Anda di halaman 1dari 58

Biasanya dipergunakan pada konstruksi

jembatan, dengan kondisi sungai dengan


lebar yang cukup berarti dan dasar sungai
yang dalam, sehingga sulit untuk membuat
pilar di tengah jembatan.
Gelagar jembatan

Tiang penyangga

Pelengkung

Konstruksi utama dibuat pelengkung sehingga tidak


memerlukan pilar. Gelagar memanjang, tempat dimana
kendaraan kendaraan lewat, bisa tertumpu pada tiang-
tiang penyangga yang terletak pada pelengkung itu.
s
s

RAH A B RBH A RBH


RAH B

RAV RBV RAV RBV

TUMPUAN
4 REAKSI
TUMPUAN

Terdapat 3 persamaan keseimbangan  H0; V0; M0


Perlu tambahan satu persamaan lagi agar struktur bisa diselesaikan secara statis tertentu. S adalah
sendi yang terletak di busur / portal antara kedua perletakan. Sehingga total sendi = 3 buah.

Struktur Pelengkung atau Portal 3 Sendi  Ms  0


Bagaimana cara
mencari RAH, RAV,
RBH dan RBV …??
AV AH BV BH
S
P1
S1
hB

hA RAV dan RAH dicari dengan persamaan


RBH B MB = 0 dan MS = 0 (bagian kiri)
b1

a1
RBV MB  0
A R AV . L - R AH . - h B ) - P1 . b1  0 ......
RAH
(h A (1)
RAV
a b
MS  0
R AV . a - R AH . h A - P1 .  0 ....... (2)
L S1

RBV dan RBH dicari dengan persamaan MA = 0 dan MS = 0 (bagian kanan)
MA  0  R BV . L - R BH . - h B ) - P1 . a1  0 ..... (3)
(h A
MS  0  R BV . L - R BH .  0 .......... .......... ......(4)
Pendekatan 1h:B R dan R atau R dan R dicari bersamaan
Pendekatan 2 : RAV dan RBV dicari dulu, baru RAH dan RBH kemudian
P1 S

S1
RAH dan RBH ditiadakan kemudian diganti

f menjadi RAB dan RBA , yang arahnya menuju


ke arah perletakan yang lainnya.
B
RBA

a1 b1 RBV ΣMB  0  R AV . L - P1 . b1  0
A RAB R AV  P1 . b1 ......
(1) L
RAV MA  0  R BV . L - P1 . a1  0
a b
P1 . a1 ......(2)
L R BV 
L

MS kiri   0 MS kanan   0


R AV . a - P1 . S1 - R AB . f  R BV . b - R BA . f  0
0

R AB

AV . a - P1. S1 R BA  R BV . b ......( 4)
L f
......( 3)
Posisi R dan R merupakan reaksi yang arahnya miring R (↙) dan R (↗).
BA AB BA AB
Kedua reaksi ini harus diuraikan menjadi gaya-gaya yang vertikal dan horizontal.

RAB Sin α RAB RBA Cos α


α
RBA
RAB Cos α
α
RBA Sin α

Dari uraian di atas, dapat diketahui bahwa :


# RAH = RAB cos  (→)
# RBH = RBA cos  (←)
# RAV = RAV + RAB sin  (↑)
# RBV = RBV + RBA sin  (↓)

RAV   
 RAV   RAB sin  

Pendekatan 1  Pendekatan 2
RBV     
 RBV   RBA sin  

Pendekatan 1  Pendekatan 2 
Lihat contoh soalnya
yaaa….
1). Struktur pelengkung seperti tergambar.

q = 1 t/m’

T Ditanyakan :
1. Reaksi perletakan
10
B 2. Besar M, D, dan N di titik T
5 2 5 2

10
10

A
Penyelesaian RB

 Mencari Reaksi Perletakan di titik B


q = 1 t/m’

M A
0 10  5
RB
10  5 2 2.10  0

1.10 2.10  0

2  q.10
B

10
B 100 2
5 2 5 2 R  RBH B
10  5 2 
 20 2 1
10 RB
10 R
RAV
RBV ton
RAH 450
A

Cos 450 
R  R BV
 20 2 1 .
2

1
2 
BV
5 2
RB


R BV  10 2 
2 ton.... 

