanyak RM48
apabila dia bekerja lebih masa selama x jam pada hari Selasa, hitung nilai x.
It is given that Puan Rokayah’s basic salary is RM1 800. She receives an allowance of RM60 when she works overtime
for 5 hours on Monday. If Puan Rokayah receives an allowance of RM48 when working overtime on Tuesday for
x hours, calculate the value of x.
(b) Diberi bahawa gaji pokok Puan Salmah ialah RM2 100. Jika tempoh lebih masa dia bekerja adalah
sama dengan Puan Rokayah pada hari Selasa, hitung beza antara gaji elaun mereka pada hari tersebut.
It is given that Puan Salmah’s basic salary is RM2 100. If the number of overtime hours is the same as Puan Rokayah
on Tuesday, calculate the difference between their overtime allowances on that day.
(a) p = kqt 1 1
48 = (1 800)x (b) p = (2 100)(4)
60 = k(1 800)(5) 150 150
60 150 = 56
k= x = 48 ×
(1 800)(5) 1 800
1 =4 ∴ Beza/Difference = RM56 – RM48
= = RM8
150
1
∴p= qt
150
6 SP 1.1.4 TP 1 2 3 4 5 6

1.2 Ubahan Songsang Buku Teks: m.s. 17 – 24
A. Diberi bahawa laju purata sebuah kenderaan ialah 40 km/j jika masa yang diambil bagi suatu perjalanan
ialah 30 minit. Nyatakan masa yang diambil jika laju purata kenderaan itu
It is given that the average speed of a vehicle is 40 km/h if the time taken for a journey is 30 minutes. State the time taken
if the average speed of the vehicle SP1.2.1 TP1
1. bertambah dua kali ganda. 2. berkurang 25%. 3. dibahagi dengan dua.

is doubled. decreases by 25%. is divided by two.
Masa yang diambil diseparuhkan. Masa yang diambil bertambah Masa yang diambil bertambah
The time taken is halved. 25%. dua kali ganda.
The time taken increases by 25%. The time taken increases two
times or is doubled.
B. Setiap jadual di bawah menunjukkan nilai bagi dua pemboleh ubah, x dan y. Jawab soalan berikut.
Each table shows the values of two variables, x and y. Answer the following questions. SP1.2.2 TP2
1. Tentukan sama ada y berubah secara songsang dengan x atau x2. Seterusnya, tulis hubungan dalam
bentuk ubahan.
Determine whether y varies inversely as x or x2. Hence, write the relationship in the form of variation.
x 1 2 3 4 5
y 120 60 40 30 24
xy 1(120) = 120 2(60) = 120 3(40) = 120 4(30) = 120 5(24) = 120
x2y 12(120) = 120 22(60) = 240 32(40) = 360 42(30) = 480 52(24) = 600
1 1
Nilai xy ialah pemalar, maka y ./The value of xy is a constant, hence y .
x x
2. Tentukan sama ada y berubah secara songsang dengan x2 atau x3. Seterusnya, tulis hubungan dalam
bentuk ubahan.
Determine whether y varies inversely as x2 or x3. Hence, write the relationship in the form of variation.
x 1 2 3 4 5
3 2 3 6
y 6
4 9 32 125
x2y 12(6) = 6 22 冢 34 冣 = 3 32 冢 29 冣 = 2 42 冢 323 冣 = 32 52 冢 125

6
冣 = 65
x3y 13(6) = 6 23 冢 34 冣 = 6 33 冢 29 冣 = 6 43 冢 323 冣 = 6 53 冢 125

6
冣=6
1 1
Nilai x3y ialah pemalar, maka y ./The value of x3y is a constant, hence y 3 .
x3 x
7 SP 1.2.1 TP 1 2 3 4 5 6 SP 1.2.2 TP 1 2 3 4 5 6

A. Jawab setiap soalan berikut. Video Aktiviti

Answer each of the following questions. SP1.2.2 TP2 Interaktif
1. Dengan melukis y melawan 1 , tentukan sama ada y berubah secara

Video
x y
langsung dengan x atau tidak.
1
By drawing the graph of y against , determine whether y varies directly as x.
x 10
x 1 3 5 8
6
y 9 3 1.8
4
1 2
1 0.33 0.2
x O 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0 1.2
1
—
x
y berubah secara songsang dengan x./y varies inversely as x.
1 , tentukan sama ada y berubah secara

2. Dengan melukis y melawan y
x
langsung dengan x atau tidak.
1 15
By drawing the graph of y against , determine whether y varies directly as x.
x
x 5 10 15 10
y 12 7.3 5.4
5
1
0.2 0.1 0.06
Aktiviti Interaktif
x 1
O —
0.05 0.1 0.15 0.2 x
y tidak berubah secara songsang dengan x./y does not vary inversely as x.
B. Tulis hubungan antara pemboleh ubah dalam ubahan berikut (i) dengan menggunakan simbol ,
(ii) bentuk persamaan dengan k sebagai pemalar.
Write the relationship between the variables in the following variables (i) by using the symbol , (ii) in the form of equation
CONTOH
(a) m berubah secara songsang dengan punca kuasa dua n. (i) m 1 (ii) m = k
m varies inversely as the square root of n. n n
1
(b) F berubah secara songsang dengan kuasa tiga g. (i) F (ii) F = k3
F varies inversely as the cube of g. g3 g
1. x berubah secara songsang dengan y.
(i) x 1 (ii) x = k
x varies inversely as y. y y
2. p berubah secara songsang dengan q2.

p varies inversely as q2.
(i) p 12 (ii) p = k2
q q
3. S berubah secara songsang dengan punca kuasa tiga T. (i) S
1
(ii) S = 3 k
S varies inversely as the cube root of T. 3
T T
4. r berubah secara songsang dengan punca kuasa dua p. (i) r
1
(ii) r = k
r varies inversely as the square root of p. p p
5. h berubah secara songsang dengan kuasa tiga m. (i) h 12 (ii) h = k2
h varies inversely as the cube of m. m m
8 SP 1.2.2 TP 1 2 3 4 5 6

Selesaikan setiap yang berikut.

CONTOH 1. Diberi p berubah secara songsang dengan q. Jika
Diberi y berubah secara songsang dengan x dan p = 0.8 apabila q = 2, hitung nilai q apabila p = 0.4.
y = 15 apabila x = 9. It is given that p varies inversely as q. If p = 0.8 when
Given that y varies inversely as x and y = 15 when x = 9. q = 2, calculate the value of q when p = 0.4.
(a) Ungkapkan y dalam sebutan x. p=
k
q=
1.6
Express y in terms of x. q 0.4
(b) Hitung nilai y apabila x = 5. k =4
0.8 =
Calculate the value of y when x = 5. 2
k = 1.6
y= k 135 1.6
(a) (b) y = ∴p=
x 5 q
k = 27
15 =
9
k = 135
135
∴y=
x
2. Diberi x = 0.027 apabila y = 3. Ungkapan y dalam 3. Diberi s = 0.4 apabila t = 9. Ungkapkan s dalam
sebutan x jika sebutan t jika
It is given that x = 0.027 when y = 3. Express y in terms Given that s = 0.4 when t = 9. Express s in terms of t if
of x if
(a) s berubah secara songsang dengan t3,
(a) y berubah secara songsang dengan x, s varies inversely as t3,
y varies inversely as x,
(b) s berubah secara songsang dengan
(b) y berubah secara songsang dengan 3 x . punca kuasa dua t.
3
y varies inversely as x. s varies inversely as the square root of t.
k k s= k
(a) y= (b) y = 3k (a) s= (b)
x x t3 t
k k k k
3= 3= 0.4 = 3 0.4 =
0.027 3 9
0.027 9
k = 0.081 k = 291.6
k = 0.9 k = 1.2
0.081 291.6
∴y= ∴s= 3
x ∴ y = 30.9 t ∴ s = 1.2
x t
4. Diberi y = 0.2 apabila x = 8, hitung nilai y apabila x = 0.064 jika

Given that y = 0.2 when x = 8, calculate the value of y when x = 0.064 if
(a) y 1 , (b) y 12 , (c) y 11 .

x x x3
(a) y= k (b) y = k2
x x (c) y = k1
0.2 = k 0.2 = k2 x3
8 8 0.2 = k 1
k = 1.6 k = 12.8
83
∴ y = 1.6 ∴ y = 12.8 k = 0.4
x x2
∴ y = 0.4
1 =
0.4 = 1
= 1.6 = 12.8 2 1
0.064 0.064 x 3 0.064 3
= 25 = 3 125
9

5. Jadual di bawah menunjukkan beberapa nilai bagi 6. Jadual di bawah menunjukkan beberapa nilai bagi
pemboleh ubah x dan y. pemboleh ubah e dan f dengan keadaan e 1 .
The table shows some values of variables x and y. f
The table shows some values of variables e and f
x m 0.5 0.4 1
such that e .
y 25 10 n f
Diberi bahawa y berubah secara songsang dengan e 2 3

x. Cari nilai m dan nilai n.
It is given that y varies inversely as x. Find the values of
f 36 w
m and n.
(a) Ungkapkan e dalam sebutan f.
k 5 Express e in terms of f.
y= 25 =
x m (b) Hitung nilai w.
k 1 Calculate the value of w.
10 = m= atau/or 0.2
0.5 5
k
k=5 5 (a) e= (b) e = 12
5 n= f
∴y= 0.4 f
x k
= 12.5 3= 12
2=
36 w
k = 12 w = 4
∴ e = 12 w = 16
f
7. P berubah secara songsang dengan Q dan 8. Diberi masa, t jam, yang diambil untuk memotong
Q = 3F – 2. Diberi bahawa P = 0.06 apabila F = 3. rumput di padang sekolah berubah secara songsang
P varies inversely as Q and Q = 3F – 2. It is given that dengan bilangan pekerja, x. Jika 4 orang pekerja
P = 0.06 when F = 3. mengambil masa 4 jam 15 minit untuk memotong
(a) Ungkapkan P dalam sebutan Q. rumput di padang sekolah itu, hitung masa, dalam
Express P in terms of Q. jam dan minit, yang diambil jika bilangan pekerja
(b) Hitung nilai F apabila P = 6. ialah 12 orang.
Calculate the value of F when P = 6. Given that the time, t hours, taken to cut the grass in the
k 0.42 school field varies inversely as the number of workers, x.
(a) P= (b) 6= If 4 workers take 4 hours 15 minutes to cut the grass in
Q 3F – 2
3F – 2 = 0.07 the school field, calculate the time, in hours and minutes,
k
= taken if there are 12 workers.
3F – 2 3F = 2.07
k F = 0.69 k 17
0.06 = t= (b) t =
3(3) – 2 x 12
k = 0.42 1 k 5
4 = =1 jam/hours
0.42 4 4 12
∴P=
Q k = 17 = 1 jam 25 minit
17 1 hour 25 minutes
∴t=
x
10 SP 1.2.2 TP 1 2 3 4 5 6

1.2 Ubahan Songsang Buku Teks: m.s. 25

Solve each of the following questions. SP1.2.3 TP4 TP5
1. Masa, t jam, yang diambil oleh David untuk berbasikal ke sekolahnya berubah secara songsang dengan
punca kuasa dua kelajuannya, s km j–1. Dengan laju purata 16 km j–1, dia mengambil masa selama 20 minit
untuk sampai ke sekolahnya. Hitung masa, dalam minit, yang diambilnya jika dia berbasikal dengan
laju purata 25 km j–1.
The time, t hours, taken by David to cycle to his school varies inversely as the square root of his speed, s km h–1.
With an average speed of 16 km h–1, he takes 20 minutes to reach his school. Calculate the time, in minutes, that he needs
to take if he cycles with an average speed of 25 km h–1.
k 4
t= t=
s 3 25
20 k 4
= = jam/hour
60 16 15
4 = 16 minit
k=
3 16 minutes
4
∴t=
3 s
2. Govin ingin memasang jubin berbentuk segi empat tepat di lantai bilik tidurnya. Bilangan jubin yang
diperlukan, N, berubah secara songsang dengan panjang, p m, dan lebar, l m, setiap keping jubin. Govin
memerlukan 80 keping yang berukuran 0.8 m dan 0.6 m. Hitung bilangan jubin yang diperlukan jika setiap
keping jubin itu mempunyai panjang 0.5 m dan lebar 0.3 m.
Govin wants to install rectangular tiles on the floor of his bedroom. The number of tiles needed, N, varies inversely as the
length, p m, and width, l m, of each tile. Govin needs 80 tiles measuring 0.8 m by 0.6 m. Calculate the number of tiles
needed if each tile has a length of 0.5 m and a width of 0.3 m.
k 38.4
N= N=
pl 0.5(0.3)
k = 256
80 =
0.8(0.6)
k = 80 × 0.8 × 0.6
= 38.4
38.4
∴N=
pl
3. Frequensi gelombong, f, berubah secara songsang dengan panjang gelombong, λ.

The frequency of a wave, f, varies inversely as its wavelength, λ.
(a) Tulis hubungan antara f dan λ dengan menggunakan simbol .
Write the relationship between f and λ by using the symbol .
1.
(b) Lakar graf f melawan
λ
1
Sketch the graph of f against .
λ
1
(a) f (b) f
λ
1
O —
λ
11 SP 1.2.3 TP 1 2 3 4 5 6

1.3 Ubahan Bergabung Buku Teks: m.s. 26 – 28
Tulis hubungan antara pemboleh ubah dalam ubahan bergabung berikut (i) dengan menggunakan
simbol , (ii) dalam bentuk persamaan dengan k sebagai pemalar.
Write the relationship between the variables in the following combined variations (i) by using the symbol , (ii) in the form of
equation with k as a constant. SP1.3.1 TP1
CONTOH
x berubah secara langsung dengan y dan secara songsang dengan

y ky
kuasa tiga z. (i) x (ii) x =
x varies directly as y and inversely as the cube of z. z3 z3
1. p berubah secara langsung dengan q dan secara songsang dengan r. q kq

p varies directly as q and inversely as r.
(i) p r (ii) p = r
2. z berubah secara langsung dengan x3 dan secara songsang dengan y. 3 3

3 (i) z x (ii) z = kx
z varies directly as x and inversely as y. y y
3. V berubah secara songsang dengan W2 dan U. 1 k

V varies inversely as W 2 and U.
(i) V (ii) V =
W2U W2U
4. e berubah secara songsang dengan f dan punca kuasa dua h. 1 k

e varies inversely as f and the square root of h.
(i) e (ii) e =
f h f h
5. G berubah secara langsung dengan J dan secara songsang dengan N .

(i) G J (ii) G = kJ
G varies directly as J and inversely as N. N N
6. t berubah secara langsung dengan kuasa dua r dan secara songsang 2 2

dengan punca kuasa tiga s. (i) t 3r (ii) t = 3kr
t varies directly as the square of r and inversely as the cube root of s. s s
7. X berubah secara langsung dengan kuasa tiga Y dan secara songsang

Y3 kY3
dengan punca kuasa dua Z. (i) X (ii) X =
X varies directly as the cube of Y and inversely as the square root of Z.
Z Z
8. f berubah secara langsung dengan punca kuasa dua g dan secara

g g
songsang dengan h. (i) f (ii) f = k
f varies directly as the square root of g and inversely as h. h h
9. P berubah secara langsung dengan punca kuasa tiga Q dan secara 3 3

Q
songsang dengan kuasa dua R. (i) P (ii) P = k 2Q
P varies directly as the cube root of Q and inversely as the square of R.
R2 R
10. L berubah secara langsung dengan punca kuasa dua M dan secara
M
songsang dengan kuasa tiga N. (i) L (ii) L = k M
L varies directly as the square root of M and inversely as the cube of N. N3 3
N
12 SP 1.3.1 TP 1 2 3 4 5 6

Selesaikan setiap yang berikut. Video

CONTOH 1. Jadual di bawah menunjukkan perubahan tiga
Diberi bahawa T berubah secara langsung dengan kuantiti, z, x dan y. Diberi bahawa z berubah secara
kuasa tiga R dan secara songsang dengan punca kuasa songsang dengan punca kuasa tiga x dan kuasa
dua W. Jika T = 8 apabila R = 2 dan W = 25. dua y.
Video
It is given that T varies directly as the cube of R and inversely The table shows the changes in three quantities, z, x
as the square root of W. If T = 8 when R = 2 and W = 25. and y. It is given that z varies inversely as the cube root of
(a) Ungkapkan T dalam sebutan R dan W. x and the square of y.
Express T in terms of R and W.
z 2 5
(b) Hitung nilai W apabila T = 16 dan R = 4.
Calculate the value of W when T = 16 and R = 4. x 0.008 0.125
3 3 y 10 p
(a) T = kR (b) 16 = 5(4)
W W (a) Ungkapkan z dalam sebutan x dan y.
k(2)3 5(64) Express z in terms of x and y.
8= W =
25 16 (b) Hitung nilai p.
8(5) = 20 Calculate the value of p.
k= W = 400
8 k 40
=5 (a) z = (b) 5=3
3
3 x y2 0.125 p2
∴ T = 5R 2= k p2 =
40
W 3 0.5(5)
0.008(10)2
k = 2(0.2)(100) = 16
= 40 p=4
40
∴y= 3 2
xy
2. Diberi bahawa R berubah secara langsung dengan 3. Jadual di bawah menunjukkan nilai-nilai E, F dan G.
kuasa tiga S dan secara songsang dengan T. Diberi bahawa E berubah secara langsung dengan
Jika R = 4.5 apabila S = 3 dan T = 5, hitung punca kuasa dua F dan secara songsang dengan G.
It is given that R varies directly as the cube of S and The table shows the values of E, F and G. It is given that
inversely as T. If R = 4.5 when S = 3 and T = 5, calculate E varies as the square root of F and inversely as G.
(a) nilai R apabila S = 6 dan T = 10,
the value of R when S = 6 and T = 10, E 6 1.2 1.8
2 dan T = 8. F 4 n 25
(b) nilai S apabila R = 6
3
the value of S when R = 6
2
and T = 8. G 0.3 2.25 p
3
Hitung nilai n dan nilai p.
kS3 20 5S3 Calculate the values of n and p.
(a) R= (b) =
T 3 6×8
k(3)3 20 × 48 k F 25
4.5 = 1.8 = 0.9
3
5 S = E=
15 G p 25
5 = 64 k 4 0.9(5)
k= 6= p=
6 S=4 0.3 1.8
5 × 63 k = 0.9 = 2.5
R=
6 × 10 0.9 n
= 18 1.2 =
2.25
n =3
n=9
13 SP 1.3.2 TP 1 2 3 4 5 6

Jawab setiap soalan berikut.

Answer each of the following questions. SP1.3.2 TP4
1. Sue Chien menjual baju secara atas talian. Masa, 2. Isi padu sebuah bekas tertutup, V m3, berubah
t jam, yang diperuntukkan untuk memproses secara langsung dengan suhu, T K, dan berubah
tempahan dalam satu hari berubah secara langsung secara songsang dengan tekanan yang dikenakan,
dengan bilangan tempahan, p, yang diterima dan P kPa. Diberi V = 60 apabila P = 80 dan T = 320.
berubah secara songsang dengan bilangan pekerja, w. Hitung isi padu, dalam m3, bekas itu apabila P = 50
Jika 180 tempahan dapat diproses oleh 4 pekerja dalam dan T = 400.
masa 6 jam, hitung tempoh masa yang diperlukan oleh The volume of a closed container, V m3, varies directly
6 pekerja untuk memproses 900 tempahan. as the temperature, T K, and varies inversely as the
Sue Chien sells clothes online. The time, t hours, required applied pressure, P kPa. It is given that V = 60 when P = 80
to process the orders in a day varies directly as the and T = 320. Calculate the volume, in m3, of the container
number of orders, p, received and varies inversely as the when P = 50 and T = 400.
number of workers, w. If 180 orders can be processed by
4 workers in 6 hours, calculate the time, in hours, needed kT 15 × 400
V= V=
by 6 workers to process 900 orders. P 50
320k = 120
kp 2 × 900 60 =
t= t= 80
w 15 × 6
k = 15
180k = 20 jam/hours
6= 15T
4 ∴V=
2 P
k=
15
2p
∴t=
15w
3. Ai Pin ingin mengajak kawan-kawannya untuk membeli alat bantu mengajar dari sebuah portal dalam
talian. Jumlah belian barang, P, berubah secara langsung dengan bilangan tempahan, y, dan secara songsang
dengan kos penghantaran, r. Untuk jumlah belian sebanyak RM240 bagi 6 tempahan, kos penghantaran
ialah RM7.20.
Ai Pin invites her friends to purhase teaching aids from an online portal. The total purchase of the products, P,
varies directly as the number of orders, y, and inversely as the delivery charges, r. For a purchase of RM240 for 6 orders,
the delivery charge is RM7.20.
(a) Jika Ai Pin berjaya mengutip 18 tempahan bernilai RM900, hitung kos penghantaran yang perlu
ditanggungnya.
If Ai Pin manages to collect 18 orders worth RM900, calculate the delivery charges to be paid by her.
(b) Jika terdapat beberapa orang kawannya telah membatalkan pesanan mereka, apakah yang berlaku
terhadap jumlah kos penghantaran?
If a few of her friends have cancelled their orders, what is the effect to the total delivery charges?
ky 288 × 18
(a) P= 900 =
r r
6k r = RM5.76
240 =
7.20
k = 288
(b) Kos penghantaran akan bertambah jika pembelian berkurangan.
The delivery charges will increase if the number of orders decreases.
14 SP 1.3.2 TP 1 2 3 4 5 6

PRAKTIS SPM
KERTAS 1 ANALISIS SOALAN SPM 2021

Kertas 2
Jawab semua soalan. Bagi setiap soalan, pilih satu jawapan sahaja. Subtopik Kertas 1
A B C
Answer all the questions. For each question, choose only one answer. 1.1 – – – –
1.2 S.9, 27 – – –
1. Diberi bahawa u berubah secara langsung dengan 1.3 – S.5(a), (b) – –
kuasa tiga v. Cari hubungan antara u dan v.

It is given that u varies directly as the cube of v. Find the 6. Diberi bahawa FG2 = k, dengan k ialah pemalar.
relationship between u and v. Antara berikut, yang manakah benar?
It is given that FG2 = k, where k is a constant. Which of the
A u3x B u 31 following is true?
v
A F berubah secara langsung dengan kuasa dua G.
C u v3 D u 31 F varies directly as the square of G.
v B F berubah secara langsung dengan punca kuasa
2. P berubah secara songsang dengan punca kuasa dua G.
dua Q. Nyatakan persamaan yang menghubungkan F varies directly as the square root of G.
P dan Q dengan k ialah pemalar. C F berubah secara songsang dengan kuasa dua G.
P varies inversely as the square root of Q. State the equation F varies inversely as the square of G.
relating P and Q where k is a constant. D F berubah secara songsang dengan punca kuasa
1 dua G.
A P = kQ 2 B P = k1 F varies inversely as the square root of G.
2
Q
7. Diberi bahawa P QaRb dengan keadaan P berubah
C P = kQ 2
D P = k2 secara langsung dengan punca kuasa dua Q dan
Q
secara songsang dengan kuasa tiga R. Nyatakan nilai
3. M berubah secara langsung dengan punca kuasa
a dan nilai b.
dua N dan berubah secara songsang dengan kuasa It is given that P QaRb such that P varies directly as the
tiga q. Cari hubungan antara M, N dan q. square root of Q and inversely as the cube of R. State the
M varies directly as the square root of N and varies inversely values of a and b.
as the cube of q. Find the relationship between M, N and q.
3 A a = 1 , b = –3 B a= 1,b=3
A M N3 B M N 2 2
q q2 C a = 2, b = –3 D a = 2, b = 3
q3
C M D M N q3
N 8. Diberi bahawa p berubah secara songsang dengan
4. Diberi bahawa y berubah secara langsung dengan punca kuasa tiga q dan p = 4 apabila q = 1 . Hitung
125
kuasa dua z dan y = 25 apabila z = 0.5. Ungkapkan nilai p apabila q = 512.
y dalam sebutan z. It is given that p varies inversely as the cube root of q and
It is given that y varies directly as the square of z and 1
y = 25 when z = 0.5. Express y in terms of z. p = 4 when q = . Calculate the value of p when q = 512.
2
125
A y = 100z2 B y= z A 1 B 5
100 10 8
2
C y = 10z 2
D y= z C 4 D 5
10 5 4
5. Diberi bahawa e berubah secara langsung dengan
f dan g. e = 18 apabila f = 6 dan g = 1 1 . Hitung 9. Diberi bahawa y berubah secara songsang dengan
2 3x – 2 dan y = 2 apabila x = 3. Hitung nilai x apabila
nilai g apabila e = 36 dan f = 4.5. y = 7.
It is given that e varies directly as f and g. e = 18 when f = 6
It is given that y varies inversely as 3x – 2 and y = 2 when
1
and g = 1 . Calculate the value of g when e = 36 and x = 3. Calculate the value of x when y = 7.
2
f = 4.5. A 1 B 3
2 4
A 1 B 1
4 3 C 4 D 3
C 3 D 4 3
15

10. Diberi bahawa p berubah secara songsang dengan 14. Sebuah piramid bertapak segi empat sama
punca kuasa dua r dan p = 5 apabila r = 64. mempunyai isi padu yang tetap. Tingginya berubah
Ungkapkan p dalam sebutan r. secara songsang dengan kuasa dua panjang sisi
It is given that p varies inversely as the square root of r and tapak. Tinggi piramid yang mempunyai panjang sisi
p = 5 when r = 64. Express p in terms of r. tapak 4 cm ialah 5 cm. Hitung panjang sisi tapak,
A p= 5 r B p = 40 r dalam cm, piramid yang mempunyai tinggi 3.2 cm.
8 A pyramid with a square base has a fixed volume. Its height
C p= 5 D p = 40 varies inversely as the square of the length of side of its base.
8 r r The length of the side of its base is 4 cm when its height is
5 cm. Calculate the length of side of the base, in cm, of the
11. Jadual di bawah menunjukkan beberapa nilai bagi pyramid with a height of 3.2 cm.
pemboleh ubah x dan y. A 4
The table shows some values of the variables x and y. B 5
C 8
x 5 16 D 16
y 8 m
15. Rintangan dawai, R, bagi seutas wayar berubah
Diberi bahawa y berubah secara songsang dengan
secara langsung dengan panjangnya, l cm dan
x. Hitung nilai m.
It is given that y varies inversely as x. Calculate the value
berubah secara songsang dengan kuasa dua
of m. diameternya, d. Diberi bahawa seutas dawai
A 0.4 B 2.5 dengan panjang 50 cm dan berdiameter 0.6 cm
C 10 D 25 mempunyai rintangan 10 ohm. Cari hubungan
antara R, l dan d.
The resistance, R, of a length of wire varies directly as
q
12. Diberi bahawa p dan p = 9 apabila q = 36 the length, l cm, and varies inversely as the square of its
r2 diameter, d. It is given that a wire of length 50 cm and
dan r = 2. Hitung nilai q apabila p = 10 dan r = 3. diameter 0.6 cm has a resistance of 10 ohms. Find the
q relationship between R, l and d.
It is given that p and p = 9 when q = 36 and r = 2.
r2
Calculate the value of q when p = 10 and r = 3. A R = 0.072l
d2
A 15
B 125 B R = 0.08l
C 175 d2
D 225 C R = 0.01l
d2
13. Jadual di bawah menunjukkan beberapa nilai bagi D R = 0.16l
pemboleh ubah p, q dan r. d2
The table shows some values of the variables p, q and r.
p 6 243 16. Paras air, h, di dalam sebuah tangki berubah secara

songsang dengan masa, t. Selepas 25 minit, paras air
q 18 27 di dalam tangki itu ialah 1 440 cm. Hitung paras air,
r 9 x dalam cm, di dalam tangka itu selepas 1 1 jam.
3
Diberi bahawa p berubah secara langsung dengan q The water level, h, in the tank varies inversely as the time,
dan secara songsang dengan r. Hitung nilai x. t. After 25 minutes, the water level in the tank is 1 440 cm.
It is given that p varies directly as q and varies inversely 1
Calculate the water level, in cm, after 1 hours.
as r. Calculate the value of x. 3
1 A 315.5
A 1 B
2 B 375
C 450
C 1 D 1
3 6 D 720.5
16

KERTAS 2
Jawab semua soalan dalam Bahagian A dan Bahagian B. Tunjukkan kerja mengira anda.
Answer all the questions in Section A and Section B. Show your workings.
Bahagian A 3. Basri, seorang pereka kasut mendapati bahawa

bilangan kasut yang dijual, S, berubah secara
1. Diberi bahawa m = 15 apabila n = 0.6. Ungkapkan langsung dengan bajet pengiklanan, A, dan secara
m dalam sebutan n jika songsang dengan harga sepasang kasut, P. Apabila
It is given that m = 15 when n = 0.6. Express m in terms RM6 000 diperuntukkan untuk iklan dan harga
of n if
sepasang kasut ialah RM120, didapati bahawa
(a) m berubah secara langsung dengan n,
m varies directly as n, [2 markah/2 marks] 360 pasang kasut telah dijual.
Basri, a shoe designer found that the number of pairs of shoes
(b) m berubah secara songsang dengan sold, S varies directly as the advertising budget, A, and inversely
kuasa dua n. as the price of a pair of shoes, P. When RM6 000 is allocated
m varies inversely as the square of n. on advertisement and the price of a pair of shoes is RM120,
[2 markah/2 marks] it is found that 360 pairs of shoes were sold.
Jawapan/Answer: (a) Ungkapkan S dalam sebutan A dan P.
(a) m = kn Express S in terms of A and P. [2 markah/2 marks]
15 = k(0.6) (b) Seterusnya, cari bilangan pasang kasut yang
k = 25 mungkin terjual jika bajet pengiklanan ialah
∴ m = 25n RM45 000 dan harga sepasang kasut tidak
berubah.
(b) m = k2 Hence, find the number of pairs of shoes that might be
n
k sold if the advertising budget is RM45 000 and the price
15 = of a pair of shoes remains the same.
(0.6)2
k = 5.4 [2 markah/2 marks]
5.4 Jawapan/Answer:
∴m= 2
n kA
(a) S=
P
2. Ali merancang untuk menutup suatu lantai dengan
jubin berbentuk segi empat tepat. Bilangan jubin, N, 360 = k(6 000)
120
yang diperlukan berubah secara songsang dengan luas
120
sekeping jubin, A. 250 keping jubin yang berukuran k = 360 ×
35 cm × 45 cm sekeping adalah mencukupi untuk 6 000
menutup seluruh rantai itu. Kemudian, dia bertukar = 7.2
fikiran untuk menggunakan jubin itu. Jika jubin ∴ S = 7.2A
yang berbentuk segi empat sama dengan panjang P
25 cm digunakan, berapakah bilangan jubin yang
diperlukan untuk menutup seluruh lantai itu?
Ali plans to cover a floor with rectangular tiles. The number
of tiles, N, needed varies inversely as the area of each tile, (b) S = 7.2 × 45 000
A. 250 tiles each measuring 35 cm by 45 cm are enough 120
to cover the whole floor. Then, he changes his mind to use = 2 700 pasang kasut
the tiles. If the square tiles of length 25 cm each are used, 2 700 pairs of shoes
how many tiles are needed to cover the whole floor?
[4 markah/4 marks]
Jawapan/Answer:
k
N=
A
k
250 =
35 × 45
k = 393 750
N = 393 750
25 × 25
= 630
17

Bahagian B 5. Tekanan, P N m–2, pada sebuah kotak berbentuk
kuboid berubah secara langsung dengan jisim
4. Jumlah masa, t jam, yang diambil oleh seorang kotak, m kg, dan secara songsang dengan luas
tukang jahit untuk menghasilkan pakaian seragam permukaan sentuhan kotak itu dengan lantai, L m2.
berubah secara langsung dengan bilangan pakaian Diberi bahawa tekanan kotak itu ialah 15 000 N m–2
seragam, N, dan berubah secara songsang dengan apabila jisim kotak ialah 30 kg dan luas permukaan
kuasa dua bilangan orang tukang jahit, w. Diberi sentuhan kotak dengan lantai ialah 0.2 × 0.15 m2.
6 orang tukang jahit mengambil masa 5 jam untuk The pressure, P N m–2, on a cuboidal box varies directly as
menghasilkan 30 helai pakaian seragam. the mass of the box, m kg, and inversely as the surface area
The total time, t hours, taken by a tailor to produce uniforms in contact between the box and the floor, L m2. Given the
varies directly as the number of uniforms, N, and varies pressure on the box is 15 000 N m–2 when the mass of the
inversely as the square of the number of tailors, w. It is given box is 30 kg and the surface area in contact is 0.2 × 0.15 m2.
that 6 tailors take 5 hours to produce 30 uniforms. (a) Tulis satu persamaan yang menghubungkan
(a) Ungkapkan t dalam sebutan N dan w. P, m dan L.
Express t in terms of N and w. [1 markah/1 mark] Write an equation that relates P, m and L.
(b) (i) Cari bilangan tukang jahit yang diperlukan [3 markah/3 marks]
jika masa yang diambil untuk menghasilkan (b) (i) Hitung nilai P apabila m = 25 kg dan
80 helai pakaian seragam ialah 7 jam L = 0.25 × 0.15 m2.
30 minit. Calculate the value of P when m = 25 kg and
Find the number of tailors needed if the time taken L = 0.25 × 0.15 m2.
to produce 80 uniforms is 7 hours 30 minutes. (ii) Apakah yang boleh dilakukan supaya
(ii) Jika bilangan tukang jahit dan masa tekanan pada kotak itu berkurangan jika
diseparuhkan berdasarkan (b)(i), cari jisim kotak adalah tetap?
bilangan pakaian seragam yang dihasilkan. What can be done so that the pressure of the
If the number of tailors and the time taken is box decreases while the mass of the box remains
halved based on (b)(i), find the number of uniforms the same?
produced. [6 markah/6 marks]
[7 markah/7 marks]
Jawapan/Answer:
Jawapan/Answer: km
(a) P=
30k L
(a) 5=
36 30k
15 000 =
36 0.2 × 0.15
k=5×
30 k = 15
=6
6N 15m
∴t= 2 ∴P=
w L
15 × 25
(b) (i) P =
0.25 × 0.15
(b) (i) 15 = 6 × 280 = 10 000 N m–2

2 w
w2 = 64
w=8
(ii) Luas permukaan sentuhan antara kotak dan
lantai perlu ditambahkan supaya tekanan
pada kotak itu berkurangan jika jisim kotak
adalah tetap.
(ii) 15 = 6 ×2N
Praktis Ekstra
4 The surface area in contact between the box

w
15 × 16 and the floor needs to be increased so that the
N= pressure of the box decreases while the mass of
6×4
= 10 the box remains the same.
18 Praktis Ekstra

Matriks
BAB 2 Matrices
2.1 Matriks Buku Teks: m.s. 36 – 40
A. Wakilkan maklumat bagi setiap situasi berikut dalam bentuk matriks.

Represent the information of each of the following situations in matrix form. SP2.1.1 TP1
CONTOH 1. Encik Wee mempunyai 42 ekor ayam dan 35 ekor

Jadual di bawah menunjukkan jualan dua jenis itik manakala Encik Ahmad mempunyai 38 ekor
makanan bagi dua buah gerai yang berlainan. ayam dan 50 ekor itik.
The table shows the sales of two types of food of two different Mr Wee has 42 chickens and 35 ducks whereas Encik
stalls. Ahmad has 38 chickens and 50 ducks.
Gerai Lok Gerai Basri
Nasi lemak
Lok’s stall Basri’s stall
4238 3550 atau/or 4235 3850
100 60
Laksa 50 85
100
50
60
85
atau/or
100
60 50
85
2. Jadual di bawah menunjukkan tiga permainan 3. Jadual di bawah menunjukkan markah yang
yang disertai oleh murid Tingkatan 4 dan 5. diperoleh tiga orang murid dalam ujian bulanan
The table shows three games participated by Form 4 and bagi tiga mata pelajaran.
Form 5 pupils. The table shows the marks obtained by three pupils in
monthly tests for three subjects.
Badminton Futsal Bola sepak
Football Kimia Sejarah Matematik
Tingkatan 4 Chemistry History Mathematics
35 28 36
Form 4 Peter 72 70 85
Tingkatan 5 Bohan 68 72 78
Form 5
22 26 18
Samy 62 76 73

35 22
35 28 36
22 26 18
atau/or 28 26
36 18
72 70 85

72 68 62
68 72 78 atau/or 70 72 76

62 76 73 85 78 73
B. Lengkapkan jadual berikut.

Complete the following table. SP2.1.2 TP2
CONTOH
1. 2. 3. 4.

3 –7 4
Matriks
Matrix
[5 –4 7] –28 20 –3
4 –26 4 0
3 7 0 5 8
5 6 –1
Bilangan baris 1 2 2 2 3
Number of rows
Bilangan lajur 3 1 2 3 3
Number of columns
Peringkat
Order
1×3 2×1 2×2 2×3 3×3
19 SP 2.1.1 TP 1 2 3 4 5 6 SP 2.1.2 TP 1 2 3 4 5 6
02 BK 2023 MATHS TG5-BAB 02(NG)-Madi F1.indd 19 10/11/2022 11:08 PM

Aktiviti
• Secara amnya, aij ialah unsur dalam matriks A pada baris ke-i dan lajur ke-j, Interaktif
In general, aij is an element of matrix A in the ith-row and the jth-column.
A. Bagi setiap matriks berikut, kenal pasti unsur yang dinyatakan.

For each of the following matrices, determine the elements stated. SP2.1.2 TP2
CONTOH
1. A = 63 –5

M=
5
–2 4
1 0
(a) a12 = –5 (b) a22 = 0

(a) m11 = 5 (b) m21 = –2
2. C = [8

5 –4] 5 1 7
3. P = –1 0 9
4 3 –2
(a) c11 = 8 (b) c13 = –4
(a) p21 = –1 (b) p33 = –2

–5 –3 (a) Unsur pada baris pertama dan lajur kedua =
4. 1 4 The element at the first row and 2nd column –3
Aktiviti Interaktif
2 6
(b) Unsur pada baris ketiga dan lajur pertama =
The element at the 3rd row and first column 2

–8 –3 7 (a) Unsur pada baris kedua dan lajur ketiga =
5. 3 0 4 The element at the 2nd row and 3rd column 4
2 5 1
(b) Unsur pada baris ketiga dan lajur kedua =
The element at the third row and 2nd column 5
B. Untuk setiap matriks berikut, tentukan

For each of the following matrices, determine SP2.1.2 TP2
(a) peringkat matriks/the order of the matrix,

(b) unsur pada baris pertama dan lajur ke-3/the element at the first row and 3rd column,
(c) unsur pada baris ke-2 dan lajur pertama/the element at the 2nd row and first column,
(d) unsur pada baris ke-2 dan lajur ke-2/the element at the 2nd row and 2nd column.

1. M = 7

5 –2 1 –4 5
4 6 0 2. Y = –8 –7 3
2 0 –6
(a) 2 × 3 (b) –2 (a) 3 × 3 (b) 5
(c) 4 (d) 6 (c) –8 (d) –7
20 SP 2.1.2 TP 1 2 3 4 5 6

A. Tentukan sama ada setiap pasangan matriks berikut adalah sama atau tidak. Beri sebab anda.
Determine whether each of the following pairs of matrices are equal. Give your reason. SP2.1.3 TP1
CONTOH

1. A = 4
0 ,B= 4
0

4
P = –3 , Q = 3
–4 2 1 2 1
A = B kerana kedua-dua matriks mempunyai peringkat
P ≠ Q kerana unsur sepadannya tidak sama. yang sama dan setiap unsur sepadannya sama.
P ≠ Q because the corresponding elements are different. A = B because both the matrices have the same order and
each corresponding element is equal.
2. M = [0
5] , N = 0
5
3. X = 2 0 , Y = 0 2
3 –6 –6 3
M ≠ N kerana kedua-dua matriks tidak mempunyai X ≠ Y kerana unsur sepadannya tidak sama.
peringkat yang sama. Peringkat M ialah 1 × 2 manakala X ≠ Y because the corresponding elements are different.
peringkat N ialah 2 × 1.
M ≠ N because both the matrices do not have the same
order. The order of M is 1 × 2 while the order of N is 2 × 1.
B. Bagi setiap pasangan matriks sama berikut, hitung nilai x, y dan z.

For each of the following pairs of equal matrices, calculate the values of x, y and z. SP2.1.3 TP2
CONTOH
2. [x –3y –6] = [2 –9 y + z]

4x 12
1.

6 x–4 6 –1 y = –4
= x=2 –6 = 3 + z
x 5y y+1 z z–3 15
z = –9
–3y = –9
x – 4 = –1 z = 5(2) 4x = 12 z – 3 = 15 y=3
x=3 = 10 x=3 z = 18
3=y+1 y = –4
y=2
8z3 –2x
–6 x –6 x 4 3 –10 4 3
3. = x–z 5. =
2y –16 10 4. 3
3 – y –4
=
–2 3

–5 –4 0 y 4z 0 –3x –8
x=3 8z = –16 –2x = –10 4z = –8

z = –2 x x=5 z = –2
2y = 10 = –2 –6 – z = 3
3
y=5 –z = 9 y = –3(5)
x = –6
z = –9 = –15
3 – y = –5
y=8
21 SP 2.1.3 TP 1 2 3 4 5 6

2.2 Operasi Asas Matriks Buku Teks: m.s. 42 – 45
A. Tentukan sama ada penambahan dan penolakan boleh dilaksanakan pada setiap pasangan matriks berikut
atau tidak. Beri sebab anda.
Determine whether addition and subtraction can be performed on each of the following pairs of matrices. Give your
reason. SP2.2.1 TP1
3. M = [5

0 –3], N = [–1 2]
1. X = 3 4 , Y = 0 5 2. P = 8 , Q = 0
–2 0 –1 6 –7 9
Tidak boleh kerana peringkat
Boleh kerana peringkat matriks X Boleh kerana peringkat matriks P matriks M dan N adalah tidak
dan Y adalah sama. dan Q adalah sama. sama.
Yes because matrix X and matrix Y Yes because matrix P and matrix No because matrix M and matrix
have the same order. Q have the same order. N do not have the same order.
B. Hitung setiap yang berikut.

Calculate each of the following. SP2.2.1 TP2
CONTOH
1. 34
–2
+
5 –2

= 3 + 5 –2 – 2
–2 4
5 6
–
1 8
3 –7
+
0
–1 –1
–6 –7 –7 8 4 – 7 –7 + 8
=
8 –4
=
–2 – 1 + 0 4 – 8 – 1
5–3–1 6+7–6 –3 1
=
–3 –5
1 7
–34 –46 52 – 72
4 1 1 4 4–1 1–4 1 8
3.
2. 1 5 – 2 3 = 1–2 5–3 –4 10
2 –3 –3 5 2 + 3 –3 – 5
=4–7 6–1 5–8

3 –3 –3 – 2 –4 + 4 2 – 10
= –1 2
=
–5 0 –8
5 –8 –3 5 –3
4. [1 –2 4] + [3 2 6] – [7 5 –2]
= [1 + 3 – 7 –2 + 2 – 5 4 + 6 + 2]
5. 40 35 – 72 –3
–1 3
+
6 4
–6
= [–3 –5 12] = 4 – 7 + 6 3 + 3 + 4
0–2+3 5+1–6
=
1 0
3 10
6. 74 – –63 + –25 7. –24 –35 + 26 –38 – 13 6

–4
= 7 – 3 – 2 =
4+6–3 5+8+4
–2 + 2 – 1 –3 – 3 – 6
4+6+5
= =
17
2 –1 –12
15 7
22 SP 2.2.1 TP 1 2 3 4 5 6

A. Hitung nilai x dan nilai y dalam setiap persamaan matriks berikut.

Calculate the values of x and y in each of the following matrix equations. SP2.2.1 TP3
CONTOH
1. [4x –1] – [6 –3y] = [10 –16]
[5 y] + [–2x 8] = [7 5y] [4x – 6 –1 + 3y] = [10 –16]
[5 – 2x y + 8] = [7 5y] 4x – 6 = 10 –1 + 3y = –16
5 – 2x = –7 y + 8 = 5y 4x = 16 3y = –15
–2x = –12 4y = 8 x=4 y = –5
x=6 y=2
2. 5x – –93 = 2y5 3. –25 8x – –32 4y = –48 72

x 14– 3 = 2y5 –48 x8 –– 4y = –48 72
x–3=5 2y = 14 x–4=7 8–y=2
x=8 y=7 x = 11 y=6
4. 8x 3
4y
+
–5 2
–2 –2y
=
3
4 5
16 5. 2x 3y
–1
–
–2
5
3
–6
=
6 12
–3 5
x –3 2 4y – 2y 4
5 =
3
16
5
x –3+ 2 5 –3
3y – 3
=
6
5
12
x–2=4 4y – 2y = 16 x+2=6 3y – 3 = 12
x=6 2y = 16 x=4 3y = 15
y=8 y=5
B. Hitung matriks P bagi setiap yang berikut.

Calculate matrix P for each of the following. SP2.2.1 TP3
1. –42 67 + P – –1
–2 0 –6
4
=
5

0
2
2. 48 + –36 – P = –27
–23 27 + P = –65 2
0
141 – P = –27
P=
2 –2 P= –
5 0 3 2 1 –2
–
–6 7 14 7
=
–5
=
2 –2 3
–4 7
23 SP 2.2.1 TP 1 2 3 4 5 6

A. Hitung hasil darab bagi setiap yang berikut. Aktiviti

Calculate the product of each of the following. SP2.2.2 TP1 Interaktif
CONTOH
2. 4[–2 0 1.2]
–32 = 7(–3)
7(2)
1. 7
1 = [4(–2) 4(0) 4(1.2)]
– [–25 40]
5
=
–21
14 = [–8 0 4.8]

1
5
1
= – (–25) – (40)
5
= [5 –8]
4. 0.5[4 –3 9]
3. –6 2.5
–1
–0.3
0
= [0.5(4) 0.5(–3) 0.5(9)]
5. 1
9 2
3 –18 0
=
–6(2.5) –6(–0.3)

–6(–1) –6(0) = [2 –1.5 4.5] 1 1
(9) (2)
= 3 3
1 1
=
–15 1.8
6 0 (–18) (0)
3 3

2
3
= 3
–6 0
B. Hitung setiap yang berikut.

Aktiviti Interaktif
Calculate each of the following SP2.2.2 TP2
–82 –31 – 13 –96 –3

12
1
1. [16 0 –20] + 3[4 –1 –3] 2.
4
= [4 0 –5] + [12 –3 –9]
= [16 –3 –14]
= –8 –3 – 2 –1
2 1 –3 4
=
1–4
–8 – 2 –3 + 1
2+3
=
5 –3
–10 –2
3.
1 –10
5 20
+4
–2
–1
–
–5
3
4. –82 –57 – 3 –10 32 + 12 –48 106
= –2 + –8 – –5 = 2 –5 – 0 9 + 4 5
4 –4 3 –8 7 –3 6 –2 3
=
=
4–4–3 7–6+3
–2 – 8 + 5 2–0+4 –5 – 9 + 5
–8 + 3 – 2
=
= –7 4
–5 6 –9
–3
24 SP 2.2.2 TP 1 2 3 4 5 6

A. Hitung matriks M bagi setiap yang berikut.

Calculate matrix M for each of the following. SP2.2.2 TP3
1. 3 13 –2–1 3
+ M=
1
3 2
4 –6
2. 05 + 2M – 14 128 = –26
39 –6–3 + 13 M = 43 –62 05 + 2M – 23 = –26
M=
–6 5
2M =
1 1 0 8
3 –4
M=
–18 15
M=
3 0 4
–2
B. Hitung nilai x dan nilai y dalam setiap persamaan matriks berikut.

CONTOH
1. 1 [x –9] + 4[–1 2y] = [–7 5]
1 3
2[–1 3y] + [12x 8] = [–11 14]
4
[–2 6y] + [3x 2] = [–11 14] 13 x –3 + [–4 8y] = [–7 5]
[–2 + 3x 6y + 2] = [–11 14]
13 x – 4 –3 + 8y] = [–7 5]
–2 + 3x = –11 6y + 2 = 14
3x = –9 6y = 12 1
x – 4 = –7 –3 + 8y = 5
x = –3 y=2 3
1 8y = 8
x = –3 y=1
3
x = –9
2. 2 –2x + 6y = –2
14
3. 0y 14
–3
+3
–2
–3
3x
5 10
= 1
–12
2 –14 24
–42x + 6y = –214 0y –314 + –6–9 15 –7 12

9x
=
–6 5
2x + 6 = 14 –4 + y = –2 14 + 9x = 5 y – 9 = –7
2x = 8 y=2 9x = –9 y=2
x=4 x = –1

1 x 15 –4 y 2 4 3 x –16
4. – =3
3 9 6 3 5 0 –1 5. 4 2 – –4 = – 1 –48
4
0 4 y

1x
3 = 0
5 –4 y 6 12

3 – 4
5 –3 12 x
3 2 12
8 – –4 =
1x+4=6 0 4 –1 y
5 – y = 12 4
3 y = –7
1x=2 12 – x = 4 0–4=–1 y
3 x=8 4
x=6 y = 16
25 SP 2.2.2 TP 1 2 3 4 5 6

A. Tentukan sama ada pendaraban matriks berikut boleh dilakukan atau tidak. Jika ya, nyatakan Video
peringkat hasil darab pasangan matriks itu.
Determine whether the following multiplication of matrices can be performed. If yes, state the order of the product of
the pair of matrices. SP2.2.3 TP1
Video
Diberi/Given:
P = 0 4 , Q = –4 , R = [–5 2], S = 2 1 –3
–1 3 3 4 5 1
CONTOH
1. QR
PQ Peringkat matriks/Order of matrix:
Peringkat matriks/Order of matrix: Q R
2× 1 1 ×2
P Q
2× 2 2 ×1 Sama/Same
Sama/Same Pendaraban QR boleh dilakukan.

