http://mamdoh.staff.unimus.ac.id/arabic-grammar
Untuk dapat menulis huruf Arab, maka perlu menguasai huruf-huruf Arab berikut bunyinya. Berikut ini
adalah tabel nama huruf Arab beserta letaknya dan bunyinya.
contoh Di akhir Di tengah Di awal Berdiri Bunyi Nama
sendiri
ااا ـــــــا ـــ ـــ -ا Alif
ـــــــب بــــبـــب بـــــــ ـــبــــ bب Ba
ـــــــت تــتــــت تـــــــ ــــتـــــ tت Ta
ـــــــث ثــــثـــث ثـــــــ ـــــثــــ tsث Tsa
ـــــــج جـــجــج جــــــ ـــجـــــ jج Jim
ـــــــح حـــحـــح حــــــ ــــحــــ chح Cha
ـــــــخ خــخـــخ خــــــ ـــــخــــ khخ Kho
ددد ـــــــد ـــ ـــ dد Dal
ذذذ ـــــــذ ـــ ـــ dzذ Dzal
ررر ــــــر ـــ ـــ rر Ra
ززز ــــــز ـــ ـــ zز Za
ـــــس ســســس ســـــ ـــســـ sس Sin
ـــــش شــشــش شـــــ ــــشـــ syش Syin
صــصــص ــــص صــــ ــــصـــ shص Shod
ضــضــض ــــض ضــــ ــــضـــ dhض Dhad
ــــــط طــطـــط طــــــ ــــطـــ thط Tha
ــــــظ ظـــظـــظ ظــــــ ـــــظـــ zhظ Zho
عــعــــع ــــــع عــــــ ـــــعــــ ‘ع ‘ain
غـــغـــغ ــــــغ غــــــ ـــــغـــ ghغ Ghain
ــــــف فـــفــــف فـــــــ ـــــفــــ fف Fa
قـــقــــق ــــــق قــــــ ـــــقـــ qق Qaf
كـــكـــك ــــــك كــــــ ــــكــــ kك Kaf
لـــلــــل ــــــل لــــــ ــــلــــ lل Lam
مـــمــــم ــــــم مـــــ ــــمــــ mم Min
نـــنـــن ــــــن نـــــ ــــنــــ nن Nun
ــــــــو و و و ـــ ـــ wو Wawu
ــــــــه هـــهـــه هــــــ ـــهــــ hه Ha
ـــــــال —ـــــــال lال Lam alif
—- — —- ‘ء Hamzah
ــــــي يــيـــي يــــــ ـــــيـــ yي Ya
Cara Menyambung huruf
Di antara 28 huruf hijaiyyah terdapat huruf yang dapat disambung dan menyambung, ada yang dapat
disambung tetapi tak dapat menyambung.
Di bawah ini adalah huruf-huruf yang dapat disambung tetapi tak dapat menyambung.
Selain enam huruf di atas, semua huruf dapat menyambung dan disambung.
2.2 Contoh
الغة العربية
) Benda ( م
ْ إِس
ُ الكَلِم
ُ ِفِع ة
) Kata Kerja ( ل
Tanwin dan Alif Lam merupakn tanda isim, tetapi keduanya tidak dapat berada pada satu isim secara
bersamaan.
Contoh : نُوْ ٌر ketika dimasuki alif lam akan menjadi اَلنّوْ ُر (tanwin-nya hilang).
Isim dalam Bahasa Arab ada juga disebut Isim Alam adalah : Kata Benda dari sesuatu atau Nama
Orang. Contoh : ة
ُ م
َ فاطِي، ُ مد
ّ مح
ف َ ْ اَل
ُ ح ْر
1. Huruf ‘Illah
Ada 3 huruf yaitu: ا و ي
2. Huruf Shohih
1. Huruf Jer
Huruf yang membuat kata setelahnya secara umum berharokat akhir kasroh.
ل َ ,ب
ِ ,ك ِ ,ب
َّ ُر, فِى, َلى
َ ع, َن
ْ ع, لى
َ ِ إ, ن
ْ م
ِ
2. Huruf Athof
Huruf yang digunakan untuk menghubungkan antara satu kata dengan kata yang lain. Diantara
َ َ
huruf-huruf athof adalah: و َّ ُ ث, و
ْ أ,م َ ,ع
َ م
َ , م
ْ أ
Huruf Jazm (Jar) : رب, مع, منذ, ختى, في, على, إلي, عن, من
Contoh : البيت
ِ في
ِ علي
ٌّ
1. Inna dan saudara2 :huruf yang menjadikan Isim setelah di irab-kan nashab ن و اخو اتها
ّ ) إ )
3. Huruf Nida ( huruf yang digunakan untuk memanggil () حروف النداء
Contoh : حببي
ِ َ يا wahai kekasihku ,
َ ُ حب
)ك ْ َ – (ل ن
ِ نأ ْ َ لAku tak akan mencintaimu
ُ ع
1. B. Fi’Il Kata Kerja ( ل ِ ف
ِ )
Kata yang menunjukkan arti pekerjaan atau peristiwa yang terjadi pada suatu masa atau waktu
tertentu (lampau, sekarang dan yang akan datang). Hampir seperti pengertian kata kerja dalam bahasa
Indonesia, namun ada perbedaan sedikit
Di dalam Fi IL ( Kerja ) Selalu mengikuti rumus patokan perubahan kata kerja disebut WAZAN . dan di
ikuti dengan kata ganti orang, baik pertama, ke dua, dan ketiga.
bekerjalah عــ
ُ فْ ُا Sedang/ akan ُ ع
ــل ْ َي
ُ فــ Telah bekerja عــ َ
َ فــ
لْ bekerja َل
PERTEMUAN II
ISIM (Kata Benda di lihat dari Jenisnya) Kalimah isim adalah kata yang menunjukkan benda
seperti nama manusia, nama hewan, nama waktu, keterangan sifat, dan kata-kata yang dibendakan.
سم
ْ إ
ُ مذ َك َ ْر
مؤ َنَّث ُ
Contoh :
1. ض
ُ مرِي َ مُ Perawat laki – ة ُ ض
َ مرِيَ م
ُ Perawat Perempuan
2. ل ُ م ِ َا ح Hamil
3. ن ُ ع Dua Mata
ْ َي
4. ب ُ ْ طَبِي Dokter’s ُاألَطِبَاء
5. ُ عيَادَة ِ Klinik ، ستَشْ فَى
ْ م ُ ، Rumah Sakit
6. ُ دِوَاء Obat
Contoh : ْن
َ حق
ُ ال: Suntik, ة
ُ َ م اع
َ س
َ ال: Stetoskop, اب
ٌ َ كِت Buku, ُ ارة
َ ح َر
َ الThermometer, ة
ُ َ صاب
َ إLuka
Contoh : ن
ْ ما
َ ِ سل
ْ م ْ طَبِيْبَاDokter2
ُ Orang Islam ، ن
Rumus na adalah : pada akhiran ditambahkan ( alif dan nun) atau ( ya dan nun) contoh ya dan
nun ( ن
ِ ْ مي
َ ِ سل
ْ م
ُ )
“ Isim ( Kata Benda) yang menunjukan Plural ( jamak/ Banyak/Many)” isim ini dibagi menjadi tiga :
Contoh : ض
ُ ْ مرِي
َ الPasien—menjadi ن
مرِيْضي ْ َـ
َ الatau ن
َ ضو
ُ ْ مرِي
َ ال
Rumus adalah : Dengan menambahkan waw atau ya dan nun
1. Contoh : ُ عدَة
ِ سا
َ م
ُ الAsisten, menjadi ة
ُ م
َ ِ سل
ْ م , عدَات
ِ سا
َ م
ُ ال Muslimah, menjadi ات
ُ مَ ِ سل
ْ م.
Rumus adalah : menambahkan Alif ( ) اsebelum Ta. Marbutho ( ) ةdan merubah Ta Marbutho ( ) ة
dengan Ta Tanist ( ) ت
1. 3. Jamak Taksir (Plural yang tidak beraturan, bisa Mudzakar dan Muannast dan tidak
berakal) Isim yang menunjukan many, banyak.
