Latar belakang buku Panurirang Yesaya ima, taringot tu bangso ni Debata na so olo unduk
tu Debata, gabe diuhum Debata nasida, tarbuang tu Babel, alai mulak do muse nasida tu Jerusalem,
ala asi ni roha ni Debata. Buku Panurirang Jesaya on dibagi tolu bagian, bindu 1-39, ima Proto
Jesaya, konteksnya andorang so habuangan Babel, jala di bagian on, godang do ditaringoti
habadiaon dohot hagogoon ni Debata songon Raja na manggomgomi portibi on. Bindu 40-55 ima
Deutro Jesaya, konteknya hatiha habuangan Babel, tung marungkil do bangso I hatiha di
habuangan, ditaon nasida do angka na porsuk, gale nang panghilalaan nasida, alai tong do
dipatuduhon Debata asi dohot holong ni rohaNa, dilehon do tu bangso I panghirimon, na ingkon
mulak do bangso I tu huta ni ompu nasida laho mamuhai ngolu na imbaru di bagasan Debata. Bindu
56-66, ima Trito Jesaya, ima angka panurirangon sian masa dung habuangan Babel. Marhite I
dilehon Debata do tu bangso I posni roha paboa na ingkon saut do bagabaga ni Debata di ngolu
nasida dohot tu saluhut bangso songon tanda asi dohot holong roha ni Debata.
II. Hatorangan Turpuk
Di 1 Musa 17:7 didok “Sai pahotonHu do padanHu tu ho dohot tu pinomparmu sogot
marsundutsundut, gabe padan salelenglelengna, paboa Ahu gabe Debatam dohot Debata ni
pinomparmu sogot”. Debata do na mamillit bangsoNa jala na pahothon padanNa tu bangsoNa,
paboa na Debata salelenglelengna do Jahowa. Tongtong do satia Debata di padanNa, alai
marbalik do ianggo roha ni bangso I, umbahen diuhum Debata nasida tarbuang, ala so satia bangsa
Israel tu Debata. Hatiha di habuangan I dope bangso Israel, manurirangi ma si Jesaya laho
pasahathon hata ni Debata huhut mangapuli roha ni bangso i.
Jesaya 40: 21-31 on ima bagian ni Deutro Jesaya, panurirangon ni si Jesaya andorang di
habuangan Babel dope bangso i. Panurirangon taringot tu haluaon na naeng patupaon ni Debata tu
bangso na di habuangan i. Di Jesaya 40: 1-2 didok “Apuli hamu bangsoKu…., Nunga marujung
parungkilonna, nunga salese dosana, ai nunga dijalo sian tangan ni Jahowa silompit dua singkat ni
saluhut dosana”. Firman ini menjadi sebuah perdebatan bagi bangsa yang terbuang itu. Setelah Nabi
Yesaya memberitahukan bahwa Tuhan akan melepaskan umatNya, maka timbullah keragu-raguan
di antara mereka “Apakah Tuhan Allah Israel itu masih sanggup bertindak, dan apakah Dia masih
mau menolong umatNya?” (bnd. Yesaya 40:27). Nunga tung mansai leleng bangso I tarbuang tu
Babel, gabe mago panghirimon sian nasida na ingkon mulak sian habuangan. Maol tarjalo roha ni
nasida apulapul na di ayat 1 I, alai mansai tangkas muse didok paboa na ro ma Debata, jala patar
hamuliaonNa (Jesaya 40:5), ro ma Jahowa marhite huasoNa (Jesaya 40:10), asa dipapungu angka
anak ni birubiru I di tanganNa jala usungonNa di ampuanNa (Jesaya 40:11). Alani I ma sahat hata
ni Debata marhite panurirang Jesaya: “Jahowa ima Debata salelenglelengna (Jesaya 40:28)”.
