A. Patujolo
Ia Psalm 118 on sasintongna boi do bagion tu dua bagian, i ma : 1) ayat 1-4 : Ende
hamauliateon, na dijouhon (diendehon) secara responsoria (marsoringsoring). 2) Ayat 5-21:
Bagian Ende hamauliateon ni perorangan jala marrumanghon isi na utama jala na umbalga di
Psalmen on. 3) Ayat 22-29: Panutup, na marisihon ragam bentuk ni na manjouhon/
mangendehon/ mangandunghon, adong perorangan adong muse kelompok dohot bentuk
responsoria manang na masialuslausan. Jadi jamita epistel di ari haheheon on, ima
manghamham sebahagian sian na tolu i. Mangihuthon deba angka na pistar, jumpang do deba
na ginoaranna ‘Psalmen rajaraja”, i ma angka Psalm na marisihon taringot tu angka raja na
mangarajai di Jerusalem, alai laos dohot do taringot tu raja na naeng ro do pe, songon na
sinuriranghon ni angka panurirang, songon Psalm 2: 18; 20; 21; 45; 72; 89; 101; 132; 144: 1-
11, jala tarmasuk do Psalm 118 tu horong i.
B. Hatorangan
1. Ayat 1 – 2 : On ma joujou ni par-Psalm asa mandok mauliate, mamujimuji Debata huhut
mandok : “...ai pardenggan basa do Ibana, ai ro disalelengnilelengna do asi ni rohana”, ona
ma panindangion ni par-Psalm na manghilalahon pangurupion ni Jahowa. Di parungkilon,
nang hamaolon, sai tong do holong ni Tuhan i na mambuktihon laho mangurupi ibana.
Dihilala par-Psalm on do denggan basa dohot holong ni Debata disandok ngoluna dohot
bangsona mamolus angka hamaolon. Marhite pengalaman ni haporseaonna na pardenggan
basa do Jahowa ro di salelengnilelengna ndada holan di par-Psalm sambing, alai naeng do
bagian ni hita angka siihuthon Kristus. Ndang hea marujung asi ni roha dohot denggan basa
ni Jahowa tu hita angka na tinompaNa. Hilalaonta do margantisorin angka las ni ari dohot
udan pe mamasumasu ngolunta di portibi on, dohot marhite angka musim diluat na asing pe
tau mangalehon ragam asiasi dingolu na diportibi on. Sian parture ni parhusoran ni angka
bintang, angka awangawang sahat tu na ummetmet jala na manggulmit diramoti jala ditaur
Tuhan i asa sonang hita na mangolu on. Nang pe aeonta do angka na bernit, ndada mangorui
las ni roha nang semangatta laho mamuji Ibana. ApusanNa do angka iluilunta nang bugangta
i nunga dipamalum Ibana; ima dosanta i marhitehite AnakNa Jesus Kristus na manesa
dosanta i. Ala ni i ndada ngolu n a dihasiangan on dipasarisari Debata hita alai dohot do sahat
tu hangoluan sogot (di Paradeiso) i na gok las ni roha nang olopolop i, ima las ni roha na
saleleng ni lelengna.
2. Ayat 14 – 18: Pandohan ni Par-Psalm on, paboa sude ngoluna, nang angka ulaonna holan
Debata do na tau pasingkophon i, ido umbahen dihilalahon ibana do na so margogo ibana
molo so mamuji pasangap Debata dohot mangendehon pujipujian. Pandohan par-psalm on
tudos tu na niendehon si Musa na tarsurat di 2 Musa 15:2a. Dihatindangkon par-Psalm on do
Debata Jahowa na rumingkot dibagasan ngoluna. Jala ido tanda ni angka halak na mananda
holong nang asi ni roha ni Debata na mangurupi ibana. Jala hata olopolop nasida ima:
“Siamun ni Jahowa do sibahen hamonangan”, siamun na patuduhon gombaran metafor
manang simbolisasi na patuduhon hamuliaon ni Jahowa dohot udut ni ulaon ni Kristus (ptds.
1 Petrus 3:22 Di siamun ni Debata do Ibana, dung laho tu banua ginjang, gabe marunduk do
tu Ibana angka surusuruan, angka gomgoman dohot angka hagogoon. Lukas 22:69 Alai olat
ni on ma hundul Anak ni jolma i tu siamun ni Hagogoon ni Debata. 2 Musa 15:6 Tangan
siamunmi, ale Jahowa, marmulia di bagasan hagogoon; tangan siamunmu, ale Jahowa,
mangaropuhi musu i). Jala dipatuduhon par-Psalm on do tung aha pe namasa di ngoluna nang
arsak nang las ni roha, ingkon sai Jahowa do sipangasahononna. Naung pe naung mangae
angka na paet ibana na so tolap gogona paluahon dirina sian angka na bernit, diantusi ibana
do i songon sipasingot na maminsang ibana sian Debata, alai ndada gabe tu hamatean
ujungna. On do pos ni roha par-Psalmen, ndada pintor marungutungut disi ro na bernit i, alai
bulus do dipangasahon Debata Jahowa laho mangurupi ibana manaon i. Laos sunggulsunggul
do on tu angka siihuthon Kristus asa unang pintor mura mandele manang marungutungut disi
ro angka na bernit i, alai naeng do pasabam roha jala marbenget ni roha manaon i jala
pasahathon i tu Debata, asa margogo jala tau mangadopi i saluhutna.