Peringkat matriks QR = 2 × 2
Pendaraban PQ boleh dilakukan. The multiplication of QR can be performed.
The multiplication of PQ can be performed. Order of matrix QR = 2 × 2
2. RP 3. SR
Peringkat matriks/Order of matrix: Peringkat matriks/Order of matrix:
R P S R
1× 2 1 ×2 2× 1 1 ×2
Sama/Same Tidak sama/Not the same
Pendaraban RP boleh dilakukan. Pendaraban SR tidak boleh dilakukan.
Peringkat matriks RP = 1 × 2 The multiplication of SR cannot be performed.
The multiplication of RP can be performed.
Order of matrix RP = 1 × 2
B. Hitung hasil darab matriks berikut.

Calculate the product of the following matrices. SP2.2.3 TP3
CONTOH

1. [6 5] 2
[–3 4] 1
2 12 –4
= [6(2) + 5(–4)]
2×1
= [–3(1) + 4(2)] = [12 – 20]
[–3 4] 1×1
= [–8]
= [–3 + 8] 1×2
= [5]
26

2. 42 [–3 7] [–3 7]
1×2 1
3. –2 [4 –3]
= 4(–3) 4(7) = –2(4) –2(–3)

2(–3) 2(7) 42 1(4) 1(–3)
=
=
–6 14 4 –3
–12 28 2×1 2×2 –8 6
4. –24 01 35 35 5. 23 –10–65
2×1
= 4(3) + 0(5) = 2(5) + (–1)(–6)
–2(3) + 1(5)
–24 01 3(5) + 0(–6)
=
15 – 0
=
12 2×2 2×1 10 + 6
–1
=
16
15
6. –23 –45 10 26 7. –5
–1 2
4 03 –4
–2
= 3(1) + (–4)(0) 3(2) + (–4)(6) –1(0) + 4(3) −1(−4) + 4(−2)
= –5(0) + 2(3) −5(−4) + 2(−2)
–2(1) + 5(0) –2(2) + 5(6) 10 26
2×2
=
–2 26
=
0 + 12 4 − 8
3 –18 0 + 6 20 − 4
–23 –45
2×2 2×2
=
12 –4
6 16

2 –2 4
8. [3 –2 4] –3 9. 1 0 –2 3

2
1 –3 3 –1 1 4
–21 34

= [3(2) + (–2)(–3) + 4(1)] 1 –2(–2) + 4(1) –2(3) + 4(4)
3×1 2×2
= [6 + 6 + 4] [3 –2 4] 1×1 = 1(–2) + 0(1) 1(3) + 0(4)

= [16] 1×3 –2 4
3(–2) + (–1)(1) 3(3) + (–1)(4)
1 0

8 10 3 5
3×2 3×2
= –2 3
–7 5
27 SP 2.2.3 TP 1 2 3 4 5 6

A. Hitung nilai x dan nilai y dalam setiap persamaan matriks berikut.

CONTOH
x [y 4] = –12 –8
3 18 12
1.
y 1 4 –2 = 14 4
0 –2 5 3 x 4
3yxy 3(4)
4x = –12 –8
18 12
0(5)5y++(–2)(4) 3y + 1(–2) 14 4
0(3) + (–2)(–2) x 4
=
1(4) 4x = –8 3y = 18
0(5) + (–2)(4) = x 5y + 4 = 14 x = –2 y=6
0–8=x 5y = 10
x = –8 y=2
2 x 2 4 = 20 –6
2 –1 –1 3 y 3 –7 9
2. [x 1] –3 4 = [5 y] 3.
–y2y++3(2) 2(3) + 4x = 20 –6
[2x – 3 –x + 4] = [5 y] –3 + 3(4) –7 9
2x – 3 = 5 –x + 4 = y 2x
2x = 8 y = –4 + 4 –y + 6 = –7 6 + 4x = –6
x=4 =0 –y = –13 4x = –12
y = 13 x = –3

p 6 –4 5
B. Diberi G = 2 –4 dan H = 3 0 , hitung nilai p, q dan r bagi setiap yang berikut.
Given that G = p2 6
–4 and H = –4
3
5 , calculate the values of p, q and r for each of the following. SP2.2.3 TP3
0
–4
6 3q r –12
1. GH = –20 2p + r 2. G2 = 7q
p2 –46 –43 50 = –206 3q

2p + r p2
6 p
–4 2
6
–4
=
r –12
–4 7q
–4p
–8 – 12 10 –20 2p + r p2p+–128 12 + 16 –4 7q
+ 18 5p = 6 3q 2
6p – 24 r –12
=
–4p + 18 = 6 2p + r = 10 6p – 24 = –12 p2 + 12 = r
–4p = –12 2(3) + r = 10 6p = 12 r = 22 + 12
p=3 6 + r = 10 p=2 = 16
r=4
7q = 12 + 16
3q = 5p
= 28
3q = 5(3)
q=4
= 15
q=5
28 SP 2.2.3 TP 1 2 3 4 5 6

• Matriks identiti, I, apabila didarabkan dengan sebarang matriks A akan menghasilkan matriks A.
Identity matrix, I, when multipled by any matrix A will give the product A.
• Jika AB = BA = I, maka A ialah matriks songsang bagi B dan B ialah matriks songsang bagi A.
If AB = BA = I, then A is the inverse matrix of B and B is the inverse matrix of A.
A. Hitung matriks M bagi setiap yang berikut.

Calculate matrix M for each of the following. SP2.2.2 TP3
1 1 5 + –4
4 –1 3 1 0 0 3 0 5 1 0 3 –2 1 0
1. 2 0 –5 – 0 1 0 2 4 1 2. 3 0 –8
3 7 –2 0 0 1 –1 2 6
= 3 15 + –4 –8
9 –6 1 0

4–3 –1 – 0 3–5
= 2–2 0–4 –5 – 1
=
3 – 4 15 – 8
9 + 1 –6 + 0
3+1 7–2 –2 – 6

1 –1 –2
=
–1 7
10 –6
= 0 –4 –6
4 5 –8
B. Tentukan sama ada matriks berikut ialah matriks songsang antara satu sama lain atau bukan.
Determine whether the following matrices are inverse matrices of another. SP2.2.5 TP1 TP2
CONTOH

–2 3 4 –3
1. –3 4 , 3 –2

3 1 2 –1
2 , –5 3
5
–2
–3 4 3 –2 0 1
3 4 –3
=
1 0
0 1
3 1 2 –1 1 0
2 –5 3 = 43 –3
–2 –3 4 0 1
Hasil darab ialah satu –2 3 1 0
5 matriks identiti. =
The product is
0 1
2 –1 3 1 1 0
3 5 2 =
an identity matrix.
–5
–2
–3 4 is the inverse matrix of 3
3 ialah matriks songsang bagi 4 –3

–2 .

2 –1 ialah matriks songsang bagi 3 1
–5 3 is the inverse matrix of 5 2 .
1
–2 –4 2 4 6 1 –1 –1
2. 2 , –1 –2 3. –7 –1 , 7 6
–21
–4 2
2 –1
4
–2
=
0
0
0
0 –76
1 –1
–1 7
–1
6
=
1
0
0
1
–17
–1 6
6 –7
1
–1
=
1
0
0
1
–21
–4 bukan matriks songsang bagi 2 4
2 is not the inverse matrix of –1 –2 .
–76
1 ialah matriks songsang bagi –1
–1 is the inverse matrix of 7 –1
6 .
29 SP 2.2.4 TP 1 2 3 4 5 6

A. Tentukan sama ada matriks songsang wujud bagi setiap matriks berikut atau tidak.
Determine whether the inverse matrix exists for each of the following matrices. SP2.2.5 TP2

1 5 –3 6 0 2
1. J = –1 3 2. K = –1 3. L = –2 –4
2
ad – bc = 1(3) – 5(–1) ad – bc = –3(2) – 6(–1) ad – bc = 0(–4) – 2(–2)
=8≠0 =0 =4≠0
Maka, J–1 wujud. Maka, K–1 tidak wujud. Maka, L–1 wujud.
Thus, J–1 exists. Thus, K–1 does not exists. Thus, L–1 exists.
B. Hitung matriks songsang bagi setiap yang berikut.

Calculate the inverse matrix of each of the following. SP2.2.5 TP3
CONTOH

2 –3
1. P = –1 2

4 –6
A= 1 –2
P –1 =
1 2
3

1 –2 6 2(2) – (–3)(–1) 1 2
A–1 =
4(–2) – (–6)(1) –1 4
–2 6
= – 1 –1 4
=
1 2
1 1 3
2
2
21 32

1 –3 =
= 1
–2
2

2 1 –5 8
2. Q = 7 4 3. R = –3 4
Q–1 = 1
2(4) – 1(7)
4
–7
–1
2 R–1 =
1
–5(4) – 8(–3) 43 –8
–5
= –7 2
1 4 –1 1 4 –8
=
1 4 3 –5
=
–7 2

4 –1 1 –2
= 3 5
–
4 4

4 –2 3 2
4. S = 5 –3 5. T = 6 3
S–1 =
1 –3
4(–3) – (–2)(5) –5 2
4 T –1 =
1
3(3) – 2(6) –63 –23
=–
1 –3 2
2 –5 4 =–
1 3 –2
3 –6 3

3 –1
–1 2
2 = 3
=
5 –2 2 –1
2
30 SP 2.2.5 TP 1 2 3 4 5 6

Jawab semua soalan.

Answer all the questions. SP2.2.6 TP3

8 –2 2 4 1 0
1. Diberi bahawa 1 –3 m ialah matriks songsang 2. Diberi bahawa 3 5 A = 0 1 dan matriks A
k
berperingkat 2 × 2. Hitung matriks A.

1 2
bagi 3 8 . Hitung nilai m dan nilai k.
1 8 –2
It is given that
4
5 23
A =
1 0
0 1 and matrix A has
It is given that
k –3 m is the inverse matrix of an order of 2 × 2. Calculate matrix A.
13 2
8
. Calculate the values of m and k. A=
1 5
2(5) – 4(3) –3 –4
2
–1

1 8
k –3 m
–2
=
1
3
2
8 =–
1 5 –4
2 –3 2
1 8
–2

= 5
1(8) – 2(3) –3 1 – 2
2
= 3
m=1 k=8–6 –1
2
=2
4
m –5 3 1
3. Diberi matriks D = 3 –4 , hitung nilai m jika 4. Diberi matriks G = p , hitung nilai p jika
Given that matrix D = m3 –5
–4
, calculate the value of m if Given matrix G = 34 1
p
, calculate the value of p if
(a) matriks D tidak mempunyai matriks songsang, (a) matriks G tidak mempunyai matriks songsang,
matrix D does not have inverse matrix, matrix G does not have inverse matrix,

–2

(b) D–1 = – 1
3 –1 1
1 . 2
2 (b) G–1 = 3 .
–2
(a) –4m – (–5)(3) = 0 2
–4m = –15 (a) 3p – 1(4) = 0
3 4
m = 3 atau/or 3.75 p=
4 3
5
(b) –2m + =1 (b) GG–1 = I
2

3
–2m = – 1 –1
2

3 1 2 1 0
3
m = atau/or 0.75 4 p 3 = 0 1
4 –2
2
4(1) – 2p = 0
–2p = –4
p =2
31 SP 2.2.6 TP 1 2 3 4 5 6
02 BK 2023 MATHS TG5-BAB 02(NG)-Madi F1.indd 31 14/11/2022 10:00 AM

Tulis persamaan linear serentak berikut dalam bentuk matriks. Seterusnya, selesaikan dengan menggunakan
kaedah matriks.
Write the following simultaneous linear equations in the form of matrix. Hence, solve by using the matrix method. SP2.2.6 TP3
CONTOH
1. –2x + 3y = 13
3x – 4y = 10 3x – 4y = –18
2x + 7y = –3
3 –4 x

10
= –3
Bentuk matriks
Matrix form
–23 3
–4 xy = –18
13

2 7 y
xy = –2(–4)1– 3(3) –3 –3–2 –18
–4 13

x 1 7 4 10
y = 3(7) – (–4)(2) –2 3 –3
8 – 9 –3(13) + (–2)(–18)

1 –4(13) + (–3)(–18)
= 1
7(10) + 4(–3)
21 + 8 –2(10) + 3(–3) =
–1 –3
1 2
= 1 58
29 –29 =
=
–2
=
2
–1 3
Maka/Thus, x = 2, y = –1 Maka/Thus, x = –2, y = 3
2. –4x + y = –12 3. x = 5y – 8 ⇒ x – 5y = –8
x – 2y = 10 3x – 2y = –11
–41 –21 y = –12

10 3 y = –11
x 1 –5 x –8
–2
y = –4(–2)1– 1(1)–1–2 –1–4–12

10 y = 1(–2) –1(–5)(3) –3 51 –11
x x –2 –8
8 – 1–1(–12) + (–4)(10) –2 + 15 –3(–8) + 1(–11)

1 –2(–12) + (–1)(10) 1 –2(–8) + 5(–11)
= =
=
13 13
1 14 1 –39
=
7 –28
= =1
2 –3
–4
Maka/Thus, x = 2, y = –4 Maka/Thus, x = –3, y = 1
4. x – 6y + 34 = 0 ⇒ x – 6y = –34 5. 4x – 3y – 10 = 0 ⇒ 4x – 3y = 10
2x – 3y + 23 = 0 ⇒ 2x – 3y = –23 3x – 3.5 = 0.25y ⇒ 3x – 0.25y = 3.5
43 y = 3.5
–3 x 10
12 y = –23
–6 x –34
–3 –0.25
y = –1 1+ 9 –0.25 4 3.5
x 3 10
y = –3 +1 12 –2–3 61 –23
x –34
–3
=
8 –30 + 14
1 –2.5 + 10.5
=
9 68 – 23
1 102 – 138
=
1
=
–4
5 –2
Maka/Thus, x = –4, y = 5 Maka/Thus, x = 1, y = –2
32 SP 2.2.6 TP 1 2 3 4 5 6

Selesaikan setiap masalah berikut yang melibatkan matriks. Video

Solve each of the following problems involving matrices. SP2.2.7 TP4
1. Siti dan Devi pergi ke kedai untuk membeli roti dan kek cawan. Siti membeli 4 buku roti dan 6 biji
kek cawan dengan harga RM38. Devi membeli 3 buku roti dan 5 biji kek cawan dengan harga RM30.
Menggunakan kaedah matriks, hitung harga sebuku roti dan harga sebiji kek cawan.
Siti and Devi go to a shop to buy bread and cupcakes. Siti buys 4 loaves of bread and 6 cupcakes for RM38. Devi buys
Video
3 loaves of bread and 5 cupcakes for RM30. Using matrix method, calculate the price of a loaf of bread and the price of
a cupcake.
Katakan harga sebuku roti ialah RMx dan harga sebiji kek cawan ialah RMy.
Let the price of a loaf of bread is RMx and the price of a cupcake is RMy.
43 65 xy = 3830
y = 5(4) –1 6(3) –35 –64 3830
x
=
2 –114 + 120
1 190 – 180
=
1 10
2 6
=
5
3
Harga sebuku roti ialah RM5 dan harga sebiji kek cawan ialah RM3.
The price of a loaf of bread is RM5 and the price of a cupcake is RM3.
2. Jadual di sebelah menunjukkan maklumat pembelian buku oleh

Encik Zarul. Dia membeli x buah buku Sejarah dan y buah buku Jenis Bilangan Harga per
Geografi. Jumlah bilangan buku yang dibelinya ialah 9 buah. Jumlah buku buku buku (RM)
Type of Number Price per
harga buku yang dibeli itu ialah RM44. book of books book (RM)
The table shows the information of books purchased by Encik Zarul.
He purchased x History books and y Geography books. The total number of Sejarah
books purchased is 9. The total price of the books purchased is RM44. x 6
History
(a) Tulis dua persamaan linear dalam sebutan x dan y untuk mewakili
maklumat di itu. Geografi y 4
Write two linear equations in terms of x and y to represent the Geography
information.
(b) Seterusnya, menggunakan kaedah matriks, hitung nilai x dan nilai y.
Hence, using matrix method, calculate the values of x and y.
(a) x+y=9
16 y = 449
1 x
6x + 4y = 44 (b)
4
y = 4 –1 6 –64 –11 449

x
=–
2 –54 + 44
1 36 – 44
=–
1 –8
2 –10
=
4
5
Maka/Thus, x = 4, y = 5
33

3. Beza harga antara dua batang pen dengan tiga biji pemadam ialah RM5. Jumlah harga bagi tiga batang pen
dan empat biji pemadam ialah RM16. Menggunakan kaedah matriks, hitung harga sebatang pen dan harga
sebiji pemadam.
The difference in price between two pens and three erasers is RM5. The total price of three pens and four erasers is RM16.
Using matrix method, calculate the price of a pen and the price of an eraser.
Katakan harga sebatang pen ialah RMx dan harga sebiji pemadam ialah RMy.
Let the price of a pen be RMx and the price of an eraser be RMy.
2x – 3y = 5
3x + 4y = 16
3 y = 16
2 –3 x 5
4
y = 2(4) – 1(–3)(3) –3 32 16
x 4 5
17 17
1 68
=
= 1
4
Harga sebatang pen/Price of a pen = RM4

Harga sebiji pemadam/Price of an eraser = RM1
4. Jadual di bawah menunjukkan kadar biasa bagi bayaran masuk bagi seorang kanak-kanak dan seorang
dewasa untuk melawat Zoo Negara.
The table shows the normal rates of entrance fees for children and adults who visit Zoo Negara.
Kanak-kanak Orang dewasa

Kategori Children Adults
Category dengan MyKid tanpa MyKid dengan MyKad tanpa MyKad
with MyKid without MyKid with MyKad without MyKad
Kadar biasa RM10 RM25 RM30 RM50
Normal rate
Sekumpulan 50 orang kanak-kanak dan orang dewasa melawat ke Zoo Negara dengan jumlah bayaran
RM600 untuk bayaran masuk. Semua pengunjung itu membayar dengan Mykid atau Mykad. Menggunakan
kaedah matriks, hitung bilangan kanak-kanak dan bilangan orang dewasa dalam kumpulan itu.
A group of 50 children and adults visit Zoo Negara and make a total payment of RM600 for the entrance fees.
All of the visitors in the group pay with MyKid or MyKad. Using matrix method, calculate the number of children
and the number of adults in the group.
Katakan bilangan kanak-kanak = x dan bilangan orang dewasa = y dalam kumpulan itu.
Let the number of children = x and the number of adults = y in the group.
x + y = 50
10x + 30y = 600
101 1
30 xy = 600
50

xy = 1(30) –1 1(10) –10
30 –1
1 600
50

20 100 5
1 900 45
= =
Maka, bilangan kanak-kanak ialah 45 orang dan bilangan orang dewasa ialah 5 orang.
Thus, the number of children is 45 and the number of adults is 5.
34 SP 2.2.7 TP 1 2 3 4 5 6

PRAKTIS SPM

Kertas 2
A B C
2.2 S.28, 37 – S.14(a), (b) –
1. Diberi matriks P =
8 7 –24
3 –3

dengan p12 ialah 6. Diberi:
Given:
satu unsur dalam matriks P, nyatakan unsur p12.
Given that P = 4 3 –3
where p 12 is an element of
98 –6
10
– 2M =
–3
2 –4
0
–2 8 7
Cari matriks M.
matrix P, state the element p12.
Find matrix M.
A –2 B 3
C 4 D 7 A 33 5
5 B 33 1
5
2. Diberi:
Given:
C 63 5
1
D 63 5
–1
m4 – 83 = –49
Hitung nilai m.
Calculate the value of m.
7. –43 25 – 4 –23 –5
0
=
A –12 B –6
A
5 –12 1
–9 22 9 –18
C 6 D 12 B
4
C
–4 5 94 224
3. [8 –2 3] – [1 7 –6] + [3 –1 –4] = 9 22
D
A [10 –10 5] B [10 –8 7]
C [10 –6 13] D [10 4 1]
4. Diberi:
Given:
8. 2 75 – 3 –24 + –86 =

4 –1 2
A 88
8
–3 + G – 2 = –3 B
–4
2 0 6
C 138
13
Cari matriks G. D
–4
Find matrix G.

–2 –3
A 2
4
B 2
4
9. Diberi matriks M = –32 45 dan N = –1
–2 0
3
,
hitung M – 2N.

–3 –3
C –2 D 2 Given that matrices M = –32 45 and N = –1–2 30 ,
4 –4 calculate M – 2N.
5. Diberi 3M +
5
–7
=
14
–4
, hitung matriks M.
A 16 –25
Given that 3M + –75 = 14–4 , calculate matrix M. B –21 –25
A –3
–1
B –31 C –56 105
C –13 D 31 D –56 –25
35

10. Diberi:
Given: 17. Diberi P = –43 12 , cari penentu bagi matriks P.
3 p2 –5
–4
–
1 –4
2 q
6
–2
=
8
q
–18
–11 Given that P = –43 1
2, find the determinant of matrix P.
Hitung nilai p dan nilai q. A –10

Calculate the values of p and q. B –2
A p = 1, q = 4 C 2
B p = 1, q = 8 D 10
C p = 2, q = 4
D p = 2, q = 8 18. Diberi:
Given:
11.
3
–4
[–2 5] = –64 35 1x = –11
–x

–68
–6 15 15 Hitung nilai x.
A B Calculate the value of x.
–8 20 –20
A –3
C [–14] D [–26]
B –2
C –1
12. 6 1 3
3 12 0
9
= D 1
A [22 3] B [18 7]
19. Diberi bahawa [3 4] 4kk = [32]. Hitung nilai k.
C
22
–9 D
18
7 It is given that [3 4] 4kk = [32]. Calculate the value of k.
13. –32 40 –16 31 = A 1
C 4
B 2
D 6
A
3 1 –18 0
–2 7 –2 12
B
20. Antara berikut, yang manakah mempunyai matriks
songsang?
C
–18 1 223 –9
10 12 10
D Which of the following has an inverse matrix?
A 23 46 B –36 –42
–23 =
2 3
14. 4
–1
5
0 C –42 –36 D –23 46
A [5 7 2] B [9 10 0]
h3
6

5 9 21. Diberi tidak mempunyai matriks
C 7 D 10 –2
2 0 songsang, tentukan nilai h.
Given that 3h
6
–2
does not have an inverse matrix,
15. Diberi [3m 5]
4
–2
= [14], hitung nilai m. determine the value of h.
A –4 B –1
Given that [3m 5]
4
–2
= [14], calculate the value of m. C 1 D 4
A 2 B 3
C 4 D 5 22. Diberi bahawa –86 –3
4 34 = 2x1 –36
48
. Hitung
nilai x.
16. Diberi [p 04
3]
2
= [12 –20], hitung nilai p.
–86 34 = 2x1 –36
48
–2p –3
It is given that . Calculate the
4
Given that [p 3] 04 2
–2p= [12 –20], calculate the value value of x.
A –3 B –2
of p.
A 3 B 5 C
1
D
1
C 6 D 8 3 2
36

KERTAS 2
Bahagian A
3. Diberi matriks G = –43
–2
6
dan matriks H =
–3
6
,
1. (a) Diberi matriks P =
3
4 1
–2, hitung P2. hitung setiap yang berikut.
Given that matrix G = –43 –26 and matrix H = –36 ,
Given matrix P =
3
4 1
–2
, calculate P2.
calculate each of the following.
[2 markah/2 marks]
(a) G–1 (b) GH
(b) Matriks songsang bagi
1 2
3 5 ialah Jawapan/Answer:
[4 markah/4 marks]
1 5
n
3 1

. Hitung nilai m dan nilai n.
m –3 1
(a) G =
1 6 2
–1
= 5 5
13 –35
2 1 n 10 4 3 2 3
The inverse matrix of is .
5 m 1 5 10
Calculate the values of m and n.
Jawapan/Answer:
[2 markah/2 marks] (b) –43 –26 –36 = 12–9 +– 1236
=
34 –21 48
3 1 –21
(a) P2 = 4 –2
=
9+4
12 – 8 4 + 4
3–2
Bahagian B
=
13 1
4
8 4. Puan Aini membeli x biji mufin strawberi dan y biji
mufin coklat. Jumlah mufin strawberi dan mufin
(b) m = 5 – 6 n = –2 coklat yang dibeli ialah 36 biji. Bilangan mufin
= –1 strawberi adalah 8 biji kurang daripada bilangan
buah mufin coklat. Harga 5 biji mufin strawberi
2. (a) Diberi matriks R = [2 –4] dan matriks adalah sama dengan harga 4 biji mufin coklat.
2 4

Puan Aini buys x strawberry muffins and y chocolate muffins.
S= , hitung RS. The total number of strawberry muffins and chocolate muffins
3 –5
Given matrix R = [2 –4] and matrix S =
4
–5 23
, is 36. The number of strawberry muffins is 8 less than the
number of chocolate muffins. The price of 5 muffins is the
calculate RS. [2 markah/2 marks] same as the price of 4 chocolate muffins.
(a) Tulis dua persamaan untuk mewakili maklumat
(b) Diberi
1 q –2 4
p 4 4 –4 2
–3
=
1
0
0
1
, hitung yang diberi.
Write two equations to represent the given information.
nilai p dan nilai q. [2 markah/2 marks]
Given that is
1
p q4 –2
4 –44 2
–3 = 10 01 , (b) Menggunakan kaedah matriks,
Using matrix method,
calculate the values of p and q. (i) cari bilangan mufin strawberi dan bilangan
[2 markah/2 marks] mufin coklat yang dibeli,
Jawapan/Answer: find the number of strawberry muffins and the
number of chocolate muffins bought,
(a) RS = [2 –4] 23 –54 (ii) hitung harga sebiji mufin strawberi
dan sebiji mufin coklat jika Puan Aini
= [4 – 12 8 + 20] membayar jumlah RM9.00 untuk dua biji
= [–8 28] mufin itu.
calculate the price of each strawberry muffin
(b) p = 4(–3) – 4(–2) q = –3 and chocolate muffin if Puan Aini paid RM9.00
= –12 + 8 for the two muffins.
= –4 [6 markah/6 marks]
37

Jawapan/Answer: buys 4 doughnuts and 2 curry puffs by using the first coupon
(a) Katakan bilangan mufin strawberi ialah x dan worth RM20. The next day, her sister buys 8 doughnuts by
using the second coupon worth RM30. However, the value
bilangan mufin coklat ialah y.
of the second coupon is insufficient and she needs to add
Let the number of strawberry muffins be x and the some cash which is equal to the price of one curry puff.
number of chocolate muffins be y. (a) Menggunakan kaedah matriks, cari harga,
x + y = 36 dalam RM, sebiji donat dan sebiji karipap.
x + 8 = y ⇒ x – y = –8 Using matrix method, find the price, in RM, of
a doughnut and of a curry puff. [6 markah/6 marks]
(b) (i) 11 1
–1 xy = –836 (b) Pada minggu seterusnya, Laila dan kakaknya
ingin menggunakan kupon ketiga untuk
xy = –11– 1 –1–1 –11 –836 membeli 3 biji donat dan 7 biji karipap.
Adakah nilai kupon ketiga ini cukup untuk
=–1
2 –44
–28
mereka membeli donat dan karipap itu?
Justifikasi jawapan anda dengan menggunakan
=
14 pendaraban matriks sahaja.
22 The following week, Laila and her sister want to use the
third coupon to buy 3 doughnuts and 7 curry puffs. Is
x = 14, y = 22
the value of the third coupon sufficient for them to buy
the doughnuts and curry puffs? Justify your answer by
(ii) Katakan harga sebiji mufin strawberi ialah using matrix multiplication only. [3 markah/3 marks]
RMp dan harga sebiji mufin coklat ialah
Jawapan/Answer:
RMq.
(a) Katakan harga sebiji donat ialah RMx dan harga
Let the price of one strawberry muffin be RMp
sebiji karipap ialah RMy.
and the price of one chocolate muffin be RMq.
Let be the price of a doughnut be RMx and the
p+q=9
price of a curry puff be RMy.
5p = 4q ⇒ 5p – 4q = 0
4x + 2y = 20
8x = 30 + y ⇒ 8x – y = 30
15 1
pq = 90

–4 4 2 x 20
=
8 –1 y
pq = –41– 5 –4–5 –11 90
30

x
y
= 1 –1 –2 20
–4 – 16 –8 4 30
=–1
9 –45
–36
=– 1 –80
20 –40
=
4
5
Harga sebiji mufin strawberi ialah RM4.

=
4
2
Harga sebiji mufin coklat ialah RM5. Harga sebiji donat ialah RM4.
The price of a strawberry muffin is RM4. Harga sebiji karipap ialah RM2.
The price of a chocolate muffin is RM5. The price of a doughnut is RM4.
The price of a curry puff is RM2.
5. Laila dan kakaknya memenangi tiga keping kupon (b) Nilai kupon ketiga/Value of the third coupon
yang nilainya berjumlah RM75 dalam satu cabutan = RM75 – RM20 – RM30
bertuah sempena pembukaan rasmi Pesta Makanan = RM25
Tahunan. Pada suatu hari tertentu, Laila membeli
4 biji donat dan 2 biji karipap dengan menggunakan [3(4) + 7(2)] = [26]
kupon pertama yang bernilai RM20. Keesokan RM26 ⬎ RM25
Praktis Ekstra
harinya, kakaknya membeli 8 biji donat dengan Maka, nilai kupon ketiga tidak cukup untuk
menggunakan kupon kedua yang bernilai RM30. membeli 3 biji donut dan 7 biji karipap.
Walau bagaimanapun, nilai kupon kedua itu tidak Thus, the value of third coupon is insufficient to
mencukupi dan dia perlu menambah sejumlah wang buy 3 doughnuts and 7 curry puffs.
tunai yang bersama dengan harga sebiji karipap.
Laila and her sister won three coupons with the total value
of RM75 in a lucky draw in conjunction with the official
launching of Annual Food Festival. On a particular day, Laila
38 Praktis Ekstra

Matematik Pengguna: Insurans
BAB 3 Consumer Mathematics: Insurance
3.1 Risiko dan Perlindungan Insurans Buku Teks: m.s. 74 – 80
Video Aktiviti
Interaktif
• Jenis insurans:
Video
Types of insurances:
Jenis insurans
Type of insurance
Insurans hayat Insurans am

Life insurance General insurance
Insurans motor Insurans perubatan dan kesihatan Insurans perjalanan

Motor insurance Medical and health insurance Travel insurance
Insurans kebakaran Insurans kemalangan diri

Fire insurance Personal accident insurance
Aktiviti Interaktif
• Insurans berkelompok ialah insurans yang memberikan perlindungan kepada sekumpulan individu seperti pekerja syarikat atau
murid sekolah.
Group insurance is an insurance that covers a group of individuals such as employees in a company or pupils in schools.

Answer each of the following questions. SP3.1.1 TP1 TP2
1. Khairul membeli sebuah kereta. Dia menginsuranskan keretanya di bawah polisi komprehensif. Khairul
memandu kereta itu pada hari hujan. Keretanya hilang kawalan dan melanggar sebuah motosikal. Khairul
dan penunggang motosikal itu telah mengalami kecederaan dan kedua-dua kenderaan mengalami
kerosakan. Bolehkah Khairul membuat
Khairul bought a car. He insured his car under the comprehensive policy. Khairul drove the car on a rainy day. His car
lost control and crashed into a motorcycle. Khairul and the motorcyclist were injured and both vehicles were damaged.
Can Khairul make
(a) tuntutan kerosakan bagi kedua-dua kenderaan?

a claim for the damages for both the vehicles?
(b) tuntutan perbelanjaan perubatan penunggang motosikal itu?

a claim for the medical expenses for the motorcyclist?
(c) tuntutan perbelanjaan perubatan diri sendiri?

a claim for the medical expenses for himself?
(a) Boleh/Can
(b) Boleh/Can
(c) Tidak boleh/Cannot
39

2. Puan Lisa memiliki sebuah rumah teras. Dia telah membeli insurans kebakaran yang memberikan
perlindungan kerugian akibat kebakaran, kilat dan letupan untuk rumahnya. Nyatakan tiga perlindungan
tambahan yang boleh dimasukkan dalam polisi kebakarannya.
Puan Lisa owns a terrace house. She has purchased fire insurance that provides coverage for losses caused by fire, lightning
and explosions for her house. State three additional coverages that can be included in her fire policy.
Taufan, banjir, rusuhan/Hurricance, flood, riot
3. Devika menjalani pembedahan jantung di sebuah hospital swasta. Kos rawatannya sebanyak RM320 000
ditanggung oleh syarikat insurans. Selain itu, Devika diberi elaun hospital RM250 per hari.
Devika underwent heart surgery at a private hospital. The treatment cost of RM320 000 was borne by the insurance
company. Apart from that, Devika is given a hospital allowance of RM250 per day.
(a) Tentukan jenis insurans yang dibeli oleh Devika.

Determine the type of insurance purchased by Devika.
(b) Seterusnya, nyatakan dua polisi yang terlibat.

Hence, state two policies involved.
(a) Insurans perubatan dan kesihatan

Medical and health insurance
(b) Insurans hospital dan pembedahan/Hospitalisation and surgical insurance

Insurans pendapatan hospital/Hospital income insurance
4. Encik Chong membeli suatu insurans. Insurans itu memberikan perlindungan kepada pemegang polisi
yang mengalami kecederaan, hilang upaya dan kematian akibat kemalangan sahaja. Nyatakan jenis
insurans yang dibeli oleh Encik Chong.
Mr Chong buys an insurance. The insurance provides coverage to the policyholder who suffers an injury, disability and
death cause by accident only. State the type of insurance purchased by Mr Chong.
Insurans kemalangan diri

Personal accident insurance
5. Suraya melancong ke Jerman. Dia kehilangan bagasi ketika tiba di Lapangan Terbang Frankfurt. Suraya
mendapat pampasan daripada insurans yang dibelinya.
Suraya travels to Germany. She lost her luggage when arriving at Frankfurt Airport. Suraya gets compensation from the
insurance she bought.
(a) Nyatakan jenis insurans yang dibeli oleh Suraya.

State the type of insurance purchased by Suraya.
(b) Seterusnya, nyatakan dua risiko lain yang dilindungi oleh insurans itu.
Hence, state other two risks covered by the insurance.
(a) Insurans perjalanan/Travel insurance
(b) Kehilangan pasport/Loss of passport

Belanja perubatan/Medical expenses
40 SP 3.1.1 TP 1 2 3 4 5 6


1. Helen dan kawan-kawannya merancang untuk melancong ke Australia. Jadual di bawah menunjukkan
harga premium bagi insurans perjalanan yang ditawarkan oleh Syarikat Insurans Selamat Bhd.
Helen and her friends plan to travel to Australia. The table shows the premiums for travel insurance offered by Syarikat
Insurans Selamat Bhd.
Kadar/Rate (RM)
Bilangan hari
Number of days Dewasa Warga emas Kanak-kanak Keluarga
Adult Senior citizen Child Family
1–5 30 30 20 70
6 – 10 45 45 30 110
11 – 15 60 60 42 160
Nyatakan dua faktor yang menentukan jumlah premium bagi insurans itu.
State two factors that determine the total premium for the insurance.
Tempoh perjalanan/Duration of travel
Bilangan orang yang diinsuranskan/Number of people insured
2. Jadual di bawah menunjukkan harga premium bagi insurans perjalanan yang ditawarkan oleh Syarikat
Insurans Selamat Bhd.
The table shows the premiums for travel insurance offered by Syarikat Insurans Selamat Bhd.
Asia Seluruh dunia/Worldwide

Kadar/Rate (RM) Kadar/Rate (RM)
Bilangan hari Warga Kanak- Warga Kanak-
Number of days Dewasa Keluarga Dewasa Keluarga
emas emas
Adult
kanak Family
kanak
Adult Family
Senior Senior
Child Child
citizen citizen
1–5 46 85 20 112 55 95 35 140
6 – 10 55 105 30 140 72 118 53 185
11 – 15 73 135 42 192 104 158 76 265
16 – 22 94 176 55 248 136 208 100 355
Plan tahunan
260 – 131 – 320 – 200 –
Annual plan
Encik Wong akan melawat ke Jepun selama 12 hari. Encik Suresh pula perlu menghadiri suatu seminar
di Jerman selama 12 hari.
Mr Wong will visit Japan for 12 days. Mr Suresh have to attend a seminar in Germany for 12 days.
(a) Apakah faktor yang mempengaruhi perbezaan harga premium bagi insurans perjalanan Encik Wong
dan Encik Suresh?
What are the factors that influence the difference in premiums for the travel insurance of Mr Wong and
Mr Suresh?
(b) Encik Suresh kerap menghadiri seminar antarabangsa dan persidangan antarabangsa. Insurans yang
manakah sesuai untuk Encik Suresh?
Mr Suresh regularly attends international seminars and international conferences. Which insurance is suitable
for Mr Suresh?
(a) Destinasi berbeza/Different destinations

(b) Insurans perjalanan premium tahunan/Annual premium travel insurance
41 SP 3.1.2 TP 1 2 3 4 5 6

Nilai muka polisi Face value of policy

• Premium = × Kadar premium per RMx Premium = × Premium rate per RMx
RMx RMx

Jadual di bawah menunjukkan kadar premium tahunan bagi setiap RM1 000 nilai muka insurans sementara
boleh baharu tahunan yang ditawarkan oleh Syarikat Insurans MM.
The table shows the annual premium rate per RM1 000 face value of a yearly renewable term insurance offered by Syarikat
Insurans MM.
Lelaki/Male (RM) Perempuan/Female (RM)

Umur
Age Bukan perokok Perokok Bukan perokok Perokok
Non-smoker Smoker Non-smoker Smoker
34 2.09 2.68 1.42 1.75
35 2.13 2.73 1.46 1.79
36 2.19 2.81 1.51 1.85
1. Nyatakan dua faktor yang menyebabkan kenaikan kadar premium berdasarkan jadual itu. Terangkan.
State two factors that cause the increase in premium rate based on the table. Explain.
Umur – Jangka hayat setiap individu semakin pendek dengan pertambahan umur
Age – Life expectancy of each individual decreases with increasing age
Perokok – Kebarangkalian perokok mempunyai masalah kesihatan adalah lebih tinggi
Smoker – The probability of a smoker to have health concerns is higher
2. Encik Ravi berumur 36 tahun dan merokok. Dia ingin membeli polisi insurans yang bernilai RM160 000.
Hitung premium tahunannya.
Mr Ravi is 36 years old and a smoker. He wants to buy an insurance policy worth RM160 000. Calculate his annual premium.
RM160 000
× 2.81 = RM449.60
RM1 000
3. Puan Lee berusia 34 tahun, seorang yang sihat dan tidak merokok. Dia telah membeli polisi insurans
itu bernilai RM300 000 dan polisi penyakit kritikal. Polisi penyakit kritikal itu memberi perlindungan
sebanyak 40% nilai muka asas dan kadar premium bagi setiap RM1 000 ialah RM1.74. Hitung premium
tahunan Puan Lee.
Mrs Lee is 34 years old, healthy and a non-smoker. She bought the insurance policy worth RM300 000 and a critical
illness policy. The critical illness policy provides protection of 40% of basic face value and the premium rate is RM1.74 per
RM1 000. Calculate Mrs Lee’s annual premium.
Jumlah perlindungan untuk penyakit kritikal/Total coverage for critical illness = 40% × RM300 000
= RM120 000
RM300 000 RM120 000
Premium tahunan/Annual premium = × 1.42 + × 1.74
RM1 000 RM1 000
= RM634.80
42 SP 3.1.2 TP 1 2 3 4 5 6


1. Encik Faizal ingin memperbaharui insurans keretanya. Maklumat keretanya dan kadar premium di bawah
Tarif Motor bagi polisi motor yang dikeluarkan di Semenanjung Malaysia adalah seperti berikut:
Encik Faizal wants to renew his car insurance. The information of his car and the premium rates under the Motor Tariff for
motor policies issued in Peninsular Malaysia are as follows:
Jumlah yang ingin Kapasiti enjin Polisi Polisi pihak

diinsuranskan RM80 000 tidak melebihi komprehensif ketiga
Sum insured Engine capacity Comprehensive
Third party policy
not exceeding policy
Kapasiti enjin (RM)
1 500 cc (cc) (RM)
Engine capacity
1 400 273.80 120.60
Lokasi/Location Pahang
NCD 30% 1 650 305.50 135.00
Hitung premium kasar bagi kereta Encik Faizal jika dia mahu menginsuranskan keretanya bawah
Calculate the gross premium for Encik Faizal’s car if he wants to insures his car under
(a) polisi komprehensif,

the comprehensive policy,
(i) RM1 000 yang pertama/The first RM1 000 RM305.50
(ii) RM26 × 79 (Setiap RM1 000 baki/Each RM1 000 balance) RM2 054.00
(iii) Premium asas/Basic premium = (i) + (ii) RM2 359.50
(iv) NCD 30% 0.3 × RM2 359.50 = RM707.85
(v) Premium kasar/Gross premium = (iii) – (iv) RM1 651.65
(b) polisi pihak ketiga, kebakaran dan kecurian,

the third party, fire and theft policy,
(i) Premium asas/Basic premium = 0.75 × RM2 359.50 RM1 769.63
(ii) NCD 30% 0.3 × RM1 769.63 = RM530.89
(iii) Premium kasar/Gross premium = (i) – (ii) RM1 238.74
(c) polisi pihak ketiga.

the third party policy.
(i) Premium asas/Basic premium RM135.00
(ii) NCD 30% 0.3 × RM135.00 = RM40.50
(iii) Premium kasar/Gross premium = (i) – (ii) RM94.50
43

2. Encik Shamsul membeli insurans kemalangan diri daripada sebuah syarikat insurans. Jadual di bawah
menunjukkan sebahagian faedah insurans kemalangan diri itu.
Encik Shamsul bought a personal accident insurance from an insurance company. The table shows some of the benefits
of the personal accident insurance.
Premium tahunan
Jumlah Annual premium
Faedah
Benefit
perlindungan
Total coverage Kelas 1 & 2 Kelas 3
Class 1 & 2 Class 3
Kematian dan hilang upaya kekal akibat

kemalangan RM300 000
Accidental death and permanent disability
Kematian akibat penyakit berjangkit RM80 000

Death due to infectious disease
Rawatan perubatan (bagi setiap kemalangan) Sehingga RM50 000 RM561.62 RM1 038.82
Medical treatment (per accident) Up to RM50 000
Elaun hospital harian

(sehingga 365 hari bagi setiap kemalangan) RM150
Daily hospital allowance
(up to 365 days per accident)
• Kelas 1 – Pekerjaan dalam industri tidak berbahaya dan bekerja di dalam pejabat.
Class 1 – Occupation in low risk industries and in office.
• Kelas 2 – Pekerjaan yang melibatkan tugas-tugas bukan manual dalam industri separa bahaya.
Class 2 – Occupation involving non-manual works with semi-hazardous industry.
• Kelas 3 – Pekerjaan yang melibatkan tugas-tugas manual dan penggunaan peralatan atau mesin.
Class 3 – Occupation involving manual works and use of tools or machinery.
(a) Mengapakah premium bagi pekerjaan kelas 1 dan 2 lebih rendah daripada kelas 3?
Why is the premium for class 1 and 2 occupation lower than class 3?
Risiko mengalami kemalangan bagi pekerjaan kelas 1 dan 2 adalah lebih kecil daripada kelas 3.
The risk of getting into an accident for class 1 and 2 occupation is lower than class 3.
(b) Encik Shamsul mengalami kemalangan jalan raya dan dimasukkan ke hospital selama 12 hari. Dia
mengalami hilang upaya kekal. Jumlah kos rawatannya ialah RM56 380. Hitung jumlah pampasan yang
dibayar oleh syarikat insurans kepada Encik Shamsul.
Encik Shamsul had a road accident and was hospitalised for 12 days. He was permanently disabled. The total cost
of treatment was RM56 380. Calculate the total compensation paid by the insurance company to Encik Shamsul.
Jumlah faedah yang dibayar/Total benefit paid

= RM300 000 + RM50 000 + 12 × RM150
= RM351 800
Perlindungan maksimum bagi rawatan perubatan = RM50 000
Maximum coverage for medical treatment = RM50 000
44 SP 3.1.2 TP 1 2 3 4 5 6


1. Puan Hui menginsuranskan keretanya bawah polisi komprehensif dengan peruntukan deduktibel sebanyak
RM300. Puan Hui mengalami tiga kali kemalangan dalam tempoh insurans tersebut. Kerugian dalam
kemalangan pertama, kedua dan ketiga masing-masing ialah RM2 350, RM800 dan RM200. Tentukan
sama ada Puan Hui boleh membuat tuntutan terhadap kerugian dalam setiap kemalangan itu. Nyatakan
bayaran pampasan yang boleh dituntut bagi setiap kemalangan itu.
Mrs Hui insured her car under the comprehensive policy with a deductible provision of RM300. Mrs Hui suffered three
accidents during the insurance coverage period. The losses in the first, second and third accidents were RM2 350, RM800
and RM200 respectively. Determine whether Mrs Hui can make a claim for the losses in each of those accidents. State the
compensation amount that can be claimed for each accident.
Boleh buat tuntutan?

Kemalangan Kerugian Can make a claim?
Bayaran pampasan
Accident Loss Amount of compensation
(Ya/Yes, Tidak/No)
Pertama RM2 350 Ya/Yes RM2 350 – RM300 = RM2 050

First
Kedua RM800 Ya/Yes RM800 – RM300 = RM500

Second
Ketiga RM200 Tidak/No RM0

Third
2. Encik Zainul telah membeli insurans motor untuk keretanya tanpa peruntukan deduktibel. Dia menamakan
isterinya, Puan Norish sebagai pemandu tambahan. Keretanya mengalami kerosakan dalam dua kemalangan.
Dalam kemalangan pertama, kereta Encik Zainul dipandu oleh isterinya dan kerugian yang dialami ialah
RM7 000. Dalam kemalangan kedua, kereta Encik Zainul dipandu oleh kawannya dan kerugian yang
dialami ialah RM4 500. Tentukan sama ada Encik Zainul boleh membuat tuntutan terhadap kerugian
dalam setiap kemalangan itu. Nyatakan bayaran pampasan yang boleh dituntut bagi setiap kemalangan itu.
Encik Zainul has purchased motor insurance for his car without a deductible provision. He named his wife, Puan Norish
as the additional driver. His car was damaged in two accidents. In the first accident, Encik Zainul’s car was driven by
his wife and the loss suffered was RM7 000. In the second accident, Encik Zainul’s car was driven by his friend and the
loss suffered was RM4 500. Determine whether Encik Zainul can make a claim for the losses in each of those accidents.
State the amount of compensation that can be claimed for each accident.
Boleh buat tuntutan?