ُ ما
Contoh : ل ُ َ مو َ
َ Materi, menjadi ، ل ْ األ
2. Penyajian
2.1 Uraian
E. Tanda Sukun
Tanda sukun (ْ ) adalah tanda mati yang ditulis di atas huruf yang dimatikan. Contoh
‘abada َعَـــبَـــد Saqafa َ
ــــقــــــــ س
َ
فَ
‘abdu ُعَـــبْــــد Saqfu ْ
ــــقــــــــ س
َ
ف ُ
‘abad ْعَـــبَــــد Saqaf َ
ــــقــــــــ س َ
ف ْ
ab’ad َ اَبْــــــ
ْعـــد asqaf َا
ــــقــــــــَ س ْ
ف ْ
F. Tanda Tasydid
Tasydid (ّ ) adalah tanda huruf rangkap yang ditulis di atas huruf yang dirangkap/ dobel.
Contoh
ســــلَـ عـــــلِــ
Salamu Alimun
َ َ
ـــــم ُ ــــم ٌ
Sallamu
َّ ســـــل َ
allimun
عــــــلِّـ َ
ــــــم
ُ ـــــم
ٌ
كَــثِـــــ هـ َ جـــــ
Katsirun jaharun
َ
ٌر ــــر
ٌ
كَـــثَّــــ هـــ َّ جـــ
Kats-tsara jahharun
َ
ـر َ ـــر
ٌ
2 Penyajian
ة
ٌ جـــنَّــــ
َ apabila dibaca sesuai harakat berbunyi : Jannatun
Apabila dimatikan berbunyi : Jannah
Latihan:
Sambunglah huruf-huruf lepas pada kolom sebelah kanan, pada kolom sebelah kiri. Tulis
pula bunyi bacaan katanya. Perhatikan huruf ‘ta’ marbuthahnya
Bunyi bacaan sambunglah lepas
Alif Maqshurah adalah huruf alif yang berbentuk huruf ‘ya’ tanpa titik ( )ىterletak di akhir kata
yang diperlakukan seperti alif mati. Adapun cara membacanya dipanjangkan.
Contoh:
َ ْ ‘اَل
ــفــتى Al-fataa
ـــو دًى
ْ ه
ُ Huudan/ huudaa
D. Diftong
Apabila huruf wawu dan ya sukun terletak setelah harakat fat-chah, dibaca “aw, ay”
Contoh
ــــب
ٌ َ ــــو ك
ْ َك Kawkabun
ف ُ َــو
ْ خ ـــــ ْ ل َ ا Al-khawfu
ــــــــف
َ ْ كــي َ Kayfa
ٌ لَــيْـــلــــــ
ة laylatun
E. Tanda Alif Lam () ا ل
1. Al Qamariyah
Untuk menandai kata benda yang tertentu di dalam bahasa Arab digunakan artikel al ( )ا ل.
Al ini harus dilafalkan jelas apabila bertemu dengan salah satu huruf Qamariyah berikut
ءا ب غ ح ج ك و خ ف ع ق ي م ه
مــه َ قيْــ ِ ع َ َف ْ وخ َ كَ ج َّ ح َ غ ِ ْ ) )اَب
Contoh:
uru u
ـفــ ـ ُ فــ ُ َر ةٌ دْ َر ة
و ُر ْ و ٌر ْ
Chakii حـك ِ الـحـ
Al
ْ َ َ kariim كَـري ْ الْــكَـ
Al
ِ
mu u
ــيْـ كِــيْـ ـريْـــ ِ ــــــ
ـم ُ ـم ٌ ـم م ٌ
Jannat جــ ال ــ ج yawm الــيَـ ــو
ْ َي
Al Al
u
َ َ u
نَّـــ نَّـــــ ـو م ْ م ٌ
ة ٌ ةٌ ـ
Waqtu ق
Al
ْ الو َ وقـ ْ َ mawt
Al
ـ م َ ــ ْ ــو اَل ْ م َ
u
ـــــ ــــــ ـو ة ْ ٌة
ة ٌ ـ ة ٌ ـ
الخَـ ْ خَـي ُ هــ اَلْـــ
ه
Al Al
khairat
u
hamz
atu
ُ
ـر
َ يْـــ ـر َ ـــ ـز
َ م
َ ـز ــ َ مــ
َ
ُة ُة ة ٌة
2. Al Syamsiyah
Apabila al- bertemu dengan salah satu 14 huruf berikut ini, maka bunyi al- hilang menjadi
huruf tersebut dengan tanda tasydid (rangkap). Huruf-huruf berikut disebut huruf
Syamsiyah.
ت ث د ذرز س ش ص ضطظ ل
ن
Contoh
At-taubah ة
ٌ َـــو بَــــ
ْ ّ اَلت ال تَــــــــو
ْ ت
ة ٌ بَـــ
Ats-tsalitsu ـــث ُ ِ اَلثَّـــا ل ال ــث ُ ِ ثَـا ل ث
Ad-darsu سٌ اَلــدَّ ْر ال س ٌ دَ ْر د
Adz-dzahabu ــــب ٌ َ َّاَلــذ
ه ال ب ٌ َذَ ه ذ
Ar-rabi’u ع ُ لّـرا بِـــ َ َا ال ع ُ َرا بِـــ ر
Az-zar’u ع
ٌ لـــــز ْر
َّ َا ال ع ٌ َز ْر ز
As-saadisu س ٌ سـا ِد َ ّا َ ل ال ســـــا ِد َ س
س ٌ
Asy-syukru و ٌر َ اَلـ
ْ ُ َّشـــك ال و ْ ُ شـــــك َ ش
ٌر
Ash-shabru ــبـار
ٌ صَّ اَلـ ال ــبـار ٌ صَ ص
Adh-dha’iifu ــف
ُ ْ عـي َّ اَل
ِ ضـ ال عـيْـــ ِ ضـ َ ض
ف ُ
Ath-thalaaqu ٌاَلـطََّــال َ ق ال َ طَــــــال ط
ٌق
Adz-dzaliimu ـم ٌ ْ اَلــظََّـلِي ال ـم ٌ ْ ظَـلِي ظ
Al-laylu ٌ
ــــل ْ اَلـَّلَـي ال ــل ٌ ْ لَـي ل
An-nuuru ـــو ٌر
ْ ُ اَلــّـن ال ـــو ٌر ْ ُن ن
2 Penyajian
ة
ٌ ـــــــ م ُ أ , ٌ
ــــل ب إ , ـــــر م َ أ
َّ
B. Hamzah di tengah
ِ ِ ٌ ْ
1. Hamzah di tengah berharakat sukun/ mati ditulis dengan alif ( ْء ) apabila terletak
setelah harakat fathah (َ ).
Contoh: ذ
ٍ حــيْــنَــئِــ ِ ,ـــــم
َ ِ سَــــئ
6. Hamzah di tengah berharakat dlummah ditulis di atas huruf wawu, Contoh:
ٌ خَــطِيـــئَــــ
ة
8. Hamzah di tengah berharakat fathah ditulis di atas huruf ya tanpa titik setelah tanda
Contoh َ مــــ
ٌ ِّؤذ
ن َ يُــ
ُ ,ُؤخِّــــذ
C. Hamzah di belakang
1. Hamzah di belakang berharakat fat-caha ditulis di atas huruf alif setelah fathah, contoh َ
َ مســأ,َبـدأ
َ َ َ
2. Hamzah di belakang berharakat fat-cah ditulis di atas huruf ya tanpa titik setelah kasrah,
contoh ئ َ ف ِ َئ ك
َ ــر
ِ ق ُ
3. Hamzah di belakang berharakat fat-caha ditulis di atas huruf wawu setelah dhammah
ؤ َ ُ كَل,ــرؤ
ُ ج َ
4. Hamzah di belakang berharakat fat-cah, dhummah dan kasrah ditulis sendiri setelah
tanda sukun, contoh ُـرء َ ْ اَل,ٌـزء
ْ م ْ جُ
5. Hamzah di belakang ditulis sendiri setelah mad thabii alif dan wawu, contoh ,ُمــاء َ الس
َّ
ءٍ وْ ــرُ قُ
D. Hamzah Washal
Yaitu huruf alif ( ) اyang terletak setelah huruf wawu, huruf fa ( ) فdan huruf ba ( ) بatau
huruf, huruf ittishal (ketika dibaca huruf alif tersebut tidak dilafalkan atau diucapkan)
Contoh
ِ اَلل+ ب
ه ِ menjadi ه
ِ بِالل
َ اَلل ِه+ وmenjadi َو الله
http://staff.undip.ac.id/sastra/fauzan/2009/07/22/menulis-huruf-arab-2/
الفعـــــــــــــــــــــــــل
A. Definisi:
Kalimah Fi’il adalah kata yang menunjukkan arti pekerjaan atau peristiwa yang terjadi pada suatu
masa atau waktu tertentu (lampau, sekarang dan yang akan datang). Hampir seperti pengertian
kata kerja dalam bahasa Indonesia, namun ada perbedaan sedikit.
