Organik?
Gangguan mental/psikiatrik
akibat disfungsi otak oleh
sebab faktor patologi
organik dalam dan/atau
diluar otak
GMO-GMF
Organik
Penyakit fisik
Sosial + faktor
psikologik
Yang mendasarinya
gangguan fisik
Demonstratable??
Fungsional
Asalnya psikologik
Kumpulan simtom dan
tanda gejala
Positron Emission
Tomography (PET),
Single Proton Emission
Tomography (SPET),
Magnetic Resonance
Imaging (MRI)
atau sistemik
Beberapa perubahan nyata
Struktur defek
psikologik
Bentuk disederhanakan
Mental Organik
Sindroma Otak Organik
Acute organic brain syndrome = delirium =
Akut
Mental Organik
Sindroma Otak Organik
DIFFERENCIAL DIAGNOSIS
Akut
DEMENSIA terutama CLBD=cortical Lewy
DELIRIUM
Awitan akut
Hari- Minggu
Fluktuatif
Memburuk dimalam
hari
Halusinasi
Delusi dan ilusi
Fluktuatif
kewaspadaannya
DEMENSIA
Pelahan memburuk
Lamanya berbulan-
tahun
Mental Organik
Sindroma Otak Organik
Intoksikasi: Anticholinergics, psychotropic,
Akut
- kausa
anticonvulsants, antiarrhythmics (lignocaine),
Mental Organik
Sindroma Otak Organik
Tata kelola Akut
Ukuran Umum dan Suportif
Orientasi, cahaya dan tenang, cairan , Ureum,
Elektrolit,
Identifikasi dan terapi penyakit yang
mendasarinya
Farmakologik
DELIRIUM
GAMBARAN KLINIS
DELIRIUM
Gangguan kognitif
Sakit medik
Awitan akut
Disorientasi
Halusinasi
Delusi
Defisit Visuospasial
Apraxia
Defisit menemukan
kata
Defisit komprehensi
Somnolen (hepatic,
uremic, medikasi)
Agitasi (putus
alkohol)
SINONIM DELIRIUM
Foley catheter
Infeksi
Medikasi
anticholinergic
Polypharmacy
Narkotika
Benzodiazepin
KAUSA METABOLIK
Hypernatremia
Hypercalcemia
Hypo-, hyper-glycemia
Hyperosmolar state
Uremia (uremic encephalopathy)
Liver failure (hepatic encephalopathy)
KAUSA INFEKSI
MEDIKASI
EFEK MEDIKASI
ANTIKOLINERGIK
Yang biasa terjadi dari
Cogentin, Artane
TCAs
Mellaril, Thorazine
Paxil
Narcotics
Antihistamines
OTC cold medications
Sesekali
Furosemide
Digoxin
Theophylline
Ranitidine
Cimetidine
Isordil
Nifedipine
PEMERIKSAAN PADA
DELIRIUM
TATAKELOLA DELIRIUM
Cari kausa
Biasanya multifactorial
Adakah intoksikasi medikasi
Re-orientasi pasiennya
Tenang, lingkungan janan berisik
Kalau agitasi berikan Antipikotik
Benzodiazepin memperburuk delirium
1:1 observasi /fiksasi jika perlu
MENTAL ORGANIK
SINDROMA OTAK KRONIK- kausa
5% reversible
Alzheimer's, Vascular, LBD
Trauma kepala, alkoholisme, penyakit
Wilson
Keracunan Aluminium
Tumor
Gangguan endokrin Tiroid
GPI= glycosylphosphatidylinositol, Vitamin
deficiency
DEMENSIA
Alzheimers disease
Vascular dementia
AIDS dementia
Alcoholic dementia (Korsakoffs)
Frontotemporal dementia
ASPEK PSIKIATRI
DEMENSIA
Agitasi
Jalan-jalan kesasar
Mondar-mandir
Insomnia
Menimbun
Reaksi katastropik
Sindroma Capgras
Psikosis
Depresi
Anxietas
Agnosia
Aphasia
Apraxia
Defisit dalam
berpikir abstrak
MENTAL ORGANIK
MENTAL ORGANIK
depresif
Depresi
MENTAL ORGANIK
konsentrasi
Gangguan mood
Perceptual abnormalities
Gangguan fungsi intelek memori, bahasa dan
pikiran
Perubahan kepribadian
Gangguan fungsi motorik
Gambaran klinis sesuai area yang terkena di
otak
MENTAL ORGANIK
Asesmen kesadaran