Pendahuluan:
Di turpuk on, di patorang panurat Lukas do marsangap Tuhan Jesus di dolok. Di jolo ni
Turpuk on di paboa barita parjolo taringot tu sitaonon ni jesus dohot panindangion nisi
Petrus ni ruhut-ruhut laho mangihuthon Ibana. Jala dung turpuk on, di patorang muse
pangulaon ni Jesus na pamalum sada dakdanak na solpoton ( Bisu) rodi angka
pangajarion na marragam, jala idaonta do di turpuk on dang tarsirang hasangapon ni
Jesus sian sitaonon nang ha heheonNa, songoni maradophon angka ulaon na paluahon
jala palumbahon.
Hatorangan ni Turpuk:
Dung salpu onon ari dung barita taringot tu sitaononNa dohot panindangion nisi Petrus, di
arahon jala di boan Jesus ma si Petrus, si Jakobus, dohot si Johannes nangkok tu sada
dolok na timbo,tu sada inganan na suhi, holan nasida, dungi gabe muba ma rupaNa diida
nasida ( Ayat 2). Angkup ni songon sisean haholonganNa na tolu I,
Dung diida angka sisean ima disi na muba rupa ni Jesus. Hata “muba” dison di pangke
mamangke ondolan ni hata Gorik “ Metamorfosis” . Gabe marsillam ma angka ulosna
bontar songon i( Ayat 3). Jala diida nasida ma disi si Elia rap dohot si Musa tongon
manghatai dohot Jesus ( Ayat 4) di Evanggelium Matius, Paboa markhite bohi na
marsinondang sian Jesus songon mataniari, gabe tarida ma di mata nasida si musa dohot
si Elia manghatai dohot Ibana. Ndang namarsinondang sian Jesus sandiri do. Peristiwa on
martudutudu tu haheheon. Laos di parata do musengani nang parningotonta tu barita
masa na manaek si Musa tu dolok I, huhut mian ibana disi saleleng onom ari di haliangi
ombun hamuliaon ni Debata.
Marragam do angka pangatusion taringot tuson, alai boi ma lapahononta paboa Jesus
sandiri do Debata ni sandok sejarah ni hajolmaon nang di sandok portibion on. Debata na
manontong do Ibana. Disi do si Musa songon representasi ni naposo ni Debata na manjalo
Patik I na jolo, jala nuang di gohi mai di bagasan diri nii Jesus kristus. Disi do nang si Elia,
na manaek tu surgo, jala nuaeng , nunga di adopanna Jesus I sandiri, Ibana do dalan tu
hangoluan na manontong jala laos Ibana do hangoluan I sandiri.
Marnida na masa on, gabe didok si Petrus ma tu Jesus “ Guru dengganna I dison. Hupauli
hami ma dison soposopo tolu. Sada di Ho, sada di si Musa, sada disi Eli ( Ayat 5) On sada
pangalaho na holan mementingkan kepentingan pribadi, so haru di pikirhon aha na naeng
dohonon na dohot aha na naeng patupaonna jala mangaturhon , nunga marsangap Tuhan
Jesus di dolok, hape ala naeng mangasahaon pikkiranna bahenon na ma Jesus
mamikirhon portibion muse. Alai di Ayat 6, pintor didok do paboa na mandok naso binoto,
tontu jotjot mambalambal sian topik ni pakkataion olo gabe marsalaan. Goarna pe mandok
naso binotona. Ido umbahen dang di pasombu Debata angka siseannai maoto di bagasan
hatahutonna, lumobi manghatai jala mandok naso binoto na. Ai dina ro ombun sada
mangalinggomi nasida, laos manghuling ma soara sian bagasan ombun I, mandok “ On do
Anak haholonganKu, tangihon hamu ma Ibana ( Ayat 7) Dipahusor panurat Evangelium
Markus do na tinuju ni pandohan ni sisean I, paboa naso tingki na une pasahatton angka
pangidoan hombar tu hagiot ni portibi nang pardagingon, alai ingkon parhaseangon ma
momentum si songon I dalan laho lam mananda di Anak I huhut tumangihon Ibana.
