SEL STRUKTUR DAN FUNGSI

SOALAN OBJEKTIF
1. Rajah menunjukkan satu sel haiwan.
Apakah organel X ?
A Nukleus B Jasad Golgi

C Mitokondrion C Jalinan endoplasma licin
2. Rajah menunjukkan satu struktur sel.
Berdasarkan rajah, yang manakah antara berikut dilabel dengan betul ?
Membran plasma Dinding sel Sitoplasma

A 1 2 3
B 1 2 4
C 2 1 3
D 2 1 4
1
3. Rajah menunjukkan satu sel yang diperhatikan di bawah mikroskop cahaya.
Apakah fungsi struktur Q ?
A Mengawal aktiviti sel B Tapak penghasilan tenaga

C Mengawal tekanan osmosis D Tapak penghasilan glukosa
4. Rajah menunjukkan organel P yang ditemui dalam satu sel.
Apakah proses yang berlaku dalam P ?
A Fotosintesis B Sintesis protein

C Sintesis enzim D Penghasilan tenaga
5. Maklumat berikut merujuk kepada sejenis organel yang terdapat dalam sel.
 Terdapat secara bebas dalam sitoplasma atau

melekat pada jalinan endoplasma kasar
 Tapak sintesis protein
Apakah organel tersebut ?
A Vakuol B Nukleus
C Ribosom D Jasad Golgi
6. Maklumat berikut adalah tentang ciri satu organel dalam sel.
 Terdiri daripada jaringan membran yang berlipat

 Membantu mengangkut protein di dalam sel
Apakah organel tersebut ?
A Lisosom B Kloroplas
C Mitokondrion D Jalinan endoplasma kasar
7. Rajah menunjukkan satu organel.
Antara sel-sel berikut, yang manakah mengandungi organel dalam rajah di atas.
A Sel pengawal B Sel otot

C Sel epidermis D Sel pipi
8. Organel manakah yang mengubahsuai protein yang disintesiskan dalam satu sel ?
A
B
C D
9. Rajah menunjukkan sebahagian daripada sistem pencernaan manusia.
Organel manakah yang terdapat dengan banyak dalam X ?
A Jasad Golgi B Jalinan endoplasma licin

C Mitokondria D Lisosom
10. Apakah kesan ke atas sel sekiranya tidak terdapat jalinan endoplasma licin ?
A Protein tidak dapat diubahsuai

B Tenaga tidak dapat dihasilkan
C Protein tidak dapat disintesis
D Lipid tidak dapat disintesis
11. Struktur manakah membantu pergerakan Amoeba sp. ?
A Flagela B Silia
C Pseudopodium D Vakuol mengecut
12. Rajah menunjukkan suatu proses yang dijalankan oleh Amoeba sp.
Apakah proses tersebut ?
A Meiosis B Pengosmokawalaturan
C Belahan dedua D Konjugasi
13. Rajah menunjukkan proses yang dijalankan oleh Amoeba sp.
Zarah Pseudopodium
makanan
Namakan proses yang ditunjukkan ?
A Belahan dedua B Fagositosis

C Resapan D Pengosmokawalaturan
14. Manakah antara berikut adalah tisu ?
A Kulit B Bunga
C Darah D Daun
15. Manakah antara berikut mewakili jantung ?
A Sel B Organ
C Tisu D Sistem
16. Antara berikut yang manakah membentuk tisu asas dalam tumbuhan ?
A Sel pengawal B Sel xilem

C Sel epidermis D Sel parenkima
17. Rajah menunjukkan organisasi sel dalam organisma multisel.
Bahagian manakah diwakili oleh X ?
A Ligamen B Darah
C Otot D Hati
18. Rajah menunjukkan sejenis tisu haiwan.
Apakah tisu itu ?
A Tisu otot licin B Tisu epitelium

C Tisu penghubung D Tisu saraf
19. Maklumat berikut menunjukkan organ-organ dalam badan manusia.
 Esofagus
 Perut
 Usus kecil
Sistem yang manakah mengandungi organ-organ tersebut ?
A Sistem perkumuhan B Sistem pencernaan

C Sistem pembiakan D Sistem respirasi
20. Rajah di bawah menunjukkan sejenis tisu otot yang terdapat dalam badan manusia.
nukleus
Dimanakah tisu tersebut boleh ditemui ?
A Jantung C Perut
B Pankreas D Usus kecil
SOALAN STRUKTUR
1. Rajah 1 menunjukkan tiga sel berbeza yang boleh ditemui dalam organisma tertentu.
Y
X
P Q R
Rajah 1
(a) (i) Berdasarkan Rajah 1, namakan sel P dan Q

P : …………………………………………..……………………………………………………………………………………….
Q : ………………………………………….………………………………………………………………………………………
[2 markah]
(ii) Nyatakan fungsi sel P dan Q.

P : …………………..……………………………………………….……………………………………………………………..
Q : ………………………………………………………………………………………............................................
[2 markah]
(b) Berdasarkan pemerhatian anda, nyatakan dua perbezaan struktur Q dan R.
Q R
[2 markah]
(c) (i) Nyatakan komponen utama bagi X.

………….……………………………………………………………………………………………………………………………..
[1 markah]
(ii) Terangkan ciri komponen yang dinyatakan di (c)(i).

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
(d) Organel Y hanya terdapat pada tumbuhan hijau.
(i) Nyatakan bahagian di mana organel Y dijumpai dengan banyak pada tumbuhan.
………….……………………………………………………………………………………………………………………………..
[1 markah]
(ii) Terangkan apa yang akan berlaku kepada penghasilan glukosa jika organel Y tidak ada.
………….……………………………………………………………………………………………………………………………..
………….……………………………………………………………………………………………………………………………..
………….……………………………………………………………………………………………………………………………..
[2 markah]
=SOALAN TAMAT=
2. Rajah 2 menunjukkan satu sel haiwan. P, Q dan R adalah struktur yang terdapat dalam sel
tersebut.
Kromosom Q
Membran R
plasma
Rajah 2
(a) Namakan struktur P, Q dan R.

P : ……………………………………………………………………………………………................................................
Q : …………………………………………………………………………………………………………………………………………….
R : ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
[3 markah]
(b) Terangkan fungsi kromosom.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
[2 markah ]
(c) Huraikan fungsi Q dan R dalam penghasilan enzim luar sel.

…………………………………….……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………….……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………….……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………….……………………………………………………………………………………………………………
[3 markah]
(d) Terangkan satu ciri struktur membran plasma yang berkait dengan fungsinya.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
[2 markah ]
(e) Seekor burung helang mempunyai jumlah struktur P yang sangat sedikit pada otot yang
terlibat untuk penerbangan.
Terangkan kesan ke atas kadar pengecutan otot burung tersebut.
…………………………………….……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………….……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………….……………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
JUMLAH MARKAH : / 12
3. Rajah 3.1 menunjukkan empat aras organisasi sel dalam tumbuhan.
Proses X
Aras 1 Aras 2 Aras 3 Aras 4

Rajah 3.1
(a) Lengkapkan Jadual 1 dengan menamakan Aras 2 dan Aras 3.
Aras Nama
1 Sel
4 Sistem
Jadual 1
[2 markah]
(b) (i) Sel-sel itu melalui proses X untuk menjadi sel khusus yang menjalankan fungsi
yang khusus. Namakan proses X.
Proses X : ………………………………………………………………………………………………………………………..
[1 markah]
(ii) Berdasarkan Rajah 3.1, nyatakan fungsi struktur dalam aras 2.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[1 markah]
(iii) Namakan dua sistem dalam aras 4.

1………………………………………………………………………………………………………………………………………
2………………………………………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
(c) Rajah 3.2 menunjukkan ujian darah yang dilakukan oleh Encik Ali.
Rajah 3.2
(i) Jika Encik Ali menjalani pemeriksaan tersebut 40 minit selepas sarapan pagi, ramalkan
keputusan ujian darah beliau.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[1 markah]
(ii) Terangkan mekanisme suap balik negatif bagi kawal atur aras glukosa darah Encik Ali
berdasarkan keputusan ujian darah di (d)(i).
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
(d) Rajah 3.3 menunjukkan struktur satu Amoeba sp.
Rajah 3.3
Terangkan peranan P dalam membantu Amoeba sp. memerangkap bakteria.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
[3 markah]
BAB 3 : PERGERAKAN BAHAN MERENTASI MEMBRAN PLASMA
SOALAN OBJEKTIF
1. Rajah menunjukkan struktur satu membran plasma.
Apakah Y dan Z ?
Y Z
A Protein liang Fosfolipid
B Protein pembawa Fosfolipid
C Protein pembawa Glikoprotein
D Protein liang Glikoprotein
2. Rajah menunjukkan struktur membran plasma.
Apakah X ?
A Protein pembawa B Protein liang

C Glikoprotein D Kolesterol
Apakah bahan yang boleh merentasi P ?
A Glukosa B Ion sodium

C Asid amino D Asid lemak
Apakah fungsi Q ?
A Sebagai penghalang yang mengasingkan bahagian dalam dan luar sel

B Membantu mengangkut bahan masuk dan keluar dari membran sel
C Menstabil dan menguatkan membran plasma supaya lebih fleksibel
D Memberi bentuk yang tetap kepada sel.
5. Rajah menunjukkan pergerakan bahan P merentasi membran plasma secara proses Q.
Bahan P
Luar sel
Dalam sel
Apakah proses Q ?
A Osmosis B Pengangkutan aktif

C Resapan ringkas D Resapan berbantu
6. Rajah menunjukkan susunan radas untuk menunjukkan proses X.
Kaviti mengandungi larutan garam
Jalur kentang Air suling
Apakah proses X ?
A Osmosis B Plasmolisis
7. Rajah menunjukkan satu eksperimen untuk mengkaji pergerakan molekul air merentasi satu
membran separa telap dari A ke B.
Membran separa telap
Molekul air
Molekul
sukrosa
Awal eksperimen Akhir eksperimen
Antara berikut, yang manakah benar tentang pergerakan molekul air pada akhir eksperimen ?
A Kadar resapan molekul air dari A ke B lebih tinggi berbanding kadar resapan molekul air
dari B ke A
B Kadar resapan molekul air dari B ke A lebih tinggi berbanding kadar resapan molekul air
dari A ke B
C Tiada molekul air meresap masuk dari A ke B
D Kadar resapan molekul air dari A ke B dan dari B ke A adalah sama
8. Antara proses berikut yang manakah melibatkan resapan ringkas ?
A Pertukaran gas di antara sel badan dan kapilari darah

B Resapan glukosa melalui vilus di dalam usus kecil
C Pergerakan ion natrium ke dalam dinding sel tubul ginjal
D Resapan air pada akar rambut tumbuhan
9. Rajah menunjukkan pertukaran gas dalam alveolus.