Contoh:
bekerjalah عُ فْ ُا Sedang/ akan عــ ْ َ يTelah bekerja ع
ُ فــ َ
َ فــ
ْ
ــل bekerja ُ
ل َ
ــل
A. Fi’il Madhi
1. Definisi
Fi’il madhi ialah kata kerja yang menunjukkan terjadinya suatu pekerjaan atau peristiwa pada waktu
lampau (past tense).
2. Tanda-tanda
Tanda-tandanya antara lain tampak pada huruf asli kata kerjanya dan pada umumnya mengandung
sebagai fa’il (pelaku). Dengan mengambil contoh kata َ َ ( كَـتkataba), maka terdapat 14
ـب
bentuk sebagai berikut:
No Dhamir F. Madhi Arti Keterangan
هـ َ كَت
1 Dia (lk) telah menulis Bentuk asli tanpa
ُ perubahan
و َ ب َ
م َ ه كَتَبَـ
2 Keduanya (lk) telah + اpada huruf
ُ menulis terakhir
ـا ا
هـ كَتَبُـ
3 Mereka (lk) telah menulis + ْ ــُـوpada huruf
ُ terakhir
م ْ و ْ
هـ كَتَبَـ
4 Dia (pr) telah menulis + ـت
ْ pada huruf
ِ terakhir
ي َ ت ْ
كَتَبَـ
+ ـتَـَاpada huruf
م َ ه
5 Keduanya (pr) telah
ُ menulis terakhir
ـا تَا
هـ كَتَبْـ
6 Mereka (pr) telah menulis + ْـــن pada huruf
ُ َ
terakhir
ن َّ ن َ
اَنْـ كَتَبْـ
7 Kamu (lk) telah menulis + ْـــت
َ pada huruf
terakhir
ت َ ت َ
ُ اَنْت ُ كَتَبْت
8 Kalian (lk) telah menulis + مـا
َ ُ ْـــتpada huruf
terakhir
مـا َ مَـا
اَنْتُـ ُ كَتَبْت
9 Kalian (lk) telah menulis +م ْ ُ ْـــتpada huruf
terakhir
م ـم ْ
اَنْـ كَتَبْـ
10 Kamu (pr) telah menulis + ْــت
ِ pada huruf
terakhir
ت ِ ت ِ
ُ اَنْت ُ كَتَبْت
11 Kalian (pr) telah menulis + مـا
َ ُ ْـتpada huruf
terakhir
مـا َ ما َ
َ ُ كَتَبْت
12 Kalian (pr) telah menulis + ـن
َّ ُ ْــتpada huruf
terakhir
انْتُـ ـنَّ
ن
َّ
اَنَـاكَتَبْـ
13 Saya telah menulis + ْـــت
ُ pada huruf
terakhir
تُ
ْ َ كَتَبْـ ن
ح
14 Kami, kita telah menulis + ـْــنَـاPada huruf
terakhir
نُ نَا
Latihan
4. Pola
1. Fi’il Madhi Tsulatsy, yaitu kata kerja lampau yang terdiri dari tiga huruf. Polanya
ـلَ ع َ فــ َ ـر
َ ـف َ َ ك,ـر َ ص َ َ ن,ب َ ض َر َ (memukul, menolong, ingkar)
ـل َ ع ِ فــ َ ـم
َ ِ ـهـدَ عَـل ِ ش َ ــم َ ه ِ ف َ َ (memahami, menyaksikan,
mengetahui)
ــل َ ع ُ فـ َ عـد ُ م بَـ ُ َم ك
َ ــر َ ــر ُ ح َ (mengharamkan, memuliakan,
menjauhkan)
2. Fi’il Madhi Ruba’i, yaitu kata kerja lampau yang terdiri dari empat huruf.
Polanya ada tiga, yaitu
1 ــل َ ع َّ ف َ م َ َّ ســل َ ,م َ َّ عَـل,ل َ ــز َّ َ ن
أ ل َ ــز َ َ َ َ س َ
2 َ ْ أن,م َ ســل ْ أ,ــل َ أ ْر
َ ع
ـل َ فـ ْ َ
3 فـاعَـ َ َ َ قـات
ـل َ ,م َ َـاس َ خ,ف َر َ ســا َ
ل َ
3. Fi’il Madhi Khumasi, yaitu kata kerja lampau yang terdiri dari lima huruf. Polanya ada empat
, yaitu
1 ــل َ ع َ فـ َ ْ اِن عَ قطَـ َ ْ اِن,ق َ اِنْطَلَــ,ب َ َ قـل َ ْ اِن
2 ـــل َ ع
َ َ فت ْ ِا ـب َ َ جتَن ْ ِ ا,ع َ مــ َ َ جت ْ ِ ا,ب َ ــر
َ َ قت ْ ِا
3 ـل َ ع َ َ ت,َّــر َ َّ
َّ تَفــ م َ َّقــد َ تَــأخ,ــم َ عل َ َت
4 َـل َ تَفــاع َ لَ ه َ جـــا َ َ ت,ـل َ ه َ ســـا َ َ ت,ف َ ق َ ســا
َ َت
4. Fi’il Madhi Sudasi, yaitu kata kerja lampau yang terdiri dari enam huruf. Polanya hanya ada
satu
Pola Contoh
عـ َ فْ َ ست ْ ِا ج
َ ْــرَ ستَخ ْ ِ ا,ــــر َ َ ستَغ
ْف ْ ِ ا,َــوذ َ ح ْ َ ست ْ ِا
َ
ــل
Contoh Perubahan Fi’il Madhi, rubai, khumasi, dan sudasi
Sudasi Khumasi Ruba’i Dhomir
عـ ف َ ست َ ْ
اِ ْ عـ تَفــ َّ عـــ
فت َ َعــ ا ِ ْ اِن ْ َ
فـ َ أ ع َ
ــل َ
ف َّ
َ
ــل َ
ل لَ لَ ع َ
ـل فـ َ َ ْ
َ
ْفـ ستَغ َ اِ ْ م تَ َ
قــدَّ َ ع
مــ َجت َ َ قطَـ َ
ع اِ ْ ســ اِن ْ َ أ ْر َ ــز َ
ل ن َ َّ
ـرَ لَ و ه َ ُ
َ
ستَغ َ تَ َ قطَـع َـ ا ِ ْ
ســـلـَـ اِن ْ َ
ــزلــ َ أ ْر َ
ه
ْفـ اِ ْ قــدَّم َـ مــع َـ
جت َ َ ن َ َّ
ت َ ْ ـر ت ْ ت ْ ت ْ تْ تْ ِ
ي َ
اَن ْ
َ
ستَغ َ
ْفـ م اِ ْ تَ َ
قــدَّ ْ ع
مــ ْ
جت َ َ
اِ ْ قطَـ ْ
ع اِن ْ َ ســل ْ
أ ْر َ ــزل ْ
ن َ َّ
تـر َ
ْ تَ تَ تَ تَ تَ
ت َ
اَن ْ
َ
ستَغ َ
ْفـ م اِ ْ تَ َ
قــدَّ ْ ع
مــ ْ
جت َ َ
اِ ْ قطَـ ْ
ع اِن ْ َ ســل ْ
أ ْر َ ــزل ْ
ن َ َّ
تـر ِ
ْ تِ تِ تِ تِ تِ
ت ِ
اَنا
َ
ستَغ َ
ْفـ م اِ ْ تَ َ
قــدَّ ْ ع
مــ ْ
جت َ َ
اِ ْ قطَـ ْ
ع اِن ْ َ ســل ْ
أ ْر َ ــزل ْ
ن َ َّ
تـر ُ
ْ تُ تُ تُ تُ تُ
Catatan:
قـــدْ 1. Semua Fi’il madhi dapat dimasuki kata َ yang artinya sungguh, contoh
تـــر َ
ْ ســتَغ َ
ْـف قــدْ ا ِ ْ َ Sungguh aku telah meminta ampun
مـا 2. Jika di depan Fi’il madhi terdapat huruf َ , maka artinya tidak, contoh:
ت ـــر
ْ َ َ
ْـفغَ ت ــ سْ ِ ا ــا م
َ Aku tidak meminta ampun
1.