Kemalangan Kerugian Can make a claim?
Bayaran pampasan
Accident Loss Amount of compensation
(Ya/Yes, Tidak/No)
Pertama RM7 000 Ya/Yes RM7 000

First
Kedua RM4 500 Ya/Yes RM4 500 – RM400 = RM4 100

Second
45 SP 3.1.3 TP 1 2 3 4 5 6


1. John telah membeli polisi insurans perubatan dengan peruntukan deduktibel sebanyak RM10 000 setahun
dan had tahunan sebanyak RM200 000. Dia menjalani satu pembedahan pada tahun 2021 dan satu lagi
pembedahan pada tahun 2022. Diberi kos pembedahan pada tahun 2021 dan 2022 masing-masing ialah
RM7 500 dan RM148 000. Nyatakan amaun wang yang dibayar oleh John dan amaun wang yang dibayar
oleh syarikat insurans bagi setiap pembedahan itu.
John has purchased a medical insurance policy with a deductible provision of RM10 000 per year and an annual limit of
RM200 000. He underwent a surgery in the year 2021 and another surgery in the year 2022. Given the surgery costs for
the year 2021 and 2022 are RM7 500 and RM148 000 respectively. State the amount paid by John and the amount paid
by the insurance company for each surgery.
Jumlah wang yang Jumlah wang yang dibayar

Pembedahan Kos
Surgery Cost
ditanggung oleh John oleh syarikat insurans
Amount borne by John Amount paid by the insurance company
Pertama/First
RM7 500 RM7 500 RM0
(Tahun/Year 2021)
Kedua/Second
RM148 000 RM10 000 RM148 000 – RM10 000 = RM138 000
(Tahun/Year 2022)
2. Puan Lina telah membeli polisi insurans perubatan dengan peruntukan deduktibel sebanyak RM15 000
setahun dan had tahunan sebanyak RM300 000. Dia disahkan menghidap barah payudara dan menjalani
pembedahan pada hujung tahun 2019. Kemudian, dia meneruskan rawatan dengan kimoterapi pada tahun
2020 selepas pembedahan itu. Kos pembedahan pada tahun 2019 ialah RM300 000 dan kos rawatan untuk
kimoterapi pada tahun 2020 ialah RM35 000. Nyatakan jumlah wang yang dibayar oleh Puan Lina dan
jumlah wang yang dibayar oleh syarikat insurans dalam dua tahun itu.
Puan Lina has purchased a medical insurance policy with a deductible provision of RM15 000 per year and annual limit of
RM300 000. She was diagnosed with breast cancer and underwent surgery at the end of 2019. She then continues her
treatment with chemotherapy in 2020 after the surgery. The surgery cost in 2019 is RM300 000 and the treatment cost
for the chemotherapy in 2020 is RM35 000. State the total amount paid by Puan Lina and the total amount paid by the
insurance company in the two years.
Jumlah wang yang dibayar Jumlah wang yang dibayar

Pembedahan Kos oleh syarikat insurans
Surgery Cost
oleh Puan Lina
Amount paid by the
Amount paid by Puan Lina
insurance company
Pertama/First RM300 000 – RM15 000

RM300 000 RM15 000
(Tahun/Year 2019) = RM285 000
Kedua/Second RM35 000 – RM15 000

RM35 000 RM15 000
(Tahun/Year 2020) = RM20 000
Jumlah/Total RM30 000 RM305 000
46 SP 3.1.3 TP 1 2 3 4 5 6

• Jumlah insurans yang harus dibeli = Peratusan ko-insurans × Nilai boleh insurans harta
Amount of required insurance = Percentage of co-insurance × Insurable value of property
Jawab soalan berikut.

Answer the following questions. SP3.1.3 TP4 TP5
1. Asmadi, Nazim, David dan Rajan telah membeli insurans kebakaran daripada syarikat insurans yang
sama. Nilai boleh insurans rumah mereka adalah sama, iaitu RM500 000. Polisi insurans kebakaran
yang ditawarkan mempunyai peruntukan ko-insurans untuk menginsuranskan 90% daripada nilai boleh
insurans harta dan deduktibel sebanyak RM3 000.
Asmadi, Nazim, David and Rajan bought fire insurances from the same insurance company. The insurable value of their
houses is the same, which is RM500 000. The fire insurance policy offered has a co-insurance provision to insure 90% of
its insurable value and a deductible of RM3 000.
(a) Hitung jumlah insurans yang harus dibeli untuk setiap rumah.
Calculate the amount of insurance required for each house.
(b) Keempat-empat rumah itu telah mengalami kebakaran. Jadual di bawah menunjukkan amaun insurans
yang dibeli dan kerugian yang dialami oleh empat buah rumah itu.
All the four houses caught on fire. The table shows the amount of insurances purchased and the losses suffered
by the four houses.
Pemegang polisi Asmadi Nazim David Rajan
Policyholder
Jumlah insurans Jumlah insurans
yang dibeli yang harus dibeli RM300 000 RM400 000 RMp
Amount of insurance Amount of insurance
purchased required
Kerugian RM200 000 RM60 000 Kerugian menyeluruh RM120 000
Loss Total loss
(i) Hitung bayaran pampasan yang diterima oleh Asmadi, Nazim dan David.
Calculate the amount of compensation received by Asmadi, Nazim and David.
(ii) Hitung penalti ko-insurans Nazim.
Calculate the co-insurance penalty of Nazim.
(iii) Rajan menerima bayaran pampasan sebanyak RM93 000. Hitung nilai p.
Rajan received a compensation of RM93 000. Calculate the value of p.
90
(a) × RM500 000 = RM450 000
100
(b) (i) Asmadi: RM200 000 – RM3 000 = RM197 000
RM300 000
Nazim : × RM60 000 – RM3 000 = RM37 000
RM450 000
David : RM400 000 – RM3 000 = RM397 000
RM300 000
(ii) RM60 000 – × RM60 000 = RM20 000
RM450 000
p
(iii) × 120 000 – 3 000 = 93 000
450 000
p
× 120 000 = 96 000
450 000
p = 360 000
47

2. Encik Lim menjalani pembedahan. Jumlah kos pembedahan dan perawatannya ialah RM88 200. Dia
mempunyai polisi insurans perubatan utama dengan had tahunan RM100 000, deduktibel sebanyak RM300
dan fasal penyertaan peratusan ko-insurans 80/20 dalam polisinya. Hitung kos perubatan yang ditanggung
oleh syarikat insurans dan Encik Lim sendiri.
Mr Lim underwent a surgery. The total cost of his surgery and treatment was RM88 200. Mr Lim has a major medical insurance
policy with an annual limit of RM100 000, a deductible of RM300 and a 80/20 co-insurance percentage participation clause
in his policy. Calculate the medical cost borne by the insurance company and Mr Lim himself.
Kos perubatan selepas deduktibel RM88 200 – RM300 = RM87 900

Medical cost after deductible
Kos perubatan yang ditanggung oleh syarikat insurans 80

Medical cost borne by the insurance company
× RM87 900 = RM70 320
100
Kos perubatan yang ditanggung oleh Encik Lim RM88 200 – RM70 320 = RM17 880
Medical cost borne by Mr Lim
3. Yati mempunyai polisi insurans perubatan utama dengan deduktibel sebanyak RM200 dan fasal
penyertaan peratusan ko-insurans 75/25 dalam polisinya. Dia telah menjalani pembedahan apendiks.
Jumlah kos perubatannya tidak melebih had tahunan. Dia mendapat pampasan sebanyak RM6 330
daripada syarikat insurans. Hitung jumlah kos perubatan Yati dan seterusnya, hitung kos perubatan yang
ditanggung oleh Yati sendiri.
Yati has a major medical insurance policy with a deductible of RM200 and a 75/25 co-insurance percentage participation
clause in her policy. She underwent an appendix surgery. The total medical cost does not exceed the annual limit. She
received a compensation of RM6 330 from the insurance company. Calculate the total medical cost of Yati and hence,
calculate the medical cost borne by Yati herself.
Katakan jumlah kos perubatan Yati ialah RMp.

Let the total medical cost of Yati be RMp.
(p – 200) × 0.75 = 6 330
p – 200 = 8 440
p = 8 640
Kos perubatan yang ditanggung oleh Yati

Medical cost borne by Yati
= RM8 640 – RM6 330
= RM2 310
48 SP 1.2.2 TP 1 2 3 4 5 6

PRAKTIS SPM

Kertas 2
A B C
Answer all the questions. For each question, choose only one answer. 3.1 – S.6(b) – –
1. Seorang murid mendapat elaun kerusi roda daripada skim Takaful Pelajar Sekolah Malaysia ketika mengalami
kemalangan.
A pupil received a wheelchair allowance from the Takaful Pelajar Sekolah Malaysia scheme when he had an accident.
Nyatakan jenis insurans yang memberi perlindungan terhadap murid itu.

State the type of insurance that provides coverage to the pupil.
A Insurans hayat B Insurans perubatan dan kesihatan
Life insurance Medical and health insurance
C Insurans kemalangan diri D Insurans berkelompok
Personal accident insurance Group insurance
2. Jadual di bawah menunjukkan kadar premium tahunan bagi setiap RM1 000 nilai muka insurans hayat boleh
baharu tahunan yang ditawarkan oleh Syarikat Insurans Muhibah.
The table shows the annual premium rate per RM1 000 face value of a yearly renewable life insurance offered by Syarikat
Insurans Muhibah.
Lelaki/Male Perempuan/Female
Umur (tahun)
Age (years) Bukan perokok Perokok Bukan perokok Perokok
37 2.25 2.92 1.57 1.94

38 2.35 3.06 1.62 2.04
39 2.49 3.24 1.70 2.15
40 2.65 3.46 1.81 2.27
Puan Khor, Puan Norlia, Encik Lim dan Encik Ahmad masing-masing membeli insurans hayat sebanyak
RM350 000 daripada Syarikat Insurans Muhibah. Premium tahunan siapakah adalah paling tinggi?
Mrs Khor, Puan Norlia, Mr Lim and Encik Ahmad each bought life insurance of RM350 000 from Syarikat Insurans Muhibah.
Whose annual premium is the highest?
Pemegang polisi Umur (tahun) Bukan perokok/Perokok

Policyholder Age (years) Smoker/Non-smoker
A Puan Khor/Mrs Khor 39 Perokok/Smoker

B Puan Norlia 37 Bukan perokok/Non-smoker
C Encik Lim/Mr Lim 38 Perokok/Smoker
D Encik Ahmad 40 Bukan perokok/Non-smoker
3. Kereta Encik Hamizan telah mengalami tiga kali kemalangan sepanjang tempoh insurans motornya. Kerugian
yang dialami dalam kemalangan kali pertama, kali kedua dan kali ketiga masing-masing ialah RM3 200, RM650
dan RM1 550. Jumlah pampasan yang boleh dituntut untuk tiga kali kemalangan itu ialah RM4 500. Hitung
peruntukan deduktibel insurans Encik Hamizan.
Encik Hamizan’s car suffered three accidents during his motor insurance coverage period. The losses suffered in the first,
second and third accidents are RM3 200, RM650 and RM1 550 respectively. The total amount of compensation that can
be claimed for the three accidents is RM4 500. Calculate the deductible provision of Encik Hamizan’s insurance.
A RM300 B RM350
C RM400 D RM450
49

KERTAS 2
Bahagian A
1. Jadual di bawah menunjukkan harga premium, dalam RM, bagi insurans perjalanan yang ditawarkan oleh
sebuah syarikat insurans.
The table shows the premiums, in RM, for travel insurance offered by an insurance company.
Pemegang polisi
Pemegang polisi Keluarga
Bilangan hari Policyholder
dan pasangan Family
Number of days Policyholder and spouse
Asia/Asia Eropah/Europe Asia/Asia Eropah/Europe Asia/Asia Eropah/Europe
1–5 38 54 70 98 86 132
6 – 10 56 80 103 152 135 182
11 – 18 78 128 125 244 216 302
Encik Raj dan isterinya ingin melawat ke Perancis bersama seorang kawan untuk 15 hari. Encik Raj memilih
premium yang paling sesuai untuk dia dan isterinya. Hitung jumlah premium yang perlu dibayar oleh
mereka bertiga.
Mr Raj and his wife would like to visit France with a friend for 15 days. Mr Raj chooses the most suitable premium for him
and his wife. Calculate the total premium to be paid by three of them. [2 markah/2 marks]
Jawapan/Answer:
RM244 + RM128 = RM372
2. Jadual di bawah menunjukkan maklumat kereta Encik Farid pada tahun 2022.
The table shows Encik Farid’s car information for 2022.
Jumlah yang ingin diinsuranskan/Sum insured RM70 000

Kapasiti enjin/Engine capacity 1 500 cc
Lokasi/Location Negeri Sembilan
NCD 45%
Encik Farid tidak menuntut sebarang pampasan daripada syarikat insurans sepanjang tempoh insuransnya. Pada
tahun 2023, Encik Farid ingin memperbaharui insurans keretanya dengan jumlah yang ingin diinsuranskan
berkurang RM5 000 dan peratus NCD bertambah 10%.
Encik Farid did not claim any compensation from the insurance company during his insurance coverage period. In 2023,
Encik Farid wants to renew his car insurance with the sum insured reduced by RM5 000 and the NCD percentage increased
by 10%.
Kapasiti enjin tidak melebihi Polisi komprehensif Polisi pihak ketiga

Engine capacity not exceeding Comprehensive policy Third party policy
1 400 cc RM273.80 RM120.60
1 650 cc RM305.50 RM135.00
Hitung premium kasar kereta Encik Farid untuk polisi komprehensif berdasarkan kadar premium bawah
Tarif Motor bagi polisi motor yang dikeluarkan di Semenanjung Malaysia dalam jadual di atas.
Calculate the gross premium for Encik Farid’s car under the comprehensive policy based on the premium rates under the
Motor Tariff for motor policies issued in Peninsular Malaysia in the above table. [4 markah/4 marks]
Jawapan/Answer:
Premium asas/Basic premium Premium kasar/Gross premium
= RM305.50 + 64 × RM26 = (100% – 55%) × RM1 969.50
= RM1 969.50 = RM886.28
50

Bahagian B
3. Jadual di bawah menunjukkan sebahagian maklumat polisi insurans perubatan yang dibeli oleh Puan Yong.
Fasal penyertaan peratusan ko-insurans dalam polisi perubatan Puan Yong tidak ditunjukkan.
The table shows part of the medical insurance policy information purchased by Mrs Yong. The co-insurance percentage
participation clause in Mrs Yong’s insurance policy is not shown.
Deduktibel tahunan Fasal penyertaan peratusan ko-insurans Had tahunan

Annual deductible Co-insurance percentage participation clause Annual limit
RM5 000 RM300 000
(a) Pada tahun 2021, Puan Yong telah menjalankan satu pembedahan dengan jumlah kos RM150 000.
Bayaran yang ditanggung oleh syarikat insurans ialah RM116 000. Hitung peratusan ko-insurans dalam
polisi Puan Yong.
In 2021, Mrs Yong underwent a surgery at a total cost of RM150 000. The cost borne by the insurance company
is RM116 000. Calculate the percentage of co-insurance in Puan Yong’s policy. [5 markah/5 marks]
(b) Pada tahun 2022, Puan Yong menjalankan satu pembedahan. Jumlah yang ditanggung oleh Puan Yong
ialah RM49 000. Hitung jumlah kos pembedahan Puan Yong.
In 2022, Mrs Yong underwent a surgery. The amount borne by Mrs Yong is RM49 000. Calculate Mrs Yong’s
total surgery cost. [2 markah/2 marks]
(c) Pada tahun 2023, jumlah kos pembedahan Puan Yong ialah RM384 000. Terangkan mengapa kos
pembedahan yang ditanggung oleh syarikat insurans ialah RM300 000 sahaja.
In 2023, Mrs Yong’s total surgery cost is RM384 000. Explain why the surgery cost borne by the insurance
company is only RM300 000. [3 markah/3 marks]
Jawapan/Answer:
(a) Bayaran yang ditanggung oleh Puan Yong selepas deduktibel
Cost borne by Mrs Yong after deductible
= RM150 000 – RM116 000 – RM5 000
= RM29 000
Nisbah bayaran yang ditanggung oleh syarikat insurans kepada bayaran yang ditanggung oleh Puan Yong selepas
deduktibel
Ratio of the cost borne by the insurance company to the cost borne by Mrs Yong after deductible
= 116 000 : 29 000
=4:1
4 1
= × 100% : × 100%
5 5
= 80 : 20
Peratusan ko-insurans/Percentage of co-insurance = 80/20
(b) 20% → RM49 000 – RM5 000 = RM44 000

44 000
80% → × 80 = RM176 000
20
Jumlah kos pembedahan/Total cost of surgery
= RM49 000 + RM176 000
= RM225 000
(c) 80% × (RM384 000 – RM5 000) = RM303 200

RM303 200 telah melebih had tahunan, maka syarikat insurans hanya akan menanggung RM300 000 sahaja.
RM303 200 has exceeded the annual limit, so the insurance company will only bear RM300 000.
51

4. Sebuah syarikat insurans menawarkan insurans kebakaran kepada semua rumah di suatu kawasan. Sebahagian
daripada butiran insurans kebakaran adalah seperti yang ditunjukkan dalam jadual di bawah.
An insurance company offers fire insurance to all houses in an area. Part of the details of the fire insurance are as shown
in the table below.
Deduktibel
RM4 000
Deductible
Peruntukan ko-insurans
Co-insurance provision
90%
Encik Loh, Puan Chiew dan Encik Nasrul telah membeli insurans kebakaran daripada syarikat insurans itu.
Kawasan itu telah mengalami kebakaran pada suatu hari.
Mr Loh, Mrs Chiew and Encik Nasrul have purchased fire insurance from the insurance company. The area caught on fire
one day.
(a) Encik Loh menginsuranskan rumahnya dengan jumlah insurans yang harus dibeli. Rumahnya telah
mengalami kerugian menyeluruh dan bayaran pampasan yang diterima ialah RM356 000. Hitung
Mr Loh insures his house with amount of insurance required. His house suffered a total loss and the amount
compensation he received is RM356 000. Calculate
(i) jumlah insurans yang harus dibeli untuk rumah Encik Loh,
the amount of insurance required for Mr Loh’s house,
(ii) nilai boleh insurans rumah Encik Loh.
the insurable value of Mr Loh’s house.
[3 markah/3 marks]
(b) Rumah Puan Chiew juga mengalami kerugian menyeluruh dan bayaran pampasan yang diterima kurang
daripada pampasan Encik Loh. Nyatakan dua kemungkinan yang menyebabkan pampasan Puan Chiew
kurang daripada pampasan Encik Loh.
Mrs Chiew’s house also suffered a total loss and the amount compensation received is less than Mr Loh’s compensation.
State two possibilities that cause Mrs Chiew’s compensation to be less than Mr Loh’s compensation.
[2 markah/2 marks]
(c) Jumlah insurans yang harus dibeli untuk rumah Encik Nasrul sama dengan rumah Encik Loh. Encik Nasrul
menginsuranskan rumahnya dengan jumlah RM300 000. Rumahnya telah mengalami kerugian sebanyak
RM240 000. Hitung bayaran pampasan yang diterima oleh Encik Nasrul.
The amount of insurance required for Encik Nasrul’s house is the same as for Mr Loh’s house. Encik Nasrul insures his
house at a sum of RM300 000. His house suffered a loss of RM240 000. Calculate the amount of compensation received by
Encik Nasrul. [3 markah/3 marks]
Jawapan/Answer:
(a) (i) RM356 000 + RM4 000 = RM360 000
(ii) 90% → RM360 000

RM360 000
100% → × 100% = RM400 000
90%
Nilai boleh insurans rumah Encik Loh /Insurable value of Mr Loh’s house = RM400 000
(b) • Puan Chiew menginsurankan rumahnya dengan nilai yang kurang daripada jumlah insurans yang harus dibeli.
Mrs Chiew’s insured her house with a value less than the amount of insurance required.
Praktis Ekstra
• Nilai boleh insurans rumah Puan Chiew kurang daripada nilai boleh insurans rumah Encik Loh.
The insurable value of Mrs Chiew’s house is less than the insurable value of Mr Loh’s house.
RM300 000
(c) × RM240 000 – RM4 000 = RM196 000
RM360 000
52 Praktis Ekstra

Matematik Pengguna: Percukaian
BAB 4 Consumer Mathematics: Taxation
4.1 Percukaian Buku Teks: m.s. 96 – 98
Video
Cukai ialah kewajiban kewangan yang dikenakan oleh kerajaan terhadap orang perseorangan, perbadanan atau syarikat untuk
Video
perbelanjaan negara dan lain-lain. Percukaian merupakan sumber pendapatan kerajaan, alat pelaksanaan polisi kerajaan, alat
kawalan penjualan barang atau perkhidmatan dan alat kewangan untuk menstabilkan ekonomi.
Taxes are financial obligation imposed by the government to individuals, corporations or companies for national expenses and others.
Taxation is a source of government revenus, a tool for the implementation of government policies, a tool to control the sale of goods
or services and a financial tool to stabilise the economy.
Nyatakan tujuan percukaian dan huraikan setiap tujuan.

State the purposes of taxation and describe each purpose. SP4.1.1 TP2
Tujuan Huraian
Purpose Description
CONTOH Untuk membiayai projek pembangunan negara. Contohnya,
Sumber pendapatan kerajaan pembinaan jalan raya, sekolah, hospital dan sebagainya.
Source of government revenue To finance the country’s development projects. For example, the construction of
roads, schools, hospitals and so on.
1. Alat pelaksanaan polisi kerajaan Polisi kerajaan mendapat kesan yang lebih efektif. Contohnya, Cukai
Government policy implementation Keuntungan Harta Tanah (CKHT) dikenakan untuk mengurangkan aktiviti
tool pelaburan hartanah yang keterlaluan.
The government policy is more effective. For example, Real Property Gains
Tax (RPGT) is levied to reduce excessive property investment activity.
2. Kawalan penjualan barangan atau Kadar cukai boleh membantu kerajaan mengawal penjualan barangan atau
perkhidmatan perkhidmatan. Kadar cukai yang tinggi boleh mengurangkan pembelian
Control of sales of goods or services suatu barangan atau sebaliknya. Contohnya, cukai rokok, cukai arak dan
cukai perjudian.
Tax rates can help the government to control the sale of goods or services.
High tax rates can reduce the purchase of an item or vice versa. For example,
tobacco tax, alcohol tax and gambling tax.
3. Alat kewangan untuk menstabilkan Cukai merupakan satu daripada alat kewangan bagi kerajaan untuk
ekonomi menstabilkan ekonomi. Contohnya, Pakej Rangsangan Ekonomi (PRE)
Financial tool to stabilise the PRIHATIN menyediakan bantuan segera untuk meringankan beban semua.
economy Taxation is one of the financial tools for the government to stabilise the
economy. For example, the PRIHATIN Economic Stimulus Package (ESP)
provides immediate assistance to lessen the burden of all.
[Jawapan lain yang munasabah juga diterima/Other reasonable answers are

also accepted]
53 SP 4.1.1 TP 1 2 3 4 5 6

Aktiviti
Interaktif
• Jenis-jenis cukai: cukai pendapatan, cukai jalan, cukai pintu, cukai tanah, cukai jualan dan perkhidmatan.
Types of taxes: income tax, road tax, property assessment tax, quit rent, sales and service tax.
• Pengelakan cukai boleh didenda atau dipenjara di bawah akta atau kanun yang berkenaan.
Tax evasion can be fined or jailed under the relevant act or code.

CONTOH
Encik Tan ialah pemilik sebidang tanah pertanian di Negeri Sembilan. Dia menerima notis tuntutan dalam
Borang 6A kerana tidak membayar cukai tanah dan dia masih gagal menjelaskan jumlah dituntut dalam
tempoh dinyatakan dalam notis tuntutan itu.
Mr Tan is the owner of a piece of agricultural land in Negeri Sembilan. He received a notice of claim in Form 6A for failing
to pay the quit rent and he still failed to settle the amount claimed within the stated period in the notice of claim.
(a) Nyatakan pihak berkuasa yang mengeluarkan notis tuntutan. (a) Pejabat Tanah dan Galian
State the authority that issued the notice of claim. State Land Office
(b) Apakah tindakan yang boleh diambil oleh pihak berkuasa?
What action can be taken by the authority? (b) Tanah Encik Tan boleh dirampas.
Mr Tan’s land can be seized.
1. (a) Nyatakan pihak berkuasa yang mengutip 2. Azhar mempunyai sebuah motosikal.
cukai pintu. Azhar has a motorcycle.
Aktiviti Interaktif
State the authority that collects the property (a) Nyatakan jenis cukai yang perlu dibayar oleh
assessment tax. Azhar untuk motosikalnya.
State the type of tax that Azhar has to pay for his
(b) Nyatakan satu kegunaan kutipan cukai pintu. motorcycle.
State one of the uses of the collection of the
property assessment tax. (b) Kepada siapakah Azhar perlu membayar
cukai itu?
(a) Majlis perbandaran atau majlis daerah Who should Azhar pay the tax to?
Municipal council or district council
(a) Cukai jalan/Road tax
(b) Untuk membiayai kos penyelenggaraan bandar. (b) Jabatan Pengangkutan Jalan (JPJ)
Use to cover municipal expenses. Road Transport Department
3. Jika Hasnida layak membayar cukai pendapatan, 4. Cukai yang dikenakan atas setiap kad kredit utama
nyatakan dua cara untuk membuat pembayaran ialah RM25 setahun. Cukai yang dikutip oleh
cukai. pengeluar kad kredit akan dibayar kepada pihak
If Hasnida is eligible to pay income tax, state two ways to berkuasa. Nyatakan jenis cukai yang dikenakan
make the tax payment. dan pihak berkuasa itu.
The tax charged on each principal credit card is RM25
Sekali gus kepada Lembaga Hasil Dalam Negeri per year. Taxes collected by credit card issuers will be
(LHDN) atau melalui potongan cukai bulanan (PCB) paid to the authority. State the type of tax imposed and
Lump sum to Inland Revenue Board (IRB) or through the authority.
monthly tax deduction (PCB)
Cukai perkhidmatan/Service tax
Jabatan Kastam Diraja Malaysia (JKDM)
Royal Malaysian Customs Department (RMCD)
54 SP 4.1.2 TP 1 2 3 4 5 6

• Pendapatan bercukai = Jumlah pendapatan tahunan – Pengecualian cukai – Pelepasan cukai

Chargeable income = Total annual income – Tax exemption – Tax relief

CONTOH
Jumlah pendapatan tahunan Puan Ng ialah Jumlah pengecualian cukai/Total tax exemption
RM86 500. 20% daripada pendapatannya adalah = (20% × RM86 500) + RM1 000
dikecualikan cukai. Dia menderma RM1 000 kepada = RM18 300
rumah anak yatim yang diluluskan oleh kerajaan
Pendapatan bercukai
dan jumlah pelepasan cukainya ialah RM18 500. Chargeable income
Hitung pendapatan bercukai Puan Ng. = Jumlah pendapatan tahunan – Pengecualian
Mrs Ng’s total annual income was RM86 500. 20% of
her income is tax exempted. She donated RM1 000 to
cukai – Pelepasan cukai
Total annual income – Tax exemption – Tax relief
a government-approved orphanage and her total tax relief
is RM18 500. Calculate Mrs Ng’s chargeable income. = RM86 500 – RM18 300 – RM18 500
= RM49 700
1. Pendapatan tahunan Encik Zaki ialah RM102 000. 2. Pendapatan tahunan Punitha ialah RM96 000.
RM8 500 daripada pendapatan tahunannya RM5 200 daripada pendapatan tahunan Punitha
adalah dikecualikan cukai. Dia telah menderma adalah dikecualikan cukai. Jadual di bawah
RM1 500 dan RM2 500 masing-masing kepada menunjukkan pelepasan cukai Punitha.
sebuah perpustakaan dan sebuah badan kebajikan Punitha had an annual income of RM96 000. RM5 200 of
yang diluluskan oleh kerajaan. Jumlah pelepasan her annual income is tax exempted. The table shows the
cukai Encik Zaki ialah RM24 350. Hitung tax reliefs of Punitha.
pendapatan bercukai Encik Zaki. Pelepasan cukai Amaun (RM)
Encik Zaki had an annual income of RM102 000. RM8 500 Tax relief Amount (RM)
of his annual income is tax exempted. He donated
RM1 500 and RM2 500 to a library and a government- Individu
approved charity organization respectively. Encik Zaki’s 9 000
Individual
total tax relief is RM24 350. Calculate Encik Zaki’s
chargeable income. Insurans hayat dan KWSP 7 000
Life insurance and EPF
Jumlah pengecualian cukai/Total tax exemption
Insurans perubatan 2 300
= RM8 500 + RM1 500 + RM2 500 Medical insurance
= RM12 500
Hitung pendapatan bercukai Punitha.
Pendapatan bercukai/Chargeable income Calculate Punitha’s chargeable income.
= RM102 000 – RM12 500 – RM24 350
= RM65 150 Jumlah pelepasan cukai/Total tax relief
= RM9 000 + RM7 000 + RM2 300
= RM18 300
Pendapatan bercukai/Chargeable income

= RM96 000 – RM5 200 – RM18 300
= RM72 500
55 SP 4.1.3 TP 1 2 3 4 5 6

• Rebat cukai sebanyak RM400 akan diberikan jika pendapatan bercukai tidak melebihi RM35 000 dan rebat cukai diberikan
kepada jumlah bayaran zakat atau fitrah yang dibuat oleh warganegara muslim.
Tax rebate of RM400 will be given if the chargeable income does not exceed RM35 000 and tax rebate will be given to the amount
of zakat or fitrah paid by Muslim citizens.

1. Pendapatan tahunan Encik Lim pada tahun 2020 2. Jadual di bawah menunjukkan ringkasan taksir
adalah sebanyak RM76 650. RM10 500 daripada sendiri Nadya pada tahun 2020.
pendapatan tahunan Encik Lim merupakan elaun The table shows the summary of Nadya’s self-assessment
yang dikecualikan cukai. Jumlah pelepasan cukai in the year 2020.
yang dituntut olehnya adalah sebanyak RM33 184. Butiran Amaun (RM)
Mr Lim’s annual income in 2020 was RM76 650. Detail Amount (RM)
RM10 500 of his income is a tax exempted allowance.
Total tax relief claimed by him was RM33 184. Pendapatan tahunan 68 750
Annual income
(a) Tentukan sama ada Encik Lim layak mendapat
rebat cukai sebanyak RM400. Zakat 520
Determine whether Mr Lim was eligible for a tax Pelepasan cukai/Tax relief:
rebate of RM400. Individu/Individual 9 000
(b) Hitung cukai pendapatan yang perlu dibayar Gaya hidup/Lifestyle 2 500
oleh Encik Lim. Insurans perubatan
Calculate the income tax payable by Mr Lim. Medical insurance 2 400
KWSP/EPF 4 000
(a) Pendapatan bercukai/Chargeable income
= RM76 650 – RM10 500 – RM33 184 Hitung cukai pendapatan yang perlu dibayar oleh
= RM32 966 (< RM35 000) Nadya.
Layak mendapat rebat cukai. Calculate the income tax payable by Nadya.
Eligible for a tax rebate. Pendapatan bercukai/Chargeable income
(b) = RM68 750 – (9 000 + 2 500 + 2 400 + 4 000)
Banjaran = RM50 850
pendapatan Pengiraan Kadar Cukai
Banjaran
bercukai Calculations Rate Tax Pengiraan Kadar Cukai
pendapatan bercukai
Chargeable income (RM) (%) (RM) Calculations Rate Tax
Chargeable income
(RM) (RM) (%) (RM)
(RM)
20 001 – 35 000 20 000 pertama
150 50 001 – 70 000 50 000 pertama 1 800
On the first 20 000
On the first 50 000
15 000 berikutnya 14
3 450 20 000 berikutnya 2 800
Next 15 000
Next 20 000
Cukai bagi RM20 000 pertama = RM150 Cukai bagi RM50 000 pertama = RM1 800
Tax on the first RM20 000 = RM150 Tax on the first RM50 000 = RM1 800
Cukai atas baki berikutnya/Tax on the next balance Cukai atas baki berikutnya/Tax on the next balance
= (RM32 966 – RM20 000) × 3% = (RM50 850 – RM50 000) × 14%
= RM388.98 = RM119
Cukai pendapatan yang perlu dibayar
Cukai pendapatan/Income tax payable
Income tax payable
= RM1 800 + RM119 – RM520
= RM150 + RM388.98 – RM400
= RM1 399
= RM138.98
56 SP 4.1.3 TP 1 2 3 4 5 6

• Potongan Cukai Bulanan (PCB) ialah potongan pendapatan (saraan) pekerja pada setiap bulan untuk bayaran cukai
pendapatan tahun semasa.
Monthly Tax Deduction is salary deduction of an employee in each month for income tax payment of current year.
• Jika cukai yang perlu dibayar > jumlah PCB pada akhir tahun, bayaran cukai yang tidak mencukupi (Cukai yang perlu dibayar
– Jumlah PCB) perlu dijelaskan kepada LHDN.
If the tax payable > total of PCB at the end of the year, insufficient tax payment (Tax payable – Total of PCB) must be made to IRB.
• Jika jumlah PCB > cukai yang perlu dibayar pada akhir tahun, lebihan potongan PCB (Jumlah PCB – Cukai yang perlu dibayar)
akan dipulangkan oleh LHDN ke dalam akaun pembayar cukai.
If the total of PCB > payable tax at the end of the year, excess deduction (Total of PCB – Tax payable) will be refunded by IRB to
taxpayer’s bank account.

1. Pendapatan bercukai Zul pada tahun 2020 ialah 2. Jadual di bawah menunjukkan ringkasan taksir
RM82 800 dan bayaran zakat ialah RM550. sendiri Alex pada tahun 2020.
Potongan cukai bulanannya ialah RM497 sebulan. The table shows the summary of Alex’s self-assessment
Zul had a chargeable income of RM82 800 in 2020 and in 2020.
his zakat payment was RM550. His monthly tax deduction
is RM497 per month.
Butiran Amaun (RM)
Detail Amount (RM)
(a) Hitung cukai pendapatan yang perlu dibayar
oleh Zul bagi tahun tersebut. Pendapatan tahunan 98 500
Calculate the income tax payable by Zul for Annual income
that year. Derma/Donation 400
(b) Nyatakan tindakan Zul yang seterusnya Pelepasan cukai/Tax relief 37 900
selepas membuat taksir sendiri.
State Zul’s further action after making self- Jumlah potongan cukai bulanan Alex pada tahun
assessment. 2020 ialah RM6 409. Berapakah amaun yang akan
(a) dipulangkan oleh LHDN ke akaun Alex?
Banjaran pendapatan The total monthly tax deduction of Alex in 2020 is RM6 409.
Pengiraan Kadar Cukai
bercukai How much will be refunded by IRB to Alex account?
Calculations Rate Tax
Chargeable income
(RM) (%) (RM) Pendapatan bercukai/Chargeable income
(RM)
= RM98 500 – RM400 – RM37 900 = RM60 200
70 001 – 100 000 70 000 pertama 4 600
On the first 70 000 Banjaran
Pengiraan Kadar Cukai
30 000 berikutnya 21 6 300 pendapatan bercukai
Next 30 000 Chargeable income
(RM) (%) (RM)
(RM)
Cukai bagi RM70 000 pertama = RM4 600
50 001 – 70 000 50 000 pertama 1 800
Tax on the first RM70 000 = RM4 600 On the first 50 000
Cukai atas baki berikutnya/Tax on the next balance 20 000 berikutnya 14 2 800
= (RM82 800 – RM70 000) × 21% = RM2 688 Next 20 000
Cukai pendapatan/Income tax payable Cukai bagi RM50 000 pertama = RM1 800
= RM4 600 + RM2 688 – RM550 = RM6 738 Tax on the first RM50 000 = RM1 800
(b) Jumlah PCB/Total of PCB = 12 × RM497 Cukai atas baki berikutnya/Tax on the next balance
= RM5 964 = (RM60 200 – RM50 000) × 14% = RM1 428
Bayaran cukai yang tidak mencukupi Cukai pendapatan/Income tax payable
Insufficient tax payment = RM1 800 + RM1 428 = RM3 228
= RM6 738 – RM5 964 = RM774 Amaun yang perlu dipulangkan oleh LHDN
Zul perlu membayar RM774 kepada LHDN. Amount to be refunded by IRB
Zul needed to pay RM774 to IRB. = RM6 409 – RM3 228 = RM3 181
57 SP 4.1.3 TP 1 2 3 4 5 6


Answer the following question. SP4.1.3 TP3
Jadual di bawah menunjukkan pendapatan tahunan, wang yang diderma dan pelepasan cukai Encik Yong dan
isterinya pada tahun 2020.
The table shows the annual income, donation, and tax reliefs of Mr Yong and his wife in 2020.
Perkara/Item Encik Yong/Mr Yong Puan Yong/Mrs Yong

Pendapatan tahunan/Annual income RM84 660 RM53 520
Derma/Donation RM1 500 RM800
Pelepasan cukai/Tax relief:
Individu/Individual (had/limited to RM9 000) RM9 000 RM9 000
Ibu bapa/Parent (had/limited to RM3 000) RM3 000 RM0
Gaya hidup/Lifestyle (had/limited to RM2 500) RM1 570 RM2 400
Insurans perubatan/Medical insurance (had/limited to RM3 000) RM2 000 RM1 800
Insurans nyawa/Life insurance (had/limited to RM3 000) RM3 000 RM3 000
KWSP/EPF (had/limited to RM4 000) RM4 000 RM4 000
(a) Hitung jumlah cukai pendapatan bagi Encik Yong dan isterinya dengan menggunakan taksiran cukai
bersama dan taksiran cukai berasingan.
Calculate the total income tax of Mr Yong and his wife by using joint tax assessment and separate tax assessment.
(b) Nyatakan cara taksiran cukai yang lebih sesuai bagi Encik Yong dan isterinya. Jelaskan jawapan anda.
State the more appropriate tax assessment method for Mr Yong and his wife. Explain your answer.
(a)
Taksiran Cukai
Bersama Taksiran Cukai Berasingan
Perkara Joint Tax Separate Tax Assessment
Item Assessment
Suami dan Isteri Encik Yong Puan Yong
Husband and wife Mr Yong Mrs Yong
Pendapatan tahunan/Annual income RM138 180 RM84 660 RM53 520
– Derma/Donation – RM2 300 – RM1 500 – RM800
– Individu/Individual (had/limited to RM9 000) – RM9 000 – RM9 000 – RM9 000
– Ibu bapa/Parent (had/limited to RM3 000) – RM3 000 – RM3 000 – RM0
– Gaya hidup/Lifestyle (had/limited to RM2 500) – RM2 500 – RM1 570 – RM2 400
– Insurans perubatan/Medical insurance (had/limited to
RM3 000) – RM3 000 – RM2 000 – RM1 800
– Insurans nyawa/Life insurance (had/limited to RM3 000) – RM3 000 – RM3 000 – RM3 000
– KWSP/EPF (had/limited to RM4 000) – RM4 000 – RM4 000 – RM4 000
Pendapatan bercukai/Chargeable income RM111 380 RM60 590 RM32 520
Cukai dasar/Base tax RM10 900 RM1 800 RM150
Cukai atas baki/Tax on the next balance RM11 380 × 24% RM10 590 × 14% RM12 520 × 3%
= RM2 731.20 = RM1 482.60 = RM375.60
Rebat cukai/Tax rebate – RM0 – RM0 – RM400
RM3 282.60 RM125.60
Cukai pendapatan/Income tax RM13 631.20
RM3 408.20
(b) Taksiran cukai berasingan kerana cukai pendapatan yang perlu dibayar jauh lebih rendah.
Separate tax assessment because income tax payable is far lower.
58 SP 4.1.3 TP 1 2 3 4 5 6

4.1 Percukaian Buku Teks: m.s. 111
Kadar cukai jalan bergantung kepada kapasiti enjin kenderaan, lokasi (Semenanjung Malaysia, Labuan, Langkawi, Pangkor,
Sabah atau Sarawak), jenis kenderaan (motosikal, kereta) dan jenis pemilikan (milik persendirian atau milik syarikat).
The road tax rate depends on the engine capacity of the vehicle, location (Peninsular Malaysia, Langkawi, Pangkor, Sabah or Sarawak),
type of vehicle (motorcycle, car) and type of ownership (private-owned or company-owned).

1. Jadual di bawah menunjukkan kadar cukai jalan 2. Jadual di bawah menunjukkan kadar cukai jalan
motosikal dan kereta milik persendirian di Sabah kereta milik persendirian di Semenanjung Malaysia.
dan Sarawak. The table shows the road tax rates for private car in
The table shows the road tax rates for private motorcycle Peninsular Malaysia.
and car in Sabah and Sarawak.
Kapasiti Kadar cukai jalan
Kadar cukai jalan enjin Road tax rate
Kapasiti Road Tax Rate
Jenis Engine
enjin Kadar asas Kadar progresif
kenderaan Engine Kadar capacity
Type of Kadar (cc) Base rate Progressive rate
capacity progresif
vehicle asas
(cc) Progressive
Base rate 1 401 –
rate RM90.00 –
1 600
Motosikal 201 –
RM12 – + RM0.50 setiap cc
Motorcycle 250
1 801 – melebihi 1 800 cc
+ RM0.32 RM280.00
2 000 + RM0.50 each cc
setiap cc exceeding 1 800 cc
Kereta 1 601 – melebihi
RM160.00 1 600 cc Rajan memiliki dua buah kereta kegunaan
Car 1 800 persendirian dengan kapasiti enjin 1 496 cc dan
+ RM0.32 each
cc exceeding 1 998 cc di Pahang. Hitung beza cukai jalan yang
1 600 cc perlu dibayar oleh Rajan untuk setiap kereta itu.
Rajan owns two private cars with engine capacity of
Aleeza memiliki sebuah motosikal kegunaan 1 496 cc and 1 998 cc in Pahang. Calculate the difference
persendirian dengan kapasiti enjin 249 cc dan in road tax that Rajan has to pay for each car.
sebuah kereta kegunaan persendirian dengan
kapasiti enjin 1 799 cc di Sarawak. Hitung cukai Cukai jalan kereta dengan kapasiti enjin 1 496 cc
jalan yang perlu dibayar oleh Aleeza untuk setiap Road tax for car with engine capacity of 1 496 cc
kenderaan. = RM90.00
Aleeza owns a private motorcycle with engine capacity of
249 cc and a private car with engine capacity of 1 799 cc Cukai jalan kereta dengan kapasiti enjin 1 998 cc
in Sarawak. Calculate the road tax that Aleeza has to pay Road tax for car with engine capacity of 1 998 cc
for each vehicle. = RM280.00 + (1 998 – 1 800) × RM0.50
= RM280.00 + RM99.00
Cukai jalan motosikal/Road tax for motorcycle = RM379.00
= RM12.00
Beza cukai jalan
Cukai jalan kereta/Road tax for car Difference in road tax
= RM160.00 + (1 799 – 1 600) × RM0.32 = RM379.00 – RM90.00
= RM160.00 + RM63.68 = RM289
= RM223.68
59 SP 4.1.3 TP 1 2 3 4 5 6

• Cukai pintu = Kadar cukai pintu × Nilai tahunan

Property assessment tax = Property assessment tax rate × Annual value

CONTOH
1. Nilai tahunan rumah Encik Alif ialah RM15 000
Encik Lee mempunyai sebuah rumah di Mutiara pada tahun 2020. Kadar cukai pintu pada tahun
Damansara. Nilai tahunan rumah Encik Lee ialah itu ialah 5%. Encik Alif menerima bil cukai pintu
RM17 400 dan kadar cukai pintu yang ditetapkan oleh untuk setengah tahun. Hitung cukai tanah yang
Majlis Bandaraya Petaling Jaya ialah 8.8%. Encik Lee perlu dibayar oleh Encik Alif.
membayar cukai pintu setiap setengah tahun. Hitung The annual value of Encik Alif’s house is RM15 000
cukai pintu yang dibayar oleh Encik Lee. in 2020. The property assessment tax rate for that year is
Mr Lee owns a house in Mutiara Damansara. The annual value 5%. Encik Alif receives property assessment tax bill for half
of Mr Lee’s house is RM17 400 and the property assessment a year. Calculate the property assessment tax to be paid by
tax rate set by the Petaling Jaya City Council is 8.8%. Mr Lee Encik Alif.
pays his property assessment tax every half-year. Calculate the
property assessment tax paid by Mr Lee. Cukai pintu untuk setengah tahun
Property assessment tax for half-year
Cukai pintu yang dibayar oleh Encik Lee 5% × RM15 000
=
Property assessment tax paid by Mr Lee 2
8.8% × RM17 400 RM750
= =
2 2
= RM765.60 = RM375
2. Anggaran sewa rumah Puan Norlin ialah RM950 3. Chandran mempunyai satu unit pangsapuri.
sebulan. Kadar cukai pintu rumah Puan Norlin Anggaran sewa rumah Chandran ialah RM800
ialah 4%. Hitung cukai pintu yang dibayar oleh sebulan. Chandran menerima bil cukai pintu untuk
Puan Norlin setiap tahun. setengah tahun dengan kadar cukai pintu 3.5%.
The estimation of rental of Puan Norlin’s house is RM950 Hitung cukai pintu yang dibayar oleh Chandran
per month. The property assessment tax rate of her house untuk setiap tahun.
is 4%. Calculate the property assessment tax paid by Chandran has an apartment unit. The estimation of rental
Puan Norlin each year. of his house is RM800 per month. He receives property
assessment tax bill for half a year with property assessment
Cukai pintu untuk setiap setahun tax rate of 3.5%. Calculate the property assessment tax
Property assessment tax for each year paid by Chandran for each year.
= 4% × (12 × RM950)
= 4% × RM11 400 Cukai pintu untuk setiap setahun
= RM456 Property assessment tax for each year
= 3.5% × (12 × RM800)
= RM336
60 SP 4.1.3 TP 1 2 3 4 5 6

• Cukai tanah = Kadar cukai tanah setiap unit keluasan × Jumlah keluasan tanah
Quit rent = Quit rent rate per unit area × Total land area

CONTOH
1. Puan Soo memiliki sebuah rumah berkeluasan
Encik Wong mempunyai sebuah rumah berkeluasan 175 m2. Kadar cukai tanah yang dikenakan ialah
150 m2 di Pahang. Kadar cukai tanah yang perlu 35 sen setiap meter persegi. Hitung cukai tanah
dibayar ialah RM0.35 setiap meter persegi. Hitung yang perlu dibayar oleh Puan Soo setiap tahun.
cukai tanah yang perlu dibayar oleh Encik Wong. Mrs Soo owns a house with an area of 175 m2. The quit
2
Mr Wong owns a house with an area of 150 m in Pahang. The rent rate is 35 sen per square metre. Calculate the quit rent
quit rent rate that he has to pay is RM0.35 per square metre. payable by Mrs Soo each year.
Calculate the quit rent payable by Mr Wong for one year.
Cukai tanah/Quit rent
Cukai tanah/Quit rent = RM0.35 × 175
= RM0.35 × 150 = RM61.25
= RM52.50
2. Luas rumah Kamala di Taiping ialah 140 m2. 3. Puan Minah memiliki sebidang tanah berkeluasan
Cukai tanah yang dikenakan ialah 38 sen setiap 8 m × 20.5 m. Kadar cukai tanah yang dikenakan
meter persegi. Hitung cukai tanah yang perlu ialah RM0.30 setiap meter persegi. Hitung cukai
dibayar oleh Kamala setiap tahun. tanah yang perlu dibayar oleh Puan Minah setiap
The area of Kamala’s house in Taiping is 140 m2. The quit tahun.
rent rate levied is 38 sen per square metre. Calculate the Puan Minah owns a piece of land with an area of
total quit rent payable by Kamala each year. 8 m × 20.5 m. The quit rent rate is RM0.30 per square
metre. Calculate the quit rent payable by Puan Minah
Cukai tanah/Quit rent each year.
= RM0.38 × 140
= RM53.20 Luas tanah/Area of land
= 8 m × 20.5 m
= 164 m2
Cukai tanah/Quit rent

= RM0.30 × 164
= RM49.20 setahun/each year
61 SP 4.1.3 TP 1 2 3 4 5 6

• Kadar cukai jualan untuk barangan kategori berlainan adalah berbeza.

Sales tax rates for items of different categories are different.
• Kadar cukai perkhidmatan ialah 6%.
Service tax rate is 6%.