Alveolus
Y
X
Kapilari darah
Yang manakah antara proses berikut berlaku dalam pertukaran gas X dan gas Y ?
A Osmosis B Resapan ringkas

C Pengangkutan aktif D Resapan berbantu
10. Rajah menunjukkan rambut akar dalam tanah.
Apakah proses yang terlibat dalam pergerakan ion X ke dalam rambut akar.
Ion X
Rambut akar
Apakah proses yang membenarkan X memasuki sel ini ?
A Osmosis B Resapan ringkas

C Pengangkutan aktif D Resapan berbantu
11. Rajah menunjukkan Paramecium sp.
O2
CO2
Apakah proses yang terlibat dalam pertukaran gas dalam rajah di atas?
A Osmosis B Pengangkutan aktif

12. Maklumat berikut menerangkan sejenis pergerakan molekul-molekul merentasi membran

plasma.
 Molekul bergerak menuruni kecerunan kepekatan melalui protein pembawa

 Tidak memerlukan tenaga
Apakah jenis pergerakan ini ?
A Osmosis B Resapan berbantu

C Pengangkutan aktif D Resapan ringkas
13. Rajah menunjukkan sel tumbuhan di dalam larutan isotonik
Rajah manakah yang menunjukkan sel itu setelah direndam dalam larutan hipotonik ?
A
B
C D
14. Rajah menunjukkan keadaan satu sel bawang setelah direndam dalam suatu larutan.
Sel ini dikatakan mengalami
A Plasmolisis B Segah
C Krenasi D Deplasmolisis
15. Seorang suri rumah mendapati bahawa hirisan mangga menjadi lembik apabila direndam dalam
larutan gula pekat. Proses manakah yang menyebabkan hirisan mangga itu menjadi lembik ?
A Air meresap masuk ke dalam sel mangga secara osmosis

B Air meresap keluar dari sel mangga secara osmosis
C Gula memasuki sel mangga secara pengangkutan aktif
D Gula keluar dari sel mangga secara pengangkutan aktif
16. Rajah menunjukkan keadaan sebatang pokok.
Rajah manakah yang menunjukkan keadaan sel tumbuhan tersebut ?
A B
C D
17. Rajah menunjukkan proses-proses X dan Y yang berlaku apabila eritrosit masing-masing
direndam dalam air suling dan larutan garam pekat.
Sel direndam dalam Sel direndam dalam

air suling larutan garam pekat
Proses X Proses Y
Sel meletus Sel mengecut
Antara berikut yang manakah proses-proses X dan Y ?
Proses X Proses Y
A Hemolisis Plasmolisis
B Hemolisis Krenasi
C Krenasi Hemolisis
D Plasmolisis Krenasi
18. Mengapakah ikan masin masih kekal terawet selepas beberapa bulan ?
A Sel ikan mengalami dehidrasi

B pH larutan yang digunakan adalah rendah
C Kandungan air di dalam ikan dikekalkan
D Molekul air meresap ke dalam sel ikan secara osmosis
19. Antara proses berikut yang manakah dipengaruhi oleh racun metabolisma ?
A Resapan air pada akar rambut tumbuhan

B Penyerapan makanan tercerna dalam usus kecil
C Pengambilan iodin oleh alga dalam laut
D Pergerakan asid amino merentasi membran plasma
20. Rajah menunjukkan susunan radas untuk mengkaji osmosis.

X menunjukkan aras awal larutan.
X Aras awal larutan
Larutan sukrosa 30% Air
Antara berikut, yang manakah dapat diperhatikan selepas 1 jam ?
A B
X X
C D
X X
SOALAN STRUKTUR
1. Satu jalur sawi diletakkan dalam larutan sukrosa yang berlainan kepekatan.
Rajah 1.1 menunjukkan pemerhatian selepas 20 minit.
Lapisan Lapisan
Lapisan epidermis
epidermis
epidermis
Larutan J Larutan K Larutan L
Rajah 1.1
(a) (i) Terangkan mengapakah jalur sawi yang dimasukkan ke dalam larutan J dan larutan L
melengkung seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 1.1.
Larutan J :
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Larutan L :
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
[4 markah]
(ii) Lukis gambar rajah berlabel keadaan satu sel dalam jalur sawi yang diletakkan dalam
larutan L.
[2 markah]
(b) Rajah 1.2 menunjukkan sel darah merah di dalam larutan yang berlainan kepekatan.
Sel darah merah X dalam larutan natrium Sel darah merah Y dalam larutan natrium
klorida 3 % selepas 30 minit klorida 0.1 % selepas 30 minit
Rajah 1.2
Terangkan perbezaan di antara proses yang dialami oleh sel darah merah X dan Y
setelah direndam dalam larutan masing-masing selama 30 minit.
…………………..……………………………………………………………………………………………………………………………..
……………..…………………………………………………………………………………………………………………………………..
………..………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…..……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
[3 markah]
(c) Kimchi merupakan makanan tradisional masyarakat Korea.

Rajah 1.3 menunjukkan tiga langkah penyediaan kimchi.
Kobis direndam dalam Penjerukan Kimchi yang

larutan garam pekat
telah disiapkan
Rajah 1.3
Terangkan bagaimana kaedah tersebut berkesan dalam pengawetan kobis.

…………………..……………………………………………………………………………………………………………………………..
……………..…………………………………………………………………………………………………………………………………..
………..………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…..……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
[3 markah]
2. Rajah 2.1 menunjukkan struktur membran plasma.
P R
Rajah 2.1
(a) Namakan bahagian berlabel P, Q dan R.

P : ……………………………………………..……………………………………………………………………………………..…
Q : ……………………………………………………………………………………………………………………………………….
R : ……………………………………………………………………………………………………………………………………….
[3 markah]
(b) (i) Namakan jenis pengangkutan yang berlaku melalui R.

……………………………………………………………………………………………………………………………………..
[1 markah]
(ii) Nyatakan ciri bahan yang boleh diangkut melalui jenis pengangkutan di (b)(i).
……………………………………………………………………………………………………………………………………..
[1 markah]
(c) Terangkan proses pengambilan ion kalium oleh alga dalam keadaan kepekatan ion kalium
yang lebih tinggi dalam sel sap berbanding di persekitaran luar.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
[4 markah]
(d) Rajah 2.2 menunjukkan struktur satu Paramecium sp.
X
X
Rajah 2.2
Terangkan peranan X dalam mengekalkan keseimbangan air di dalam Paramecium sp.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….
[3 markah]
SOALAN ESEI
1. (a) Rajah 1.1 menunjukkan dua jenis pengangkutan bahan merentasi membran plasma.
Molekul Jenis 1
glukosa
Jenis 2
Bahagian Bahagian
luar sel dalam sel
Rajah 1.1
Terangkan persamaan dan perbezaan kedua-dua jenis pengangkutan tersebut

[10 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
(b) Rajah 1.2 menunjukkan keadaan tumbuhan dalam pasu apabila dirawat dengan baja yang
berlebihan.
Rajah 1.2
Terangkan perubahan keadaan pokok pada rajah 1.2.

[6 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
(c) Cuka adalah pengawet semulajadi yang boleh digunakan untuk mengawet buah-buahan dan
sayur-sayuran. Rajah 1.3 menunjukkan timun yang diawet menggunakan cuka.
Timun
Rajah 1.3
Terangkan bagaimana cuka adalah berkesan dalam pengawetan timun.
[4 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
BAB 4 : KOMPOSIS KIMIA DALAM SEL
SOALAN OBJEKTIF
1. Manakah sebatian bukan organik ?
A Nasi B Ayam
C Air D Sawi
2. Antara yang berikut, yang manakah proses penguraian dipeptida kepada asid amino ?
A Kondensasi B Pemanasan
C Penambahan asid D Hidrolisis
3. Antara yang berikut, yang manakah bentuk simpanan karbohidrat berlebihan dalam tumbuhan ?
A Kanji B Glikogen
C Glukosa D Selulosa
4. Antara yang berikut,karbohidrat yang manakah merupakan disakarida ?
A Fruktosa B Laktosa
C Kanji D Galaktosa
5. Pernyataan di bawah menunjukkan hidrolisis 4 jenis karbohidrat yang berbeza.
M :Maltosa + air glukosa + glukosa
N :Galaktosa + air glukosa + laktosa
O :Sukrosa + air glukosa + fruktosa
P :Fruktosa + air glukosa + sukrosa
Yang manakah benar ?
A M dan N sahaja B O dan P sahaja

C N dan O sahaja D M dan O sahaja
6. Apakah komposisi unit asas bagi lemak ?
A Satu molekul asid lemak dan tiga molekul gliserol

B Satu molekul asid lemak dan satu molekul gliserol
C Tiga molekul asid lemak dan satu molekul gliserol
D Tiga molekul asid lemak
7. Ciri lemak tepu manakah yang membezakannya daripada lemak tak tepu ?
A Tidak mengandungi kolesterol

B Mengandungi nisbah jisim oksigen yang tinggi
C Berasal dari sumber tumbuhan
D Tidak mempunyai ikatan ganda dua di antara atom-atom karbonnya
8. Rajah menunjukkan satu struktur protein yang telah mengalami proses X.
Proses X
Protein berlipat
Apakah proses X ?
A Hidrolisis B Nyahasli
C Kondensasi D Pendeaminaan
9. Maklumat berikut menunjukkan molekul kanji melalui proses M.
Proses M Proses M
KanjiMaltosaGlukosa
Apakah proses M ?
A Fotosintesis B Kondensasi
C Hidrolisis D Pempolimeran
10. Rajah menunjukkan satu jenis struktur molekul protein.
Ikatan peptida
Apakah jenis struktur tersebut ?
A Struktur primer B Struktur sekunder

