Anda di halaman 1dari 5

TARINGOT TU UMPAMA DOHOT UMPASA

Napenting situtu do umpama dohot umpasa di hita halak


batak dipangkataion di angka ulaon adat,tarlobi ditikngki namaghata dohot
ulaon sidenggan denggan.
Aha doalan aumbaen nasongo ni?Mangihothon pingiran ni panurat,tar songonon
do:Ia adat dohot uhumna sai godaang doi dihatahon
marrupahon(berbentuk)umpama manang umpasa.Jala ingkon songoni do
antong asa meresap tu panghilalaan.Molo naeng pasingot halak iba rupani jala
nidok,tangkas jolo pingkiri hata sidohononmu,ba nungga ulinon i nian.Alai lobi
hona(lebih berkasan,lebih efektif)dope hata sipasingot i,molo martompa
umpama,jala ni dok:
Nirait lili bahen pambaba,jolo nidilat bibir asa nidok hata.

Songoni muse molo naeng ondolhononhon hasintongan ni sada


pangalaho,umpama:,Ingkon patut do antong pasangapon jala oloan hula
hula,lebih berkesan doi,molo tinambahon tusi:,songon hata ni umpasa ni
Omputa sijolo jolo tubu:

Lata pe nalata,duhu duhut do sibuntuon,hata pe nahata pangidoan ni hula hula


do situruton.

Di toru on pinaihut do songon contoh ragam ragam ni angka umpama dohot


umpasa i.

1.Namangonai tu guna ni adat dohot uhu na.

Sinuan bulu sibaen nalas,Sinuan adat dohot uhum sibaen na horas.

2.Mangonai tu kewajiban menuruti adat.

Ompu Raja di jolo martungkot sialagundi,Angka nauli tinonahaon ni omputa


parjolo,si tu ihuthonon ni hita na dipudi.
3.Namangonai tu kepatuhan taradop raja dohot pasangap hula hula.

baris baris ni gaja di rura pangaloan,molo marsuru raja dae do so oloan.

Di jolo raja sipareahan,di pudi sipaimaon.

4.Mangonai tu janji padan

habang ambaroba pihut ihut rura,padan naung ni dok dang jadi muba uba.

5.Mangonai tu arta teanteanan.

Niarit tarugi pora pora,molo tinean uli ingkon teanon dohot gora.

6.Mangonai tu singir dohot utang

a.Jolo binarbar do sumban,asa binarbar pandingdingan,jolo ginarar do utang asa


tinunggu parsingiran.

b.Molo mauas halung,loho ma tu dangir dangir,molo nungga di udean


parutang,dang margogo be parsingir.

7.Mangonai tu pardongan saripeon.

a.Butar butar mataktak,butar butar matingki,molo mate hahana anggina ma


namaningki.

b.Ndang boi pungu saihot(lapatanna,Ndang boi olion ni dua baoa na saama saina
boru nasa ama saina).

c.Ansuan sisada sada,pago di punguan,Sisamudar sisamarga tongka


mansibuatan.

d.Si dangka ni arirang,naso tupa sirang.

8.Namangonai tu permusuon.
a.Ndang boi bingkas bodil ia sojolo sampak aek(so jolo adong ala)

b.Pisang namarsantung dang tabaon(jolma namarsomba jala menyerah ndang


boi bunuon,las songoni do boru boru nadenggan pamatang na ndang boi
uhumon.)

9.Manuntuhon uhum

a.Panggu manintihi,hudali mangula saba,(Molo baoa do namagigi,ba simago


mago ma ugasanna.

b.Sidangka sidangkua tu dangka ni singgolom,nasada gabe dua natolu gabe


onom,utang ni sipahilolong.

c.Sineat ni raut,gambiri tata daonna,(molo adong halak menghina donganna jala


dipangido rohana naeng mardame,ingkon manet pinahan lobu do ibana
panganon ni nahona hina i rap dohot raja dongan sahuta.

d.Pat ni lote tu pat ni satua,sai mago do pangose mamora na niuba.

e.Natartolon jabu,anak ni manuk daonna.(Tartolon jabu mandok,pilit pilit ibana


manopot podomanna,gabe lao tupodoman ni anggi boruna manang
baona rupani.Tolo muse somalna so galak lampu borngini.Jadi asa unang adong
bada manang hansit ni roha ingkon manopoti sala ma natartolon i marhite
namaneat manuk panganon ni sude isi ni jabu i.
f.Hinurpas batu sinigat oma,molo ro tuhas gana ma daonna.

10.Mangalehon poda.

a.Molo litok aek ditoruan,tingkiron ma tu julu.

b.unang songon taganing marguru tu anak na.

c.Tiniptip sanggar baen huru huruan,jolo sinungkun marga asa binoto


partuturan.
d.Pantun do hangoluan,tois hamagoan.

e.Hotang binebebebe,hotang pinulos pulos,nahombar pinahombar natudos


pinatudos.

f.tangan do botohon ujung na jari jari,bangko ni hata do dohonon asa jumolo


marsantabi.

g.Ndang tar unsat tanduk sian horbo.

h.birong pe parsisiraan di jabu do inganan na,bontar pe anak ni hambing di bara


do inganan na.doshon sisolhot do tamue.

i.Eme namasak di gagat ursa,ba i na masa molo denggan ba i ma ni ula.

j.Suak suak ni porda,angar angar ni sarune.Ingot ma ho di poda doshon sisolhot


do tamue.
k.Gakgak halimpotan,unduk dapotan.

l.Unang songon tortor ni nansengkang,asa haru sangkang rais haehaena.

m.Unang dibaen ale ale tu napotpot toguon do tu nabagas(unang songon


namangurupi hape namangarugihon.)

n.Unang halak halaki lombang,hotor hotori na ni ulang,(mangkalojahon naso


marguna)

o.Ndang jadi pos roha marhalang ulu sagaon,(membiarkan yang berbahaya.)

p.Marbagi di naotik mardua di na godang.

q.Ndang tarpinanggalahan bara,tarparulos sangkotan(ndang tarpangasahon


hamoraon,na adong hian gabe dang adong.)
r.Ndang t

arungkit batang batu,tarharhar i puduan mate,(ndang tar ula naso mungkin.)

Share this:

Anda mungkin juga menyukai