Sin 450 
R R
BH 
 20 2 1 .
2
1
2 
BH

RB

R BH  10 2 
2 ton....

Mencari Reaksi Perletakan di titik A
 H  0 R AH  R BH  0
 
q = 1 t/m’
R  10 2  2 ton.........
AH  
 V  0  R AV  q.10 2  R BV  0 T

R AV  1.10 2 10 2  2   10

   
5 2 5 2 B R
 20 2 1 ton .........  HB

10 RB
Mencari M di titik T RAV 10

RA RB
1
0
45
M T  R AV .10  R AH .10  q.5 2. .5 2
H V
A
2
    1 5 2
 20 2  1 .10 10 2 2 .10  1.50.
2

 200 2  200  200  100 2  25
MT 
 25 12 2  17 tm 
Mencari D dan N di titik T
q = 1 t/m’

D T  R AV  q.5 2
T

 
 20 2  1  1.5 10

 15 2 5 2 5B 2 RB H


D T  5 3 2  20 10 10
RB


2  4 ton
RAV

A
RA
RB

N T  R AH  R BH H 45 V


 10 2  2  ton .......(te kan/-)
5 2
2). Soal seperti tergambar. A, B dan C adalah sendi.
q = 1 t/m’

A B

6m 6m 6m 6m

Ditanyakan : berapakah besarnya reaksi-reaksi perletakan dan M maximum….??


PENYELESAIAN:
q = 1 t/m’
 Mencari Reaksi Perletakan

M
C
K B
0
6y R AV .24  q.12.18  0
R AV  1.1 2.18
ABH
R
B 24

RBV
 
R AV  9 ton .... 
RAV
x

6m 6m 6m 6m

M A
0
  0  R BV .12  R BH .6  R BV .24  q.12.6  0
MC 0
R BH  6 ton.... R BV  1.1 2.6
24
M C
 0  R AH .6 
R AV .12  q.12.6
0  6.R AH  9.12 1.12.6  0  
 3 ton .... 
R AH  6
ton....
 Mencari Momen Maksimum (Mmax)

q = 1 t/m’
# dari sebelah kiri bentang
K R AV .x  R AH .y  1
C Mx  q.x 2

2
6y
1
 9x  6y  .1.x 2
2
A B RBH
RAH
y dicari dengan menggunakan
persamaan parabola
RBV
RAV 4fxl  x  4.6x24  x 
x
6m y 2 
6m 6m l 2
6m
l
24x24  x 
y 2
24
1 2
x x
24
1  1 x 2  dMx
Mx  9 .x  1.x  6 x 
2
Mmax  0
2  24  dx
1 2 6x 1 2 1
 9x  x x 3 x  0
2 4 2
1 2  3x x  6 m (dari kiri A)
Mx   x
4
1
Mmax  3x  x
2

4
1 2  9 tm
 3.6  .6
4
# dari sebelah kanan bentang

…..untuk potongan di sebelah kanan C dicari dari titik B.

y’ = x m dari B, dengan tinggi = y


'  y 1 2
diket : y x x
24
Mx  R BV .x  R BH .y ' dMx
Mmax  0
 1 2 dx
 3x  6 x  x 
 24  1
x3 0
1 2 2
 x  3x
4 x  6 m (dari B)

1 2
Mmax  x  3x
4
1 2  3.6  9 tm
 6
4
# Gambar bidang M
Ternyata bentuk diagram M pada
q = 1 t/m’
bagian AC dan BC sama, tetapi MAC
C positif (+) dan MBC negatif (-).
K

6y

A B

6m 6m 6m 6m

-9 tm

-
M

+
9 tm
# Reaksi di C
q = 1 t/m’

