INTEGRASI LANJUT
1-1-2016
o Miss
g(x)
S
o Hit
a
1-1-2016
Batas: a x b, 0 g(x) c
Area segi empat:
= {(x,y): a x b, 0 y c}
f(x,y) =
(1)
0, lainnya
(2)
1-1-2016
Parameter p diasumsikan
(6)
Deviasi Standar:
(10)
1-1-2016
Talislah
jumlah
kasus NH dimana g(Xi) > cVi.
5. 4.
Estimasi
hasil
integral
1-1-2016
(12)
fx(x) =
0,
(12)
lainnya
(13)
Maka
dan
(14)
Estimasi tak bias dari I dalam bentuk sample-mean:
(15)
1-1-2016
Varian dari 2 =
Sehingga:
(16)
1-1-2016
10
Algoritma Sample-Mean
1. Bangkitkan secara random bilangan
2. Hitunglah Xi = a + Ui(b - a), i = 1, 2, ., N
3. Hitunglah g(Xi),
i = 1, 2, ., N
1-1-2016
11
2. Integral Lipat
Sering muncul dalam bentuk lipat 2 atau lipat 3.
Contoh integral lipat 2:
(17)
Secara geometri:
- menafsirkan volume ruang dibawah kurva f(x,y)
- alasnya bidang dgn batas
x1 = a, x2 = b, y1 = c, y2 = d
- volume benda V = luas alas x tinggi
1-1-2016
12
1-1-2016
13
1-1-2016
14
1-1-2016
15
1-1-2016
16
..
1-1-2016
17
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
1.5
0.990
1.524
2.045
2.549
3.031
2.0
1.568
2.384
3.177
3.943
4.672
2.5
2.520
3.800
5.044
6.241
7.379
3.0
4.090
6.136
8.122
10.030 11.841
Hitunglah
1-1-2016
18
Jawab:
Arah x pakai trapesium bersegmen
Arah y pakai simpson1/3 bersegmen
Dalam arah x (y tetap):
y = 0.2:
x\y
0.2
0.3
1.5
0.990
1.524
2.0
1.568
2.384
2.5
2.520
3.800
3.0
4.090
6.136
y = 0.3:
= x/2(f0,1 + 2f1,1 + 2f2,1 + f3,1)
= 0.5/2(1.524 + 2x2.384 + 2x3.800 + 6.136)
= 5.0070
1-1-2016
19
x\y
0.4
0.5
0.6
1.5
2.045
2.549
3.031
2.0
3.177
3.943
4.672
2.5
5.044
6.241
7.379
3.0
8.122
10.030 11.841
y = 0.5:
46
4
2.6
= 8.2368
y = 0.6:
= 9.7345
Dalam arah y:
1-1-2016
1-1-2016
21
1-1-2016
22
1-1-2016
23
(20)
24
Misal:
kaidah integrasi trapesium, orde galat O(h2) q = 2
kaidah integrasi Simpson 1/3, orde galat O(h4) q = 4
TUJUAN menghitung nilai integrasi (J) yang lebih baik
dibandingkan dengan I pada jarak antar titik h
J = I(h) + Chq
(22)
(23)
(22)= (23):
I(h) + Chq = I(2h) + C(2h)q
(24)
1-1-2016
25
(26)
faktor koreksi
(27)
26
Contoh:
Gunakan ekstrapolasi Richardson u/ menghitung
dgn kaidah trapesium dan Simpson1/3, h = 0.125.
Jawab (manual):
Jumlah interval = (1- 0)/0.125 = 8.
Nilai2 xi dan fi dapat ditabelkan sbb.
1-1-2016
xi
fi
0.000
1.00000
0.125
0.88889
0.250
0.80000
0.375
0.72727
0.500
0.66667
0.625
0.61538
0.750
0.57143
0.875
0.53333
1.000
0.50000
27
Dengan Trapesium
Untuk h = 0.125:
I(h) =
= h/2(fo+2f1+2f2+2f3+2f4+2f5+2f6+2f7+f8)
= 0.125/2[1.00000+2(0.88889+..)+0.50000]
= 0,69412
xi
fi.
0.000
0.125
0.88889
0.250
0.80000
0.375
0.72727
0.500
0.66667
0.625
0.61538
0.750
0.57143
0.875
0.53333
1.000
0.50000
Untuk h = 2h = 0.250
I(2h) =
= 2h/2(fo+2f2+2f4+2f6+f8)
= 0.250/2[1.00000+2(0.80000+..)+0.50000]
= 0,69702
1-1-2016
28
J = 0.693412 +1/3(0.693412-0.69702)
= 0.69315
Hasil integrasi analitis:
29
Dengan Simpson1/3
Untuk h = 0.125:
I(h) =
xi
fi.
