TEOREMA INTEGRAL
KALKULUS III Teorema Green
Kurva tertutup sederhana C adalah batas dari daerah dasar yang
mempunyai dua arah – berlawanan arah jarum jam (positif) dan searah
jarum jam (negatif).
Daerah sederhana D
dengan batas fungsi x = g(x)
(daerah sederhana – x)
dengan batasan komponen
berarah
Q P
– dA =
P dx + Q dy
D
x y C id.wikipedia.org
4x2y dx + 2y dy
C
y
C2 Persamaan batas – batas daerah
(0, 2) (1, 2)
C1 persamaan garis yang melalui titik (0, 0) dan (1, 2)
C3 1 : [0,1] (t, 2t)
C1
C2 persamaan garis yang melalui titik (1, 2) dan (0, 2)
(0, 0)
x 2 : [0,1] (1 – t, 2)
0
1
= (– 8t 2 + 16t – 8) dt = (– 8 t3 + 8t2 1
– 8t) = –
8
3 0 3
0
y
C2 Batas x
(0, 2) (1, 2) Garis x = 0 sampai garis x = 1
C3 Batas y
C1 Garis y = 2x sampai garis y = 2
x
(0, 0)
1
= (– 4x2y) dx
2
2x
0
1
= (– 8x2 + 8x3) dx
0
= (–
8 3 4 1
x + 2x ) = –
2
3 0 3
1
A(S) = (– y dx + x dy)
2 C
SOLUSI
Misal P(x, y) = – y/2 dan Q(x, y) = x. Menurut Teorema Green berlaku
y x 1 + 1 dA = A(S)
– dx + dy =
2
2 2 2
C S
x = r cos 0 1
y = r sin 1 2 2
= (r sin –
3 r cos ) d
2 0
cos – r sin 0
J= =r
sin r cos
14 Kalkulus III ~ Indah Yanti
KALKULUS III Teorema Green
SOLUSI
=
(8 sin – 2 cos ) d
0
= (–8 cos – 2 sin )
0
= 16
F ds =
(curl F) k dA = ( F) k dA
D D D
SOAL 4
Misal F = (xy2, x + y). Integralkan ( F) k atas
daerah kuadran I yang dibatasi y = x2 dan y = x.
F ds = (curl F) dS
C S
a. F ds
C
b. (curl F) dS
S
2 4 2 4 0
= 9
i j k
tu tv = 3 cos u cos v 3 cos u sin v – 3 sin u
–3 sin u sin v 3 sin u cos v 0
i j k
curl F =
x y z
2y 3x – z2
= (0, 0, 1)
(curl F) dS = (0, 0, 1) (9 sin2 u cos v, 9 sin2 u sin v, 9 sin u cos u) dudv
S 2 /2
=
(9 sin u cos u) dudv
0 0
b.
(curl F) dS
S
F dS = (div F) dxdydz
S V
F dS = (div F) dV
S V
F dS
S
(div F) dxdydz
V
i j k
tu tv = cos u cos v cos u sin v – sin u
–sin u sin v sin u cos v 0
0
= 2 (1 – cos u) d(cos u)
2
0
1 4
= 2 (cos u – 3
cos u) =
3 0 3
34 Kalkulus III ~ Indah Yanti
KALKULUS III Teorema Gauss
SOLUSI
2 2 2
3 cos2 sin4 sin3 sin
= 2 sin u du
v dv +
u du
v dv +
u cos3 udu dv
0 0 0 0 0 0
4 3
= 2 + 0+0
3 8
8
=
3
Perhatikan bahwa
: R ℝ3 : (u, v) ↦ (u, v, 12 – 2u – 3v )
6
Dimana R = {(u, v) ℝ2 : u, v 0 dan 2u + 3v 12}.
Perhatikan bahwa
1 1 1 1 1 1
tu tv = (1, 0, – ) (0, 1, – ) = ( , , 1) = ( , )
3 2 3 2 3 2
maka parameterisasi orientasi preserving dengan permukaan S.
F dS
S
(div F) dxdydz
V
F dS = 24
S