Anda di halaman 1dari 39

OLEH : ADZANRI, AMK SS MH

INDONESIAN DISASTER AND EMERGENCY TEAM


adzanri indonesian disaster
(DIPAKAI UNTUK LINGKUNGAN SENDIRI)
and emergeny team
and emergeny team

DASAR HUKUM
1.

2.
3.
4.

5.

6.

UU NO 29 TAHUN 29 TENTANG PRAKTIK


KEDOKTERAN
UU NO 44 TAHUN 2009 TENTANG RS
UU NO 36 TAHUN 2009 TENTANG KESEHATAN
PERMENKES RI NO 129/MENKES/PER/III/2011
TENTANG KESELAMATAN PASIEN RUMAH SAKIT
KEPMENKES RI NO 462/MENKES/SK/V/2002
TENTANG SAFETY COMMUNYTI (MASYARAKAT
HIDUP SEHAT DAN AMAN
SK DIREKTUR UTAMA RSUP DR M DJAMIL
PADANG NO UK.01.06./I/204/2014 TENTANG
adzanri
indonesian disaster
2
PANDUAN
TRANSFER PASIEN
and emergeny team

UU 36 TTG KESEHATAN 2009


Pasal 34
(1) Setiap pimpinan penyelenggaraan fasilitas pelayanan
kesehatan perseorangan harus memiliki kompetensi
manajemen kesehatan perseorangan yang dibutuhkan.
(2) Penyelenggara fasilitas pelayanan kesehatan dilarang
mempekerjakan tenaga kesehatan yang tidak memiliki
kualifikasi dan izin melakukan pekerjaan profesi.
(3) Ketentuan sebagaimana dimaksud pada ayat (1) dan ayat (2)
dilaksanakan sesuai dengan ketentuan peraturan perundangundangan.
adzanri indonesian disaster
and emergeny team

Pasal 1
Dalam Undang-Undang ini yang dimaksud dengan :

1.Rumah Sakit adalah institusi pelayanan


kesehatan yang menyelenggarakan pelayanan
kesehatan perorangan secara paripurna yang
menyediakan pelayanan rawat inap, rawat jalan,
dan gawat darurat.
2.Gawat Darurat adalah keadaan klinis pasien
yang membutuhkan tindakan medis segera guna
penyelamatan nyawa dan pencegahan kecacatan
lebih lanjut.
adzanri indonesian disaster
and emergeny team

UU RS NO 44 PASAL 43
Pasal 43
(1) Rumah Sakit wajib menerapkan standar

keselamatan pasien.
(2) Standar keselamatan pasien sebagaimana dimaksud pada
ayat (1) dilaksanakan melalui pelaporan insiden, menganalisa, dan
menetapkan pemecahan masalah dalam rangka menurunkan
angka kejadian yang tidak diharapkan.
(3) Rumah Sakit melaporkan kegiatan sebagaimana dimaksud pada
ayat (2) kepada komite yang membidangi keselamatan pasien
yang ditetapkan oleh Menteri.
adzanri indonesian disaster
and emergeny team

PENGERTIAN
Transfer Pasien adalah suatu proses yg
mungkin akan dijalani oleh setiap pasien.
Prinsip dalam melakukan transfer adalah
memastikan kesehatan dan keamanan
pasien saat menjalani transfer.
Pelaksanaan
transfer
pasien
dapat
dilakukan, PRA RS, INTRA RS, ANTAR
RS

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

TUJUAN MANAJEMEN
TRANSFER PASIEN
1.

2.

AGAR PELAYANAN TRANSFER


DILAKSANAKAN SECARA PROFESIONAL
DAN BERDEDIKASI TINGGI
AGAR PROFES TRANSFER PEMINDAHAN
PASIEN BERLANSUNG DENGAN AMAN
DAN LANCAR SERTA SANGAT
MEMPERHATIKAN KESELAMATAN
PASIEN, SESUAI DENGAN PROSEDUR
YANG TELAH DITETAPKAN.
adzanri indonesian disaster
and emergeny team

TRANSFER PASIEN

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

BRANKARD/KERETA DORONG
TRANSFER PASIEN INTRA RS

KRITERIA TRANSFER PASIEN

Derajat 0 :
Pasien yg dapat terpenuhi kebutuhannya
dengan ruang rawat biasa di unit/ rumah
sakit yg dituju.
Biasanya tdk perlu didampingi oleh
dokter, perawat selama transfer.

