Anda di halaman 1dari 6

REMIDI BAHASA BALI

SEMESTER GENAP

Nama : Riska Puspitaning Utami


NIS : 13584
SEMESTER I
PIDARTA

 Pidarta inggih punika bebaosan ngawedar daging pikayun ring ajeng anak sareng akeh
sane tetujone mangda napi sane kawedar utawi kabaosang mangda prasida karesepang tur
prasida kalaksanayang.

 Sorohan pidarta
a. Pidarta, inggih punika bebaosan ring ajeng anak sareng akeh, unteng daging
bebaosane umum.
b. Dharma Wacana, inggih punika bebaosan ring ajeng sareng akeh, unteng daging
bebaosane ngenin indik sastra agama.
c. Sambrama Wacana, inggih punika bebaosan ring ajeng sareng akeh, pinaka
panyanggra sajeroning acara pakraman.
d. Atur Piuning, bebaosan riang ajeng anak sareng akeh dagingnyane nguningayang
indik: kawentenan karya sane kalaksanayang,eedan pamargin karya, penelas prabea
karya, miwah sane lianan.

 Wangun Pidarta (struktur pidarta)


Indik struktur bebaosane pateh makadi:
1. Purwaka/Pamahbah
- Nyinggihang sane rauh utawi pamilet acara
- Pangastuti utawi pangastawa
- Pangayubagia miwah panyuksema
- Nyinahang angga (memperkenalkan diri)
2. Daging Pidarta
- Tema utawi unteng daging bebaosan
- Indik unteng karya sane kalaksanayang
- Madaging indik tatujon bebaosan
- Madaging indik pangapti (harapan)
3. Pamuput
- Nyutetang daging bebaosan
- Matur suksma ring pamiarsa
- Nunas pangampura
- Parama santih
 Panureksan Pidarta
1. Penglolaan tema
2. Bahasa
3. Penguasaan Materi
4. Amanat
5. Penampilan

 Tetikesan Mapidarta
a. Wicara inggih punika ngeninin indik penglolaan tema pidarta utawi dharma
wacana
b. Wiraga inggih punika bahasa tubuh utawi abah sangsane maktayang pidarta utawi
dharma wacana
c. Wirama inggih punika indik tata suara sane mapaiketan ring alunan suara utawi
intonasi ngawedar basa bali.
d. Wirasa inggih punika penghayatan ritatkala maktayang pidarta utawi dharma
wacana.
e. Wisata inggih punika paindkan nyobiahang pidarta utawi dharma wacana mangda
prasida dangan antuka ngresepang dagingnyane.

AKSARA BALI

ANGGAH UNGGUHIN BASA

Manut Anggah Ungguhin Basa Bali wenten pepalihannyane makadi :

1. Basa Bali Alus : 1. Basa Bali Alus Singgih (A.Si)


2. Basa Bali Alus Sor (A.So)
3. Basa Bali Alus Madia (A.Ma)
4. Basa Bali Alus Mider (A.Mi)

2. Basa Bali Madia


3. Basa Bali Andap (kapara)
4. Basa Bali Kasar
Basa Bali sane kanggen ring desa pakraman kawangun antuk kruna-kruna sane manut Sor
Singgih Basa. Manut rasa basannyane kruna-kruna ring basa baline punika wenten sane
kawastanin:
1. Kruna Alus Singgih
2. Kruna Alus Sor
3. Kruna Alus Madia
4. Kruna Alus Mider
5. Kruna Andap/Kapara
6. Kruna Mider
7. Kruna Kasar

Ring sor puniki conto sane ngaranjing sorohan kruna ring ajeng saha kajangkepin makadi:

a. Kruna Alus Singgih makadi:


1. Seda, lina, lebar, mantuk, neawata
2. Mantuk, budal
3. Ngandika
4. Ngaksi, nyingakin, nyuryanin
5. Mireng
6. Wikan, prajnyan, widagda, wagmi
7. Ngicen
8. Parab, pesengan, puspata
9. Gria, puri, jero
10. Ngrayunang miwah sane lianan

b. Kruna Alus Sor makadi:


1. Padem
2. Matur
3. Mapajar
4. Nunas (makan)
5. Dewek
6. Ipun
7. MAkebotan
8. Magenah
9. Mawasta
10. Miragi

c. Kruna Alus Madia


Upami: tusing, nggih, ampun, sira, napi, ten, derika,deriki, nika,niki, miwah sane
lianan.
d. Kruna Alus Mider
Upami: rauh, mararian,kanin, doh, nampek, masawitra, masemeton, miwah sane
lianan.

e. Kruna Andap
Upami: ia, icing, teka, melali madaar, masare, bangun, memaca, melajah, miwah
sane lianan.

f. Kruna Mider
Upami: majejaitan, nyanggih, magesgesan, makutu, miwah sane lianan.

g. Kruna Kasar
Upami: ngambah, Bangka, mantet, miwah sane lianan.

KASUSASTRAAN

Kasusastraan mawiwit sakingkruna lingga sastra (castra), polih pangater su - dados


susastra, raris polih pangater ka – miwah pagiring – an dados kasusastran.
Kasusastran tegesipun : hasil pakaryan imanusa sane metu saking Padma hredaya sane maeupa
tulisan utawi karangan sane kawentenannyane luih, becik tur lenget. (taler kawastanin kekawin
sane adhi luhung).

WANGUN KASUSASTRAAN BALINE


I. Kasusastraan Bali Anyar
1. Gancaran (prosa)
Inggih punika: kekawin utawi kakarangan sane bebas sane wenten kaiket antuk uger-
uger.
Upami: a. Nemu Karma olih I Wayan Gabiah
b. Malancaran Ka Sasak Olih Gede Srewana
c. Ketemu Ring Tampak Siring olih Made Sanggra
d. Tukang Gambar, Sekar Emas olih Made Sanggra

2. Puisi Anyar
Upami : a. Sasih Karo Ring Bali olih Made Taro
b. Galang Bulan olih K. Putru
c. Mati Nguda olih Putu Sedana
d. Idup lan Mati olih Made Sanggra

II. Kasusastraan Bali Purwa


1) Gancaran (prosa)
Upami: a. Satwa Ni Diah Tantri olih I Made Pasek
b. Mahabarata olih Begawan Biasa
c. Paribasa Bali olih I Ketut Ginarsa

2) Puisi Purwa (tembang)


Pepalihan tembang manut pepalihan I Gusti Kt. Ranuh

Anda mungkin juga menyukai