No Dhamir
ـر
ق ََ نَــ ـر
ض َ َ
أَ ص َر ب
َ َ
1
هــر ُق َ َ نَــ ـر
ض َ َ
و أَ ص َر ب
َ َ َ
2
م ه َ ـر ُ ق َ نَــ َ ـر
ض َ َ
صر ءَا ـا َ بَا
اَ
3
هـ ـر ُ ق َ نَــ َ ـر
ض َ َ
م ْ ص ُر ا ُ ْ
و َ و
بُ ْ
وْ
4
هـ ـر ِ ق َ ص َ نَـ َ ـرض َ َ
ي ت رت أ َ ت
َ ْ َ ْ بَ ْ
5
م ه َ ـر ُ ق َ ص َ نَـ َ ـر ض َ َ
رتَا َ أتَـا ـا بَتَا
6
هـ ـر ُ ق َ ص َ نَـ َ ض َرب ْ َ
ن ن رن أ ْ ـن
َّ َ ْ َ َ
ـر اَنْـ ق َ ص َ نَـ َ ـر ض َ
7
َ
ت َ ت ت ئْ َ ْر َ ت بْ َ
ـر اَنْت ُ ق َ ص َ نَ َ ـر ض َ
8
َ
مـ م َ م ئْتُـ َ رت ُ َ ما بْت ُ َ
ا ا ا
ـر اَنْت ُ ق َ ص َ نَـ َ ـر
ض َ
9
َ
م ئْتُـ ـم ْرت ُ ْ مبْت ُ ْ
م ْ
ـر اَنْـ ق َ ص َ نَـ َ ـر
ض َ
10
َ
ت ِ ت ت ئْ ِ ْر ِ ت بْ ِ
ـر اَنْت ُ ق َ ص َ نَ َ ـر
ض َ
11
َ
مـ َ مـا َ ْم ئَ ُ ْرت ما
َ ُ بْت
ا ـا
12
َ ـر َ ق َ ص َ نَـ ـرَ ضَ
ُ انْت ْرت ُ ئْتُـ ن
َّ ُ بْت
ـن َّ ن
َّ ن َّ
اَنَـ ـر َ ق َ ص َ نَـ ـر
َ ض
13
َ
ـا ت ُ ْ ْر ُت ئ تُ ْب
14
حْ َن ـر َ ق َ نَــ
ـن ُ ص ْر ئْنَا َ
نَا
2.
No Fi’il Arti asal Dhamir Arti
Madhi
َ
هـ
1 ـلن ع
َ ف Bekerja Mereka (pr) telah bekerja
ُ
َ
ن َّ
َّ ُ عـلْت
ـن َ
َ فـ
انْتُـ
2 Kalian (pr) telah bekerja
ن َّ
َ َ جـل
هـ
3 ت
ْ س َ Duduk Dia (pr) telah duduk
ِ
ي َ
ْ َ جل
اَنَــ
4 ــت
ُ س َ Saya telah duduk
ا
ُ اَنْت
5 مـا َ َذ
َ هـبْتُـ pergi Kalian (pr/ lk) telah pergi
مـا َ
FI’IL MUDHARI’
ع
ْ ــار
ِ ض ُ ْ ـل ال
َ مـ ُ عْ فـ
ِ
A. Definisi
Fi’il Mudhari’ adalah yang menunjukkan pekerjaan atau peristiwa yang sedang terjadi (present
tense) atau akan terjadi (future tense).
A. Cara membuat
Huruf asli dalam Fi’il madhi diberi tambahan salah satu huruf mudhara’ah, huruf ke dua sukun
(mati)
ْ َي
فـــ عـ ـ ْ
ُ ـفـ ـ يَـ عـ َ ف َ
لُ عُ ُ
ل لَ
صـ َ َن
َر
ض َر َ
ب َ
C. Ciri/ tandanya:
و
َ ب ُ ر ِ ….َان
م َ ه ر
ِ ض ْ َي
2 Keduanya (lk) Akhir kata
ُ sedang/ akan
memukul
ِ
م ْ ـون
َ ُب
هـ ضـ ْ َت
4 Dia (pr) sedang/ …ت.
َ Awal kata
ِ akan memukul
مـا َ ربا ِ
ن ِ
اَنْتُـ ضـ ْ َت
9 Kalian (lk) sedang/ ُ…ت Awal dan akhir
akan memukul ن
َ و
ْ
تِ ْ ربِي ِ
ن َ
ُ اَنْت ضـ ْ َت
11 Kalian (pr) sedang/ َ…ت َ Awal dan akhir
akan memukul ان
ِ
مـا َ ربَا ِ
ن ِ
َ ضـ ْ َت
12 Kalian (pr) sedang/ …ت َ Awal dan akhir
akan memukul ن
َ ْ ب
بر ُ ِ
ح
ضـ ن َ ْ نَ ْ
14 Kami, kita sedang/ …ن
َ Awal kata
akan memukul …
)Fi’il Mudhari’ yang berasal dari Fi’il madhi tsulatsy (tiga huruf
)2. Fi’il Mudhari’ yang berasal dari Fi’il madhi ruba’I (4 huruf
ـاض
ِ م
َ ضـا م َُ ـاض
ِ م
َ ضـا م َ ُ ـاض
ِ م
َ ضـا م َ
ُ
ع
ر ِْ ع
ر ِْ ع
ر ِْ
ع َ
ـل أَ ْ
ف َ عــــ ف ِ يُ ْ ع َ
ــل َ
ف َّ عــــ ف ِّ يُ َ َل َ
فـاع َ عـ ـ فا ِ يُ َ
لُ لُ لُ
ـــر
ش َ أَ ْ ــز َ
ل ن َ َّ ل َ
قـات َ َ
ك َ
َ
ج
ْـر َ
أخ َ عَــل َّ َ
م َـــاس
َ خ
م َ
ـر أَ ْ
خب َ َ ــوقَ
ن َ َّ ف َر سـا َ
َ
)4 Fi’il Mudhari’ yang berasal dari Fi’il madhi khumasi (5 huruf
ـاض
ِ م
َ ضـا م َ ُ ـاض
ِ م
َ ـار
ضــ ِ م َ ـاض ُ
ِ م
َ ضـا م َ ُ
ع
ر ْ ِ ع
ْ ع
ر ِْ
ع َ
ـل تَ َ
ف َّ عـ ف َّ يَت َ َ ع َ
ـل اِ ْ
فت َ َ ـل ع ُ
فت َ ِـل ي َ ْع َ اِن ْ َ
ف َ عـــ يَن ْ َ
ف ِ
لُ لُ
مقــدَّ َ تَ َ س
مـ َ اِلْت َ َ قل َ َ
ـب اِن ْ َ
َّــر َ َ َ
تَأخ َ عمـ َ
جت َ َاِ ْ ق
اِنْطلـ َ
)4. Fi’il Mudhari’ yang berasal dari Fi’il madhi sudasi (6 huruf
ـاض
ِ م
َ ع
ـار ْ
ض ِ م َ
ُ
َ
ـــل ع
ف َاست َ ْ
ْ ع ُ
ــل ست َ ْ
ف ِ يَ ْ
ج
ْـر َ
ستَخ َ اِ ْ
اِْسـتَغْف َ
ــرِ َ
Latihan.
a قَــرأ َ
َ
b بكَــت َ َ
c سجــل َ َ َ
3 Penutup
ــر 1.