CONTOH
1. Keluarga Encik Amirul makan tengah hari di
Daniel menginap di sebuah hotel untuk 4 hari sebuah restoran. Jumlah harga makanan yang
3 malam. Kadar penginapan ialah RM360 semalam. dipesan ialah RM472.50. Diberi bahawa restoran
Hotel itu mengenakan cukai perkhidmatan sebanyak itu mengenakan cukai perkhidmatan sebanyak
6%. Hitung cukai perkhidmatan yang perlu dibayar 6%. Hitung cukai perkhidmatan yang perlu dibayar
oleh Daniel. oleh Encik Amirul.
Daniel stayed in a hotel for 4 days 3 nights. Accommodation Encik Amirul’s family had lunch at a restaurant. The total
rate is RM360 per night. The hotel charges 6% for service tax. price of food ordered is RM472.50. It is given that the
Calculate the service tax to be paid by Daniel. restaurant charges 6% on service tax. Calculate the service
tax to be paid by Encik Amirul.
Cukai perkhidmatan/Service tax
= 6% × (3 × RM360) Cukai perkhidmatan/Service tax
= 6% × RM1 080 = 6% × RM472.50
= RM64.80 = RM28.35
2. Jadual di bawah menunjukkan harga makanan 3. Jadual di bawah menunjukkan harga dewan besar
dan kuantiti yang dipesan oleh Cik Leong. untuk pakej mesyuarat di sebuah hotel.
The table shows the food prices and quantities ordered The table shows the prices of a ballroom for meeting
by Miss Leong. packages of a hotel.
Makanan dan Pakej hari penuh (8 jam) RM220 seorang

Harga Kuantiti
minimum Price Quantity Full day package (8 hours) RM220 per person
Food and drink
Pakej separuh hari (4 jam) RM170 seorang
Sandwic/Sandwich RM5.80 1 Half-day package (4 hours) RM170 per person
Kek/Cake RM7.20 1
Sebuah syarikat menyewa dewan besar untuk satu
Kopi/Coffee RM4.50 1 setengah hari bagi 120 orang. Cukai perkhidmatan
Cukai perkhidmatan 6% adalah termasuk dalam 6% dikenakan ke atas bayaran. Hitung cukai
bil. Hitung bil Cik Leong. perkhidmatan yang perlu dibayar oleh syarikat itu.
6% service tax is included in the bill. Calculate Miss A company rented a ballroom for one and a half-day
Leong’s bill. for 120 persons. 6% service tax will be charged on the
payment. Calculate the service tax to be paid by the
Cukai perkhidmatan/Service tax company.
= 6% × (RM5.80 + RM7.20 + RM4.50)
= 6% × RM17.50 Cukai perkhidmatan/Service tax
= RM1.05 = 6% × 120 × (RM220 + RM170)
Bil Cik Leong/Miss Leong’s bill = 6% × RM46 800
= RM17.50 + RM1.05 = RM2 808
= RM18.55
62 SP 4.1.3 TP 1 2 3 4 5 6


Answer each of the following questions. SP4.1.4 TP4 TP5 TP6
1. Jadual di bawah menunjukkan kadar cukai jalan 2. Rajah di bawah menunjukkan invois hotel
kereta milik persendirian dengan kapasiti enjin penginapan Encik Ho.
antara 2 001 cc hingga 2 500 cc. The diagram shows hotel invoice of Mr Ho accommodation.
The table shows the road tax rates for private car with
engine capacity between 2 001 cc and 2 500 cc. Invois Hotel AA
Invoice Hotel AA
Kadar cukai jalan
Road tax rate Amaun
Lokasi Tarikh Huraian Amount
Location Date Description
Kadar asas Kadar progresif (RM)
Base rate Progressive rate
Penginapan
24/12/2020 Accommodation 1 460
Semenanjung
+ RM1.00 setiap cc
Peninsular
10% caj perkhidmatan

Malaysia
RM380.00 melebihi 2 000 cc 24/12/2020 10% P

Malaysia
+ RM1.00 each cc service charge

exceeding 2 000 cc
6% cukai perkhidmatan
24/12/2020 6% service tax
Q
+ RM0.50 setiap cc
Sabah dan
Sabah and
Jumlah
Sarawak
melebihi 2 000 cc
Sarawak
RM274.00 R
+ RM0.50 each cc Total
exceeding 2 000 cc
Caj perkhidmatan tidak tertakluk kepada cukai
(a) Hitung cukai jalan bagi sebuah kereta perkhidmatan.
Service charge is not subjected to service tax.
kegunaan persendirian dengan kapasiti enjin
2 356 cc di Sabah. (a) Hitung nilai P, Q dan R.
Calculate the road tax of a private car with engine Calculate the values of P, Q and R.
capacity of 2 356 cc in Sabah.
(b) Encik Rozaimi menginap di hotel yang sama
(b) Hitung beza cukai kereta kegunaan tetapi jenis bilik hotel yang berbeza. Jumlah
persendirian dengan kapasiti enjin 2 488 cc bayaran Encik Rozaimi ialah RM2 180.80
di Kuching dan Shah Alam. Hitung caj penginapan Encik Rozaimi.
Calculate the difference in the road tax of a private Encik Rozaimi stayed in the same hotel but
car with engine capacity of 2 488 cc in Kuching different hotel room types. Encik Rozaimi’s total
and Shah Alam. payment is RM2 180.80. Calculate Encik Rozaimi’s
accommodation charge.
(a) Cukai jalan/Road tax
= RM274 + (2 356 – 2 000) × RM0.50 (a) P = 10% × RM1 460
= RM452 = 146
Q = 6% × RM1 460
(b) [RM380 + (2 488 – 2 000) × RM1] = 87.60
– [RM274 + (2 488 – 2 000) × RM0.50] R = 1 460 + 146 + 87.60
= RM868 – RM518 = 1 693.60
= RM350
(b) Katakan caj penginapan Encik Rozaimi ialah RMx.
Let Encik Rozaimi’s accommodation charge be
RMx.
x + 0.1x + 0.06x = 2 180.80
1.16x = 2 180.80
x = 1 880
63

3. Jadual di bawah menunjukkan ringkasan taksiran sendiri cukai pendapatan Annie pada tahun 2019.
The table shows the summary of Annie’s self-assessment in the year 2019.
Perkara/Item Amaun/Amount (RM)

Pendapatan tahunan/Annual income RM54 600
Derma/Donation RM1 000
Individu/Individual (had/limited to RM9 000) RM9 000
Ibu bapa/Parent (had/limited to RM3 000) RM3 000
Gaya hidup/Lifestyle (had/limited to RM2 500) RM2 000
Insurans perubatan/Medical insurance (had/limited to RM3 000) RM3 000
Insurans nyawa/Life insurance (had/limited to RM3 000) RM3 000
KWSP/EPF (had/limited to RM4 000) RM4 000
(a) Hitung cukai pendapatan yang perlu dibayar oleh Annie pada tahun 2019.
Calculate the income tax payable by Annie in the year 2019.
(b) Pendapatan tahunan Annie meningkat 10% setiap tahun.

Annie’s annual income increases by 10% every year.
(i) Hitung cukai pendapatan yang perlu dibayar oleh Annie pada tahun 2020 jika pengecualian cukai
dan pelepasan cukai pada tahun 2020 adalah sama dengan tahun 2019.
Calculate the income tax payable by Annie in 2020 if the tax exemption and tax relief in 2020 are the same
as in the year 2019.
(ii) Beri satu cadangan kepada Annie supaya dia boleh mendapat rebat cukai sebanyak RM400 pada
tahun 2020.
Give a suggestion to Annie so that she can get a tax rebate of RM400 in the year 2020.
(a) Pengecualian cukai/Tax exemption = RM1 000

Pelepasan cukai/Tax relief = RM9 000 + RM3 000 + RM2 000 + RM3 000 + RM3 000 + RM4 000 = RM24 000
Pendapatan bercukai/Chargeable income = RM54 600 – RM1 000 – RM24 000 = RM29 600
Cukai bagi RM20 000 pertama Banjaran pendapatan
Tax on the first RM20 000 Pengiraan Kadar Cukai
bercukai
= RM150 Chargeable income
(RM) (%) (RM)
(RM)
Cukai atas baki berikutnya
Tax on the next balance 20 001 – 35 000 20 000 pertama/On the first 20 000 150
= (RM29 600 – RM20 000) × 3% 15 000 berikutnya/Next 15 000 3 450
= RM288
Rebet cukai sebanyak RM400
Cukai pendapatan/Income tax payable = RM150 + RM288 – RM400 diberikan untuk pendapatan
= RM38 bercukai 艋 RM35 000.
Tax rebate of RM400 is given for
(b) (i) Pendapatan bercukai/Chargeable income chargeable income 艋 RM35 000.
= (110% × RM54 600) – RM1 000 – RM24 000 = RM35 060
Cukai bagi RM35 000 pertama
Banjaran pendapatan Pengiraan Kadar Cukai
Tax on the first RM35 000 bercukai Calculations Rate Tax
= RM600 Chargeable income (RM) (%) (RM)
Cukai atas baki berikutnya (RM)
Tax on the next balance 35 001 – 50 000 35 000 pertama/On the first 35 000 600
= (RM35 060 – RM35 000) × 8% 15 000 berikutnya/Next 15 000 8 1 200
= RM4.80
Cukai pendapatan/Income tax payable = RM600 + RM4.80 = RM604.80
(ii) Annie boleh menambah amaun derma sekurang-kurangnya RM60 atau meningkatkan sekurang-kurangnya
RM60 pelepasan cukai gaya hidup.
Annie can increase the donation amount by at least RM60 or increase lifestyle tax relief by at least RM60.
64 SP 4.1.4 TP 1 2 3 4 5 6

PRAKTIS SPM

Kertas 2
A B C
Answer all the questions. For each question, choose only one answer. 4.1 S.5 S.6(a) – –
1. Puan Syarifah memiliki dua keping kad kredit. Apakah 4. Harga bufet di sebuah hotel ialah RM115 per orang
jenis cukai yang perlu dibayar oleh Puan Syarifah? dewasa. Encik Syaiful memesan bufet untuk 40 orang
Puan Syarifah has two credit cards. What type of tax does dewasa. Hotel itu mengenakan cukai perkhidmatan
Puan Syarifah have to pay? sebanyak 6%. Hitung cukai perkhidmatan yang
A Cukai pintu/Property assessment rate perlu dibayar oleh Encik Syaiful.
B Cukai pendapatan/Income tax The buffet price at a hotel is RM115 per adult. Encik
C Cukai jalan/Road tax Syaiful orders buffet for 40 adults. The hotel charges 6%
D Cukai jualan dan perkhidmatan/Sale and service tax for service tax. Calculate the service tax to be paid by
Encik Syaiful.
2. Pendapatan tahunan dan pelepasan cukai Azmi A RM26.70 B RM27.60
pada tahun 2022 masing-masing ialah RM49 500 C RM267 D RM276
dan RM16 800. Azmi telah membayar zakat 5. Jadual di bawah menunjukkan sebahagian kadar cukai
berjumlah RM400 pada tahun tersebut. jalan kereta persendirian di Semenanjung Malaysia.
Antara berikut, yang manakah benar? The table shows part of the road tax rates for private car
The annual income and tax relief of Azmi in 2022 were in Peninsular Malaysia.
RM49 500 and RM16 800. Azmi had paid zakat amounting
to RM400 that year. Kapasiti enjin Kadar asas
Engine capacity Base rate
Kadar progresif
Which of the following is true?
Progressive rate
A Pendapatan bercukai Azmi pada tahun 2022 (cc) (RM)
ialah RM32 300. 1 401 90.00 ‒
Azmi’s chargeable income in 2022 was RM32 300.
+ RM0.40 setiap cc
B Azmi tidak mendapat rebat cukai sebanyak melebihi 1 600 cc
RM400. 1 601 – 1 800 200.00
+ RM0.40 each cc
Azmi did not get a tax rebate of RM400. exceeding 1 600 cc
C Bayaran zakat oleh Azmi merupakan rebat cukai.
The amount of zakat paid by Azmi is a tax rebate.
+ RM0.50 setiap cc
D Azmi perlu membayar cukai pendapatan untuk 1 801 – 2 000 280.00 melebihi 1 800 cc
+ RM0.50 each cc
tahun 2022 kepada Lembaga Hasil Dalam Negeri. exceeding 1 800 cc
Azmi needed to pay income tax for 2022 to the Inland
Revenue Board. Hitung beza cukai jalan antara sebuah kereta
persendirian dengan kapasiti enjin 1 332 cc dengan
3. Jadual di bawah menunjukkan kadar cukai tanah sebuah kereta persendirian dengan kapasiti enjin
setiap meter persegi dan luas tanah bagi empat buah 1 998 cc berdasarkan jadual itu.
rumah. Calculate the difference in road tax between a private
The table shows the quit rent rate per metre square and car with an engine capacity of 1 332 cc and a private car
land area for the site of four houses. with an engine capacity of 1 998 cc based on the table.
Pemilih rumah Kadar cukai tanah Luas A RM289 B RM379
House owner Quit rent rate Area C RM419 D RM469
Hafiz RM0.38 160 m2 6. Encik Hassan memiliki sebuah rumah. Diberi sewa
rumah itu dianggarkan pada RM1 800 sebulan dan
Kamala RM0.45 120 m2
cukai pintu yang perlu dibayar oleh Encik Hassan
Rozana RM0.15 300 m2 untuk setengah tahun ialah RM432. Hitung kadar
Chan RM0.26 220 m2 cukai pintu yang dikenakan.
Encik Hassan owns a house. Given the monthly rental of the
Siapakah membayar cukai tanah yang paling tinggi house is estimated at RM1 800 and the property assessment
untuk satu tahun? tax payable by Encik Hassan for each half-year is RM432.
Who pays the highest quit rent for a year? Calculate the property assessment tax rate imposed.
A Hafiz B Kamala A 4.0% B 4.2%
C Rozana D Chan C 4.5% D 5.0%
65

KERTAS 2
Bahagian A 2. (a) Diberi nilai tahunan dan kadar cukai pintu

rumah Puan Ng pada tahun 2021 masing-
1. Jumlah pendapatan Encik Lim pada tahun 2022 masing ialah RM2 520 dan 8.8%. Hitung cukai
ialah RM58 000. Dia menderma RM400 kepada pintu yang perlu dibayar oleh Puan Ng untuk
pusat kebajikan yang diluluskan. Jadual di bawah setengah tahun pada tahun 2021.
menunjukkan pelepasan cukai yang ingin dituntut Given the annual value and the property assessment
oleh Encik Lim. tax rate of Madam Ng’s house in 2021 are RM2 520
Mr Lim’s total income in 2022 is RM58 000. He donated and 8.8% respectively. Calculate the property
RM400 to an approved welfare centre. The table shows assessment tax payable by Madam Ng for half a
the tax reliefs to be claimed by Mr Lim. year in 2021. [2 markah/2 marks]
Pelepasan cukai Amaun (b) Pada tahun 2022, majlis perbandaran telah
Tax relief Amount (RM) memperbaharuhi nilai tahunan dan kadar
cukai pintu rumah Puan Ng. Nilai tahunan
Individu/Individual 9 000
baharu rumah Puan Ng telah bertambah
Gaya hidup (had RM2 500) sebanyak RM5 000 tetapi kadar cukai pintu
2 800
Lifestyle (limited to RM2 500)
telah menurun sebanyak 4.8%. Tentukan sama
Insurans perubatan ada cukai pintu yang perlu dibayar oleh Puan
(had RM3 000) 2 700 Ng untuk setengah tahun pada 2022 bertambah
Medical insurance atu berkurang berbanding dengan tahun 2021.
(limited to RM3 000)
Berapakah perubahan cukai pintu itu untuk
Insurans hayat dan KWSP setengah tahun?
(had RM7 000) In 2022, the municipal council has renewed the
4 000
Life insurance and EPF annual value and the property assessment tax rate
(limited to RM7 000) of Madam Ng’s house. The new annual value of
Madam Ng’s house has increased by RM5 000 but
(a) Hitung pendapatan bercukai Encik Lim pada the property assessment tax rate has decreased by
tahun 2022. 4.8%. Determine whether the property assessment
Calculate Mr Lim’s chargeable income in 2022. tax to be paid by Madam Ng for half a year in 2022
[2 markah/2 marks] will increase or decrease compared to 2021. How
much will the property assessment tax change for
(b) Encik Lim mempunyai polis insurans perubatan half a year? [3 markah/3 marks]
utama dengan peruntukan deduktibel sebanyak
RM3 000 dan fadal penyertaan peratusan ko- Jawapan/Answer:
insurans 70/30 dalam polisinya. Encik Lim telah 8.8% × RM2 520
(a) = RM110.88
menjalani suatu pembedahan di hospital dengan 2
kos rawatannya RM32 000. Hitung jumlah kos
yang perlu ditanggung oleh Encik Lim. (8.8% – 4.8%) × (RM2 520 + RM5 000)
Mr Lim has a major medical insurance policy with (b)
a deductible provision of RM3 000 and a 70/30
2
co-insurance percentage participation clause in 4% × RM7 520
=
his policy. Mr Lim underwent a surgery at a hospital 2
with a treatment cost of RM32 000. Calculate the = RM150.40
total cost borne by Mr Lim. [3 markah/3 marks]
RM150.40 – RM110.88 = RM39.52
Jawapan/Answer: Cukai pintu rumah Puan Ng telah bertambah
(a) Pendapatan bercukai/Chargeable income sebanyak RM39.52 untuk setengah tahun.
= RM58 000 – RM400 – RM9 000 – RM2 500 The property assessment tax of Madam Ng’s house
– RM2 700 – RM4 000 has increased by RM39.52 for half a year.
= RM39 400
(b) Jumlah kos yang perlu ditanggung oleh Encik
Lim/Total cost borne by Mr Lim
= 30% × (RM32 000 – RM3 000) + RM3 000
= RM11 700
66

Bahagian B
3. Jadual di bawah menunjukkan ringkasan taksir sendiri Puan Rasidah pada tahun 2022.
The table shows the summary of Puan Rasidah’s self-assessment in 2022.
Butiran Amaun (RM)
Detail Amount (RM)
Gaji tahunan (10% daripada gaji tahunan adalah dikecualikan cukai) 105 800
Yearly salary (10% of the yearly salary is tax exempted)
Pendapatan pasif tahunan (60% daripada pendapatan pasif tahunan adalah dikecualikan
cukai) 42 300
Yearly passive income (60% of the yearly passive income is tax exempted)
Pelepasan cukai/Tax relief 32 500

Derma/Donation 2 000
Zakat 3 600
Potongan cukai bulatan (PCB)/Monthly tax deduction (PCB) 185
(a) (i) Hitung pendapatan bercukai Puan Rasidah pada tahun 2022.
Calculate Puan Rasidah’s chargeable income in 2022.
(ii) Banjaran pendapatan bercukai Pengiraan Kadar Cukai

Chargeable Income (RM) (RM)
Calculations Rate(%) Tax(RM)
50 000 pertama/On the first 50 000 1 800
50 001 – 70 000
20 000 berikutnya/Next 20 000 14 2 800
70 001 – 100 000
30 000 berikutnya/Next 30 000 21 6 300
100 001 – 250 000
150 000 berikutnya/Next 150 000 24 36 000
Hitung cukai pendapatan yang perlu dibayar oleh Puan Rasidah pada tahun 2022 berdasarkan jadual
kadar cukai pendapatan individu di atas.
Calculate the income tax payable by Puan Rasidah in year 2022 based on the above individual income tax rates table.
[4 markah/4 marks]
(b) Adakah Puan Rasidah perlu membuat bayaran baki cukai pendapatan kepada Lembaga Hasil Dalam Negeri
(LHDN)? Jelaskan jawapan anda.
Does Puan Rasidah need to pay any more income tax to the Inland Revenue Board (IRB)? Explain your answer.
[4 markah/4 marks]
Jawapan/Answer:
(a) (i) Pendapatan bercukai/Chargeable income
= 90% × RM105 800 + 40% × RM42 300 – RM32 500 – RM2 000
= RM77 640
(ii) Cukai pendapatan/Income tax
= RM4 600 + (RM77 640 – RM70 000) × 21% – RM3 600
= RM2 604.40
(b) Jumlah PCB yang dipotong/Total PCB deducted = 12 × RM185
= RM2 220 ⬍ RM2 604.40
Bayaran cukai yang tidak mencukupi/Insufficient tax payment
= RM2 604.40 – RM2 220
= RM384.40
Ya, Puan Rashida perlu membuat bayaran sebanyak RM384.40 kepada LHDN.
Yes, Puan Rashida needed to pay RM384.40 to IRB.
67

4. Encik Shamsul memiliki sebuah rumah, sebuah motosikal persendirian dan sebuah kereta persendirian di Sabah.
Encik Shamsul owns a house, a private motorcycle and a private car in Sabah.
(a) Jadual di bawah menunjukkan butiran rumah Encik Shamsul.
The table shows the details of Encik Shamsul’s house.
Cukai pintu untuk setengah tahun RM365.40

Property assessment tax for each half-year
Kadar cukai pintu
Property assessment tax rate
4.2%
Hitung anggaran sewa bulanan rumah Encik Shamsul.

Calculate the estimated monthly rental of Encik Shamsul’s house. [2 markah/2 marks]
(b) Jadual di bawah menunjukkan sebahagian kadar cukai jalan motosikal dan kereta persendirian di Sabah
dan Sarawak.
The table shows part of the road tax rates for motorcycle and private car in Sabah and Sarawak.
Kapasiti enjin Kadar cukai jalan/Road tax rate

Engine capacity(cc) Kadar asas/Base rate Kadar progresif/Progressive rate
Motosikal/Motorcycle:
151 – 200 RM9 –
201 – 250 RM12 –
Kereta/Car:
1 401 – 1 600 RM72 –
+ RM0.32 setiap cc melebihi 1 600 cc
1 601 – 1 800 RM160.00
+ RM0.32 each cc exceeding 1 600 cc
1 801 – 2 000 RM224.00
2 001 – 2 500 RM274.00 + RM0.50 each cc exceeding 2 000 cc
Diberi kapasiti enjin motosikal Encik Shamsul ialah 249 cc dan jumlah cukai jalan untuk motorsikal dan
kereta ialah RM282. Hitung kapasiti enjin kereta Encik Shamsul.
Given that Encik Shamsul’s motorcycle engine capacity is 249 cc and the total road tax for his motorcycle and car is
RM282. Calculate the engine capacity of Encik Shamsul’s car. [6 markah/6 marks]
Jawapan/Answer:
(a) Katakan anggaran sewa bulanan rumah Encik Shamsul ialah RMx.
Let the estimated monthly rental of Encik Shamsul’s house is RMx.
12x × 4.2%
= 365.40
2
0.504x = 730.80
x = 1 450
(b) Cukai jalan kereta/Road tax for car = RM282 – RM12 = RM270
Oleh kerana RM224 ⬍ Cukai jalan kereta Encik Shamsul ⬍ RM274, kapasiti enjin kereta Encik Shamsul adalah
antara 1 801 cc hingga 2 000 cc.
Since RM224 ⬍ Encik Shamsul’s road tax ⬍ RM274, the engine capacity of Encik Shamsul’s car is between 1 801 cc
to 2 000 cc.
Praktis Ekstra
Katakan kapasiti enjin kereta Encik Shamsul ialah y cc.

Let the engine capacity of Encik Shamsul’s car is y cc.
224 + (y – 1 800) × 0.25 = 270
(y – 1 800) × 0.25 = 46
y – 1 800 = 184
y = 1 984
68 Praktis Ekstra

Kekongruenan, Pembesaran dan
BAB
5 Gabungan Transformasi
Congruency, Enlargement and Combined Transformations
5.1 Kekongruenan Buku Teks: m.s. 124 – 131
Video Aktiviti
Video
Interaktif
• Kongruen ialah apabila dua objek mempunyai bentuk dan saiz yang sama tanpa mengambil kira orientasinya.
Congruence is when two objects have the same shape and size regardless of their orientations.
A. Kenal pasti sama ada setiap pasangan bentuk berikut adalah kongruen atau bukan.
Identify whether each pair of the following shapes are congruent. SP5.1.1 TP1
1. 2. 3.
5.5 cm
50° 75°
55° 7 cm
7 cm
75°
5.5 cm
Kongruen/Congruent Bukan kongruen/Not congruent Kongruen/Congruent
Aktiviti Interaktif
B. Diberi setiap pasangan segi tiga yang diberi adalah kongruen. Lengkapkan setiap yang berikut.
Given each pair of the given triangles are congruent. Complete each of the following. SP5.1.2 TP2
CONTOH
1. K
J K R P
40° 3 cm
80° 4.5 cm
60°
3 cm
J 5 cm
6 cm
5 cm
L Q
40° 4.5 cm
L P Q R
5 cm
(a) JL = PR (b) QR = KL (a) JL = PR (b) PQ = JK
(c) ∠KJL = ∠QPR (d) ∠PQR = ∠JKL (c) QR = KL (d) ∠PQR = ∠JKL
2. K 3. L
P
45° 5 cm
5 cm
Q 67.4° P
60° K
L 75°
13 cm 13 cm
75° 4.2 cm J
Q 22.6°
R 12 cm R
J
(a) QR = JL (b) KL = PR (a) QR = LJ (b) KL = PQ
(c) ∠QPR = ∠JKL (d) ∠LJK = ∠RQP (c) ∠QPR = ∠LKJ (d) ∠KJL = ∠PRQ
69 SP 5.1.1 TP 1 2 3 4 5 6 SP 5.1.2 TP 1 2 3 4 5 6

5.1 Kekongruenan Buku Teks: m.s. 131 – 133
Selesaikan masalah berikut.

Solve the following problems. SP5.1.3 TP4
1. Rajah di sebelah menunjukkan dua buah segi tiga yang dicantumkan

pada garis PU. P
The diagram shows two triangles joined at line PU.
(a) Tunjukkan bahawa segi tiga PQU dan PRU adalah kongruen.
Show that triangles PQU and PRU are congruent.
13 cm
(b) Hitung panjang, dalam cm, PU.
Calculate the length, in cm, of PU.
(c) Hitung luas, dalam cm2, segi tiga PQR.

Calculate the area, in cm2, of the triangle PQR. Q 5 cm U R
(a) PQ = PR = 13 cm
QU = RU = 5 cm
PU ialah sisi sepunya.
Segi tiga PQU dan PRU memenuhi sifat Sisi-Sisi-Sisi (SSS).
Maka, segi tiga PQU dan PRU adalah kongruen.
PU is the common side.
Triangles PQU and PRU satisfy the properties of Side-Side-Side (SSS).
Thus, triangles PQU and PRU are congruent.
(b) PU = 132 – 52
= 12 cm
1
(c) Luas/Area = × 10 cm × 12 cm
2
= 60 cm2
2. Dalam rajah di sebelah, garis lurus ACE dan BCD bersilang pada A
titik C.
In the diagram, straight lines ACE and BCD intersect at point C. 16 cm 53° B
(a) Tunjukkan bahawa segi tiga ABC dan DEC adalah kongruen. 12 cm
Show that triangles ABC and DEC are congruent. C
12 cm
(b) Hitung panjang, dalam cm, bagi AB dan CD. E 53°
Calculate the lengths, in cm, of AB and CD.
20 cm
D
(a) ∠DEC = ∠ABC = 53°
∠DCE = ∠ACB (Sudut bertentangan bucu/Opposite angles)
BC = EC = 12 cm
Segi tiga ABC dan DEC memenuhi sifat Sudut-Sisi-Sudut (ASA)
Maka, segi tiga ABC dan DEC adalah kongruen.
Triangles ABC and DEC satisfy the properties of Angle-Side-Angle (ASA).
Thus, triangles ABC and DEC are congruent.
(b) AB = DE = 20 cm
CD = CA = 16 cm
70

3. Rajah di sebelah menunjukkan dua segi tiga bersudut tegak, BAP A B
dan ADQ, yang dilukis dalam sebuah segi empat sama ABCD. Diberi
bahawa P dan Q masing-masing ialah titik tengah bagi AD dan DC.
The diagram shows two right-angled triangles, BAP and ADQ, which drawn in
a square ABCD. Given that P and Q are midpoints of AD and DC respectively. P 20 cm
(a) Tunjukkan bahawa segi tiga BAP dan ADQ adalah kongruen.
Show that triangles BAP and ADQ are congruent.
(b) Hitung ∠ABP. D Q C

Calculate ∠ABP.
(a) AB = DA = 20 cm (segi empat sama/square)

AP = DQ = 10 cm (segi empat sama/square)
∠BAP = ∠ADQ = 90° (sudut tegak/right angle)
Segi tiga BAP dan ADQ memenuhi sifat Sisi-Sudut-Sisi (SAS).
Maka, segi tiga BAP dan ADQ adalah kongruen.
Triangles BAP and ADQ satisfy the properties of Side-Angle-Side (SAS).
Thus, triangles BAP and ADQ are congruent.
10
(b) tan ∠ABP =
20
∠ABP = 26.57°
4. Rajah di sebelah menunjukkan beberapa segi tiga. Diberi bahawa

J K
P ialah titik tengah bagi MN dengan keadaan KP = 15 cm dan
MN : KL = 1 : 3 7 cm
The diagram shows some triangles. Given that P is the midpoint of MN where
69°
KP = 15 cm and MN : KL = 1 : 3.
N
(a) Tunjukkan bahawa segi tiga JKN dan LKM adalah kongruen. 18 cm
Show that triangles JKN and LKM are congruent. P
69°
(b) Hitung luas, dalam cm2, segi tiga KMN. M
2
Calculate the area, in cm , of the triangle KMN.
L
(a) JK = LK = 18 cm
JN = LM = 7 cm
∠JNK = ∠LMK = 69°
Luas JKN/Area of JKN = Luas LKM/Area of LKM
Segi tiga JKN dan LKM memenuhi sifat Sisi-Sisi-Sudut (SSA).
Maka, segi tiga JKN dan LKM adalah kongruen.
Triangles JKN and LKM satisfy the properties of Side-Side-Angle (SSA).
Thus, triangles JKN and LKM are congruent.
1
(b) MN = × 18 cm
3
= 6 cm
1
Luas ΔKMN/Area of ΔKMN = × 6 cm × 15 cm
2
= 45 cm2
71 SP 5.1.3 TP 1 2 3 4 5 6

5.2 Pembesaran Buku Teks: m.s. 133 – 136
Tentukan sama ada setiap pasangan objek geometri berikut adalah serupa atau tidak.
Determine whether each pair of the following geometric objects are similar. SP5.2.1 TP1
CONTOH
J (b) E F P 5 cm Q
(a) B 52° 140°
55° L 7 cm
73° 10 cm G 140°
52° T 140° R
A C 140°
K D H S
∠A = ∠J = 52°, ∠B = ∠K = 55° Semua sudut sepadan adalah sama.
∠C = 180° – 52° – 55° = 73° = ∠L All the corresponding angles are equal.
Bagi sepasang segi tiga, apabila semua sudut sepadan DE 10 EF 10
= = 2, =
adalah sama, maka semua sisi sepadan adalah berkadaran. PQ 5 QR 7
Maka, segi tiga ABC dan JKL adalah serupa. Nisbah sisi sepadan tidak sama, maka DEFGH dan
For a pair of triangles, when all the corresponding PQRST tidak serupa.
angles are equal, then all the corresponding sides are The ratios of corresponding sides are not equal, hence
proportional. DEFGH and PQRST are not similar.
Thus, triangles ABC and JKL are similar.
1. N 2. S
7.2 cm
X A B P
Z 4 cm 80°
M Y
D C 110°
R
P
Q
∠M = ∠X = 90°, ∠N = ∠Y = 45°, ∠P = ∠Z = 45° AD 4 5 AB 4 5
= = , = =
Bagi sepasang segi tiga, apabila semua sudut sepadan PS 7.2 9 PQ 7.2 9
adalah sama, maka semua sisi sepadan adalah berkadaran. Nisbah sisi sepadan adalah sama.
Maka, segi tiga MNP dan XYZ adalah serupa. The ratios of corresponding sides are equal.
For a pair of triangles, when all the corresponding ∠C = 180° – 80° = 100° ≠ ∠R
angles are equal, then all the corresponding sides are Sudut sepadan adalah tidak sama.
proportional. The corresponding angle are not equal.
Thus, triangles MNP and XYZ are similar. Maka, ABCD dan PQRS adalah tidak serupa.
Thus, ABCD and PQRS are not similar.
3. 6 cm R 4.
A 3 cm B Q K
16.2 cm
X 6 cm U
C D 9 cm 61°
L 4 cm 135° 74°
S 9 cm T
7.2 cm W 5 cm
F 9 cm E 74° 135°
J 9 cm
10.8 cm M V
P U
Semua sudut sepadan adalah sama. ∠K = 360° – 135° – 74° – 61° = 90° = ∠V
All the corresponding angles are equal. ∠W = 360° – 135° – 90° – 74° = 61° = ∠L
AB 3 1 Semua sudut sepadan adalah sama.
= =
QR 6 2 All the corresponding angles are equal.
CD 6 2 JK KL LM MJ 9
= = = = = =
ST 9 3 UV VW WX XU 5
Nisbah sisi sepadan tidak sama. Semua nisbah sisi sepadan adalah sama.
Maka, ABCDEF dan PQRSTU adalah tidak serupa. Maka, JKLM dan UVWX adalah serupa.
The ratios of corresponding sides are not equal. All the ratios of corresponding sides are equal.
Thus, ABCDEF and PQRSTU are not similar. Thus, JKLM and UVWX are similar.
72 SP 5.2.1 TP 1 2 3 4 5 6

Dalam setiap yang berikut, A ialah imej bagi A di bawah satu pembesaran. Perihalkan pembesaran itu.
In each of the following, A is the image of A under an enlargement. Describe the enlargement. SP5.2.2 TP3
CONTOH
1. y
y
6 Faktor skala, k
Faktor skala, k A Scale factor, k
(1, 2)
2 Scale factor, k
6
A 3 4 =
= 3
x 1 A
O 2 4 6 =2
=3 2
–2 A
x
O 2 4 6
Pembesaran pada pusat (1, 2) dengan faktor skala 3 Pembesaran pada pusat (7, 1) dengan faktor skala 2
Enlargement at centre (1, 2) with scale factor 3 Enlargement at centre (7, 1) with scale factor 2
2. 3.
y Faktor skala, k y Faktor skala, k
Scale factor, k Scale factor, k
6 3
6 = 6 =
A
2 A 6
=3 A 1
4 A 4 =
2
2 2
x x
O 2 4 6
O 2 4 6
Pembesaran pada pusat (4, 4) dengan faktor skala 3 1

Pembesaran pada pusat (7, 7) dengan faktor skala
Enlargement at centre (4, 4) with scale factor 3 2
1
Enlargement at centre (7, 7) with scale factor
2
4. 5.
Faktor skala, k y Faktor skala, k
y Scale factor, k Scale factor, k
2
=–2 =–2
1 6
2 x
A = –2 –2 O 2 1
A
=–
A 3
x –2
O 2 4
–2 –4
A
1
Pembesaran pada pusat (2, –1) dengan faktor skala –
Pembesaran pada pusat (1, –1) dengan faktor skala –2 3
Enlargement at centre (1, –1) with scale factor –2 1
Enlargement at centre (2, –1) with scale factor –
3
73 SP 5.2.2 TP 1 2 3 4 5 6

Berdasarkan faktor skala yang diberi, tentukan objek dan imej bagi setiap pembesaran berikut.
Based on the given scale factor, determine the object and image for each of the following enlargements. SP5.2.3 TP2
CONTOH
1. k = 2
k= 1 Objek/Object
2
= A
Objek/Object
= B Imej/Image
B = B
Imej/Image A
B P
= A
A
2. k = –3 3. k = –2
Objek/Object Objek/Object
= A = B
B
P
P Imej/Image Imej/Image
B A
= B = A
A
4. k = 2.5 5. k = – 1
3
P Objek/Object Objek/Object
= B = A
B
P
B
Imej/Image Imej/Image
= A = B
A
74 SP 5.2.3 TP 1 2 3 4 5 6

Lukis imej bagi setiap objek berikut di bawah pembesaran pada pusat P, berdasarkan faktor skala
yang diberi.
Draw the image of each of the following objects under an enlargement at centre P, based on the given scale factor. SP5.2.3 TP2
CONTOH
1. k = 3
k = –3
3. k = 1.5
2. k = 1
2
4. k = –2
5. k = – 2
3
P
P
75 SP 5.2.3 TP 1 2 3 4 5 6

Lukis objek bagi setiap imej berikut di bawah pembesaran pada pusat P, berdasarkan faktor skala
yang diberi.
Draw the object of each of the following images under an enlargement at centre P, based on the given scale factor. SP5.2.3 TP2
CONTOH
1. k = 2
k = 1.5
3. k = –3
2. k = 1
2
4. k = –2.5
5. k = – 1
2
76 SP 5.2.3 TP 1 2 3 4 5 6

Lukis imej Pⴕ bagi objek P di bawah setiap pembesaran berikut.

Draw the image Pⴕ of the object P under each of the following enlargements. SP5.2.3 TP3
CONTOH
1. Pembesaran pada pusat (1, 1) dengan faktor skala 2
Pembesaran pada asalan dengan faktor skala 2 Enlargement at centre (1, 1) with scale factor 2
Enlargement at the origin with scale factor 2
y
y
6
6
4
4 P
P P
2
2
P
x
x O 2 4 6
O 2 4 6
2. Pembesaran pada pusat (5, 6) dengan faktor 3. Pembesaran pada pusat (3, –2) dengan faktor skala 4
skala 3 Enlargement at centre (3, –2) with scale factor 4
Enlargement at centre (5, 6) with scale factor 3
y y
6
2
P P
4
x
–4 –2 O 2 4
2
P P
–2
x
–2 O 2 4
4. Pembesaran pada pusat (–5, 6) dengan faktor 5. Pembesaran pada pusat (–5, 5) dengan faktor
skala –2
skala 1 Enlargement at centre (–5, 5) with scale factor –2
2 1
Enlargement at centre (–5, 6) with scale factor
2 y
y
P
6 6
P 4 4
P
2 2
P
x x
–4 –2 O –6 –4 –2 O
77 SP 5.2.3 TP 1 2 3 4 5 6


1. Dalam rajah di sebelah, segi tiga N ialah imej bagi segi tiga M y
di bawah satu pembesaran. Diberi luas segi tiga M ialah 18 unit2. 9
In the diagram, triangle N is the image of triangle M under an enlargement.
8
Given the area of triangle M is 18 unit2.
7
(a) Hitung faktor skala pembesaran itu. 6
Calculate the scale factor of the enlargement. 5
2
(b) Hitung luas, dalam unit , segi tiga N. 4 N
2 3
Calculate the area, in unit , of N.
2 M
6
(a) Faktor skala/Scale factor, k = 1
3
x
=2 O 1 2 3 4 5 6 7 8 9
(b) Luas segi tiga N/Area of triangle N = 22 × 18
= 72 unit2
2. Dalam rajah di sebelah, pentagon Q ialah imej bagi pentagon P y

di bawah satu pembesaran. Diberi luas pentagon P ialah 14 m2. 9
In the diagram, pentagon Q is the image of pentagon P under an enlargement.
8
Given the area of pentagon P is 14 m2.
7
(a) Cari faktor skala pembesaran itu. Q
6
Find the scale factor of the enlargement. 5
P
(b) Hitung luas kawasan berlorek. 4

Calculate the area of the shaded region. 3
2
3
(a) Faktor skala/Scale factor, k = =3 1
1
x
O 1 2 3 4 5 6 7 8 9
(b) Luas pentagon Q/Area of pentagon Q = 32 × 14
= 126 m2
Luas kawasan berlorek/Area of shaded region = 126 – 14
= 112 m2
3. Dalam rajah di sebelah, ABCDE ialah imej bagi ABCDE A’

di bawah suatu pembesaran. Diberi AB = 13 cm, AB = 19.5 cm
dan luas ABCDE ialah 42 cm2. A
In the diagram, ABCDE is the image of ABCDE under an enlargement.
Given AB = 13 cm, AB = 19.5 cm and the area of ABCDE is 42 cm2. E’ B’
E B
(a) Hitung faktor skala pembesaran itu.
Calculate the scale factor of the enlargement.
(b) Hitung luas kawasan tidak berlorek. D C

Calculate the area of the unshaded region.
D’ C’
19.5
(a) Faktor skala/Scale factor, k = = 1.5
13
(b) Luas ABCDE/Area of ABCDE Luas kawasan tidak berlorek/Area of unshaded region
= 1.52 × 42 = 94.5 – 42
= 94.5 cm2 = 52.5 cm2
78 SP 5.2.4 TP 1 2 3 4 5 6


1. Dalam rajah di sebelah, ABCD ialah imej bagi ABCD D’ C’

di bawah suatu pembesaran berpusat di P dan BA = 3 cm.
In the diagram, ABCD is the image of ABCD under an enlargement
at centre P and BA = 3 cm.
108 cm2
(a) Hitung faktor skala pembesaran itu. D C
4 cm 12 cm2
(b) Hitung panjang, dalam cm, PA.
Calculate the length, in cm, of PA. P A B A’ B’
(a) k2 =
Luas imej/Area of image (b) AB = 12 cm ÷ 4 cm = 3 cm
2
Luas objek/Area of object PA
k=
108 PA
=
12 6 + PA
3=
=9 PA
k= 9 3PA = 6 + PA
=3 2PA = 6
PA = 3 cm
2. Rajah di bawah menunjukkan sekeping poster pokok berada sejauh 2.5 m dari kotak lubang jarum.
The diagram shows a tree poster is 2.5 m from the pinhole box.
imej
image
2.5 m
3.4 cm
20 cm
Tinggi dan lebar bagi imej yang terhasil masing-masing ialah 3.4 cm dan 1.2 cm.
The height and width of the resulting images are 3.4 cm and 1.2 cm respectively.
(a) Hitung tinggi, dalam cm, poster itu.
Calculate the height, in cm, of the poster.
(b) Hitung faktor skala pembesaran itu.

(c) Hitung luas, dalam cm2, poster itu.

Calculate the area, in cm2, of the poster.
x 3.4 3.4
(a) = (b) k =
250 20 42.5
x = 42.5 cm 2
=
2 2 25
冢冣
(c) 3.4 × 1.2 = 25 × Luas poster/Area of poster
4
4.08 = × Luas poster/Area of poster
625
Luas poster/Area of poster = 637.5 cm2
79 SP 5.2.5 TP 1 2 3 4 5 6

5.3 Gabungan Transformasi Buku Teks: m.s. 149 – 154
Pada setiap rajah berikut, lukis imej bagi M di bawah gabungan transformasi yang diberi.
On each of the following diagrams, draw the image of M under the given combined transformation. SP5.3.1 TP3
CONTOH
Transformasi P diikuti dengan transformasi T. Transformasi R diikuti dengan transformasi E.
(a) TP Transformation P followed by transformation T. (b) ER Transformation R followed by transformation E.
Diberi/Given: Diberi/Given:
R = Putaran 90° lawan arah jam pada pusat (3, 5)
T = Translasi/Translation
4
1 冢冣 Anticlockwise rotation of 90° at centre (3, 5)
E = Pembesaran pada pusat (6, 3) dengan faktor
P = Pantulan pada garis y = 4
Reflection in the line y = 4
skala 2
y
y
8
M 8
6 M
T 1 6 M
4
4 M
P y=4 4
2 E
M 2
M R
x
O 2 4 6 8 x
O 2 4 6 8
1. ET 2. RP
Diberi/Given: Diberi/Given:
T = Translasi/Translation 冢–3
–2 冣
P = Pantulan pada garis y = x
Reflection in the line y = x
E = Pembesaran pada pusat (0, 8) dengan faktor R = Putaran 90° ikut arah jam pada pusat (5, 4)
skala 2 Clockwise rotation of 90° at the centre (5, 4)
y
y
–3 8
8 R
–2 T M
M
M 6
6
M
M 4
4
2 P M
2 E
M y =x
x
x O 2 4 6 8
O 2 4 6 8
3. Diberi/Given: (a) PT (b) TP

y y
T = Translasi/Translation
1
4 冢冣 8 8
P = Pantulan pada garis x = 4 P

6
T
6
Reflection in the line x = 4 M M M 4
4 4 1
T
4 P
2 2
x= 4 M M M
1 x=4
x x
O 2 4 6 8 O 2 4 6 8
80 SP 5.3.1 TP 1 2 3 4 5 6

Rajah di bawah menunjukkan lima titik yang dilukis pada suatu satah Cartes. Jawab soalan berikut.
The diagram shows five points drawn on a Cartesian plane. Answer the following questions. SP5.3.1 TP3
10
1. T = Translasi/Translation 冢–3
–2 冣
P = Pantulan pada garis y = 5
J Reflection in the line y = 5
8
R = Putaran 90° lawan arah jam pada pusat (5, 4)
6 Anticlockwise rotation of 90° at the centre (5, 4)
Nyatakan koordinat imej bagi titik J di bawah
M L
4 setiap gabungan transformasi berikut.
K State the coordinates of the image of point J under
N each of the following combined transformations.
2
P T
x (a) TP J → J (7, 2) → J (4, 0)
–8 –6 –4 –2 O 2 4 6 8
T R
–2 (b) RT J → J (4, 6) → J (3, 3)
2. T = Translasi/Translation 冢 24 冣 3. T = Translasi/Translation 冢–1

–2 冣
P = Pantulan pada garis y = 4 P = Pantulan pada garis x = 2
Reflection in the line y = 4 Reflection in the line x = 2
R = Putaran 90° ikut arah jam pada pusat (6, 3) R = Putaran 90° lawan arah jam pada pusat (0, 3)
Clockwise rotation of 90° at the centre (6, 3) Anticlockwise rotation of 90° at the centre (0, 3)
Nyatakan koordinat imej bagi titik K di bawah Nyatakan koordinat imej bagi titik L di bawah
setiap gabungan transformasi berikut. setiap gabungan transformasi berikut.
State the coordinates of the image of point K under State the coordinates of the image of point L under
each of the following combined transformations. each of the following combined transformations.
T P T R
(a) PT K → K (4, 7) → K (4, 1) (a) RT L → L (2, 2) → L (1, 5)
P R R P
(b) RP K → K (2, 5) → K (8, 7) (b) PR L → L (–1, 6) → L (5, 6)
4. T = Translasi/Translation 冢–23冣 5. T = Translasi/Translation 冢–43冣

P = Pantulan pada garis x = –3 P = Pantulan pada garis y = x
Reflection in the line x = –3 Reflection in the line y = x
R = Putaran 90° lawan arah jam pada pusat (–4, 2) R = Putaran 90° ikut arah jam pada pusat asalan
Anticlockwise rotation of 90° at the centre (–4, 2) Clockwise rotation of 90° at the origin
Nyatakan koordinat imej bagi titik M di bawah Nyatakan koordinat imej bagi titik N di bawah
setiap gabungan transformasi berikut. setiap gabungan transformasi berikut.
State the coordinates of the image of point M under State the coordinates of the image of point N under
each of the following combined transformations. each of the following combined transformations.
P R P R
(a) RP M → M (–4, 4) → M (–6, 2) (a) RP N → N (2, 5) → N (5, –2)
R T T T
(b) TR M → M (–6, 4) → M (–8, 7) (b) T2 N → N (1, 5) → N (–3, 8)
81 SP 5.3.1 TP 1 2 3 4 5 6

Tentukan sama ada gabungan transformasi AB berikut mematuhi sifat kalis tukar tertib.
Determine whether the following combined transformations AB satisfies the commutative law. SP5.3.2 TP3
CONTOH
1. Diberi/Given:
Diberi/Given: A = Pantulan pada paksi-x
A = Pantulan pada garis x = 1 Reflection in the x-axis
Reflection in the line x = 1
B = Putaran 180° pada pusat (1, 0)
Rotation of 180° at centre (1, 0)
B = Translasi/Translation 冢–25 冣
y x=1 y
4
P 4 P Imej P di bawah S
gabungan 2
2 transformasi AB S
dan BA adalah x
sama. –4 –2 O 2 S 4 6
x
–2 O 2 4 The image –2
P under the
–2 S
combined
transformations AB –4
P –4 P and BA are the S
same. –6
Gabungan transformasi AB mematuhi sifat kalis Gabungan transformasi AB tidak mematuhi sifat
tukar tertib. kalis tukar tertib.
The combined transformation AB satisfies the commutative The combined transformation AB does not satisfy the
law.
commutative law.
2. Diberi/Given: 3. Diberi/Given:
A = Putaran 90° lawan arah jam pada asalan A = Pembesaran pada asalan dengan faktor
Anticlockwise rotation of 90° at the origin skala 2
B = Pembesaran pada asalan dengan faktor Enlargement at the origin with scale factor 2
skala 1
2
1
B = Translasi/Translation 冢–41冣
Enlargement at the origin with scale factor
2
y
y
8
8
R
6
6 R
Q
R
Q 4
4 R
R
Q Q 2
2
x
x –6 –4 –2 O 2 4 6
–6 –4 –2 O 2 4 6 8
Gabungan transformasi AB mematuhi sifat kalis Gabungan transformasi AB tidak mematuhi sifat kalis
tukar tertib. tukar tertib.
The combined transformation AB satisfies the The combined transformation AB does not satisfy the
commutative law. commutative law.
82 SP 5.3.2 TP 1 2 3 4 5 6

Dalam setiap rajah berikut, A ialah imej bagi objek A di bawah gabungan transformasi VW. Perihalkan
transformasi W dan transformasi V. Seterusnya, perihalkan satu transformasi tunggal yang setara dengan
gabungan transformasi VW.
In each of the following diagrams, A is the image of the object A under the combined transformation VW. Describe the
transformations W and V. Hence, describe a single transformation which is equivalent to the combined transformation VW.
SP5.3.2 TP3
CONTOH
y 1. y
7
6
5 V 6
A W A
A
4
A 5
3 4
2 3
y=2 V
1 2
x 1
–4 –3 –2 –1 O 1 2 3 4 5
–1 W x
–2 –4 –3 –2 –1 O 1 2 3 4 5
–1
A A
–3 –2
W = Putaran 90° lawan arah jam pada asalan W = Pantulan pada paksi-y
Anticlockwise rotation of 90° at the origin Reflection in the y-axis
V = Pantulan pada paksi-y V = Pantulan pada garis y = 2
Reflection in the y-axis Reflection in the line y = 2
Transformasi tunggal yang setara dengan VW: Transformasi tunggal yang setara dengan VW:
The single transformation which is equivalent to VW: The single transformation which is equivalent to VW:
Satu pantulan pada garis y = x Satu putaran 180° pada pusat (0, 2)
A reflection in the line y = x A rotation of 180° at centre (0, 2)
2. y 3. y
9 9
8 –3
8
7 7
W A A
6 6
–3 A
5 5
A
4 4 W
A
3 3
2 2
A V
1 1
x x
O 1 2 3 4 5 6 7 8 9 O 1 2 3 4 5 6 7 8 9
W = Putaran 180° pada pusat (5, 5)