0.000
0.125
0.88889
0.250
0.80000
0.375
0.72727
0.500
0.66667
= h/3(fo+4f1+2f2+4f3+2f4+4f5+2f6+4f7+f8)
0.625
= 0.125/3[1.00000+4(0.88889)+..+0.50000] 0.750
0.875
= 0,69315
1.000
Untuk h = 2h = 0.250
I(2h) =
= 2h/3(fo+4f2+2f4+4f6+f8)
= 0.250/3[1.00000+4(0.80000)+..+0.50000]
= 0,69325
1-1-2016
30
0.61538
0.57143
0.53333
0.50000
31
(28)
32
33
Makna setiap A
A0 taksiran nilai integrasi trapesium 20 = 1 pias (tunggal)
A1 taksiran nilai integrasi trapesium 21 = 2 pias
A2 taksiran nilai integrasi trapesium 22 = 4 pias
A3 taksiran nilai integrasi trapesium 23 = 8 pias
A4 taksiran nilai integrasi trapesium 24 = 16 pias
A5 taksiran nilai integrasi trapesium 25 = 32 pias
A6 taksiran nilai integrasi trapesium 26 = 64 pias
y=f(x)
y=f(x)
h0
1-1-2016
A0
h1
b
y=f(x)
h2 h2 h2 h 2
h1
A1
A2
34
(31)
35
Tabel Romberg
O(h2)
O(h4)
O(h6)
A0
A1
B1
A2
B2
C2
A3
B3
C3
D3
A4
B4
C4
D4
E4
A5
B5
C5
D5
E5
F5
A6
B6
C6
D6
E6
F6
1-1-2016
I
TERBAIK
36
G6
Makna setiap A
A0 taksiran nilai integrasi Simpson1/3 20 = 1 pias (tunggal)
A1 taksiran nilai integrasi Simpson1/3 21 = 2 pias
A2 taksiran nilai integrasi Simpson1/3 22 = 4 pias
A3 taksiran nilai integrasi Simpson1/3 23 = 8 pias
A4 taksiran nilai integrasi Simpson1/3 24 = 16 pias
A5 taksiran nilai integrasi Simpson1/3 25 = 32 pias
A6 taksiran nilai integrasi Simpson1/3 26 = 64 pias
y=f(x)
y=f(x)
h0
1-1-2016
A0
h1
b
y=f(x)
h2 h2 h2 h 2
h1
A1
A2
38
Tabel Romberg
O(h4)
A0
A1
B1
A2
B2
C2
A3
B3
C3
D3
A4
B4
C4
D4
E4
A5
B5
C5
D5
E5
F5
A6
B6
C6
D6
E6
F6
1-1-2016
I
TERBAIK
39
G6
Jawab;
h = (1-0)/8 = 0.125.
Karena n = 8 maka k = 3
A0 = h0/2(f0 +f8)
= (1+0.5000)
= 0.75000
A1 = h1/2(f0 + 2f4 + f8)
= 0.5/2(1+2x0.66667+0.5000)
= 0.70833
A2 = h2/2(f0 + 2f2 + 2f4 + 2f6 + f8)
= 0.25/2(1+2x0.66667+0.5000)
= 0.69702
A3 = h3/2(f0+2f1+2f2+2f3+2f4+2f5+2f6+2f7+f8)
= 0.125/2(1+2x0.88889++ 0.5000)
= 0.60412
1-1-2016
Komputasi Numerik Lanjut
Widjianto
Tabelnya
i
xi
fi
1.00000
0.125
0.88889
0.250
0.80000
0.375
0.72727
0.500
0.66667
0.625
0.61538
0.750
0.57143
0.875
0.53333
1.000
0.50000
40
O(h2)
O(h4)
O(h6)
0.75000
0.70833
0.69445
0.69702
0.69325
0.69317
0.69412
0.69315
0.69314
O(h8)
0.69314
41
42
(32) = (33):
(35)
(33) = (34):
(36)
(35)= (36):
(37)
(Ekstrapolasi Aitken)
1-1-2016
43
1-1-2016
44
1-1-2016
45
1-1-2016
46
1-1-2016
47