Anda di halaman 1dari 14

MODUL KIMIA

“BACK

TO

BASIC”

HAK CIPTA TERPELIHARA

SHAIK ABDUL RAHIM BIN SHAIK AKBAR

HTTP: shaiksar.blogspot.com

1.0 JIRIM

Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com


JIRIM
Jirim
Sesuatu yang mempunyai jisim
dan memenuhi ruang

Jirim terdiri daripada zarah-


zarah halus yang diskrit
UNSUR Zarah-zarah yang membina
- Bahan kimia yang paling ringkas
jirim terdiri dari atom , molekul
- Contoh: Na, Mg, O, Ne, N, Cu atau ion

SEBATIAN

- Bahan kimia yang yang terdiri daripada gabungan


dua atau lebih unsur yang berpadu seccara kimia
- Contoh: MgSO4, CO, NaCl, NH3

ATOM

- Zarah terkecil satu unsur


Molekul
- Contoh: O, N, Cl, Br
- Zarah yang terdiri daripada
gabungan dua atau lebih
atom unsur yang sama
- Contoh: O2, N2, Cl2, Br2

ION

- Zarah yang terdiri daripada atom


yang bercas positif atau negatif
MOLEKUL - Contoh: Na+, Mg2+, Al3+
- Contoh: Cl-, O2-, N3-
- Zarah yang terdiri daripada
gabungan dua atau lebih atom
unsur yang berlainan - -
Contoh: H2O, CO2, HNO3

Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com


2.0 NAMA KIMIA DAN SIMBOL KIMIA

NAMA DAN SIMBOL KIMIA

SIMBOL SATU HURUF SIMBOL DUA HURUF

NAMA SIMBOL NAMA SIMBOL

Hidrogen H Helium He Kebanyakan


simbol
Boron B Natrium Na mempunyai 2
huruf . (Huruf
Karbon C Aluminium Al pertama huruf
besar dan huruf
Nitrogen N Kalsium Ca kedua huruf kecil

