Gelombang elektromagnetik
a
i t
dalam konduktor
m s
s a
e _
d
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
Pokok bahasan
1) Persamaan Maxwell
2) Persamaan gelombang
3) Vektor propagasi gelombang : bilangan gelombang
4) Vektor medan listrik
i ta
5) Relasi kendala (konstrain)
sm
s a
6) Vektor medan magnet
e _
7) Vektor Poynting d
8) Skin depth
9) Konduktor baik
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
𝜌𝑓 = 0
M2 𝛻∙𝐵 =0
i ta
𝜕𝐵
s m
[𝑀3] 𝛻×𝐸 =−
s
𝜕𝑡 a
e _
𝑀4
d
𝛻 × 𝐵 = μ𝜍𝐸 + μ𝜀
𝜕𝐸
𝜕𝑡
Konduktivitas listrik
𝐽𝑓 = 𝜍𝐸
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
𝑘 = ±𝑘𝑧 𝑒𝑧 ; 𝛻 ≡ 𝑒 𝜕
𝑧
𝜕𝑧
i ta
s m
s a 𝜕 𝜕𝐵
[𝑀3] 𝛻 × 𝐸 = −
𝜕𝐵
e _ 𝑒𝑧
𝜕𝑧
×𝐸 =−
𝜕𝑡
𝜕𝑡
d
𝜕𝐸 𝜕 𝜕𝐸
𝑀4 𝛻 × 𝐵 = μ𝜍𝐸 + μ𝜀 𝑒𝑧 × 𝐵 = μ𝜍𝐸 + μ𝜀
𝜕𝑡 𝜕𝑧 𝜕𝑡
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
e _ Konsekuensi -1
𝑒𝑧 × 𝑒𝑦 = −𝑒𝑥
d 𝑒𝑥
𝜕𝐸𝑦
=−
𝜕𝐵
∴ 𝐵 = −𝑒𝑥 𝐵𝑥
𝜕𝑧 𝜕𝑡
Konsekuensi -2
𝜕𝐸𝑦 𝜕𝐵𝑥
=
𝜕𝑧 𝜕𝑡
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
𝜕 𝜕𝐸
∴ 𝐵 = −𝑒𝑥 𝐵𝑥 𝑒𝑧 × 𝐵 = μ𝜍𝐸 + μ𝜀
𝜕𝑧 𝜕𝑡
𝜕 𝜕
𝑒𝑧 −𝑒𝑥 𝐵𝑥 = μ𝜍 −𝐸𝑦 𝑒𝑦 + μ𝜀 −𝐸𝑦 𝑒𝑦
𝜕𝑧 𝜕𝑡
𝜕𝐵𝑥 𝜕𝐸𝑦
𝑒𝑧 × 𝑒𝑥 = 𝑒𝑦 −𝑒𝑧 × 𝑒𝑥 = −𝑒𝑦 μ𝜍𝐸𝑦 + μ𝜀
𝜕𝑧
i ta 𝜕𝑡
𝜕𝐵𝑥
s m 𝜕𝐸𝑦
−𝑒𝑦
s
𝜕𝑧 a
= −𝑒𝑦 μ𝜍𝐸𝑦 + μ𝜀
𝜕𝑡
e _
d−𝑒𝑦
𝜕𝐵𝑥
𝜕𝑧
= −𝑒𝑦 μ𝜍𝐸𝑦 + μ𝜀
𝜕𝐸𝑦
𝜕𝑡
Konsekuensi -3
𝜕𝐵𝑥 𝜕𝐸𝑦
= μ𝜍𝐸𝑦 + μ𝜀
𝜕𝑧 𝜕𝑡
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
𝐸 = −𝐸𝑦 𝑒𝑦
i ta
s m
s a
[𝑀3] 𝛻×𝐸 =−
𝜕𝐵
𝜕𝑡 d e_ 𝜕𝐸𝑦 𝜕𝐵𝑥
𝜕𝑧
=
𝜕𝑡
𝜕𝐸 𝜕𝐵𝑥 𝜕𝐸𝑦
𝑀4 𝛻 × 𝐵 = μ𝜍𝐸 + μ𝜀 = μ𝜍𝐸𝑦 + μ𝜀
