2.

4 : ERA DASAR
LUAR
• PERTAMA :ERA TUNKU ABDUL RAHMAN PUTERA AL HAJ
• KEDUA :ERA TUN ABDUL RAZAK
• KETIGA :ERA TUN HUSSEIN ONN
• KEEMPAT :ERA TUN DR. MAHATHIRBIN MOHAMAD
• KELIMA :ERA DATUK SERI ABDULLAH AHMAD BADAWI
• KEENAM :ERA DATUK SERI NAJIB TUN ABDUL RAZAK
 2.4.1 : Tahap Pertama :
Era Pemerintahan Tunku Abdul Rahman
Putera Al-Haj (1957-1970)
a) Dasar Pro Barat dan Antikomunis
Dasar Luar Malaysia pada tahap pertama ialah dasar
PRO-BARAT dan ANTI KOMUNIS &
menjalinkan hubungan baik dengan negara-negara
KOMANWEL.
b) Kerjasama Serantau
i. Dasar Luar negara : Mewujudkan kerjasama serantau dan BERBAIK-
BAIK dengan negara jiran.
KERJASAMA SERANTAU utk menghadapi beberapa
krisis selepas penubuhan Malaysia:
 Konfrantasi dengan Indonesia (1963- 1965)
 Terputusnya hubungan dengan Filipina (1963- 1965)
 Keluarnya Singapura daripada Malaysia (1965)

ii. Usaha berbaik-baik semula dengan negara jiran melalui beberapa

PERJANJIAN yang ditandatangani spt menubuhkan :
 Pertubuhan Negara2 Asia Tenggara (ASA) (1961) yang melibatkan
Filipina dan Indonesia.
 MAPHILINDO (1961) yang melibatkan Filipina dan Singapura.
 Persatuan Negara2 Asia Tenggara (ASEAN) (8 Ogos 1967) bersama-
sama dengan Thailand, Indonesia, Filipina dan Singapura.
 RUMUSA
N

Tunku Abdul Rahman mengambil kira pendirian

anti-Komunis dan pro-Barat yang jelas kerana
negara menghadapi ancaman pemberontakan
komunis pada zaman itu. Dasar luar semasa zaman
Tunku perlu mengambil kira pertarungan kuasa
dwipolar antara dua ideology bertentangan iaitu
demokrasi dan komunisme.
 2.4.2 : Tahap Kedua :
Era Pemerintahan Tun Abdul Razak
(1972-1976)

a) Zon Aman, Bebas dan Berkecuali –ZOPFAN

i. Di bawah kepimpinan Tun Abdul Razak, terdapat sedikit perubahan
terhadap Dasar Luar Malaysia.
ii. Dasar berkecuali Asia Tenggara telah menjadi satu matlamat yang
dijuruskan dalam pelaksanaan dasar luar Malaysia.
iii. Melalui ZOPFAN, Persatuan Negara2 Asia Tenggara (ASEAN), kuasa2
besar perlu mengiktiraf Kawasan Asia Tenggara sebagai kawasan
atau zon yang aman, bebas dan berkecuali.
 b) Hubungan Diplomatik dengan China
i) Untuk mewujudkan kawasan aman, bebas dan berkecuali diiktiraf
kuasa2 besar , Malaysia perlu mengubah dasar dan sikapnya terhadap
China.
ii) Malaysia yakin, menjalinkan hubungan dengan negara China,maka
China akan mengurangkan sikap permusuhan dengan Malaysia dan
menghentikan sokongannya terhadap Parti Komunis Malaya
(PKM)

c) Di bawah pimpinan, Tun Adul Razak, dasar luar Malaysia mula

beralih kepada prinsip berkecuali dan
internasionalisme, dengan Malaysia menyertai;
i.Pertubuhan Persidangan Islam (OIC) dan
ii.Pergerakan Negara2 Berkecuali (NAM).
 2.4.3 :Tahap Ketiga :
Era Pemerintahan Tun Hussein Onn
(1976-1981)
a) Beliau telah meneruskan dasar berkecuali dalam hal-ehwal
politik negara luar. Meskipun begitu,era pemerintahan beliau
masih bersikap pro-Barat.

b) Hubungan Negara2 ASEAN bermula SELEPAS:

.Kejatuhan Saigon (sekarang Ho Chi Minh City) pada
1975, .Pengunduran pengkalan2 tentera Amerika Syarikat di Asia
Tenggara & serangan Vietman ke atas Kampuchea (sekarang Cambodia) .
* Bermula keamanan bagi negara2 Asia Tenggara yang lain.
 c) Buka peluang kepada Malaysia
mempereratkan hubungan baik dengan
negara2 serantau.
.Pertubuhan ASEAN menjadi prinsip asas
kepada dasar luar Malaysia semasa
pemerintahan Tun Hussein Onn.
 2.4.4 :Tahap Keempat :
Era Perintahan Tun Dr. Mahathir
Bin Mohammad (1981-2003)

a)Dasar Luar Malaysia mengalami perubahan drastik selepas Dr.

Mahathir Mohammad dilantik menjadi Perdana Menteri Malaysia (1981).
. Beliau masih meneruskan beberapa dasar sebelumnya, namun
membuat penambahbaikan .

b) Dasar luar Malaysia berorientasikan kepada pelbagai aspek seperti:

. kedamaian dan keharmonian negara,
.aspek2 ekonomi dan aspirasi negara2 membangun.
 KEUTAMAAN DASAR LUAR ERA DR. MAHATHIR
INTERAKSI YG LEBIH RAPAT DENGAN
UNIT2 POLITIK ANTARABANGSA YANG
LAIN SEPERTI:

• ASEAN • Negara-Negara
1 KOMANWEL
4
• Negara-Negara Islam • Negara-Negara lain yang
2
tidak termasuk dalam
• Negara-Negara Berkecuali 5 mana2 pertubuhan.
3
PANDANGAN DR. MAHATHIR
TERHADAP ISU DUNIA

ISU DUNIA
KETIGA

ISU
ANTARTIKA
  Dr. Mahathir telah menyuarakan pandangan tentang
 isu2 Negara2 Dunia Ketiga seperti:

1 Dasar perdagangan yang memihak kepada negara maju

2 Penderitaan yang dialami oleh penduduk PALESTINE

• Penindasan terhadap penduduk kulit hitam di Afrika
3 Selatan(DASAR APARTHEID)
Reformasi sistem pentadbiran Pertubuhan Bangsa2 Bersatu yang
4 selama ini berada di bawah dominasi kuasa2 besar dunia

5 Isu2 berkaitan penyalahgunaan dadah

Isu tentang kawalan ke atas perdagangan mata wang(Isu manipulasi

6 matawang oleh George Soros/Ringgit Malaysia jatuh)
 ISU
ANTARTIKA
(Benua Antartika)
Dr.Mahathir mendesak
agar benua Antartika Malaysia telah menawarkan
diwarisi oleh semua diri untuk memberikan
umat manusia kerjasama teknikal kepada
berasaskan prinsip negara2 sedang membangun
milik bersama

Faktor Isu Timbul: Dr. Mahathir

Berikutan keghairahan sesetengah negara mengetengahkan isu
mengeksploitasi benua berais di Kutub kepentingan Antartika
Selatan utk faedah ekonomi & politik terhadap kepentingan
sejagat.
tanpa mempedulikan kesan ke atas sistem
ekologi dunia.
 ERA Tun Dr. Mahathir Mohammad menjadi
Perdana Menteri (mulai 1981),

1.Malaysia membuka pintu menjalinkan hubungan dengan lebih banyak

negara & menjadi simbol sebuah negara membangun yang meningkat.

2.Dasar Luar mengambil Orientasi Ekonomi dalam Hubungan Luar

Negara yg ketara(sambil memperjuang hak,kepentingan & aspirasi Negara
Membangun)
 3.PENDEKATAN TUN MAHATHIR
MEMPERJUANGKAN HAK NEGARA
MEMBANGUN

Penubuhan Kerjasama
G-15 Selatan-Selatan

Peranan Proaktif
dalam G-77

Malaysia menjadi suara dunia membangun & model ikutan Negara Membangun
kerana berpendirian aktif di PBB & Persidangan Antarabangsa.
 4.Memperkenalkan DASAR PANDANG ke TIMUR
(Peralihan ke TIMUR mempengaruhi Pembangunan Ekonomi Malaysia)