Di sura roha, nunga humusor jala morot pangatusion ni angka sisean I taringot tu misi ni
Jesus. Markhite soara ni Debata di arahahon ma muse roha pingkiran nang haporseaon
nasida tu ulaon na mamolin si patupaon ni Jesus di portibion. Di namaili nasida, dang agia
ise be diida; sasada Jesus do angkup nasida ima angka sisean i( Ayat 8) Ndang disi be
diida nasida si Musa nang si Elia. Marhite parnidaan nasida I, di togu do nasida asa unang
gabe umbalga roha nasida manaringoti naso diida, lumobi namansurasura angka
panghataion ni Jesus dompak si Musa dohot si Elia. Sotung gabe umbalga jala gumodang
roha nasida manaringoti si Elia dohot si Musa tumibangkon Jesus I sandiri. Sotung gabe
tading rumingkot ala ni angka na ringkot. Sotung gabe buni bohi ni Tuhan sipujipujionta
ala marnida bohi ni jolma na girgir di papujipujionta ala marnida bohi ni jolma na girgir di
papujipuji. Tung Hahomion ni Debata do dia panghataion nisi Musa dohot si Elia dompak
jesus di dolok i.
Laho Tuat sian dolok I, di popai Jesus do nasida asa unang di pajojor nasida na ni ida
nasida tu halak, ia so jolo hehe Anak ni Jolma sian na mate ( Ayat 9) sian dapotta ma
kesimpulan na marhadomuan jala masirainan do transfigurasi na di dolok I,tu haheheon ni
Tuhan Jesus dohot ha heheonni angka na porsea di Ibana.
Penutup
1. Jesus do anak Ni Debata, si palua hita, Ibana do sitangihononta jala marhuaso. Naso
tupa adong nanggo saotik hita ganggu disi, Ibana do anak haholongan asa mangolu
hita di bagasan holong na tutu jala mamolin, jala tarpatupa hita do mangolu di bagasan
holong, molo tutu si tutu hita manjanghon jala mangolu di bagasan Ibana.
2. Ta pasisi ma sian dirinta sian pangalaho na mandok naso binotona, angka jolma
sisongoni mandok naso binotona, tudos doi tu jolma na hurang roha jala maoto.
3. Nda soposopo di portibion na rumningkot di hita, alai bagas na manontong do na
taparade ni Debata. Amin.
I. Patujolo
Molo buku Psalmen on I ma namarisihon dua bagian bolon. Naparjolo pujipujian tu Jahowa ( pujian
penyembahan ). Napaduahon ima Tangiang tu Jahowa ( elekelek mangido haluaon dohot pandonganion ni
Jahowa di ngolu siganup ari). Na marende do si David di Psalmen 25 on, alai marumanghon tangiang,
mangido haluaon sian musuna dohot sian dosa na sonson dijolona. Alani marhite Psalmen 25 on, taida do
ungkapan pangidoan na mansai gogo tu Debata, asa dipalua ibana sian musuna nang dosana sandiri.
Tangiang nai dipasahat si David tu Debata dung jolo adong perenungan na bagas, pataridahon na dihasiholi
tondina do pangurupion ni Jahowa di ngoluna. Dibagasan parsaoran na rosu, akrab dohot Debata do
umbahen tubu panindangion ni si David di asi dohot holong ni roha ni Debata, na mansai tangkas
manogunogu jala tongtong patuduhon dalan nanaeng sidalananna. Las suang songi do hita dibagasan
ngolunta siganup ari. Saluhut ala asi dohot holong ni roha ni Debata dipaloas hita mandalani ngolu di
bagasan taon 2024 on.