C Struktur tertier D Struktur kuartener
11. Rajah menunjukkan dua jenis molekul protein.
Ikatan hidrogen
Heliks alfa Lipatan beta
Apakah struktur protein yang ditunjukkan oleh kedua-dua molekul protein itu ?
A Struktur primer B Struktur sekunder

C Struktur tertier D Struktur kuartener
12. Rajah menunjukkan satu struktur protein.
Yang manakah antara berikut contoh-contoh jenis ini ?
I Tiroksina II Hemoglobin
III Keratin IV Pepsin
A I dan II sahaja B I dan IV sahaja

C II dan III sahaja D III dan IV sahaja
13. Rajah menunjukkan hipotesis ‘kunci dan mangga’ bagi tindakan enzim.
Y
Z
X
Antara berikut yang manakah diwakili oleh X, Y dan Z ?
X Y Z
A Enzim Kompleks enzim-substrat Hasil
B Enzim Hasil Kompleks enzim-substrat
C Substrat Kompleks enzim-substrat Hasil
D Kompleks enzim-substrat Enzim Substrat
14. Rajah menunjukkan tindakan enzim ke atas suatu substrat.
X Polipeptida
Namakan bahan X.
A Kanji B Protein
C Amilase D Pepsin
15. Rajah menunjukkan satu molekul enzim.
Yang manakah antara berikut adalah substrat bagi enzim tersebut ?
A B
C D
16. Rajah menunjukkan tindak balas enzim berdasarkan hipotesis ‘mangga dan kunci’.
Berdasarkan rajah, apakah sifat enzim ?
A Tindakan enzim tidak spesifik

B Enzim kekal tidak berubah di akhir tindak balas
C Tindakan enzim tidak berbalik
D Enzim mempercepatkan kadar tindak balas kimia
17. Rajah menunjukkan graf di antara kadar tindak balas dan kepekatan substrat apabila faktor Q
diubah.
Kadar
tindak balas
Faktor Q
Kepekatan substrat
Apakah faktor Q ?
A pH B Masa
C Perencat D Kepekatan enzim
18. Rajah menunjukkan struktur DNA.
Apakah P, Q dan R ?
P Q R
A Nukleotida Kumpulan fosfat Gula deoksiribosa
B Kumpulan fosfat Gula deoksiribosa Bes nitrogen
C Kumpulan fosfat Nukleotida Bes nitrogen
D Bes nitrogen Kumpulan fosfat Nukleotida
19. Berdasarkan maklumat di bawah, namakan enzim yang sesuai digunakan.
Mengeluarkan kulit dari bjirin
A Selulase B Zymase
C Amilase D Protease
20. Enzim manakah yang dipadankan dengan betul kepada fungsinya ?
Enzim Fungsi
A Protease Menanggalkan bulu
B Amilase Melembutkan sayuran
C Lipase Penghasilan yogurt
D Selulosa Menukarkan kanji kepada glukosa
SOALAN STRUKTUR
1. Rajah 1.1 menunjukkan hipotesis ‘mangga dan kunci’ dalam mekanisme tindak balas enzim.
Sukrase R:
Sukrosa S:
Rajah 1.1
(a) Labelkan R dan S dalam Rajah 1.1

[2 markah]
(b) Berdasarkan Rajah 1.1, nyatakan dua ciri enzim yang dijelaskan oleh hipotesis ini.
1 …………………………………………………………………………………………………………………………………………….
2 …………………………………………………………………………………………………………………………………………….
[2 markah]
(c) Rajah 1.2 menunjukkan serbuk pencuci yang dibeli oleh Puan Aini di sebuah pasaraya.
PENCUCI X
Mengandungi enzim
Rajah 1.2
(i) Puan Aini menggunakan air sejuk untuk mencuci pakaiannya dengan serbuk pencuci
berjenama X .
Hasil cucian adalah seperti dalam Rajah 1.2(a)
Sebelum Selepas
cucian cucian
Rajah 1.2(a)
Terangkan jawapan anda.

…..…………………………………………………………………………………………………………………………………….
…..…………………………………………………………………………………………………………………………………….
…..…………………………………………………………………………………………………………………………………….
[2 markah]
(ii) Setelah meneliti arahan pada kotak serbuk pencuci X, Puan Aini mencuci semula pakaian
tersebut menggunakan air suam.
Hasil cuciannya seperti Rajah 1.2(b).
Sebelum Selepas
cucian cucian
Rajah 1.2(b)
Terangkan mengapa.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
(d) Enzim banyak digunakan dalam kehidupan seharian dan dalam industri
Terangkan bagaimana enzim bertindak dalam

(i) industri tenusu
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
(ii) mengekstrak agar-agar daripada rumpai laut.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
2. Rajah 2(a) menunjukkan pembentukan satu molekul lipid.
Proses Q
+ 3H2O
Gliserol X: Y:
Rajah 2(a)
(a) (i) Labelkan X dan Y.

[2 markah]
(ii) Namakan proses Q.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[1 markah]
(iii) Nyatakan satu kepentingan lipid kepada manusia.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[1 markah]
(b) Rajah 2(b) menunjukkan makanan P dan Q yang mengandungi lemak.
P Q
Rajah 2(b)
(i) Nyatakan jenis lemak yang terdapat dalam makanan P dan Q

P : …………………………………………………………………………………………………………………………………
Q : …………………………………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
(ii) Nyatakan dua perbezaan jenis lemak yang anda nyatakan di (b)(i)
P Q
[2 markah]
(c) Rajah 2(c) menunjukkan aras yang berlainan bagi struktur molekul protein.
P Q R
Rajah 2(c)
(i) Nyatakan aras organisasi di dalam molekul protein P, Q dan R.

P : ……………………………………………………………………………………………………………………………………
Q : ……………………………………………………………………………………………………………………………………
R : ……………………………………………………………………………………………………………………………………
[3 markah]
(ii) Namakan satu contoh protein yang terdapat pada aras Q.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[1 markah]
SOALAN ESEI
1. (a) (i) Terangkan perbezaan antara enzim intrasel dan enzim luar sel dengan menggunakan
contoh yang sesuai.
[2 markah]
(ii) Rajah 1 menunjukkan organel-organel yang terlibat semasa sintesis dan rembesan
enzim luar sel dalam satu sel manusia.
Q Mitokondrion
Rajah 1
Terangkan proses-proses yang berlaku bermula dari Q sehingga enzim luar sel boleh
digunakan dalam badan manusia.
[10 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
(b) Rajah1.2 menunjukkan kaedah tradisional untuk memerap daging yang digunakan oleh
seorang suri rumah.
Daging dan betik muda dihiris dan digaulkan bersama. Mangkuk yang mengandungi
campuran daging dan betik muda direndam ke dalam bekas berisi air pada suhu 40 0C selama
40 minit.
Mangkuk
Air pada suhu 400C Campuran daging dan betik muda
Rajah1.2
Berdasarkan pengetahuan biologi anda, terangkan mengapa suri rumah itu melakukan
langkah tersebut.
[4 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
(c) Rajah 1.3 menunjukkan Amin dan rakannya yang gemar mengambil minuman jus oren
ketika makan tengahari.
Rajah 1.3
Terangkan kesan pengambilan jus oren ke atas enzim dan pencernaan kanji pada
duodenum.
[4 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
BAB 5 : PEMBAHAGIAN SEL
SOALAN OBJEKTIF
1. Rajah dibawah menunjukkan suatu kitar sel.
P
T
S Q
R
Apakah yang berlaku semasa Fasa P ?
A Replikasi DNA
B Replikasi sentriol
C Kromosom menebal dan memendek
D Sintesis protein dan organel-organel
2. Apakah fasa untuk replikasi DNA berlaku ?
A G1 B G2
C S D M
3. Rajah menunjukkan fasa-fasa berlainan semasa mitosis.
P Q R S
Urutan yang manakah betul ?
A Q, S, P, R B P, R, S, Q
B S, P, Q, R D Q, P, S, R
4. Apakah kepentingan mitosis ?
A Menghasilkan gamet B Menghasilkan sel haploid

C Menghasilkan klon D Menghasilkan anak kembar
5. Maklumat berikut adalah mengenai satu peringkat mitosis.
Pasangan kromatid bergerak ke kutub yang

bertentangan
Apakah peringkat fasa mitosis itu ?
A Telofasa B Metafasa
C Profasa D Anafasa
6. Rajah menunjukkan satu pembahagian sel.
Namakan peringkat yang ditunjukkan dalam gambarajah.
A Profasa B Metafasa
C Anafasa D Telofasa
7. Rajah menunjukkan suatu proses dalam peringkat pembahagian sel pada tumbuhan.
Antara bahagian tumbuhan berikut, dimanakah proses ini berlaku ?
A Anter B Kambium
C Tunas sisi D Hujung akar
8. Rajah menunjukkan satu peristiwa semasa meiosis.
Yang manakah antara berikut peristiwa penting yang berlaku semasa proses tersebut ?
A Gentian gelendong terurai

B Pertukaran bahan genetik berlaku
C Kromosom homolog terpisah
D Replikasi kromosom berlaku
9. Rajah menunjukkan satu peringkat meiosis dalam satu sel sejenis haiwan.
Apakah nombor diploid bagi kromosom di dalam setiap sel somatik haiwan itu ?
A 2 B 4
C 8 D 16
10. Rajah menunjukkan dua peringkat meiosis.
Apakah perlakuan kromosom peringkat P ?
A Kromosom menebal dan memendek

B Kromosom tersusun pada satah khatulistiwa
C Kromosom homolog berpasangan dan berlaku pindah silang
D Kromosom homolog berpisah dan bergerak ke kutub bertentangan
11. Bilangan kromosom dalam sel satu organisma ialah 12.
Apakah bilangan kromosom bagi sel-sel gamet, sel-sel soma dan sel-sel embrio organisma
tersebut ?
Sel-sel gamet Sel-sel soma Sel-sel embrio

A 12 12 12
B 6 12 6
C 6 12 12
D 12 6 12
12. Jadual menunjukkan perlakuan kromosom semasa Profasa I
R - Kromosom homolog membentuk bivalen

S - Kromosom menjadi pendek dan tebal
T - Pindah silang berlaku
Urutan yang manakah betul bagi perlakuan kromosom semasa profasa I ?
A S, R, T B R, T, S
C T, S, R D S, T, R
13. Rajah menunjukkan satu sel haiwan semasa anafasa I meiosis.
Berapakah bilangan kromosom dalam sel induk ?
A 2 B 4
C 8 D 16
14. Antara berikut yang manakah benar tentang spesis serangga yang mempunyai kromosom
diploid 2n = 12 ?
Bilangan pembahagian nukleus Bilangan kromosom di dalam gamet

semasa meiosis selepas proses meiosis
A 1 6
B 2 4
C 2 6
D 1 12
15. Antara berikut, sel yang manakah hasil daripada meiosis ?
A B
C D
16. Bilangan kromosom diploid bagi seekor kucing ialah 38.