ص ُ ــر – يَن ْ ُ
ص َ نَ َ
ب 2.
ضـرِ ُ
ب – يَ ْ
ـر َ
ض ََ
3.
ـاض
ِ م
َ ضـا م َ ُ ـاض
ِ م
َ ضـا م َ ُ ـاض
ِ م
َ ضـا م َُ
ع
ر ْ ِ ع
ر ِْ ع
ر ِْ
ع َ
ـل أَ ْ
ف َ عــــ ف ِ يُ ْ ع َ
ــل َ
ف َّ عــــ ف ِّ يُ َ َل َ
فـاع َ عـ ـ فا ِ يُ َ
لُ لُ لُ
ـــر
ش َ أَ ْ رشـــ ِ يُ ْ ــز َ
ل ن َ َّ ليُن َ ِّز ُ ل َ
قـات َ َ لقات ِ ُيُ َ
ك َ كُ
َ
ج
ْـر َ
أخ َ ج ْر ُيُخ ِ عَــل َّ َ
م عل ِّ ُ
م يُ َ َـــاس
َ خ َاس
يُخ ِ
م َ م ُ
ـر أَ ْ
خب َ َ يُخْب ِ ُر ــوقَ
ن َ َّ وقُ
يُن َ ِّ ف َر سـا َ
َ ف
ســا ِ
يُ َ
ُر
4.
ـاض
ِ م
َ ضـا م َ ُ ـاض
ِ م
َ ـار
ضــ ِ م َ ـاض ُ
ِ م
َ ضـا م َ ُ
ع ر ْ ِ ع
ْ ع
ر ْ ِ
ع َ
ـل تَ َ
ف َّ عـ ف َّ يَت َ َ ع َ
ـل اِ ْ
فت َ َ ـل ع ُ
فت َ ِـل ي َ ْع َ اِن ْ َ
ف َ عـــ ف ِيَن ْ َ
ل ُ ل ُ
م تَ َ
قــدَّ َ قــ دَّ يَت َ َ س
مـ َ اِلْت َ َ َ قل َ َ
ـب اِن ْ َ َ
م ُ ي س
م ُ لْت َ ِ ي ب قل ِ ُ نْ َ
َ َ
َّــر
تَأخ َ َّر يَتَأخ ُ عمـ َ
جت َ َاِ ْ عم ُ
جت َ ِيَ ْ اِنْطَلَـ َ
ق يَنْطل ِــ َ
قُ
ـاض
ِ مَ ع
ـار ْ
ض ِ م َ ُ
َ
ـــل ع
ف َاست َ ْ
ْ ع ُ
ــل ست َ ْ
ف ِ يَ ْ
ج
ْـر َ
ستَخ َ اِ ْ ج
ْر ُ
ستَخ ِ يَ ْ
ــرِ
ْف َ اِْسـتَغ َ ْف ُر
ستَغ ِ يَ ْ
FI’IL AMAR
فِــعِــل االمــر
A. Definisi
Fi’il Amar adalah: kata kerja yang menunjukkan perintah (imperative) untuk melaksanakan pekerjaan
B.Tanda-tanda
Biasanya diawali dengan huruf alif dan huruf akhir berharakat sukun. Contoh :
ْ ُ اُكْت
ب tulislah َ ْ اِقbacalah
ـر َحفْ ِ اHafalkan
ْء ْ
ظ
C. Cara membuat
d. Bila setelah dibuang ya mudhari’nya ternyata huruf awalnya berharakat sukun( )ْــmaka
ditambah dengan hamzah washal ( )اyang berkasrah yang tak perlu ditulis harakat kasrahnya.
هــ
1 ——— ———
ُ
و
َ
هـ
2 – ——— ———
ُ
مـا َ
هــ
3 – ———- ———
ُ
م ْ
هـ
4 – ———- ———
ِ
ي َ
م َ ه
5 – ———- ———
ُ
ـا
هـ
6 – ———- –—
ُ
ن َّ
اَنْـ اُكْـت ُ
7 Memukullah kamu asli
)(lk
مـا َ
َ اُكْـت ُ
12 Memukullah kalian نْ….
ِ
)(pr
انْتُـ ـنبْ َ
ن َّ
اَنَــ
13 – —- —-
ا
حـ نَ ْ
14 – —- –—
ن ُ
E. Pola Fi’il Amar
عـل
ف ِ
ِ عـل
ف ِ
ِ عـل
ف ِ
ِ عـل
ف ِ
ِ عـل ف ِِ عـل ف ِ ِ
المضا المضا
االمـر رع اض
ِ مال َ االمـر رع ما ال َ
ض
ِ
ــب
ْ اذ ْ َ
ه ـب
ه ُيَذْ َ ـب
ه َذَ َ حكُــ
ا ْ ـم
ُ ُ ك ح
َ ْ ي ـمحك َ ََ
م
ْ
ــهدَ
ش ِ َ عبَــدَ
َ
معَــل ِ َ ـر
ض َ
ح َ َ
صـر َ َ ن
ب
ــر ْ
ض ِ ا ْ ـر
ض ِيَ ْ ب
ـر َ
ض ََ
بُ
سجـل َ َ
َ
ــزلَ
نَ َ
Catatan:
( d. Fi’il Tsulatsy di atas jika dibentuk menjadi Fi’il amar, maka harus ditambah hamzah washal
)اِ( )ـِـــ( ) dan bila dilafalkan selalu kasrahا
makaيَ ْح ُكـ ُم ) misalnyaـُــ( e. Fi’il tsulasy yang huruf tengahnya (‘ain Fi’il) berhrakat dhummah
)ـُــ( harakat hamzah washalnya juga dhammah
عـل
ف ِ
ِ عـل
ف ِ
ِ عـل
ف ِ
ِ عـل
ف ِ
ِ عـل ف ِِ عـل ف ِ ِ
المضا المضا
االمـر رع اض
ِ مال َ االمـر رع ما ال َ
ضِ
عـــ عـــــ ا ْ
فـ ِ ـل ي ُ ْ
ف ِ ع َ ف َ أَ ْ ع ْ
ـل َ
فـ ِّ عــــ
ف ِّــل ي ُ َع َ ف َّ َ
ْ
ل ُ
ل لُ
ـــم
َ سل َاَ ْ قــدَّ َر َ
ــن
س َ ح َ اَ ْ ــر ح َّ َ
ك َ
س َ
ــل ا َ ْر َ حــدَ و َّ َ
ل اَن ْ َ
ـــز َ
Catatan:
ا ُ
ـــل ع يُ ْ
ف ِ عـ أَ ْ
ف َ
ع
فـ ِ ْ َ
ــل
ْ
ــل
اَ م
ســل ِ ُ
يُ ْ سل َاَ ْ
ســ ْ ـــم
َ
م ـل ِ ْ
)3. Fi’il Amar yang berasal dari Fi’il madhi khumasi (5 huruf
عـل
ف ِ
ِ عـل
ف ِ
ِ عـل
ف ِ
ِ عـل
ف ِ
ِ عـل
ف ِ
ِ عـل
ف ِ
ِ
المضا المضا
االمـر رع اض
ِ مال َ االمـر رع ما ال َ
ض ِ
ع ْ
ـل عــــ ا ِ ْ
فت َ ِ ـل ي َ ْ
فت َ ِ ع َفت َ َاِ ْ عــلْ َ
عــــ اِنْف ِ َ
عـ يَنْف ِ ف َاِن ْ َ
لُ لُ ل َ
ع
مـ َ
جت َ َاِ ْ قط َ اِن ْ َ
ع َ ـ
عـل
ف ِ
ِ عـل
ف ِ
ِ عـل
ف ِ
ِ
المضا
االمـر رع اض
ِ مال َ
عــ تَ َ
ف ِّ عـ يَت َ َ
ف َّ ع َ
ــل تَ َ
ف َّ
ْ
ل ُ
ل
م تَ َ
قــدَّ َ
)4. Fi’il Amar yang berasal dari Fi’il madhi sudasi (6 huruf
3 Penutup
2. Ubahlah kata kerja yang ada di dalam kurung di bawah ini menjadi fi’il amar sesuai dengan
dhamir pelakunya.