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

10

KOMPETENSI SDM
PASIEN

PETUGAS
PENDAMPING
(MINIMAL)

KETERAMPIL
AN YANG
DIBTUHKAN

DERAJAT
NOL

TPK/PETUGAS
KEAMANAN

BANTUAN HIDUP
DASAR
BHD)/BASIC LIFE
SUPPORT (BSL)

DERAJAT
0,5
(ORANG
TUA
DERILUM
)

TPK/PETUGAS
KEAMANAN

BANTUAN HIDUP
DASAR/BASIC
LIFE SUPPORT

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

PERALA
TAN
UTAMA

11

Derajat 1

Paseien dgn risiko perburukan kondisi, atau


pasien yg sebelumnya menjalani perawatan di
HCU : dimana membutuhkan perawatan yang
membutuhkan saran dan dukungan tambahan
dari tim perawatan kritis: dapat didampingi
perawat, petugas terlatih

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

12

KOMPETENSI SDM
PASIEN

PETUGAS
PENDAMPING
(MINIMAL)

KETERAMPIL
AN YANG
DIBUTUH
KAN

PERALA
TAN
UTAMA

DERAJAT
1

PERAWAT/PETUGAS
BERPENGALAMAN
SESUAI KEBUTUHAN
PASIEN

BANTUAN HIDUP
DASAR BHD)/BASIC
LIFE SUPPORT
(BSL),PAHAM
PENGGUNAAN
TABUNG GAS,
PEMBERIAN OBAT
OBATAN,KENAL
TANDA
DETERIORASI,
KETERAMPILAN
TRACHESATOMY,
SUCTION.

OKSIGEN,
SUCTION,
TIANG INFUS
PORTABLE,
POMPA INFUS
DENGAN
BATRAI
OKSIMENTRI
DENYUT

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

13

Derajat 2

Pasien yang mebutuhkan observasi/intervensi


lebih ketat, termasuk penanganan kegagalan
satu sistem organ atau perawatan pasca operasi
dan pasiern yang sebelumnya dirawat di HCU,
harus didamingi petugas yang kompeten
terlatih dan berpengalaman (biasanya , dokter
dan perawat yang telah terlatih atau
kompweten)

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

14

KOMPETENSI SDM
PASIEN

PETUGAS
PENDAMPING
(MINIMAL)

DERAJAT 2

PERAWAT/PETUGAS
KEAMANAN

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

KETERAMPI
LAN YANG
DIBTUHKAN

PERALA
TAN
UTAMA

SEMUA
MONITOR ICU
KETERAMPILAN
PORTABLE,
DIATAS
VENTILATOR
DITAMBAH
DAN
DENGAN
PERALATAN
DUATAHUN
RTEANSFER
BERPENGALAMA
YANG
N DALAM
MINIMAL
PERAWATAN
INTENSIF
(OKSIGENISASI,
SUNGKUP
PERNAFASAN,
DEFIBRILILATOR,
MONITR
15

Derajat 3

Pasien yang mebutuhkan pernafasan lanjut


(advaced respirator support) atau bantuan
pernafasan dasar (Basic Respiratory Support)
dengan dukungan bantuan minimal 2 sistem
organ, termasuk
pasien, pasien
yang
membutuhkan penanganan kegalalan multi
organ. Harus didampingi oleh petugas yang
kompeten terlatih, dan berpengalaman (biasanya
dokter anestesi dan perawat ruang intensif, IGD
atau perawat terlatih lainnya.

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

16

KOMPETENSI SDM
PASIEN

PETUGAS
PENDAMPING
(MINIMAL)

DERAJAT 3

DOKTER,
PERAWAT/PETUGAS
KEAMANAN
STANDAR
KOMPETENSI
DOKTER HARUS
DIATAS STANDAR
MINIMAL DOKTER :
MINIMLA
PENGALAMAN 6
BULAN MENGENAI
PERAWATAN
INTENSIF DAN
BEKERJA ICU

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

KETERAMPI
LAN YANG
DIBTUHKAN

PERALA
TAN
UTAMA

SEMUA
MONITOR ICU
KETERAMPILAN
PORTABLE
DIATAS
YANG
DITAMBAH
LENGKAP,
DENGAN
VENTILATOR
DUATAHUN
DAN
BERPENGALAMA
PERALATAN
N DALAM
RTEANSFER
PERAWATAN
YANG
INTENSIF
MINIMAL
(OKSIGENISASI,
SUNGKUP
PERNAFASAN,
DEFIBRILILATOR,
MONITR
17

DERAJAT 3

KETERAMPILAN BHD/ACLS
KETERAMPILAN MENANGANI
PERMASALAH AN JALAN NAFAS.
MINIMAL BEKERJA DI ICU 2
TAHUN. MENGIKUTI PELATIHAN
UNTUK TRANSFER PASIEN
DENGAN RUMAH SAKIT DENGAN
SAKIT BERA/KRITIS.