C  Mc  0  setimbang bagian kanan


K

6y
 V  0  R  R 3t
CV BV

 H  0  R  R  6t
CH BH

RAH
A B RBH
 Mc  0  setimbang bagian kiri
RAV
RBV  V  0  R  R  q.6
CV AV

 9  1.6  3 t
x

6m 6m 6m 6m

H0  R CH  R AH  6 t
3). Diketahui pelengkung 3 sendi
3 t/m’
Persamaan parabola:
4 fxl  x 
C y 2
l
y = jarak pelengkung dari garis
yc
horizontal dasar
x = aksis
A B
horizon
xc = 2.5 m
l = benta
5m 5m
f = tinggi

Ditanyakan : berapakah besarnya reaksi-reaksi di A (RAV, RAH) dan B (RBV, RBH)


dan gaya-gaya dalam di C (Mc, Dc, dan Nc)…??
PENYELESAIAN:
 Mencari Reaksi Perletakan
3 t/m’

3.10 .5
 
S
R AV   15t 
C αc 10

yc
f = 3m
M  0  R BV .10  q.10.5  0

A RAH RBH B

RAV M S  0kiri bagian S


RBV
xc = 2.5 m

5m 5m R AV.5  R .3  1 .q.5 2  0
AH
2 2
R AH 15 .5  2 .3.5
 1  12,5 t
 
 H  0 R BH  R AH 3

R BH  12,5 t  
 Mencari Mc, Dc, Nc
# Mencari ordinat titik C 3 t/m’

4fxl  x  4.3.2,510 
S

C
2,5
C 2 αc
l
2
10
f = 3m
# Mencari Mc (dihitung dari kiri C)
yc
AH C 2 C
C AV C
2 A RAH RBH B
 15.2,5  12,5.2,25  .3.2,5
1
2 RAV
xc = 2.5 m RBV
0
5m 5m

Menentukan nilai αc

4fxl  x 
yC  2
S l
C αc RCV f = 3m
RCH
2
dy c d 4f l l
tgα c
 x
2 x 
 
untuk x  2,5m
 4 .3l0 5  0,6
dy C
A RBH B 
RAH
dx l0
2

arc tg α C  0,6  α  30,960


RAV xc = 2.5 m RBV C

R CV  R AV - q.x
 15 - 3.2,5  7,5 ton
 R AH  12,5 t 
 H  0  R CH
# Mencari gaya lintang dan gaya normal di C
RCH Sin a c

C ac C
RCH
ac
RCV Sin a c
RCV Cos a c
RCH Cos a c

RCV

A RAH A RAH

RAV RAV

D C  R CV .Cosα C - R CH .Sinα C
 0

 7,5.Cos 30,96  12,5.Sin 30,96  0

0
N C  R CV .Sinα C  R CH .Cosα C 
 0
  7,5.Sin30,96  12,5.Cos30,96
0

 14,5774t
1). Tentukan rekasi-reaksi perletakan dan gambarlah bidang M, D, dan N.

2 4

D E P=2t

B
2 4
Cara 1
D E P=2t

Σ MA = 0
4
- 6 RBV + 2RBH - P.4 + q.L.2 = 0 6

- 6 RBV + 2RBH - 2.4 + 2.4.2 = 0 AH


A
- 6 RBV +2RBH - 8 + 16 = 0 ............ (1) RAV
RBH

Σ MC = 0 (dari kanan) RBV

- RBV . 4+ RBH . 6 = 0 Substitusi RBV ke


pers (1)
4RBV = 6RBH - 6 RBV  2 RBH  8  0
2RBV = 3RBH ............ (2)
8
- 6RBV  2   8 0
Substitusi pers (2) pers (1) 7 
ke
- 6 RBV 2 RBH  8  - 6RBV 16 56
  0
0
- 3 (2RBV) 2RBH  -  7 
 2RBH 8 72
- 3 (3RBH) -
 8
- 7RBH  -8 6RBV 
7
8 12
RBH  RBV  ton
7
ton
7
2 4