Jika salah satu pasangan kromosom homolog tidak terpisah semasa meiosis I, berapakah
bilangan kromosom yang mungkin didapati pada gamet ?
A 18 B 19
C 37 D 38
17. Sel di dalam ovari sejenis haiwan mempunyai nombor diploid 24. Berapakah bilangan kromosom
di dalam ovum haiwan itu ?
A 6 B 24
C 12 D 48
18. Bivalen adalah nama untuk
A sinapsis sepasang kromosom homolog

B sepasang kromatid kembar
C sepasang kromosom bukan homolog
D satu kromosom homolog
19. Jadual menunjukkan proses pembentukan empat jenis sel pada manusia.
P – Pembentukan ovum
Q – Pembentukan sperma
R – Penggantian sel-sel mati
S – Pembentukkan sel-sel baru
Antara berikut, yang manakah melibatkan proses mitosis sahaja ?
A R dan S sahaja B P dan R sahaja

C Q dan S sahaja D P dan Q sahaja
20. Rajah menunjukkan rajah skema bagi pembiakan seekor lembu.
Q R
Apakah yang diwakili oleh P, Q dan R ?
P Q R
A Mitosis Meiosis Mitosis
B Mitosis Mitosis Meiosis
C Meiosis Mitosis Meiosis
D Meiosis Meiosis Mitosis
SOALAN STRUKTUR
1. Rajah 1.1 menunjukkan kitar sel manusia.
G1 S
X:
G2
Y:
Rajah 1.1
(a) (i) Pada Rajah 1.1, labelkan X dan Y.

[2 markah]
(ii) Huraikan apakah yang berlaku semasa fasa G1, S dan G2.
G1 : …………………….…………………………………………………………………………………………………………….....
S : …………………………….……………………………………………………………………………………………………………
G2 : ………………………………….……………………………………………………………………………………………………
[3 markah]
(b) Rajah 1.2 menunjukkan suatu sel pada peringkat bagi fasa Y. Pada peringkat seterusnya didapati
kromosom M tidak berpisah.
Kromosom M
Rajah 2.2
Lengkapkan rajah kedua-dua sel anak yang akan terbentuk pada ruang yang disediakan di
bawah.
[2 markah]
Sel anak 1 Sel anak 2
(c) Seorang pengusaha tanaman orkid ingin menghasilkan pokok orkid yang banyak dalam masa
yang singkat.
(i) Namakan teknik yang boleh digunakan dan huraikan teknik tersebut.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[4 markah]
(ii) Berikan dua kebaikan bagi teknik di (b)(i). 1…….

……………………………………………………………………………………………………………………………………….
2…….……………………………………………………………………………………………………………………………………….
[2 markah]
2. Rajah 2.1 menunjukkan peringkat-peringkat di dalam pembahagian sel.
X Y
Rajah 2.1
(a) (i) Namakan peringkat X dan peringkat Y.

X : ……………………………………………………………………………………………………………………………………
Y : ……………………………………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
(ii) Namakan satu organ di mana sel X dan Y didapati.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[1 markah]
(iii) Berdasarkan Rajah 2.1, terangkan perlakuan kromosom pada peringkat X.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
(b) Terangkan kepentingan proses M.

……….………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………….…………………………………………………………………………………………………………………………………
………………….……………………………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
(c) Raju telah disahkan menghidap kanser kulit. Beliau pernah terdedah pada sinaran radioaktif
semasa menuntut di luar negara.
(i) Selain sinaran radioaktif, namakan satu faktor lain yang boleh menyebabkan
pembentukan sel kanser.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[1 markah]
(ii) Rajah 2.2 menunjukkan sel-sel kulit Raju. Sel Q adalah sel kanser yang terbentuk selepas
sel-sel normal terdedah kepada sinaran radioaktif.
Sel normal Sel Q
Rajah 2.2
Terangkan pembentukan sel Q.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
(ii) Cadangkan dua kaedah rawatan yang boleh digunakan oleh doktor untuk mengelakkan
perkembangan sel Q.
1………………………………………………………………………………………………………………………………………
2………………………………………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
BAB 6 : NUTRISI
SOALAN OBJEKTIF
1. Rajah menunjukkan satu organisma unisel.
Alur mulut Vakuol makanan
Apakah jenis nutrisi yang ditunjukkan oleh organisma ini ?
A Nutrisi autotrof B Nutrisi holozoik

C Nutrisi parasit D Nutrisi saprofit
2. Antara berikut padanan yang manakah betul bagi vitamin dan fungsinya ?
Vitamin Fungsi
A Vitamin A Mencegah skurvi
B Vitamin C Mencegah pellagra
C Vitamin D Pembentukan pigmen dalam retina
D Vitamin B1 Pembentukan koenzim yang diperlukan semasa respirasi sel
3. Kandungan hemoglobin bagi seorang ibu mengandung adalah rendah.

Makanan yang manakah yang perlu diambil bagi meningkatkan kandungan hemoglobin dalam
darahnya ?
A Oren B Lobak merah

C Bayam D Betik
4.
Seorang kanak-kanak lelaki kekurangan kalsium dalam gizinya
Apakah keadaan yang akan dialaminya sekiranya diet tersebut diamalkan dalam tempoh yang
lama ?
A Riket B Skurvi
C Anemia D Beri-beri
5. Rajah menunjukkan aras pada suatu piramid makanan.
Aras 4
Aras 3
Aras 2
Aras 1
Makanan manakah yang berada pada Aras 2 ?
A Daging B Roti
C Mentega D Tomato
6. Rajah menunjukkan sebahagian daripada sistem pencernaan manusia.
S
P
R
Bahagian manakah yang mempunyai medium berasid ?
A P B Q
C R D S
7. Rajah menunjukkan hidrolisis protein dalam salur alimentari manusia.
Protein R S T
Pepsin Tripsin Erepsin
Apakah R, S dan T ?
R S T
A Polipeptida Peptida Asid amino
B Asid amino Peptida Polipeptida
C Peptida Polipeptida Asid amino
D Peptida Asid amino Polipeptida
8. Kelas makanan manakah dicernakan di mulut ?
A Lipid B Karbohidrat
C Mineral D Protein
9. Rajah menunjukkan struktur vilus dalam ileum.
P R
Q S
Struktur yang manakah membawa banyak glukosa dan vitamin larut dalam lemak ?
Glukosa Vitamin larut dalam lemak

A R S
B Q P
C P Q
D S R
10. Rajah menunjukkan salur hempedu yang tersumbat oleh batu hempedu.
Batu hempedu
Pundi hempedu
Salur hempedu
Duodenum
Manakah pernyataan berikut adalah akibat daripada keaadaan tersebut.
A Enzim lipase tidak dapat dirembeskan

B Enzim amilase tidak dapat dihasilkan
C Hidrolisis lemak akan menjadi lambat
D Hidrolisis kanji tidak akan berlaku
11. Yang manakah penyesuaian vilus untuk menyerap nutrien secara berkesan ?
I Bilangan yang banyak

II Dinding nipis
III Mempunyai rangkaian kapilari darah
IV Lakteal untuk menyerap asid lemak dan gliserol
A I dan III sahaja B II dan IV sahaja

C I, II dan III sahaja D I, II, III dan IV sahaja
12. Maklumat berikut adalah tentang asid amino.
Asid amino yang berlebihan tidak boleh disimpan dalam badan dan
diuraikan di hati melalui proses K.
Apakah proses K ?
A penyerapan B asimilasi
C penyahtinjaan D pendeaminaan
13. Rajah menunjukkan seorang kanak-kanak yang menghidap sejenis penyakit .
Kanak-kanak itu mengidap penyakit tersebut kerana kekurangan
A vitamin C protein
B pelawas D karbohidrat
14. Rajah menunjukkan salur alimentari seekor arnab.
Namakan organisma yang boleh ditemui pada S dan jenis enzim yang dirembeskan oleh
organisma tersebut.
Organisma Enzim yang dirembeskan

A Bakteria Selulase
B Fungi Amilase
C Virus Protease
D Fungi Lipase
15. Rajah menunjukkan perut ruminan.

Bahagian yang manakah merupakan perut sebenar ruminan ?
A BC D
16. Rajah menunjukkan struktur kloroplas yang dilihat di bawah mikroskop elektron.
Namakan proses yang berlaku di S.
A Penurunan karbon dioksida B Sintesis glukosa

C Sintesis kanji D Fotolisis air
17.17.
Suhu, keamatan cahaya dan kepekatan gas karbon dioksida adalah
faktor-faktor yang mempengaruhi kadar fotosintesis.
Apakah yang akan berlaku kepada proses fotosintesis jika keamatan cahaya rendah ?
A Lebih banyak oksigen dibebaskan

B Kurang glukosa dihasilkan
C Kadar fotolisis air bertambah
D Kadar penghasilan kanji bertambah
18. Jadual menunjukkan jenis dan kuantiti makanan yang diambil oleh seorang pelajar untuk makan
tengahari.
Jenis makanan Kuantiti (g) Kandungan tenaga (kJ per 100 g)

Nasi 200 2000
Mentega 50 3000
Kentang 100 500
Susu 200 300
Pisang 50 50
Ayam 100 800
Jumlah tenaga yang diperolehi oleh pelajar tersebut ialah.
A 9250 kJ B 6650 kJ
C 8950 kJ D 7425 kJ
19. Jadual menunjukkan keputusan eksperimen untuk menentukan kandungan vitamin C dalam jus
limau.
Isipadu yang diperlukan untuk melunturkan 1.0 cm3

Sampel
larutan 0.1 % DCPIP (cm3)
0.1 % asid askobik 0.4
Jus limau 2.0
Hitung kepekatan vitamin C dalam jus limau.
A 0.2 mg/ cm3 B 0.3 mg/ cm3

C 0.5 mg/ cm3 D 5.0 mg/ cm3
20. Apabila 0.4 g kacang tanah terbakar dengan lengkap, suhu 20 ml air meningkat daripada 30 0C
kepada 700C. Hitung nilai tenaga kacang tanah.
(Muatan haba tentu air ialah 4.2 Jg 0C)
A 1.4 kJg-1 B 3.4 kJg-1

C 8.4 kJg-1 D 76.2 kJg-1
SOALAN STRUKTUR
1. Rajah menunjukkan sistem pencernaan manusia.
Pundi
P
hempedu
Q R
Rajah 1
(a) Namakan struktur P, Q, R dan S..

