𝐸𝑡0 = 𝑐 . 𝐸𝑡0 ∗
𝐸𝑡𝑜 ∗ = 𝑊. (0,75 𝑥 𝑅𝑆 − 𝑅𝑛1 ) + (1 − 𝑊) . 𝑓(𝑢) . (𝑒𝑎 − 𝑒𝑑 ) . . . . . . . . (4.1)
dimana :
𝐸𝑡0 = Evapotranspirasi potensial (mm/hari)
𝑐 = Faktor koreksi Penman
𝑊 = Faktor penimbangan untuk suhu dan elevasi daerah
𝑅𝑆 = Jumlah radiasi gelombang pendek (mm/hari)
𝑅𝑆 = (0,75 + 0,54 . 𝑛/𝑁) . 𝑅𝑎 . . . . . . . . . . . . . . . (4.2)
𝑅𝑎 = Radiasi gelombang pendek yang memenuhi batas luar atmosfer (mm/hari)
𝑛 = Rata-rata cahaya matahari sebenarnya dalam satu hari (jam)
𝑁 = Lama cahaya matahari maksimum yang mugkin dalam satu hari
𝑅𝑛 = Radiasi bersih gelombang panjang (mm/hari)
𝑅𝑛 = 𝑓(𝑡) 𝑥 𝑓(𝑒𝑑 ) 𝑥 𝑓(𝑛/𝑁) . . . . . . . . . . . . . . . (4.3)
IV-1
SID WADUK LAPANGAN (SITU CINUNJANG) LAPORAN INTERIM
IV-2
SID WADUK LAPANGAN (SITU CINUNJANG) LAPORAN INTERIM
Tabel 4.11 Radiasi Ekstra Matahari (Ra) Dalam Hubungan Dengan Letak Lintang
(Untuk Indonesia Antara 50 LU – 100 LS)
LETAK LINTANG
BULAN
6o LU 4o LU 2o LU 0o 2o LS 4o LS 6o LS 8o LS 10o LS
Januari 14.10 14.30 14.70 15.00 15.30 15.50 15.85 16.10 16.40
Pebruari 14.80 15.00 15.30 15.50 15.70 15.80 16.00 16.00 16.30
Maret 15.45 15.50 15.60 15.70 15.70 15.60 15.60 15.50 15.50
April 15.45 15.50 15.30 15.30 15.10 14.90 14.70 14.40 14.20
Mei 15.10 14.90 14.60 14.40 14.10 13.80 13.40 13.10 12.80
Juni 14.70 14.40 14.20 13.90 13.50 13.20 12.80 12.40 12.00
Juli 14.70 14.60 14.30 14.10 13.70 13.40 13.10 12.70 12.40
Agustus 15.20 15.10 14.90 14.80 14.50 14.30 14.00 13.70 13.50
September 15.30 15.30 15.30 15.30 15.20 15.10 15.05 14.90 14.80
Oktober 15.50 15.10 15.80 15.40 15.50 15.60 15.70 15.80 15.90
Nopember 14.20 14.50 14.80 15.10 16.30 16.50 16.50 16.00 16.20
Desember 13.70 14.10 14.40 14.80 15.10 15.50 15.70 16.00 16.20
Lintang Utara Jan Peb Mar Apr Mei Jun Jul Ags Sep Okt Nop Des
Lintang Selatan Jul Ags Sep Okt Nop Des Jan Peb Mar Apr Mei Jun
o
10 11.60 11.80 12.00 12.30 12.60 12.70 12.60 12.40 12.10 11.80 11.60 11.50
5o 11.80 11.90 12.00 12.00 12.30 12.30 12.40 12.30 12.10 12.00 11.90 11.80
0o 12.00 12.00 12.00 12.00 12.00 12.00 12.00 12.00 12.00 12.00 12.00 12.00
Letak posisi daerah studi ada pada 060 53’ 26,8” LS = 6,890 LS. Selanjutnya hasil perhitungan
evapotranspirasi potensial bulanan rata-rata berdasarkan data klimatologi dan posisi
tersebut diatas dengan menggunakan metode Penman Modifikasi dapat dilihat pada
Tabel 4.13 di bawah ini :
IV-3