W = Translasi/Translation –3 冢–3冣 Rotation of 180° at the centre (5, 5)
V = Putaran 90° ikut arah jam pada pusat (1, 3) V = Pembesaran pada pusat (2, 2) dengan faktor skala 2
Clockwise rotation of 90° at the centre (1, 3) Enlargement at centre (2, 2) with scale factor 2
Transformasi tunggal yang setara dengan VW: Transformasi tunggal yang setara dengan VW:
The single transformation which is equivalent to VW: The single transformation which is equivalent to VW:
Satu putaran 90° ikut arah jam pada pusat (1, 6) Satu pembesaran pada pusat (6, 6) dengan faktor skala –2
A clockwise rotation of 90° at centre (1, 6) An enlargement at centre (6, 6) with scale factor –2
83 SP 5.3.2 TP 1 2 3 4 5 6


1. Rajah di bawah menunjukkan tiga sisi empat, EFGH, AJKL dan ABCD, dilukis pada suatu satah Cartes.
The diagram shows three quadrilaterals, EFGH, AJKL and ABCD, drawn on a Cartesian plane.
y (a) ABCD ialah imej bagi EFGH di bawah gabungan transformasi
D PQ. Perihalkan selengkapnya transformasi:
8
ABCD is the image of EFGH under the combined transformation PQ.
Describe in full, the transformation:
6 L C
(i) Q
K
(ii) P
4 A B
J (b) Diberi bahawa EFGH mewakili suatu kawasan yang mempunyai
2 E F luas 16 m2. Hitung luas, dalam m2, kawasan yang diwakili oleh
kawasan berlorek.
H
G It is given that EFGH represents a region of area 16 m2. Calculate the
x
O 2 4 6 8 area, in m2, of the shaded region.
(a) (i) Q = Pantulan pada garis y = 3 (b) Luas imej/Area of image = 22 × 16

Reflection in the line y = 3 = 64 m2
BC 2 Luas kawasan berlorek
(ii) Faktor skala/Scale factor = = =2
JK 1 Area of the shaded region
P = Pembesaran pada pusat A(3, 4) dengan = 64 – 16
faktor skala 2 = 48 m2
Enlargement at centre A(3, 4) with scale
factor 2
2. y Rajah di sebelah menunjukkan tiga sisi empat, ABCD, EFGH dan

A JKLM, yang dilukis pada suatu satah Cartes.
8
The diagram shows three quadrilaterals, ABCD, EFGH and JKLM, drawn on
B
a Cartesian plane.
6 (a) JKLM ialah imej bagi ABCD di bawah gabungan transformasi
D C J
VW. Perihalkan selengkapnya transformasi:
4 JKLM is the image of ABCD under the combined transformation VW.
Describe in full, the transformation:
2 K (i) W (ii) V
E
F (b) Diberi bahawa ABCD mewakili suatu kawasan yang mempunyai
x
–4 –2
2 O 2 4 luas 5.5 m2. Hitung luas, dalam m2, kawasan yang diwakili oleh
kawasan berlorek.
–2 It is given that ABCD represents a region of area 5.5 m2. Calculate the
M H G L
area, in m2, of the shaded region.
冢冣
4
(a) (i) W = Translasi/Translation –7 (b) Luas imej/Area of image = 22 × 5.5
= 22 m2
JM 6 Luas kawasan berlorek
EH 3 Area of the shaded region
V = Pembesaran pada pusat (0, –2) dengan faktor skala 2 = 22 – 5.5
Enlargement at centre (0, –2) with scale factor 2 = 16.5 m2
84

3. Rajah di sebelah menunjukkan tiga trapezium, ABCD, EFGH dan
y
ELKJ, yang dilukis pada suatu satah Cartes.
J The diagram shows three trapeziums, ABCD, EFGH and ELKJ, drawn on a
10 Cartesian plane.
(a) EFGH ialah imej bagi ABCD di bawah transformasi M. ELKJ
8 ialah imej bagi EFGH di bawah transformasi N. Huraikan
selengkapnya transformasi:
6 EFGH is the image of ABCD under a transformation M. ELKJ is
K H
the image of EFGH under a transformation N. Describe in full, the
D4 A
transformation:
G
(i) M (ii) N
L 2 C B
F E
(b) Diberi bahawa luas kawasan berlorek ialah 120 cm2. Hitung
x luas, dalam cm2, bagi sisi empat ABCD.
–8 –6 –4 –2 O 2 It is given that the area of the shaded region is 120 cm2. Calculate
the area, in cm2, of the quadrilateral ABCD.
(a) (i) M = Putaran 90° ikut arah jam pada pusat (–1, 5) (b) Katakan luas ABCD = x.
Clockwise rotation of 90° at centre (–1, 5) Let area of ABCD = x.
KL 3 (120 + x) = 32 × x
GF 1 120 + x = 9x
N = Pembesaran pada pusat E(–2, 2) dengan faktor skala 3 8x = 120
Enlargement at centre E(–2, 2) with scale factor 3 x = 15 cm2
4. Rajah di bawah menunjukkan trapezium ABCD, EFGH dan PQGR yang dilukis pada suatu satah Cartes.
The diagram shows trapeziums ABCD, EFGH and PQGR drawn on a Cartesian plane.
y (a) EFGH ialah imej bagi ABCD di bawah transformasi V. Sisi
P empat PQGR ialah imej bagi EFGH di bawah transformasi W.
Huraikan selengkapnya transformasi:
8
EFGH is the image of ABCD under a transformation V. Quadrilateral
PQGR is the image of EFGH under a transformation W. Describe in
6 full, the transformation:
R E
(i) V (ii) W
4
B C H (b) Diberi luas ABCD ialah 20 cm2. Hitung luas, dalam cm2,
2 kawasan PQFEHR.
It is given that the area of ABCD is 20 cm2. Calculate the area, in cm2,
D G F Q of PQFEHR.
x
–2 O 2 4
A
(a) (i) V = Putaran 180° pada pusat (0, 2) (b) Luas imej/Area of image
Rotation of 180° at centre (0, 2) = 22 × 20
PQ 8 = 80 cm2
EF 4 Luas PQFEHR/Area of PQFEHR
W = Pembesaran pada pusat G(1, 1) dengan faktor skala 2 = 80 – 20
Enlargement at centre G(1, 1) with scale factor 2 = 60 cm2
85 SP 5.3.4 TP 1 2 3 4 5 6

5.4 Teselasi Buku Teks: m.s. 161 – 164
Video
• Teselasi ialah pola bagi bentuk yang berulang yang memenuhi suatu satah tanpa ruang kosong atau pertindihan.
Tessellation is a pattern of recurring shapes that fill a plane without empty space or overlap.
Video
A. Tentukan sama ada setiap bentuk yang berikut merupakan suatu teselasi atau bukan.
Determine whether each of the following patterns is a tesselattion. SP5.4.2 TP2
1. 2.
Teselasi Teselasi
Tessellation Tessellation
3. 4.
Bukan teselasi Bukan teselasi

Not a tessellation Not a tessellation
B. Nyatakan transformasi yang terlibat untuk menghasilkan (a) bentuk I daripada bentuk II, (b) bentuk III
daripada bentuk II.
State the transformation involved to produce (a) shape I from shape II, (b) shape III from shape II. SP5.4.2 TP3
1. 2. A
A I
II I II
B C
D B D
E
III E
B III
(a) Pantulan pada garis AE (a) Pantulan pada garis AB

A reflection in line AE A reflection in line AB
(b) Putaran 180° pada pusat E (b) Putaran 180° pada pusat D
A rotation of 180° at centre E A rotation of 180° at centre D
3. 4. A
I
B
B D E II
A G
C II F C
I
III III
D
(a) Putaran 90° lawan arah jam pada pusat D (a) Putaran 180° pada pusat B
An anticlockwise rotation of 90° at centre D A rotation of 180° at centre B
(b) Putaran 90° ikut arah jam pada pusat B (b) Pembesaran pada pusat A dengan faktor skala 2
A clockwise rotation of 90° at centre B An enlargement at centre A with scale factor 2
86 SP 5.4.2 TP 1 2 3 4 5 6

PRAKTIS SPM

Kertas 2
A B C
Answer all the questions. For each question, choose only one answer. 5.1 – – S.11(a) –
5.2 S.11 – – –
1. Rajah di bawah menunjukkan sebuah segi empat 5.3 S.14 – S.11(c) –
5.4 – – – –
tepat QRST. PQR dan TSV ialah garis lurus. Segi
tiga PQU ialah imej bagi segi tiga RQT di bawah 3. Rajah di bawah menunjukkan satu teselasi.
satu gabungan transformasi. The diagram shows a tessellation.
The diagram shows a rectangle QRST. PQR and TSV area
A B C
straight line. Triangle PQU is the image of triangle RQT under
a combined transformation. X
Q R O
P
U Y
F E D
T S V
Antara transformasi berikut, manakah yang terlibat
Diberi luas segi tiga VSR ialah 20 cm . Hitung luas,2 untuk menghasilkan bentuk Y daripada bentuk X?
Which of the following transformations is involved to produce
dalam cm2, seluruh rajah itu.
2 the shape Y from the shape X?
Given that the area of triangle VSR is 20 cm . Calculate the
area, in cm2, of the whole diagram. A Pantulan pada garis BE
Reflection in the line BE
A 62.5
B 64.0 B Putaran 180° pada pusat O
Rotation of 180° at centre O
C 65.0
C Putaran 90° lawan arah jam pada pusat O
D 70.0 Anticlockwise rotation of 90° at centre O
D Pembesaran pada pusat O dengan faktor skala 2
2. Rajah di bawah menunjukkan beberapa titik yang Enlargement at centre O with scale factor 2
dilukis pada suatu satah Cartes.
The diagram shows several points drawn on a Cartesian 4. Dalam rajah di bawah, segi tiga P, Q, R, S dan T
plane. adalah kongruen.
In the diagram, triangles P, Q, R, S and T are congruent.
y
8 A B
P
X Q
6
4 Y
T
2 D C
R
S
O x
2 4 6 8 10 12
Antara berikut, yang manakah tidak benar?
Transformasi R ialah satu putaran 180° pada pusat Which of the following is not true?
Y dan transformasi P ialah satu pantulan pada garis Hubungan Transformasi
x = 6. Antara titik A, B, C dan D , yang manakah Relationship Transformation
merupakan imej bagi titik X di bawah gabungan
A P kepada Q/P onto Q Putaran/Rotation
transformasi PR?
Transformation R is a rotation of 180° at centre Y and B Q kepada R/Q onto R Pantulan/Reflection
transformation P is a reflection in the line x = 6. Which of C R kepada S/R onto S Putaran/Rotation
the following points, A, B, C or D, is the image of point X
under the combined transformation PR? D R kepada T/R onto T Translasi/Translation
87

KERTAS 2
Bahagian A
1. y Rajah di sebelah menunjukkan sisi empat ABCD, EFGH dan JKLH
10 dilukis pada suatu satah Cartes. EFGH ialah imej bagi ABCD di
F
bawah satu transformasi V. JKLH ialah imej bagi EFGH di bawah
8
A D G satu transformasi W. Huraikan selengkapnya transformasi:
6 The diagram shows quadrilaterals ABCD, EFGH and JKLH drawn on a
C H I
E Cartesian plane. EFGH is the image of ABCD under a transformation V.
4 JKLH is the image of EFGH under a transformation W. Describe in full, the
B K transformation:
2 (a) V [3 markah/3 marks]
J
x (b) W [3 markah/3 marks]
O 2 4 6 8 10 12 14
Jawapan/Answer:
(a) V: Putaran 180° pada pusat (7, 6) (b) W: Putaran 90° ikut arah jam pada pusat H(9, 5)
Rotation of 180°at centre (7, 6) Clockwise rotation of 90° at centre H(9, 5)
2. y Rajah di sebelah menunjukkan tiga heksagon, ABCDE, APQRS dan FGHJK,

14 dilukis pada suatu satah Cartes. FGHJK ialah imej bagi APQRS di bawah
G
12 F satu gabungan transformasi. Diberi luas kawasan berlorek ialah 90 cm2.
Hitung luas, dalam cm2, pentagon FGHJK.
10 K The diagram shows three pentagons, ABCDE, APQRS and FGHJK, drawn on a Cartesian
H J plane. FGHJK is the image of APQRS under a combined transformation. Given that the
8 Q R area of the shaded region is 90 cm2. Calculate the area, in cm2, of pentagon FGHJK.
S
[3 markah/3 marks]
6
C D Jawapan/Answer:
4 E Katakan luas pentagon FGHJK = x cm2. 4x = 90 + x
2 A
Let the area of pentagon FGHJK = x cm2. 3x = 90
x = 30
冢2冣
B 1 2
P x x= × (90 + x)
O
2 4 6 8
3. y Rajah di sebelah menunjukkan tiga bentuk geometri, ABCDEF,

P Q
GHJKLM dan PQRSTU, dilukis pada suatu satah Cartes. PQRSTU
U R 8 ialah imej bagi ABCDEF di bawah gabungan transformasi UV.
T S Huraikan selengkapnya transformasi:
A B 6 The diagram shows three geometric shapes, ABCDEF, GHJKLM and
PQRSTU, drawn on a Cartesian plane. PQRSTU is the image of ABCDEF
G H4 under the combined transformation UV. Describe in full, the transformation:
F M J C (a) V [3 markah/3 marks]
L K
2 (b) U [3 markah/3 marks]
E
x
–8 –6 –4 –2 D O 2
Jawapan/Answer:
(a) V: Pembesaran pada pusat (–1, 3) dengan
1
冢冣
(b) U: Translasi/Translation –4
5
faktor skala
3
Enlargement at centre (–1, 3) with scale
1
factor
3
88

Bahagian B
4. Rajah di bawah menunjukkan pentagon ABCDE, FGHJK dan LMNPK dilukis pada suatu satah Cartes.
The diagram shows pentagons ABCDE, FGHJK and LMNPK drawn on a Cartesian plane.
y
E 10 K
F G
B A8
L
M
6
D C 4 H J
2
N P
x
–4 –2 O 2 4 6
冢–3冣. Nyatakan koordinat imej bagi titik E di bawah gabungan

5
(a) (i) Transformasi T ialah satu translasi
transformasi T2.
Transformation T is a translation 冢 –35 冣 . State the coordinates of the image of point E under the combined
transformation T2.
(ii) LMNPK ialah imej bagi ABCDE di bawah gabungan transformasi VW. Huraikan selengkapnya
transformasi:
LMNPK is the image of ABCDE under the combined transformation VW. Describe in full, the transformation:
(a) W (b) V
[7 markah/7 marks]
(b) Rajah di sebelah menunjukkan satu teselasi yang terdiri daripada
segi tiga sama sisi dan segi empat sama dihasilkan oleh beberapa
P A Q
transformasi isometri. Diberi P dan Q merupakan dua bentuk segi
empat sama manakala A, B, C dan D ialah bucu-bucu pada bentuk
B C
segi tiga sama kaki. Nyatakan transformasi yang terlibat untuk
D
menghasilkan bentuk Q daripada bentuk P.
The diagram shows a tessellation consisting of equilateral triangles and squares
which are produced by several isometric transformations. Given P and Q are
two squares while A, B, C and D are vertices on the equilateral triangles. State the
transformation involved to produce the shape Q from the shape P.
[3 markah/3 marks]
Jawapan/Answer:
(a) (i) (6, 4)
(ii) (a) W: Pantulan pada garis x = 1
Reflection in the line x = 1
3
(b) V: Pembesaran pada pusat K(6, 10) dengan faktor skala
2
3
Enlargement at centre K(6, 10) with scale factor
2
(b) Putaran 150° lawan arah jam pada pusat A

Anticlockwise rotation of 150° at centre A
89

5. Rajah di ruang jawapan menunjukkan beberapa poligon yang dilukis pada suatu satah Cartes.
The diagram in the answer space shows several polygons drawn on a Cartesian plane.
(a) Senaraikan dua pasangan poligon yang kongruen.

List two pairs of polygons which are congruent. [2 markah/2 marks]
(b) Pada rajah di ruang jawapan, lukis imej bagi trapezium OAVU di bawah putaran 90° lawan arah jam pada
pusat (–4, –2).
On the diagram in the answer space, draw the image of trapezium OAVU under an anticlockwise rotation of 90° about the
centre (–4, –2). [2 markah/2 marks]
(c) Trapezium AEFH ialah imej bagi trapezium ASRP di bawah gabungan transformasi MN. Huraikan
selengkapnya transformasi:
Trapezium AEFH is the image of trapezium ASRP under the combined transformation MN. Describe in full, the transformation:
(i) N (ii) M
[5 markah/5 marks]
Jawapan/Answer:
(a) ABDE dan/and AHFE atau/or
OSRQ dan/and OSTU
(Terima semua pasangan poligon yang kongruen.)
(Accept all pairs of polygons that are congruent.)
(b) y
B C D
4
O U Q R
P 2
A
V A S E
x
–6 –4 –2 O 2 4
U
(–4, –2) V –2 T
H –4 G F
(c) (i) Pantulan pada paksi-x

Reflection in the x-axis
(ii) Pembesaran pada pusat A dengan faktor skala 2

Enlargement at centre A with scale factor 2
Praktis Ekstra
90 Praktis Ekstra

Nisbah dan Graf Fungsi Trigonometri
BAB 6 Ratios and Graphs of Trigonometric Functions
6.1 Nilai Sinus, Kosinus dan Tangen bagi

Sudut θ, 0° ⭐ θ ⭐ 360° Buku Teks: m.s. 174 – 177
Video Aktiviti
Interaktif
Video
Sudut rujukan sepadan, α, bagi setiap sukuan: 90°
The corresponding reference angle, α, for each quadrant: y
Sukuan I Sukuan II Sukuan III Sukuan IV II I

Quadrant I Quadrant II Quadrant III Quadrant IV sin θ (+) Semua/All (+)
180° x 0°, 360°
α=θ α = 180° – θ α = θ – 180° α = 360° – θ III IV
tan θ (+) kos θ /cos θ (+)
270°
Tentukan sukuan dan hitung sudut rujukan sepadan bagi setiap sudut berikut. Seterusnya, nyatakan hubungan
fungsi trigonometri berikut dengan sudut rujukan sepadan.
Determine the quadrant and calculate the corresponding reference angle for each of the following angles. Hence, state the
relationship of the following trigonometric functions with the corresponding reference angles. SP6.1.1 TP1
Sudut Sukuan Sudut rujukan sepadan, α Hubungan
Aktiviti Interaktif
Angle Quadrant Corresponding reference angle, α Relationship
CONTOH
100° II α = 180° – 100° = 80° sin 100° = sin 80°
1. 125° II α = 180° – 125° = 55° sin 125° = sin 55°
2. 160° II α = 180° – 160° = 20° kos 160°/cos 160° = –kos 20°
3. 190° III α = 190° – 180° = 10° tan 190° = tan 10°
4. 226° III α = 226° – 180° = 46° kos 226°/cos 226° = –kos 46°
5. 280° IV α = 360° – 280° = 80° sin 280° = –sin 80°
6. 345° IV α = 360° – 345° = 15° tan 345° = –tan 15°
7. 145.8° II α = 180° – 145.8° = 34.2° tan 145.8° = –tan 34.2°
8. 264.9° III α = 264.9° – 180° = 84.9° sin 264.9° = –sin 84.9°
9. 312° 18⬘ IV α = 360° – 312° 18⬘ = 47° 42⬘ kos 312° 18⬘/cos 312° 18⬘ = kos 47° 42⬘
10. 207° 54⬘ III α = 207° 54⬘ – 180° = 27° 54⬘ tan 207° 54⬘ = tan 27° 54⬘
91 SP 6.1.1 TP 1 2 3 4 5 6

6.1 Nilai Sinus, Kosinus dan Tangen bagi Sudut θ,
0° ⭐ θ ⭐ 360° Buku Teks: m.s. 174 – 177
y
1 (x, y) sin θ = koordinat-y sin θ = y-coordinate
y kos θ = koordinat-x cos θ = x-coordinate

θ x
–1 O x 1 koordinat-y y-coordinate
tan θ = tan θ =
koordinat-x x-coordinate
–1
Berdasarkan bulatan unit berikut, hitung nilai sin θ, kos θ dan tan θ.
Based on the following unit circles, calculate the values of sin θ, cos θ and tan θ. SP6.1.1 TP2
CONTOH 1. 2.
y y y
1 1 (– 0.5, 0.866) 1
(0.64, 0.77)
θ θ
O x x x
–1 θ 1 –1 O 1 –1 O 1
(0.91, – 0.41)
–1 –1 –1
sin θ = –0.41 sin θ = 0.77 sin θ = 0.866
kos θ = 0.91 kos θ = 0.64 kos θ = –0.5

cos θ cos θ cos θ
0.77
tan θ = –0.41 = –0.4505 tan θ = = 1.2031 tan θ = 0.866 = –1.732
0.91 0.64 –0.5
3. 4. y
5. y
y
1 1 1
θ θ θ
x x x
–1 O 1 –1 O 1 –1 O 1
(– 0.94, – 0.34)
(0.64, – 0.77)
(– 0.42, – 0.90) – 1 –1 –1
sin θ = –0.90 sin θ = –0.34 sin θ = –0.77
kos θ = –0.42 kos θ = –0.94 kos θ = 0.64

cos θ cos θ cos θ
tan θ = –0.9 = 2.1429 tan θ = –0.34 = 0.3617 tan θ = –0.77 = –1.203

–0.42 –0.94 0.64
92 SP 6.1.1 TP 1 2 3 4 5 6

0° ⭐ θ ⭐ 360° Buku Teks: m.s. 177 – 180
Tentukan nilai bagi setiap yang berikut berdasarkan sudut rujukan sepadannya.
Determine the value for each of the following based on its corresponding reference angle. SP6.1.2 TP3
CONTOH
Nilai sinus adalah negatif dalam sukuan IV.

Sine values are negative in quadrant IV. • Sukuan I : Semua positif
sin 320° 48⬘ = –sin (360° – 320° 48⬘) Sukuan II : sin θ positif
= –sin 39° 12⬘ Sukuan III : tan θ positif
= –0.6320 Sukuan IV : kos θ positif
Quadrant I : All positive
Quadrant II : sin θ positive
Tekan/Press: sin 3 9 °, ,, 1 2 °, ,, = Quadrant III : tan θ positive
Quadrant IV : cos θ positive
1. sin 110° = +sin (180° – 110°) 2. sin 215.6° = –sin (215.6° – 180°)
= sin 70° = –sin 35.6°
= 0.9397 = –0.5821
3. kos 150°/cos 150° 4. kos 290.8°/cos 290.8°

= –kos (180° – 150°) = +kos (360° – 290.8°)
= –kos 30° = kos 69.2°
= –0.8660 = 0.3551
5. kos 213° 50⬘/cos 213° 50⬘ 6. tan 198° = +tan (198° – 180°)
= tan 18°
= –kos (213° 50⬘ – 180°) = 0.3249
= –kos 33° 50⬘
= –0.8307
7. tan 346.5° = –tan (360° – 346.5°) 8. tan 107° 36⬘ = –tan (180° – 107° 36⬘)
= –tan 13.5° = –tan 72° 24⬘
= –0.2401 = –3.1524
93 SP 6.1.2 TP 1 2 3 4 5 6

0° ⭐ θ ⭐ 360° Buku Teks: m.s. 180
30° 60° 45°

1 3 1
sin θ
2 2 2
30° –
2 2 1 √2
– 1
√3 kos θ 3 1
cos θ 2 2 2
60° 45°
1
1 1 1 tan θ 3 1
3
Tanpa menggunakan kalkulator saintifik, tentukan sukuan dan nilai bagi setiap yang berikut berdasarkan
sudut rujukan sepadannya.
Without using a scientific calculator, determine the quadrant and the value of each of the following based on the corresponding
reference angle. SP6.1.2 TP3
1.
θ 30° 150° 210° 330°
Sukuan/Quadrant I II III IV
1 1 1 1
sin θ 2 2
–
2
–
2
3 3 3 3
kos θ/cos θ – –
2 2 2 2
1 1 1 1
tan θ – –
3 3 3 3
2.
θ 45° 135° 225° 315°
1 1 1 1
sin θ – –
2 2 2 2
1 1 1 1
kos θ/cos θ – –
2 2 2 2
tan θ 1 –1 1 –1
3.
θ 60° 120° 240° 300°
3 3 3 3
sin θ – –
2 2 2 2
1 1 1 1
kos θ/cos θ –
2
–
2
2 2
tan θ 3 – 3 3 – 3
94 SP 6.1.2 TP 1 2 3 4 5 6

0° ⭐ θ ⭐ 360° Buku Teks: m.s. 181 – 182
Diberi bahawa 0° ⭐ θ ⭐ 360°, hitung sudut θ, bagi setiap yang berikut. Bundarkan jawapan kepada
1 tempat perpuluhan.
Given that 0° ⭐ θ ⭐ 360°, calculate angle θ, for each of the following. Round off the answer to 1 decimal place. SP6.1.3 TP3
CONTOH
1. kos θ/cos θ = 0.8090 kos θ/cos θ (+)
sin θ = 0.7071 sin θ (+) sukuan/quadrant I & IV
sukuan/quadrant I & II
Sudut rujukan sepadan/Corresponding reference angle
Sudut rujukan sepadan/Corresponding reference angle = kos–1 0.8090
= sin–1 0.7071 = 36°
= 45° θ = 36° atau/or θ = 360° – 36° = 324°
θ = 45° atau/or θ = 180° – 45° = 135° Maka/Thus, θ = 36° atau/or 324°
Maka/Thus, θ = 45° atau/or 135°
2. sin θ = 0.3420 sin θ (+) 3. tan θ = 2.2461 tan θ (+)

sukuan/quadrant I & II sukuan/quadrant I & III
Sudut rujukan sepadan/Corresponding reference angle Sudut rujukan sepadan/Corresponding reference angle
= sin–1 0.3420 = tan–1 2.2461
= 20° = 66°
θ = 20° atau/or θ = 180° – 20° = 160° θ = 66° atau/or θ = 180° + 66° = 246°
Maka/Thus, θ = 20° atau/or 160° Maka/Thus, θ = 66° atau/or 246°
4. tan θ = –0.9326 tan θ (–) 5. kos θ/cos θ = –0.8191 kos θ/cos θ (–)
sukuan/quadrant II & IV sukuan/quadrant II & III
= tan–1 0.9326 = kos–1 0.8191
= 43° = 35°
θ = 180° – 43° = 137° atau/or θ = 360° – 43° = 317° θ = 180° – 35° = 145° atau/or θ = 180° + 35° = 215°
Maka/Thus, θ = 137° atau/or 317° Maka/Thus, θ = 145° atau/or 215°
6. sin θ = –0.9781 sin θ (–) 7. kos θ/cos θ = 0.6101 kos θ/cos θ (+)
sukuan/quadrant III & IV sukuan/quadrant I & IV
= sin–1 0.9781 = kos–1 0.6101
= 78° = 52.4°
θ = 180° + 78° = 258° atau/or θ = 360° – 78° = 282° θ = 52.4° atau/or θ = 360° – 52.4° = 307.6°
Maka/Thus, θ = 258° atau/or 282° Maka/Thus, θ = 52.4° atau/or 307.6°
8. tan θ = –1.7076 tan θ (–) 9. sin θ = –0.8902 sin θ (–)

sukuan/quadrant II & IV sukuan/quadrant III & IV
= tan–1 1.7076 = sin–1 0.8902
= 59.6° = 62.9°
θ = 180° – 59.6° = 120.4° atau/or θ = 180° + 62.9° = 242.9 atau/or
θ = 360° – 59.6° = 300.4° θ = 360° – 62.9° = 297.1°
Maka/Thus, θ = 120.4° atau/or 300.4° Maka/Thus, θ = 242.9° atau/or 297.1°
95 SP 6.1.3 TP 1 2 3 4 5 6

0° ⭐ θ ⭐ 360° Buku Teks: m.s. 182 – 183

Solve the following problems. SP6.1.4 TP4 TP5
1. Dalam rajah di sebelah, SRP ialah garis lurus. Hitung nilai bagi
In the diagram, SRP is a straight line. Calculate the value of Q
(a) sin θ, (b) tan θ. 13 cm

5 cm
θ
(a) sin θ = +sin ∠QRP (b) RP 2 = 132 – 52 S R P
5 RP = 12 cm
=
13
tan θ = –tan ∠QRP
5
=–
12
2. Dalam rajah di sebelah, ABC dan BED ialah garis lurus. Hitung
In the diagram, ABC and BED are straight lines. Calculate D
4 cm
(a) panjang BE, (b) sin x, (c) kos y. y
20 cm E
the length of BE, cos y.
12
(a) BD 2 = 202 – 162 (b) sin x = (c) CE 2 = 82 + 62
20 x
BD = 12 cm CE = 10 cm A C
3 16 cm B 6 cm
= 8
BE = 12 – 4 5 kos y/cos y = –
= 8 cm 10
4
=–
5
3. Dalam rajah di sebelah, PSQT dan RUQ ialah garis lurus. R

4
Diberi tan ∠PQR = , hitung
3
In the diagram, PSQT and RUQ are straight lines. Given that
8 cm U
4 x
tan ∠PQR = , calculate
3
(a) panjang PS, (b) sin x, (c) tan y.
y
the length of PS,
P S Q T
4 8 US 3
(a) = (b) = (c) tan y = –tan ∠SQU
3 PQ 8 6
4
PQ = 6 cm US = 4 cm =–
3
UQ 2 = 32 + 42
PS = 6 cm ÷ 2
UQ = 5 cm
= 3 cm
sin x = +sin ∠QUS
3
=
5
96

4. Dalam rajah di sebelah, PQR ialah garis lurus. Diberi bahawa S
15
kos ∠SPR = , hitung
17
17 cm
15
In the diagram, PQR is a straight line. Given that cos ∠SPR = , calculate 10 cm
17
x
(a) panjang PQ, (b) tan x.
the length of PQ, P Q R
(a) PR = 15 cm, PS = 17 cm (b) tan x = –tan ∠RQS

RS 2 = 172 – 152 =–
8
RS = 8 cm 6
4
QR 2 = 102 – 82 =–
3
QR = 6 cm
PQ = 15 – 6
= 9 cm
5. Rajah di sebelah menunjukkan pergerakan sebuah kapal. Kapal itu belayar M R

dari P ke Q dengan keadaan MP = MQ. Laluan kapal itu adalah selari dengan
daratan. Dari Q, kapal itu akan belayar ke utara menuju ke pelabuhan R. θ
The diagram shows a movement of a ship. The ship sails from P to Q such that
MP = MQ. The route of the ship is parallel to the land. From Q, the ship will sail P Q
north to a port R. 160 m
Diberi MQ = 100 m, hitung

Given that MQ = 100 m, calculate
(a) sudut θ,
the angle θ,
(b) jarak, dalam m, dari kapal itu di Q ke pelabuhan,

the distance, in m, from the ship in Q to the port,
(c) nilai kos ∠PMR.

the value of cos ∠PMR.
1 80
(a) sin θ= M R
2 100
1 80 θ 1– 100 m
θ = sin–1 θ
2 100 2
= 53.13° 80 m
P Q
θ = 106.26° 160 m
(b) QR 2 = 1002 – 802

QR = 60 m
(c) ∠PMR = 106.26° + (90° – 53.13°)

= 106.26° + 36.87°
= 143.13°
kos 143.13° = –0.8
97 SP 6.1.4 TP 1 2 3 4 5 6

6.2 Graf Fungsi Sinus, Kosinus dan Tangen Buku Teks: m.s. 184 – 187
Lengkapkan jadual dan lukis graf bagi setiap yang berikut. Seterusnya, lengkapkan ciri-ciri graf itu.
Complete the tables and draw the graphs for each of the following. Hence, complete the characteristics of the graphs.
SP6.2.1 TP1 TP2
1. y = sin x, 0° ⭐ x ⭐ 360° x 0° 90° 180° 270° 360°

y 0 1 0 –1 0
y
Nilai maksimum Nilai minimum
1 Maximum value Minimum value
0.5
1 –1
Nilai x
0 90° 270°
x Value of x
90° 180° 270° 360°
– 0.5
Pintasan-x Pintasan-y
x-intercept y-intercept
–1
0°, 180°, 360° 0
2. y = kos x/cos x, 0° ⭐ x ⭐ 360° x 0° 90° 180° 270° 360°

y 1 0 –1 0 1
y
Nilai maksimum Nilai minimum

1 Maximum value Minimum value
1 –1
0.5
Nilai x 0°, 360° 180°
0 x Value of x
90° 180° 270° 360°
– 0.5
x-intercept y-intercept
–1
90°, 270° 1
3. y = tan x, 0° ⭐ x ⭐ 360° x 0° 45° 90° 135° 180° 225° 270° 315° 360°
y 0 1 ⬁ –1 0 1 ⬁ –1 0
y
1 x-intercept y-intercept
0°, 180°, 360° 0

0.5
0 x
45° 90° 135° 180° 225° 270° 315° 360°
– 0.5
–1
98 SP 6.2.1 TP 1 2 3 4 5 6

Tentukan amplitud dan tempoh bagi setiap fungsi trigonometri berikut.

Determine the amplitude and period for each of the following trigonometric functions. SP6.2.2 TP3
CONTOH
1. y = sin 3x
y = 3 sin 2x y = a sin bx + c
Amplitud/Amplitude, a = 1
Amplitud/Amplitude, a = 3 360°
Tempoh/Period =
3
Tempoh/Period = 360° = 120°
b
= 360°
2 b=2
= 180°
2. y = 3 kos x 1
y = 3 cos x
3. y = tan 4x
2
Amplitud/Amplitude, a = 3 Amplitud/Amplitude, a = Tiada/No

360° 180°
Tempoh/Period = Tempoh/Period =
1 4
= 360° = 45°
4. y = 2 kos 3x 5. y = 3 sin 2x + 2
y = 2 cos 3x
360°
Tempoh/Period =
360° 2
Tempoh/Period =
3 = 180°
= 120°
6. y = 2 kos 2x + 3 7. y = 2 tan 1 x + 3
y = 2 cos 2x + 3 2
Amplitud/Amplitude, a = 2 Amplitud/Amplitude, a = Tiada/No
360° 180°
Tempoh/Period = Tempoh/Period =
2 1
= 180° 2
= 360°
99 SP 6.2.2 TP 1 2 3 4 5 6

A. Setiap rajah di bawah menunjukkan graf fungsi y = sin x bagi 0° ⭐ x ⭐ 360°. Lakar setiap fungsi trigonometri
berikut pada paksi yang sama.
Each diagram shows a graph of the function y = sin x for 0° ⭐ x ⭐ 360°. Sketch each of the following trigonometric functions
on the same axes. SP6.2.2 TP3
CONTOH
1. y = 2 sin x 2. y = 2 sin 2x
y = sin 2x y y
y
2 2
2
y = sin 2x 1 1
1
x x
x 0 90° 180° 270° 360° 0 90° 180° 270° 360°
0 90° 180° 270° 360°
–1 –1
–1
–2 –2
–2
3. y = sin x + 1 4. y = sin x – 1 5. y = sin 2x + 1

y y y
2 2 2
1 1 1
x x x
0 0 90° 180° 270° 360° 0 90° 180° 270° 360°
90° 180° 270° 360°
–1 –1 –1
–2 –2 –2
B. Setiap rajah di bawah menunjukkan graf fungsi y = kos x bagi 0° ⭐ x ⭐ 360°. Lakar setiap fungsi trigonometri
Each diagram shows a graph of the function y = cos x for 0° ⭐ x ⭐ 360°. Sketch each of the following trigonometric
functions on the same axes. SP6.2.2 TP3
CONTOH
1. y = 1 kos x 2. y = kos 2x
y = cos 2x
y = 1 kos x + 1 2
2 y = 1 cos x
y = 1 cos x + 1 2
2 y y
y
y = 1 kos x + 1
2 1 1
1.5 1
y = cos x + 1 0.5
2
1
x x
0 0 90° 180° 270° 360°
0.5 90° 180° 270° 360°
– 0.5
x –1
0 90° 180° 270° 360° –1
– 0.5
–1
100

3. y = 1 kos 2x 4. y = kos x – 1 5. y = kos x + 1
2 y = cos x – 1 y = cos x + 1
y = 1 cos 2x y y
2
y 2 2
1 1 1
0.5
x x x
0 90° 180° 270° 360° 0 0 90° 180° 270° 360°
0.5 90° 180° 270° 360°
–1 –1 –1
–2 –2
C. Setiap rajah di bawah menunjukkan graf fungsi y = tan x bagi 0° ⭐ x ⭐ 360°. Lakar setiap fungsi trigonometri
Each diagram shows a graph of the function y = tan x for 0° ⭐ x ⭐ 360°. Sketch each of the following trigonometric functions
on the same axes. SP6.2.2 TP3
1. y = tan 2x 2. y = tan 0.5x + 1 3. y = tan x – 1
y y y
2 2 2
1 1 1
0 x 0 x 0 x
90° 180° 270° 360° 90° 180° 270° 360° 90° 180° 270° 360°
–1 –1 –1
–2 –2 –2
D. Selesaikan setiap masalah berikut.

Solve each of the following problems. SP6.2.3 TP4
1. Graf di sebelah menunjukkan satu kitaran Halaju aliran udara (y liter per saat)
penafasan yang lengkap. Kitaran ini Airflow velocity (y litres per second)
terdiri daripada proses menarik nafas dan
menghembus nafas. Kitaran ini berlaku setiap 0.5
6 saat. Halaju aliran udara adalah positif
Menarik nafas/Inhale
apabila kita menarik nafas dan negatif apabila
kita menghembus nafas. Halaju ini diukur Masa (x saat)
0 1 2 3 4 5 6
dalam liter per saat. Time (x seconds)
The graph shows a complete respiratory cycle. Menghembus nafas
The cycle consists of the process of inhalation and Exhale
exhalation. It occurs every 6 seconds. Airflow velocity – 0.5
is positive when we inhale and negative when we
exhale. The velocity is measured in litre per second.
101

(a) Jika y mewakili halaju aliran udara selepas x saat, nyatakan satu fungsi dalam bentuk y = a sin bx + c
yang memodelkan aliran udara dalam kitaran penafasan normal yang ditunjukkan dalam graf itu.
If y represents the velocity of airflow after x seconds, state the function of y = a sin bx + c which models the
airflow in normal respiratory cycle as shown in the graph.
(b) Berapakah halaju aliran udara, dalam liter per saat, apabila masa ialah 8 saat?
What is the velocity of airflow, in litres per second, when the time is 8 seconds?
(a) Amplitud/Amplitude, a = 0.5 dan/and c = 0

360°
Tempoh/Period = 6 saat/seconds, =6
b
b = 60°
Maka/Thus, y = 0.5 sin 60x
(b) y = 0.5 sin 60x

= 0.5 sin (60 × 8)
= 0.43 liter per saat/litre per second
2. Jadual di bawah menunjukkan ketinggian Roslan dari tanah mengufuk semasa dia menaiki roda Ferris.
The table shows the height of Roslan from the horizontal ground as he rides on the Ferris wheel.
Masa (minit) 0 2 4 6 8
Time (minutes)
Tinggi (m) 10 19 10 1 10
Height (m)
Jika y ialah ketinggian Roslan dari tanah mengufuk, dalam m, dan x ialah masa dalam minit, lakar graf
dan nyatakan fungsi trigonometri yang mewakili maklumat itu.
If y is the height of Roslan from the horizontal ground, in m, and x is the time in minutes, sketch the graph and state
the trigonometric function representing the information.
Tinggi (m) Amplitud/Amplitude, a = 9 dan/and c = 10

Height (m)
Tempoh/Period = 8 minit/minutes,
20 360°
=8
15 b
b = 45°
10
Maka/Thus, y = 9 sin 45x + 10
5
Masa (minit)
O 2 4 6 8 Time (minutes)
102 SP 6.2.2 TP 1 2 3 4 5 6 SP 6.2.3 TP 1 2 3 4 5 6


PRAKTIS SPM

Kertas 2
A B C
6.2 S.12 – – –
1. Rajah di bawah menunjukkan satu bulatan unit 4. Antara berikut, yang manakah benar?
dengan sudut θ. Which of the following is true?
The diagram shows a unit circle with an angle θ. 1
A sin 30° =
y 3
1
B sin 45° = 2
3
θ C kos 150°/cos 150° = –
x 2
–1 O 1
D tan 150° = – 1
(– 0.7660, – 0.6428) 2
–1
5. Diberi tan θ = 1.7321 dan 0° ⭐ θ ⭐ 360°, hitung
Hitung nilai bagi sin θ. sudut θ.
Calculate the value of sin θ.
Given that tan θ = 1.7321 and 0° ⭐ θ ⭐ 360°, calculate the
A −0.7660 angle θ.
B −0.6428 A 60° atau/or 240°
C 0.6428 B 60° atau/or 300°
D 0.7660 C 120° atau/or 240°
D 120° atau/or 300°
2. Rajah di bawah menunjukkan titik P pada suatu
satah Cartes. 6. Diberi sin θ = −0.7071 dan 0° ⭐ θ ⭐ 360°, hitung
The diagram shows point P on a Cartesian plane. sudut θ.
y Given that sin θ = −0.7071 and 0° ⭐ θ ⭐ 360°, calculate
the angle θ.
A 45° atau/or 135°
k B 45° atau/or 225°
x C 135° atau/or 225°
O D 225° atau/or 315°
P(0.50, –0.866)
7. Dalam rajah di bawah, KLM ialah segi tiga bersudut
tegak. JKL ialah garis lurus. K ialah titik tengah
Hitung nilai k. bagi JL.
Calculate the value of k. In the diagram, KLM is a right-angled triangle. JKL is
A 300° a straight line. K is the midpoint of JL.
B 315° x
C 330° 15 cm M
D 345°
J K L
24 cm
3. Hubungan manakah yang tidak benar?
Which relationship is not true? Hitung nilai bagi kos x.
A sin 100° = sin 80° Calculate the value of cos x.
B kos 100° = –kos 80° A –4 B –3
cos 100° = –cos 80° 5 5
C sin 200° = –sin 20° 3 4
C D
D tan 200° = –tan 20° 5 5
103
06 BK 2023 MATHS TG5-BAB 06(NG)-Madi F.indd 103 15/11/2022 10:13 AM

8. Dalam rajah di bawah, QTR ialah garis lurus. 12. Graf manakah yang mewakili y = 2 sin 2x bagi
In the diagram, QTR is a straight line. 90° ⭐ x ⭐ 270°?
P Q Which graph represents y = 2 sin 2x for 90° ⭐ x ⭐ 270°?
A y B y
T 2 2
16 cm
S 1 1
13 cm x x
R 90° 180° 270° 90° 180° 270°
–1 –1
Diberi tan ∠PRQ = 3 dan sin ∠SRT = 5 , hitung –2 –2
4 13
panjang, dalam cm, bagi QT. C y D y
3 5
Given that tan ∠PRQ = and sin ∠SRT = , calculate the 2 2
4 13
length, in cm, of QT. 1 1
A 8 B 9 x x
C 10 D 12 90° 180° 270° 90° 180° 270°
–1 –1
9. Dalam rajah di bawah, Q ialah titik tengah bagi –2 –2
garis lurus PR.
In the diagram, Q is the midpoint of straight line PR.
S 13. Antara graf berikut, yang manakah mewakili
y = 1 kos x bagi 90° ⭐ x ⭐ 270°?
2
1
cos x for
15
Which of the following graphs represents y =

2
cm
x 90° ⭐ x ⭐ 270°?
P R
Q A y B y
18 cm
1
Hitung sudut x. x
Calculate the angle x. 0.5 90° 180° 270°
– 0.5
A 124° 42⬘ B 126° 52⬘ x
90° 180° 270°
C 138° 36⬘ D 143° 18⬘ –1
C D
10. Dalam rajah di bawah, PSR dan TSQ ialah garis y y
lurus. 1
In the diagram, PSR and TSQ are straight lines. x
90° 180° 270°
R
T 4 cm x
90° 180° 270° –1
S 8 cm
x
P Q 14. Graf manakah yang mewakili y = sin x – 1 bagi

15 cm
0° ⭐ x ⭐ 180°?
Hitung nilai x. Which graph represents y = sin x − 1 for 0° ⭐ x ⭐ 180°?
Calculate the value of x. A y B y
A 110° 36⬘ B 115° 12⬘
C 118° 4⬘ D 151° 56⬘ 1
x
0 90° 180°
11. Hitung amplitud dan tempoh bagi y = 2 kos 3x + 2.
x
Calculate the amplitude and period of y = 2 cos 3x + 2. –1 0 90° 180°
Amplitud Tempoh
Amplitude Period C y D y
A 2 120° 1
B 2 180° 0 90° 180°
x
C 3 120° x
–1 0 90° 180°
D 3 180°
104

KERTAS 2
Bahagian A Hitung nilai bagi setiap yang berikut.

Calculate the value of each of the following.
1. Dalam rajah di bawah, titik M terletak di atas suatu (a) kos x/cos x [2 markah/2 marks]
bulatan unit berpusat O. (b) sin x [2 markah/2 marks]
In the diagram, point M lies on a unit circle with centre O.
y Jawapan/Answer:
M(–0.1736, 0.9848) 1 (a) QS2 = 62 + 82
QS = 10 cm
x 6
kos x/cos x = –
x 10
–1 O 1
3
=–
5
–1
Hitung nilai bagi setiap yang berikut. (b) sin x = 8

Calculate the value of each of the following.
10
4
(a) sin x [1 markah/1 mark] =
5
(b) kos x/cos x [1 markah/1 mark]
(c) tan x [2 markah/2 marks]
Jawapan/Answer:
(a) sin x = 0.9848
4. Setiap rajah di ruang jawapan menunjukkan graf
bagi fungsi y = sin x bagi 0° ⭐ x ⭐ 360°. Lakar
(b) kos x/cos x = –0.1736 setiap fungsi trigonometri berikut pada paksi
yang sama.
Each diagram in the answer space shows a trigonometric
(c) tan x = 0.9848 = –5.6728 function of graph y = sin x for 0 ⭐ x ⭐ 360°. Sketch each
–0.1736 of the following trigonometric functions on the same axes.
(a) y = 2 sin x [2 markah/2 marks]
2. Diberi bahawa tan θ = 3.191 dan 0° ⭐ θ ⭐ 360°. (b) y = sin x + 1 [2 markah/2 marks]
Hitung sudut θ. Jawapan/Answer:
It is given that tan θ = 3.191 and 0° ⭐ θ ⭐ 360°. Calculate
the angle θ. [3 markah/3 marks] (a) y
Jawapan/Answer: 2
y = 2 sin x
θ = tan–1 3.191 1
= 72° 36⬘ atau/or 252° 36⬘
x
0 90° 180° 270° 360°
–1 y = sin x
–2
3. Dalam rajah di bawah, PQR ialah garis lurus dan
Q ialah titik tengah bagi PR.
In the diagram, PQR is a straight line and Q is the midpoint (b)
y
of PR.
S 2
y = sin x + 1
1
8 cm x
0 90° 180° 270° 360°
x –1
y = sin x
P R
Q –2
12 cm
105

Bahagian B 6. (a) Hitung amplitud dan tempoh untuk fungsi
trigonometri y = 3 sin 4x + 2.
5. Dalam rajah di bawah, PQT dan RQS ialah segi tiga Calculate the amplitude and period for the trigonometric
bersudut tegak. PQR ialah garis lurus. function y = 3 sin 4x + 2. [2 markah/2 marks]
In the diagram, PQT and RQS are right-angled triangles.
PQR is a straight line. (b) Rajah di bawah menunjukkan graf
y = a kos bx + c.
R The diagram shows the graph y = a cos bx + c.
3 cm y
S T
Q
1
x
9 cm 0 90° 180° 270° 360°
15 cm –1
–2
P –3
(a) Diberi sin ∠RSQ = 3 , hitung panjang, dalam

5 Daripada graf itu, tentukan nilai a, b dan c
cm, bagi ST. daripada graf itu.
3
Given that sin ∠RSQ = , calculate the length, in cm, From the graph, determine the values of a, b and c from
5
of ST. [2 markah/2 marks] the graph. [3 markah/3 marks]
(b) Hitung nilai bagi
Calculate the values of (c) Lengkapkan jadual di ruang jawapan dan lakar
(i) sin ∠QPT, graf y = 3 kos 2x + 2 untuk 0° ⭐ x ⭐ 180°.
Complete the table in the answer space and sketch the
(ii) kos/cos ∠RST, graph y = 3 cos 2x + 2 for 0° ⭐ x ⭐ 180°.
(iii) tan ∠PTQ. [4 markah/4 marks]
[6 markah/6 marks]
Jawapan/Answer:
Jawapan/Answer: (a) Amplitud/Amplitude = 3
(a) QT 2 = 152 − 92 360°
QT = 12 cm Tempoh/Period = = 90°
4
QS2 = 52 − 32 (b) a = 2, b = 2, c = −1
QS = 4 cm
ST = 12 − 4
(c) x 0° 30° 60° 90° 120° 150° 180°
= 8 cm
y 5 3.5 0.5 −1 0.5 3.5 5
y
12 4
(b) (i) sin ∠QPT = = 5
15 5
4
3
2
(ii) kos/cos ∠RST = – 4 1

5 x
0 30° 60° 90° 120° 150° 180°
–1
Praktis Ekstra
(iii) tan ∠PTQ = 3

4
106 Praktis Ekstra

Sukatan Serakan Data Terkumpul
BAB 7 Measures of Dispersion for Grouped Data
7.1 Serakan Buku Teks: m.s. 198 – 200
Lengkapkan setiap jadual berikut dan tentukan saiz selang kelas. Aktiviti
Complete each of the following tables and determine the size of class interval. SP7.1.1 TP1 Interaktif
1. Selang kelas Had bawah Had atas Titik tengah Sempadan bawah Sempadan atas
Class interval Lower limit Upper limit Midpoint Lower boundary Upper boundary
150 – 154 150 154 150 + 154 = 152 149 + 150 = 149.5 154 + 155 = 154.5
2 2 2
155 – 159 155 159 157 154.5 159.5
160 – 164 160 164 162 159.5 164.5
165 – 169 165 169 167 164.5 169.5
Saiz selang kelas/Size of class interval = 154.5 – 149.5

=5
2. Selang kelas Had bawah
Aktiviti Interaktif
Had atas Titik tengah Sempadan bawah Sempadan atas
4–6 4 6 5 3.5 6.5
7–9 7 9 8 6.5 9.5
10 – 12 10 12 11 9.5 12.5
13 – 15 13 15 14 12.5 15.5

=3
3. Selang kelas Had bawah Had atas Titik tengah Sempadan bawah Sempadan atas
4.0 – 4.4 4.0 4.4 4.2 3.95 4.45
4.5 – 4.9 4.5 4.9 4.7 4.45 4.95
5.0 – 5.4 5.0 5.4 5.2 4.95 5.45
5.5 – 5.9 5.5 5.9 5.7 5.45 5.95
6.0 – 6.4 6.0 6.4 6.2 5.95 6.45

= 0.5
107 SP 7.1.1 TP 1 2 3 4 5 6

Tentukan selang kelas daripada data di bawah.

