DATO’ BAHAMAN

Haziera binti Abdullah

1
 Bersyukur kepada Allah SWT kerana telah mengurniakan saya untuk
menyiapkan kerja kursus ini dengan penuh jayanya. Pertama sekali, saya ingin
berterima kasih kepada guru Sejarah, Ibu bapa dan rakan kerana telah memberi saya
peluang untuk belajar dan memberi ruang bagi saya menyiapkan tugasan ini.
Kerja kursus ini memberi pendekatan untuk lebih mengenali tokoh tempatan yang
bernama Dato’ Bahaman. Selain itu, dapat mengfokuskan kepada persoalan asbab
tokoh tersebut membuat penentangan terhadap British. Kajian ini juga akan memberi
keutamaan kepada peristiwa yang berlaku semasa penentangan serta kesan yang
dialami kepada British dan Masyarakat setempat kesab daripada penentangan tokoh.
Akhir sekali, kerja kursus ini akan menghuraikan iktibar-iktibar yang boleh diambil
daripada peristiwa penentangan British.

OBJEKTIF KAJIAN
3.1 Mengenali biodata Tokoh Tempatan Dato’ Bahaman
3.2 Menjelaskan peristiwa penentangan Tokoh tempatan terhadap British
3.3 Mengenalpasti faktor penentangan tokoh tempatan terhadap British
3.4 Menghuraikan kesan penentangan terhadap British dan masyarakat tempatan
3.5 Menilai iktibar yang boleh diambil daripada peristiwa penentangan

Saya telah memilih beberapa kaedah untuk memperoleh maklumat serta menganalisis
maklumat yang telah diperoleh. Kaedah yang digunakan ialah pemerhatian dengan
bahan rujukan adalah buku teks Sejarah Tingkatan 3.

2
 Abdul Rahman bin Imam Noh
Pembesar Temerloh adalah nama sebenar beliau
( Setelah kematian
Orang Kaya Indera Segara )

Berasal dari
BIODATA
Bankinang,
Dato’ Bahaman Kampar
Sumatera

Orang Kaya Dato

Setia Perkasa
Pahlawan Semantan
adalah gelaran beliau Pernah terlibat
dengan Perang
Semantan , buruan
orang British dan
persetiaan sumpah

3
 Peristiwa Penentangan Tokoh Terhadap British
1291, Beliau serta bantuan Tok Gajah dan Mat Kilau
bergerak menentang British

1894, Dato’ Bahaman dan pengikutnya menawan

Kuala Tembeling dan Jeram Ampai

Penghantaran Kolonel Walker yang menawan semula

Jeram Ampai adalah tindak balas British
Dato’ Bahaman, Tok Gajah dan Mat Kilau berundur
ke Kelantan dan Terengganu

Berakhir Perang Pahang.

Faktor Penentangan Tokoh Terhadap British

(i) Asbab beliau hilang hak mengutip cukai
(ii) Asbab British membina balai polis tanpa
pengetahuannya

Figure 1 Gambar Semasa Kebangkitan Dato' Bahaman

4
Kesa Kesan Penantangan Masyarakat Tempatan

Kesan Terhadap Pentadbiran British;

Kerugian (Akibat Peperangan)

i) Kerugian 100,000 Pound Sterling dalam Perang
Naning
ii) Membelanjakan 400,000 Pound Sterling dalam
Perang Perak
iii) Kerugian 7000 Pound Sterling dalam Perang
Pahang

British Lebih Berhati-hati dalam Sistem Pentadbiran

i) British melantik Resin yang berpengalaman,
bijaksana, fasih berbahasa Melayu, pandai mengambil
hati dan menguasai adat resam tempatan
ii) British menubuhkan Majlis Mesyuarat Negeri
(MMN)
ii) MMN menjadi badan penasihat sultan dan
meluluskan “Perintah atau Peraturan Sultan dalam
Majlis Mesyuarat”

British Merombak Semula Skim Penempatan

Pegawai
i) Pegawai British di NNM wajar mengetahui adat
istiadat Melayu
ii) 1905, menubuh Kolej Melayu Kuala Kangsar di
Perak
ii)Memberi peluang kepada aristocrat Melayu
menyertai Perkhidmatan Awam Tanah Melayu
( Malayan Civil Service- MCS )
5
iii) Menubuhkan Perkhidmatan Tadbir Melayu
( Malay Administrative Service- MAS ) bagi
melibatkan orang Melayu dalam pentadbiran kerajaan

Pementapan Kuasa Barat

i) British menguasai seluruh negeri Melayu
ii) Dinasti Brooke Berjaya meluaskan pengaruh dan
wilayahnya di Sarawak
iii) SBUB menguasai Sabah ( Borneo Utara )

Kesan Terhadap Masyarakat Tempatan;

Kesan Terhadap Pemerintah dan Pembesar

Tempatan
i) Kehilangan jawatan dan kedudukan-Misalan:
Dol Said, Dato Bahaman dan Sharif Masahor
ii) Tekorban- Misalan: Tok Janggut dan Rentap
iii) Dibuang Negeri-Misalan: Sultan Abdullah

Kedudukan Raja dan Pembesar Diberi Perhatian

i) British memperkenalkan Durbar yang memberi
peluang kepada Sultan, Ahli Mesyuarat Negeri dan
Pembesar Melayu menyuarakan pandangan berkaitan
kepentingan bersama
ii) Persidangan MMN, Bahasa Melayu menjadi
Bahasa rasmi dan menggunakan tulisan jawi dalam
urusan surat-menyurat

6
Inspirasi Kepada Pejuang Kemerdekaan Tanah Air
i) Keberanian inspirasi pejuang bangsa
ii)Semangat inspirasi pejuang kemerdekaan

Iktibar Yang Diambil Daripada Penentangan

Dato’ Bahaman Terhadap British

Kita hendaklah sabar dan berhati-hati dalam tindakan

menghadapi musuh
Kita hendaklah tolong-menolong antara satu sama
lain..

RUMUSAN
Dengan membuat kajian ini, saya telah memperoleh
pelbagai info mengenai sejarah Dato’ Bahaman. Melalui
kajian ini, saya dapat mengetahui asal-usulnya,
seterusnya ia dapat membantu saya mengetahui lebih
mendalam tentang sejarah-sejarah yang berlaku kepada
pihak British, Pahlawan Melayu serta Masyarakat.

Kajian ini juga telah membolehkan saya menguasai

pelbagai kemahiran. Antara kemahiran tersebut ialah
kemahiran mencari,, mengumpul dan menganalisis
maklumat mengenai Dato’ Bahaman.

Diharapkan rakan-rakan yang lain turut memanfaatkan

kebaikan-kebaikan yang saya alami dalam melaksanakan
kajian kes sejarah tingkatan 3 ini.

7
 SUMBER RUJUKAN
Figure 2 Buku teks Sejarah Tingkatan 3