II. Hatorangan
Ayat 1 -3 : Hata “ dihalungunhon “ marlapatan sada rumang ni ngolu natongon paimaimahon sipaimaon na
dirajumi jala dihaporseai pasti harorona, tung so pola be marganggau niroha. Roha manghalungunhon tu
Jahowa. Dipasupasu ni Jahowa na rade do Jahowa mangalehon, mangurupi. Pandohan “ unang tung paila
ahu, asa unang marsuraksurak angka musungku mida ahu” patuduhon adong paraloan manang parungkilon
siala panosak ni musu. Las marhite I do dipatuduhon tu hita posniroha , jala parsihohoton nihaporseaon tu
Jahowa, na tuk do Jahowa mangurupi jala paluahon angka na porsea i.
Ayat 4 – 5 : Tarbarita do habisuhon jala hamaloon si David, alai dang na gabe I dipangasahon ibana, alani
tangkas do ibana mangido pangajarion sian Jahowa, asa Jahowa mangajari ibana pabotohon dalan
sidalanana. Diragam ni parungkilon, hamaolon asa unang pintor lilu jala asa tongtong satia mardalan
hombar tu lomo ni roha ni Debata dibagasan haporseaon na hot tongtong tu Debata. Asa hita saluhutna na
mangihuthon Tuhan I tunto ragam do na taadopi di ngunta sipata dibagasan las niroha, sipata dibagasan
arsak, ta pangido ma sian Jahowa pangajarion asa tongtong hita diajari jala ditogutogu didalanta ngolu
siganup ari.
Ayat 6 – 7 Disolsoli jala diparhatopot par-psalmen do nag ok dosa do ibana marodophon Tuhan I, nang pe
na pinillit ni Debata ibana dang na gabe I sai dipangasahon, dang didok dirina jolma na sempurna, ala tung
diparhatopot ibana do alani holong dohot asi niroha ni Debata do tarbahen ibana mangolu jala malua , “ ai
sian narobi do angka I “ ima asi niroha ni Debata na sai tongtong tajalo, gabe tarbahen hita mangolu jala
malua.
Ayat 8 – 10 Pardenggan basa jala na bonar do Jahowa. Tung tangkas do asi dohot holong niroha ni Debata
di ngolunta siganup ari, ai dang ro di salelenglelengna uhum ni Debata tu angka na lilu dalanna, didok :
“Asiasi ni Jahowa sambaing do umbahen so haru sun siap hami, ai dang marpansohotan asi ni rohaNai.
Mulak rata do I tahe ganup sogot, godang tutu habonaranMu” ( Andung 3 : 22 -23 ). Alani sai na ungkap do
asi niroha ni Debata tu angka na marhatopothon dosana manang hahuranganna di adopan ni Debata. Alani
tongtong mahita marposniroha tu Jahowa dingolu siganup ari.
III. Panimpuli
1. Goarni Minggunta : Invocavit , JOUNNA MA AU JADI ALUSANHU MA IBANA. Tu ise do hita jou-
jou, ise do ta jou molo masa pe angka parungkilon, sitaonon manang baliksa molo dapotan lasniroha
ise ta jou ??? Tuhan I ma tongtong ta jou. “ JOU JOU DO AU TU TUHANKI NA SAI
TONGTONG MANATAP AU, NA MANGALUSI ALU-ALUNGKU…
2. Dipardalan ni ngolunta pos ma rohanta tu Jahowa manogu hita, mangajari hita, paluahon hita. Ende
no,753 : DIPARDALANAN JESUS DI JOLONGKU… Amen.
Gr . Halomoan Ginting
2. Dung marhaporseaon hita tu Jahowa ingkon boi do tajalo ganup resiko jala bertanggungjawab jala
rade mamorsan napinasahat ni Debata(Mzm. 23:1-4); (Mat. 16:24), unang ho mandele ai nganjang do
tangan ni Jahowa laho mangurupi di ganup parukkilonta
Minggu, 10 Maret 2024 ‖ Minggu Letare “Marlas Ni Roha Ma Hamu (Jesaya 66:10a)”
Jamita: Johannes 3: 22 – 30 ‖ Topik Minggu: Lam Ganda Ma Jesus, Lam Moru Ma Anggo Ahu!