Determine the class interval from the data. SP7.1.1 TP1
CONTOH 1.
60 73 61 72 69 88
27 30 35 41 43 85 86 76 70 82 65
33 26 34 28 30 64 67 75 80 79 78
29 25 40 27 36 Bilangan kelas/Number of classes = 6
Bilangan kelas/Number of classes = 4
Saiz selang kelas/Size of class interval
88 – 60
Saiz selang kelas/Size of class interval =
6
= 43 – 25 = 4.67 ≈ 5
4
= 4.5 ≈ 5 Selang kelas/Class interval:
60 – 64, 65 – 69, 70 – 74, 75 – 79, 80 – 84, 85 – 89
Selang kelas/Class interval:
25 – 29, 30 – 34, 35 – 39, 40 – 44
2. 3.
132 120 125 136 145 123 145 33 27 1 19 8 46 70
118 100 126 142 138 130 108 60 55 55 21 78 14 62
138 125 123 137 140 148 122 17 5 23 37 4 11 77
Bilangan kelas/Number of classes = 5 Bilangan kelas/Number of classes = 8
Saiz selang kelas/Size of class interval Saiz selang kelas/Size of class interval
148 – 100 78 – 1
= =
5 8
= 9.6 ≈ 10 = 9.62 ≈ 10
Selang kelas/Class interval: Selang kelas/Class interval:

100 – 109, 110 – 119, 120 – 129, 130 – 139, 140 – 149 1 – 10, 11 – 20, 21 – 30, 31 – 40, 41 – 50, 51 – 60,
61 – 70, 71 – 80
4. 5.
13 38 40 29 18 35 235 270 123 438 101 146 187
20 11 46 21 30 41 448 255 119 280 350 400 343
44 15 23 37 13 21 107 200 448 152 201 150 278
Bilangan kelas/Number of classes = 6 Bilangan kelas/Number of classes = 7
Saiz selang kelas/Size of class interval Saiz selang kelas/Size of class interval
= 46 – 11 = 448 – 101
6 7
= 5.83 ≈ 6 = 49.57 ≈ 50
Selang kelas/Class interval: Selang kelas/Class interval:

11 – 16, 17 – 22, 23 – 28, 29 – 34, 35 – 40, 41 – 46 101 – 150, 151 – 200, 201 – 250, 251 – 300, 301 – 350,
351 – 400, 401 – 450
108 SP 7.1.1 TP 1 2 3 4 5 6

Lengkapkan jadual kekerapan longgokan berikut.

Complete the following cumulative frequency tables. SP7.1.1 TP2
CONTOH 1.
Kekerapan Kekerapan
Selang kelas Kekerapan Selang kelas Kekerapan
Class interval Frequency
longgokan Class interval Frequency
longgokan
Cumulative frequency Cumulative frequency
24 – 26 1 1 0.6 – 1.0 2 2
27 – 29 3 1+3=4 1.1 – 1.5 4 6
30 – 32 8 4 + 8 = 12 1.6 – 2.0 8 14
33 – 35 12 12 + 12 = 24 2.1 – 2.5 13 27
36 – 38 9 24 + 9 = 33 2.6 – 3.0 12 39
39 – 41 3 33 + 3 = 36 3.1 – 3.5 6 45
2. 3.
Kekerapan Kekerapan
longgokan
10 – 19 2 2 140 – 144 5 5
20 – 29 5 7 145 – 149 8 13
30 – 39 10 17 150 – 154 11 24
40 – 49 9 26 155 – 159 9 33
50 – 59 3 29 160 – 164 5 38
60 – 69 1 30 165 – 169 2 40
4. 5.
Kekerapan Kekerapan
longgokan
11 – 15 3 3 101 – 105 22 22
16 – 20 7 10 106 – 110 27 49
21 – 25 18 28 111 – 115 19 68
26 – 30 20 48 116 – 120 15 83
31 – 35 11 59 121 – 125 12 95
36 – 40 1 60 126 – 130 5 100
109 SP 7.1.1 TP 1 2 3 4 5 6

Jawab setiap yang berikut.

Answer each of the following. SP7.1.1 TP2 TP3
1. Jadual di ruang jawapan menunjukkan bilangan novel yang dibaca oleh 25 orang murid pada tahun 2021.
The table in the answer space shows the number of novels read by 25 pupils in the year 2021.
(a) Lengkapkan jadual itu.

Complete the table.
(b) Untuk ceraian soalan ini, gunakan kertas graf yang disediakan di halaman 111.
Menggunakan skala 2 cm kepada 3 buah novel pada paksi mengufuk dan 2 cm kepada 1 orang murid
pada paksi mencancang, lukis satu histogram dan poligon kekerapan pada graf yang sama bagi data itu.
For this part of question, use the graph paper provided on page 111.
Using a scale of 2 cm to 3 novels on the horizontal axis and 2 cm to 1 pupil on the vertical axis, draw a histogram
and frequency polygon on the same graph for the data.
Jawapan/Answer:
(a) Bilangan novel Kekerapan Titik tengah Sempadan bawah Sempadan atas
Number of novels Frequency Midpoint Lower boundary Upper boundary
5–7 2 6 4.5 7.5
8 – 10 4 9 7.5 10.5
11 – 13 6 12 10.5 13.5
14 – 16 7 15 13.5 16.5
17 – 19 5 18 16.5 19.5
20 – 22 1 21 19.5 22.5
(b) Rujuk graf di halaman 111.

Refer to the graph on page 111.
110

Kekerapan
Frequency
0
1.5 4.5 7.5 10.5 13.5 16.5 19.5 22.5
Bilangan novel
Number of novels
111

2. Jadual di ruang jawapan menunjukkan jisim, dalam kg, bagi 40 buah bakul yang mengandungi durian.
The table in the answer space shows the mass, in kg, of 40 baskets filled with durians.

Complete the table.
(i) Menggunakan skala 2 cm kepada 10 kg pada paksi mengufuk dan 2 cm kepada 2 buah bakul pada
paksi mencancang, lukis satu histogram bagi data itu.
Using a scale of 2 cm to 10 kg on the horizontal axis and 2 cm to 2 baskets on the vertical axis, draw a
histogram for the data.
(ii) Menggunakan skala 2 cm kepada 10 kg pada paksi mengufuk dan 2 cm kepada 10 buah bakul
pada paksi mencancang, lukis satu histogram longgokan bagi data itu.
Using a scale of 2 cm to 10 kg on the horizontal axis and 2 cm to 10 baskets on the vertical axis, draw a
cumulative histogram for the data.
Jawapan/Answer:
(a) Kekerapan
Jisim (kg) Kekerapan longgokan Titik tengah Sempadan bawah Sempadan atas
Mass (kg) Frequency Cumulative Midpoint Lower boundary Upper boundary
frequency
41 – 50 4 4 45.5 40.5 50.5
51 – 60 8 12 55.5 50.5 60.5
61 – 70 10 22 65.5 60.5 70.5
71 – 80 12 34 75.5 70.5 80.5
81 – 90 4 38 85.5 80.5 90.5
91 – 100 2 40 95.5 90.5 100.5
(b) (i), (ii)

Rujuk graf di halaman 113.
112

Kekerapan
2 cm
Frequency
12
10
0
40.5 50.5 60.5 70.5 80.5 90.5 100.5
Jisim/Mass (kg)
Kekerapan
Frequency
40
30
20
10
0
40.5 50.5 60.5 70.5 80.5 90.5 100.5
Jisim/Mass (kg)
113

3. Jadual di bawah menunjukkan bayaran, dalam RM, oleh 30 orang pemandu di sebuah pondok tol.
The table shows the payment, in RM, by 30 drivers at a toll booth.
Bayaran (RM) 15 – 19 20 – 24 25 – 29 30 – 34 35 – 39 40 – 44
Payment (RM)
Kekerapan 2 4 9 7 5 3
Frequency
Untuk ceraian soalan ini, gunakan kertas graf yang disediakan di halaman 115.
Menggunakan skala 2 cm kepada RM5 pada paksi mengufuk dan 2 cm kepada 1 orang pemandu pada
paksi mencancang, lukis poligon kekerapan bagi data itu.
Using a scale of 2 cm to RM5 on the horizontal axis and 2 cm to 1 driver on the vertical axis, draw a frequency polygon
for the data.
Bayaran (RM) Kekerapan Titik tengah

Payment (RM) Frequency Midpoint
10 – 14 0 12
15 – 19 2 17
20 – 24 4 22
25 – 29 9 27
30 – 34 7 32
35 – 39 5 37
40 – 44 3 42
45 – 49 0 47
114

Kekerapan
Frequency
0
12 17 22 27 32 37 42 47
Bayaran (RM)
Payment (RM)
115 SP 7.1.1 TP 1 2 3 4 5 6

Jawab setiap yang berikut. Video Aktiviti

Answer each of the following. SP7.1.2 TP2 TP3 Interaktif
1. Histogram di bawah menunjukkan markah Biologi yang diperoleh 25 orang pelajar Tingkatan 6 dalam
Video
peperiksaan akhir Semester 1 dan Semester 2.

The histograms show the Biology marks obtained by 25 Form 6 students in final examination of Semester 1 and Semester 2.
Peperiksaan Biologi (Semester 1) Peperiksaan Biologi (Semester 2)

Biology examination (Semester 1) Biology examination (Semester 2)
Bilangan pelajar Bilangan pelajar

Number of students Number of students
12 12
10 10
8 8
6 6
Aktiviti Interaktif
4 4
2 2
0 0
29.5 39.5 49.5 59.5 69.5 79.5 29.5 39.5 49.5 59.5 69.5 79.5
Markah/Marks Markah/Marks
(a) Nyatakan bentuk taburan histogram bagi kedua-dua semester itu.

State the distribution shape of the histogram for the two semesters.
(b) Bandingkan serakan markah bagi kedua-dua semester itu.

Compare the dispersions of marks for the two semesters.
(c) Pada semester manakah menunjukkan pencapaian pelajar yang lebih baik? Beri sebab anda.
Which semester shows better students’ achievement? Give your reason.
(a) Semester 1: Pencong ke kanan/Right-skewed

Semester 2: Bentuk loceng/Bell-shaped
(b) Markah pada Semester 2 (74.5 – 34.5 = 40) terserak dengan lebih luas berbanding Semester 1 (64.5 – 34.5 = 30).
The marks in Semester 2 (74.5 – 34.5 = 40) are more dispersed than the Semester 1 (64.5 – 34.5 = 30).
(c) Pencapaian pelajar pada peperiksaan Semester 2 adalah lebih baik kerana lebih ramai pelajar yang mendapat
markah yang lebih tinggi berbanding pada Semester 1.
The students’ achievement in Semester 2 examination is better because there are more students scoring higher mark
compared to in Semester 1 examination.
116

2. Poligon kekerapan di bawah menunjukkan jisim bagi 15 orang peserta dalam satu program Jom Kurus.
Program ini bermula pada bulan Mac dan jisim semua peserta akan direkod setiap bulan untuk memantau
keberkesanan program.
The frequency polygons show the masses of 15 participants in Jom Kurus program. The program started on March and the
mass of all participants will be recorded monthly to monitor the effectiveness of the program.
Bilangan peserta
Number of participants
8
Mac/March
April
0 Jisim (kg)
78 83 88 93 98 103 Mass (kg)
(a) Nyatakan bentuk taburan bagi kedua-dua bulan itu.

State the distribution shapes for the two months.
(b) Bandingkan serakan jisim peserta bagi kedua-dua bulan itu

Compare the dispersions of the masses of participants for the two months.
(c) Adakah program itu berkesan? Beri sebab anda.

Was the program effective? Give your reason.
(a) Mac/March: Pencong ke kiri/Left-skewed

April: Pencong ke kanan/Right-skewed
(b) Serakan jisim peserta pada bulan Mac dan April adalah sama (98 – 83 = 15) walaupun mempunyai bentuk taburan
yang berbeza.
The dispersions of the masses of participants in March and April are the same (98 – 83 = 15) even though their
distribution shapes are different.
(c) Ya. Program Jom Kurus berkesan kerana pada bulan April, bilangan peserta yang mempunyai jisim antara 91 kg
hingga 100 kg lebih sedikit berbanding pada bulan Mac.
Yes. The Jom Kurus program was effective because in April, the number of participants who had mass between 91 kg
to 100 kg were lesser compared in March.
117 SP 7.1.2 TP 1 2 3 4 5 6

Lengkapkan jadual kekerapan dan lukis ogif bagi data tersebut.

Complete the frequency table and draw an ogive for the data. SP7.1.3 TP2 TP3
1. Jadual di bawah menunjukkan masa yang digunakan oleh 40 orang tukang masak untuk menyediakan
satu hidangan.
The table shows the time spent by 40 chefs to prepare a meal.
Masa (minit) Kekerapan Kekerapan longgokan Sempadan atas

Time (minutes) Frequency Cumulative frequency Upper boundary
15 – 19 0 0 19.5
20 – 24 2 2 24.5
25 – 29 4 6 29.5
30 – 34 6 12 34.5
35 – 39 9 21 39.5
40 – 44 11 32 44.5
45 – 49 6 38 49.5
50 – 54 2 40 54.5
Menggunakan skala 2 cm kepada 5 minit pada paksi mengufuk dan 2 cm kepada 5 orang tukang masak
pada paksi mencancang, lukis satu ogif bagi data tersebut.
Using a scale of 2 cm to 5 minutes on the horizontal axis and 2 cm to 5 chefs on the vertical axis, draw an ogive for the data.
118

Kekerapan longgokan
Cumulative frequency
40
35
30
25
20
15
10
0
19.5 24.5 29.5 34.5 39.5 44.5 49.5 54.5
Masa (minit)
Time (minutes)
119

2. Jadual kekerapan di bawah menunjukkan ketinggian, dalam cm, bagi 44 orang murid.
The frequency table shows the heights, in cm, of 44 pupils.
Tinggi (cm) Kekerapan Kekerapan longgokan Sempadan atas

Height (cm) Frequency Cumulative frequency Upper boundary
141 – 145 0 0 145.5
146 – 150 2 2 150.5
151 – 155 5 7 155.5
156 – 160 8 15 160.5
161 – 165 12 27 165.5
166 – 170 8 35 170.5
171 – 175 6 41 175.5
176 – 180 3 44 180.5
Menggunakan skala 2 cm kepada 5 cm pada paksi mengufuk dan 2 cm kepada 5 orang murid pada
paksi mencancang, lukis satu ogif bagi data tersebut.
Using a scale of 2 cm to 5 cm on the horizontal axis and 2 cm to 5 pupils on the vertical axis, draw an ogive for the data.
120

Kekerapan longgokan
45
40
35
30
25
20
15
10
0
145.5 150.5 155.5 160.5 165.5 170.5 175.5 180.5
Tinggi (cm)
Height (cm)
121 SP 7.1.3 TP 1 2 3 4 5 6

Cari setiap yang berikut.

Find each of the following. SP7.1.3 TP2
1. Kekerapan longgokan
(a) Kuartil pertama/First quartile, Q1
(b) Median
(c) Kuartil ketiga/Third quartile, Q3
160
152 (d) Persentil ke-35/35th percentile, P35
(e) Persentil ke-65/65th percentile, P65
140 (f) Persentil ke-95/95th percentile, P95
120
120 1
(a) × 160 = 40, Q1 = 68
4
104
1
100 (b) × 160 = 80, Median = 74.5
2
3
80
80 (c) × 160 = 120, Q3 = 79.5
4
35
(d) × 160 = 56, P35 = 71
60 56 100
65
(e) × 160 = 104, P65 = 77.5
40 100
40
95
(f) × 160 = 152, P95 = 85
100
20
0 Markah
54.5 59.5 64.5 69.5 74.5 79.5 84.5 89.5 Marks
2. Kekerapan longgokan
Cumulative frequency (a) Kuartil pertama/First quartile, Q1
(b) Median
(c) Kuartil ketiga/Third quartile, Q3
70 (d) Persentil ke-10/10th percentile, P10
(e) Persentil ke-70/70th percentile, P70
60 (f) Persentil ke-80/80th percentile, P80
56
52.5
50 1
49
(a) × 70 = 17.5, Q1 = 34.5 kg
4
1
40 (b) × 70 = 35, Median = 47.5 kg
35
2
3
(c) × 70 = 52.5, Q3 = 57.5 kg
30 4
10
(d) × 70 = 7, P10 = 22.5 kg
20 17.5
100
70
(e) × 70 = 49, P70 = 55.5 kg
100
10 80
7
(f) × 70 = 56, P80 = 59.5 kg
100
0 Jisim (kg)
9.5 19.5 29.5 39.5 49.5 59.5 69.5 79.5 Mass (kg)
122 SP 7.1.3 TP 1 2 3 4 5 6

7.2 Sukatan Serakan Buku Teks: m.s. 211
Tentukan julat dan julat antara kuartil bagi data berikut.

Determine the range and interquartile range of the following data. SP7.2.1 TP1 TP2
1. Jadual kekerapan dan ogif di bawah menunjukkan taburan elaun yang diterima oleh 60 orang staf
di sebuah syarikat.
The frequency table and ogive show the distribution of allowance received by 60 staffs in a company.
Elaun (RM) Bilangan staf

Allowance (RM) Number of staff
50 – 59 6
60 – 69 10
70 – 79 16
80 – 89 14
90 – 99 10
100 – 109 4
Kekerapan longgokan
60
50
40
30
20
10
Elaun (RM)
0
Allowance (RM)
49.5 59.5 69.5 79.5 89.5 99.5 109.5
Julat/Range = 100 + 109 – 50 + 59 = RM50

2 2
Daripada graf/From the graph:

1
Kedudukan Q1/Position of Q1: × 60 = 15, Q1 = RM68.5
4
3
Kedudukan Q3/Position of Q3: × 60 = 45, Q3 = RM88.5
4
Julat antara kuartil/Interquartile range = RM88.5 – RM68.5
= RM20
123

2. Jadual kekerapan dan ogif di bawah menunjukkan panjang, dalam cm, 30 ekor ikan di sebuah gerai.
The frequency table and ogive show the lengths, in cm, of 30 fish in a stall.
Length (cm) Bilangan ikan

Panjang (cm) Number of fish
10 – 14 3
15 – 19 4
20 – 24 5
25 – 29 6
30 – 34 6
35 – 39 4
40 – 44 2
Kekerapan longgokan
30
25
20
15
10
0
9.5 14.5 19.5 24.5 29.5 34.5 39.5 44.5
Panjang (cm)
Length (cm)
Julat/Range = 40 + 44 – 10 + 14 = 30 cm
2 2
Daripada graf/From the graph:

1
Kedudukan Q1/Position of Q1: × 30 = 7.5, Q1 = 20 cm
4
3
Kedudukan Q3/Position of Q3: × 30 = 22.5, Q3 = 33 cm
4
Julat antara kuartil/Interquartile range = 33 – 20 = 13 cm
124 SP 7.2.1 TP 1 2 3 4 5 6

7.2 Sukatan Serakan Buku Teks: m.s. 212 – 213
Lengkapkan jadual berikut. Seterusnya, hitung min, varians dan sisihan piawai bagi data itu. Bundarkan jawapan
kepada dua tempat perpuluhan.
Complete the following tables. Hence, calculate the mean, variance and standard deviation for the data. Round off the answers
to two decimal places. SP7.2.1 TP3
1. Jisim (kg) Kekerapan, f Titik tengah, x x2 fx fx2

Mass (kg) Frequency, f Midpoint, x
80 – 84 4 82 6 724 328 26 896

85 – 89 1 87 7 569 87 7 569
90 – 94 0 92 8 464 0 0
95 – 99 5 97 9 409 485 47 045
100 – 104 12 102 10 404 1 224 124 848
105 – 109 8 107 11 449 856 91 592
Σf = 30 Σfx = 2 980 Σfx2 = 297 950
Min/Mean, x– Varians/Variance, σ2 Sisihan piawai/Standard deviation, σ

Σfx Σfx2 –2 = 64.5622
= = –x
Σf Σf = 8.0351
冢冣
2
= 2 980 = 297 950 – 2 980 = 8.04 kg
30 30 30
= 99.33 kg = 64.5622
= 64.56 kg2
2. Umur (tahun) Kekerapan, f Titik tengah, x x2 fx fx2

Age (years) Frequency, f Midpoint, x
20 – 24 9 22 484 198 4 356

25 – 29 11 27 729 297 8 019
30 – 34 7 32 1 024 224 7 168
35 – 39 6 37 1 369 222 8 214
40 – 44 4 42 1 764 168 7 056
45 – 49 3 47 2 209 141 6 627
Σf = 40 Σfx = 1 250 Σfx2 = 41 440
Min/Mean, x– Varians/Variance, σ2 Sisihan piawai/Standard deviation, σ

= 1 250 = 41 440 – 31.252 = 59.4375
40 40 = 7.7096
= 31.25 tahun/years = 59.4375 = 7.71 tahun/years
= 59.44 tahun2/year2
125 SP 7.2.1 TP 1 2 3 4 5 6


Answer the following questions. SP7.2.2 TP3 TP4
1. Ogif di sebelah menunjukkan jarak yang
Kekerapan longgokan
Cumulative frequency dilalui 50 orang pekerja ke pejabat.
The ogive shows the distance travelled by
50 workers to the office.
50 (a) Pada kertas graf yang disediakan
di ruang jawapan, lukis plot kotak
45 berdasarkan ogif itu.
On the graph paper provided in the answer
space, draw a box plot based on the ogive.
40
37.5 (b) Seterusnya, nyatakan bentuk taburan
35
bagi data itu.
Hence, state the distribution shape of
the data.
30
25
25
20
15
12.5
10
0
5.5 10.5 15.5 20.5 25.5 30.5 35.5 40.5
Jarak (km)
Distance (km)
Jawapan/Answer:
(a) Nilai minimum/Minimum value = 5.5 km Daripada graf/From the graph:
Kedudukan Q1/Position of Q1:
Nilai maksimum/Maximum value = 40.5 km
1
× 50 = 12.5
4
Q1 = 19.5 km

1
× 50 = 25
5.5 10.5 15.5 20.5 25.5 30.5 35.5 40.5 2
Jarak (km) Q2 = 25 km
Distance (km)
(b) Pencong ke kiri Kedudukan Q3/Position of Q3:
Left-skewed 3
× 50 = 37.5
4
Q3 = 29.5 km
126

2. Ogif di sebelah menunjukkan masa yang
Kekerapan longgokan diambil oleh 100 orang murid ke sekolah.
Cumulative frequency The ogive shows the time taken by 100 pupils
to go to school.
100 (a) Pada kertas graf yang disediakan

di ruang jawapan, lukis plot kotak
90 berdasarkan ogif itu.
On the graph paper provided in the answer
space, draw a box plot based on the ogive.
80
75 (b) Seterusnya, nyatakan bentuk taburan
bagi data itu.
70
Hence, state the distribution shape of
the data.
60
50
50
40
30
25
20
10
0
4.5 9.5 14.5 19.5 24.5 29.5 34.5 39.5
Masa (minit)
Time (minutes)
Jawapan/Answer:
(a) Nilai minimum/Minimum value = 4.5 minit/minutes Daripada graf/From the graph:
Nilai maksimum/Maximum value = 39.5 minit/minutes
1
× 100 = 25
4
Q1 = 14.5 minit/minutes

1
4.5 9.5 14.5 19.5 24.5 29.5 34.5 39.5
× 100 = 50
2
Masa (minit) Q2 = 18.5 minit/minutes
Time (minutes)

3
(b) Pencong ke kanan × 100 = 75
Right-skewed 4
Q3 = 23 minit/minutes
127 SP 7.2.2 TP 1 2 3 4 5 6

Jawab setiap yang berikut.

Answer each of the following. SP7.2.3 TP3 TP4
1. Jadual di bawah menunjukkan masa, dalam minit, yang diambil oleh dua orang pekerja untuk memasang
10 barang elektronik yang sama.
The table shows the time, in minutes, taken by two workers to assemble 10 similar electronic items.
Masa (minit) Pekerja A Pekerja B

Time (minutes) Worker A Worker B
3.5 – 3.9 0 0
4.0 – 4.4 3 5
4.5 – 4.9 6 2
5.0 – 5.4 1 3
Diberi bahawa min masa yang diambil bagi kedua-dua pekerja itu ialah 4.6 minit. Pekerja manakah yang
perlu dipilih untuk menyertai kursus bagi meningkatkan kecekapan kerja? Beri justifikasi anda.
Given that the mean time taken for both workers is 4.6 minutes. Which worker should be selected to join the course to
improve the work efficiency? Justify your answer.
Pekerja A Pekerja B
Masa (minit) Titik tengah, x Worker A Worker B
x 2
Time (minutes) Midpoint, x
f fx2 f fx2
3.5 – 3.9 3.7 13.69 0 0 0 0
4.0 – 4.4 4.2 17.64 3 52.92 5 88.2
4.5 – 4.9 4.7 22.09 6 132.54 2 44.18
5.0 – 5.4 5.2 27.04 1 27.04 3 81.12
Jumlah/Total 10 212.5 10 213.5
Sisihan piawai/Standard deviation:

Pekerja A/Worker A: Pekerja B/Worker B:
Σfx 2
Σfx2 –2
σA = – x–2 σB = –x
Σf Σf
212.5 – 4.62 213.5 – 4.62
= =
10 10
= 0.3 minit/minute = 0.4359 minit/minute
Sisihan piawai bagi pekerja A lebih kecil daripada pekerja B. Ini menunjukkan pekerja A lebih cekap dan konsisten
dalam pemasangan alat elektronik tersebut. Oleh itu, pekerja B perlu dipilih untuk menyertai kursus bagi meningkatkan
kecekapan kerjanya.
The standard deviation for worker A is smaller than worker B. It shows that worker A is more efficient and consistent
in assembling the electronic items. Therefore, worker B should be selected to join the course in order to improve his work
efficiency.
128

2. Jadual di bawah menunjukkan pencapaian dua orang murid dalam lima ujian Sejarah. Min markah bagi
kedua-dua murid itu ialah 69.5%.
The table shows the achievements of two pupils in five History tests. The mean mark for both pupils is 69.5%.
Markah (%) Hanim Muthu

Marks (%)
51 – 60 2 1
61 – 70 0 2
71 – 80 2 1
81 – 90 1 1
Cikgu Azam perlu memilih seorang murid untuk menyertai satu pertandingan kuiz Sejarah dan seorang
murid lagi untuk menyertai Kem Kecemerlangan SPM. Tentukan siapakah yang layak dipilih untuk menyertai
dua program yang berbeza itu. Beri justifikasi anda.
Cikgu Azam needs to select a pupil to participate in a History quiz competition and another pupil to join Kem Kecemerlangan
SPM. Determine who is eligible to be selected to join the two different programmes. Justify your answer.
Markah (%) Titik tengah, x Hanim Muthu

x2
Marks (%) Midpoint, x f fx2 f fx2
51 – 60 55.5 3 080.25 2 6 160.5 1 3 080.25
61 – 70 65.5 4 290.25 0 0 2 8 580.5
71 – 80 75.5 5 700.25 2 11 400.5 1 5 700.25
81 – 90 85.5 7 310.25 1 7 310.25 1 7 310.25
Jumlah/Total 5 24 871.25 5 24 671.25
Sisihan piawai/Standard deviation:

Hanim: Muthu:
Σfx 2
Σfx2 –2
σHanim = – x–2 σMuthu = –x
Σf Σf
24 871.25 – 69.52 24 671.25 – 69.52
= =
5 5
= 12% = 10.198%
Sisihan piawai markah Muthu lebih kecil daripada Hanim. Muthu layak dipilih untuk menyertai pertandingan kuiz
Sejarah kerana pencapaiannya lebih konsisten. Oleh itu, Hanim akan dipilih untuk menyertai Kem Kecemerlangan
SPM.
The standard deviation of Muthu’s mark is smaller than Hanim’s. Muthu is eligible to be selected to participate in
History quiz competition because his achievement is more consistent. Therefore, Hanim will be selected to join
Kem Kecemerlangan SPM.
129 SP 7.2.3 TP 1 2 3 4 5 6


Solve the following problems. SP7.2.4 TP4 TP5 TP6
1. Jadual di bawah menunjukkan titik tengah bagi 2. Jadual di bawah menunjukkan taburan skor
satu set data mengenai taburan bilangan baju yang diperoleh sekumpulan peserta dalam satu
kurung yang dibeli secara atas talian oleh 10 orang pertandingan.
pensyarah wanita di sebuah kolej pada tahun The table shows the distribution of score obtained by
lepas. a group of participants in a competition.
The table shows the midpoints of a data set on the
Skor
distribution of number of baju kurung purchased via online 1 – 3 4 – 6 7 – 9 10 – 12 13 – 15
by 10 female lecturers in a college last year. Score
Kekerapan
Titik tengah 3y 4 10 y 3
3 a b c 15 Frequency
Midpoint
Bilangan pensyarah Min skor bagi peserta itu ialah 7.04.

Number of lecturers
2 1 4 1 2 The mean score of the participants is 7.04.
(a) Hitung nilai y.

(a) Cari nilai a, b dan c. Calculate the value of y.
Find the values of a, b and c.
(b) Berapakah jumlah bilangan peserta dalam
(b) Bina satu jadual kekerapan dengan menyatakan
pertandingan itu?
selang kelas bagi setiap titik tengah berikut. What is the total number of participants in the
Construct a frequency table by stating the class competition?
intervals for each of the midpoints.
[Petunjuk: Titik tengah kedua = Titik tengah
(a) Skor
pertama + Saiz selang kelas] x f fx
Score
[Hint: 2nd midpoint = 1st midpoint + Size of class interval]
(a) Katakan saiz selang kelas = y. 1–3 2 3y 6y

Let size of class interval = y. 4–6 5 4 20
a=3+y
b = a + y = (3 + y) + y = 3 + 2y 7–9 8 10 80
c = b + y = (3 + 2y) + y = 3 + 3y 10 – 12 11 y 11y
Maka/Thus,
15 = c + y 13 – 15 14 3 42
= (3 + 3y) + y Σf = 17 + 4y Σfx = 142 + 17y
15 = 3 + 4y a=3+3=6
12 = 4y b = 3 + 2(3) = 9 Min/Mean = 7.04
y=3 c = 3 + 3(3) = 12 Σfx
= 7.04
(b) Σf
Bilangan baju Bilangan
Titik 142 + 17y
kurung pensyarah = 7.04
tengah 17 + 4y
Number of baju Number of
Midpoint 142 + 17y = 7.04(17 + 4y)
kurung lecturers
11.16y = 22.32
2–4 3 2 y=2
5–7 6 1
(b) Jumlah bilangan peserta/Total number of participants,
8 – 10 9 4 Σf = 17 + 4(2)
= 25
11 – 13 12 1
14 – 16 15 2
130

PRAKTIS SPM

Kertas 2
A B C
Answer all the questions. For each question, choose only one answer. 7.1 S.38 – – –
7.2 – S.10(a), (b) – –
1. Jadual di bawah menunjukkan panjang 60 buah 3. Jadual di bawah menunjukkan jarak, dalam km,
lagu yang direkod dalam suatu studio rakaman. dari rumah ke sekolah bagi sekumpulan murid.
The table shows the lengths of 60 songs recorded in The table shows the distances, in km, from home to school
a recording studio. for a group of pupils.
Panjang lagu (saat) Bilangan lagu Jarak

1 – 2 3 – 4 5 – 6 7 – 8 9 – 10
Song length (seconds) Number of songs Distance (km)
151 – 165 6 Bilangan
murid 60 45 37 20 18
166 – 180 15 Number of
pupils
181 – 195 20
Hitung jumlah bilangan murid dengan jumlah jarak
196 – 210 13 rumah ke sekolah yang kurang daripada 6.5 km.
Calculate the number of pupils with the total distance from
211 – 225 5
home to school less than 6.5 km.
226 – 240 1 A 20 B 37
C 105 D 142
Cari min bagi data tersebut.
Find the mean for the data. 4. Rajah di bawah menunjukkan ogif bagi masa yang
A 178.88 diambil oleh sejumlah pelancong untuk melawat
B 187.75 sebuah taman.
The diagram shows an ogive of the time taken by a number
C 187.88
of tourists to visit a park.
D 188.75
Kekerapan longgokan
2.
49.5 59.5 69.5 79.5 89.5 99.5 109.5
Berdasarkan plot kotak di atas, pernyataan manakah 40

yang benar?
Based on the above box plot, which statement is true?
Median Bentuk taburan data 0

Median Distribution shape of data 10.5 15.5 20.5 25.5 30.5 35.5
Masa (minit)
Pencong ke kiri Time (minutes)
A 67.5 Left-skewed
Jika 50% daripada pelancong itu mengambil masa
Simetri selama 20.5 minit, hitung julat antara kuartil
B 84.0 Symmetry bagi masa, dalam minit, yang diambil oleh para
Pencong ke kanan pelancong.
C 75.0 If 50% of the tourists take 20.5 minutes, calculate the
Right-skewed
interquartile range for the time, in minutes, taken by the
Pencong ke kanan tourists.
D 90.0 A 90.0 B 8.0
Right-skewed
C 6.5 D 6.0
131

KERTAS 2
Bahagian A Jawapan/Answer:
69 916.25 – 103.04
1. Jadual di bawah menunjukkan jisim bagasi yang x– =
25
dibawa oleh penumpang bagi suatu penerbangan.
The table shows the masses of luggage carried by passengers = 51.9 kg
of a flight.
Jisim bagasi Bilangan penumpang

Mass of luggage (kg) Number of passengers
2–4 20
3.
5–7 28 Kekerapan longgokan
8 – 10 6
11 – 13 p
60
14 – 16 3
17 – 19 2 50
(a) Diberi min jisim bagasi ialah 6.25 kg. Cari 40

nilai p.
Given the mean of the masses of luggage is 6.25 kg. 30
Find the value of p. [3 markah/3 marks]
(b) Seterusnya, hitung varians bagi taburan itu. 20

Hence, calculate the variance of the distribution.
[3 markah/3 marks] 10
Jawapan/Answer:
(a) 20(3) + 28(6) + 6(9) + p(12) + 3(15) + 2(18) 0
5.5 10.5 15.5 20.5 25.5 30.5 35.5
59 + p
= 6.25
Berdasarkan ogif di atas, lengkapkan jadual yang
363 + 12p = 368.75 + 6.25p disediakan di ruang jawapan.
5.75p = 5.75 Based on the above ogive, complete the table provided in
p=1 the answer space. [4 markah/4 marks]
Jawapan/Answer:
Σfx2 – 2
(b) σ = 2
–x Selang Kekerapan Sempadan
Σf
3 141 kelas Kekerapan longgokan atas
= – (6.25)2 Class Frequency Cumulative Upper
60
interval frequency boundary
= 13.29 kg2
1–5 0 0 5.5
6 – 10 5 5 10.5
11 – 15 10 15 15.5
16 – 20 13 28 20.5
2. Diberi varians bagi jisim 25 buah kotak ialah
103.04 kg2 dan Σfx2 = 69 916.25. Hitung min jisim, 21 – 25 16 44 25.5
dalam kg, bagi kotak tersebut.
Given the variance of the masses of 25 boxes is 103.04 kg2
26 – 30 12 56 30.5
and Σfx2 = 69 916.25. Calculate the mean mass, in kg, 31 – 35 4 60 35.5
of the boxes. [3 markah/3 marks]
132

Bahagian B
4. Kekerapan Histogram di sebelah menunjukkan jisim bagi satu koleksi
Frequency batu-batan.
The histogram shows the masses of rocks collection.
12
(a) Berdasarkan histogram itu, lengkapkan jadual di ruang
jawapan.
10 Based on the histogram, complete the table in the answer space.
[3 markah/3 marks]
8
(b) Untuk ceraian soalan ini, gunakan kertas graf
yang disediakan di halaman 134. Menggunakan
6 2 cm kepada 10 kg pada paksi mengufuk dan 2 cm
kepada 1 unit pada paksi mencancang, lukis satu
4 poligon kekerapan bagi data tersebut.
For this part of question, use the graph paper provided page
134. Using a scale of 2 cm to 10 kg on the horizontal axis and
2 2 cm to 1 unit on the vertical axis, draw a frequency polygon
for the data. [4 markah/4 marks]
0 Jisim (kg) (c) Berdasarkan jawapan di (a) dan (b), hitung min dan
Mass (kg)
5.5
10.5
20.5
30.5
40.5
50.5
60.5
70.5
80.5
julat bagi data itu.

Based on the answers in (a) and (b), calculate the mean and
range for the data. [3 markah/3 marks]
Jawapan/Answer:
(a) Jisim (kg) Kekerapan Titik tengah

Mass (kg) Frequency Midpoint
1 – 10 0 5.5
11 – 20 1 15.5
21 – 30 4 25.5
31 – 40 7 35.5
41 – 50 11 45.5
51 – 60 8 55.5
61 – 70 5 65.5
71 – 80 4 75.5
81 – 90 0 85.5

Σfx2
(c) Min/Mean, x– =
Σf
1(15.5) + 4(25.5) + 7(35.5) + 11(45.5) + 8(55.5) + 5(65.5) + 4(75.5)
=
40
1 940
=
40
= 48.5 kg
Julat/Range = 75.5 – 15.5

= 60 kg
133

Kekerapan
Frequency
11
10
0
5.5 15.5 25.5 35.5 45.5 55.5 65.5 75.5 85.5
Jisim (kg)
Mass (kg)
134

5. Jadual di ruang jawapan menunjukkan elaun bulanan yang ditawarkan oleh 80 buah syarikat kepada
pelajar praktikal.
The table in the answer space shows the monthly allowance offered by 80 companies to practical student.

Complete the table. [3 markah/3 marks]
Menggunakan 2 cm kepada RM200 pada paksi mengufuk dan 2 cm kepada 10 syarikat pada paksi
mencancang, lukis satu ogif bagi data tersebut.
For this part of question, use the graph paper provided page 136.
Using a scale of 2 cm to RM200 on the horizontal axis and 2 cm to 10 companies on the vertical axis, draw an ogive
for the data. [4 markah/4 marks]
(c) Berdasarkan ogif yang dilukis di (b), cari
Based on the ogive drawn in (b), find
(i) julat antara kuartil, (ii) persentil ke-90.
the interquartile range, the 90th percentile.
[3 markah/3 marks]
Jawapan/Answer:
(a) Elaun (RM) Kekerapan Kekerapan longgokan Sempadan atas
Allowance (RM) Frequency Cumulative frequency Upper boundary
301 – 500 0 0 500.5

501 – 700 5 5 700.5
701 – 900 7 12 900.5
901 – 1 100 18 30 1 100.5
1 101 – 1 300 27 57 1 300.5
1 301 – 1 500 18 75 1 500.5
1 501 – 1 700 5 80 1 700.5

1
(c) (i) Kedudukan Q1/Position of Q1 = × 80 = 20
4
Q1 = RM1 000.50
1
Kedudukan Q3/Position of Q3 = × 80 = 60
4
Q3 = RM1 320.50
Julat antara kuartil/Interquartile range = Q3 – Q1
= RM1 320.50 – RM1 000.50
= RM320
(ii) Kedudukan P90/Position of P90 = 90 × 80

100
= 72
P90 = RM1 440.50
135

Kekerapan longgokan
80
Kedudukan/Position of P90
70
Kedudukan/Position of Q3
60
50
40
30
20
10
0
500.5 700.5 900.5 1 100.5 1 300.5 1 500.5 1 700.5
Praktis Ekstra
Elaun (RM)
Allowance (RM)
136 Praktis Ekstra

Pemodelan Matematik
BAB 8 Mathematical Modeling
8.1 Pemodelan Matematik Buku Teks: m.s. 228 – 234
Kenal pasti dan definisikan masalah dalam setiap persoalan berikut. Video
Identify and define each of the following problems. SP8.1.1 TP1
CONTOH
Tsu Chin memanaskan 2 liter air pada suhu 20°C dengan kadar pemanasan 10°C per minit. Berapakah masa
yang diperlukan untuk mendidihkan air itu?
Video
Tsu Chin heats up 2 litres of water at 20°C with a heating rate of 10°C per minute. How much time is needed to boil the water?
Dalam masalah ini, kita mengetahui suhu air dan kadar pemanasan.
Kadar pemanasan menunjukkan suhu air bertambah 10°C dalam setiap minit.
Kita perlu mencari tempoh masa yang diperlukan untuk mendidihkan air itu.
In this problem, we know the temperature of water and the heating rate.
The heating rate shows the temperature of water increased by 10°C in each minute.
We need to determine the time needed to boil the water.
1. Hafiz bertolak pada pukul 7.00 a.m. dari rumahnya ke Bandar Impian yang berjarak 120 km untuk
menghadiri suatu mesyuarat. Mesyuarat itu bermula pada pukul 8.30 a.m. Berapakah laju purata perjalanan
Hafiz supaya dia boleh tiba di Bandar Impian sebelum mesyuarat itu bermula?
Hafiz departs at 7.00 a.m. from his house to Bandar Impian which is 120 km away to attend a meeting. The meeting starts
at 8.30 a.m. What is the average speed of Hafiz’s journey so that he can reach Bandar Impian before the meeting starts?
Dalam masalah ini, kita mengetahui jarak, waktu bertolak dan waktu tiba di tempat mesyuarat.
Kita perlu mencari laju purata perjalanan Hafiz.
In this problem, we know the distance, departure time and arrival time at the meeting place.
We need to determine the average speed of Hafiz’s journey.
2. Aminah menyimpan RM300 setiap bulan. Selepas setahun, dia ingin menggunakan 70% daripada wang
simpanannya untuk membeli sebuah telefon pintar. Berapakah harga maksimum bagi telefon pintar yang
boleh dibelinya?
Aminah saves RM300 every month. After one year, she wants to spend 70% of her savings to buy a smartphone.
What is the maximum price of the smartphone can be bought by her?
Dalam masalah ini, kita mengetahui simpanan bulanan dan tempoh simpanan.
Harga telefon pintar tidak boleh melebihi 70% daripada simpanannya.
Kita perlu mencari jumlah wang yang diperuntukkan untuk membeli telefon pintar itu.
In this problem, we know the monthly saving and the time taken for savings.
The price of the smartphone cannot exceed 70% of her savings.
We need to determine the allocation to buy the smartphone.
137 SP 8.1.1 TP 1 2 3 4 5 6

Tentukan andaian dan pemboleh ubah dalam menyelesaikan setiap masalah berikut.
Determine the assumptions and variables in solving each of the following problems. SP8.1.1 TP2
CONTOH 1. Pei Rong ditawarkan kerja oleh dua buah syarikat.

Syarikat Theta menawarkan gaji permulaan
Terdapat dua buah syarikat bas ekspres, syarikat Alfa
RM2 500 sebulan dengan kenaikan tahunan
dan syarikat Beta, yang boleh dipilih oleh Amir untuk
sebanyak 6% daripada gaji pokok. Syarikat Zeta
pulang ke rumah dari universitinya. Bas syarikat Alfa
menawarkan gaji permulaan RM2 800 sebulan
bertolak pada pukul 9.00 a.m. manakala bas syarikat
dengan kenaikan tahunan sebanyak 4% daripada
Beta bertolak pada pukul 9.30 a.m. Laju purata bas
gaji pokok. Pei Rong telah merancang untuk bekerja
bagi syarikat Alfa dan syarikat Beta masing-masing
selama 5 tahun untuk mendapat pengalaman.
ialah 80 km j–1 dan 95 km j–1. Jika jarak di antara
Sekiranya kedua-dua syarikat itu menawarkan
rumah Amir dengan universiti ialah 250 km, bas
bidang kerja yang sama kepada Pei Rong, syarikat
syarikat manakah patut dipilihnya supaya dia dapat
manakah yang patut dipilihnya?
sampai awal di rumah? Pei Rong is offered a job by two companies. Theta company
There are two express bus companies, Alfa company and
offered an initial salary of RM2 500 per month with 6%
Beta company, can be chosen by Amir returns from his
yearly increment from the basic salary. Zeta company
university to home. The bus of Alfa company will depart at
offered an initial salary of RM2 800 per month with 4%
9.00 a.m. while the bus of Beta company departs at 9.30 a.m.
yearly increment from the basic salary. Pei Rong plans to
The average speeds of buses for Alfa company and Beta
work for 5 years to gain experience. If both companies
company are 80 km h–1 and 95 km h–1 respectively. If the
offered the same field of job to Pei Rong, which company
distance between Amir’s house and university is 250 km,
should be chosen by Pei Rong?
which bus company should be chosen by Amir so that
he can reach home earlier?
Andaian/Assumptions:
Andaian/Assumptions: • Tiada penamatan awal atau lanjutan untuk tempoh
• Kedua-dua bas bertolak dengan menepati masa. masa bekerja
Both buses depart on time. No early end or extended termination for working
• Kedua-dua bas tidak singgah di mana-mana tempat period
dalam perjalanan. • Kenaikan tahunan bagi gaji tidak berubah sepanjang
Both buses do not stop anywhere during the journey. tempoh 5 tahun itu.
• Kedua-dua bas mengekalkan laju purata sepanjang The yearly increment of salary does not change during
perjalanan. Jika tidak, rumus bagi masa perjalanan, the period of 5 years.
s • Jumlah gaji tahunan mulai tahun kedua ditentukan
t = v , menjadi tidak sah. oleh n = a(1 + p)t.
Both buses remain the average speed throughout the Amount of yearly salary since the second year can be
s determined by n = a(1 + p)t.
journey. Otherwise, the formula for the travel time, t = ,
v
will not be appropriate.
Pemboleh ubah/Variables: Pemboleh ubah/Variables:

t = masa perjalanan/travel time a = gaji bulanan pada tahun sebelumnya
v = laju purata/average speed monthly salary at the previous year
s = jarak perjalanan/travel distance t = tempoh masa bekerja dalam bulan
T = masa tiba rumah Amir/time to reach Amir’s house working period in months
p = peratusan kenaikan gaji
percentage of salary increment
n = jumlah gaji tahunan
total yearly salary during the working period
138

2. Sebuah kedai membuat promosi jualan keju. 3. Dalam kelas RBT, Cikgu Hasliza telah mengadakan
Sebungkus keju yang berjisim 3 kg dijual pada suatu permainan bagi mencetus minda muridnya.
harga RM13.50 dan sebungkus keju yang berjisim Dia menyuruh muridnya menggunakan seutas
5 kg dijual pada harga RM20.00. Nasuha ingin dawai untuk membina suatu rangka kotak berbentuk
membeli keju daripada kedai itu untuk membuat kuboid. Rangka kotak itu mempunyai tapak
kek keju untuk keluarganya. Dia memerlukan yang berbentuk segi empat sama dan isi padu
17 kg keju untuk membuat kek keju. Berapakah 64 cm3. Sesiapa yang menggunakan dawai paling
bungkusan bagi setiap jenis bungkusan keju mesti pendek untuk membentuk rangka kotak itu
dibeli oleh Nasuha supaya kos adalah minimum? akan menjadi pemenang. Loke berjaya menangi
A shop makes a promotion on the cheese prices. A packet permainan itu. Tentukan panjang dawai yang
of cheese with a mass of 3 kg is sold at RM13.50 and digunakan oleh Loke.
a packet of cheese with a mass of 5 kg is sold at RM20.00. In the RBT class, Cikgu Hasliza has held a mind-blowing
Nasuha wants to buy cheese from the shop to make game for her students. She asked the students to use a
cheese cakes for her family. If she needs 17 kg of cheese piece of wire to construct the frame of a cuboid-shaped
to make the cheese cakes, how many packets for each box. The frame of the box has a square base and a volume
type of packaging must be bought by Nasuha such that of 64 cm3. Whoever uses the shortest wire to construct the
the cost is minimal? frame will be the winner. Loke succeed to win the game.
Determine the length of wire used by Loke.
Andaian/Assumptions:
• Jumlah jisim keju yang dibeli oleh Nasuha mesti Andaian/Assumptions:
sekurang-kurangnya 17 kg. • Jumlah panjang bagi semua sisi rangka kotak adalah
The total mass of cheese bought by Nasuha must be sama dengan panjang dawai yang digunakan. Jika
at least 17 kg. tidak, rumus bagi panjang dawai, L = 8x + 4h, menjadi
• Tiada had bagi pembelian bilangan bungkusan keju tidak sah.
oleh setiap pelanggan dalam kedai itu. The total length of all sides of the box frame is equal
There is no limit for purchasing cheese packets by each to the length of wire used. Otherwise, the formula for
customer in the shop. the length of wire, L = 8x + 4h, will not be appropriate.
• Harga untuk setiap bungkusan keju promosi adalah • Isi padu kotak mestilah 64 cm3, iaitu x2h = 64.
tetap tanpa mengira bilangan bungkusan yang The volume of the box must be 64 cm3, that is
dibeli oleh Nasuha. Jika tidak, rumus bagi jumlah kos, x2h = 64.
k = mx + ny, menjadi tidak sah.
The price for each promotion cheese packet is fixed
no matter how many packets bought by Nasuha.
Otherwise, the formula for total cost, k = mx + ny,
will not be appropriate.
Pemboleh ubah/Variables:
m = bilangan bungkusan bagi 3 kg keju Pemboleh ubah/Variables:
number of 3 kg cheese packets x = panjang dan lebar tapak rangka kotak
n = bilangan bungkusan bagi 5 kg keju length and width of the box frame
number of 5 kg cheese packets h = tinggi rangka kotak/height of the box frame
x = harga bagi sebungkus keju yang berjisim 3 kg v = isi padu kotak/volume of the box
price for a packet of 3 kg cheese L = panjang dawai/length of the wire
y = harga bagi sebungkus keju yang berjisim 5 kg
price for a packet of 5 kg cheese
k = jumlah kos
total cost
139 SP 8.1.1 TP 1 2 3 4 5 6

Selesaikan setiap masalah berikut melalui pemodelan matematik.

