KOSEK PONJEN

Ketua Kelompok : Diana Ainun Dwi Yanti (06)

Anggota :
1. Adinda Natasha Putri (01)
2. Elvira Rizka A (11)
3. Lidia Alfi Anisa (15)
4. Sandra Febina P (28)
5. Sofiya Khoirunnisa (32)
 Kosek Ponjen iku salah sijine
adat unik teka rakyat
Banyuwangi. Adat iki biasane
dianakaken kawitan/ pungkasan.
Kosek Ponjen iku tradisi hang
kabeh anggota kulawarga manten
nganggo picis kertas, picis koin,
ambi beras kuning ring tumpeng .
Adat iki dipimpin ambi dhalang. Dhalang dadi barange
pawon/ rumah tangga liyané kerana bagéan tekan adat iki.
Kanggo ngewiwiti adat iki,kepala adate wiwitan
nembangaken kapal gedhe wangsalan nganggo manten
hang garai guyu(mesem).
Sawisé iku, kepala adate ngewarahi bagean-bagean
teka para keluwarga. Perkakas digawa ambi dhalang kanggo
manten. Ritual iki maknane pinunjuk nganggo dongani uripe
rumah tangga utamané putrine makne uripe seneng, ayem,
tentrem ambi musibah-musibahe sing keneng mantene.
Tradhisi iki uga bisa ngencengi hubungan antarane
kulawarga putri. Mergane iku, kabeh hang mageh cilik
(generasi penerus bangsa) kudu teka bebarengan kanggo
nerusno adat iki tetep lestari sing entek.
Nggunakake adat kawinan ring Banyuwangi, Jawa Timur
tenan apik. Sing ono ritual teka kawinanne teka kutha
liyane, suku nggunakake perang bebarengan ring sewur
gede sadurunge keluwarga. Bebarengan liwat ritual kasebut
perang bangkat, adat kawinan nggunakake beda. Carane
nindakake adat mantenan tradisional, hang katon ring
adohan.
Putri ambi ngresiki Rudi ambi (Adi Sanjaya Ely Gift
Dewi), rakyat Glagah, Banyuwangi, Jawa Timur, wis mari
seneng-seneng ring ngarepe pangeran. Mergane mageh ono
tataran siji liyane hang kudu liwati ambi proses umume/
nggunakake makne kasebut perang bangkat.
Perang Bangkat kawitan ambi putri diarak mubengi
desa. Loro-lorone kudu dianakaken kapale dewek ambi
sawetara barang liyane kanggo omah hang rijik iku.
Ring perang bangkat, putri kudu njagong bebarengan
dijamin karo kain putih ambi diiringi dhalang kang dadi juru
wicoro/ pesen moral. Dijenengi kanggo perang bangkat,
dhalang kudu perang ambi cara teka pitakonan.
Sawise iku, keloro pihak setuju nganggo ngajokaken,
putri ambi ngrejiki klambi hang dianggep bener. Perang
Bangkat ambi kosek Ponjen (upacara ritual), kulawarga
kabèh teka perjuangan putri dibusak dhuwit kertas ambi
koin hang wis diselehaken ring baki.
Kosek Ponjen nganggo tandha kadhung keluwarga
kabèh wis diwenehi berkahe. Perang Bangkat naming saiki
saya entek. Nggunakake mung wong suku hang manggon
ring deso hang mageh ngrumat tradisi unik.
Kanggo Jawa, upacara manten dadi titik pentinge ambi
suci. Kerana wangun adat, antarane calon putri lan ngresiki
ring mantenan. Ambi seneng kanggo tuwane, ring ngendi
iku wis ngatur kanggo marahi putrine, kanggo ngelakoni
urip.
Ciri khase teka upacara manten tradisional Using iki,
wektu kerana org. kudu milih, serta panggonane ambi
panitia. Putri ambi ngrejiki kudu rijik karohanen ambi ora
dientukake lunga kurban hang nglengkapi upacara.
Salah sijine hang ono ring Ritual iku kudu teliti, ambi
tertib, makne pangarepan hang ana ring pandonga konco
upacara bisa ngrambah aman. Kajaba iku, bagian teka adat
mantenan Using uga usulan makne menehi rasa seneng
manggon ring mangsa kanggo putri. Mulane, kanggo marga
sakat prosesi kirab dijupuk akeh ambi manungsa.
Pisanan diwiwiti nembung. Keluwarga ngutus utusan
Saraya nemoni calon pinanganten/ putriné. Aplikasi
saliyane. Keluwarga nekani tekan ngarep kulawarga putri
kanthi nggawa peningset, biasane dadi teka kapal sakat
sandhangan kanggo putri ambi ngresiki iku, penganggon
(emas, salaka, ambi sakliyane) kayata: ayu, godhong, tebu,
cengkir gadhing ambi jeruk Bali. Padha dadi simbol tekan
bab ambi teka garwane teka calon manten, putra ambi
putri.
