Anda di halaman 1dari 46

PERCOBAAN 2

TRANSFORMATOR HUBUNGAN SEGITIGA-SEGITIGA (ΔΔ)

1. Tujuan Percobaan
- Untuk mengetahui dan memahami karakteristik transformator tiga fasa
hubungan segitiga-segitiga (ΔΔ).
- Untuk mengetahui nilai perbandingan transformasi a transformator tiga fasa
hubungan segitiga-segitiga (ΔΔ).

2. Dasar Teori
Sebuah transformator yang sederhana pada dasarnya terdiri dari 2 lilitan
atau kumparan kawat yang berisolasi yaitu kumparan primer dan kumparan
sekunder. Kumparan kawat berisolasi yang dililitkan pada sebuah besi yang
dinamakan inti besi (core).ketika kumparan primer dialiri arus listrik bolak
balik, maka akan menimbulkan medan magnet atau fluksi magnetic di sekitar
kumparan itu.kekuatan medan magnet tersebut dipengaruhi oleh besarnya arus
listrik yang mengalir, semakin besar arus listrik maka semakin besar pula
medan magnetnya. Dan tranformator 3 fasa pada dasarnya merupakan 3 buah
transformator 1 fasa yang di rangkai menjadi sebuah transformator yang
mempunyai 2 belitan,yaitu hubungan segitiga dan bintang (delta dan
wye).sedangkan pada belitan sekundernya dapat dihubungkan secara segitiga,
bintang dan zig-zag (Delta, Wye dan Zig-Zag)
Transformator hubungan segitiga-segitiga, yaitu transformator 3 fasa dengan
belitan pada sisi primer dan sekunder terhubung secara segitiga. Diperlihatakan
pada gambar dibawah.
Transformator hubungan segitiga-segitiga (ΔΔ) pada gambar diatas
memperlihatkan bahwa tegangan pada sisi sekunder mengalami pergeseran
fasa 0° terhadap tegangan pada sisi primer. Tidak ada titik netral pada kedua
sisi primer maupun sekunder, sehingga jenis transformator ini digunakan untuk
transmisi. Hubungan delta dapat meminimalkan pembebanan yang tidak
seimbang.
Keuntungan transformator hubungan segitiga-segitiga ini adalah tidak
menimbulkan masalah serius pada saat melayani beban tidak seimbang. Tidak
ada masalah gangguan pada harmonisa ke 3 pada tegangan. Tidak ada
perbedaan fasa antara sisi primer dan sekunder. Bila menggunakan bank
transformator yang terdiri dari 3 buah belitan terpisah yang dihubungkan secara
delta, maka apabila salah satu belitan bermasalah, transformator masih dapat
dioperasikan dengan dua belitan (open delta) dengan penurunan kapasitas
menjadi sebesar 58%. Sedangkan kelemahan tranformator hubungan segitiga-
segitiga ini adalah insulation tegangan yang digunakan pada sisi primer dan
sekunder harus lebih dari tegangan line. Dan tidak tersedia titik netral pada
kedua sisi transformator.

3. Alat dan Bahan


1. Transformator 3 fasa DL 10100a (1 buah)
2. Modul suplai Dl 100166a (1 buah)
3. Multimeter (3 buah)
4. Amperemeter (AC) DL 2109T12
5. Beban DL 1004Ra
6. Kabel penghubung secukupnya
4. Gambar Rangkaian

