Anda di halaman 1dari 20

EKONOMI TEKNIK

RUMUS BUNGA

12/11/2023 1
KONSEP EKIVALENSI
RUMUS-RUMUS BUNGA
Dalam penurunan rumus-rumus bunga, digunakan beberapa
notasi, yaitu:
 i = interest, suku bunga per periode
 n = jangka waktu (jumlah periode) analisis
 P = Present, transaksi tunggal di awal jangka waktu analisis (pada
akhir periode ke 0)
 F = Future, transaksi tunggal di akhir jangka waktu analisis (pada
akhir periode ke n), yang ekivalen dengan P
 A = Annual, serangkaian transaksi samarata selama jangka waktu
analisis (sejak akhir periode ke 1 sampai dengan periode ke n),
yang ekivalen dengan P dan F
 G = Gradient, serangkaian transaksi pertambahan yang sama rata
selama jangka waktu analisis (sejak akhir periode ke 2 sampai
dengan periode ke n), yang bisa diekivalenkan dengan P, A

12/11/2023 2
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
Rumus pembayaran tunggal (Single
Payment Formulas)
P

0 1 2 n

To find F, given P
F  P(1  i ) n  P( F P , i, n)
F

To find P, given F
P  F (1  i )  n  F ( P F , i, n)

12/11/2023 3
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
Contoh penggunaan Rumus
50000
P(F/P,i,n)

5 i=10%
0

Atau dengan cara


F
menggunakan tabel bunga
F = P (F/P, i, n) F = P (1 + i )n
= 50000 (F/P,10%,5) = 50000 (1 + 10%)5
= 50000 (1,611)
= 80550 = 80525,5
12/11/2023 4
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
P
i=10%

300000
F(P/F,i,n)

P = F (1+ i )-n Atau dengan cara


menggunakan tabel bunga
= 300000 ( 1 + 10%)-4 P = F (P/F,i,n)
= 204904 = 300000 (P/F, 10%,4)
= 300000 (0,6830)
= 204900
12/11/2023 5
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
300000

F = P (F/P,i,n)
7
= 300000 (F/P, 12%,5)
0 2 = 300000 (1,762)
i=12%
= 528600
F
P

7 10 P = F (P/F,i,n)
0
= 300000 (P/F, 12%,7)
= 300000 (0,4523)
300000
=135690
12/11/2023 6
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
Rumus pembayaran seragam (series
Formulas)
A A A A

0 1 2 3 n

To find F, given A
 (1  i ) n  1 
F  A   A( F A , i, n) F
 i 

To find A, given F
 i 
A  F   F ( A F , i, n)
 (1  i )  1 
n

12/11/2023 7
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
Contoh penggunaan rumus
A(F/A,i,n)
2000

0 6
i=10%

Atau dengan cara menggunakan


 1  i n  1 
F  A  tabel bunga
 i 
  F = A (F/A,i,n)
 1  10%6  1 
 2000  = 2000 (F/A,10%,6)
 10% 
  = 2000 (7,716)
 15431,2
= 15432
12/11/2023 8
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
A i = 12%

0 6

45000
 i 
AF   Atau dengan cara menggunakan
 1  i   1 
n
  tabel bunga
 12%  A = F (A/F,i,n)
 45000 
 1  12%6  1 
  = 45000 (A/F,12%,6)
 5545,16 = 5544

12/11/2023 9
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
20000

F = A (F/A,i,n)
= 20000(F/A,8%,5)
0
= 20000(5,867)
i=8% = 117340
A F

F(P/F,i,n) 70000
A = F(P/F,i,n)(A/F,i,n)
= 70000(P/F,8%,3)(A/F,8%,5)
= 70000(0,7938)(0,1705)
12/11/2023 10
= 9474,003 INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
A A A A A

2 4 n
1 3

To find P, given A
 (1  i ) n  1 
P P  A n 
 A( P A , i, n)
 i 1  i  

To find A, given P
 i 1  i n 
A  P   P ( A P , i, n)
 (1  i )  1 
n

12/11/2023 11
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
Contoh penggunaan rumus
A(P/A,i,n) 30000

i=10%

P
Atau dengan cara menggunakan tabel
 1  i   1 
n
bunga
P  A 
 i1  i n 
  P = A (P/A,i,n)
 1  10% 6  1 
 30000  = 30000(P/A,10%,6)
 10%1  10% 6 
  = 130650
 130657 ,8

12/11/2023 12
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
i=9%

60000

 i 1  i n 
A  P  Atau dengan cara menggunakan
 1  i   1 
n
  tabel bunga
 9%1  9% 6 
 60000  A = P (A/P,i,n)
 1  9% 6  1 
  = 60000(A/P,9%,6)
 13375 ,19
=13374
12/11/2023 13
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
i=8%
3000

P = A(P/A,i,n)(P/F,i,n)
P = 3000 (P/A,8%,4)(P/F,8%,2)
= 8518,13
A

A = P(F/P,i,n)(A/P,i,n)
40000 = 40000(F/P,8%,3)(A/P,8%,3)
= 19555,2
12/11/2023 14
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
Rumus Gradien Aritmetis (Arithmetic
Gradient) (n-1)G

3G

2G

0
n

To find P, given G
P  (1  i ) n  in  1 
P  G   G ( P G , i , n)
 i 1  i 
n

2

12/11/2023 15
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
3000
2500
2000
1500
1000
500
i=15%
0

P P = G (P/G,i,n)
= 500 (P/G, 15%, 7)
= 500 (10,192)
= 5096

12/11/2023 16
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
4000
3500
3000
2500
2000
1500
1000 i=10%
0

P
P = A (P/A,i,n) + G(P/G,i,n)

= 1000(P/A,10%,7) + 500(P/G,10%,7)
= 1000 (4,868) + 500 (12,763)
= 4868 + 6381,5
= 11249,5

12/11/2023 17
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
Gradien aritmetis juga dapat diekivalenkan menjadi
seri seragam (n-1)G

3G

2G

0
n

A A A A A

To find A, given G
 (1  i ) n  in  1 
A  G   G ( A G , i , n)
 i 1  i   1 
n

12/11/2023 18
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
4800
4000
3200
2400
1600
800
i=12%
0

A = G (A/G, i, n)
= 800 (A/G, 12%,7)
= 800 (2,551)
= 2040,8

12/11/2023 19
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL
2800
2400
2000
1600
1200
800
400 i=8%
0

A = A + G (A/G, i, n)
= 400 + 400 (A/G, 8%,7)
= 400 + 400 (2,694)
= 1477,6
12/11/2023 20
INSTITUT TEKNOLOGI NASIONAL

Anda mungkin juga menyukai