KELAS IX (SEMBILAN)
CERKAK
Oleh
SISKA S.Pd
SMPN 8 KOTA CIREBON
Tujuan Pembelajaran
1. Siswa saget mengidentifikasi pengertian cerkak dengan tepat lan
bener
2. Siswa saget mengidentifikasi ciri-ciri cerkak dengan baik lan
bener
3. Siswa saget mengidentifikasi jenis-jenis cerkak dengan baik lan
bener
4. Siswa saget mengidentifikasi unsur-unsur cerkak dengan baik lan
bener`
5. Siswa saget mengidentifikasi struktur cerkak dengan baik lan
bener
Peta Konsep
Cerkak
Contoe:
Sampun sesasih sejak nguburaken istrie piyambek, Mbah tejo
ngilang. Teng pundi luange tiang renta kang sampun ngabisaken
waktos berpuluh-puluh taun dados tukang kubure teng kampung
busur niku ?kata inkang nduga , Mbah tejo amat kehilangan.
Pengabdiane dados tukang kubur selalu menyaksikan tiang-tiang
inkang kehilangan, tak lantas gawe Mbah tejo kuat ditinggal
sang iostri wulan sasih wau, Mbah marti.
STRUKTUR CERKAK
2. Orientasi :
Pengenalan tokoh, latar , unbsur-unsur inkang wonten ning jeroe
cerita
Contoe:
dinten pertami dados murid anyar setelah pindah begitu
menegangkan. Pula ngelangkahaken kaki kula dengan berat hati
kikuk dengan segala hal kang anyar ngebayangaken pikiran kula.
Ah, tiba-tiba kula begitu rindu bari suasana kelas, batur-batur lan
guru-guru teng sekolah bengen pripun bili kula boten gadahi
rencang, pripun bili rencang sebangku boten ramah, pripun bilih
guru-gurue boten bersashabat, pripun bilih niki lan niku ?
STRUKTUR CERKAK
3. Komplikasi:
yaniku konflik sareng lawan tokoh.
Contoe:
“Loh, punapa nangis ? Takon Mbah putri. Panjenengan
naro obat lan segelas banyu petak teng meja. Via meneng
boten ngejawab. Isakanne makin jelas dirungu.
STRUKTUR CERKAK
4. Evaluasi:
Penurunan saking konflik nuju kepemecahan masalah.
Contoe:
pa amat ngerasa sanggup ngajak tiang niku meskipun usiane
luwih sepuh semangat adem dalam pertempuran melawan
penjajah tiba-tiba bangkit malih. Tapi, rasae, niku, boten
sepadan lan boten gaya kangge berhadapan saking tuntutan
keadilan hanya gara-gara tukang es ikang kacau niku tanpa
ngerasa wedi setitikpun pa amat nundah yatra sepuluh ewu
ning duwuh salah siji gelas tukang es niku. Teras, dengan
perasaan hancur lebur, payembeke berbalik nlan lunga. Siap
menghajar umpami tukang es niku nyobi menyarang
piyambeke, tetapi mboten
STRUKTUR CERKAK
5. Resolusi :
Yaniku solusi pemecahan masalah
Contoe:
“bengen, umpami Mbah kecewa terhadap seseorang, Mbah nulis
sedanten hal tiang tersebut. Kabeh kenangan kang manis utawi
pun kang boten nyenengaken. Biasane begitu pragat nulis, atie
Mbah lega. Pikirane pun dados jernih sehingga mbah saget
ngenilai tiang iku dengan tepat. Via pingi nyobi caraniku?
Tulisaken kenangan tentang mimi. Mugi-mugi via saget
nemuaken jawabane. Mbah teng dapur krihin, nggih.”
6. koda :
Yaniku pesan inkang bade disampeaken saking pen