1 مـالَب ِ َ
سـ َ ……………. ( يَـــــــــــا
كِ ســـلْ اَغ ِ
ْ ــب
َزيْن َ ُ
)
2 …………….الــدَّ ْر ع(مــ َ
ست ِ ِ
اِ ْ يَـــــــــــا
س
َ ) مـدُـح َّ م َ
ُ
3 …………….كِتَابَتَـــ ــن(
س ْ ح ِ اَ ْ يَـــــــــــا
ك
ِ ) ةمـ ُ فـاطِ ََ
1.
A. Fi’il shahih
Definisi
Fi’il shahih adalah kalimah Fi’il yang huruf aslinya tidak berupa huruf illat yaitu (ي,ا,) و.
Pembagian
Fi’il shahih ini dibedakan menjadi beberapa tipe (bina’)
a. Fi’il salim, yaitu fi’il yang huruf aslinya tidak berupa huruf hamzah atau tidak mudha’af (dobel)
contoh :
-بُ ه َ ْــب يَـذ َ َ َذ
ه ُ ُ ــب يَكْــت
ب َ َ كَت يَــدْ ُر س
َ دَ َر
- س
ُ –
b. Fi’il mahmuz, adalah Fi’il yang salah satu hurufnya berupa huruf illat. Berdasarkan huruf
illatnya, Fi’il mahmuz terdiri dari
1. mahmuz fa’, yaitu apabila huruf awal (fa’ fi’il) kata kerja berupa hamzah,contoh
ــلَ ع َ فـ َ ـعــ ـل فـ
َأخَـــذ َ َخَـــ ـذ َأ —Mahmuz fa
َســأَل َ َ
ـــأ ـل َ سَ —Mahmuz ‘ain
َ قـــر أ َ َ ـــر أ َـ َ
ق —Mahmuz lam
َ
3 2 1
2. Mahmuz ‘ain yaitu apabila huruf kedua (‘ain fi’il) kata kerja berupa hamzah
3. Mahmuz lam, yaitu apabila huruf akhir (lam fi’il) kata kerja berupa hamzah
c. Fi’il Mudha’af ialah kata yang huruf kedua (‘ain Fi’il) dan huruf ketiga (lam Fi’il) berupa huruf
yang sama, kemudian ditasydidkan, contoh
فَـ ـــ ـــ
عَــ ل
َّمـــد َ َمـــدَد َ د َد مـَ
َّســـد َ َســـدَد َ َد َد سـ َ
ـــز َّ ه َ ـــز َز
َ ه َ َ ز هـ َ
َز
3 2 1
B. Fi’il Mu’tal
Definisi
Fi’il mutal ialah fi’il yang huruf aslinya berupa huruf illat.
Pembagian
Fi’il mu’tal ini terdiri 5 macam yaitu:
a. Fi’il mitsal, yaitu Kata yang fa’ fi’il (huruf pertama) berupa wawu(( وdisebut Mitsal wawi (
) ميثال واويatau berupa ya ( ) يdisebut mitsal Ya’I ( ) ميثال يأـي, contoh:
ــل ـ َعـ فَـ
َوعَـــ َد ــ َد عَـ َو Mitsal wawi
ضــ َعَ َو ـ َع ضـ َ َو
ـــرَ سَ َي ـ َر سـ َ يَـ Mitsal ya’i
يَبِـــ ـسَ َب ِ يـ
س َ
3 2 1
b. Fi’il ajwaf, Fi’il ini terdiri dari dua macam yaitu
1) Ajwaf Wawi ( ( أجوف واوىyaitu kata yang huruf keduanya berupa huruf wawu و, dan
2) Ajwaf Ya’i () أجوف يأى, yaitu kata yang huruf keduanya ( )عberupa huruf Ya ( ) ي
Contoh:
ـ عـ َ ف ـ َ
ل ـ
صـا َ ـو
َ ص َ ن َ ص ــوAjwaf wawi
ن َ ن َ َ
صــا َ ـو
َ ص َ م َ ــو
َ ص َ Ajwaf wawi
م َ م َ ـ
هَــاب
َ ب َ َ َ ي ـ ه ب َ ـيـ هAjwaf ya’i
َـ
ع
َ بَــا ع َ بَـيَـ ع َ ـيـ ـ بَـAjwaf ya’i
3 2 1
c. Fi’il naqish, yaitu kata kerja yang huruf ketiga (lam fi’il) berupa huruf wawu atau ya.
Fi’il ini ada dua macam yaitu
1) Naqish wawi ( ) نا قص واويkata yang huruf ketiganya berupa wawu ( )و, dan
2) Naqish Ya’i () نا قص يَأي: Kata yang huruf ketiganya berupa ya ( ) ي
ـ عـ َ ف ـ َ
ل ـ
غـــــــ َ غــــ َ غ ـــ َـو َ Naqish wawi
َزا و َ َز ز
ــــر
ُ س
َ ســــ َ ُ س ـــNaqish wawi
و
َ و َ ُ ر و َ ر َـ
ـــرَ سَ ــر َ س َ ي
َ ــر
َ سNaqish ya’i
ى ي
َ َ
خَشــِـ َشــ ِ خ ـ ـ ش ِ خ َ Naqish ya’i
ي ي ي ـ
3 2 1
d. Fi’il lafif mafruq ( وق ْ ــر ْ
ُ مف َ فيْــف َ
ِ )لyaitu kata kerja yang huruf pertamanya (fa’ Fi’il)
berupa wawu ( ) وdan huruf ketiganya (lam Fi’il) berupa ya ()ي
e. Fi’il Lafif Maqrun kata kerja yang huruf kedua (’ain Fi’il) berupa wawu ( ) وdan huruf
ketiganya (lam Fi’il) berupa ya ()ي
contoh
عـ ـل َ فـ ـ َ
قـــ َ و َ قــ َ و َ ـ و قَـ َ Lafif mafruq
ى ى ى
ولــَـى َ ولــ َ َ ل ى َ و َ Lafif mafruq
ى
ـوى َ ش َ ـو
َ ش َ ـو ى ِ ش َ Lafif maqrun
ى ـ
ي
َ ــو ِ ق َ ــو
ِ ق َ َوِ ي قَـLafif maqrun
ي
َ
3 2 1
Untuk pembahasan lebih lanjut mengenai fi’il ini Insya Alah akan diberikan pada buku Bahasa Arab
II
3 Penutup
2. Tanpa tahu apa maknanya, buatlah Fi’il dengan tipe (bina’) berikut
A. Fi’il Lazim
Fi’il Lazim yaitu fi’il yang hanya memiliki fa’il atau pelaku, tetapi tidak memiliki maf’ul bih
(pelengkap penderita). Dalam bahasa Indonesia disebut kata kerja intransitif. Contoh
– َـام
َ ق َ berdiri َ َ جل
-س َ duduk
م ـو
ُ ْ ُ
ق َ ي س
ُ ـ ل ج
ِ ْ َ ي
B.Fi’il Muta’addi,
Fi’il Muta’addi yaitu fi’il yang tidak hanya memiliki pelaku (Fa’il) tetapi harus dilengkapi dengan
maf’ul bih (Objek penderita). Di dalam bahasa Indonesia disebut Kata kerja transitif. Contoh
-ب َ ـر
َ ش َ Minum -اَعْطَـى Memberi
بُ َـر شْ َي عطِــى ْ ُي
-عَ تَبِــ mengikuti – ــن َ
َّ ظ mengira
ع
ُ يَتْبَــ ُّ ُيَظ
ــن
Fi’il muta’addi dapat dibentuk dari fi’il lazim. Beberapa Fi’il lazim dapat menjadi Fi’il muta’addi
dengan mengikuti wazan-wazan (pola) sebagai berikut
Latihan.