P=2t
D E
- 2 RAH - 6 RAV + q . L . 4 – P . 6 =0
- 2 RAH - 6 RAV + 2 . 4 . 4 – 2 . 6 =0 C

- 2 RAH - 6 RAV + 32 – 12 =0 q=2t/m’


- 2 RAH - 6 RAV =- 20 4
............(3) 6

RAH
4 RAH - 2 RAV – q A RAV
4 RAH - 2 RAV – 2 B
2 RAH - RAV =8 RBH

RAV = 2RAH - 8 ............(4) R


BV

Substitusi pers (4) ke pers (3)


- 2 RAH - 6(2RAH - 8)  - 20
- 2RAH - 12RAH  48  - 20 RAV  2 RAH - 8
 3 4  - 8  12 ton
14RAH  68  2  
 7  7
34 ton
RAH 
7
Cara 2
2 4 y 4  x
P=2t
Panjang x  x  2
D C E
2 6
y4x
24 2
q=2t/m’

4 3
4 3
6 MA  0
- 6 RBV1 - P . 4  q . L . 2 0
X
RAH - 6 RBV1 - 4 . 2  2 . 4 . 2 0
A C’
RAV1
RAV2 - 6 RBV1  -8
4
RBV1  ton ()
3
RBH
RBH1
MC  0 (untuk bentang sebelah kanan C)
RBV2 - 4 RBV1  RBH . y  0

RBV1
- 4 .    RBH . 4
4 2
0
3
  3
8
RBH  ton ()
7
2 4 MB  0
D E P=2t 6 RAV1 - P 6  q . L . 4 0
C
.
6 RAV1 - 2 . 6  2 . 4 . 4 0
q=2t/m’

6 RAV1  32 - 12 0
4
6 RAV1  - 20
6

RAV1 - ton ()


20
A C’ 3
RAV1
R MC  0 (untuk bentang sebelah kiri C)
- RAH . - RAV .  q.L.2 0
AV
B y 6
 
RBH 2 BV
R RBH1  3 
 14  16
-  RAH - 2
RAV
RBV1  3  -  RAH  16 
14
2
10
   
 3   3 
34
RAH - ton
()
7
C’ RAH
- RAV2  RAH tan 
α
RAV2 2  34  34 ton ()
     -
4 2 7  21
RAV  RAV1  RAV2
10 34 12 ton
-  -
3 21 7
RBV2  RBH tan 
RBV2 

2 8 8
ton
  

α  
RBH 427 21
RBV  RBV1  RBV2
4 8 12
  
3 21 7
ton
Bidang D
2 4
34
D E P=2t DAD  RAH  ton
C
7
q=2t/m’ DDA  RAH - q . L
4

A RAH
7 7
RAV

DDE  DED  RAV  1 2


B
ton
RBV
8
DBE  DEB  RBH  ton
6
7
12
7 -
11 - 22
7

17 +
7 + 6

34
7
8
7
Bidang M
2 4
P=2t
2 D E
1 34
34 - .2.y  y-y C
 y 2
7 2
q=2t/m’
2 4
7
dMy
Mmax  0 6
34 34 A RAH
 2y  y  RAV
7 14
B
34 34 34  - 
Mmax  R
28 9
    2 4
BV


7  14   14  49

(y  4) 34 24
MDA  4  - 4  tm 48
2
7
7

142 4
MDE  MDA  tm
24
7
- 48
7
7 11 24

 RBH . L 8 48 + -
MEB  .6 tm
7 17
7
289
49 6

7
MED  MEB  4 8 tm
7
Bidang N
 RAV 12 ton 2 4

NAD  D E P=2t
7

NDE  RBH  P  8  2  2 2 ton


7 7 4
6

NBE  RBV  12 ton


7 A
AH

RAV

RBH
RBV

4
- 22
7
+
- 6

12
7

12
7
2). Tentukan rekasi-reaksi perletakan dan gambarlah bidang M, D, dan N.

q=2t/m’

D C

4 4 2 4
PENYELESAIAN:
MS2  0 (daerah sebelah S2)
kanan
- 4 RC  q . L . 2 0 q=2t/m’