Ring tradisi Using, ngatur cara mantenan kulawarga
putri. Taping, kerana keluwarga putra putri kang pengen
terus upacara manten/ partai, padha bisa terus dadi cara
ngunduh mantu.
Mergane prosese sadurunge cara mantenan diwiwit,
tuwane calon pangantèn nindakake ritual bucalan, iku
pantes/ menehi kurban ring panggonan dianggep suci;
biasane sing prapatan, kreteg, sudhut saka omah, jedhing,
kamar pengantin lan tamu house wedding prosesi. Iki wis
rampung minangka wangun kabar ijin teka roh, ambi takon
bab mantenan katahan adoh teka campur tangane.
Sawise bladahan sing mbukak lawang kanggo pisanan,
minangka simbol teka bab ring sambutan tamu ambi
diundang susah kanggo menehi kesuwun. Sawise iku
glethakaken ring gendheng saka omah, kerana simbol teka
pangarep-arep ambi pangayoman tekan Gusti Allah SWT.
Prosesi wis digawa metu dening loro tuwane putri.
Sakteruse dirajut blarak (godhong klapa) uga kasebut Tarub,
sesuai karo jeneng saka, Ki Ageng Tarub.
Sawisé iku Tuwuhan diselehake ring sisih kiwa tengen
lawang utama. Ring wangun tekan loro Asal-Usul saka
jantung, cengkir gadhing (palm gadhing), wohan, pari,
wulung tebu, godhong ringin, godhong, don dapdap ne
spare, suket, godhong, godhong liyane, godhong sukun ambi
godhong bungah, kabeh wis disambungake rapet kanggo
klapa kuning (kabeh minangka simbol kamakmuran, ing legi
gesang, papan perlindungan, ati kadhemen, pangarep-arep
kerana putri ambi ngrejigi lelungan ora ono alangan rejeki
nggoleki, seneng ambi KALUBÈRAN).
Sawise sepisan dilakoni dening inang merga ngawula
tamu. Iki rampung kanggo iringan donga dening para
pinituwa kanggo njaluk berkah Gusti Allah, ambi pasugatan
pangarep-arep bisa ketemu wong.
Sawise ritual sembhayang lewat rampung, sawise
prosesi putri mari. Sungkeman/ ngabekten, sadurunge kang
sakabeheng putri sujud, mbantu nerima tuwane/ para
pinituwa liyane.
Prosesi putri ambi sari pawitro banyu ngarahke ngrejigi
munggah, ngrejigi awak ambi nyawa. Banyu uga simbol
tekan perawatan bungkasan, mergane sawise bakal
manggon. Semprotan banyu kanggo jupuk tekan pitulas/
sumber sing dipercaya duwe aura apik ambi campuran uga
kembang setaman (macem-macem jinis kembang). Putri
ambi ngresiki lungguh ring klasa dadi teka lima buncis,
serep, suket, kain letrek, kain sindur, kepiting lurik kanca
selendang ambi tuluhwatu.
 Sawise cara semprotan rampung, tuwane putri ngatasi
klenthing kanggo iring iringan donga, nalika exclaiming "wis
Katon pamore", wis kautaman katon. Kerana tekan
kabungahan sing anak wis dheweke bakal nikah.
Ngatasi klenthing iku simbol sing tuwane sing ora
cumadhang kanggo njupuk cara tekan dheweke maning.
Mergane anané klenthing, bisa maning adus. Ritual ditutup
kerana bapaké putri nyekeli putri mlebu ring kamar klamben
manten.
Wong tuwa putrine ambi ngrejigi, telung rambute, wis
kabeh bakal merujuk. Sawisé iku, ring bagéyan rambute
disarèkaké, kerana simbol ngubur kabeh karakter ala, iki
diarani rekma methak.
Bungkasan, wong tuwane calon manten dipakani,
nganggo wektu suwene iku tandha naming putri wis thukul
munggah. Midodareni, iku pungkasan wengi sadurunge
kawinan ketemu ring dina sateruse. Rituale kerana dilakoni,
nalika dateng malaekat tumedhak kanggo bumi, kanggo
manten ambi nggawa berkah kanggo putri ambi ngrejigi,
putri katon ayu. Ring wektu iki putri wis nganggo rok prasaja
uga dandanan ambi perhiasan makne katon ayu.
Bengi iki ana ritual khusus sing ngunduh kembar
Mayang. Mayang punika bayangan saka Kalpataru, wit urip.