3. Ayat 19 – 21 : Hata ni par-Psalmen i do on, na mangido pangurupion tu angka donganna,
asa diurupi ibana mangungkap “bahal hatigoran”, asa marhite angka hatigoran i, boi ibana
masuk tu bagas ni Jahowa laho mamuji dohot pasangaphon Jahowa saleleng di ngoluna. I do
nang na marrumanghon tanda ni angka na porsea di Debata, molo denggan parsaoranna dohot
angka donganna, boi mangido pangurupion laho patupahon pujipujian tu Jahowa di alaman
dohot di bagas ni Jahowa (ditongatonga ni huria-Na). Molo didok “bahal”, marlapatan ma i
“harbangan” na lambas, na marrumanghon pintu masuk tu sada huta manang tu bagas joro ni
Debata di Jerusalem rupani. Jadimolo dipangido par-Psalm on urupan ni donganna ibana
mangungkap bahal hatigoran, marlapatan ma i, paboa na utama di ngolu ni angka na porsea i
ma mangulahon dohot manghangoluhon hatigoran, di jolo ni jolma, lumobi di jolo ni Debata.
Didok Muse, na bongotan ni angka parbegu do bahal hatigoran ni Debata, ai lomo do roha ni
Debata, molo torop bangso parbegu masuk tu harajaon ni Debata, marhite angka hatigoran na
pinatuduhon dohot dihangoluihon angka na porsea i. Diantusi par-Psalm on do, holan angka
jolma na dibagasan hatigoran do dioloi Jahowa tangiang dohot pangidoanna, ala ni i do
mandok mauliate ibana tu Jahowa di sude denggan ni basa-Na na jinalona, nang marhite
angka donganna, jala ala naung ditangihon jala dioloi Jahowa angka pangidoanna.
4. Ayat 22 – 23: DI ayat on, jumpang hita do tardok na songon “panurirangon” taringot tu
“Mesias” na marsitaonon atik pe di bahasa ‘sandi’, na martudutudu tu Tuhan Jesus, na
marsitaonon, mate jala hehe muse sian na mate. Dipangke do dison istilah “Batu naung
binolongkon ni angka pande bagas”, ima na manggombarhon sitaonon ni Sipalua i, na
diuhum tu hamatean, diparsilanghon jala mate tarsilang, na marlapatan ‘dibolongkon’ halak
Jahudi, alai gabe “batu parsuhi” dibahen Debata, ai hehe do Ibana muse di ari patoluhon.
Jesus Kristus do na binolonghon ni angka ‘pande bagas’ i, i ma halak Jahudi, mulai sian
situan natorop, pangituai, angka malim/Sintua ni malim, Parise dohot Sibotosurat. Alai Jesus
na tarsilang i do gabe ‘batu parsuhi’ di Harajaon ni Debata, songon na niondolhon Apostel
Paulus di 1 Korint 3:11 “Ai ndang tarpauli ojahan na asing, dungkon ni naung ojak i, i
ma Jesus Kristus”. Dipangke Debata do par-Psalm on pasahathon panurirangonna taringot
tu haheheon ni Kristus i sian na mate. Molo tung terjadi pe saluhutna tu hadirion ni Jesus
Kristus, taboto ma, ‘sian Jahowa do i masa’, jala gabe halongangan do i tu angka jolma sian
na jolo sahat tu tingkinta ro di tu na masa mendatang pe.
5. Ayat 24: on ma puncak las ni roha ni par-Psalm on; mangondolhon ari, na disi Jahowa
patuduhon halongangan-Na, na manjadihon batu na binolonghon gabe ‘batu parsuhi’, ima ari
na jinadihon ni Jahowa, gabe siolophonon ni angka na manghaporseai Ibana. Tingkos do ‘ari
on’ dijadihon Jahowa, i ma ari haheheon ni Tuhan Jesus di Huria Protestan, ari na
pinarbadiaan, ai di ari i ma angka na porsea di Jesus Kristus marpungu mamuji jala
pasangaphon Debata marhite parmingguonna. Asa ndang be songon halak Jahudi maniop
‘Ari Sabbat”, alai ari parjolo nama, i ma ari haheheon ni Jesus sian na mate, gabe ari na
pinarbadiaan ni sude angka na porsea di Jesus Kristus.