5. Langkah Kerja
1. Buatlah rangkaian seperti pada gambar di atas
2. Hubungkan rangkaian dengan sumber tegangan dan nyalakan power supply
DL 10016a
3. Aturlah selector sehingga tegangan sumber sesuai dengan petunjuk gambar
rangkaian di atas
4. Amati dan catat hasil pengukuran tegangan dan arus bolak balik pada sisi
primier maupun sisi sekunder pada table data percobaan sisi primer dan sisi
sekunder
5. Setelah selesai mengambil data percobaan,atur kembali selector power
supply ke posisi 0
6. Rapikan kembali alat ukur dan kabel penghubung yang di gunakan.
6. Data Hasil Percobaan
Tabel 1. Hasil percobaan transformator 3 fasa hubungan segitiga-segitiga (ΔΔ)
di sisi primer.
Vsumber = 220 volt
Tegangan Antara
Arus Line Arus Fasa Cos
Fasa
Beban Φ
(volt) (ampere) (ampere)
VAB VBC VAC IA IB IC I1p I2p I3p
0 219 225 216 0,06 0,13 0,01 0,04 0,07 0,5 1
R1.1,R2.1,R3.1 220 224 217 0,1 0,15 0,12 0,05 0,08 0,07 1
R1.2,R2.2,R3.2 220 225 218 0,14 0,16 0,15 0,08 0,09 0,09 1
R1.3,R2.3,R3.3 219 224 217 0,17 0,17 0,18 0,10 0,09 0,10 1
R1.4,R2.4,R3.4 219 224 217 0,2 0,17 0,22 0,13 0,10 0,13 1
R1.5,R2.5,R3.5 219 223 217 0,25 0,18 0,26 0,15 0,10 0,15 1
R1.6,R2.6,R3.6 218 224 217 0,29 0,19 0,29 0,17 0,1 0,17 1
R1.7,R2.7,R3.7 217 223 216 0,32 0,2 0,33 0,19 0,11 0,19 1
R1.1,R2.3,R3.5 218 224 217 0,01 0,18 0,18 0.09 0,1 0,1 1
R1.2,R2.4,R3.6 218 223 216 0.15 0,19 0,23 1,50 0,1 0,13 1 

Tabel 2. Hasil percobaan transformator 3 fasa hubungan segitiga-segitiga


(ΔΔ) di sisi sekunder.
Tegangan Antara
Arus Line Arus fasa
Fasa Cos Φ
(volt) (ampere) (ampere)
Vab Vbc Vac Ia Ib Ic I1s I2s I3s
227 223 223 0 0 0 0 0 0 0
222 232 224 0,03 0,03 0,07 0,02 0,04 0,02 1
226 231 223 0,07 0,07 0,1 0,04 0,05 0,04 1
225 230 223 0,11 0,11 0,12 0,06 0,06 0,06 1
224 227 221 0,16 0,15 0,13 0,09 0,07 0,09 1
223 228 220 0,19 0,29 0,14 0,10 0,08 0,10 1
221 226 215 0,22 0,23 0,15 0,13 0,08 0,13 1
220 225 217 0,26 0,26 0,16 0,15 0,09 0,15 1
225 228 225 0,5 0,12 0,13 0,02 0,06 0,07 1
224 227 222 0,4 0,16 0,14 0,10 0,08 0,17 1

7. Analisa Perhitungan
Tabel 1
1. Beban 0
IA
 I1p =
√3
0,06
=
√3
= 0,03 Ampere

IB
 I2p =
√3
0,13
=
√3
= 0,07 Ampere

IC
 I3p =
√3
0,01
=
√3
= 0,05 Ampere

 Pin a = √ 3 x VAB x IA
= √ 3 x 219 x 0,06
= 22.75 VA

 Pin b = √ 3 x VBC x IB
= √ 3 x 225 x 0,13
= 50.66 VA

 Pin c = √ 3 x VAC x IC
= √ 3 x 216 x 0,01
= 3.74 VA

Pin a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVABXIA

22.75 VA
=
√ 3 x 219 x 0,06
=1

Pin b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVBCXIB

50.66 VA
=
√ 3 x 225 x 0,13

=1

Pin c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVACXIC

3,74 VA
=
√ 3 x 216 x 0,01

=1

2. Beban R1.1,R2.1,R3.1
IA
 I1p =
√3
0,1
=
√3
= 0,05 Ampere

IB
 I2p =
√3
0,15
=
√3
= 0,08 Ampere

IC
 I3p =
√3
0,13
=
√3
= 0,07 Ampere

 Pin a = √ 3 x VAB x IA
= √ 3 x 220 x 0,1
=38.1 VA
 Pin b = √ 3 x VBC x IB
= √ 3 x 224 x 0,15
= 58.19 VA