TRANSFER PASIEN
DERAJAT 3

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

18

TRANSFER PASIEN
DERAJAT 3

SERAH TERIMA PASIEN HARUS TERTULIS


adzanri indonesian disasterDIBUATKAN FORMATNYA
and emergeny team

19

PENGERTIAN UGD

UNIT PELAYANAN DI RUMAH SAKIT


YANG MEMBERIKAN PERTAMA PADA
PASIEN DENGAN ANCAMAN KEMATIAN
DAN KECACATAN SECARA TERPADU
DENGAN
MELIBATKAN
BERBAGAI
MULTI DISIPLIN (SERI PPGD/SPGDT CETAKAN KETIGA
DIRJEN YANMED DEPKES RI 2004)

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

20

PENGERTIAN HCU

ADALAH UNIT PELAYANAN DI RUMAH


SAKIT BAGI PASIEN DENGAN KONDISI
RESPIRASI, HEMODINAMIK DAN
KESADARAN YANG SUDAH STABIL DAN
MASIH MMERLUKAN PENGOBATAN
PERAWATAN, DAN PENGAWASAN
SECARA KETAT (SERI PPGD/SPGDT
CETAKAN KETIGA DIRJEN YANMED
DEPKES RI 2004)

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

21

PENGERTIAN URI/ICU

ADALAH UNIT PELAYANAN DIRUMAH


SAKIT YANG MELAKUKAN PELAYANAN
KHUSUS BAGI PASIEN GAWAT DARURAT
DENGAN MENGGUNAKAN BERBAGAI
ALAT BANTU (ALAT BANTUAN NAFAS,
VENTILATOR, HEMODILISA) UNTUK
MENGATASI ANCAMAN KEMATIAN DAN
MELAKUKAN MONITORING/PENGAWASAN
KHUSUS TERHADAP FUNGSI VVITAL
TUBUH (SERI PPGD/SPGDT CETAKAN KETIGA DIRJEN YANMED
DEPKES RI 2004)

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

22

PRINSIP Pra Rumah Sakit


Keamanan diri sendiri
Proteksi diri (sarung tangan, masker, kaca mata) ingat bahaya
penyakit menular. Komunikasi dengan induk jangan terputus.
Mengemudi hati hati, jangan menerobos berlawanan arah.
Keamanan lingkungan
Sebagai contoh sewaktu mendekati mobil mengeluarkan api,
hati hati bahaya ledakan, huru hara lihat petugas keamanan,
bahaya kebakaran ada petugas pemadam kebakaran
Keamanan penderita
Kelengkapan menolong penderita alat kelengkapan proteksi
diri, alat BHD, alat immobilisasi, alat komunikasi
Sumber : , Buku First Responder Medik Panduan pemberi bantuan gawat darurat
medik , Usaid 118

MEKANISME TRANSFER/RUJUKAN
PELAYANAN AGD PRA RS

TUJUAN:
1.

2.

3.

MENCEGAH KEMATIAN (PERHATIKAN KU


PENDERITA GADAR, /ABC, (SKALA
PRIORITAS)
PERHATIKAN PRINSIP IMMOBILISASI
UNTUK MENCEGAH KECACATAN,
PERHATIKAN MEKANISME TUBUH SAAT
MENGANGKAT PENDERITA GAWAT
DARURAT

SUMBER BUKU SPGDT PPGD GELS/SERI 2004

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

25

PERSYaRATAN TRANSPORTASI PASIEN


Pra RS

Persyaratan yang harus dipenuhi untuk transportasi penderita


gawat darurat atau sebelum ke rumah sakit yang lebih lengkap
adalah :

a.Sebelum diangkat dibawa ke dalam mobil


AGD/dirujuk yang harus diperhatikan adalah :
1.Gangguan pernafasan dan kardiovaskuler telah
ditanggulangi (ABC)
2.Perdarahan telah dihentikan
3.Luka luka telah ditutup
4.FRAKTUR tulang telah difiksasi