Solve each of the following problems through mathematical modeling. SP8.1.2 TP3 TP4 TP5
CONTOH
Shamsuddin menjalankan suatu eksperimen untuk mengkaji hubungan antara suhu dan tekanan gas dalam
sebiji tayar kereta. Dia mendapati bahawa tekanan gas dalam tayar kereta ialah 240 kPa pada suhu 320 K.
Selepas memandu kereta itu dari Kahang ke Renggam, dia mengukur suhu tayar kereta dan mendapat bacaan
368 K. Berapakah tekanan gas dalam tayar itu?
Shamsuddin conducted an experiment to study the relationship between the temperature and gas pressure in a car tyre.
He found that the gas pressure in the car tyre was 240 kPa at the temperature of 320 K. After he drove the car from Kahang to
Renggam, he measured the temperature of the car tyre and obtained a reading of 368 K. What is the gas pressure in the tyre?
Mengenal pasti dan mendefinisikan masalah/Identifying and defining the problem:

• Kita mengetahui bahawa semakin tinggi suhu, semakin tinggi tekanan gas di dalam tayar kereta. Oleh itu,
tekanan gas berubah secara langsung dengan suhu tayar.
We know that the higher the temperature, the higher the gas pressure in the car tyre. Thus, the gas pressure varies directly
as the temperature of tyre.
• Tentukan tekanan gas di dalam tayar pada suhu 368 K.
Determine the gas pressure in the tyre at 368 K.
Membuat andaian dan mengenal pasti pemboleh ubah/Making assumptions and identifying the variables:
• Andaikan isi padu tayar tidak berubah dan tayar yang sama diukur suhu dan tekanan gas.
Assume the volume of tyre unchanged and the same tyre is to be measured the temperature and gas pressure.
• Katakan T = suhu dan P = tekanan gas.
Let T = temperature and P = gas pressure.
• P berubah secara langsung dengan T, maka P = kT dengan keadaan k ialah pemalar.
P varies directly as T, hence P = kT where k is a constant.
Mengaplikasi matematik untuk menyelesaikan masalah/Applying mathematics to solve problems:

Gantikan P = 240 dan T = 320 ke dalam P = kT.
Substitute P = 240 and T = 320 into P = kT.
240 = k(320)
240
k=
320
= 0.75
Maka/Thus, P = 0.75T
Apabila/When T = 368, P = 0.75(368) = 276.

Tekanan gas pada suhu 368 K ialah 276 kPa.
The gas pressure at 368 K is 276 kPa.
Menentusahkan dan mentafsir penyelesaian/Verifying and interpreting solutions:

Model fungsi linear P = 0.75T yang diperoleh adalah tidak sesuai digunakan untuk semua jenis tayar kerana
perbezaan isi padu tayar juga akan menyebabkan tekanan gas berubah. Misalnya, tayar dengan isi padu yang
lebih besar mempunyai tekanan gas yang lebih rendah. Maka, model fungsi linear ini tidak sesuai digunakan
untuk menyelesaikan masalah dalam dunia sebenar.
The linear function model P = 0.75T obtained is not suitable to be used for all types of tyres because the different in volume of
the tyre will cause the gas pressure changed. For example, the tyre with a larger volume has a lower gas pressure. Therefore,
this linear function model is not suitable to solve the real-world problems.
140

P
P = 0.75T
O T
Memurnikan model matematik/Refining the mathematical model:

Kita perlu memurnikan model ini dengan mempertimbangkan saiz tayar yang digunakan.
We need to refine the model by considering the sizes of tyres used.
Melaporkan dapatan/Reporting the findings:

Laporkan dapatan dalam bentuk penyelesaian masalah berdasarkan tafsiran penyelesaian.
Report the findings of the problem solving based on the interpretation of solutions.
1. Sebuah bank menawarkan pelan pemulangan wang tunai bagi kad kredit. Apabila pelanggan menggunakan
kad kredit untuk membuat bayaran, setiap transaksi akan menikmati manfaat pemulangan wang tunai
sebanyak 3% bagi jumlah perbelanjaan selepas RM100. Irwan telah menggunakan kad kredit untuk membeli
telefon pintar yang berharga RM800. Tentukan bayaran sebenar yang perlu dibuat oleh Irwan.
A bank offers a cash back plan on credit card. When customers use the credit card to make payment, each transaction
will enjoy a 3% cash back benefit on the amount of expenses after RM100. Irwan has used the credit card to purchase
a smartphone worth RM800. Determine the actual payment made by Irwan.

• Kita mengetahui bahawa terdapat 3% pemulangan bagi perbelanjaan selepas RM100.
We know that there is a 3% cash back for the expenses after RM100.
• Tentukan bayaran sebenar.
Determine the actual payment.
• Andaikan jumlah perbelanjaan perlu ditolak dengan jumlah pemulangan wang tunai.
Assume the amount of expenses need to be deducted by the amount of cash back.
• Katakan x = jumlah perbelanjaan dan y = bayaran sebenar.
Let x = amount of expenses and y = actual payment.
• Terdapat pemulangan wang tunai 3% selepas RM100 dan bayaran sebenar = jumlah perbelanjaan – 3% pemulangan
wang tunai. Maka, y = x – (x – 100) × 3%.
There is a 3% cash back after RM100 and the actual payment = amount of expenses – 3% cash back.
Thus, y = x – (x – 100) × 3%.
141

Daripada/From y = x – (x – 100) × 3%
3
y = x – (x – 100) ×
100
3
y=x– x+3
100
97
y= x+3
100
Gantikan x = 800 untuk mencari nilai y.
Substitute x = 800 to find the value of y.
97
y= (800) + 3 = 779
100
Bayaran sebenar/Actual payment = RM779

97
Model fungsi linear y = x + 3 yang diperoleh sesuai digunakan untuk setiap transaksi yang lebih daripada RM100
100
sahaja. Transaksi yang kurang daripada RM100 yang tidak mendapat manfaat pemulangan wang tunai perlu
dikecualikan daripada penggunaan model ini. Maka, model fungsi linear ini sesuai digunakan untuk menyelesaikan
masalah dalam dunia sebenar dengan syarat tiada had bagi perbelanjaan yang melebihi RM100.
97
The linear function model y = x + 3 obtained is suitable to be used for each transaction that exceed RM100 only.
100
The transaction less than RM100 does not benefit from cash back should be excluded from the use of this model.
Therefore, this linear function model is suitable to solve the real-world problems with the condition that there is
no limit for the expenses exceed RM100.
y
y = 97 x + 3
100
x
O

Kita perlu memurnikan model ini dengan mempertimbangkan had yang ditawarkan pada kad kredit.
We need to refine the model by considering the limit offered for the credit card.

Report the findings of the problem solving based on the interpretation of solutions
142

2. Nizam ingin membuat sebuah bingkai foto yang berbentuk segi empat tepat dengan luas 320 cm2. Diberi
bahawa panjang bingkai melebihi lebarnya sebanyak 4 cm. Berapakah ukuran bagi bingkai foto itu?
Nizam wants to make a rectangular photo frame with an area of 320 cm2. Given the length of the frame exceeds its width
by 4 cm. What is the measurement of the photo frame?

• Kita mengetahui bahawa luas bingkai foto ialah 320 cm2 dan panjangnya melebihi lebar sebanyak 4 cm.
We know that the area of the photo frame is 320 cm2 and length exceeds its width by 4 cm.
• Tentukan ukuran bingkai foto.
Determine the measurement of the photo frame.
• Katakan x = panjang bingkai foto, (x – 4) = lebar bingkai foto dan A = luas bingkai foto.
Let x = length of the photo frame, (x – 4) = width of the photo frame and A = area of the photo frame.
• Model matematik bagi luas bingkai foto ialah A = x(x – 4).
The mathematical model for the area of photo frame is A = x(x – 4).

Gantikan A = 320 ke dalam A = x(x – 4).
Substitute A = 320 into A = x(x – 4).
320 = x(x – 4)
320 = x2 – 4x
2
x – 4x – 320 = 0
(x + 16)(x – 20) = 0
x + 16 = 0 , x – 20 = 0
x = –16 x = 20
x > 0, Maka/Thus, x = 20.
Panjang/Length = 20 cm, Lebar/Width = 20 – 4 = 16 cm

Ukuran bingkai foto/Measurement of photo frame = 20 cm × 16 cm

Model fungsi kuadratik A = x(x – 4) yang diperoleh tidak dapat digunakan untuk semua jenis bingkai foto. Model ini
terhad kepada luas 320 cm2 dan panjang melebihi lebar sebanyak 4 cm. Maka, model fungsi kuadratik ini tidak sesuai
digunakan untuk menangani masalah yang melibatkan bingkai foto yang berlainan saiz.
The quadratic function model A = x(x – 4) obtained cannot be used for all types of photo frames. This model is limited
to the area of 320 cm2 and the length exceeds the width by 4 cm. Therefore, this quadratic function model is not suitable
to solve the problems involving different sizes of photo frames.

Dalam masalah ini, kita tidak dapat memurnikan model memandangkan syarat yang diberi adalah tetap dan terhad.
In this problem, we are not able to refine the model due to the condition given are fixed and limited.

Report the findings of the problem solving based on the interpretation of solutions.
143

3. Raju menyertai suatu pertandingan roket air. Jadual di bawah menunjukkan jarak mengufuk roket air dari
alat pelancar dan tinggi roket air yang sepadan.
Raju participates in a water rocket competition. The table shows the horizontal distance of water rocket from the launcher
and the corresponding height of the water rocket.
Jarak mengufuk dari alat pelancar, x (m) Tinggi, y (m)

Horizontal distance from launcher, x (m) Height, y (m)
0 0
6 24.0
10 33.33
18 36.0
25 20.83
30 0
Bagaimanakah Raju menggunakan data dalam jadual itu untuk menentukan tinggi maksimum roket airnya?
How does Raju use the data in the table to determine the maximum height of his water rocket?

• Bagaimana menentukan tinggi maksimum roket air?
How to determine the maximum height of the water rocket?
• Andaikan lintasan yang dilalui oleh roket air ialah suatu parabola.
Assume the trajectory travelled by the water rocket is parabolic.
• Dua pemboleh ubah yang terlibat ialah x = jarak mengufuk dan y = tinggi.
Two variables involved are x = horizontal distance and y = height.

• Tulis setiap pasangan jarak mengufuk dan tinggi dalam pasangan tertib y
(x, y).
Write each pair of horizontal distance and height in ordered pairs (x, y). 40
• Berdasarkan set pasangan tertib yang diperoleh, plot dan lukis satu graf
yang mewakili lintasan roket air.
Based on the set of ordered pairs obtained, plot and draw a graph 30
to represent the trajectory of the water rocket.
• Daripada graf, tentukan tinggi maksimum roket air.
From the graph, determine the maximum height of water rocket. 20
10
x
O 10 20 30
144

Bentuk graf adalah parabola. Maka, kita perlu menentukan fungsi kuadratik y = ax2 + bx + c bagi graf itu. Gantikan
tiga pasangan tertib (0, 0), (6, 24) dan (30, 0) ke dalam fungsi kuadratik itu untuk mencari nilai a, b dan c.
The shape of the graph is a parabola. So, we need to determine a quadratic function y = ax2 + bx + c for the graph.
Substitute three ordered pairs (0, 0), (6, 24) and (30, 0) into the quadratic function to find the values of a, b and c.
(0, 0) : 0 = a(0)2 + b(0) + c

c=0
(6, 24), c = 0 : 24 = a(6)2 + b(6)
36a + 6b = 24
6a + b = 4 …… ①
(30, 0), c = 0 : 0 = a(30)2 + b(30)
900a + 30b = 0
30a + b = 0 …… ②
② – ①: 24a = –4
1
a=–
6
1
Gantikan a = – ke dalam ①:
6
1
Substitute a = – into ①:
6
1
冢冣
6 – +b=4
6
–1 + b = 4
b=5
1
Maka, fungsi kuadratik ialah y = – x2 + 5x.
6
1
Thus, the quadratic function is y = – x2 + 5x.
6
1 2
Apabila/When x = 15, y = – (15) + 5(15)
6
= 37.5
Sama dengan tinggi maksimum yang diperoleh daripada graf, jadi jawapan adalah sah.
Equal to the maximum height obtained from the graph, so the answer is valid.

Dalam model ini, kita andaikan lintasan roket air ialah parabola yang tetap. Hal ini mungkin tidak benar kerana
lintasan yang dilalui oleh roket air pada setiap kali pelancaran adalah berbeza. Model baharu diperlukan untuk setiap
kali pelancaran roket air.
In this model, we assume the trajectory of the water rocket is a fixed parabola. This may not be true because the path
travelled by water rocket each time is different. A new model is needed for each launch of the water rocket.

Tulis suatu laporan penuh berdasarkan struktur rangka kerja pemodelan yang digunakan.
Write a full report according to the modeling framework structure used.
145 SP 8.1.2 TP 1 2 3 4 5 6

PRAKTIS SPM

Kertas 2
A B C
1. 3. Seorang ahli botani sedang mengkaji kadar

Kita perlu menentukan faktor lain yang pertumbuhan sejenis tumbuhan. Dia dapati tinggi
mempengaruhi keputusan eksperimen. tumbuhan itu meningkat 10% setiap tahun. Jika
We need to determine the other factors that will
affect the result of an experiment. tinggi tumbuhan itu pada tahun pertama ialah x cm,
model matematik manakah yang sesuai digunakan
Komponen pemodelan matematik manakah yang sebagai ketinggian tumbuhan itu?
berkaitan dengan pernyataan di atas? A botanist is studying the growth rate of a type of plant. He
Which of the following mathematics modeling components noticed that the height of the plant increases 10% every
related to the above statement? year. If the height of the plant in the first year is x cm, which
A Mengenal pasti dan mendefinisikan masalah mathematical model is suitable to be used as the height of
Identifying and defining the problem the plant?
B Membuat andaian dan mengenal pasti A Ketinggian, h = x(1.1)n – 1
, dengan n ialah
pemboleh ubah bilangan tahun
Making assumptions and identifying the variables Height, h = x(1.1)n – 1, where n is the number of years
C Mengaplikasi matematik untuk menyelesaikan B Ketinggian, h = x(1.1)n, dengan n ialah bilangan
masalah tahun
Applying mathematics to solve problems Height, h = x(1.1)n, where n is the number of years
D Melaporkan dapatan C Ketinggian, h = x + x(1.1)n, dengan n ialah
Reporting the findings bilangan tahun
Height, h = x + x(1.1)n, where n is the number of years
2. Rajah di bawah menunjukkan populasi sebuah D Ketinggian, h = x + x(1.1)n – 1, dengan n ialah
bandar dalam masa 9 tahun. bilangan tahun
The diagram shows the population of a town in 9 years. Height, h = x + x(1.1)n – 1, where n is the number of years
Populasi
Population
4. Seorang pengurus kedai buah menggunakan y = 12x
250 000 sebagai model matematik untuk menghitung harga
200 000 durian, dengan keadaan y ialah jumlah harga dan
x ialah jisim durian, dalam kg. Apakah kelemahan
150 000
bagi model matematik ini?
100 000 A fruit shop manager uses y = 12x as the mathematical
model to calculate the cost of durian such that y is the total
50 000
amount and x is the mass of durians, in kg. What is the
Tahun
0 Year
weakness of this mathematical model?
2011
2015
2012
2017
2013
A Fungsi linear tidak sesuai digunakan sebagai

2014
2016
2018
2019
model matematik.
Data di atas boleh dimodelkan sebagai The linear function is not suitable to be used as
The above data can be modeled as a mathematical model.
A suatu fungsi linear. B Nilai x tidak boleh diganti dengan nilai
a linear function. perpuluhan.
B suatu fungsi kuadratik. The value of x can not be substituted by decimal.
a quadratic function. C Nilai y tidak bergantung kepada jisim durian.
C suatu fungsi eksponen. The value of y does not depend on the mass of durians.
an exponential function. D Harga per kg bagi durian merupakan suatu nilai
D suatu fungsi salingan. berubah.
a reprocical function. The price per kg of the durians is a changing value.
146

KERTAS 2
Bahagian A
1. Isi padu sebuah belon udara panas ialah 80 m3 apabila udara di dalam belon dipanaskan ke 300°C. Berapakah
suhu udara dalam belon perlu dicapai supaya isi padun belon udara panas itu menjadi 100 m3?
The volume of a hot air balloon is 80 m3 when the air inside the balloon is heated to 300°C. What is the air temperature needed
such that the volume of the hot air balloon becomes 100 m3?
(a) Kenal pasti dan definisikan masalah di atas.
Identify dan define the problem. [2 markah/2 marks]
(b) Tentukan andaian yang perlu dibuat dan kenal pasti pemboleh ubah dalam menyelesaikan masalah di atas.
Determine the assumptions that need to be made and identify the variables in solving the problem. [3 markah/3 marks]
Jawapan/Answer:
(a) Diketahui isi padu dan suhu udara awal bagi belon udara panas.
Kita perlu mencari suhu akhir apabila isi padu belon ialah 100 m3.
We know that the initial volume and air temperature of the hot air balloon.
We need to find the final temperature when the volume of balloon is 100 m3.
(b) Andaian yang dibuat ialah isi padu udara panas berkadar terus kepada suhu udara dalam belon dan tekanan
udara panas adalah tetap sepanjang masa.
Pemboleh ubah tang terlibat ialah V = isi padu belon dan T = suhu udara panas.
Assumptions made are the volume of the hot air balloon is directly proportional to the air temperature inside the
balloon and the hot air pressure always constant all the time.
The variables involved are V = volume of the balloon and T = temperature of hot air.
Bahagian B
2. Sebuah farmasi ingin mengadakan suatu sistem ganjaran bulanan untuk jurujual yang menjual sejenis produk
kesihatan. Bagi jurujual yang menjual 3 botol produk kesihtan pertama akan memperoleh ganjaran 2% daripada
jualannya. Setiap kali bertambah lagi jualan 5 botol produk kesihatan yang berikutnya dalam bulan yang sama,
peratusan ganjaran meningkat 2%. Diberi bahawa peratusan ganjaran yang maksimum dalam sebulan ialah 30%.
Terbitkan satu model matematik untuk sistem ganjaran farmasi itu. Seterusnya tentukan bilangan botol produk yang
minimum perlu dijual dalam sebulan supaya seoang jurujual boleh memperoleh peratusan ganjaran yang maksimum.
A pharmacy intends to set up a monthly reward system for the salesman who sell a type of health product. Each time the next
5 bottles of health products are sold in the same month, the percentage of reward increased by 2%. It is given that the maximum
reward percentage in a month is 30%. Derive a mathematical model for the reward system of the pharmacy. Hence, determine the
minimum number of products that need to be sold in a month so that a salesman can gain the maximum percentage of reward.
[10 markah/10 marks]
Jawapan/Answer:
• Diketahui jualan 3 botol produk kesihatan pertama dapat 2% ganjaran, ganjaran bertambah 2% bagi jualan setiap
5 botol produk kesihatan yang berikutnya dan maksimum ganjaran ialah 30% sebulan.
We know that the first 3 bottles health products earn 2%, the reward increases 2% for every next 5 bottles health
products sales and the maximum reward is 30% per month.
• Terbitkan satu model matematik bagi sistem ganjaran.
Derive a mathematical model for the reward system.
• Andaikan perubahan harga produk kesihatan tidak mempengaruhi peratusan ganjaran.
Assume the change in price of the health product does not influence the percentage of reward.
• Pemboleh ubah yang terlibat ialah y = peratusan ganjaran dan x = bilangan produk kesihatan yang dijual.
The variables involved are y = the percentage of reward and x = the number of health products sold.
• Kita bina satu jadual untuk menentukan peratusan ganjaran bagi beberapa jualan produk kesihatan.
We construct a table to determine the percentage of reward for several health product sales.
147

Bilangan produk kesihatan yang dijual (botol) Peratusan ganjaran
Number of health product sold (bottles) Percentange of reward
3 2%
3+5=8 2% + 2% = 2(2%) = 4 %
3 + 5 + 5 = 3 + 2(5) = 13 2% + 2% + 2% = 3(2%) = 6 %
3 + 5 + 5 + 5 = 3 + 3(5) = 18 2% + 2% + 2% + 2% = 4(2%) = 8%
3 + 5 + 5 + 5 + 5 = 3 + 4(5) = 23 2% + 2% + 2% + 2% + 2% = 5(2%) = 10%
3 + (n – 1)(5), n = 1, 2, 4, 5, … n(2%), n = 1, 2, 3, 4, 5, …
Daripada jadual itu, kita boleh terbit suatu model matematik berdasarkan pola yang diperoleh.
From the table, we can derive a mathematical model based on the pattern obtained.
Katakan x = bilangan produk kesihatan yang dijual. Katakan y = peratusan ganjaran.
Let x = number of health products sold. Let y = percentage of reward.
Jadi/Then, 3 + (n – 1)(5) = x Jadi/Then, y = n(2%)
3 + 5n – 5 = x
y = x + 2 (2%)
5n – 2 = x 5
5n = x + 2 2x +4 %
y=
n= x+2 5
5
Maka, model matematik ialah y = 2x + 4 %.
5
Thus, the mathematical model is y = 2x + 4 %.
5
Bagi mendapat 30% ganjaran,
To gain 30% of reward,
30% = 2x + 4 %
5
150 = 2x + 4
2x = 146
x = 73
Seorang jurujual yang menjual sekurang-kurangnya 73 botol produk kesihatan akan memperolehi peratusan ganjaran
yang maksimum 30%.
A salesman who sells at least 73 bottles of the health products will gain the maximum percentage of reward 30%.
Model matematik yang diperoleh merupakan suatu fungsi linear y = 2x + 4 . Model ini mempunyai kekangan apabila
5
nilai x melebihi 73 kerana nilai maksimum bagi y ialah 30 sahaja. Namun, model matematik ini sesuai digunakan
bagi julat nilai x ⭐ 73.
The mathematical model obtained is a linear function y = 2x + 4 . This model has a constraint when the value of x exceeds
5
73 because the maximum value of y is 30 only. However, this mathematical model is suitable to be used for the range
of values of x ⭐ 73.

Dalam masalah ini, kita boleh memurnikan model matematik ini dengan menyatakan syarat-syaratnya, iaitu nilai y
Praktis Ekstra
merupakan suatu integer dengan nilai maksimum 30 dan nilai maksimum bagi x ialah 73. Bagi nilai x ⭓ 73, nilai y
akan ditetapkan kepada 30.
In this problem, we can refine the mathematical model by state the conditions, that are the value of y is an integer with
a maximum value of 30 and the maximum value of x is 73. For x ⭓ 73, the value of y will be fixed to 30.
Tulis suatu laporan penuh berdasarkan struktur rangka kerja pemodelan yang digunakan.
Write a full report according the modeling framework structure used.
148 Praktis Ekstra

PRAKTIS SPM KERTAS 2 (Bahagian C)
1. Harga sepeket tomato dan sepeket ubi kentang yang dijual di sebuah pasar raya masing-masing ialah
RM4 dan RM5. Puan Rohana ialah seorang pemilik restoran. Dia membeli 29 peket tomato dan ubi kentang
dengan jumlah harga RM125.
The prices of a packet of tomatoes and a packet of potatoes sold in a supermarket are RM4 and RM5 respectively. Puan Rohana
is a restaurant owner. She buys 29 packets of tomatoes and potatoes with a total price of RM125.
(a) Menggunakan kaedah matriks, hitung bilangan peket tomato dan bilangan peket ubi kentang yang dibeli oleh
Puan Rohana.
Using the matrix method, calculate the number of packets of tomatoes and number of packets of potatoes bought by
Puan Rohana. [4 markah/4 marks]
Jawapan/Answer:
(a) Katakan Puan Rohana membeli p peket tomato dan q peket ubi kentang.
Let Puan Rohana buys p packets of tomatoes and q packets of potatoes.
p + q = 29
4p + 5q = 125

1 1 p
4 5 q
=
29
125
q = 5 –1 4 –45 –11 125

p 29
=
20
9
p = 20, q = 9
Puan Rohana membeli 20 peket tomato dan 9 peket ubi kentang.
Puan Rohana buys 20 packets of tomatoes and 9 packets of potatoes.
(b) Puan Rohana menggunakan 13 peket tomato dan ubi kentang untuk memasak kari. Bilangan peket
ubi kentang yang digunakan oleh Puan Rohana adalah 5 peket lebih daripada bilangan peket tomato
yang digunakan olehnya.
Puan Rohana uses 13 packets of tomatoes and potatoes to cook curry. The number of packets of potatoes used by
Puan Rohana is 5 packets more than the number of packets of tomatoes that she uses.
(i) Menggunakan pemboleh ubah yang sesuai, bentuk satu persamaan linear dalam satu pemboleh ubah
untuk mewakili situasi di atas.
Using the appropriate variable, form a linear equation in one variable to represent the above situation.
(ii) Selesaikan persamaan yang dibentuk di (b)(i). Seterusnya, tentukan bilangan peket tomato dan bilangan
peket ubi kentang yang digunakan oleh Puan Rohana.
Solve the equation formed in (b)(i). Hence, determine the number of packet of tomatoes and the number of packets of
potatoes used by Puan Rohana.
[3 markah/3 marks]
Jawapan/Answer:
(b) (i) Katakan Puan Rohana menggunakan x peket tomato.
Let Puan Rohana uses x packets of tomatoes.
x + (x + 5) = 13
(ii) x + (x + 5) = 13
2x = 8
x=4
Puan Rohana menggunakan 4 peket tomato dan 9 peket ubi kentang untuk memasak kari.
Puan Rohana uses 4 packets of tomatoes and 9 packets of potatoes to cook curry.
149
09 BK 2023 MATHS TG5-BAH C(NG)-Madi F1.indd 149 10/11/2022 10:58 PM

(c) Puan Rohana menimbang jisim setiap tomato di dalam peket P dan Q. Jisim tomato, dalam g, adalah seperti
yang ditunjukkan di bawah.
Puan Rohana weighs the mass of each tomato in packets P and Q. The masses of the tomatoes, in g, are as shown below.
Peket P/Packet P:
56 57 57 58 60 60 62 63 63 64
Peket Q/Packet Q:
57 57 58 59 59 61 61 62 63 63
(i) Hitung min dan sisihan piawai bagi jisim tomato dalam peket P dan peket Q.
Calculate the mean and standard deviation of the masses of tomatoes in packet P and packet Q.
(ii) Jisim tomato di dalam peket manakah yang lebih konsisten? Beri justifikasi anda.
The masses of tomatoes in which packet of tomatoes is more consistent? Justify your answer.
[5 markah/5 marks]
Jawapan/Answer:
(c) (i) Peket P/Packet P:
56 + 57 + 57 + 58 + 60 + 60 + 62 + 63 + 63 + 64 600
Min/Mean = = = 60 g
10 10
Sisihan piawai/Standard deviation
562 + 2 × 572 + 582 + 2 × 602 + 622 + 2 × 632 + 642
= – 602 = 2.76 g
10
Peket Q/Packet Q:
57 + 57 + 58 + 59 + 59 + 61 + 61 + 62 + 63 + 63 600
Min/Mean = = = 60 g
10 10
2 × 572 + 582 + 2 × 592 + 2 × 612 + 622 + 2 × 632
= – 602 = 2.19 g
10
(ii) Peket Q kerana nilai sisihan piawainya lebih kecil.
Packet Q because its standard deviation is smaller.
(d) Setelah menimbang jisim tomato peket P dan peket Q di (c), Puan Rohana mendapati dua biji tomato di dalam
peket P telah busuk. Dia mengeluarkan dua biji tomato busuk itu daripada peket P. Kemudian, dia memasukkan
semua tomato yang tinggal daripada peket P dan semua tomato daripada peket Q ke dalam sebuah bakul. Sebiji
tomato dikeluarkan secara rawak daripada bakul itu. Diberi kebarangkalian mendapat sebiji tomato busuk ialah
1
. Hitung bilangan tomato busuk yang terdapat di dalam peket Q.
6
After weighing the masses of tomatoes in packet P and packet Q in (c), Puan Rohana found that two tomatoes in packet P
are rotten. She takes out the two rotten tomatoes from packet P. Then, she puts all the remaining tomatoes from packet P and
all the tomatoes from packet Q into a basket. A tomato is drawn at random from the basket. Given the probability of getting
1
a rotten tomato is . Calculate the number of rotten tomatoes in packet Q. [3 markah/3 marks]
6
Jawapan/Answer:
(d) Katakan peket Q mengandungi n biji tomato busuk.
Let packet Q contains n rotten tomatoes.
n 1
=
18 6
n=3
Maka, terdapat 3 biji tomato busuk di dalam peket Q.
Thus, there are 3 rotten tomatoes in packet Q.
150

2. Khairul ialah seorang pelumba basikal amatur. Dia mengadakan latihan berbasikal setiap hari Ahad.
Khairul is an amateur cyclist. He conducts cycling training every Sunday.
(a) Jarak (km) Rajah 1 ialah graf jarak-masa bagi perjalanan basikal Khairul
Distance (km) pada pada suatu hari Ahad tertentu.
Diagram 1 is the distance-time graph of Khairul’s bicycle journey on
62
a certain Sunday.
(i) Nyatakan tempoh masa, dalam jam, Khairul berehat
seketika.
30
State the duration of time, in hour, Khairul rests.
(ii) Hitung laju purata, dalam km j‒1, perjalanannya.

Masa (jam) Calculate the average speed, in km h–1, of his journey.
O 1.2 1.4 3.0 Time (hours)
[3 markah/3 marks]
Rajah 1/Diagram 1
Jawapan/Answer:
(a) (i) 0.2 jam/hour
(ii) Laju purata/Average speed

62
=
3
2 2
= 20 km j–1 atau/or 20 km h–1
3 3
(b) Rajah 2 ialah carta pai yang menunjukkan pengambilan

karbohidrat, protein dan lemak oleh Khairul pada hari Ahad
Protein Lemak
itu. Diberi jumlah kalori yang diambil oleh Khairul pada hari
Protein Fat Ahad itu ialah 3 000 kalori dan pengambilan karbohidrat
Lain-lain adalah sebanyak 1 650 kalori. Beza antara sudut sektor bagi
Others pengambilan protein dan lemak ialah 6°. Hitung sudut sektor
Karbohidrat yang mewakili pengambilan lemak.
Carbohydrate 2°
Diagram 2 is a pie chart showing Khairul’s carbohydrate, protein and
fat intake on that Sunday. Given Khairul’s total calory intake on that
Sunday is 3 000 calories and his carbohydrate intake is 1 650 calories.
The difference in angle of sector between protein intake and fat intake
Rajah 2/Diagram 2
is 6°. Calculate the angle of the sector representing fat intake.
[4 markah/4 marks]
Jawapan/Answer:
(b) Sudut sektor yang mewakili pengambilan karbohidrat
Angle of the sector representing carbohydrate intake
1 650
= × 360°
3 000
= 198°
Jumlah sudut sektor yang mewakili pengambilan protein dan lemak
Total angle of the sectors representing protein intake and fat intake
= 360° ‒ 198° ‒ 2°
= 160°
Sudut sektor yang mewakili pengambilan lemak
Angle of the sector representing fat intake
160° – 6°
=
2
= 77°
151
09 BK 2023 MATHS TG5-BAH C(NG)-Madi F1.indd 151 09/02/2023 9:03 AM

(c) Khairul dan kawannya, Akmal, menjalankan latihan berbasikal bersama. Rajah 3(a) menunjukkan jarak
mencancang aras mata Khairul dan aras mata Akmal dari tanah. Rajah 3(b) menunjukkan kedudukan titik
P, titik Q dan seketul batu, R.
Khairul and his friend, Akmal, conduct the cycling training together. Diagram 3(a) shows the vertical distance of the eye level
of Khairul and Akmal from the ground. Diagram 3(b) shows the positions of point P, point Q and a rock, R.
1.4 m 1.5 m
Khairul Akmal
Rajah 3(a)/Diagram 3(a)
Khairul
P
Batu/Rock, R
6m
Akmal
Q
Rajah 3(b)/Diagram 3(b)
Khairul dan Akmal masing-masing melalui titik P dan titik Q pada masa yang sama. Jarak mencancang
aras mata Khairul dan Akmal masing-masing berkurang sebanyak 0.15 m dan 0.05 m ketika melalui titik
P dan Q. Diberi P, Q dan R membentuk satu segi tiga sama kaki dengan keadaan ∠PRQ = 34° dan jarak R
dari P dan dari Q adalah sama. Hitung beza sudut tunduk R dari aras mata Khairul ketika berada di P dan
dari aras mata Akmal ketika berada di Q.
Khairul and Akmal pass through point P and point Q respectively at the same time. The vertical distances of the eye level of
Khairul and Akmal decrease by 0.15 m and 0.05 m respectively when passing through points P and Q. Given P, Q and R form
an isosceles triangle where ∠PRQ = 34° and the distance of R from P and distance of R from Q are the same. Calculate the
difference in angle of depression of R from Khairul’s eye level when he is at P and from Akmal’s eye level when he is at Q.
[3 markah/3 marks]
152

Jawapan/Answer:
3
(c) sin 17° = P
PR
3m
PR = 10.26 m
17° R
Jarak mencancang aras mata Khairul ketika melalui titik P

Vertical distance of Khairul’s eye level when passing through point P
= 1.4 ‒ 0.15
= 1.25 m
Sudut tunduk R dari aras mata Kairul ketika dia berada di titik P
Angle of depression of R from Akmal’s eye level when he is at P
= tan–1 1.25
10.26 1.25 m
P 10.26 m R
= 6.95°
Jarak mencancang aras mata Akmal ketika melalui titik Q

Vertical distances of Akmal’s eye level when passing through point Q
= 1.5 ‒ 0.05
= 1.45 m
Sudut tunduk R dari aras mata Akmal ketika dia berada di titik Q
Angle of depression of R from Akmal’s eye level when he is at Q

1.45 1.45 m
= tan–1
10.26 R
= 8.04° Q 10.26 m
Beza sudut tunduk R dari aras mata Khairul ketika berada di P dan dari aras mata Akmal ketika berada di Q
Difference in angle of depression of R from Khairul’s eye level when he is at P and from Akmal’s eye level when he
is at Q
= 8.04° ‒ 6.95°
= 1.09°
153

(d) Khairul menggunakan tayar jenama M dan jenama N. Laju purata basikal Khairul menggunakan tayar
jenama M dan jenama N telah dicatatkan seperti yang ditunjukkan dalam Jadual 1.
Khairul uses tyres of brand M and brand N. The average speed of Khairul’s bicycle using tyres of brand M and brand N have
been recorded as shown in Table 1.
Laju purata (km j–1)

Average speed (km h–1)
Jenama
Latihan
Brand
Training
1 2 3 4 5
M 20.8 21.5 21.3 21.7 22.2
N 21.8 21.6 21.4 20.9 21.8
Jadual 1/Table 1
Berdasarkan Jadual 1, tayar jenama yang manakah lebih sesuai untuk Khairul? Justifikasi jawapan anda.
Based on Table 1, which brand of tyre is more suitable for Khairul? Justify your answer. [5 markah/5 marks]
Jawapan/Answer:
(d) Jenama M/Brand M:
20.8 + 21.5 + 21.3 + 21.7 + 22.2
Min/Mean =
5
107.5
=
5
= 21.5 km j–1
21.5 km h–1

20.82 + 21.52 + 21.32 + 21.72 + 22.22
= – 21.52
5
= 0.46 km j–1
0.46 km h–1
Jenama N/Brand N:
Min/Mean = 21.8 + 21.6 + 21.4 + 20.9 + 21.8
5
= 21.5 km j–1
21.5 km h–1
21.82 + 21.62 + 21.42 + 20.92 + 21.82
Sisihan piawai/Standard deviation = – 21.52
5
= 0.33 km j–1
0.33 km h–1
Laju purata basikal Khairul adalah sama apabila menggunakan tayar jenama M dan jenama N tetapi prestasi
Khairul lebih konsisten apabila menggunakan tayar jenama N sebab nilai sisihan piawai adalah lebih kecil.
Maka, tayar jenama N lebih sesaui unuk Khairul.
The average speed of Khairul’s bicycle is the same when using brand M and brand N tyres but Khairul’s performance
is more consistent when using brand N tyres because the standard deviation value is smaller. Thus, brand N tyres
are more suitable for Khairul.
154
09 BK 2023 MATHS TG5-BAH C(NG)-Madi F1.indd 154 03/01/2023 9:01 AM

KERTAS MODEL SPM
KERTAS 1 [40 markah] Masa: 1 jam 30 minit
Kertas peperiksaan ini mengandungi 40 soalan. Jawab semua soalan. Bagi setiap soalan, pilih satu
jawapan sahaja. Rajah yang mengiringi soalan adalah tidak dilukis mengikut skala kecuali dinyatakan.
This question paper consists of 40 questions. Answer all the questions. For each question, choose only one answer.
The diagrams provided in the questions are not drawn to scale unless stated.
Versi Digital
1. Ghazali membuat tuntutan insurans motornya.
Tuntutan tersebut mengandungi kerosakan kereta 4. Ungkapkan 2 150 megabait dalam bentuk piawai.
Express 2 150 megabytes in standard form.
miliknya, kerosakan kereta pihak ketiga dan
kecederaan pihak ketiga. Nyatakan polisi insurans (1 megabait/megabyte = 106)
motor yang mungkin telah dibeli oleh Ghazali. A 2.15 × 103 bait/bytes
Ghazali made his motor insurance claim. The claim includes B 2.15 × 106 bait/bytes
his car damage, third-party car damage and third-party C 2.15 × 109 bait/bytes
KERTAS MODEL SPM (Edisi Murid dalam Kod QR.)

injuries. State the possible motor insurance policy purchased D 2.15 × 1012 bait/bytes
by Ghazali.
A Polisi lengkap 5. Rajah 1 menunjukkan suatu graf dengan enam
Complete policy bucu.
Diagram 1 shows a graph with six vertices.
B Polisi pihak ketiga
Third party policy v1
C Polisi komprehensif v2
Comprehensive policy
D Polisi pihak ketiga, kebakaran dan kecurian v3 v6
Third party policy, fire and theft policy
v4
v5
2. Antara penyataan berikut, yang manakah mewakili
satu titik yang sentiasa berjarak sama dengan satu Rajah 1/Diagram 1
titik yang lain? Antara berikut, yang manakah subgraf bagi graf itu?
Which of the following statements represents a point that is
Which of the following is a subgraph of the graph?
always equidistant from another point?
A B v1
A Seorang kanak-kanak yang sedang bermain v1
gelongsor. v3 v2
A child who is playing with a slide.
B Ahmad berjoging selari dengan barisan rumah v2 v5 v3 v6
jirannya.
Ahmad jogged parallel to the row of his neighbours’
v4 v4
houses.
v6 v5
C Pergerakan kipas siling.
The movement of a ceiling fan. C v1 D v1
D Air menitis daripada pili air. v3 v2
Water is dripping from a tap.
v4 v4 v5
3. Bundarkan 0.009983 kepada dua angka bererti. v2
Round off 0.009983 to two significant figures.
v6 v3
A 0.0099
B 0.009900 v5 v6
C 0.01
D 0.010
155
10 BK 2023 MATHS TG5-KERTAS MODEL(NG)-Madi F1.indd 155 27/10/2022 8:32 AM

6. Rajah 2 menunjukkan graf suatu fungsi kuadratik. 9. Diberi w berubah secara langsung dengan kuasa
Diagram 2 shows the graph of a quadratic function. tiga x dan secara songsang dengan punca kuasa
Paksi simetri tiga y. Hubungan antara w, x dan y ditulis sebagai
Axis of symmetry w = kxayb, dengan k ialah pemalar. Hitung nilai
f(x)
x=5 a + b.
Given w varies directly as the cube of x and inversely as the
cube root of y. The relationship between w, x and y is written
as w = kxayb, where k is a constant. Calculate the value
of a + b.
1
A 3
2
x
O
2 p 2
B 2
3
Rajah 2/Diagram 2 2
C –2
Tentukan nilai p. 3
Determine the value of p. 1
D –3
A 3 3
B 4
C 6
D 8 10. Rajah 4 menunjukkan dua trapezium, ABCD dan
PQRS, dilukis pada grid segi empat sama.
Diagram 4 shows two trapeziums, ABCD and PQRS, drawn
7. Ungkapkan 6(84) + 3(82) + 3(8) + 4 sebagai nombor on a grid of squares.
dalam asas lapan.
Express 6(84) + 3(82) + 3(8) + 4 as a number in base eight.
Q R
A 60348
B 63408
C 603048
D 603348
B C
8. Rajah 3 menunjukkan graf laju-masa bagi gerakan X
Haziq.
Diagram 3 shows the speed-time graph of Haziq’s motion. P S
A Y D
Laju (m s–1)
Speed (m s–1) Rajah 4/Diagram 4
Diberi bahawa ABCD ialah imej bagi PQRS di

B E bawah satu pembesaran. Cari pusat dan faktor skala
pembesaran itu.
It is given that ABCD is the image of PQRS under
C D
an enlargement. Find the centre and scale factor of
the enlargement.
A Masa (s)
0 Time (s) Pusat pembesaran Faktor skala
Centre of enlargement Scale factor
Rajah 3/Diagram 3
1
Bahagian manakah bagi graf itu menunjukkan A X
3
bahawa Haziq bergerak dengan pecutan sifar?
Which part of the graph shows that Haziq moves with B X 3
a zero acceleration?
1
A DE C Y
3
B CD
C BC D Y 3
D AB
156

11. Rajah 5 menunjukkan suatu graf terarah bagi 14. Dalam Rajah 6, PQ adalah selari dengan ST.
sebuah model lalu lintas. In Diagram 6, PQ is parallel to ST.
Diagram 5 shows a directed graph of a traffic model. Q
P 110 K P
x2 x3 145°
L T
x1 x4
R
100 m° 110°
100
S
M 150 N
Rajah 6/Diagram 6
Rajah 5/Diagram 5
Hitung nilai m.
Tentukan jumlah pengaliran kenderaan bagi Calculate the value of m.
x1 dan x3. A 255 B 252
Determine the total flow of vehicles for x1 and x3.
C 225 D 222
A 50
B 60 15. Rajah 7 menunjukkan satu bulatan unit.

C 140 Diagram 7 shows a unit circle.
D 190 y
12. Jadual 1 menunjukkan bilangan bucu dan bilangan S

tepi dalam suatu graf lengkap. 110°
Table 1 shows the number of vertices and number of edges
x
in a complete graph. O
Bilangan bucu Bilangan tepi

Number of vertices Number of edges
2 1 Rajah 7/Diagram 7
3 3 Cari koordinat titik S.