 Pin c = √ 3 x VACx IC
= √ 3 x 217 x 0,12
= 45.1 VA

P∈a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVABXIA

38.1 VA
=
√ 3 x 224 x 0,1

=1

Pin b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVBCXIB

10,10 VA
=
√ 3 x 227 x 0,15

=1

Pin c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVACXIC

9,36 VA
=
√ 3 x 225 x 0,13

=1

3. Beban R1.2,R2.2,R3.2

IA
 I1p =
√3
0,14
=
√3
= 0,08 Ampere
IB
 I2p =
√3
0,16
=
√3
= 0,09 Ampere

IC
 I3p =
√3
0,15
=
√3
= 0,08 Ampere

 Pin a = √ 3 x VAB x IA
= √ 3 x 220 x 0,14
= 53.34 VA

 Pin b = √ 3 x VBC x IB
= √ 3 x 225 x 0,16
= 62.34 VA

 Pin c = √ 3 x VAC x IC
= √ 3 x 218 x 0,15
= 56.63 VA

Pin a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVABXIA

53.34 VA
=
√ 3 x 220 x 0,14

=1

Pin b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVBCXIB

62.34 VA
=
√ 3 x 225 x 0,16

=1
Pin c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVACXIC

56.63 VA
=
√ 3 x 218 x 0,15

=1

4. Beban R1.3,R2.3,R3.3
IA
 I1p =
√3
0,17
=
√3
= 0,9 Ampere

IB
 I2p =
√3
0,17
=
√3
= 0,09 Ampere

IC
 I3p =
√3
0,18
=
√3
= 0,10 Ampere

 Pin a = √ 3 x VAB x IA
= √ 3 x 219 x 0,18
= 68.27 VA

 Pin b = √ 3 x VBC x IB
= √ 3 x 224 x 0,17
= 65.95 VA

 Pin c = √ 3 x VAC x IC
= √ 3 x 217 x 0,18
= 67.56 VA
Pin a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVABXIA

68.37 VA
=
√ 3 x 219 x 0,18

=1

Pin b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVBCXIB

65.95VA
=
√ 3 x 224 x 0,17

=1

Pin c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVACXIC

67.56 VA
=
√ 3 x 217 x 0,18

=1

5. Beban R1.4,R2.4,R3.4
IA
 I1p =
√3
0,2
=
√3
= 0,11 Ampere

IB
 I2p =
√3
0,17
=
√3
= 0,09 Ampere

IC
 I3p =
√3
0,22
=
√3
= 0,12 Ampere
 Pin a = √ 3 x VAB x IA
= √ 3 x 219 x 0,25
= 94.82 VA

 Pin b = √ 3 x VBC x IB
= √ 3 x 224 x 0,17
= 65.95 VA

 Pin c = √ 3 x VAC x IC
= √ 3 x 217 x 0,22
= 82.68 VA

Pin a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVABXIA

94.82 VA
=
√ 3 x 219 x 0,23

=1

Pin b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVBCXIB

65.95VA
=
√ 3 x 224 x 0,18

=1

Pinc
 Cos ɸ C =
√ 3 xVACXIC

82.68 VA
=
√ 3 x 217 x 0,23

=1

6. Beban R1.5,R2.5,R3.5
IA
 I1p =
√3
0,25
=
√3
= 0,14 Ampere

IB
 I2p =
√3
0,18
=
√3
= 0,10 Ampere

IC
 I3p =
√3
0,26
=
√3
= 0,15 Ampere

 Pin a = √ 3 x VAB x IA
= √ 3 x 219 x 0,25
= 94.82 VA

 Pin b = √ 3 x VBC x IB
= √ 3 x 223 x 0,18
= 69.52 VA

 Pin c = √ 3 x VAC x IC
= √ 3 x 217 x 0,26
= 97.72 VA

Pin a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVABXIA

94.82 VA
=
√ 3 x 219 x 0,15

=1

Pin b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVBCXIB
69.52 VA
=
√ 3 x 218 x 0,18

=1

Pin c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVACXIC

97.72VA
=
√ 3 x 226 x 0,26

=1

7. Beban R1.6,R2.6,R3.6

IA
 I1p =
√3
0,29
=
√3
= 0,16 Ampere

IB
 I2p =
√3
0,19
=
√3
= 0,1 Ampere

IC
 I3p =
√3
0,29
=
√3
= 0,16 Ampere

 Pin a = √ 3 x VAB x IA
= √ 3 x 218 x 0.29
= 109.5 VA

 Pin b = √ 3 x VBC x IB
= √ 3 x 224 x 0,19
= 73.71VA
 Pin c = √ 3 x VAC x IC
= √ 3 x 217 x 0,29
= 108.99 VA