P : ………………………………………………………………………………………….................................................
Q : ……………..…………………………………………………………………………………………………………………………..
R : ……………..…………………………………………………………………………………………………………………………..
S : ……………..…………………………………………………………………………………………………………………………..
[4 markah]
(b) Huraikan proses pencernaan lipid pada bahagian sistem pencernaan tersebut.
……………………………………………………………………………………………………………………….………………………
……………………………………………………………………………………………………………………….………………………
……………………………………………………………………………………………………………………….………………………
[2 markah]
(c) Seorang lelaki disahkan mengalami kanser pada organ R. Doktor menasihatkan agar
pembedahan dilakukan segera.
Terangkan bagaimana kesan pencernaan kanji jika organ R dibuang.
………………………………………………………………………………………………………………………..……………………..
……………………………………………………………………………………………………………………….………………………
……………………………………………………………………………………………………………………….………………………
[2 markah]
(d) Rajah 1.2 menunjukkan menu yang diambil oleh seorang pelajar semasa makan malam.
Rajah 1.2
(i) Namakan kelas makanan yang terkandung dalam makanan bagi Rajah 1.2.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[1 markah]
(ii) Terangkan bagaimana kelas makanan di (d)(i) dicernakan di bahagian P, Q dan S di

dalam sistem itu.
P :……………………………………………………………………………………………………………….……………………
Q :……………………………………………………………………………………………………………………………………
S:………………………………………………………………………………………………………………..……………………
[3 markah]
2. Rajah 2.1 menunjukkan keratan rentas daun.
Rajah 2.1
(a) Pada Rajah 2.1 , label dan namakan struktur yang mengandungi paling banyak kloroplas.
[1 markah]
(b) Berdasarkan Rajah 2.1, nyatakan dua penyesuaian pada daun yang meningkatkan kadar
fotosintesis.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
[2 markah]
(c) (i) Nyatakan tempat di mana berlakunya tindak balas cahaya dalam kloroplas.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[1 markah]
(ii) Terangkan mekanisme tindak balas cahaya.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
[3 markah]
(iii) Nyatakan perbezaan antara tindak balas cahaya dan tindak balas gelap dalam
fotosintesis.
Tindak balas cahaya Tindak balas gelap
[2 markah]
(d) Rajah 2.2 menunjukkan pokok strawberi yang ditanam dalam rumah hijau.
Rajah 2.2
Terangkan bagaimana kaedah penanaman pokok strawberi menggunakan rumah hijau di

negara empat musim dapat membantu pengeluaran berterusan sepanjang tahun.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
[3 markah]
SOLAN ESEI
1. (a) Rajah 1.1 menunjukkan pelbagai jenis makanan yang telah diproses melalui beberapa kaedah
pemprosesan makanan.
Rajah 1.1
(i) Terangkan kepentingan pemprosesan makanan.

[5 markah]
(ii) Terangkan kesan buruk kaedah pemprosesan makanan terhadap kesihatan manusia.
[5 markah]
JAWAPAN
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
(b) Rajah 1.2 menunjukkan keadaan seorang lelaki sebelum dan selepas menjalani pembedahan
pintasan gastrik. Rajah 1.3 menunjukkan prosedur pintasan gastrik yang menyebabkan saiz
perut menjadi sangat kecil.
Rajah 1.2
Sebelum Selepas
Perut
Perut Kantung
perut
Duodenum
Duodenum Ileum
Ileum
Rajah 1.3
Terangkan bagaimana pembedahan di atas dapat mengurangkan masalah berat badan yang
berlebihan.
[4 markah]
JAWAPAN
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
(b)
Seorang kanak-kanak berumur dua tahun memerlukan makanan yang sihat.
Berdasarkan pernyataan di atas, cadangkan jenis-jenis makanan yang sesuai dan berikan alasan
kepada jawapan anda.
[6 markah]
JAWAPAN
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
2. Rajah 2.1 menunjukkan roti yang disapu mentega.
Rajah 2.1
(a) (i) Seorang kanak-kanak mengambil lima keping roti yang disapu mentega sebagai sarapan
setiap hari dalam jangka masa yang panjang.
Bincangkan kesan baik dan kesan buruk diet itu terhadap kesihatannya.
[5 markah]
(ii) Seorang pelajar seringkali tidak mengambil sarapan pagi menyebabkan perutnya kosong
pada tempoh yang lama.
Sebagai seorang ahli Persatuan Sains, anda diminta untuk menulis laporan bagaimana
tabiat makan boleh mempengaruhi keadaan kesihatan pelajar tersebut.
[5 markah]
JAWAPAN
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
(b) Rajah 2.2 menunjukkan sistem pencernaan dan organ-organ berkaitan pencernaan.
Makanan P
Rajah 2.2
Terangkan proses-proses yang berlaku kepada makanan P sehingga boleh digunakan

oleh sel-sel badan.
[6 markah]
JAWAPAN
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
(c) Rajah 2.3 menunjukkan haiwan P dan haiwan Q.
P Q
Rajah 2.3
Bandingkan antara salur alimentari bagi P dan Q.

[4 markah]
JAWAPAN
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
……………………..………………………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………
……………………………………..………………………………………………………………………………………………………………
BAB 7 : RESPIRASI
SOALAN STRUKTUR
1. Rajah menunjukkan dua organisma berbeza.
Manakah di antara berikut adalah permukaan respirasi bagi kedua-dua organisma ?
A Sitoplasma B Vakuol
C Membran plasma D Vakuol mengecut
2. Aktiviti manakah yang menghasilkan kepekatan asid laktik paling tinggi dalam otot ?
A Berenang B Berjalan
C Membaca D Lari pecut
3. Apakah hasil akhir bagi respirasi aerobik pada manusia ?
A 2 molekul ATP B Asid laktik

C Karbon dioksida D Oksigen
4. Persamaan berikut menunjukkan proses yang berlaku dalam yis.

Apakah S ?
Glukosa S + Karbon dioksida + Tenaga
A Air B Etanol
C Asid laktik D Oksigen
5. Seorang murid menyertai acara larian 400 meter pada hari sukan di sekolahkan.
Persamaan manakah yang mewakili prosenya setelah dia berlari 200 meter pertama ?
A Glukosa asid laktik + tenaga

B Glukosa karbon dioksida + etanol + tenaga
C Glukosa + oxigen karbon dioksida + tenaga
D Glokosa + oksigen asid laktik + tenaga
6. Manakah di antara berikut adalah hasil daripada respirasi aerobik dan anaerobik di dalam
otot ?
Respirasi Aerob Respirasi Anaerob

A Karbon dioksida dan air Etanol
B Karbon dioksida dan air Asid laktik
C Asid laktik Etanol
D Asid laktik Karbon dioksida dan air
7. Maklumat berikut adalah perubahan yang berlaku dalam badan seorang atlet semasa
mengambil bahagian dalam acara lari 200 meter.
P - Aras oksigen dalam sel-sel otot meningkat

Q - Kadar pernafasan meningkat
R - Kepekatan karbon dioksida dalam darah meningkat
S - Aktiviti otot meningkatkan penghasilan karbon dioksida
Antara yang berikut, urutan proses yang manakah betul ?
A P, Q, R dan S B Q, S, R dan P
C S, P, Q dan R D S, R, Q dan P
8. Rajah menunjukkan struktur alveolus dan kapilari darah di mana pertukaran gas berlaku pada
manusia.
Manakah antara berikut merupakan ciri-ciri penyesuaian pada alveolus untuk meningkatkan
kadar pertukaran gas respirasi ?
I Sentiasa lembap
II Berdinding nipis
III Mempunyai luas permukaan yang kecil
IV Mempunyai jaringan kapilari darah
A I dan II sahaja B I, II dan IV sahaja

C II, III dan IV sahaja D I, II, III dan IV sahaja
9. Rajah menunjukkan struktur alveolus.
P
Apakah proses yang berlaku di antara alveolus dengan struktur P semasa pertukaran gas?
A Resapan B Osmosis
C Resapan berbantu D Pengangkutan aktif
10. Rajah menunjukkan keratan rentas alveolus dengan kapilari darah.
X
Y
Kapilari darah
Antara berikut, yang manakah akan menyebabkan resapan gas oksigen dari X ke Y ?
X Y
A Kepekatan karbon dioksida yang tinggi Kepekatan oksigen yang rendah
B Kepekatan oksigen yang tinggi Kepekatan oksigen yang rendah
C Kepekatan karbon dioksida yang tinggi Kepekatan karbon dioksida yang rendah
D Kepekatan oksigen yang rendah Kepekatan oksigen yang tinggi
11. Rajah menunjukkan satu peringkat dalam mekanisme pernafasan manusia.
Udara keluar
Tekanan
Apakah yang menyebabkan keadaan tersebut berlaku ?
A Isipadu rongga toraks menurun dan tekanan rongga toraks meningkat

B Isipadu rongga toraks meningkat dan tekanan rongga toraks menurun
C Otot interkostal luar mengecut
D Otot diafragma mengecut dan kembali ke bentuk kubah
12. Rajah menunjukkan sistem respirasi manusia.
R
Apakah yang berlaku kepada struktur R semasa menghembus nafas ?
A Mengendur dan mendatar