Tabel 4.13 Perhitungan Evapotranspirasi Bulanan dengan Metode Penman Modifikasi
BULAN
No. URAIAN SATUAN KETERANGAN
Jan Peb Mar Apr Mei Jun Jul Ags Sep Okt Nop Des
o
1 Temperatur udara C Data 26.46 26.36 26.98 27.49 27.35 27.14 27.03 27.41 28.48 28.62 27.97 27.07
2 ea m bar Tabel 34.57 34.36 35.66 36.73 36.44 35.99 36.33 36.56 38.90 39.23 37.11 37.17
3 W - Tabel 0.75 0.75 0.76 0.76 0.76 0.76 0.76 0.76 0.77 0.78 0.77 0.76
4 1-W - Hitungan 0.25 0.25 0.24 0.24 0.24 0.24 0.24 0.24 0.23 0.22 0.23 0.24
5 f(t) - Tabel 15.99 15.97 16.10 16.20 16.17 16.13 16.11 16.18 16.40 16.42 16.49 16.24
6 Kelembaban Relatif (RH) % Data 80.68 83.35 79.52 77.87 75.83 73.63 69.65 64.52 61.54 65.44 72.05 78.71
7 ed = ea x RH Hitungan 27.891 28.639 28.357 28.602 27.632 26.499 25.304 23.589 23.939 25.672 26.738 29.257
8 f(ed) = 0.34 - 0.044 . (ed)0.5 Hitungan 0.11 0.10 0.11 0.10 0.11 0.11 0.12 0.13 0.12 0.12 0.11 0.10
o o o o o o o o o o o o
9 Letak Lintang Daerah 6,89 LS Data 6,89 LS 6,89 LS 6,89 LS 6,89 LS 6,89 LS 6,89 LS 6,89 LS 6,89 LS 6,89 LS 6,89 LS 6,89 LS 6,89o LS
10 Ra mm/hari Tabel 15.96 16.00 15.56 14.57 13.27 12.62 12.92 13.87 14.96 15.74 16.28 15.83
11 Penyinaran Matahari (n/N) % Data 29.29 29.31 40.05 46.9 52.5 54.84 57.86 65.28 61.72 48.99 38.32 35.15
12 RS = (0.25 + 0.54 . n/N) . Ra Hitungan 6.51 6.53 7.26 7.33 7.08 6.89 7.27 8.36 8.73 8.10 7.44 6.96
13 RnS = (1 - a) . RS ; (a = 0.25) Hitungan 4.89 4.90 5.44 5.50 5.31 5.17 5.45 6.27 6.54 6.07 5.58 5.22
14 f(n/N) = 0,1 + 0,9 . n/N Hitungan 0.36 0.36 0.46 0.52 0.57 0.59 0.62 0.69 0.66 0.54 0.44 0.42
15 Kecepatan Angin, u m/detik Data 2.12 1.99 1.04 1.89 2 1.94 2.2 2.56 2.34 2.08 2.09 1.89
16 f(u) = 0,27 . {1 + (u x 0,864)} Hitungan 0.76 0.73 0.51 0.71 0.74 0.72 0.78 0.87 0.82 0.76 0.76 0.71
17 Rn1 = f(t) . f(ed) . F(n/N) Hitungan 0.63 0.61 0.78 0.89 1.01 1.09 1.19 1.40 1.34 1.04 0.83 0.69
18 Rn = RnS - Rn1 mm/hari Hitungan 4.26 4.29 4.66 4.61 4.30 4.08 4.26 4.86 5.20 5.03 4.75 4.53
19 Angka Koreksi Data 1.10 1.10 1.00 1.00 0.95 0.95 1.00 1.00 1.10 1.10 1.15 1.15
20 ET0* mm/hari Hitungan 4.47 4.27 4.44 4.89 4.83 4.75 5.31 6.40 6.81 6.18 5.47 4.79
21 ET0 = c . ET0* mm/hari Hitungan 4.92 4.70 4.44 4.89 4.59 4.51 5.31 6.40 7.50 6.80 6.29 5.51
22 Jumlah hari dalam satu Bulan hari hari 31 29 31 30 31 30 31 31 30 31 30 31
23 ET0 bulanan mm/bulan 152.48 136.18 137.59 146.80 142.17 135.33 164.70 198.26 224.87 210.72 188.64 170.92