Carilah kata di dalam kamus, kata kerja yang termasuk fi’il lazim dan yang termasuk muta’addi
3 Penutup
Apabila fi’il berupa bina’ ajwaf (huruf tengahnya mu’tal), maka bentuk fi’il majhulnya dibentuk
dengan cara ‘ain Fi’il (huruf kedua) diganti huruf ya. Contoh
َ
قـــا ََزاد
َ
ل menambah
berkata
َ
ـل ق ــا َد َ ز
َـ ا
ـلَ ق ـيْـ ِ َز يْـ ـد ِ
قـيِـــــل
ِ ََ زيْـــــد
ِ
dikatakan ditambah
Cara membuat fi’il majhul dari Fi’il mudhari” adalah didhammahkan huruf pertama dan difathahkan
huruf sebelum terakhir. Contoh
ـر
ُ ْـــف
ِ ـســـتَغ
ْ َي ــم
ُ ج َ ــر
ْ َ يُـت ُــزيْــد
ِ َي
2.3 Latihan
3 Penutup
A. Fi’il Mujarrad
Definisi
Fi’il mujarrad adalah kata kerja yang semua hurufnya huruf asli, belum mendapatkan tambahan huruf.
Contoh:
ِ ْ ـزل
ُ ـز
ل َ َ َزل, ب
َ ـز
َ ُل – ي ُ ُ ب – يَكْت
َ َ كَت
Fi’il mujarrad dibedakan menjadi dua macam
1. Fi’il Tsulatsy mujarrad, yaitu fi’il yang huruf aslinya terdiri tiga huruf. Fi’il ini ada 6 macam,
yaitu
No Wazan (pola) Contoh Rumus
1 – ــل َ ع َ فـ َ ,ــر
َ ص َ َ ن, ب ُ ُ ت – يَكْت َ َ كَب ـُــــ, ـَـــ
ُ ع
ـل ُ فــ ْ َي َ ج
ــل َ َد
2 – ــل َ ع َ فـ َ س
ُ ِ جـل ْ َس – ي َ َ جل َ ـِــــ,ــَـــ
ُعـل ِ يَـفـ ْ عَ جـ َ َر, ب َ ـر َ ض َ
َ َ ُ ْ َ ق
3 – ــل َ ع َ فـ ,ح َ َ ــ ت ف أ ـرَ َ ـرأ – ي
ق َ َ ــَــــ, ــَـــ
ُ ع
ــل َ ـفـ ْ َي ع
َ صنَـ َ
4 - ــل َ ع ِ فـ َ ,م ُ َ عــل ْ م – يَـ َ ِ عَـل ــَـــ, ــِـــ
ُ ع
ــل َ ـ ْ
ـف َي ـم َ ِ ل ــ س
َ , ــم
َ ِ ف ه َ
5 - ــل َ ع ُ فــ َ ,ن ُ س ُ ح ْ َن – ي َ ـس ُ ح َ ــُـــ, ـُـــ
ـلُ ع ُ يَفــ ْ م َ ــر
ُ ك,ع َ َ ج ُ شـ َ
6 - عــل َ ِ فــ َ , ـب ُ س ِ ح ْ َب – ي َ ـس ِ ح َ ــِـــ, ـِـــ
ـل ُ ع ِ ـفـ ْ َي ث َ ر ِ َ و , ق
َ م
ِ و
َ
1. Fi’il Ruba’I mujarrad, yaitu fi’il yang huruf aslinya empat. Fi’il ini hanya mempunyai satu pola
(wazan) yaitu
ُ
ــــلِ عــــل َ
ْ ـــفــــُي عــــلَــــ َ
ْ فــــ
َ
ل
ــ ع ـــ
ْ ــ ــ يُـ <!–[if mso & ! ف ــ ــ ـ َ
ُ
ل ـ لِـ َ
فـ supportInlineShapes َ
ل عـ لَـ ْ ـ
& supportFields]>
SHAPE \*
MERGEFORMAT
<![endif]–> <!–[if
mso & !
supportInlineShapes
& supportFields]> <!
[endif]–>
جــ َ ــر
ْ َت
م َ
ــو
َ سْ و َ
س
َ
مـــَ سـ ْ َب
لَ
B. Fi’il Mazid
Definisi
Pembagian
Fi’il ini dibedakan menjadi dua macam, yaitu fi’il tsulatsy mazid dan fi’il ruba’y mazid.
1. fi’il tsulatsy mazid, adalah fi’il tsulatsy (aslinya 3 huruf) yang mendapatkan tambahan satu
huruf, dua huruf dan tiga huruf.
a) yang mendapatkan tambahan satu huruf ada tiga pola (wazan) yaitu
No Pola contoh
1 ُ ع
ــل َ ُ ــل – ي
ِّ فـ َ ع َ
َّ ف ــمَّ
َ ســل َ َّ عَـل
َ , ــم
2 ُ ع
ـل ِ فـا َ ُ َـل – ي
َ فاع َ َهـد َ جــاَ ــل َ
َ َ قـات
3 ُ ع
ــل ْ
ِ ـل – يُفــ َ عَ فــ ْ َأ ــم َ
َ ســل َ
ْ م–ا َ ْ اَك
َ ــر
b) yang mendapatkan tambahan dua huruf ada lima pola (wazan) yaitu
No pola Contoh kata
1 – َـل َ تَفـاع َ بُ ـار َ ق َ َ يَت- ب َ ـار َ ق َ َت
ُ فــاع
َـل َ َ يَت
2 – ــل َ ع َّ فـ َ َت م ُ َّقـد َ َ م – يَت َ َّقـد َ َت
ُ ع
ــل َّ يَتَفـ َ
3 – عــل َ َ َ فت ْ َا ع
ُ مــ ِ َ جت ْ َع – ي َ مــ َ َ جتْ ِا
ُ ع
ــل ِ فتَـ ْ َي
4 – ــلَ ع َ اِنْفـ –ع َ قطَــ َ ْ اَن
ُ ع
ــل ِ فـ َ ْ يَن عُ قطِــ َ ْ يَن
5 ُّ ع
ــل َ ــل – يَفْـ َّ ع ْ ِا
َ فـ ــر
ُّ م َ ح ْ َ ــر – ي
َّ م َ ح ْ ِا
c) yang mendapatkan tambahan tiga huruf ada empat pola (wazan) yaitu
No Pola Contoh kata
1 -ل َ ع َ ْ
ــف ت
َ ْ ِ س ا – ْـف َر َ ستَــغ ْ ِا
لُ ع ِ فــ ْ َ ست ْ َي ْــف ُر
ِ ستَغ ْ َي
2 َ ــوع
– َـل ْ ع َ ف ْ ِا – َرق ِ وْ ـرَ غ ْ ِا
ُ ع
ـل ِ عو َ ف ْ َي َرق ِ وْ ْـر
َ يَغ
3 – ـال َّ ع َ فــ ْ َا ــار
ُّ م َ ح ْ َ ـار – ي َّ م َ حْ َا
ُّ
ــال ع ْ
َ يَف
4 – ـــول َ َّ ع
َ ف ْ َا ُ و
ط ِّ َ عـل ْ َط – ي َ ـو َّ َ اِعْـل
ل ُ ــو ِّ ع َ ف ْ َي
1. Fi’il ruba’I mazid adalah fi’il ruba’I (huruf asal 4 huruf) yang mendapakan tambahan satu atau
dua huruf. Fi’il ini mempunyai pola sebagai berikut
ُّ
11. Pola ــال ع
َ ف ْ َ ـال – ي َّ ع َ ف ْ َا
Berfungsi antara lain menyangatkan, contoh
ـو ُز
ْ م َ ْ ــر ال
َّ ف َ ص ْ ِ اPisang itu telah menguning
12. Pola ل ُ ــوِّ ع َ ف ْ َل – ي َ ــوَّ ع َ ف ْ َا
Wazan ini berefungsi menyangatkan, contoh
س َّ ُ ط َ و ْ َ اSinar matahari itu sangat memancar
ِ م ْ الش عُ عـا َ ش َّ ـر َ ح
13. Pola ــل ُ َ عـل ْ فـ َ َ ــل – يَت َ َ عل ْ فَ ًت
Pola ini berfungsi akibat/ hasil ــــل َ َ عل ْ ف َ , contoh
ج َ َ ـــر ح
ْ َ َ ـر
د ت َ
ف َ جَ حَ ت الُ ج ْ ـر
َ حْ د
َ Saya mengguling-gulingkan batu, maka
batu itu menjadi berguling-guling
14. Pola ـل ُ ِ عنْـل َ ـ ف ْ َ ي – َ
ـل َ ـل ْ عن َ فْ ِا
Pola ini berfungsi akibat/ hasil ـــل َ َ عل ْ ف َ , contoh
ـمَ َ ْ َ ْ جن ـر ح اف َ َ
ـل ِِ تا
ب ال ُ مْ جَ ـر
ْ ح َ Saya mengumpulkan unta, maka unta itu jadi
berkumpul
15. Pola ــل ُّ ع ِ فـ ْ َ ــل – ي َّ َ عل َ فْ َا
Berfungsi menyangatkan, contoh
ُجلْــد ِ ْ ــر ال َّ ع َ شـ َ ق ْ ِ اKulit merinding.