5. Penyertaan Malaysia dlm MISI PENGAMAN di bawah panji

PBB:
( membuktikan kesungguhan Malaysia dalam melaksanakan kehendak
masyarakat antarabangsa).
.Malaysia menghantar anggota tentera ke :
-Republik Congo, Bosnia Herzegonivina, Somalia, Sierra Leone, Kemboja,
Kuwait, Angola, Namibia, Sahara Barat, Iran-Iraq, Timor Leste dan Lebanon.
2.4.5 : Tahap Kelima: Era pemerintahan Datuk Seri
Abdullah Ahmad Badawi (2003-2009)

a) Perdana Menteri Kelima itu meneruskan kesinambungan dasar luar

Malaysia era Perdana Menteri sebelumnya & memperkukuh dasar Luar
sedia ada.

b) Memastikan Malaysia aktif di arena antarabangsa.

. Malaysia memainkan peranan utama dalam perumusan dan penerimaan
PIAGAM ASEAN yg telah diratifikasi oleh semua anggota
ASEAN( mula berkuat kuasa pada 15 Disember 2008).
 . Malaysia aktif meluaskan focus OIC DARIPADA:

.Sebuah organisasi yg tertumpu

semata2 kpd isu politik KEPADA

.Sebuah pertubuhan yang tertumpu kpd

pmbangunan sosioekonomi Negara2 ISLAM.

. Memperkenalkan Konsep ISLAM HADHARI yang diiktiraf Negara

Anggota OIC.
( yg menggalakkan pendekatan pembangunan berdasarkan
perspektif TAMADUN ISLAM ).
2.4.6 : Tahap Keenam : Era Pemerintahan Dato’
Seri Najib Tun Razak, (2009 hingga kini)

Berusaha
Memudahkan Memaparkan
Kegiatan MALAYSIA
Perdagangan & Sebagai Sebuah
Menarik Negara Yang
Pelabur Asing STABIL & AMAN
 DASAR LUAR
PENTADBIRAN DATUK
SERI NAJIB

Dicorakkan oleh
Konsep 1 Malaysia: Melindungi &
Memajukan Kepentingan
Rakyat Didahulukan Negara di Luar Negara
Pencapaian Diutamakan

Pada masa yang sama

Menyumbang secara Bertanggung
jawab & Berkesan ke arah
Membina Sebuah Dunia yang Adil
& saksama.
Menjalinkan Hubungan Erat
dengan semua Negara di Dunia &
Bekerjasama dengan Negara yg
sehaluan utk Memajukan Negara.
 Melindungi & Memajukan
Kepentingan Malaysia di Peringkat
Bilateral,Serantau & Antarabangsa
melalui Diplomasi Proaktif.
Meningkatkan
Menyediakan BIDANG Kedudukan Malaysia
Perkhidmatan yang KEBERHASILAN dalam Masyarakat
CEKAP & UTAMA NEGARA Antarabangsa dalam
BERTERUSAN di (NKRA)UNTUK Senario Geopolitikyang
dalam & Luar DASAR LUAR sentiasa berubah.
Negara
Merealisasikan KOMUNITI ASEAN
menjelang 2015 Melalui:
.Rangka Tindakan Komuniti Politik
ASEAN
.Rangka Tindakan Komuniti
Ekonomi ASEAN
.rangka Tindakan
Kebudayaan Sosial ASEAN
• GERAKAN KESEDERHANAAN GLOBAL (GMM):
• Selari dengan PBB
• Mengguna amalan terbaik dan prinsip yang digariskan oleh PBB
• Mengikut indeks pembangunan manusia PBB, UN global
compact, deklarasi sejagat hak asasi manusia dan perjanjian
memelihara alam sekitar
• Mencapai kesederhanaan / median dalam politik, agama,
ekonomi dan hubungan sosial
• Mencari penyelesaian bagi mencapai keamanan dan
keharmonian global
• Mencari penyelesaian yang boleh memperbaik taraf hidup
masyarakat dan pembangunan lestari
Malaysia menjalin
hubungan baik .ASEAN
Mekanisme
dengan Negara MELAL DALA .PBB
SERANTAU & M
lain di peringkat: UI .Pertubuhan
ANTARABANGS
lain yg dianggotai
.Bilateral & A
Malaysia.
.Multilateral
 RUMUSAN :ERA DASAR LUAR
• ASEAN Teras Keutamaan Dasar Luar semasa Malaysia
a.