Pin a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVABXIA

109.5 VA
=
√ 3 x 218 x 0,3

=1

Pin b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVBCXIB

73.73 VA
=
√ 3 x 224 x 0,19

=1

Pin c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVACXIC

108.99 VA
=
√ 3 x 217 x 0,3

=1

8. Beban R1.7,R2.7,R3.7

IA
 I1p =
√3
0,32
=
√3
= 0,18 Ampere

IB
 I2p =
√3
0,2
=
√3
= 0,11 Ampere

IC
 I3p =
√3
0,33
=
√3
= 0,19 Ampere

 Pin a = √ 3 x VAB x IA
= √ 3 x 217 x 0,32
= 120.27 VA

 Pin b = √ 3 x VBC x IB
= √ 3 x 223 x 0,2
= 77.24 VA

 Pin c = √ 3 x VAC x IC
= √ 3 x 216 x 0,33
= 123.46 VA

Pin a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVABXIA

120.27 VA
=
√ 3 x 217 x 0,32

=1

Pin b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVBCXIB

77.24 VA
=
√ 3 x 223 x 0,2

=1

Pin c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVACXIC
123.46 VA
=
√ 3 x 216 x 0,33

=1

9. Beban R1.1,R2.3,R3.5

IA
 I1p =
√3
0,01
=
√3
= 0,005 Ampere

IB
 I2p =
√3
0,18
=
√3
= 0,1 Ampere

IC
 I3p =
√3
0,18
=
√3
= 0,1 Ampere

 Pin a = √ 3 x VAB x IA
= √ 3 x 218 x 0,01
= 3.77 VA

 Pin b = √ 3 x VBC x IB
= √ 3 x 224 x 0,18
= 69.83 VA

 Pin c = √ 3 x VAC x IC
= √ 3 x 217 x 0,18
= 67.65 VA

Pin a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVA BXIA
3.77 VA
=
√ 3 x 218 x 0,16

=1

Pin b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVBCXIB

69.83VA
=
√ 3 x 224 x 0,18

=1

Pin c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVACXIC

67.65 VA
=
√ 3 x 217 x 0,19

=1

10. Beban R1.2,R2.4,R3.6

IA
 I1p =
√3
0.15
=
√3
= 0.08 Ampere

IB
 I2p =
√3
0,19
=
√3
= 0,1 Ampere

IC
 I3p =
√3
0,23
=
√3
= 0,13 Ampere

 Pin a = √ 3 x VAB x IA
= √ 3 x 218 x 0,15
= 56.63 VA

 Pin b = √ 3 x VBC x IB
= √ 3 x 223 x 0,19
= 73.38 VA

 Pin c = √ 3 x VAC x IC
= √ 3 x 216 x 0,23
= 80.04 VA

Pin a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVABXIA

56.63 VA
=
√ 3 x 218 x 0,16

=1

Pin b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVBCXIB

73.38 VA
=
√ 3 x 223 x 0,19

=1

Pin c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVACXIC

80.04 VA
=
√ 3 x 216 x 0,23

=1

Tabel 2
1. Beban 0
Ia
 I1s =
√3
0
=
√3
= 0 Ampere

Ib
 I2s =
√3
0
=
√3
= 0 Ampere

Ic
 I3s =
√3
0
=
√3
= 0 Ampere

 Pout a = √ 3 x Vab x Ia
= √ 3 x 227 x 0
= 0 VA

 Pout b = √ 3 x Vbc x Ib
= √ 3 x 223 x 0
= 0 VA

 Pout c = √ 3 x Vac x Ic
= √ 3 x 224 x 0
= 0 VA

Pout a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVabXIa

0
=
√ 3 x 227 x 0
=∞

Pout b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVbcXIb
0
=
√ 3 x 223 x 0
= ∞