(Yesus Harus Makin Besar, Tetapi aku Harus Makin Kecil)
Patujulo
Dimasa sisaonari digiat ni teknologi adong na ginoaran FYP (For Your Page), marhite konten video
na dibaen sasahalak di angka platform na adong sisaonari, jadi godang halak na manonton, lomo roha
ni angka panonton gabe trending/ hits video i, gabe godang halak na mananda nasida. Suang songoni
muse di angka platform namasa sai jotjot didokhon follow and subscriber, asa lam manuarang
goarna, asa lam godang halak na mangihuthon nasida, gabe terkenal ma nasida. Umbahen i, lam
godang ma halak marlumbalumba mambehen konten-konten video kreatif laho mangait penonton asa
manfollow dohot mansubscrib nasida. Jala bersaing do nasida dohot angka konten-konten creator na
asing i laho mempertahanton followers dohot subscriber na asa unang laho tu konten creator na
asing. Molo lam godang na mananda dohot mangihuton nasida, sonang ma rohana si konten creator
on, berusaha do nasida laho manaluhon konten creator na asing i asa sude halak manonton nasida.
More of I, less of your ido na masa diangka konten creator, marlumbalumba laho mangait halak
dohot namaluhon konten creator na adong alai Johannes pandidi, dibagasan turpuk on mandok more
of You, less of me manang He must Increase, but I must descrease. Boasa Johannes pandidi mandok
i tu angka siseanna? Na so lomo do goarna marbungaran? Manang na so ringkot do balga goarnai?
Manang ndang merasa ibana, lam godang halak laho mangihuton Jesus? Dohot na so dianggap
Johannes pandidi do ia Jesus i, sainganna na ingkon ditahulonna?
Hatorangan Turpuk
Konteks turpuk on ima na adong do kecemburuan ni sisean Johannes Pandidi mangida godang halak
na mangihuthon Jesus dohot siseanna Jesus jala didihon. (Ay 22) hape tangkas do di Joh 4:2 i, ndang
Jesus na mandidihon alai angka siseanNa do na mandidihon marhite aek. Molo pandidion na naeng
dipatupahon Jesus ima di Mat 28: 19 ido, lapatanna, ndada holan aek i na gabe sarana pandidion i,
alai hata ido na mandidihon nasida naung porsea tu Debata.
Marsoal sisean ni Johannes Pandidi dohot sahalak Jahudi taringot tu parburion na diida nasida, ai
dipikiran nasida pandidion naung dipatupa ndang sintong, ndang denggan, jala ndang badia i. holan
Johannes pandidi do na sumintong jala na badia. Pangajarion na marasing sian na diantusi nasida, na
somalna na ditiop nasida i na sumurung, na dietong nasida ma nalilu na diulaon Jesus dohot siseanna.
Na diduga angka sisean ni si Johannes taringot tu parburiaon i, diulahon Jesus, alana tangas diboto
sisean si Johannes do ai na didihon si guru nasida do ia Jesus boasa ibana sarupa dohot guru nasida.
Jala diroha angka siseanna si Johannes ai nungga dibuat be ulaon ni guru ni nasida. Mangalualu do
siseanna Johannes Pandidi tu guru nasida asa mangalalushon. Gabe mangalualu ma angka siseanna tu
guru nasida. (ay. 25-26).
Molo diroha, dipikiran, dohot pangantusion ni angka sisean ni si Johannes Pandidi, ai holan guru
nasida do naung sintong, jala pandidion naung dipatupa guruna do na badia, tarida ma dison angka
sisean ni Johannes Pandidi manghultuson ulaon ni guru nasida. Jala nungga berakar/ mengkristal.