Oksigen O Silikon Si

Fluorin F Litium Li

Fosforus P Berilium Be

Sulfur S Neon Ne Simbol diambil


daripada huruf
Kalium K Magnesium Mg pertama nama unsur

Klorin Cl

Argon Ar
3.0

Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com


FORMULA KIMIA

FORMULAPANDUAN KIMIA PEMBINAAN


FORMULA FORMULA
KIMIA KIMIA SEBATIAN ION FORMULA
FORMULA
SEBATIAN SEBATIAN EMPIRIK MOLEKUL
CAS ION
Kation Simbol KOVALEN
Cara Pembentukan CAS Anion Simbol Anion
Kation Sebatian Ion
Sebatian kimia hasil gabungan unsur Sebatian kimia hasil gabungan Formula sebatian kimia Formula sebatian kimia
Logam dan bukan Logam Unsur bukan logam
X dengan
m+
Vs bukan
Y n- yang menunjukkan nisbah yang menunjukkan
logam setiap unsur dalam bilangan atom yang
+m -n sebatian itu dalam nisbah sebenar dalam satu
X Y yang paling ringkas molekul sebatian
NAMA FORMULA NAMA nFORMULA m NAMA FORMULA NAMA FORMULA
Aluminium oksida Al2O3 Karbon CO Ammonia NH3 Ammonia NH3
monoksida XY
Kalium oksida K2O Karbon dioksida CO2 Etana CH3 Etana C2H6
+1 oksida
Kalsium Ion natrium CaO Na+ trioksida
Sulfur Contoh1:-
SO3 -1
Butena CHCl
2
-
Ion klorida C4H8
Butena
Kuprum(I) oksida
Ion kalium Cu2O K+
Ammonia NH3 Karbon CO 2 -
Br Karbon
Ion bromidaCO2
Magnesium Sulfat dioksida dioksida
Ion argentum Ag+ I- Ion iodida
Kuprum(II) oksida CuO Ammonium
+
NH4 Asid CH2O - Asid CH3COOH
Ion hidrogen H Etanoik OH Ion
Etanoik
Natrium sulfat Na2SO4 Metana CH4 Butil C3H6O hidroksida
Butil CH3COOC4H9
Ion ammonium NH4+ Mg2+ Vs SO42- Butanoat NO3- Butanoat
Ion nitrat
Ferum(III)
+2 sulfat
Ion kalsiumFe2(SO4)3 Etena
Ca2+ C2H4 Glukosa CH2O2
HCO - Glukosa
Ion C6H12O6
3
Ferum(II) sulfat FeSO4 Etanol +2 2H5OH
C -2 bikarbonat
Aluminium sulfat Al2(SO4)3 Asid2+Etanoik CH3COOH
Ion magnesium Mg Mg SO4 -2 O2- Ion oksida
Kuprum(II) sulfat CuSO4 Etil Etanoat CH3COOCH2CH3
Ion Zink Zn2+ S2- Ion sulfida
Magnesium Sulfat MgSO4 Nitrogen NO24)2
(Mg)2(SO
Ion ferum (II) Fe2+
dioksida SO42- Ion sulfat
Ion plumbum(II)
Kalsium hidroksida Ca(OH)2 Pb2+ dioksida
Sulfur SO2 CO32- Ion karbonat
Ion kuprum Zn(OH)
Zink hidroksida (II) 2 Cu2+
Glukosa MgSO
C6H124O6 SO32- Ion sulfit
Natrium hidroksida NaOH
Ion merkuri (II) Hg2+ S2O32- Ion tiosulfat
Aluminium hidroksida
+3 Al(OH)3
Ion aluminium Al3+ Contoh 2:- -3 PO43- Ion fosfat
Kalium hidroksida KOH Zink nitrat
Ion ferum (III)NaCl
Natrium klorida Fe3+
Barium klorida BaCl ANTARA formula yang
Ferum (II) klorida FeCl2 Zn2+ Vs NO3-
popular……….. untuk
Zink nitrat Zn(NO3)2
Magnesium nitrat Mg(NO3)2 +2 -1 tambahan sila rujuk buku teks
Kalium nitrat KNO3 Zn NO3
Plumbum (II) iodida PbI2
Kalium karbonat K2CO3
Magnesium karbonat MgCO3 (Zn)1(NO3)2
Ammonium karbonat (NH4)2CO3
Zink karbonat ZnCO3 Zn(NO3)2
Natrium bikarbonat NaHCO3
Natrium tiosulfat Na2S2O3
Ammonium fosfat (NH4)3PO4
Magnesium fosfat Mg3(PO4)2
Asid Hidroklorik HCl
Asid Sulfurik H2SO4
Asid Nitrik HNO3

Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com


4.0 PERSAMAAN KIMIA

PERSAMAAN KIMIA PERSAMAAN KIMIA


SEIMBANG

PERSAMAAN KIMIA

Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com


Satu tindak balas kimia boleh ditulis Seimbangkan
dalam bentuk persamaan kimia persamaan
dengan menggunakan formula kimia
untuk mewakili bahan dan hasil
tindak balas

Bahan tindak balas hasil tindak Persamaan


sebelah kiri balas sebelah
kanan
Magnesium + oksigen Magnesium oksida 2Mg + O2 →2MgO
Natrium + klorin Natrium klorida 2Na + Cl2 → 2NaCl
Natrium hidroksida + asid Natrium sulfat + air 2NaOH + H2SO4 →
sulfurik Na2SO4 + 2H2O
Plumbun nitrat + Kalium Plumbun iodida + Pb(NO3) + 2KI → PbI2 +
iodida Kalium nitrat 2KNO3
Natrium + Air Natrium hidroksida + 2Na + 2H2O → 2NaOH +
Hidrogen H2
Zink + Asid sulfurik Zink sulfat + Zn + H2SO4 → ZnSO4 +
Hidrogen H2
Zink + Oksigen Zink osida 2Zn + O2 →2ZnO
Litium + Klorin Litium klorida Li + Cl2 → 2LiCl
Zink + Kuprum sulfat Zink sulfat + kuprum Zn + CuSO4 → ZnSO4 +
Cu
Magnesium oksida + Asid Magnesium klorida + MgO + 2HCl → MgCl2 +
Hidroklorik Air H2O
Natrium oksida + Air Natrium hidroksida Na2O + H2O → 2NaOH
Asid nitrik + Magnesium Magnesium nitrat + 2HNO3 + Mg
hidrogen →Mg(NO3)2 +H2
Asid hidroklorik + Natrium klorida + Air HCl + NaOH → NaCl +
Natrium hidroksida H2O
Asid nitrik + Plumbum Plumbun nitrat + Air 2HNO3 + PbCO3 →
karbonat + Karbon dioksida Pb(NO3)2 +H2O + CO2

Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com


Kalium hidroksida + Asid KOH + HNO3 → KNO3 +
Kalium nitrat + Air
nitrik H2O
Barium hidroksida + Barium klorida + Air Ba(OH)2 + 2NH4Cl →
Ammonium klorida + Ammonia BaCl2 + 2H2O + 2NH3
Natrium hidroksida + Kuprum hidroksida + 2NaOH + CuSO4 →
kuprum sulfat Natrium sulfat Cu(OH)2 + Na2SO4
Plumbum nitrat +Natrium Plumbum klorida + Pb(NO3)2 + 2NaCl →
klorida Natrium nitrat PbCl2 + 2NaNO3
Kalsium karbonat Kalsium oksida + CaCO3 → CaO + CO2
Karbon dioksida
Zink sulfat Zink oksida + sulfur ZnSO4 → ZnO + SO3
trioksida
Sulfur + Oksigen Sulfur dioksida S + O2 → SO2
Nitrogen + Hidrogen Gas Ammonia N2 + 3H2 <=> 2NH3
Kalsium karbonat + Asid Kalsium klorida + CaCO3 + 2HCL →
Hidroklorik Karbon dioksida + CaCl2 + CO2 + H2O
Air
Zink + Asid Hidroklorik Zink klorida + Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2
Hidrogen
Natrium tiosulfat + Asid Natrium sulfat + Air Na2S2O3 + H2SO4 →
Sulfurik + Sulfur dioksida + Na2SO4 + H2O + SO2 + S
Sulfur
Metana + Oksigen (Lebih) Karbon dioksida + C2H4 + 3O2 → 2CO2 +
Air 2H2O
Metana + Oksigen Karbon monoksida + C2H4 + 2O2 → 2CO +
(kurang) Air 2H2O
Etanol + Oksigen (Lebih) Karbon dioksida + C2H5OH + 3O2 → 2CO2
Air + 3H2O
Asid etanoik + Natrium Natrium etanoat + Air 2CH3COOH + NaOH →
hidroksida 2CH3COONa + H2O
Hidrogen sulfida + Klorin Sulfur + Hidrogen H2S + Cl2 → S + 2HCl
klorida
Asid Sulfurik + Natrium Natrium sulfat + Air H2SO4 + 2NaOH

Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com


hidroksida → Na2SO4 + 2H2O
Magnesium + Argentum Magnesium nitrat + Mg + 2AgNO3
nitrat Argentum →Mg(NO3)2 + 2Ag
Ferum (III) oksida + Ferum + Karbon 2Fe2O3 + 3C → 4Fe +
Karbon dioksida 3CO2
Hidrogen + Oksigen Air 2H2 + O2 → 2H2O
Karbon + Oksigen Karbon dioksida C + O2 → CO2
Kuprum oksida + Kuprum + Air CuO + H2 → Cu + H2O
Hidrogen
Barium klorida + Natrium Barium sulfat + BaCl2 + Na2SO4 → BaSO4
sulfat Natrium klorida + 2NaCl
Kuprum sulfat + Zink Kuprum + Zink sulfat CuSO4 + Zn → Cu +
ZnSO4