Nggambarake urip telung donya, ring dhuwur (dewa
pelatihan), ring donya (pelatihan jana) ambi jagading
(patala). Mayang nggadahi putri mugo njaluk rasa seneng
ganda / kembar, dijupuk saka pangertèn tembung.
Ring jam rolas dianakaken ritual majemukan ambi
conthong uga pasar. Paran wis samesthine kanggo njaluk
berkah, supaya mantenan biso lumampah kanthi rancag.
Ring wayah sore midodareni iki, putri ambi ngrejigi ora
diijini turu sadurunge rolas bengi.
Dina sabanjuré ana cara idin, carane agama nyatakake
putri mantenan kang keloro iku mlaku agama ambi hukum.
Ambi bungkasane, pahargyan, cara ketelu tradisional
kanggo wara-wara kanggo pirsawan sing putri ambi ngrejigi
wis bener bojone. Ring cara iki, loro putri ambi ngrejigi
ketemu/ panggih.
Ring putri panggih iki nglakoni sawetara ritual.
Sadurunge patemon, loro mantenan prosesi Balangan gantal
(mbuwang gantal). Sirih Gantal nggulung wangun karo isi
witing ambi gambir disambungake. Ring wektu mbuwang
gantal, ngrejigi nuding ring dodo putri, simbol ngirim pesen
dadi emak tekan anake. Ambi nuding ring sikil teko ngrejigi
putri, simbol teko pesen dadi cagak kulawarga. Sirih iku
simbol teko bab, ring jaman tamu iku kanggo ngawula suruh
sadurunge porsi pangan ambi ombean.
 Sawise ngrejigi mlaku ring endhog (Wiji Dadi) kanggo
mecah. Sembarang nerbitake endhog iku simbol saka rapat-
rapat unsur abang (wadon) ambi unsur putih (lanang).
Ngresiki wis mlaku Wiji Dadi, iku kepekso nganggo lindhungi
ambi ngupadosi bojoné. Sakwise, wisuh sikil tekan ngrejigi
putri kerana simbol tekan kewajiban kanggo metokake
jalaran tekan pamukiman ring hak. Kawajiban dadi emak,
kerana asil tekan unsur putih ambi abang.
Sawise, ambi gombal dijamin sindur dening emak tekan
putri, putri ambi ngrejigi tumuju ngelencer ambi Panuntun
rama putri kang. Sawise wujud sing wong tuwane ngirim
putra ring urip anyar bojone "sung tuladha Ngarso ring, ring
tengah Mangun Karso lan tut Wuri Handayani"
Cara panggih iki liwat, sawise putri ngrejigi padha
ngiring dening. Bobot nimbang, putri ambi ngrejigi lungguh
ring puteran rama pengatin putri kaya bobot. Mangkono
loro putri hak-hak ambi kewajiban sing padha uga tresno
merata bobot.
Kacar-Kucur (ngeculaké), uga kesebut sugih tampa cara
punika ring wangun tekan kacang buncis, beras kuning, ambi
macem-macem dhuwit recehan. Iki bojomu kepeduliaan
ring garwane. Uga tegese bojone nyedhiyani kanggo ati.
 Dulangan/ walimahan, putri ambi ngrejigi mangan sego
kuning kanthi cara saben liyane. Maning ati ambi
ditemtokake kanggo manggon bebarengan.
Ngabekten / sungkeman, simbol tekan sadulur
menyang tuwane, ambi ngomong kesuwun ugo nyuwun
berkah. Wong tuwane bakal nuntun manungsa, menehi
saran makne entuk urip seneng ring mangsa. Sungkeman
cara nutup pahargyan.
Upacara mantenan using dipikir lengkap ring tekan
cipratan nganti ngabekaten. Putri iku anak pisanan ring
kulawarga, sawise ana siji ritual tambahan sing bubak
kawah. Minangka putra mbarepe, kang ana ring pisanan
paving dalan kanggo adi dheweke (Bubak tegese mbukak lan
kawah tegese adi). Kawah Bubak ditondoi dening ngombé
rujak Degan, kanggo ngilangke uneg-uneg amarga krama
karo putriné pisanan.
Nanging ambi putrine iku arek pungkasan, nganggo
tambahan Tumplek Ponjen (Tumplak, ngeculaké lan Ponjen,
ngendi Jamu).Ring emak prosese putrine ngeculakén empon
= empon (Jamu:kunir, kencur, ambi jahe) uga beras kuning
ambi maceme picis recehan. Iki adat hang emake hang
omah-omah pungkasan maning ragu-ragu nganggo kutha
kabeh kemampuan kanggo omah-omah, kerana sing ono
hang manten maneh.