Pout c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVacXIc

0
=
√ 3 x 224 x 0
= ∞

2. Beban R1.1,R2.1,R3.1
Ia
 I1s =
√3
0,03
=
√3
= 0,01 Ampere

Ib
 I2s =
√3
0,03
=
√3
= 0,01 Ampere

Ic
 I3s =
√3
0,07
=
√3
= 0,04 Ampere

 Pout a = √ 3 x Vab x Ia
= √ 3 x 222 x 0,03
= 11.53 VA

 Pout b = √ 3 x Vbc x Ib
= √ 3 x 232 x 0,03
= 12.05 VA

 Pout c = √ 3 x Vac x Ic
= √ 3 x 224 x 0,07
= 27.15 VA

Pout a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVabXIa

11.53 VA
=
√ 3 x 222 x 0,02
=1

Pout b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVbc XIb

12.02 VA
=
√ 3 x 232 x 0,07
=1

Pout c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVacXIc

27.15VA
=
√ 3 x 224 x 0,04
=1

3. Beban R1.2,R2.2,R3.2
Ia
 I1s =
√3
0,07
=
√3
= 0,04 Ampere

Ib
 I2s =
√3
0,07
=
√3
= 0,04 Ampere

Ic
 I3s =
√3
0,1
=
√3
= 0,05 Ampere

 Pout a = √ 3 x Vab x Ia
= √ 3 x 226 x 0,07
= 27.4 VA

 Pout b = √ 3 x Vbc x Ib
= √ 3 x 231 x 0,07
= 28 VA

 Pout c = √ 3 x Vac x I c
= √ 3 x 223 x 0,1
= 38.62 VA

Pout a
 Cos ɸ A =
√ 3 x Vab x Ia
27.4 VA
=
√ 3 x 226 x 0,07
=1

Pout b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVbcXIb

28 VA
=
√ 3 x 231 x 0,07
=1
Po ut c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVacXIc

38.62 VA
=
√ 3 x 223 x 0,1
=1

4. Beban R1.3,R2.3,R3.3
Ia
 I1s =
√3
0,11
=
√3
= 0,06 Ampere

Ib
 I2s =
√3
0,11
=
√3
= 0,06 Ampere

Ic
 I3s =
√3
0,12
=
√3
= 0,06 Ampere

 Pout a = √ 3 x Vab x Ia
= √ 3 x 225 x 0,11
= 42.86 VA

 Pout b = √ 3 x Vbc x Ib
= √ 3 x 230 x 0,11
= 43.82 VA

 Pout c = √ 3 x Vac x Ic
= √ 3 x 223 x 0,12
= 46.34 VA

Pout a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVab xIa
42.86 VA
=
√ 3 x 225 x 0,11
=1

Pout b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVbcXIb

43.82 VA
=
√ 3 x 230 x 0,11
=1

Pout c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVacXIc

46.34 VA
=
√ 3 x 223 x 0,12
=1

5. Beban R1.4,R2.4,R3.4
Ia
 Van I1s =
√3
0,16
=
√3
= 0,09 Ampere

Ib
 I2s =
√3
0,15
=
√3
= 0,08 Ampere

Ic
 I3s =
√3
0,13
=
√3
= 0,07 Ampere

 Pout a = √ 3 x Vab x Ia
= √ 3 x 224 x 0,16
= 62.07 VA

 Pout b = √ 3 x Vbc x Ib
= √ 3 x 227 x 0,15
= 58.97VA

 Pout c = √ 3 x Vac x Ic
= √ 3 x 221 x 0,13
= 49.76 VA

Pout a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVabXIa

62.07VA
=
√ 3 x 224 x 0,16
=1

Pout b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVbcXIb

58.97 VA
=
√ 3 x 227 x 0,15
=1

Pout c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVacXIc

49.76 VA
=
√ 3 x 221 x 0,16
=1

6.Beban R1.5,R2.5,R3.5
Ia
 Van I1s =
√3
0,19
=
√3
= 0,10 Ampere

Ib
 I2s =
√3
0,29
=
√3
= 0,15 Ampere

Ic
 I3s =
√3
0,14
=
√3
= 0,08 Ampere

 Pout a = √ 3 x Vab x Ia
= √ 3 x 223 x 0,19
= 73.38VA

 Pout b = √ 3 x Vbc x Ib
= √ 3 x 228 x 0,29
= 114.52 VA

 Pout c = √ 3 x Vac x Ic
= √ 3 x 220 x 0,14
= 53.34VA

Pout a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVabXIa

73.38 VA
=
√ 3 x 223 x 0,19
=1

Pout b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVbcXIb
114.52
=
√ 3 x 228 x 0,29
=1