𝜕𝑡 𝜕𝑧 𝜕𝑡
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
Turunkan 𝜕 𝜕𝐸𝑦
𝜕𝑧 𝜕𝑧
=
𝜕 𝜕𝐵𝑥
𝜕𝑧 𝜕𝑡 i ta
terhadap posisi
s m
a
𝜕 2 𝐸𝑦
s 𝜕 𝜕𝐵𝑥 𝜕 𝜕𝐸𝑦
e _ 𝜕𝑧 2
=
𝜕𝑡 𝜕𝑧
=
𝜕𝑡
μ𝜍𝐸𝑦 + μ𝜀
𝜕𝑡
d
Suku redaman
𝜕 2 𝐸𝑦 𝜕𝐸𝑦 𝜕 2 𝐸𝑦 1
= μ𝜍 + μ𝜀 𝑣=
𝜕𝑧 2 𝜕𝑡 𝜕𝑡 2 𝜇𝜀
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
Turunkan 𝜕 𝜕𝐸𝑦
𝜕𝑡 𝜕𝑧
=
𝜕 𝜕𝐵𝑥
𝜕𝑡 𝜕𝑡 i ta
terhadap waktu
s m
𝜕 𝜕𝐸𝑦
s a
=
𝜕 2 𝐵𝑥 𝜕 𝜕𝐸𝑦 𝜕 2 𝐵𝑥
e _
𝜕𝑡 𝜕𝑧 𝜕𝑡 2 𝜕𝑧 𝜕𝑡
=
𝜕𝑡 2
d 1 𝜕 𝜕𝐵𝑥
− μ𝜍𝐸𝑦 =
𝜕 2 𝐵𝑥
μ𝜀 𝜕𝑧 𝜕𝑧 𝜕𝑡 2
1 𝜕 2 𝐵𝑥 𝜕𝐵𝑥 𝜕 2 𝐵𝑥
𝑣= = μ𝜍 + μ𝜀
𝜇𝜀 𝜕𝑧 2 𝜕𝑡 𝜕𝑡 2
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
𝜕 2 𝐸𝑦 𝜕 1 𝜕2 𝐸𝑦
Gelombang EM menjalar
= μ𝜍 + 2 2
𝜕𝑧 2 𝐵 𝜕𝑡 𝑣 𝜕𝑡 𝐵𝑥 pada sumbu z : ambil
𝑥
kasus z positif
i ta
𝑘 = 𝑘𝑧 𝑒𝑧
s
Bentukmstandar fungsi gelombang
s a
_ 𝐸𝑦 = 𝐸0𝑦 𝑒 𝑖 𝑘𝑧 𝑧−𝜔𝑡
de
Bagaimana bentuk
bilangan gelombangnya ?
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
𝜕 2 𝐸𝑦 𝜕 1 𝜕2 𝐸𝑦
= μ𝜍 + 2 2 𝐸𝑦 = 𝐸0𝑦 𝑒 𝑖 𝑘𝑧 𝑧−𝜔𝑡
𝜕𝑧 2 𝐵 𝜕𝑡 𝑣 𝜕𝑡 𝐵𝑥
𝑥
𝜕 2 𝐸𝑦
𝜕𝑧 2
= −𝑘𝑧2 𝐸𝑦
i ta
m
as
2
−𝑘 𝐸 = − μ𝜍 𝑖𝜔𝐸 − μ𝜀 𝜔 2 𝐸𝑦
𝑧 𝑦 𝑦
𝜕𝐸𝑦 𝜕 2 𝐸𝑦
= −𝑖𝜔𝐸𝑦
_=s−𝜔 2𝐸
𝑦
𝜕𝑡
e
𝜕𝑡 2
d
𝑘𝑧2 = μ𝜀𝜔2 + 𝑖 μ𝜍𝜔
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
4𝑘 4 −4μ𝜀𝜔2 𝑘 2 − μ𝜍𝜔 2 = 0
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
𝜍 2
4μ𝜀𝜔2 ± 4μ𝜀𝜔2 1 + 𝜔𝜀
𝑘2 =
8
1
2
𝑘2
1
= μ𝜀𝜔2 1 ± 1 +
𝜍 2
i ta
𝑘 = ±𝜔
μ𝜀
1± 1+
𝜍 2
2 𝜔𝜀
s m 2 𝜔𝜀
s a
d e_ Ada 4 kemungkinan harga
1
2
μ𝜀 𝜍 2
𝑘=𝜔 1+ 1+
2 𝜔𝜀
