Anda di halaman 1dari 5

CERPEN BAHASA BALI

OLIH :

Nama : I Gusti Agung Satria Ariguna

No : 33

Kelas : X.Ap2

SMK PARIWISATA TRIATMA JAYA BADUNG


TAHUN PERLAJARAN 2018/2019
LUH GISA
Dugas Nipongé ngéncakang gumi Baliné, tiang dadi tukang igel kasub.
Mataksu anaké nyambat. Tiang gumanti demen ngigel. Ngelah tiang sekaa ngigel.
Di pasekaan tiang pinih jegéga. Tusing ngajumang awak. Kulit tiangé lumlum
gading. Bok tiangé lantang kanti ka betekan batisé. Pipin tiangé misi sujénan
anéh. Sabilang tiang makenyem, koné macepol keneh anaké ané nyledétin tiang.
Sabilang lakar ada tentara Jepang teka, tiang suba orahina ngigel. Lemuh
gati koné igel-igelan tiangé.
Tentara Nipongé ané ngaku leleh ngromushiang nyama Baliné. Lantas
tiang ngibur. Nyama Baliné orahanga lengit magaé. Yén tusing caraanga sampi
matekap, tusing lakar énggal pragat gegaéné. Dikénkéné kanti makuah-kuah ia
ngorahin nyama Baliné. Caraanga sepur awak nyama Baliné. Yén Jepangé koné
mara jemet-jemet magaé. Jemet ngalih pipis.
Jalanné ané ngilehin bukit ento apang énggal pragat. Parasé ané tebel apang dadi
datar baana. Alat-alaté ané anggona apa lénan tekén linggis ajak pancong. Apang
énggal asat, orahina nyama Baliné dadi sampi lantas ngedeng tanahé.
Bapan tiangé dugasé ento dadi gunjing tentara Jepang. Tiang pepes katekain baan
jlema Jepang. Ngaku matimpal tekén bapan tiangé. Baan liuné, kanti sapin tekén
adané. Ané muani-muani saja bagus-bagus. Ada masi kleteg keneh tiangé tekén
tentara Jepang. Kéwala tiang suba masemaya di keneh lakar tusing ngantén-
ngantén. Tiang lakar dadi pragina dogén. Meleg tiang ngrastitiang awak baan
igel-igelan.
Tiang uli cerik suba malajah ngigel. Gurun tiangé Jero Taman. Jero Taman dadi
rabi Gusti Aji Smara. Jero Taman mula dueg ngurukang. Yén tusing kanti andel
tekén muridné tusing lakar suud ngorahin. Tiang ping kuda kadén kena lidin
sampat. Balan rasan batis tiangé. Yén lakar malajah tusing dadi kasép. Lamun
kasépan tusing baanga ngigel bareng-bareng ajak timpal tiangé. Tiang apang
padidi ngigel. Dong suba tiang dadi kakedékan timpal. Peluh ngrébés. Jengahé
pesu. Pabalih timpal.
Kanti tiang buka jani bisa ngigel. Demen atiné. Bapan tiangé demen. Panyaman
tiangé demen. Bapan tiangé ngorahin lantas tiang apang ngigel di tekan tentara
Nipongé. Tiang tusing bani tungkas. Nyanan bapan tiangé maan sengkala. Suba
taén i pidan, Mbok Rupi tusing nyak ngigel, bapanné kayang buin telun tusing
ada ortana. Kanti abénanga nyuasta tekén panyamaané. Padalem masi Bapa
Regig, bapanné Mbok Rupi, mati apa nu idup?
Bapa Regig jatiné balian totos di désan tiangé. Koné bisa makeber di petengé.
Mbok Rupi orahin tiang apang bapanné nglawan baan aji kapetengan. Maan
adokanga, sakéwala tusing mintulin. Tusing dadi anggon nglawan tekénan nyama
padidi. Tiang dugasé nika kedék masi di keneh. Tusing dadi adokang Bapa Regig.
Kadénang saja kasub buka ortané. Bisa nyabut urip. Urip penjajah tusing
nyidaang kajabut.
Mbok Rupi masi kaliwat wanén, suba tawanga, Baliné kakuasaang tekén Jepang
masi bani nglawan. Yén suba katindes, eda suba wanén nglawan. Tuutin dogén
suba kenehné.
Uli sukat ento tusing pesan tiang bani tempal tekén pangidih bapan tiangé.
Sabilang ada tentara Nipong teka, tiang énggal-énggal suba mapayas. Ėlag-élog
tiang di arepan tentara Nipongé. Dikénkéné tundikina bangkiang tiangé. Tiang
kedék, sakéwala keneh tiangé ngeling. Tiang kadung suba masemaya di keneh
lakar tusing baang tiang awak tiangé usudin anak muani. Apa buin suba tawang
tiang di kenehné ané tuara-tuara ada. Sinah suba tiang kadénanga anak luh dadi
ajak mai kema.