- 4 RC  1. 4 . 2 0
D C

- 4 RC 8 S1

RC  2 ton 4

V  0 (daerah sebelah S2)


kanan A

RS2  RC q.L
RS2  2 ton
4 4 2 4

MB  0 (daerah sebelah kiri S2)


8 RAV  q . L . 4 q . L .1  RS2 . 2  0
8 RAV  1. 8 . 4  1. 2 .1  2 . 2 0
8 RAV - 32  2  4 0
8 RAV  26
RAV 13
 ton
4
MS1  0 (daerah sebelah kiri q=2t/m’
S1)
4 RAV  q . L . 2 - RAH . 4  0
4    1. 4 . 2 - RAH . 4  0
13 D C
S1
 4 
29
4 RAH  - 8
4 4
RAH 5
 ton  
4
MA  0 A

- 8 RBV  q.8.4  q.2.9  RS 2V.10  0


4 4 2 4
8RBV  32  18  20
35
RBV  ton
4
MS1  0 (daerah sebelah S1)
kanan
4 RBH - 4 RBV  q . L . 2  q . L . 5  RS2 . 6  0

4 RBH  4 
35 
  1. 4 . 2  1. 2 . 5  2 . 6  0
 4 
4 RBH  8  10  12  0
RBH
5 4

ton
 
Bidang M

MDA  RAH . 4 q=2t/m’

    4  - 5 tm
5
D C
 4
Rc
Momen pada bentang DE
1 2 4
Mx  RAV . x - RAH . 4 - . q . x
2
  R B
A AH

RAV RBV
dMx
Mmax  0 4 4 2 4
dx
13
- x  0  x  3,25
4 tm



Mmax
3,25 - -  3,25 2 9
13 20  1 
4 4 2 32
(x  8)  - 11 tm
MED  8 - - 82
134 204 1
 
MDE (x  0)  - 5 tm 2
 RBH . 4 5  5 tm q=2t/m’
MEB   4
 
4
Momen pada bentang EC D C
1 2
Mx  RC . x - . q . x
Rc
2
1 4
 2x - . x 2
2
A

RAV RBV
dx 4 4 2 4
2-x 0  x2

Mmax -  22
 22 - 
2 tm
20 1
 
4 2
MEC  q . L .1  RS2 . 2
 -1. 2 .1  2 . 2  6 tm
q=2t/m’

D C

Rc

RAV RBV
4 4 2 4

8 6
3,25 4 4 2
2.5
11

5 -
5 - -
- 9 5 +
32 + 2
4
Bidang D

 RAH 5 q=2t/m’
DAD  ton
4

 RAV 13
DDB  ton
Rc
4 4
DED  RBV - q . L -
RS2  4,75 ton A
35
 - 1. 2 - 2
AV BV

 RBH  5 ton R R
DBE 4 4 2 4
4
DEC  RS2  q . L
 2  1. 2  4 ton

DCE  RCE  2 ton


q=2t/m’
q=2t/m’
D
D S1
S1 E
C
S2 C E S2
4 Rc
4 Rc

A RAH B
AH
RBH

RAV RBV
BH
4 4 2 4

8 6
3,25 4.75 4 2
3,25 4.75 4 2

3,25 4
+ +
4 -
--
4 4,75
+ 2
4,75
+
1,25 1,25
1,25 1,25
Bidang N

q=2t/m’

 NDA  RAV 13 D
NAD  ton Rc
C
4
4
 NED  RAH 13
NDE  ton
4 A
AV BV

 NEB  RBV  35 ton


R 4 4 2 R 4
NBE
4
q=2t/m’

D q=2t/m’ C
S1 E S2

D C
S1 E S2
4 Rc
4 B RBH
A RAH
B RBH
A RAH

RAV RBV
RAV 4 4 RBV 2 4
4 4 2 4

8 6
8 6

-
1,25

4 - -
4 - -
3,25 8,75

3,25 8,75

Anda mungkin juga menyukai