Fakultas Teknik
Universitas Brawijaya
Semua kekakuan elemen (dalam bentuk matriks) dievaluasi
sesuai dengan hubungan aksi-deformasi dengan referensi
koordinat lokal elemen.
Matriks kekakuan elemen ditransformasikan ke sistem koordinat
global.
Matriks kekakuan elemen (koordinat global) disuperposisikan
(dengan memperhitungkan kompatibilitas) menjadi matriks
kekakuan struktur.
Berdasarkan beban luar, vektor gaya disusun dengan referensi
koordinat global.
Kondisi batas perpindahan pada titik nodal tumpuan dan kondisi
batas gaya pada titik nodal bebas diformulasikan dalam bentuk
vektor perpindahan dan vektor gaya, yang selanjutnya
dikondensasi statis untuk memperoleh matriks kekakuan struktur
tereduksi .
Matriks kekakuan tereduksi memberikan persamaan
keseimbangan struktur yang apabila diperoleh solusinya akan
menghasilkan perpindahan titik nodal dan reaksi tumpuan tiap
titik nodal.
Penghitungan gaya-gaya dalam dan tegangan dalam untuk setiap
elemen.
KEKAKUAN atau STIFFNESS adalah
aksi yang diperlukan untuk menghasilkan unit
displacement
x-y = sistem koordinat lokal (elemen)
ui = perpindahan aksial titik nodal i
vi = perpindahan tegak lurus sumbu
batang pada nodal i
fi = gaya aksial pada titik nodal i
gi = gaya tegak lurus tegak lurus sumbu
batang pada nodal i
AE AE
fi ui 0.vi u j 0.v j
L L
g i 0.ui 0.vi 0.u j 0.v j
AE AE
fj ui 0.vi u j 0.v j
L L
g j 0.ui 0.vi 0.u j 0.v j
Dalam bentuk matriks:
i AE AE
f 0 0 ui
g L L
v
i 0 0 0 0 i
AE AE
f
j 0 0 u j
g j L L v j
0 0 0 0
1 0 1 0
0 0 0
k
(e)
AE 0
L 1 0 1 0
0 0 0 0
Dalam bentuk matriks:
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
L3
g i 6 EI L2 L3 L2 v
m 4 EI 6 EI 2 EI i
2
i L2 L L L i
12 EI 6 EI v j
g i 3
6 EI 12 EI
2 2
m j L L L3 L j
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI
2
L2 L L L
Dalam bentuk matriks:
AE AE
L 0 0 0 0
L
12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
fi 0 0 ui
gi L3 L2 L3 L2 v
0 6 EI 4 EI 6 EI
2
2 EI i
L i
0
mi L2 L L
f j AE AE u j
0 0 0 0 v
g j L L j
m 12 EI 6 EI 12 EI 6 EI
j 0 0 2 j
L3 L2 L3 L
6 EI 2 EI 6 EI 4 EI
0 0 2
L2 L L L
Matriks Kekakuan Elemen
AE AE
fi ui uj
L L
AE AE
fj ui uj
L L
Dalam bentuk matriks:
AE AE
fi L u
L
AE AE
i
f j u
j
L L
Tentukan :
3000
3000
# Matriks Kekakuan Global
K k (1) k (2) k (3)
1000 0 1000 0 1000 0 1000 0
0 3000 0 3000 0 3000 0 3000
K
1000 0 1000 2000 2000 1000 0 3000 2000
0 3000 2000 2000 3000 0 3000 2000 5000
b). Mencari Perpindahan di node 3 dan 4
F1x 1000 0 10 11
. 15 11
2x
F 0 3000
F1x 10000 11 lb
2x
F 45000 11 lb
d). Mencari Gaya-gaya Batang
f3 x 2000 2000 10 11
.
f 4 x 2000 2000 15 11
f3 x 10000 11 lb -10000/11 lb
Beam 2 (tarik)
10000/11 lb
f 4 x 10000 11 lb 3 4
f4 x 3000 3000 15 11
.
f 2 x 3000 3000 0
f4 x 45000 11 lb 45000/11 lb -45000/11 lb
Beam 3 (tekan)
f 2 x 45000 11 lb
4 2
Sumbu X-Y adalah koordinat global struktur
Sumbu x-y adalah koordinat lokal struktur
Setiap elemen mempunyai 2 nodal ujung (i dan j). Pusat sumbu lokal
elemen adalah nodal i dan arah positif sumbu x lokal selalu dibuat dari
nodal i ke j.