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

26

KRITERIA TRANSFER/MERUJUK
FISIOLOGIS
PENDERITA MEMERLUKAN BANTUAN
PERNAFASAN SECARA MENETAP, MUNGKIN
MEMERLUKAN ALAT BANTU
RESPIRATOR/VENTILATOR. MUNGKIN
MEMERLUKAN RS YANG PERLU CT SCAN
KRITERIA ANATOMIS
PEDERITA DENGAN CEDERA WAJAH BERAT ATAU
PASIEN DENGAN GANGGUAN VASKULER
MEMERLUKAN RUJUKAN YANG TEPAT SESUAI
DENGAN
KEMAMPUAN RUMAH SAKIT
adzanri
indonesian disaster
27
and emergeny team

STANDAR ALAT UNTUK


TRANSFER DI AMBULAN

OKSIGEN PORTABLE
VENTILATOR
SPUIT DISPOSIBLE/INFUSIN PUMP
SUCTION
BATRAI CADANGAN
DEFIBRILATOR

Alat alat bantuan pernafasan


adzanri indonesian disaster
and emergeny team

28

TATA CARA MENGANGAKAT-TRANSFER


MEMPENGARUHI KESELAMATAN PGD

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

29

PENTING DIPERHATIKAN PRA RS

b.Selama perjalanan ( Dalam Mobil


DAMPINGI
PGD
AGD) SELALU diperhatikan
SELAMA DLM
PER
1.ABC(Kesadaran dan KU)
JALANAN
2.Pernafasan
3.Tekanan darah
4.Denyut Nadi
5.Keadaan luka

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

30

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

31

JENIS AMBULAN UNTUK KESELAMATAN


PASIEN DALAM TRANSFER PASIEN

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

32

Rumah sakit menyiapkan :

Kebijakan transfer/rujukan pasien pra rumah


sakit dan antar rumah sakit
Pedoman/panduan rujukan pasien pra rumah
sakit antar rumah sakit
SPO transfer pasien intra rumah sakit

SPO Intra Rumah Sakit :


Misalnya dari IGD, ke bangsal, HCU, ICU dan lain sebagainya.
Misalnya dari kamar operasi ke Bangsal, ICU dan lain sebagainya .
adzanri indonesian disaster
and emergeny team

33

HOSPITAL EVAKUASI
(TRANSFER INTRA RS)

SUMBER : PERTEMUAN ILMIAH TAHUNAN PERAWAT


HOTEL GRAND CEMPAKA,JAKARTA 17 JULI 2008

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

34

LAMPIRAN :
COMMAND TOOL BOX
KERTAS KERJA UNTUK PENCATATAN DI TEMPAT KEJADIAN
( MULTICASUALTY RECORD WORK SHEET )
Unit
Nomor pol Nomor tanda Status
Ambulance Ambulance Triage pasien Pasien

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

RS
Rujukan
/tujuan

Waktu
Kejadian
selesai

35

TRIASE SKENARIO

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

36

KESELAMATAN PASIEN
TERABAIKAN APABILA ?

SARANA/FASILITAS PELAYANAN
TIDAK MEMADAI
SDM YANG TIDAK TERLATIH
SISTEM DAN MENAJEMEN
TRANSFER PENANGULANGAN
GADAR BENCANA TIDAK
TERORGANISIR PROFESIONAL NON
PROTOKOL NON ORGANISASI

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

37

CURICULUM VITAE

NAMA

TEMPAT TUGAS : SEKRETARIS INSTALASI PELAYANAN JANTUNG


TERPADU RSUP DR M DJAMIL PADANG
ALUMNI PROGRAM MAGISTER ILMU HUKUM UBH

: ADZANRI, AMK SS

KEGIATAN ORGANISASI
SEKRETARIS PPNI SUMATERA BARAT
PENGURUS KNPI SUMATERA BARAT
KETUA HIPKABI SUMATERA BARAT
KOORD SEKTR AGD 118 RS DR M DJAMIL
PJ KETUA PPNI KOTA PADANG
PEMBIMBING AKREDITASI RS SURAT TUGAS DARI DINKES SUMBAR

SERING MENGIKUTI KEGIATAN PELATIHAN YANG BERKAITAN


DENGAN PELAYANAN GAWAT DARURAT DAN PENANGULANGAN
BENCANA.
NARA SUMBER & INSTRUKTUR PPGD
JUGA MENULIS ARTIKEL DAN OPINI DI BERBAGAI MEDIA
MASSA, SINGGALANG, HALUAN, SEMANGAT, MEDIA INDONESIA,
adzanri indonesian
disaster DLL
38
REPUBLIKA

and emergeny team

adzanri indonesian disaster


and emergeny team

39

Anda mungkin juga menyukai