Gabe holan Johannes pandidi do na boi patupahon ulaon pandidion i. Alai aha ma didok Johannes
pandidi dung dihatahon siseanna tu ibana? boi ma taida di ay 27-30. Alus ni Johannes pandidi
patuduhon ingkon Jesus do lam balga alana tangkas diboto Johannes pandidi do Jesus haluaon i, jala
ingkon dibagasan Jesus do sudena halak naporsea. (Mat 3:13-17).
Turpuk jamitata on patuduhon adong sikap na tulus dohot serep ma roha. Ualon na dipatupa
Johannes pandidi laho mambuka dalan Jesus na ro i do. Jadi sasintongna ingkon lam balga do Jesus
dibandingkon ibana. sude ulaon Johannes pandidi berpusat tu sangkap ni Debata. ndang gabe goarna
na umbalga dibandingkon Tuhan na ro i ima Jesus. Ndang usatanna hamulion ni Debata (Jesus) alana
tagkas diayat 28 didok ndada ahu Kristus i, na sinuru do ahu patujuloNa. Jadi memang tung lam
balga goar ni Johannes pandidi laho pabalgahon goarni Debata do ibana dina mangulahon sudena i.
Jadi sungkunsungkun na adong di patujulo i, ndang alana Na so lomo do goarna marbungaran,
manang na so ringkot do balga goarnai, manang ndang merasa ibana, lam godang halak laho
mangihuton Jesus, dohot na so dianggap Johannes pandidi do ia Jesus i, sainganna na ingkon
ditahulonna. Alai ulaonna i, laho patupahon dalan ni Debata do asa marbungaran, marsaringar goar ni
Debata. ndang adong tubu ginjang ni roha ni Johannes pandidi alana ditanda do dirina, ise do ibana
sasintongna. Mangula ulaonna pe ibana laho marhua do, jala angka ulaonna pe marujung tu dia do,
sude na i berpusat tu Jesus Kristus sambing do. Tugas panggilan na diemban Johannes pandidi
patupahon tu Jesus. Ndang usaton ni Johannes pandidi do hamuliaon, hasangapaon ni goar Kristus i.
(ay 30). Jadi aha ma jambar ni Johannes pandidi mangulahon sude na i? tangkas ma di ayat 29.
Sipahusorhusoron
Sude halak naeng do marpangkirimon goarna i tarbarita, ditanda, diingot, dohot maruarang. Jala
maragam cara do halak laho pabalgahon goarna i. alai ingkon tarajumi do sude na i, silehonlehon ni
Debata do tu jolmaNa i, asa lam godang halak mananda Debata, gabe singkat ni Kristus do hita, tung
pe balga hita alai, ingkon taingot do, laho pabalgahon goar ni Debata i do hita, asa lam marsaringar
goarNa ditongatonga ni parngoluonta.
Ise do na so mananda Johannes pandidi hatiahai, alai serep rohana dohot ditanda do dirina, jala ndang
usatonna goar ni Jesus. Jala molo balga pe goarni Johannes pandidi ndang gabe tubu ginjang rohana,
panandaion na tangkas tu dirina dohot dina ulaonna do patupahon dalan paimahon haroro ni Tuhan i,
ido na mambahen ndang tubu haginjang ni roha di ibana. pandang situjuonna i holan hamuliaon
Debata.
Ingkon boi do hita mandok sude na i alani basabasa ni Tuhan Debata do jala Kristus ma na
marsaringar, aha ma au on, naposo ni Debata do au, di tingki tenar goarta, digoaran parbarita na jago
hita, penopang dana hita, dohot lan na asing. Sada contoh na boi taida: ise do na so mamboto
Yohannes Christian John, sahalak petinju na mencatathon godang rekor dunia. Alai adong na
menarik sian Chris John i, dung simpul martanding ibana aha ma na didok ibana? aha ma kesaksian
nasida taringot karir dohot pencapaian na didapot nasida. Boi ma tonton di
https://www.youtube.com/watch?v=W4HhReW7LZI durasi 1.28.41-1.28.48.