Keterangan selanjutnya tentang bab ini akan dibahas lebih lanjut di buku Bahasa Arab II
3 Penutup
1. Fi’il mujarrad adalah kata kerja yang semua hurufnya huruf asli, belum mendapatkan tambahan
huruf. Fi’il mazid adalah fi’il yang huruf aslinya mendapatkan tambahan
2. Jelaskan fungsi dan makna perubahan dari Fi’il Mujarrad ke Fi’il Mazid pada kata berikut
Definisi
Kalimah harf adalah kalimah (kata) yang tidak mempunyai fungsi yang sempurna kecuali
setelah berhubungan dengan kata (kalimah) lain. Semua kata selain kalimah isim dan fi’il
adalah kalimah harf. Di dalam tata bahasa Indonesia mirip dengan kata tugas.
Dalam hubungannya dengan kalimah (kata) lain, harf dibedakan menjadi tiga macam, yaitu:
A. Harf yang masuk pada kalimah fi’il saja
1. Harf Nashab, yaitu harf yang menashabkan fi’il mudhari’. Harf-harf itu antara lain:
1. Harf Jazm, yaitu harf yang menjazamkan fi’il mudhari’. Harf –harf itu antara lain
لَــ ْم tidak لَــ َّما belum ال ُم االَمــر hendakla الم النَّا ِهيَـ ِةjangan
h
1. Harf nafi
ض
ِ َمـا Menguatkan
َْقــد
َ ُمKadang-
ضـا ِر ْع
kadang
1.
السِّـــيْن Akan
segera
ضـا ِر ْع
َ ُم
ف ْ َس
َ ـــــو Akan lebih
lama
Harf-harf yang tugasnya berangkai dengan fi’il
No Harf Arti Contoh Arti
1 َ ا apakah ً؟ ي لع
ّ َِ ُِ مه َّ تَ تَ ا Apakah kau menghina Ali?
2 س َ Akan َ سا َ ْع َم ُل
الخ ْي َر َ Saya akan berbuat baik
3 ف َ Maka فَا ْتظُر َذلِ َك االّ ْمرMaka lihatlah perkara itu
4 ِل Untuk الُ ْخبِ َر َك Untuk memberitahu kamu
5 َم tidak َ ْ
َُما َع َرفتُ ق ْبلَه Saya tak tahu sebelumnya
6 َو Dan أ ْق َر ْا َواِ ْحفَ ْظ Baca dan hafalkan
7 اَ ْم atau س ُكتُ اَ ْم نَ ْكت ُُب ْ َن Kalian diam atau menulis
8 ْاَن Bahwa ص ْو ُم ْو َخ ْي ٌر ُ َاَنْ ت Bahwa puasa itu baik bagimu
لَ ُك ْر
9 ْاِن Jika اِنْ تَ ْق ِر ْأ تَف َه ْم
ْ Jika kau baca kau akan paham
10 اَ ْو Atau س ُكتُ اَ ْو نَ ْكت ُُب ْ َن Kalian diam atau menulis
11 ْاَي Yakni يْ َض َر ا ُ ُه َو يَ ْح Dia hadir yakni berkumpul
يَ ْجتَ ِم ُع
12 َب ْل Melainkan ُالَ اَنَا ُم بَ ْل اَ ْق َرأ Say tidak tidur tetapi membaca
13 َق ْد sungguh سو ٌل ُ قَ ْد َجا َء ُك ْم َر Sungguh telah datang
kepadamu seorang rasul
14 َْكي Supaya ضى َعنَّى َ َك ْي يَ ْر Supaya ridha kepada kita
15 َال Jangan َس ُهنا ْ ِالَت َْجل Jangan kau duduk di sini
16 لَ ْم Belum ْس َمك ْ ِلَ ْم اَ ْحفَ ْظ ا Saya belum hafal namamu
17 ْلَن Takkan ش ًرا َ لَنْ اَ ْف َع ْل Say tak akan berbuat jelek
18 لَ ْو Seandainya لَ ْو اِتَّقَى Seandainya kau bertaqwa
19 َه ْل Apakah ص َل القِطَا ُر َ َه ْل َو Apakah kereta telah tiba?
20 اِ َذا Apabila ِص ُرهللا ْ َاجا َءن َ اِ َذ Apabila datang pertolongan
Allah
21 اِ ًذا Kalau احا
ً َصب َ اِ ًذا اَ ْح
َ ض ُر Kalau begitu saya akan datang
begitu pagi
22 نَ َع ْم Ya ْنَ َع ْم اَ ْع َم ُل االَن Ya, saya akan berusaha
sekarang
23 ثُ َّم Kemudian صلَّى َ ض َع ثُ َّم َّ تَ َو Dia wudlu lalu sholat
24 َس ْوفَ Bakal س ْوفَ يُ ْع ِط ْي َك َ Tuahanmu akan memberimu
25 ََّهال mengapa َهالَّ تُ ْع ِط ْينِ ْي Mengapa tak kauberi saya
26 اِ َّمـا Baik….. اِ َّمـايَ ْع َم ُل َواِ َّما Baik bekerja maupun …
maupun
27 اِ ْذ Tiba-tiba اح َخالِ ٌد
َ ص َ اِ ْذ Tiba-tiba Kalid berteriak
28 َحتَّـى Sehingga ال تَقِفْ َحتَّـى تَ ْف َه ْم Jangan kau berhenti sehinga
hafal
29 ْلَ ِكن Akan tetapi ُْه َو ال يُ ْق َراُ لَ ِكن Dia tidak membaca tetapi
يَ ْكت ُُب menulis
30 لَ َّمـا ketika لَ َّمـااَ ْظلَ َم الَّ ْي َل Ketika gelap malam
Kalimat sempurna dalam bahasa Arab biasanya terdiri atas dua kata atau
lebih.
ٌ
ـــــــــة َطالِ َع
Awan bergerak
َبسِ ْيـــــــــــــــــــــــــ ُر
اب ُ ـــــــح
َ الس
َّ
َي ْن َقطِ ــــــــــــــــــــــــ ُع Hujan reda
ا ْل َمـــــــــ َط ُر
Kalimat yang terdiri lebih dua kata
ْ لطــــــــــــا ِئ ُر َف
ــــو َق َ َا
Seekor burung di atas pohon
ــــــر ِة
َ ش َج َّ ال
اَ ْل ُب ْستـَـــــــــــــــــا ن ُِّي Pekebun itu mengumpulkan
bunga-bunga
خبـــــــــر مـــــبتدأ
ٌ ـــول ْ
ْ اإلســــــم اإلســــــم فِعــــــــــل َمف ُع
ِب ِه ٌ
http://staff.undip.ac.id/sastra/fauzan/2009/07/22/kalimat-sempurna-