Pout c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVacXIc

53.34
=
√ 3 x 220 x 0,14
=1

7. Beban R1.6,R2.6,R3.6

Ia
 Van I1s =
√3
0,22
=
√3
= 0,12 Ampere

Ib
 I2s =
√3
0,23
=
√3
= 0,08 Ampere

Ic
 I3s =
√3
0,15
=
√3
= 0,08 Ampere

 Pout a = √ 3 x Vab x Ia
= √ 3 x 221 x 0,22
= 84.21VA

 Pout b = √ 3 x Vbc x Ib
= √ 3 x 226 x 0,23
= 90.03 VA

 Pout c = √ 3 x Vac x Ic
= √ 3 x 215 x 0,15
= 55.85 VA

Pout a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVabXIa

84.21 VA
=
√ 3 x 221 x 0,22
=1

Pout b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVbcXIb

90.03VA
=
√ 3 x 226 x 0,23
=1

Pout c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVacXIc

55.85 VA
=
√ 3 x 215 x 0,15
=1

8. Beban R1.7,R2.7,R3.7

Ia
 Van I1s =
√3
0,26
=
√3
= 0,15 Ampere
Ib
 I2s =
√3
0,26
=
√3
= 0,15 Ampere

Ic
 I3s =
√3
0,16
=
√3
= 0,09 Ampere

 Pout a = √ 3 x Vab x Ia
= √ 3 x 220 x 0,26
= 99.07 VA

 Pout b = √ 3 x Vbc x Ib
= √ 3 x 225 x 0,26
=101.32VA

 Pout c = √ 3 x Vac x Ic
= √ 3 x 217 x 0,16
= 60.13 VA

Pout a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVabXIa

99.07 VA
=
√ 3 x 220 x 0,26
=1

Pout b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVbcXIb

10,1.32VA
=
√ 3 x 225 x 0,26
=1
Pout c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVacXIc

60.13
=
√ 3 x 217 x 0,16
=1

9. Beban R1.1,R2.3,R3.5

Ia
 Van I1s =
√3
0,5
=
√3
= 0,2 Ampere

Ib
 I2s =
√3
0,12
=
√3
= 0,06 Ampere

Ic
 I3s =
√3
0,13
=
√3
= 0,07 Ampere

 Pout a = √ 3 x Vab x Ia
= √ 3 x 225 x 0,5
= 194.8VA

 Pout b = √ 3 x Vbc x Ib
= √ 3 x 228 x 0,12
= 47.38 VA

 Pout c = √ 3 x Vac x Ic
= √ 3 x 225 x 0,13
= 50.66 VA
Pout a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVabXIa

194.8 VA
=
√ 3 x 225 x 0,5
=1

Pout b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVbcXIb

47.38 VA
=
√ 3 x 228 x 0,12
=1

Pout c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVacXIc

50.66 VA
=
√ 3 x 225 x 0,13
=1

10. Beban R1.2,R2.4,R3.6

Ia
 Van I1s =
√3
0,4
=
√3
= 0,23 Ampere

Ib
 I2s =
√3
0,16
=
√3
= 0,09 Ampere
Ic
 I3s =
√3
0,14
=
√3
= 0,18 Ampere

 Pout a = √ 3 x Vab x Ia
= √ 3 x 224 x 0,4
= 155.19VA

 Pout b = √ 3 x Vbc x Ib
= √ 3 x 227 x 0,16
= 62.9 VA

 Pout c = √ 3 x Vac x Ic
= √ 3 x 223 x 0,14
= 53.83 VA

Pout a
 Cos ɸ A =
√ 3 xVabXIa

115.19 VA
=
√ 3 x 224 x 0,4
=1

Pout b
 Cos ɸ B =
√ 3 xVbcXIb

62.9VA
=
√ 3 x 227 x 0,16
=1

Pout c
 Cos ɸ C =
√ 3 xVacXIc

53.83 VA
=
√ 3 x 222 x 0,14
=1
a. Perbandingan belitan transformator untuk hubungan bintang-bintang
(YY)

1. Beban 0
VAB
 a=
Vab

219
=
227

= 0,96

VBC
 b=
Vbc

225
=
223

=1

VAC
 c=
Vac

216
=
223

= 0,96

2. Beban R1.1,R2.1,R3.1
VAB
 a=
Vab

220
=
227

= 0,96

VBC
 b=
Vbc
224
=
232

= 0,96

VAC
 c=
Vac

217
=
224

= 0,96

3. Beban R1.2,R2.2,R3.2
VAB
 a=
Vab

220
=
226

= 0,97

VBC
 b=
Vbc

225
=
231

= 0,97

VAC
 c=
Vac

218
=
223

= 0,97

4. Beban R1.3,R2.3,R3.3
VAB
 a=
Vab
219
=
225

= 0,97

VBC
 b=
Vbc

224
=
230

= 0,97

VAC
 c=
Vac

217
=
223

= 0,97

5. Beban R1.4,R2.4,R3.4
VAB
 a=
Vab

219
=
224

= 0,97

VBC
 b=
Vbc

224
=
227

= 0,98

V AC
 c=
Vac
217
=
221

= 0,98

6. Beban R1.5,R2.5,R3.5

VAB
 a=
Vab

219
=
223

= 0,98

VBC
 b=
Vbc

223
=
228

= 0,97

VAC
 c=
Vac

217
=
220

= 0,98

7. Beban R1.6,R2.6,R3.6
VAB
 a=
Vab

218
=
221

= 0,98
VBC
 b=
Vbc

224
=
226

= 0,99

VAC
 c=
Vac

217
=
226

= 0,96

8. Beban R1.7,R2.7,R3.7

VAB
 a=
Vab

217
=
220

= 0,98

V BC
 b=
Vbc

223
=
225

= 0,99

VAC
 c=
Vac

216
=
217

= 0.99
9. Beban R1.1,R2.3,R3.5

VAB
 a=
Vab
218
=
225

= 0,96

VBC
 b=
Vbc

224
=
228

= 0.98

VAC
 c=
Vac

217
=
225

= 0,96

10. Beban R1.2,R2.4,R3.6

VAB
 a=
Vab

218
=
224

= 0,97

VBC
 b=
Vbc

223
=
227

= 0,98
VAC
 c=
Vac

216
=
222

= 0,97

b. Efisiensi
1. Beban 0
Po ut
 ɳa= x 100 %
Pin

0
= x 100 %
22.75

=0 %

Pout
 ɳb= x 100 %
Pin

0
= x 100 %
50.60

=0%

POUT
 ɳc= x 100 %
Pin

0
= x 100 %
3.74

=0%

2. Beban R1.1,R2.1,R3.1
Pout
 ɳa= x 100 %
Pin

11.53
= x 100 %
38.1
= 30.26%

pout
 ɳb= x 100 %
Pin

12.05
= x 100 %
58.19

= 20.7 %

Pout
 ɳc= x 100 %
Pin

27.15
= x 100 %
45.1

= 60.19 %

3. Beban R1.2,R2.2,R3.2
Pout
 ɳa= x 100 %
Pin

27.4
= x 100 %
53.34

= 51.36 %

Pout
 ɳb= x 100 %
Pin

28
= x 100 %
62.34

= 44.91 %

Pout
 ɳc= x 100 %
Pin

38.62
= x 100 %
56.63

= 68.19 %
4. Beban R1.3,R2.3,R3.3
Pout
 ɳa= x 100 %
Pin

42.86
= x 100 %
68.27

= 62.78 %

Pout
 ɳb= x 100 %
Pin

43.82
= x 100 %
65.95

= 66.44 %

Pout
 ɳc= x 100 %
Pin

46.34
= x 100 %
67.56

= 68.59%

5. Beban R1.4,R2.4,R3.4
Pout
 ɳa= x 100 %
Pin

62.07
= x 100 %