B Mengecut dan mendatar
C Mengendur dan berbentuk kubah
D Mengecut dan berbentuk kubah
13. Rajah menunjukkan satu model peparu.
Kepingan getah Q
Tali
Apakah yang berlaku di P dan Q semasa tali ditarik ke bawah ?
P Q
A Isipadu bertambah Mengembang
B Isipadu berkurang Mengecut
C Tekanan bertambah Mengembang
D Tekanan berkurang Mengecut
14. Antara perubahan berikut, yang manakah akan meningkatkan kadar respirasi suatu organisma ?
A Suhu badan menurun

B Kepekatan gula dalam darah menurun
C Kepekatan oksigen dalam darah meningkat
D Kepekatan karbon dioksida dalam darah meningkat
15. Respirasi adalah tindakan luar kawal yang dikawal oleh pusat kawalan pernafasan di medulla
oblongata.
Manakah antara berikut akan menyebabkan pusat kawalan pernafasan meningkatkan kadar
respirasi ?
A pH darah menurun
B Aras glukosa darah menurun
C Suhu darah menurun
D Tekanan osmosis darah menurun
16. Rajah menunjukkan struktur bagi sistem respirasi suatu organisma.
Organisma manakah mempunyai struktur itu ?
A Amfibia B Serangga
C Ikan D Reptilia
17. Rajah menunjukkan tiga jenis organisma yang berbeza.
P
Q R
Manakah antara berikut menunjukkan permukaan pernafasan yang betul untuk organisma
tersebut ?
P Q R
A Kulit Trakeol Alveolus
B Alveolus Kulit Trakeol
C Alveolus Trakeol Kulit
D Trakeol Alveolus Kulit
18. Bagaimanakah kecekapan pertukaran gas dalam ikan dapat dimaksimakan ?
A Pembukaan mulut dan operkulum

B Penutupan mulut dan operkulum
C Arah pengaliran darah dan air melalui insang adalah sama
D Arah pengaliran darah dan air melalui insang adalah bertentangan
19. Rajah menunjukkan kaedah mengukur kandungan gas di udara.
Tiub J
Sampel udara
Air
Panjang turus udara = 10.0 cm

Panjang turus udara hembusan selepas = 9.6 cm
di rawat dengan potassium hidroksida
Panjang turus udara hembusan selepas = 8.5 cm
dirawat dengan potassium pirogalat
Berapakah peratus kandungan oksigen di dalam udara hembusan?
A 4.2 % B 8.5 %
C 11.0 % D 21.0 %
20. Rajah menunjukkan graf hubungan antara pengambilan dan pembebasan karbon dioksida
dengan keamatan cahaya.
XD
Pengambilan
karbon dioksida X C
bertambah
X
B Keamatan cahaya
Pembebasan
karbon dioksida
bertambah X A
Pada titik manakah, A, B, C dan D, penyerapan karbon dioksida sama dengan pembebasan
karbon dioksida ?
SOALAN STRUKTUR
1. Rajah 1.1 menunjukkan proses X dan proses Y yang berlaku semasa pernafasan seorang individu.
Proses X Proses Y
Rusuk Sternum
Diafragma
Rajah 1.1
(a) (i) Namakan proses X dan proses Y.

Proses X : ……………………………………………………………………………………………………………………………
Proses Y : ……………………………………………………………………………………………………………………………
[2 markah]
(ii) Nyatakan dua perbezaan antara prose X dengan proses Y.
Proses X Proses Y
[2 markah]
(b) Rajah 1.2 menunjukkan pertukaran gas di alveolus.
Aliran udara
Aliran darah
R
Aliran darah
P Q
Rajah 1.2
(i) Terangkan dua ciri penyesuaian pada alveolus untuk meningkatkan kecekapan proses
pertukaran gas.
Penyesuaian 1 : ……………………………………………………………………………………………………………………
Penerangan 1 : …………………………………………………………………………………………………………………….
Penyesuaian 2 : ……………………………………………………………………………………………………………………
Penerangan 2 : …………………………………………………………………………………………………………………….
[4 markah]
(ii) Huraikan proses pertukaran gas antara Q dan R.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
[2 markah]
(c)(c)
4.7 JUTA RAKYAT MALAYSIA MEROKOK
KUALA LUMPUR - Statistik terbaharu mengenai ketagihan merokok di negara ini begitu
menggerunkan apabila jumlah perokok meningkat kepada 4.7 juta orang pada tahun lalu
berbanding 3.1 juta orang pada 2007.
Peningkatan mendadak jumlah perokok dalam tempoh kira-kira lima tahun itu berlaku
disebabkan fenomena lambakan rokok seludup pelbagai jenama yang dijual pada harga
sangat rendah di pasaran.
Purata perokok di Malaysia membelanjakan sebanyak RM178.80 sebulan untuk membeli

rokok.
Kosmo online 16 Januari 2016
Namakan satu bahan kimia dalam asap rokok dan terangkan bagaimana bahan kimia tersebut
membahayakan kesihatan manusia.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
[2 markah]
SOALAN ESSEI
1. Rajah 1.1 menunjukkan dua individu, X dan Y dalam situasi berbeza.
Individu : X Individu : Y
Aktiviti : Lari pecut 100 meter Aktiviti : Berjalan kaki
Tenaga dihasilkan : 2 ATP per mol glukosa Tenaga dihasilkan : 38 ATP per mol glukosa
Rajah 1.1
(a) Berdasarkan maklumat yang diberi dalam Rajah 1.1, terangkan proses respirasi sel yang berlaku
dalam individu X dan Y.
[6 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(b) Rajah 1.2 menunjukkan bahagian-bahagian dalam sistem respirasi manusia dan ikan.
Alveolus Insang
Rajah 1.2
Sistem respirasi manusia dan ikan disesuaikan untuk berfungsi di dalam habitat masing-masing.
Terangkan persamaan dan perbezaan kedua-dua sistem tersebut.
[8 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(c) Rajah 1.3 menunjukkan sekumpulan pendaki gunung Everest. Apabila tiba di puncak gunung,
didapati kadar pernafasan mereka meningkat.
Rajah 1.3
Berdasarkan pengetahuan biologi anda, huraikan mengapakah kadar pernafasan pendaki-

pendaki tersebut meningkat semasa berada di puncak gunung yang tinggi.
[6 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
BAB 8 : EKOSISTEM DINAMIK
SOALAN OBJEKTIF
1. Rajah menunjukkan aliran tenaga dalam satu rantai makanan.
90 % 90 %
tenaga hilang Pengguna tenaga hilang Pengguna
Pengeluar
Primer Sekunder
Tenaga : 50 000 kJ
Berapakah jumlah tenaga yang diterima oleh pengguna sekunder ?
A 50 kJ B 500 kJ
C 5000 kJ D 50 000 kJ
2. Rajah menunjukkan suatu siratan makanan.
Musang
Burung hantu
Burung
Arnab Belalang
Tikus
Rumput Bijirin
Lobak
Organisma manakah merupakan pengguna sekunder ?
A Musang dan tikus B Musang dan arnab

C Burung dan belalang D Musang dan burung
3. Rajah menunjukkan satu jaringan makanan dalam satu ekosistem.
Lebah Tikus Arnab
Cicak
Ular
Burung helang
Yang manakah antara berikut merupakan pengguna primer ?
A Burung helang B Arnab

C Ular D Cicak
4. Rajah menunjukkan aliran tenaga dalam satu ekosistem.
Tenaga cahaya dari matahari
Yang manakah mewakili karnivor ?
A 1 dan 2 B 2 dan 3
C 1 dan 3 D 3 sahaja
5. Pokok padi dan pokok jagung hidup di dalam habitat yang sama bagi mendapatkan sumber
terhad yang sama.
Apakah hubungan di antara pokok padi dan pokok jagung ?
A Mutualisme B Mangsa-pemangsa
C Persaingan D Saprofitisme
6. Rajah menunjukkan satu interaksi antara dua organisma.
Refflesia sp.
Apakah jenis interaksi ini ?
A Komensalisme B Mutualisme
C Parasitisme D Saprofitisme
7. Rajah menunjukkan teritip yang terdapat pada cengkerang seekor ketam.
Teritip
Apakah jenis interaksi antara teritip dan ketam itu ?
A Komensalisme B Saprofitisme
C Mutualisme D Parasitisme
8. Rajah menunjukkan satu graf perubahan populasi burung hantu dan tikus dalam satu
komuniti.
Bilangan haiwan
Burung hantu
Tikus
Masa
Apakah jenis interaksi yang ditunjukkan oleh graf tersebut ?
A Perhubungan komensal-perumah
B Perhubungan parasit-perumah
C Perhubungan epifit-epizoit
D Perhubungan mangsa-pemangsa
9. Rajah menunjukkan nodul akar tumbuhan kekacang.
Nodul akar
Apakah peranan yang dimainkan oleh bakteria dalam hubungan ini ?
A Membekalkan nitrat kepada tumbuhan kekacang

B Membekalkan garam mineral kepada tumbuhan kekacang
C Menyediakan perlindungan kepada tumbuhan kekacang
D Membekalkan glukosa kepada tumbuhan kekacang
10. Tanah bekas lombong boleh membentuk hutan primer.
Antara turutan berikut, manakah yang betul dalam pembentukan hutan primer itu?
A Penyesar, komuniti klimaks, perintis

B Perintis, komunti klimaks, penyesar
C Penyesar, perintis, komuniti klimaks
D Perintis, penyesar, komuniti klimaks
11. Antara berikut yang manakah betul bagi proses sesaran tumbuhan di kawasan paya bakau ?
A Avicennia sp. Soneratia sp. Rhizophora

sp. B Avicennia sp. Rhizophora sp. Bruguiera sp.
C Soneratia sp. Bruguiera sp. Rhizophora
sp. D Bruguiera sp. Rhizophora sp. Avicennia sp.
12. Rajah menunjukkan penyesuaian anak biji benih pokok bakau.
Struktur Y
Yang manakah antara berikut merupakan kepentingan struktur Y ?
A Untuk memastikan kemandirian anak benih tersebut

B Untuk membolehkan anak benih dibawa oleh air ketika air pasang
C Untuk mengurangkan transpirasi sewaktu hari panas
D Untuk memastikan pertukaran gas boleh berlaku di dalam air
13. Rajah menunjukkan sistem akar tumbuhan bakau.
Apakah fungsi Y ?
A Untuk menyerap cahaya