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
𝑘 2 − 𝛽 2 = μ𝜀𝜔2 𝛽 2 = 𝑘 2 − μ𝜀𝜔2
μ𝜀 𝜍 2
𝛽2 = 𝜔2 1+ 1+ − μ𝜀𝜔2
2 𝜔𝜀
i ta
m
s as
𝛽2 = 𝜔2
μ𝜀
1+
𝜍 2
−1
e _ 2 𝜔𝜀
d 1
2
μ𝜀 𝜍 2
𝛽=𝜔 1+ −1
2 𝜔𝜀
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
𝐸𝑦 = 𝐸0𝑦 𝑒 𝑖 𝑘𝑧 𝑧−𝜔𝑡
𝑘𝑧 = 𝑘 + 𝑖𝛽
i ta
s m
s a
𝐸𝑦 = 𝐸0𝑦 𝑒 −𝛽𝑧 𝑒 𝑖 𝑘𝑧−𝜔𝑡
e _
d
𝐸0𝑦 𝑒 −𝛽𝑧
Amplitudo medan listrik
mengalami peluruhan
1 1
𝑧= 𝐸0𝑦 𝑒 −1 = 𝐸0𝑦 Nilai z yang menyebabkan amplitudo
𝛽 𝑒
1
tinggal 𝐸0𝑦 : disebut skin depth
𝑒
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
1 𝑘∙𝐸 =0
2 𝑘∙𝐵 =0 i ta
sm
s a
3 𝑘 × 𝐸 = 𝜔𝐵
e _
d
𝑘
4 𝑘×𝐵 =− 𝐸
𝑣
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
3 𝑘 × 𝐸 = 𝜔𝐵
𝑘 = 𝑘 + 𝑖𝛽 𝑒𝑧
i t a
s m
𝑘 + 𝑖𝛽 𝑒 × 𝑒 𝐸 𝑒
𝑧 𝑦 0𝑦
−𝛽𝑧 𝑒 𝑖 𝑘𝑧−𝜔𝑡 = 𝜔𝐵
s a
_
de
𝑘+𝑖𝛽
𝐵 = 𝑒𝑧 × 𝑒𝑦 𝐸0𝑦 𝑒 −𝛽𝑧 𝑒 𝑖 𝑘𝑧−𝜔𝑡
𝜔
𝑘 + 𝑖𝛽
𝐵0𝑥 = 𝐸0𝑦 𝐵 = −𝑒𝑥 𝐵0𝑥 𝑒 −𝛽𝑧 𝑒 𝑖 𝑘𝑧−𝜔𝑡
𝜔
𝜍
#9 Konduktor baik 𝜔𝜀
≥1
1
2
μ𝜀 𝜍 2
μ𝜀 𝜍 𝜍 μ𝜀
𝑘=𝜔 1+ 1+ 𝑘≅𝜔 ≅
2 𝜔𝜀 2 𝜔𝜀 𝜀 2
1
2
i ta
𝛽=𝜔
μ𝜀
1+
𝜍 2
−1
sm 𝛽≅𝜔
μ𝜀 𝜍
2 𝜔𝜀
≅
𝜍 μ𝜀
𝜀 2
2 𝜔𝜀
s a
e _
d 𝑘=𝛽≅
𝜍 μ𝜀
𝜀 2
𝜍 μ𝜀
𝑘𝑧 = 𝑘 + 𝑖𝛽 𝑘𝑧 = 1+𝑖
𝜀 2
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
𝜍
#10 Beda fase amplitudo 𝜔𝜀
≥1
𝜍 μ𝜀 𝜍 μ𝜀 𝑖𝜑 𝜋
𝑘𝑧 = 1+𝑖 𝑘𝑧 = 𝑒 tan 𝜑 = 1 𝜑=
𝜀 2 𝜀 2 4
i ta
s m
s a
e _
𝐵0𝑥 =
𝑘 + 𝑖𝛽
𝜔
𝐸0𝑦 d 𝐵0𝑥 =
1 𝜍 μ𝜀 𝑖𝜑
𝜔𝜀 2
𝑒 𝐸0𝑦
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI
:: Gelombang EM
ita
Terima kasih.
m
a s
_ s
de
Pendidikan Fisika
FPMIPA UPI