Find the coordinates of point S.
4 6 A (–0.64, 0.77)
B (–0.50, 0.87)
5 10 C (–0.34, 0.94)
6 15 D (–0.17, 0.98)
Jadual 1/Table 1
16. Dalam Rajah 8, PQRST ialah sebuah pentagon
Berdasarkan Jadual 1, tentukan bilangan tepi bagi sekata dan STVU ialah sebuah sisi empat. RSU ialah
satu graf dengan 10 bucu. garis lurus.
Based on Table 1, determine the number of edges for In Diagram 8, PQRST is a regular pentagon and STVU is
a graph with 10 vertices. a quadrilateral. RSU is a straight line.
A 36 P V
B 45
125°
C 55 86°
Q
D 60 T
13. Hitung beza antara 4135 dengan 325. Nyatakan x°

R U
jawapan dalam asas sepuluh. S
Calculate the difference between 4135 and 325. State the
Rajah 8/Diagram 8
answer in base ten.
A 8610 Hitung nilai x.
B 9110 Calculate the value of x.
C 9610 A 53 B 55
D 33110 C 75 D 94
157

17. Rajah 9 menunjukkan sebuah sisi empat kitaran 21. Permudahkan:
PQRS. NST ialah tangen kepada bulatan itu di titik S. Simplify:
Diagram 9 shows a cyclic quadrilateral PQRS. NST is (x – y)2 – 4x(y – 2x)
a tangent to the circle at point S.
Q
A 9x2 – 6xy + y2
P
B 9x2 + 5xy + y2
100º C 8x2 + 5xy + y2
xº D 7x2 – 6xy + y2
R 40º 22. Dalam Rajah 11, JKLMNP ialah sebuah heksagon

sekata dan JONP ialah sebuah rombus.
N S T In Diagram 11, JKLMNP is a regular hexagon and JONP is
Rajah 9/Diagram 9 a rhombus.
Hitung nilai x. M
Calculate the value of x.
A 40 L N
B 50 y°
C 60 O
D 80
K P
x°
18. Diberi v( w – 3) = v – 2 w , maka w =
Given that v( w – 3) = v – 2 w , then w = J
2
v –9 Rajah 11/Diagram 11
A
v2 – 4
4v Hitung nilai x + y.
B Calculate the value of x + y.
(v + 2)2
v–3 2 A 270 B 290
C
v–2 C 300 D 330
4v 2
D
v+2 23. Cari integer terkecil bagi p yang memuaskan
ketaksamaan –3 ⬍ 9 – 2p ⬍ 4.
Find the smallest integer of p that satisfies the inequalities
19. Diberi 9(x + 2) = 5x – 18, hitung nilai x. –3 ⬍ 9 – 2p ⬍ 4.
Given that 9(x + 2) = 5x – 18, calculate the value of x.
A 1 B 2
A –36
C 3 D 4
B –18
C –9
D 5 24. 1 8
4 –12 16
–4 – 2
–4
–2
1
+
–1
–3
2 =
–7
20. Rajah 10 menunjukkan gambar rajah Venn dengan
set semesta, ξ = P 艛 Q 艛 R.
A –1
–2
3
4 B –1
–2
0
–4
Diagram 10 shows a Venn diagram with the universal set,
ξ = P 艛 Q 艛 R. C –1
–2
3
–4 D –12 3
–4
R P
Q 25. Hitung nilai x dan nilai y bagi persamaan linear
A B C D berikut:
Calculate the values of x and y for the following simultaneous
linear equations:
3x – 7y = 13
Rajah 10/Diagram 10 3x – 14y = –1
A x = –2, y = –9
Antara rantau A, B, C dan D, yang manakah
B x = –1.5, y = –4.5
mewakili set (P 傽 R)⬘ 傽 Q?
Which of the regions, A, B, C or D, represents set C x = 1.5, y = 4.5
(P 傽 R)⬘ 傽 Q? D x = 9, y = 2
158

29. Plot titik dalam Rajah 14 menunjukkan panjang,
26. Diberi bahawa 3 [y
x –6] = –20
12

–18 . Hitung
–30 dalam cm, bagi 20 utas tali di dalam sebuah kotak.
nilai x dan nilai y. The dot plot in Diagram 14 shows the lengths, in cm,
of 20 ropes in a box.
It is given that 3x [y –6] =
12
–20 –18
–30
. Calculate the
values of x and y.
A x = 5, y = 1 B x = 5, y = 4 42 44 46 48 50 52 54
4
Panjang tali (cm)
C x = 4, y = 5 D x = 5, y = 1 Length of rope (cm)
4
Rajah 14/Diagram 14
27. Rajah 12 menunjukkan sebuah bulatan yang
berpusat O. PQ dan RQ ialah tangen kepada Diberi 70% daripada tali itu adalah sekurang-
bulatan itu. kurangnya x cm. Hitung nilai x.
Diagram 12 shows a circle with centre O. PQ and RQ are Given 70% of the ropes is at least x cm. Calculate the value
tangents to the circle. of x.
A 46 B 47

P C 48 D 49
30. Rajah 15 menunjukkan lantai sebuah bilik yang

220° O 2x° Q berbentuk segi empat tepat.
Diagram 15 shows the floor of a rectangular room.
R
3.5 m
Rajah 12/Diagram 12
Hitung nilai x. 5.2 m

Calculate the value of x.
Rajah 15/Diagram 15
A 20 B 40
C 110 D 140 Hitung perimeter, dalam cm, bagi lukisan berskala
lantai bilik itu yang dilukis dengan skala 1 : 50.
Calculate the perimeter, in cm, of the scale drawing of the
28. Dalam Rajah 13, PQ ialah garis lurus dengan floor of the room drawn with a scale of 1 : 50.
kecerunan 1 . A 8.7 B 17.4
3
1
C 18.2 D 34.8
In Diagram 13, PQ is a straight line with a gradient of .
3
y 31. Jadual 2 menunjukkan beberapa nilai pemboleh
ubah, w, t dan h.
P Table 2 shows some values of the variables w, t and h.
x
O 6 w 3 4
t 3 8
Q
h 9 x
Rajah 13/Diagram 13 Jadual 2/Table 2
t
Cari persamaan bagi garis lurus PQ. Diberi w ⬀ , hitung nilai x.
Find the equation of the straight line PQ. h
Given that w ⬀ t , calculate the value of x.
A y= 1x+6 B y= 1x–6 h
3 3
A 36 B 12
C y= 1x+2 D y= 1x–2
3 3 C 6 D 3
159

32. Rajah 16 ialah piktograf yang menunjukkan jualan 34. Rajah 18 ialah gambar rajah Venn yang
air mineral dalam bulan Mei. Jualan bagi bulan Jun menunjukkan bilangan murid dalam sebuah kelas
dan Julai tidak ditunjukkan. dan sarapan kegemaran mereka. Diberi bahawa
Diagram 16 is a pictograph which shows the sales of mineral set G = {nasi goreng} dan set L = {nasi lemak}.
water in May. The sales for June and July are not shown. Diagram 18 is a Venn diagram showing the number of
pupils in a class and their favourite breakfast. It is given that
set G = {nasi goreng} and set L = {nasi lemak}.
Mei
May G L
16 – x x+7 10 – x
Jun
June
Rajah 18/Diagram 18
Julai Jika 10 orang murid gemar makan satu jenis sarapan

July sahaja, hitung jumlah bilangan murid dalam
kelas itu.
If 10 pupils like to eat only one type of food, calculate the
number of pupils in the class.
mewakili 144 botol
represents 144 bottles A 10
B 20
Rajah 16/Diagram 16 C 25
Jualan air mineral dalam bulan Mei, Jun dan Julai D 40
adalah dalam nisbah 2 : 1 : 5. Hitung beza bilangan
botol air mineral yang dijual antara bulan Jun 35. Jadual 3 menunjukkan harga tiga jenis makanan
dan Julai. di sebuah restoran.
The sales of mineral water in May, June and July are in the Table 3 shows the prices of three types of food in a restaurant.
ratio 2 : 1 : 5. Calculate the difference in number of bottles
of mineral water sold between June and July. Makanan Harga per pinggan (RM)
A 1 152 Food Price per plate (RM)
B 2 304
C 3 456 Nasi ayam 7.00
D 4 608 Chicken rice
33. Rajah 17 menunjukkan garis lurus JK yang dilukis Nasi lemak 4.00
Nasi lemak
pada suatu satah Cartes.
Diagram 17 shows a straight line JK drawn on a Cartesian
plane. Mi goreng 5.00
y Fried noodles
Jadual 3/Table 3
J
x
Ahli keluarga Encik Muqri telah memesan tiga
O 3 pinggan nasi ayam, sepinggan nasi lemak dan dua
(2, –2)
pinggan mi goreng. Diberi bahawa restoran itu
K mengenakan cukai perkhidmatan 6%. Berapakah
jumlah amaun yang perlu dibayar oleh Encik Muqri?
Encik Muqri’s family members order three plates of chicken
Rajah 17/Diagram 17 rice, one plate of nasi lemak and two plates of fried noodles.
It is given that the restaurant charges 6% on service tax.
Cari pintasan-y bagi garis lurus JK. What is the total amount of money needed to be paid by
Find the y-intercept of straight line JK. Encik Muqri?
A –3 A RM35.00
B –4 B RM37.10
C –5 C RM38.50
D –6 D RM39.40
160

36. Rajah 19 menunjukkan dua tiang mencancang, 38. Persatuan Matematik Sekolah Agama Menengah
PQ dan RS, di atas tanah mengufuk. Bestari mempunyai 35 ahli lelaki dan (x + 15)
Diagram 19 shows two vertical poles, PQ and RS, ahli perempuan. Seorang ahli dipilih secara rawak
on a horizontal ground. daripada persatuan itu. Diberi kebarangkalian
memilih seorang ahli perempuan ialah 3 . Hitung
P
8
nilai x.
hm R Sekolah Agama Menengah Bestari’s Mathematics Society
4m has 35 male members and (x + 15) female members. One
of the members is chosen randomly from the society. Given
10 m
3
Q S the probability of choosing a female member is . Calculate
8
Rajah 19/Diagram 19 the value of x.
Sudut tunduk puncak R dari puncak P ialah 25°. A 4

Hitung nilai h. B 5
The angle of depression of vertex R from vertex P is 25°. C 6
Calculate the value of h. D 7
A 8.66 B 6.75

C 4.66 D 3.14 39. Humaira akan mengambil ujian dalam talian
pada minggu hadapan. Kebarangkalian Humaira
37. Shahifull menyimpan sebanyak RM6 500 di sebuah akan lulus ujian dalam talian ialah 0.7. Hitung
bank dengan kadar faedah mudah x% setahun. kebarangkalian jika dia lulus ujian dalam talian itu
Jumlah simpanan Shahifull pada akhir tahun setelah 3 kali percubaan.
Humaira will take the online test next week. The probability
keempat adalah sebanyak RM7 410. Hitung nilai x.
that Humaira will pass the online test is 0.7. Calculate the
Shahifull deposits RM6 500 in a bank which pays a simple
probability if she passes the online test after 3 attempts.
interest rate of x% per annum. The total saving of Shahifull
at the end of the fourth year is RM7 410. Calculate the A 0.910
value of x. B 0.343
A 2.8 B 3.0 C 0.189
C 3.5 D 4.0 D 0.063
40. Jadual 4 menunjukkan kadar premium bagi setiap RM1 000 nilai muka insurans hayat seumur hidup yang
ditawarkan oleh sebuah syarikat insurans.
Table 4 shows the premium rate for every RM1 000 face value of life insurance offered by an insurance company.
Lelaki/Male Perempuan/Female
Umur
Age Bukan perokok Perokok Bukan perokok Perokok
40 2.32 2.68 2.05 2.43
41 2.37 2.79 2.12 2.56
42 2.44 2.88 2.18 2.68
Jadual 4/Table 4
Puan Zarina yang berumur 41 tahun ingin mendapatkan perlindungan sebanyak RM300 000. Berapakah harga
premium bagi insurans hayat Puan Zarina jika dia tidak merokok?
Puan Zarina who is 41 years old wants to get a coverage of RM300 000. What is the premium for the Puan Zarina’s life insurance
if she does not smoke?
A RM636 B RM654
C RM711 D RM768
KERTAS PEPERIKSAAN TAMAT

END OF QUESTION PAPER
161

KERTAS 2 [100 markah] Masa: 2 jam 30 minit
Kertas peperiksaan ini mengandungi tiga bahagian: Bahagian A, Bahagian B dan Bahagian C. Jawapan hendaklah
ditulis pada ruang jawapan di dalam kertas soalan ini. Rajah yang mengiringi soalan adalah tidak dilukis mengikut
skala kecuali dinyatakan. Tunjukkan kerja mengira anda.
This question paper consists of three sections: Section A, Section B and Section C. Your answers should be written in the spaces
provided in the question paper. The diagrams provided in the questions are not drawn to scale unless stated. Show your workings.
Bahagian A
Section A
Jawab semua soalan dalam bahagian ini.
Answer all the questions in this section.
1. Puan Kaisara berminat untuk membeli sebidang tanah yang berbentuk segi empat tepat PRTV seperti yang
ditunjukkan dalam Rajah 1. Kawasan segi tiga PQW dan kawasan trapezium STUX merupakan kawasan paya
manakala kawasan selebihnya yang berlorek digunakan untuk menanam pokok pisang dan pokok betik.
Puan Kaisara is interested in purchasing a plot of land in the shape of rectangle PRTV as shown in Diagram 1. The triangle PQW
and trapezium STUX are swampy areas while the remaining shaded region is used for planting banana and papaya trees.
P 4m Q 12 m R
5m 5m
3m
W X S
5m
V U 4m T
Rajah 1/Diagram 1
2
Hitung jumlah luas, dalam m , kawasan yang digunakan untuk menanam pokok pisang dan pokok betik.
Calculate the total area, in m2, of the region used to plant banana and papaya trees. [3 markah/3 marks]
Jawapan/Answer:
Jumlah luas/Total area = (16 × 10) – 12 × 4 × 5 – 12 × (3 + 4) × 5

1 2
= 132 m atau/or 132.5 m2
2
162

2. Sejak 5 tahun yang lalu, Encik Lee telah menyimpan sebanyak RM40 000 di dalam akaun simpanannya dengan
kadar faedah 2.6% setahun. Pelaburannya itu menerima faedah kompaun setiap 3 bulan sekali bagi setiap tahun.
For the past 5 years, Mr Lee has saved as much as RM40 000 in his savings account with an interest rate of 2.6% per annum.
The investment receives compound interest every 3 months for each year.
(a) Hitung jumlah simpanan Encik Lee sehingga kini jika beliau tidak pernah membuat sebarang penambahan
simpanan atau pengeluaran.
Calculate Mr Lee’s total savings to date if he has never made any additional savings or withdrawals. [2 markah/2 marks]
(b) Hitung jumlah faedah kompaun yang diperolehnya.

Calculate the total compound interest that he earned. [2 markah/2 marks]
Jawapan/Answer:
(a) 2.6% = 0.026
12
n= = 4, t=5
3
Jumlah simpanan/Total savings
= Nilai matang/Maturity value, MV

r nt
=P 1+ n
0.026 4 × 5
= RM40 000 1 +
4
= RM45 533.98
(b) Jumlah faedah kompaun/Total compound interest

= RM45 533.98 – RM40 000
= RM5 533.98
3. F Rajah 2 menunjukkan sebuah prisma tegak dengan tapak segi

E empat tepat ABCD di atas tapak mengufuk. Sebatang kayu AF
diletakkan di atas satah condong ABFE. Tunjukkan bahawa
panjang kayu AF adalah kurang daripada 17 cm.
10 cm Diagram 2 shows a right prism with a rectangular base ABCD on a horizontal
base. A stick AF is placed on an inclined plane ABFE. Show that the length
C of the stick AF is less than 17 cm. [3 markah/3 marks]
D
12 cm B
5 cm
A
Rajah 2/Diagram 2
Jawapan/Answer:
AC = 52 + 122 AF = 102 + 132
= 13 cm = 16.40 cm
⬍ 17 cm (terbukti/prove)
163

4. Rajah 3 menunjukkan bacaan odometer sebuah kereta baharu selepas 3 minggu penggunaannya.
Diagram 3 shows the odometer reading of a new car after 3 weeks of use.
0 2 8 6 3
Rajah 3/Diagram 3
Pada minggu pertama, kereta itu telah bergerak sejauh 17138 km manakala pada minggu kedua, terdapat
penambahan sejauh 120345 km. Hitung jarak, dalam km, yang dilalui kereta itu pada minggu ketiga dalam asas
sepuluh. Tunjukkan langkah pengiraan anda.
In the first week, the car traveled 17138 km while in the second week, there was an increase of 120345 km. Calculate the distance,
in km, travelled by the car in the third week in base ten. Show your calculations. [4 markah/4 marks]
Jawapan/Answer:
17138 = (1 × 83) + (7 × 82) + (1 × 81) + (3 × 80)
= 97110
120345 = (1 × 54) + (2 × 53) + (0 × 52) + (3 × 51) + (4 × 50)
= 89410
Jarak yang dilalui pada minggu ketiga/Distance travelled in the third week
= 286310 – 97110 – 89410
= 99810
5. Jadual 1 menunjukkan tempoh masa yang diambil oleh dua kumpulan berbeza dalam menyelesaikan suatu
projek Matematik.
Table 1 shows the time taken by two different groups in completing a Mathematical project.
Kumpulan Bilangan murid Masa diambil (jam)

Group Number of pupils Time taken (hours)
A 3 12
B 4 p
Jadual 1/Table 1
Diberi bahawa masa, t, yang diambil untuk menyiapkan sebuah projek Matematik itu berubah secara songsang
dengan kuasa dua bilangan murid yang terlibat, n. Menggunakan k sebagai pemalar, tulis hubungan dalam
bentuk persamaan antara tempoh masa, t, dan bilangan murid, n, dan seterusnya hitung nilai p.
Given that the time, t, taken to complete a Mathematics project varies inversely with the square of the number of pupils
involved, n. Using k as a constant, write the relationship in the form of an equation between the time, t, and the number of pupils,
n, and hence calculate the value of p. [3 markah/3 marks]
Jawapan/Answer:
k 108
t= 2 p=
n 42
k = 6.75
12 = 2
3
k = 108
108
∴t= 2
n
164

6. Encik Salman dan isterinya ingin membeli sebuah rumah baharu yang berharga RM750 000 dalam masa 4 tahun
selepas mereka berkahwin dengan wang pendahuluan sebanyak 10%. Diberi jumlah pendapatan mereka berdua
ialah RM12 400 sebulan.
Encik Salman and his wife want to buy a new house for RM750 000 within 4 years after marriage with 10% down payment.
Given their total monthly income is RM12 400.
(a) Hitung simpanan bulanan yang perlu disimpan oleh Encik Salman dan isterinya bagi mencapai matlamat
tersebut.
Calculate the monthly savings Encik Salman and his wife must save in order to achieve the goal. [2 markah/2 marks]
(b) Hitung peratusan simpanan yang perlu mereka simpan dan tentukan sama ada Encik Salman bijaksana dari
segi pembelian rumah baharu tersebut atau tidak. Beri justifikasi anda.
Calculate the percentage of savings that they need to save and determine whether Encik Salman is wise in terms of buying
the new house. Give your justification. [3 markah/3 marks]
Jawapan/Answer:
10
× 750 000
100
(a) Simpanan bulanan/Monthly savings =
4 × 12

= RM1 562.50
(b) RM1 562.50 × 100% = 12.6%

RM12 400
Tidak bijaksana kerana peratus simpanan bulanan yang perlu disimpan adalah melebihi 10% daripada jumlah
pendapatan mereka sebulan.
Not wise because the percentage of savings that they need to save is more than 10% of their total monthly income.
7. y
Dalam Rajah 4, garis lurus PQR selari dengan garis lurus RS dan
P(4, 12) garis lurus QS selari dengan paksi-y. Diberi persamaan garis lurus
SR ialah 4y = 3x + 12.
In Diagram 4, the straight line PQR is parallel to the straight lien RS and the
Q straight line QS is parallel to y-axis. Given the equation of the straight line
SR is 4y = 3x + 12.
R
R
x
S O
Rajah 4/Diagram 4
(a) Cari persamaan garis lurus QS.
Find the equation of the straight line QS. [2 markah/2 marks]
(b) Cari persamaan garis lurus PQR.
Find the equation of the straight line PQR. [3 markah/3 marks]
Jawapan/Answer:
(a) 4(0) = 3x + 12 (b) mRT = mPQ = 3
x = –4 4
Persamaan garis lurus QS ialah x = –4. 3
12 = (4) + c
The equation of the straight line QS is x = –4. 4
c=9
3
Persamaan garis lurus PQR ialah y = x + 9.
4
3
The equation of the straight line PQR is y = x + 9.
4
165

8. Seramai 50 orang murid dan guru terlibat dalam satu program lawatan ke pusat bandar dengan menaiki bas.
Yuran penyertaan bagi setiap murid dan guru masing-masing ialah RM50 dan RM70. Jumlah wang terkumpul
ialah sebanyak RM2 900. Tanpa menggunakan kaedah matriks, hitung bilangan murid, x, dan bilangan guru, y,
yang terlibat dalam program tersebut.
A total of 50 pupils and teachers were involved in a tour program to the city center by bus. The participation fee of a pupil and
participation fee of a teacher are RM50 and RM70 respectively. The total amount collected is RM2 900. Without using the matrix
method, calculate the number of pupils, x, and the number of teachers, y, involved in the program. [5 markah/5 marks]
Jawapan/Answer:
x + y = 50 …… ①
50x + 70y = 2 900 …… ②
Daripada/From ①: x = 50 – y …… ③
Gantikan ③ ke dalam ②:
Substitute ③ into ②:
50(50 – y) + 70y = 2 900
2 500 – 50y + 70y = 2 900
20y = 400
y = 20
Gantikan y = 20 ke dalam ③:
Substitute y = 20 into ③:
x = 50 – 20
= 30
∴ x = 30, y = 20
9. y Nyatakan dua ketaksamaan linear selain daripada y ⭐ 2x – 8

y = 2x − 8 yang mentakrifkan ruang rantau yang berlorek dalam Rajah 5.
Seterusnya, tentukan sama ada titik (5, 0) memuaskan sistem
ketaksamaan linear tersebut atau tidak. Beri alasan anda.
State two linear inequalities except y ⭐ 2x – 8 that define the shaded region
2 in Diagram 5. Hence, determine whether the point (5, 0) satisfies the system
of linear inequalities. Give your reason. [4 markah/4 marks]
x
O 2 4 6
x+y=2
Rajah 5/Diagram 5
Jawapan/Answer:
x+y⭓2
x⬍6
Ya, titik (5, 0) memuaskan sistem ketaksamaan linear tersebut kerana titik itu berada dalam rantau berlorek.
Yes, point (5, 0) satisfies the system of linear inequalities because the point lies in the shaded region.
166

10. Rajah 6 ialah ogif yang menunjukkan masa memasak, dalam minit, yang diambil oleh sekumpulan tukang masak
dalam satu pertandingan masakan.
Diagram 6 is an ogive showing the cooking time, in minutes, taken by a group of chefs in a cooking competition.
80
70
Kekerapan longgokan/Cumulative frequency
60
50

40
30
20
10
0
10.5 20.5 30.5 40.5 50.5 60.5
Sempadan atas/Upper boundary
Rajah 6/Diagram 6
Berdasarkan ogif itu, hitung persentil ke-10 dan julat antara kuartil.
Based on the ogive, calculate the 10th percentile and the interquartile range. [4 markah/4 marks]
Jawapan/Answer:
Persentil ke-10/10th percentile, P10:
10
× 80 = 8
100
P10 = 20.5
Kuartil pertama/First quartile, Q1: Kuartil ketiga/Third quartile, Q3:

1 3
× 80 = 20 × 80 = 60
4 4
Q1 = 30.5 Q3 = 44.5
Julat antara kuartil/Interquartile range = 44.5 – 30.5

= 14
167

Bahagian B
Section B
Jawab semua soalan dalam bahagian ini.
Answer all the questions in this section.
11. (a) A B C Rajah 7(a) menunjukkan suatu bentuk teselasi yang terdiri daripada
beberapa segi tiga yang dihasilkan dengan transformasi isometri.
Y
Diberi bahawa ACEG ialah segi empat sama manakala B, D, F dan
X H masing-masing ialah titik tengah bagi sisi AC, CE, EG dan AG.
H D Diagram 7(a) shows a form of tessellation consisting of several triangles
O produced by isometric transformations. Given that ACEG is a square while
B, D, F and H are the midpoints of sides AC, CE, EG and AG respectively.
Z
G F E
Rajah 7(a)/Diagram 7(a)
(i) Menggunakan sifat kekongruenan Sisi-Sisi-Sisi (SSS), tunjukkan bahawa segi tiga X dan segi tiga Y
adalah kongruen.
Using the Side-Side-Side (SSS) congruence property, show that triangle X and triangle Y are congruent.
(ii) Seterusnya, nyatakan satu transformasi yang terlibat untuk menghasilkan bentuk Z daripada bentuk Y.
Hence, state a transformation involved to produce the shape Z from the shape Y.
[4 markah/4 marks]
(b) Rajah 7(b) di ruang jawapan pada halaman 169 menunjukkan sebuah sisi empat PQRS yang dilukis pada
satah Cartes. Diberi bahawa sisi empat tersebut kemudiannya melalui satu pembesaran pada pusat (–1, 8)
dengan faktor skala 2.
Diagram 7(b) in the answer space on page 169 shows a quadrilateral PQRS drawn in the Cartesian plane. Given that the
quadrilateral then undergoes an enlargement at centre (–1, 8) with scale factor 2.
(i) Pada Rajah 7(b) di ruang jawapan, lukis imej bagi sisi empat PQRS di bawah pembesaran tersebut dan
labelkannya sebagai sisi empat P⬘Q⬘R⬘S⬘ dengan tepat.
On Diagram 7(b) in the answer space, draw the image of the quadrilateral PQRS under the enlargement and label it as
the quadrilateral P⬘Q⬘R⬘S⬘ accurately.
(ii) Diberi bahawa luas sisi empat PQRS ialah 33 cm2. Hitung luas, dalam cm2, yang diwakili oleh imejnya.
Given that the area of the quadrilateral PQRS is 33 cm2. Calculate the area, in cm2, represented by its image.
[5 markah/5 marks]
Jawapan/Answer:
(a) (i) AB = OB, AH = OD, BH = BD
(ii) Pantulan pada garis OH

Reflection in the line OH
168

(b) (i) y
8
Q R
Q⬘ R⬘
6
4
P S
P⬘ S⬘
x
–2 O 2 4 6 8 10 12
Rajah 7(b)/Diagram 7(b)
(ii) Luas imej/Area of image = 22 × 33

= 132 cm2

12. (a) Suatu kajian dijalankan terhadap 100 buah keluarga di sebuah kampung untuk mengkaji tentang
jenis kenderaan yang dimiliki di rumah mereka. Dapatan kajian tersebut ditunjukkan seperti dalam
Rajah 8. Diberi bahawa set semesta, ξ = K 傼 B 傼 M dengan set B = {keluarga memiliki basikal},
set M = {keluarga memiliki motosikal} dan set K = {keluarga memiliki kereta}.
A study was conducted on 100 families in a village to study the types of vehicles owned in their houses. The findings of
the study are shown in Diagram 8. Given that the universal set, ξ = K 傼 B 傼 M where set B = {family owns a bicycle},
set M = {family owns a motorcycle} and set K = {family owns a car}.
K
B M
2x 48 3x 16 x + 12
Rajah 8/Diagram 8
(i) Diberi bahawa keluarga yang hanya memiliki motosikal akan diberi baucar untuk mengisi petrol
secara percuma pada Hari Kemerdekaan. Pada gambar rajah Venn di ruang jawapan, lorek rantau yang
mewakili keluarga tersebut.
Given that families who only own motorcycles will be given vouchers to refuel for free on the Independence Day.
On the Venn diagram in the answer space, shade the region that represents the family.
(ii) Nyatakan dalam sebutan x, bilangan keluarga yang memiliki kedua-dua kereta dan basikal.
State in terms of x, the number of families who own both cars and bicycles.
(iii) Hitung nilai x dan seterusnya, tentukan bilangan keluarga yang tidak memiliki motosikal.
Calculate the value of x and hence, determine the number of families who do not own a motorcycle.
[6 markah/6 marks]
(b) Diberi set semesta, ξ = {x : x ialah integer dan 1 ⭐ x ⬍ 10} dan set A = {x : x ialah nombor genap}. Senaraikan
semua unsur bagi pelengkap set A dan tentukan bilangan subsetnya.
Given the universal set, ξ = {x : x is an integer and 1 ⭐ x ⬍ 10} and set A = {x : x is an even number}. List all the elements
of the complement of set A and determine the number of its subsets. [3 markah/3 marks]
169

Jawapan/Answer:
(a) (i) (ii) 3x + 48
K M
B
(iii) 2x + 48 + 3x + 16 + x + 12 = 100
x=4
Bilangan keluarga yang tidak memiliki motosikal
Number of families who do not own a motorcycle
= 2x + 48
= 2(4) + 48
= 56
(b) A⬘ = {1, 3, 5, 7, 9}
Bilangan subset bagi A⬘/Number of subsets of A⬘ = 25
= 32
13. Anda tidak dibenarkan menggunakan kertas graf untuk menjawab soalan ini.
You are not allowed to use graph paper to answer this question.
Rajah 9 menunjukkan sebuah pepejal berbentuk prisma tegak dengan tapak segi empat tepat ABCD dan sebuah
kuboid terletak di atas satah mengufuk. Permukaan ABHGF ialah keratan rentas seragamnya bagi prisma tegak.
Segi empat tepat EFGK ialah satah condong dan segi empat tepat GHJK ialah satah mengufuk. Tapak ABCRSQD
terletak pada satah mengufuk. Tepi AF, BH, DEP dan RKL adalah tegak.
Diagram 9 shows a solid right prism with a rectangular base ABCD and a solid cuboid on a horizontal plane. The surface ABHGF
is the uniform cross section of the prism. Rectangle EFGK is an inclined plane and rectangle GHJK is a horizontal plane. The base
ABCRSQD is on a horizontal plane. AF, BH, DEP and RKL are vertical edges.
M
3 cm
L
N
P
J
3 cm
8 cm E 5 cm
K
C
S
H
F
2 cm
R
Q
B
G
D 6 cm
7 cm
X
Rajah 9/Diagram 9
170

Lukis dengan skala penuh,
Draw to full scale,
(a) pelan gabungan pepejal itu,

the plan of the composite solid, [4 markah/4 marks]
(b) dongakan gabungan pepejal itu pada satah mencancang yang selari dengan QDA sebagaimana dilihat dari X.
the elevation of the composite solid on a vertical plane parallel to QDA as viewed from X. [5 markah/5 marks]
Jawapan/Answer:
(a), (b) N/Q M/S
3 cm
L/K/R J/C
P/E/D

5 cm
A/F 4 cm G 3 cm H/B
N/M P/L
2 cm
E F
8 cm 4 cm
K/J G/H
2 cm
Q/S 3 cm D/R/C 5 cm A/B
171

14. (a) Diberi bahawa N 4
6 1
3 = 1
0
0 dengan N ialah matriks 2 × 2. Cari matriks N.
1
It is given that N 46 3
1 = 10 0
1 where N is a 2 × 2 matrix. Find the matrix N. [2 markah/2 marks]
(b) Jadual 2 menunjukkan maklumat pembelian buku
Jenis buku Bilangan buku Harga per buku
Type of book Number of books Price per book
oleh Aisyah. Aisyah membeli x buku Sejarah dan
y buku Matematik. Jumlah bilangan buku yang
Sejarah x RM4.00 dibelinya ialah 5 buah dan jumlah harga yang
History dibayar ialah RM17.00.
Matematik Table 2 shows the information on the books purchased by
Mathematics
y RM3.00 Aisyah. Aisyah bought x History books and y Mathematics
books. The total number of books that she bought was
Jadual 2/Table 2 5 books and the total price paid was RM17.00.
(i) Tulis dua persamaan linear dalam sebutan x dan y untuk mewakili maklumat di atas.
Write two linear equations in terms of x and y to represent the above information.
(ii) Seterusnya, menggunakan kaedah matriks, hitung nilai x dan nilai y.
Hence, using the matrix method, calculate the values of x and y.
[6 markah/6 marks]
Jawapan/Answer:
(b) (i) x+y=5

–1
(a) N = 4 3
6 1 4x + 3y = 17

1 1 –3
=
4(1) – 3(6) –6 4

1 1 –3
=–
14 –6 4
(ii) 14 1
3 xy = 175
xy = 1(3) – 1(4) –43 175
1 –1
1
= 1 15 – 17
–1 –20 + 17
= 2
3
∴ x = 2, y = 3
15. (a) Encik Nordin merupakan seorang pegawai bank berusia 38 tahun dan tidak merokok. Beliau berhasrat
untuk membeli satu pelan insurans untuk dirinya. Jadual 3(a) menunjukkan kadar premium tahunan bagi
setiap RM1 000 nilai muka insurans yang ditawarkan oleh Syarikat Insurans Cemerlang.
Encik Nordin is a 38 years old bank officer and does not smoke. He intends to buy an insurance plan for himself. Table 3(a)
shows the annual premium rate for every RM1 000 face value of insurance offered by Syarikat Insurans Cemerlang.
Lelaki (RM)
Umur (tahun) Male (RM)
Age (years) Bukan perokok Perokok
Non-smoker Smoker
37 2.26 2.91
38 2.36 3.05
39 2.49 3.23
40 2.66 3.47
Jadual 3(a)/Table 3(a)
172

Hitung premium tahunan yang perlu dibayar jika Encik Nordin ingin membeli polisi insurans yang bernilai
RM120 000.
Calculate the annual premium that Encik Nordin has to pay if he wants to buy an insurance policy with a face value
of RM120 000. [2 markah/2 marks]
(b) Encik Ahmad ingin membeli insurans kebakaran untuk rumahnya. Nilai boleh insurans rumah itu ialah
RM250 000. Polisi insurans kebakaran yang ingin dibelinya mempunyai peruntukan ko-insurans untuk
menginsuranskan 90% daripada nilai boleh insurans dan deduktibel sebanyak RM3 000.
Encik Ahmad wants to buy fire insurance for his house. The insurable value of the house is RM250 000. The fire insurance
policy he wants to buy has a co-insurance provision to insure 90% of its insurable value and a deductible of RM3 000.
(i) Hitung jumlah insurans yang harus dibeli oleh Encik Ahmad bagi rumahnya itu.
Calculate the amount of required insurance that Encik Ahmad should purchase for his house.
(ii) Rumah Encik Ahmad telah mengalami kebakaran dengan jumlah kerugian sebanyak RM35 000.
Sekiranya Encik Ahmad telah menginsuranskan rumahnya dengan jumlah RM150 000 sahaja, hitung
bayaran pampasan yang akan diterimanya.
Encik Ahmad’s house caught on fire and the amount of loss is RM35 000. If he insured his house at a sum of
RM150 000 only, calculate the amount of compensation that he will receive.
[5 markah/5 marks]

(c) Encik Mazlan sedang merancang untuk memperbaharui insurans keretanya yang bakal tamat tempoh.
Jadual 3(b) menunjukkan premium yang ditawarkan oleh Syarikat Insurans Jaya sekiranya beliau memilih
untuk membeli polisi komprehensif.
Encik Mazlan is planning to renew his motor insurance which will expire soon. Table 3(b) shows the premium offered by
Syarikat Insurans Jaya for comprehensive policy.
Bagi polisi komprehensif/For comprehensive policy:

(i) Kadar untuk RM1 000 pertama/Rate for the first RM1 000 RM 372.60
(ii) Nilai baki jumlah yang diinsuranskan/Value of the remaining of sum insured RM2 314.00
(iii) Premium asas/Basic premium RM2 686.60
(iv) NCD 30% RM 805.98
(v) Premium kasar/Gross premium RM1 880.62
Jadual 3(b)/Table 3(b)
Berdasarkan Jadual 3(b), hitung premium kasar bagi polisi pihak ketiga, kebakaran dan kecurian bagi kereta
Encik Mazlan.
Based on Table 3(b), calculate gross premium for third party, fire and theft policy for Encik Mazlan’s car.
[3 markah/3 marks]
Jawapan/Answer:
(a) Premium tahunan/Annual premium = RM120 000 × 2.36 = RM283.20
RM1 000
(b) (i) Jumlah insurans yang harus dibeli/Amount of required insurance = 90 × RM250 000 = RM225 000
100
(ii) Bayaran pampasan/Amount of compensation = RM150 000 × RM35 000 – RM3 000 = RM20 333.33
RM225 000
(c) Premium asas/Basic premium = 75 × 2 686.60 = RM2 014.95

100
30
NCD 30%: × RM2 014.95 = RM604.49
100
Premium kasar/Gross premium = RM2 014.95 – RM604.49
= RM1 410.46
173

Bahagian C
Section C
Bahagian ini mengandungi dua soalan. Jawab satu soalan.
This section consists of two questions. Answer one question.
16. Barangan alat tulis Syarikat A, B dan C merupakan tiga buah syarikat pembekal alat tulis
Syarikat yang boleh dibekalkan yang terkemuka di negeri Kedah. Jadual 4(a) menunjukkan senarai
Company Stationary items that barangan alat tulis yang boleh dibekalkan oleh ketiga-tiga syarikat
can be supplied tersebut.
Companies A, B and C are the three leading stationery suppliers in Kedah. Table
Pen, Pensel, Pembaris, 4(a) shows a list of stationery items that can be supplied by the three companies.
A Pemadam, Buku nota
Pen, Pencil, Ruler, Eraser, (a) (i) Berdasarkan Jadual 4(a), lengkapkan gambar rajah Venn di
Notebook ruang jawapan bagi menunjukkan hubungan antara syarikat
A, B dan C.
Pembaris, Pemadam, Based on Table 4(a), complete the Venn diagram in the answer space
B Novel, Majalah to show the relationship between companies A, B and C.
Ruler, Eraser,
Novel, Magazine (ii) Lorek kawasan dan senaraikan semua barangan alat tulis
Pen, Buku nota di bawah operasi set (A 傽 B) 艛 C.
C Pen, Notebook
Shade the region and list all the stationery items under the operation
set (A 傽 B) 艛 C.
Jadual 4(a)/Table 4(a) [5 markah/5 marks]
Jawapan/Answer:
(a) (i), (ii) A B
C
Pen, Pembaris, Pemadam, Buku nota

Pen, Ruler, Eraser, Notebook
(b) Encik Khairul merupakan seorang usahawan muda yang ingin membuka sebuah kedai alat tulis.
Oleh itu, beliau telah membuat temujanji dengan eanm buah syarikat pembekal di sekitar Alor Setar
bagi membincangkan urusan pembekalan alat tulis ke kedai baharunya. Jarak di antara enam buah
syarikat tersebut ditunjukkan dalam Jadual 4(b).
Encik Khairul is a young entrepreneur who wants to open a stationery shop. Therefore, he has made an appointment with
six supplier companies around Alor Setar to discuss the supply of stationery to his new shop. The distance between the
six companies is shown in Table 4(b).
Kedudukan/Location Jarak (km)/Distance (km)

Antara A dan B/Between A and B 5
Antara A dan E/Between A and E 12
Antara A dan F/Between A and F 3
Antara B dan C/Between B and C 16
Antara B dan E/Between B and E 8
Antara C dan D/Between C and D 10
Antara C dan F/Between C and F 20
Antara D dan E/Between D and E 4
174

(i) Berdasarkan Jadual 4(b), lengkapkan graf berpemberat di ruang jawapan untuk menunjukkan hubungan
rangkaian antara keenam-enam syarikat pembekal tersebut.
Based on Table 4(b), complete the weighted graph in the answer space to show the network between all the six supply
companies.
(ii) Lukis satu (1) pokok dengan jarak minimum yang boleh dilalui oleh Encik Khairul pada hari tersebut.
Nyatakan jarak minimum tersebut dalam km.
Draw one (1) tree with the minimum distance that Encik Khairul can travel on that day. State the minimum distance in km.
[5 markah/5 marks]
Jawapan/Answer:
(b) (i)
A 5 km B
3 km 16 km
8 km
12 km

F C
20 km
10 km
E 4 km D
(ii) Pokok/Tree:
A 5 km B
3 km 8 km
F C
10 km
E 4 km D
Jarak minimum/Minimum distance:

3 + 5 + 8 + 4 + 10 = 30 km
175

(c) Encik Khairul telah memohon pinjaman
Aspek pinjaman Pilihan A Pilihan B
Loan details Option A Option B
sebanyak RM 200 000 daripada CB Bank bagi
membuka kedai alat tulis beliau. Bank tersebut
Tempoh bayaran 10 tahun 15 tahun membentangkan dua tawaran pinjaman berbeza
Repayment period 10 years 15 years seperti yang dinyatakan dalam Jadual 4(c).
Kadar faedah Encik Khairul has applied for a loan of RM200 000 from
3.5% 3.8% CB Bank to open his stationery shop. The bank presents
Interest rate
two different loan offers as set out in Table 4(c).
Jadual 4(c)/Table 4(c)
(i) Hitung bayaran bulanan bagi kedua-dua pilihan pinjaman yang ditawarkan oleh CB Bank.
Calculate the monthly instalments for both loan options offered by CB Bank.
(ii) Hitung beza antara jumlah bayaran balik bagi kedua-dua pilihan pinjaman tersebut.
Calculate the difference between the total repayment amounts for the two loan options.
[5 markah/5 marks]
Jawapan/Answer:
(c) (i) Pilihan A/Option A: 200 000 + (200 000 × 0.035 × 10) = RM2 250
12 × 10
Pilihan B/Option B: 200 000 + (200 000 × 0.038 × 15) = RM1 744.44
12 × 15
(ii) Beza/Difference = (RM1 744.44 × 12 × 15) – (RM2 250 × 12 × 10)

= RM43 999.20
17. Amar bekerja di Taiping dan beliau bercadang untuk pulang ke kampungnya di Kuala Nerang untuk menyambut
hari raya Aidilfitri. Sebelum pulang, Amar menyedari bahawa cukai jalan bagi motosikal dan keretanya telah
tamat tempoh.
Amar works in Taiping and he plans to return to his village in Kuala Nerang to celebrate Aidilfitri. Before returning home, Amar
realized that the road tax for his motorcycle and car had expired.
(a) Jadual 5(a) menunjukkan kadar cukai jalan bagi motosikal dan Jadual 5(b) menunjukkan kadar cukai jalan
bagi kereta persendirian di Semenanjung Malaysia.
Table 5(a) shows the road tax rates for private motorcycle and Table 5(b) shows the road tax rates for private car in
Peninsular Malaysia.
Kadar cukai jalan bagi motosikal persendirian

Enjin (cc) Road tax rates for private motorcycle
Engine (cc)
Kadar asas/Base rate Kadar progresif/Progressive rate
201 – 250 RM12.00 –
251 – 500 RM30.00 –
Jadual 5(a)/Table 5(a)
Kadar cukai jalan bagi kereta persendirian

Enjin (cc) Road tax rates for private car
Engine (cc)
Kadar asas/Base rate Kadar progresif/Progressive rate
1 401 – 1 600 RM90.00 –
1 601 – 1 800 RM200.00
1 801 – 2 000 RM280.00 + RM0.50 each cc exceeding 1 800 cc
176

Amar memiliki sebuah motosikal dan kereta persendirian masing-masing dengan kapasiti enjin 300 cc dan
1 998 cc.
Amar owns a motorcycle and a private car with an engine capacity of 300 cc and 1 998 cc respectively.
(i) Namakan pihak yang mengutip cukai jalan di Malaysia.
Name the department that collects road tax in Malaysia.
(ii) Amar menyimpan sebanyak RM500 untuk membayar cukai jalan bagi kedua-dua kenderaannya.
Hitung jumlah cukai jalan yang perlu dibayar olehnya dan tentukan sama ada jumlah simpanannya
mencukupi atau tidak.
Amar saved RM500 to pay road tax for both of his vehicles. Calculate the total amount of road tax that he has to pay
and determine whether his savings is sufficient.
[6 markah/6 marks]
Jawapan/Answer:
(a) (i) Jabatan Pengangkutan Jalan/Road Transport Department
(ii) Motosikal/Motorcycle: RM30.00
Kereta/Car: RM280.00 + (1 998 – 1 800) × RM0.50 = RM379.00
Jumlah/Total = RM30.00 + RM379.00 = RM409.00

Simpanan cukup/The savings is sufficient.
(b) Jadual 5(c) menunjukkan jarak dan masa perjalanan Amar balik ke kampungnya di Kuala Nerang.
Table 5(c) shows the distance and time of Amar’s journey back to his village in Kuala Nerang.
Jarak (km)/Distance (km) 0 60 120 120 180 240

Masa (jam)/Time (hours) 0 1 2 3 4 5
Jadual 5(c)/Table 5(c)
(i) Berdasarkan Jadual 5(c), lukis graf jarak-masa di ruang jawapan.

Based on Table 5(c), draw a distance-time graph in the answer space.
(ii) Berdasarkan graf jarak-masa yang dilukis,
Based on the distance-time graph drawn,
(a) nyatakan tempoh masa, dalam minit, Amar berhenti,
state the duration of time, in minutes, Amar stopped,
(b) hitung laju purata, dalam km j–1, bagi keseluruhan perjalanan Amar dan huraikan gerakannya
dalam tempoh 5 jam tersebut.
calculate the average speed, in km h–1, for the whole journey of Amar and describe his motion for the period of
5 hours.
[7 markah/7 marks]
Jawapan/Answer:
(b) (i) Jarak (km) (ii) (a) 60 minit/minutes
Distance (km)
240
(b) 240 = 48 km j–1
5
200
48 km h–1
Amar bergerak sejauh 240 km dalam tempoh
160 5 jam dengan laju purata 48 km j–1.
Amar moves for 240 km in the period of 5 hours
120
with an average speed of 48 km h–1.
80
40
Masa (jam)
0 Time (hours)
1 2 3 4 5
177

(c) Amar melalui suatu jalan bulatan tiga lorong ketika dalam perjalanannya seperti yang ditunjukkan dalam
Rajah 10.
Amar passed through a three-lane roundabout while on his way as shown in Diagram 10.
Rajah 10/Diagram 10
Amar berada pada lorong A, bergerak dalam bentuk membulat dan keluar di lorong C dengan melintasi
lorong B. Diberi bahawa sudut antara ketiga-tiga lorong itu adalah sama dan diameter gerakan membulat kereta
Amar adalah 40m. Hitung jarak, dalam m, yang dilalui oleh kereta Amar.
Amar is in lane A, moving in a circular motion and exits in lane C passing by lane B. Given that the angles between the three lanes
are the same and the diameter of the circular motion of Amar’s car is 40 m. Calculate the distance, in m, travelled by Amar’s car.
Guna/Use π = 227 [2 markah/2 marks]
Jawapan/Answer:
(c) Jarak/Distance = 240 × 2 × 22 × 20
360 7
17
= 83 m atau/or 83.81 m
21
KERTAS PEPERIKSAAN TAMAT

END OF QUESTION PAPER
178

Matematik Tingkatan 5

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

Matematik Tingkatan 5

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

KANDUNGAN

PENTAKSIRAN MATA PELAJARAN Nisbah dan Graf Fungsi

BAB Sukatan Serakan Data Terkumpul

BAB Matematik Pengguna: Insurans

Matematik Pengguna: Percukaian

BAB Kekongruenan, Pembesaran dan

00a BK 2023 MATH TG5-KAND-Madi-F.indd iii 15/10/2022 10:15 PM

Nama: ................................................................................................. Tingkatan: .....................................................

Standard Prestasi Penguasaan

1 Mempamerkan pengetahuan asas tentang ubahan.

2 Mempamerkan kefahaman tentang ubahan.

3 Mengaplikasikan kefahaman tentang ubahan untuk melaksanakan tugasan mudah.

2 Mempamerkan kefahaman tentang matriks.

3 Mengaplikasikan kefahaman tentang matriks untuk melaksanakan tugasan mudah.

BAB 3 Matematik Pengguna: Insurans

1 Mempamerkan pengetahuan asas tentang insurans.

2 Mempamerkan kefahaman tentang insurans.

3 Mengaplikasikan kefahaman tentang insurans untuk melaksanakan tugasan mudah.

00b BK 2023 MATH TG5-PENTAKSIRAN-Madi-F.indd iv 15/10/2022 10:16 PM

BAB 4 Matematik Pengguna: Percukaian

1 Mempamerkan pengetahuan asas tentang percukaian.

2 Mempamerkan kefahaman tentang percukaian.

3 Mengaplikasikan kefahaman tentang percukaian untuk melaksanakan tugasan mudah.

BAB 5 Kekongruenan, Pembesaran dan Gabungan Transformasi

Mempamerkan pengetahuan asas tentang kekongruenan, pembesaran dan

2 Mempamerkan kefahaman tentang kekongruenan, pembesaran dan gabungan transformasi.

Mengaplikasikan kefahaman tentang kekongruenan, pembesaran dan gabungan transformasi

Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran yang sesuai tentang kekongruenan,

Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran yang sesuai tentang kekongruenan,

Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran yang sesuai tentang kekongruenan,

BAB 6 Nisbah dan Graf Fungsi Trigonometri

1 Mempamerkan pengetahuan asas tentang nisbah dan graf fungsi trigonometri.

2 Mempamerkan kefahaman tentang nisbah dan graf fungsi trigonometri.

Mengaplikasikan kefahaman tentang nisbah dan graf fungsi trigonometri untuk

00b BK 2023 MATH TG5-PENTAKSIRAN-Madi-F.indd v 15/10/2022 10:16 PM

BAB 7 Sukatan Serakan Data Terkumpul

2 Mempamerkan kefahaman tentang serakan dan sukatan serakan data terkumpul.

BAB 8 Pemodelan Matematik

1 Mempamerkan pengetahuan asas tentang pemodelan matematik.

2 Mempamerkan kefahaman tentang pemodelan matematik.

Mengaplikasikan kefahaman tentang pemodelan matematik untuk melaksanakan

Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran tentang pemodelan matematik dalam konteks

Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran tentang pemodelan matematik dalam konteks

Mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran tentang pemodelan matematik dalam konteks

00b BK 2023 MATH TG5-PENTAKSIRAN-Madi-F.indd vi 15/10/2022 10:16 PM

1.1 Ubahan Langsung Buku Teks: m.s. 2 – 10

1. Perubahan pada bilangan 2. Perubahan pada bilangan 3. Perubahan pada jumlah

2. Tentukan sama ada y berubah secara langsung dengan x atau 3

01 BK 2023 MATHS TG5-BAB 01(NG)-Madi F.indd 1 10/11/2022 11:07 PM

A. Jawab soalan berikut.

p berubah secara langsung dengan punca kuasa dua q.

1. E berubah secara langsung dengan H.

2. m berubah secara langsung dengan n2. (i) m ⬀ n2 (ii) m = kn2

3. Z berubah secara langsung dengan Y .

4. W berubah secara langsung dengan kuasa tiga x. (i) W ⬀ x3 (ii) W = kx3

5. V berubah secara langsung dengan punca kuasa tiga R.

01 BK 2023 MATHS TG5-BAB 01(NG)-Madi F.indd 2 14/11/2022 9:11 AM

Selesaikan setiap yang berikut.

(a) y = kx (b) y = kx2 (b) nilai x apabila y = 0.25.

(a) y x3, (b) y x . (a) p berubah secara langsung dengan q,

m dalam sebutan n jika 5. Diberi p berubah secara langsung dengan q 3 . Jika

01 BK 2023 MATHS TG5-BAB 01(NG)-Madi F.indd 3 10/11/2022 11:07 PM

01 BK 2023 MATHS TG5-BAB 01(NG)-Madi F.indd 4 10/11/2022 11:07 PM

p berubah secara langsung dengan q dan r3.