Sumbu global dan sumbu lokal dipisahkan oleh sudut . Sudut ini diukur
dari sudut X ke sudut x dengan poros sumbu z positif.
ui U i Cos Vi Sin
vi U i Sin Vi Cos
i i
u j U j Cos V j Sin
v j U j Sin V j Cos
j j
Dalam bentuk matriks:
ui Cos Sin 0 0 0 0 U i
vi Sin Cos 0 0 0 0 Vi
i 0 0 1 0 0 0 i
u j
0 0 0 Cos Sin 0 U j
v j 0 0 0 Sin Cos 0 Vj
j 0 0 0 0 0 1 j
u T U
(e) (e) (e)
Untuk vektor gaya, juga berlaku hubungan transformasi yang sama:
f i Cos Sin 0 0 0 0 Fi
g i Sin Cos 0 0 0 0 G i
mi 0 0 1 0 0 0 M i
fj F
0 0 0 Cos Sin 0 j
g j 0 0 0 Sin Cos 0 G j
m M
j 0 0 0 0 0 1 j
f T F
(e) (e) (e)
T T
1 T
f T k T d
T
k T k T
T
E = 2100 t/cm2
A = 35 cm2
Tentukan :
b. Perpindahan di node 2
1 0 1 0 1 0 1 0
0 0 0 AE 0 0 0 0
k
l
2
AE 0
L 1
0 1 0 200 1 0 1 0
0 0 0 0 0 0 0 0
3 2 1 2 0 0
T ( 2)
12 3 2 0 0
3300
0 0 3 2 1 2
0 0 12 3 2
3 3 3 3
k T .k .T
g
2 ( 2) T
l
2 ( 2)
EA 3
800 3
1
3 3
3 1
3
3 1 3 1
Matriks Kekakuan Batang 3 (node 1 3)
1 0 1 0 1 0 1 0
0 0 0 0 0 0 0 0
k
l
3
AE AE
L 1 0 1 0 200 3 1 0 1 0
0 0 0 0 0 0 0 0
1 0 0 0
0 1 0 0
T ( 3)
0 0 1 0
00
0 0 0 1
1 0 1 0
0 0 0 0
k
g
3 T
T ( 3) . k l . T ( 3)
3 EA
200 3 1 0 1 0
0 0 0 0
Matriks Kekakuan Struktur
F1
3 4 3 3 3 3 4 3 0 U1
G
1 3 1 3 1 0 0 V1
F2 EA 3 3 33 3 3 3 3 U 2
.
G
2 800 3 1 3 3 11 3 1 V2
F3
4 3
0 3 3
3 4 3 3 U 3
G3 0 0 3 1 3 1 V3
F1
3 4 3 3 3 3 4 3 0 0
sendi
G
1 3 1 3 1 0 0 0
5 EA 3 3 33 3 3 3 3 U 2
# 0 800 3 .
1 3 3 11 3 1 V2
0
4 3
0 3 3
3 4 3 3 U 3
rol
G3 0 0 3 1 3 1 0
# beban
# Penyusunan Kembali
5 6 0 3 3 3 3 U 2
0
0 2 3 3 1 1 V2
0 EA 3
3 3 4 3 4 3 0 3 U 3
.
F1 800 3 3 4 3
3 4 3 3 0 0
G1 3 1 0 3 1 0 0
G3 3 1 3 0 0 1 0
5 6 0 3 U 2
EA
0 0 2 3 . V2
0 800 3
3 3 4 3 U 3
U 2 1.496 x10 cm
2
2
2
V 1. 020 x10 cm
U 1.178 x10 2 cm
3
c). Reaksi pada Tumpuan ( node 1 & 3)
F1 3 3 4 3 1.496 x10 2
EA 2
1
G 3 1 0 . 1.020 x10
G 800 3 1.178 x10 2
3 1 3
F1 5.000 t
G1 1.443 t
G 1.443 t
3
d). Gaya-gaya Batang
f e T F
f e T . k g .U
Elemen 1 (node 1 2)
f1 3 2 1 2 0 0 3 3 3 3 0
g
1 1 2 3 2 0 0 EA 3 1 3 1 0
. . 2
f 800 1. 496 x10
2 0 0 3 2 1 2
3 3 3 3
g 2 0 1 2 3 2 3 1 1 1.020 x10
2
0 3
f1 2.887
g
1 0
-2,887 t Beam 1 (tarik) 2,887 t
f 2 2.887
g 2 0
Elemen 2 (node 2 3)
Elemen 3 (node 2 3)
f1 1 0 0 0 1 0 1 0 0 2.5
g
1 0 1 0 0 EA 0 0 0 0 0 0
. .
f 3 0 0 1 0 200 3 1
0 1 0 1,178 102 2.5
g 3 0 0 0 1
0
0 0 0 0 0