Disusun ku Nenden Kumalasari,S.Ag.. DONGENG Dongeng teh carita rekaan dina wangun basa lancaran.maksudna rekaan teh lantaran dina dongeng mah kalakuan jeung paripolah palakuna sok pamohalan. Upamana sasatoan bisa nyarita kawas manusa. Dongeng sipatna anonimus (tatalepa sacara lisan tur teu kanyahoan saha nu ngarangna) Nilik eusi dipasing-pasing kieu:
1. Fabel (dongeng sasatoan)
2. Farabel (dongeng jalma biasa) 3. Legenda (dongeng sasakala) 4. Sage (dongeng babad) 5. Mite (dongeng kapercayaan) DONGENG SASATOAN (FABEL) Dongeng Sasatoan (fabel) nyaeta dongeng anu palakuna sasatoan sarta paripolahna dicaritakeun kawas jelema, upamana bae bisa nyarita jeung ngagunakeun akal pikiran. Contona : a. Sakadang kuya jeung sakadang monyet b. Sakadang peucang DONGENG JELEMA BIASA( FARABEL ) Dongeng kahirupan jalma biasa (parabel) nyaeta dongeng anu eusina nyaritakeun jalma biasa. Conto anu paling kamashur dina sastra sunda nyaeta dongeng-dongeng sikabayan. a. Dongeng Para Nabi/Wali b. Dongeng Pieunteungeun c. Dongeng Pamuk DONGENG SASAKALA (LEGENDA) Dongeng sasakala (legenda) nyaeta dongeng anu eusina nyaritakeun asal muasal kajadian hiji tempat, barang, sasatoan atawa tutuwuhan. Contona dongeng : a. Sasakala Situ bagendit b. Sasakala gunung tangkuban parahu c. Sasakala talaga warna d. Sasakala maung panjalu e. Sasakala uncal tandukan f. Sasakala pare DONGENG BABAD (SAGE) Anu dimaksud dongeng (sage) teh nyaeta dongeng anu eusina nyaritakeun kajadian atawa jelema anu ngandung unsur sajarah. Contona : a. Dongeng kean santang b. Dongeng seh abdul muhyi c. Dongeng prabu siliwangi d. Dongeng dipati imbana gara e. Dongeng sunan penana di puntang DONGENG MITE Dongeng anu aya patalina sareng kapercayaan kalelembut atawa hal-hal gaib ( Mite ) Contona :
a. Dongeng nyi roro kidul
b. Dongeng Dedemit c. Dongeng jurig DONGENG MIBANDA UNSUR CARITA: Jejer (tema), gagasan/poko pikiran anu ngajiwaan carita Latar (setting),patempatan, waktu/mangsa, suasana lumangsungna carita Palaku (tokoh), naon2 anu ngalalakon tur dilalakonkeun dina carita. Galur (alur), runtuyan kajadian dina carita anu ngalenjer jadi carita anu gembeng. Amanat (pesan), rupaning hal/perkara nu rek ditepikeun ku pangarang dina karyana. Gaya Bahasa Sudut Pandang Pengarang ( Point of View ) HATUR .NUHUN . sampurasun