• Malaysia, negara Islam mementingkan Perpaduan Ummah &

b. semangat kerja sama dalam OIC.

• Malaysia sebuah Negara MEMBANGUN memainkan peranan aktif

dalam NAM, KOMANWEL,KUMPULAN 77(G-77),KUMPULAN 8
c. NEGARA MEMBANGUN(D8),Dialog asia Timur
Tengah(AMED),ASEM,APEC dan lain-lain.
d. Menerusi pertubuhan tersebut, Malaysia berusaha utk menggalakkan
KERJASAMA SELATAN-SELATAN (negara membangun & negara
Islam).

e. Malaysia mendukung dasar ‘Memakmurkan Jiran’ (hubungan &

kerjasama ekonomi dgn negara jiran) menerusi :
.Kawasan Pertumbuhan ASEAN Timur Brunei-Indonesia-Malaysia-
Filipina (BIMP-EAGA)
. Kawasan Pertumbuhan Segi Tiga Indonesia-Malaysia-Thailand (IMTGT)
. & entiti lain.

f. Malaysia memainkan peranan isu multilateral melibatkan kepentingan

Malaysia.
Cth: Pelucutan senjata, kempen menentang keganasan, pemerdagangan
manusia, perubahan iklim & isu alam sekitar.
g. Selaku anggota PBB, Malaysia berpegang teguh pd keamanan &
keselamatan antarabangsa & mendukung undang2 antarabangsa.

h. Pemilihan Malaysia sebagai Presiden Majlis Ekonomi dan Sosial

Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (ECOSOC) 2010 & Pengerusi
Lembaga Gabenor Agensi Tenaga Atom Antarabangsa (IAEA)
membuktikan lagi imej positif Malaysia di arena antarabagsa.

i. Menjelang 2020, Malaysia perlu menangani perubahan besar dlm

persekitaran global dgn memperbaik & menaikkan taraf status
domestik .Penting dasar luar Malaysia melindungi kepentingan negara
sambil menyumbang secara bertanggungjawab & berkesan kearah
membina sebuah dunia yg adil & saksama.
 PRINSIP ASAS
PANDUAN
HUBUNGAN
MALAYSIA DENGAN
NEGARA LUAR

Menjalin
Kesamaan
Hubungan saling
Kedaulatan
berfaedah.

Menyelesaikan Menghormati
Pertikaian secara Kedaulatan Wilayah
aman satu sama lain
k. Dasar luar dibahagikan kpd dua bentuk ;
i. Hubungan Bilateral (hubungan secara terus dgn negara2
tertentu).
ii. Hubungan Multilateral (hubungan dlm bentuk kumpulan &
pertubuhan).

l. Kriteria & ciri dasar luar Malaysia

1. Asas dasar luar Malaysia mempunyai 3 kriteria ;
- Pertama, dasar yg BOLEH DIPERCAYAI :
• Meraih kepercayaan & keyakinan negara lain. Dasar perlu
berasaskan prinsip tertentu yg diterima di peringkat
antarabangsa.
• Berfungsi utk kepentingan terbaik negara & sentiasa menjadi
anggota komuniti antarabangsa ygbertanggungjawab.
- Kedua, dasar yang MENYEDARKAN :
• Menjaga kepentingan rakyat melebihi segala-galanya.
• Mestilah menyebabkan Malaysia diiktiraf & dikagumi di
peringkat antarabangsa selain membolehkan warga
Malaysia menjadi warga dunia yg baik.

- Ketiga, dasar yang KONSISTEN DAN KOHEREN :