MEMBINA PERSAMAAN ION DARI PERSAMAAN KIMIA SEIMBANG

Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com


Langkah-Langkah:-
1. Tuliskan persamaan kimia yang seimbang
2. Tuliskan semua ion daripada bahan dan hasil tindak balas yang hadir dalam larutan akueus.
3. Abaikan ion-ion yang tidak mengambil bahagian dalam tindak balas.
SIRI ELEKTROKIMIA PERSAMAAN POPULAR
CONTOH

Terima elektron
Pb(NO3)2 (ak) + 2NaCl (ak) PbCl 2 (p) + 2NaNO3(ak)
K +
K +e - Cl2 + 2e- 2Cl-
Na Na+ + e- Persamaan yang sama untuk
2+ - kumpulan halogen yang lain
Ca 2+ Ca + 2e
Pb + 2NO3- + 2+2Na+ + -2Cl- PbCl
Derma + 2Na+ + 2NO3-
2 Elektron
Mg Mg + 2e
2Cl- Cl2+ 2e-
AlPb2+ + 2Cl-Al3+PbCl
+ 3e
2
-
Persamaan yang sama untuk
kumpulan halida yang lain

Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com


2+ - Persamaan Ion
Zn Zn + 2e
Fe Fe2+ + 2e-
Terima Elektron
Sn Sn2+ + 2e-
Pb Pb2+ + 2e- MnO4- + 8H+ + 5e- Mn2+ +4H2O
Cr2O72- + 14H+ + 6e- 2Cr3+ + 7H2O
H H+ + e- O2 + 2H2O + 4e- 4OH-
Cu Cu2+ + 2e- 2H+ + 2e- H2

Hg Hg2+ + 2e-
Sila rujuk buku teks
Ag Ag+ + e- untuk persamaan
yang lain ……………….
Au Au3+ + 3e-

JISIM MOLAR ISIPADU MOLAR NO. AVAGADRO

5.0 JAR, JMR, JFR, JISIM MOLAR, ISIPADU


MOLAR, NO. AVAGADRO

Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com


Maksud: Maksud: Maksud:
FORMULA KIMIA

Jisim satu mol bahan dinamakan Isipadu yang dipenuhi oleh 1 Bilangan zarah yang terdapat dalam 12.000 g
jisim molar. Unit jisim molar ialah g mol sebarang gas iaitu 24 dm3 karbon-12 ialah 6.02 x 1023
mol-1. pada keadaan bilik (RTP) dan
22.4 dm3 pada suhu dan Nilai malar 6.02 x 1023 mol -1 dikenali sebagai
Jisim Molar = JisimJAR
Molekul Relatif tekanan piawai (STP) JMR pemalar avagadro, NA iaitu bilangan JFRzarah yang
(Jisim Atom Relatif) ( Jisim Molekul terdapatRelatif) dalam 1 mol(Jisim
sesuatuFormula
bahan. relatif)
3 3
Contoh:
Maksud:- 1 dm =
Maksud:- 1000 cm Maksud:-
23
Jisim molar
1 atomCO2?
unsur apabila dibandingkan 1 molitu
Bilangan kali jisim satu molekul bahan
lebih= 6.02 x 10Formula
Jisim zarah-zarah
relatif (sebatian
[JAR: C; 1/12
dengan 12, O;2]
kali jisim satu atom Contoh: besar daripada 1/12 kali jisim satu atom ion) adalah sinonim kepada
karbon-12 karbon-12 Contoh jisim molekul relatif (sebatian
Jisim molar = 1 x C + 2 x O 1 mol gas oksigen menempati 1 mol kuprum, Cumolekul) = 6.02 x 1023atom-atom kuprum
3
JAR = Jisim =purata
1 x 121+atom
2 x 16unsur isi-paduJMR
yang
= sama,
Jisim 124 dm sebatian
molekul CO2 = 6.02 x 1023 molekul-molekul CO2
1 molitu
-1
= 44
x Jisim g mol
satu atom karbon -12 pada keadaanxbilik. 1 mol -12
Jisim satu atom karbon H+ = 6.02 x 1023 ion-ion H+
larutan asidContoh:

Contoh:- Contoh: Hitung formula relatif


Jisim 1 atom Kalium ? Jisim molekul relatif H2O MgSO4.7H2O
( rujuk jadual berkala unsur) [JAR: H; 1 , O; 16] [JAR: Mg;24, S;32, O;16, H;1]
= 2 x ( jisim atom relatif H) + 1 x (Jisim
JAR = __39___ atom relatif O) JFR= 1x(Mg) + 1 x(S) + 4 x (O) +
x 12 = 2 x (1) + 1 x (16) 14 x H + 7 x O)
= 39 = 18 = 1x(24) + 1 x(32) + 4 x (16) +
Maka JAR Kalium ialah = 39 (tiada unit) JMR = __18___ 14 x 1 + 7 x 16
x 12 = 246 (tiada unit)
= 18
Maka JMR Kalium ialah = 18 (tiada unit)

HUBUNGAN ANTARA BILANGAN MOL, BILANGAN ZARAH, JISIM DAN ISIPADU GAS

Contoh 1 Contoh 2
Berapakah isipadu 0.25 mol gas oksigen pada Satu sampel gas nitrogen mengandungi 4.5 x 1023
keadaan STP [Isipadu molar gas: 22.4 dm3 mol-1] molekul N2. Berapakah isipadu sampel itu pada STP
[NA = 6.02 x 1023 ; Isipadu molar gas: 22.4 dm3 mol-1]
Isipadu = 0.25 mol x 22.4 dm3 Bil mol = 4.5 x 1023 = 0.75 mol
= 5.6 dm3 6.02 x 1023
Isipadu = 0.75 mol x 22.4 dm3 mol-1
= 16.8 dm3

ISIPADU GAS (dm3)

Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com


JISIM
BILANGAN
(g) ZARAH
(Atom, Molekul, Ion)

Contoh:-
Contoh:-
1. Hitung jisim bahan
yang mengandungi 1. Hitung atom dalam
1.5 mol CO 0.25 mol ferum, fe
[JAR: C;12, O;16] Bil atom= 0.25 mol
Bil Jisim= 1.5 mol x 6.02 x1023
x (12+16) = 1.5 x 1023
= 4.2 g atom fe
BILANGAN MOL 2.Tentukan bilangan
2.Hitungkan bilangan
mol bahan dalam 20 g mol dalam 4.5 x 1022
CH4 atom merkuri
[JAR: C;12, H;1] Bil mol = 4.5 x 1022
Bil mol = __20____ 6.02 x1023
(12 +1x4) = 0.075 mol
 Unit mol digunakan untuk
= 1.25 mol
menyatakan jumlah atom,
6.0 molekul
KEPEKATAN vs atau ion.
KEMOLARAN

Kepekatan vs Kemolaran

MARI MENGENAL KEPEKATAN DAN KEMOLARAN

KEPEKATAN KEMOLARAN

SEDIKIT INFO…………….

1. Mengukur kuantiti zat terlarut dalam suatu kuantiti pelarut


2. Kuantiti zat terlarut boleh disukat dalam unit gram atau mol
3. Kuantiti larutan disukat dalam isipadu dengan unit dm3
Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com
7.0 STOIKIOMETRI

STOIKIOMETRI

Hubungan antara bilangan mol bahan tindak balas dengan bilangan mol
hasil tindak balas dalam satu persamaan kimia
SOALAN……….

Pembakaran metana dalam oksigen yang terhad menghasilkan karbon monoksida dan air.

a) Tuliskan persamaan kimia untuk tindak balas ini.


b) Hitungkan
i. Isipadu oksigen yang diperlukan
[ 1 mol gas menempati 22.4 dm3/mol pada keadaan S.T.P.]

Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com

LANGKAH PENYELESAIAN ……………….


Back To BasicKimia (SPM)shaiksar.blogspot.com

Anda mungkin juga menyukai