Bapan tiangé ngelidang mua mara tiang tundikina. Tawang tiang di keneh bapan
tiangé jatiné ngeling. Bes buah basang padidi lantas coléka, gigis gedeg basangé.
Baan bapan tiangé dadi gunjing lantas mendep dogén. Yén bani nglawan, patuh
tekén mati.
Tiang adanina Luh Gisha, tekén tentara Nipongé. Koné apang mirip cara gaisha.
Orahanga, gaisha ento anak luh jegég-jegég. Saja apa tusing? Tiang tusing
nawang seken. Krana tiang bajang Bali kaukina Luh Gisha. Tiang mendep dogén.
Adan tiangé gumantiné Luh Sujani. Meled bapan tiang ngelah sentana apang
dueg dadi sujana. Tiang mautsaha ngisinin pangidih bapan tiangé. Ulian ngigel
anggon tiang.
Petengé dugasé ento bapan tiangé tumbén negakang tiang. “Luh, mai malu!”
Tiang ngamelahang tegak. ”Bapa buin mani lakar ka Sulawesi. Ditu bapa
tugasanga tekén Nipongé.”
”Apa gegaéné ditu, Pa?”
”Bapa tusing nawang. Koné ada pemberontakan ditu. Bapa jani maan tugas
nglawan pemberontakéditu.”
”Pa, ané merontak ento anak nyama padidi. Ngujang dadi bapa nyak nglawan
nyama padidi. Tusing ada keneh prabéla tekén wangsa padidi?”
”Mendep dogén Luh. Bapa nawang suba isin keneh Luhé. Bapa bisa nongosang
awak. Manian tingalin. Nanging kéto melahang Luh ngaba awak.”
Bapan tiangé luas. Tiang padidian jumah. Sabilang peteng tiang orahina ngigel
tekén tentara Nipongé. Sabilang peteng tiang mapayas. Makejang nyambat tiang
jegég ngolét. Suud ngajum tiang lantas nagih ngelut. Tiang makelid. Ada ané
sedek nginem saké nagih ngelut. Jengah gati tiang.
Bapan tiangé amé-amé tiang. Tongos tiang nuruhang isin sebet tiangé.
Orta ané dingeh tiang. Bapan tiangé ketara dadi telik tanem. Ketara nyemak
mimis ajak bedil Jepang. Bapan tiangé entunganga ka pasihé. Kéwala tiang tusing
sebet. tiang bangga ngelah bapa prabéla tekén wangsa padidi. Diastun, dugasé di
Bali tiang ngadén saja-saja dadi tentara Jepang. Antesan sabilang peteng mimis
di jumah tiangé énggal gati telah. Mara tiang nawang di subané kalebuang ka
pasihé.
Uli sekat ento sayan nyangetang ngéndah pelag bikas Jepangé tekén tiang. Ada
tentara Jepang yén sing pelih Kimura kaukina tekén timpal-timpalné. Tiang
ngaukin I Mura apang aluhan. Suba ada petang dasa umurné. Ngaku tondén
ngelah somah di Jepang. Tiang lemesina gati apang nyak tekén ia. Tiang inget
tekén semaya. Tusing lakar ngantén kanti tua. Diastun suba kalain rerama.
Kanggoang tiang pisagané lakar gelantingin keneh tiangé.
Sawatara sandikala ajak tatelu teka tentara Jepang. Maksa tiang apang nyak ja ka
umahné Kimura. Tiang majalan sada makawal. Cara jlema gedé tiang. Munyin
pangawalé makejang rengas. Patuhanga cara nemprak pejuangé ané katawan.
Tiang énggal-énggal nyemak payasan. Tiang penékanga ka montor jipé. Tiang di
malu di samping supiré ané nganggo baju tentara Jepang. Di duri ajaka dadua
ngisi bedil. Cara lakar némbak dogén. Sakéwala tiang tusing ada ngelah keneh
jejeh anang abedik. Apa takutin? Rerama suba tusing ada. Yén gantiné mati,
depang apang mati.
Umahné Kimura saja luung. Di kamarné liu pesan keramik kuna. Keramik uli
Cina. Tiang orahina ka tengah. Ditu tepukin tiang, poton bapan tiangé dugasé
lebuanga. Tiang ngeling. Kimura kedék. Orahanga reraman tiangé kaliwat wanén.
Tiang ngedénang bayu. Lakar lawan tiang yén suba ngéndah-ngéndah. Ia buin
nyesed keneh tiangé apang nyak ajak ia. Tiang nagih parikosana.

Tiang malaid ka paonné. Ia ngepung. Ngelut tiang uli duri. Tusing tawanga di
liman tiangé suba ada tiuk belati.
Sumber : https://ngurahbang.blogspot.com/2017/05/satua-bawak-cerpen-
bahasa-bali-bagian-3.html
Posted By : Ngurah Bang

Anda mungkin juga menyukai