• Menjadikan Malaysia rakan yg boleh diterima & boleh
dipercayai dlm hal ehwal antara negara.
• Mampu menjadikan Malaysia jenama yg disukai dlm
hubungan antarabangsa.
 2.6 PENGLIBATAN MALAYSIA DI ARENA
ANTARABANGSA
a) Bidang Ekonomi
i. Malaysia, negara yg melaksanakan dasar ekonomi terbuka & bergantung
kpd perdagangan.
ii. Usaha ke arah mempelbagaikan pasaran yg dilaksanakan melalui inisiatif
perdagangan dua hala, serantau & pelbagai hala melalai fasilitasi
perdagangan serta promosi perdagangan & pelaburan.
iii. Malaysia turut serta secara aktif dlm beberapa forum & pertubuhan.
- Cth: ASEAN, ASEAN+3 (China, Jepun & Korea), Kerjasama Ekonomi
Asia Pasifik (APEC), Mesyuarat Asia Eropah (ASEM), Tabung
Kewangan Antarabangsa (IMF), Bank Dunia, Bank Pembangunan Asia
(ADB), Bank Pembangunan Islam (IDB) & Pertubuhan Perdagangan Dunia
(WTO).
iv. Kerjasama Ekonomi Asia Pasifik (APEC) menjadi jentera utama bg
rantau ini dlm usaha menggalakkan perdagaangan terbuka serta
kerjasama ekonomi yg praktikal.
v. Mengadakan hubungan dua hala dgn negara Afrika, Amerika Latin &
Eropah Timur, terutamanya dlm perdagangan, pelaburan &pemindahan
teknologi dgn smgt Kerjasama Selatan-Selatan.
vi. Membuka Perwakilan Diplomatik & lanjutan kpd Program Kerjasama
Teknikal Malaysia (MTCP)>
vii. Kerjasama Ekonomi Asia Timur (drpd EAEG kpd EAEC kpd
ASEAN+3).
viii. Kerjasama Pembangunan Serantau – Konsep Segi Tiga Pertumbuhan,
spt, IMTGT, IMSGT, BIMP-EAGA.
ix. Kumpulan G-15 (G15) – pelaksanaannya dimulakan oleh Malaysia.
x. Diplomasi Ekonomi – pelaburan ke luar negara dgn prinsip ‘makmurkan
jiran anda’, Kerjasama Selatan-Selatan, Dialog Antarabangsa Langkawi
(LID), Dialog Antarabangsa Afrika Selatan (SAID).
b) Politik
i. Penglibatan Malaysia dlm arena politik antarabangsa melalui
penyertaannya dlm Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB).
ii. Sumbangan Malaysia melalui PBB, Antaranya ;
 Mambantu menyelesaikan beberapa konflik antarabangsa.
 Penglibatan tersebut termasuklah, menghantar tentera pendamai,
pasukan pemerhati serta pasukan pengaman.
 Malaysia berpendirian tegas dlm usaha menyelesaikan masalah
Palestine, dgn menganjurkan Persidangan Antarabangsa ttg Palestine
di Kuala Lumpur.
 Malaysia berkerjasama & menyertai beberapa agensi di bawah
kelolaan PBB.
- Antaranya ; FAO, WHO, UNESCO dll.
  Malaysia mendapat beberapa pengiktrafan khususnya drpd PBB,
Antaranya ;
 Malaysia pernah dipilih menjadi Ahli Majlis Keselamatan PBB tahun
1965, 1989 & 1999.
 Wakil Malaysia ke PBB, Tan Sri Razali Ismail pernah menjadi
Pengerusi Perhimpunan Agung PBB.
 Tan Sri Razali Ismail pernah dilantik sbg Wakil Khas PBB utk
menyelesaikan masalah politik di Myanmar.

c) Isu Alam Sekitar

i. Malaysia amat komited dlm isu penjagaan alam sekitar. Malaysia
menadatangani beberapa perjanjian alam sekitar termasuk yg meliputi
isu-isu,
- Spt : perubahan iklim, kepelbagaaian biologi, bahan kimia, lapisan ozon,
pencemaran minyak, tanah lembap, perdagangan flora dan fauna, pertanian &
sebagainya.
ii. Deklarasi Langkawi mengenai alam sekitar dipersetujui bersamaketua2
kerajaan Komanwel pd 1989.
iii. Malaysia tlh menandatangani kebanyakan perjanjian alam sekitar pelbagai
hala, yg telah diber keutamaan oleh msyrkt antara bangsa antaranya ;
o Konvensyen Rangka kerja Perubahan Iklim.
o Konvensyen Kepelbagaian Biologi.
o Konvensyen Basel Mengenai Pergerakan Merentasi Sempadan Bahan
Buangan Berbahaya.
o Konvensyen Vienna Mengenai Lapisan Ozon.
o Konvensyen Stockholm Mengenai Persistent Organic Pollutants.
o Konvensyen Mengenai perdagangan Spesis Flora dan Fauna yg di ancam
kepupusan.

Kesemua ini merupakan penglibatan dan prihatin Malaysia bersama dasar

luarnya terhadap alam sekitar.