C. Sipahusorhusoron
Holong ni Debata Manongtong do. Molo tajaha sude Hata ni Debata sian Barita na Uli i
sai HOLONG-NA i do na dominan manang na ringkot siparrohahon, asa gabe impola ni
angka jamita ma i na marmuara di diri ni Jesus Kristus naung dibagabagahon i. Jala Holong
ni Debata dibagasan Jesus Kristus (Joh.3:16) na patuduhon pardenggan basa do Debata
Jahowa hot ro disaleleng nilelengna do asi ni rohana, ndang marsanggasangga, ndang
parsatongkinan, torus do mardalan asi ni roha-Na i. Jala nunga Hehe Kristus gabe sada
puncak HOLONG-NA, ndang talu hape Jesus i binahen ni hamatean i, alai nanaeng
pamatehon sorop ni hamatean i do Ibana umbahen na ingkon hehe. Ala naung hehe Kristus
sian na mate, umbahen asa angka na porsea pe ingkon hehe do muse sian na mate. AI Kristus
do patujolo ni haheheon ni angka na porsea, jala naeng do mampanghorhon di ngolunta
sinuaeng on asa hehe sian pandelean, sian parmaraan, unang mandate hita alai benget jala
marhiras ni roha paujunghonsa marhitehite gogo ni Debata dibagasan Jesus Kristus dohot na
mangulahon Hata-NA.
Marolopolop na porsea ala haheheon ni Kristus. Angka na porsea di Kristus, i ma jolma na
sai marlas ni roha jala marolopolop di ngoluna. Haheheon ni Kristus sian na mate mamboan
las ni roha do tu sude na umbotosa jala manghaporseaisa. Jadi sasintongna, ia halak Kristen
na marlas ni roha ala nunga dipahehe Kristus hita sian ngolu na robi tu ngolu na imbaru, na
sai manghatindanghon dohot manghangoluhon hatigoran ni Debata. Tarida ma i sian
hubungan na denggan dohot Debata (vertikal) dohot dongan jolma (horizontal), jala dihorhon
i do ngolu na marlas ni roha dohot na marolopolop saleleng di tano on dope hita. Molo marlas
ni roha hita, gabe panindangion do i di haheheon ni Tuhanta sian na mate. AI na mangolu do
Ibana, jala mangondihon angka na porsea di Ibana tu Ama i. Boi do hita mangadopi godang
na porsuk nang parmaraan dibagasan ngolunta, alai ndang jadi hita mandele manangmarsak
ala ni i, alai ingkon do hita marhaposan di Tuhanta i, naung manaluhon nasa ragam ni
hamaolon nang haporsuhon i marhite haheheonNa. Rom 8:18 Ai hurajumi angka sitaonon
di hasiangan on, hira na so adong do martimbangkon hasangapon sipapataron tu hita
sogot. Ala ni i marlas ni roha ma hita songon na niondolhon ni Apostel Paulus di Pilippi 4: 4
Marlas ni roha ma hamu tongtong di bagasan Tuhan i! Huulaki ma mandok: Marlas ni
roha ma hamu!
Mamaritahon huhut gabe sitindangi ni Kristus; ido topik di pesta parjolo parningotan
haheheon ni Tuhan Jesus. Na tarjou do angka siihuthon Kristus mamaritahon haheheonNa i tu
angka na dangol, na dibagsan haholomon, napinasiaksiak portibi on, songon na nidok ni Jesus
na mangutip Jesaya 61: 1; Lukas 4:18-19 "Songgop do tu ahu Tondi ni Tuhan i, ai dimiahi do
ahu, mamboan barita na uli tu angka na pogos. Disuru do ahu, mamaritahon tu angka na
tarhurung asa malua, tu angka na mapitung asa marnida, paluahon angka na ginosagosa,
mamaritahon taon parasinirohaon ni Tuhan i." Ala ni indada holan hita na taruli las ni roha
sian haluaon-Na i alai naeng do taruli sude jolma na dihumaliang hita tudoshon amanat ni
Kristus tu angka siseanNa di Mateus 28:19-20 “Laho ma hamu, podai hamu ma saluhut
bangso, didi hamu ma nasida tubagasan Goar ni Ama. Anak dohot Tondi Parbadia! Laos ajari
hamu ma nasida mangaradoti nasa hata naung hupatikkon tu hamu. Ai ida ma, sai na
dongananku do hamu ganup ari, rasirasa ro ajal ni hasiangan on”! Asa marhite i tarjou hita
laho mamaritahon huhut gabe sitindangi ni Kristus. Amen.