Anda di halaman 1dari 3

NAMA : KETUT MAS SANDIASIH

NIM : 09. 1.1.7.1.2950


KELAS : Bahasa Bali 1

TUGAS AKHIR
TATA BAHASA BALI

Indayang makarya wacana ekspositori basa bali mangda para krama Baline setata eling ring kawentena
basa, sastra lan aksara Bali.

Basa Sastra lan Aksara Bali marupa sarana


Mikukuhang lan Ngajegang Budaya Bali

Maosang indik Basa, Sastra miwah Aksara Bali punika marupa pabuat sane dahating
mautama pisan. Riantukan pawangunan jagat Baline kapungkur wekas, magenah ring para
yowana sane maka genarasi penerus bangsa. Punika sami sida werdi tur limbak, majanten
saking soang-soang jadma Bali. Sane mangkin, yan iraga kayun-kayunin tur uratiang indik
kawentenan aab jagate sane wenten ring Bali, sayuakti pisan akeh sane sampun mauah, manut
pakibeh jagate, taler akeh sane sampun lempas saking tata-titi krama sane sampun nglimbakang
saking nguni-nguni, utamannyane indik sasana, sane pastika punika wenten pakilitan ipun sareng
Basa Bali.
Yening iraga sayuakti jagi mikukuhang lan ngajegang budaya Baline, sakinga basa
dumun pangawitnyane. Napi mawinan asapunika?, riantukan basa punika marupa taksu taler
mahkota budaya sane nenten dados kalempasin. Nanging sane mangkin sami punika sampun
nungkalik, kawentenannyane sayan surud. Punika sane mawinan akeh para yowanane kimud
utawi lek matur ngangge basa Bali sane sayuakti punika pinaka jati diri anak sane mabudaya
Bali.
Rerehang mangkin ring aab jagate, kawentenannyane sampun sayan ngelahang, napi-napi
mangkin sampun sayan elah ngrereh. Nika mawinan para yowana sayan ngamayusang
malajahang raga, napi malih nagingin padewekan antuk pangweruh sastra-sastra agama. Akeh
sampun kakuub antuk kawentenan sekala kemanten, dadosne arang sane nelebang daging sastra,
tur panglimbak basa Baline.
Pinunas titiang, sampunang! sampunang kemed utawi lek matur ngangge basa Bali. Yan
ten iraga sira malih jagi ngajegang budayan iragané?. Ngiring, ngiring sareng-sareng numbuhang
jati diri pinaka jadma Bali, mapan kadi baos panglingsiré dumun ”Basa ngantenang wangsa”
Punapi mangkin mangda ngawit ring padewekan mautsaha ngangge basa bali ngantos
prasida ngiyusin anak tiosan, yen kadi punika, sumanggup minab?. Antuk punika ngiring ngawit
ring padewekan, ring kulawarga nyantos ring pasawitran tegarang anggen basa baline, yen iraga
pinehang ring kayun nenten kalaksanayang minab meweh karasayang. Nanging, tegarang
mangkin laksanayang, napi malih iraga sampun kaicen Tri Pramana marupa bayu, sabda miwah
idep. Sapunapi mangkin iraga ngidepang kautaman puniki, utamannyane indik bayu pramana.
Saking bayu punika iraga presida miara, nyajaga, ngicenin urip lan kauripan, sapisanan ngawi
rug, taler membah tan papegatan, neduhin, ngicenin pawarah lan nincapang pamargi ring
kauripan.
Napi malih sane mangkin Pemerintah sampun nglaksananyang makudang-kudang utsaha
ngenenin indik pamargi ngelestariang basa Bali mangda kawentenannyane tetep ajeg. Inggih
punika ngawetuang Peraturan Daerah indik Basa, Aksara lan sastra Bali, indik ngangge Busana
Adat Bali ngabran rahina wraspati taler indik watesan Sampah Plastik. Kawentenan Perda miwah
Pergub puniki anggen sepat siku-siku indik nglimbakang, ngelestariang, miwah ngawigunayang
basa Baline.
Yan nika sampun sida katelebang, majanten sampun mupu tetujon pamerintahe
ngawangun “Nangun Sat Kerthi Loka Bali.” Duaning maka unteng tatujon punika tan lian
wantah mautsaha nincapang kaonengan para janane mangda sayan seneng, sayan wikan ngangge
basa lan sastra Bali. Yan sampun seneng ngangge basa lan sastra Bali sinah nincapang
kaweruhan, sane dahat mawiguna rikala mupu uripe kapungkur wekas.
Sane mangkin ngiring patute rereh, mangdane dados kaanggen sasuluh idup, yadiastun
punika I raga kakuub antuk jaman, sane kasengguh zaman IPTEK sakadi mangkin.
Pamekasnyane para yowana, napi malih sane kari masekolah nenten dados lempas ring budaya
Bali sane katamiang olih para panglingsire nguni sane dahating adhiluhung. Yan ngantos Basa
Baline punika ngreredang utawi ngedikang para yowanane uning ngangge basa Bali, punika sane
jagi ngranayang runtuh Taksu Baline.
Pamekas iraga sareng sami mangda sida ngayunin malarapan antuk mulat sarira. Iraga
sareng sami maka pawaris, sakadi mangkine kabaos Putra Bangsa, mangda yukti-yukti
ngejerang rasa sutindih ring gumi Bali. Maka putra sane kasengguh putra suputra sadhu
gunawan, putra sane satate misinggihang dharmaning Agama lan dharmaning Negara, sane
gumanti kasungkemin tur kasinanggeh ring jagate, mangda presida mikukuhang lan ngajegang
Budaya ring Bali sane madasar antuk Basa lan Sastra Bali punika.

Anda mungkin juga menyukai