B Untuk memberikan sokongan kepada tumbuhan
C Untuk mengurangkan kadar respirasi
D Untuk membolehkan pertukaran gas berlaku
14. Antara berikut, yang manakah penyesuaian Sonneratia sp. untuk membolehkannya
tumbuh di paya bakau?
I Daun yang tebal dan sukulen

II Biji benih ivipariti
III Akar banir
IV Tekanan osmosis dalam sap sel tinggi
A I dan II B I, II dan III

C I dan III D I, II dan IV
15. Rajah menunjukkan taburan pokok bakau di kawasan paya bakau. Zon A, B, C dan D
menunjukkan pelnagai spesis pokok yang boleh ditemui di kawasan paya bakau.
Pada zon manakah Bruguiera sp. boleh ditemui.
A B
C D
16. Rajah menunjukkan proses pengkolonian dan sesaran dalam sebuah kolam
P Q
R S
Susun rajah tersebut dalam urutan yang betul.
A S P Q R B P Q S R
C Q S P R D Q P S R
17. Pernyataan berikut adalah mengenai istilah dalam ekologi.
Sekumpulan organisma yang kelihatan serupa dan mempunyai ciri-ciri yang sama
Apakah yang dirujuk oleh pernyataan ini ?
A Populasi B Nic
C Komuniti D Spesis
18. Rajah menunjukkan sebahagian daripada kitar nitrogen.
Nitrit
Bakteria S
Sebatian ammonia Nitrat
Protein haiwan Protein tumbuhan
Apakah bakteria S ?
A Azobacter sp. B Rhizobium sp.

C Nitrobacter sp. D Nitrosomonas sp.
19. Maklumat berikut menunjukkan keputusan bagi aktiviti untuk menentukan frekuensi
Mimosa pudica di padang sekolah.
Kuadrat 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Luas litupan
0.01 0.23 0.04 0.15 0 0 0.81 0 0 0.02
(cm2)
Antara berikut, yang manakah adalah frekuensi bagi Mimosa pudica itu ?
A 13.5 % B 40.0 %
C 60.0 % D 86.5 %
20. Maklumat menunjukkan keputusan kajian yang dijalankan oleh sekumpulan pelajar untuk
menganggarkan saiz populasi tikus di sawah padi.
 50 ekor tikus ditangkap dan ditanda pada tangkapan pertama

 30 ekor tikus ditangkap seminggu kemudian, 10 ekor adalah bertanda
Apakah anggaran saiz populasi tikus di sawah padi itu ?
A 6 B 17
C 150 D 15 000
SOALAN STRUKTUR
1. Rajah 1 menunjukkan satu ekosistem yang mengandungi flora dan fauna yang berbeza.
Rajah 1
(a) Komponen biosis dan komponen abiosis mempengaruhi ekosistem tersebut.

Nyatakan contoh komponen biotik dan komponen abiotik yang terdapat dalam
ekosistem tersebut.
Komponen biosis : ………….………………………………………………………………………………………………………….
Komponen abiosis : ……………….……………………………………………………………………………………….………….
[2 markah]
(b) Berdasarkan Rajah 1, namakan satu contoh bagi setiap yang berikut.
(i) Pengeluar : …………….…………………………………………………………………………………………………………….
(ii) Pengguna primer : ……….………………………………………………………………………………………………………
(iii) Karnivor : …………………………….……………………………………………………………………………………………….
[3 markah]
(c) Berdasarkan ekosistem pada Rajah 1, bina jaringan makanan yang mengandungi sekurang-
kurangnya tiga rantai makanan.
[3 markah]
(d) (i) Organisma-organisma dalam aras trof pertama menyerap 15 000 kJ tenaga matahari.
Tenaga hilang sebanyak 90 % pada setiap aras trof.
Kira jumlah tenaga yang dipindahkan kepada organisma pada aras trof ketiga.
=.......................................kJ
[2 markah]
(ii) Nyatakan dua cara yang memungkinkan kehilangan tenaga dalam jaringan makanan.
1. ……….………………………………………………………………………………………………………………………………….
2. …………….…………………………………………………………………………………………………………………………….
[2 markah]
SOALAN ESEI
1. (a) Rajah 1.1 menunjukkan tiga jenis tumbuhan paya bakau yang tumbuh di Malaysia.
Avicennia sp. Rhizophora sp. Bruguiera sp.
Rajah 1.1
(i) Terangkan ciri-ciri penyesuaian bagi tumbuhan paya bakau untuk hidup persekitaran
tersebut.
[6 markah]
(ii) Huraikan proses pengkolonian dan penyesaran yang membawa kepada pembentukan hutan
primer dalam ekosistem paya bakau.
[6 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(b) Rajah 1.2 menunjukkan perubahan pada ekosistem sebuah kolam.
Peringkat P
kolam
Peringkat Q
sedimen
Tumbuhan terapung
Peringkat R
Peringkat S
Rajah 1.2
Huraikan bagaimana perubahan yang berlaku menyebabkan pembentukan peringkat P,

peringkat Q, peringkat R dan peringkat S pada ekosistem tersebut.
[8 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2. (a) Rajah 2.1 menunjukkan cacing pita yang hidup di dalam usus manusia
Cacing pita
Rajah 2.1
Namakan dan huraikan interaksi yang ditunjukkan dalam Rajah 2.1.

[4 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(b) Seorang pekebun mendapati hasil buah kelapa sawit berkurangan apabila bilangan tikus
semakin bertambah. Pekebun tersebut enggan menggunakan racun kimia kerana bimbang ianya
boleh mencemarkan alam sekitar.
Cadangkan kaedah yang boleh digunakan dan terangkan bagaimana kaedah itu berfungsi.
[6 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(c) Rajah 2.2 menunjukkan peranan mikroorganisma dalam suatu ekosistem.
N
at itro
m ge
os n
f e di Bahan kumuh
ra
kekacang
Tu
m
ha Bakteria T Organisma mati Bakteria pengurai
n bu
Bakteria Ammonia
pendenitritan
Sebatian Y
Sebatian X
Rajah 2.2
(i) Namakan bakteria T, sebatian X dan sebatian Y.

[3 markah]
(ii) Berdasarkan Rajah 2.2 terangkan bagaimana mikroorganisma mengekalkan kandungan

sebatian X dalam tanah.
[7 markah]
JAWAPAN
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
BAB 9 : EKOSISTEM TERANCAM
SOALAN OBJEKTIF
1. Rajah menunjukkan fenomena tanah runtuh yang disebabkan oleh aktiviti-aktiviti manusia yang
tidak terancang.
Aktiviti manakah menjadi punca utama berlakunya fenomena tanah runtuh ?
A Perladangan B Perindustrian
C Penebangan hutan D Pembakaran terbuka
2. Rajah menunjukkan aktiviti pembalakan haram.
Antara berikut, yang manakah kesan-kesan aktiviti itu ?
I Hakisan tanah II Banjir kilat

III Eutrofikasi IV Penipisan lapisan ozon
A I dan II sahaja B I dan III sahaja

C II dan III sahaja C II dan IV sahaja
3. Haba berlebihan yang dibebaskan dari X ke persekitaran menyebabkan pencemaran terma.

Antara berikut yang manakah X ?
A Kuari B Tumpahan minyak

C Stesen janakuasa D Pembakaran terbuka
Kepekatan karbon dioksida (ppm)
4. Rajah menunjukkan kepekatan karbon dioksida dalam atmosfera yang meningkat sejak tahun
1700.
Masa (tahun)
Apakah aktiviti manusia yang menyumbang kepada peningkatan karbon dioksida dalam
atmosfera ?
A Pembuangan bahan buangan domestik

B Pembakaran terbuka
C Pembuangan sisa radioktif
D Penggunaan pestisid
5. Antara berikut, gas yang manakah menyebabkan hujan asid ?
A CFC B Nitrogen dioksida

C Metana D Karbon monoksida
6. Rajah menunjukkan bahan pencemar yang dibebaskan oleh kilang yang mengakibatkan
berlakunya hujan asid.
Manakah antara berikut benar tentang hujan asid ?
A Mengkakis logam pada bangunan

B Meningkatkan hasil tanaman
C Menyebabkan tanah runtuh
D pH tanah meningkat
7. Rajah menunjukkan sebuah kawasan perindustrian.
Antara yang berikut, manakah langkah yang harus diambil untuk mengurangkan pencemaran
udara ?
A Menutup cerobong asap

B Merendahkan cerobong asap
C Mengarahkan cerong asap ke kawasan pedalaman
D Meletakkan penapis pada cerobong asap
8.
Tumbuh-tumbuhan tidak dapat tumbuh dengan subur apabila
ditanam berhampiran kawasan perindustrian
Antara yang berikut, yang manakah menerangkan pernyataan di atas ?
A Kepekatan oksigen terlalu tinggi untuk fotosintesis berlaku

B Kepekatan karbon dioksida terlalu rendah untuk fotosintesis berlaku
C Kehadiran asap mengurangkan keamatan cahaya yang memberi kesan ke atas
fotosintesis
D Peningkatan suhu sekeliling akan memberi kesan ke atas kadar fotosintesis
9. Pernyataan-pernyataan berikut ialah berkenaan proses eutrofikasi.
K - Populasi bakteria meningkat

L - Nilai BOD meningkat
M - Baja berlebihan mengalir ke dalam tasik
N - Tasik dilitupi oleh alga
O - Organisma akuatik mati
Pilih urutan proses eutrofikasi yang betul.
A K, M, N, O, L B L, N, M, K, O
C N, M, K, L, O D M, N, O, K, L
10. Rajah menunjukkan aktiviti manusia yang boleh merosakkan alam sekitar.
Penggunaan baja kimia berlebihan menyebabkan pengaliran dan

pencemaran di bawah tanah
Ikan mula mati
Tasik P
Baja melarut dalam air tanah dan mengalir ke dalam tasik, kolam dan sungai
Antara berikut, yang manakah kesan aktiviti di atas terhadap ekosistem tasik P ?
A Kadar pertumbuhan bakteria meningkat menyebabkan pertumbuhan alga menurun