94.82

= 65.46 %

Pout
 ɳb= x 100 %
Pin

58.97
= x 100 %
65.95

= 89.41 %
Pout
 ɳc= x 100 %
Pin

49.76
= x 100 %
82.68

= 60.18 %

6. Beban R1.5,R2.5,R3.5

Pout
 ɳa= x 100 %
Pin

73.38
= x 100 %
94.82

= 77.38 %

Pout
 ɳb= x 100 %
Pin

114.52
= x 100 %
69.52

= 164.72 %

Pout
 ɳc= x 100 %
Pi n

53.34
= x 100 %
97.72

= 54.58 %

7. Beban R1.6,R2.6,R3.6
Pout
 ɳa= x 100 %
Pin

84.21
= x 100 %
109.5
= 76.9 %

Pout
 ɳb= x 100 %
Pin

90.03
= x 100 %
73.71

= 122.14 %

Pout
 ɳc= x 100 %
Pin

55.85
= x 100 %
108.99

= 51.28 %

8. Beban R1.7,R2.7,R3.7

Pout
 ɳa= x 100 %
Pin

99.07
= x 100 %
120.27

= 82.37 %

Pout
 ɳb= x 100 %
Pin

101.32
= x 100 %
7 7.24

= 131.17 %

Pout
 ɳc= x 100 %
Pin

60.13
= x 100 %
123.64
= 48.63 %

9. Beban R1.1,R2.3,R3.5

Pout
 ɳa= x 100 %
Pin

194.8
= x 100 %
3.77

= 5.167 %

Pout
 ɳb= x 100 %
Pin

47.38
= x 100 %
69.83

= 68.49 %

Pout
 ɳc= x 100 %
Pin

50.66
= x 100 %
67.65

= 74.88 %

10. Beban R1.2,R2.4,R3.6

Pout
 ɳa= x 100 %
Pin

155.19
= x 100 %
56.63

= 274.04 %

Pout
 ɳb= x 100 %
Pin
62.9
= x 100 %
73.38

= 85.71 %

Pout
 ɳc= x 100 %
Pin

53.83
= x 100 %
80.04

= 67.25 %

8.Analisa Data
 Tabel 1
Pada hasil percobaan transformator 3 fasa hubung segitiga-segitiga
di sisi primer diketahui bahwa pada saat beban berada pada posisi 0 maka
diperoleh tegangan antara fasa yang terukur adalah VAB=219, VBC=225,
VAC=216 dan arus line yang diperoleh dari hasil pengukuran adalah
IA=0.06,IB=0.13, IC=0.01.sedangkan dari hasil perhitungan di peroleh
arus fasaI1p=0.03, I2p=0,07, I3P=0,05. Dan ketika beban yang di beri
dinaikam maka di dapatkan tegangan antara fasa mengalami perubahan
tetapi tidak terlalu signifikan dengan arus line dan arus fasa yang selalu
mengalami kenaikan dengan pertambahan beban tersebut
 Tabel 2
Pada hasil percobaan transformator 3 fasa hubungan segitiga-
segitiga disisi sekender di ketahui bahwa pada saat beban berada pada
posisi 0 maka diperoleh tegangan antara fasa yang terukur adalah
Vab=227, Vbc=223,Vac=223 sedangkan arus line yang diperoleh dari
hasil pengukuran adalah Ia=0, Ib=0,Ic=0.Dan ketika beban yang diberi
dinaikan maka didapatkan tegangan antara fasa mengalami perubahan
tetapi tidak terlalu signifikan sedangkan arus line dan arus fasa yang selalu
mengalami kenaikan,dengan pertambahan beban

9. Kesimpulan
Dari data hasil percobaan dapat disimpulkan bahwa pada transformator
tiga fasa hubung segitiga-segitiga yang di hubungkan dengan ujung netral
kumparan lain yang keseluruhan akan terbentuk hubung delta atau segitiga
dimana umunya digunakan pada system yang menyalurkan arus besar pada
tegangan rendah. Dan rasio tegangan fasa pada primer sama untuk sisi
sekunder transformator sehingga pada sisi sekunder mengalami pergeseran
fasa 0 terhadap tegangan pada sisi primer.

Anda mungkin juga menyukai