B Kadar pertumbuhan alga meningkat menyebabkan pengurangan oksigen
C Kadar pertumbuhan bakteria menurun menyebabkan pengurangan oksigen
D Kadar pertumbuhan alga menurun menyebabkan peningkatan bilangan bakteria
11. Manakah pernyataan berikut menerangkan keperluan oksigen biokimia (BOD) dengan betul ?
A Isipadu sampel air untuk melunturkan larutan metilena biru

B Jumlah oksigen yang dihasilkan oleh fitoplankton dalam 1 liter air
C Jumlah oksigen yang digunakan oleh mikroorganisma dalam 1 liter air
D Jumlah lebihan baja organik yang larut dalam 1 liter air
12. Jadual 5 menunjukkan masa yang diambil untuk larutan biru metilena menjadi tidak berwarna
bagi tiga sampel air iaitu P, Q dan R
Sampel air P Q R
Masa untuk metilena biru meluntur (Jam) 8 3 5
Manakah yang berikut mungkin adalah sampel air P, Q dan R ?
P Q R
A Air kolam Air longkang Air paip
B Air longkang Air paip Air kolam
C Air longkang Air kolam Air paip
D Air paip Air longkang Air kolam
13. Rajah menunjukkan kilang minyak sawit yang terletak berdekatan sungai. Kilang ini membuang
sisa buangannya ke dalam sungai.
Stesen B
Stesen A
Sisa minyak sawit Aliran sungai

dibuang ke dalam
sungai
Manakah pernyataan berikut benar berkaitan stesen B.
A Mempunyai populasi bakteria yang rendah

B Mempunyai kandungan bahan organik yang rendah
C Mempunyai aras BOD yang tinggi
D Kepekatan karbon monoksida yang tinggi
14. Pernyataan di bawah menerangkan kesan daripada fenomena Y.
 Peningkatan suhu bumi

 Perubahan iklim dunia
 Pencairan glasier dan meningkatkan aras lautan
Apakah fenomena Y ?
A Kesan rumah hijau B Penipisan lapisan ozon

B Pencemaran terma D Pemanasan global
15. Antara berikut, yang manakah adalah merujuk kepada fenomena radiasi infra-merah daripada
matahari yang dipantulkan semula oleh permukaan bumi dan terperangkap di dalam atmosfera?
A Kesan rumah hijau B Perubahan iklim

C Pencemaran terma D Penipisan lapisan ozon
16. Rajah menunjukkan satu fenomena alam sekitar.
Haba dipantul
oleh bumi
Manakah antara berikut bahan yang menyebabkan fenomena ini ?
A Karbon dioksida B Sulfur dioksida

C Karbon monoksida D Nitrogen
17. Cara manakah yang dapat mengurangkan penggunaan CFC ?
A Menggunakan beg kertas B Menggunakan bekas polisterina

C Menggunakan bahan api biojisim D Menggunakan petrol tidak berplumbum
18. Antara berikut, yang manakah menyebabkan penipisan lapisan ozon ?
A Pembakaran bahan api fosil

B Pembuangan sampah ke dalam sungai
C Pembinaan bangunan-bangunan berkaca
D Penggunaan bahan-bahan yang mengandungi CFC
19. Maklumat berikut menunjukkan langkah-langkah dalam tindak balas semasa pemusnahan
lapisan ozon.
T - Atom klorin bertindak balas dengan ozon untuk menghasilkan klorin

monoksida dan molekul oksigen
U - Atom oksigen bebas akan memutuskan ikatan klorin monoksida
V - Sinaran ultra ungu memutuskan ikatan kimia klorin dalam CFC untuk
menghasilkan klorin bebas
W - Atom klorin bebas mengulangi tindak balas rantai
Antara berikut, yang manakah merupakan langkah yang betul semasa pemusnahan ozon ?
A T, V, U, W b U,T, V, W
C V, T, U, W D V, U, T, W
20. Rajah menunjukkan alatan kegunaan harian dirumah.
Apakah yang berikut, yang manakah kesan penggunaan alatan tersebut ?
A Kesan rumah hijau

B Penipisan lapisan ozon
C Eutrofikasi
D Pemanasan global
SOALAN ESEI
1. (a) Sekumpulan peladang merancang membangunkan ladang pertanian berhampiran sebuah tasik.
Selain mendapatkan hasil pertanian, mereka bercadang untuk membangunkan satu pusat eco-
pelancongan. Butir-butir perancangan mereka adalah seperti berikut :
Jenis tanaman : Anggur dan bunga ros

Lokasi : Berhampiran tasik semulajadi
Jenis baja yang digunakan : Baja kompos, garam nitrat, magnesium nitrat dan fosfat
Berdasarkan maklumat di atas, terangkan kesan ke atas tasik ini akibat pengurusan yang tidak
terancang.
[8 markah]
JAWAPAN
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
(b) Rajah 1.1 menunjukkan satu ekosistem.
Rajah 1.1
Terangkan mengapa ekosistem dalam Rajah 1.1 perlu dipelihara dan dipulihara.
[6 markah]
JAWAPAN
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
(c) Rajah 1.2 menunjukkan sebahagian keratan akhbar mengenai bencana jerebu yang melanda
negara pada tahun 2015.
Sumber : Berita Harian( (22 Oktober 2015)
Rajah 1.2
Berdasarkan pengetahuan biologi anda terangkan kesan buruk yang disebabkan oleh jerebu
terhadap manusia dan alam sekitar.
[6 markah]
JAWAPAN
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
2. (a) Rajah 2.1 menunjukkan beberapa aktiviti manusia yang membebaskan karbon dioksida ke
atmosfera.
Rajah 2.1
(i) Jika anda adalah seorang aktivis alam sekitar, bagaimana anda akan menerangkan kepada
orang ramai tentang kesan pertambahan kepekatan karbon dioksida kepada alam sekitar.
[8 markah]
(ii) Cadangkan langkah-langkah yang perlu diambil untuk mengimbangi kepekatan karbon
dioksida dalam atmosfera.
[4 markah]
JAWAPAN
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
(b) Proses penghasilan plastik dan polisterin secara besar-besaran di kilang membebaskan
kloroflorokarbon (CFC) bersama-sama bahan pencemar yang lain.
Terangkan kesan pembebasan kloroflorokarbon (CFC) ke atas ekosistem dan kesihatan
manusia.
[8 markah]
JAWAPAN
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

SEL STRUKTUR DAN FUNGSI

Diunggah oleh

Informasi Dokumen

Deskripsi Asli:

Judul Asli

Hak Cipta

Format Tersedia

Bagikan dokumen Ini

Bagikan atau Tanam Dokumen

Opsi Berbagi

Apakah menurut Anda dokumen ini bermanfaat?

Apakah konten ini tidak pantas?

Hak Cipta:

Format Tersedia

SEL STRUKTUR DAN FUNGSI

Diunggah oleh

Hak Cipta:

Format Tersedia

SOALAN OBJEKTIF

1. Rajah menunjukkan satu sel haiwan.

A Nukleus B Jasad Golgi

2. Rajah menunjukkan satu struktur sel.

Berdasarkan rajah, yang manakah antara berikut dilabel dengan betul ?

Membran plasma Dinding sel Sitoplasma

Apakah fungsi struktur Q ?

A Mengawal aktiviti sel B Tapak penghasilan tenaga

4. Rajah menunjukkan organel P yang ditemui dalam satu sel.

Apakah proses yang berlaku dalam P ?

A Fotosintesis B Sintesis protein

 Terdapat secara bebas dalam sitoplasma atau

Apakah organel tersebut ?

6. Maklumat berikut adalah tentang ciri satu organel dalam sel.

 Terdiri daripada jaringan membran yang berlipat

Apakah organel tersebut ?

A Sel pengawal B Sel otot

9. Rajah menunjukkan sebahagian daripada sistem pencernaan manusia.

Organel manakah yang terdapat dengan banyak dalam X ?

A Jasad Golgi B Jalinan endoplasma licin

A Protein tidak dapat diubahsuai

11. Struktur manakah membantu pergerakan Amoeba sp. ?

Apakah proses tersebut ?

13. Rajah menunjukkan proses yang dijalankan oleh Amoeba sp.

Namakan proses yang ditunjukkan ?

A Belahan dedua B Fagositosis

14. Manakah antara berikut adalah tisu ?

A Sel pengawal B Sel xilem

17. Rajah menunjukkan organisasi sel dalam organisma multisel.

Bahagian manakah diwakili oleh X ?

18. Rajah menunjukkan sejenis tisu haiwan.

Apakah tisu itu ?

A Tisu otot licin B Tisu epitelium

19. Maklumat berikut menunjukkan organ-organ dalam badan manusia.

Sistem yang manakah mengandungi organ-organ tersebut ?

A Sistem perkumuhan B Sistem pencernaan

Dimanakah tisu tersebut boleh ditemui ?

(a) (i) Berdasarkan Rajah 1, namakan sel P dan Q

(ii) Nyatakan fungsi sel P dan Q.

(c) (i) Nyatakan komponen utama bagi X.

(ii) Terangkan ciri komponen yang dinyatakan di (c)(i).

(d) Organel Y hanya terdapat pada tumbuhan hijau.

(a) Namakan struktur P, Q dan R.

(b) Terangkan fungsi kromosom.

(c) Huraikan fungsi Q dan R dalam penghasilan enzim luar sel.

3. Rajah 3.1 menunjukkan empat aras organisasi sel dalam tumbuhan.

Aras 1 Aras 2 Aras 3 Aras 4

(a) Lengkapkan Jadual 1 dengan menamakan Aras 2 dan Aras 3.

(iii) Namakan dua sistem dalam aras 4.

1. Rajah menunjukkan struktur satu membran plasma.

2. Rajah menunjukkan struktur membran plasma.

A Protein pembawa B Protein liang

3. Rajah menunjukkan struktur membran plasma.

Apakah bahan yang boleh merentasi P ?

A Glukosa B Ion sodium

A Sebagai penghalang yang mengasingkan bahagian dalam dan luar sel

5. Rajah menunjukkan pergerakan bahan P merentasi membran plasma secara proses Q.

A Osmosis B Pengangkutan aktif

6. Rajah menunjukkan susunan radas untuk menunjukkan proses X.

Kaviti mengandungi larutan garam

Jalur kentang Air suling

Membran separa telap