menamai obyek
MENTAL ORGANIK
Asesmen pikiran
Bentuk, isi, adanya halusinasi
Asesmen mood
Keserasian antara mood dan emosi
Labilitas
mental
MENTAL ORGANIK
Asesmen Kognitif
Memori yang pertamakali terganggu
Immediate, short term, long term
Hati-hati konfabulasi
MENTAL ORGANIK
Mini-Mental State
Examination
Delirium
Perubahan kesadaran penurunan kewaspadaan lingkungan, tak bisa
fokus, mempertahankan perhatian atau mengalihkan atensi
Perubahan kognisi
Terjadi segera (jam sampai hari)
Demensia
Gagguan memori
Satu dari hal berikut :
Amnesia
Gangguan memori tanpa ada gangguan lainnya
Mungkin akibat trauma atau Napza
MENTAL ORGANIK
FRONTAL
Tanda Neurologik munculnyakembali refleks
MENTAL ORGANIK
MENTAL ORGANIK
PARIETAL
Jarang menyebabkan simtom psikiatrik
Gagguan Neuropsychological
Agnosia kesadaran tubuh sendiri
Apraxia ketidakmampuan menyalin
disain
Gangguan lapang visual (optic radiation)
MENTAL ORGANIK
OKSIPITAL
Gangguan visual kompleks
MENTAL ORGANIK
INVESTIGASI baseline
Darah rutin, kimia darah , elektrolit, ureum,
INVESTIGASI lajut
Kultur darah, tes HIV, logam berat, Cu,
pungsi Lumbar
Glucose, protein, cultures, VDRL
MENTAL ORGANIK
INVESTIGASI
EEG non-invasive tetapi non-specific
Xrays
CT
MRI
SPECT
Neuropsychological
Hilang kebebasan
Hambatan keuangan
Penggantian peran
Budaya
Kebiasaan
Tak istirahat
Merasa dipaksa mempunyai caregiver
COUNTERTRANSFERENCE
Perasaan dari caregivers ke pasien
Simpati
Depresi
Tidak berdaya
Mengabdi
Frustrasi
Marah
Menyalahgunakan/mengorbankan
GAMBARAN KLINIS
DEPRESI
Mood depresi
Minat menurun/kesenangan menurun (anhedonia)
BB naik atau turun
Insomnia (atau hypersomnia)
Retardasi psikomotor atau agitasi
Lelah, mudah lelah meski tidak beraktivitas
Merasa tidak berharga, bersalah
Konsentrasi menurun, tak dapat membuat
keputusan
Ide bunuh diri
UNDERDIAGNOSIS OF
DEPRESSION
MORBIDITAS DAN
MORTALITAS
PERTIMBANGAN MEDIK
Anorexia penyakit
digestif , penyakit
kronis, kanker , efek
samping kemoterapi
BB turun meski nafsu
makan normal -hyperthyroidisme, DM,
malabsorpsi.
Insomnia -- sleep
apnea (siang hari
mengantuk), nocturnal
myoclonus.
FAKTOR PSIKOSOSIAL
PENYAKIT JANTUNG
KANKER
Kecacatan tubuh
Life cycle issues
mati muda, cita-cita
belum tercapai
Kemoterapi -steroids,
procarbazine, lasparaginase, ARAC, vinca alkaloids,
interferon
STROKE
30-50% pasien
stroke dengan
depresi mayor
Lebih umum pada
lesi anterior kiri
Dengan disabilitas
neurologik sekunder
Terapi antidepresan
efektif
Masa risiko tinggi
pada tahun pertama
dan kedua stroke
Depresi disertai
tinginya morbiditas
dan mortalitas
Terapi rehabilitasi
mungkin menolong
Parkinsons
Huntingtons
Multiple sclerosis
ALS
Epilepsy
AIDS
Hypothyroidism
Hyperthyroidism
Hyperparathyroidism
Cushings
Chronic fatigue
syndrome
MEDIKASI PENYEBAB
DEPRESI
Reserpine
Methyldopa
Inderal (rare)
High-dose (older)
oral contraceptives
Corticosteroids
Benzodiazepines
Alcohol
Opioids
Opiate analgesics
Cocaine withdrawal
TERAPI PSIKOLOGIK
Supportive
psychotherapy
Dengarkan!
Klarifikasi
Buang stigma
Masalah keluarga
Rehab Napza
Optimalisasi
perawatan
Bantuan rawat
dirumah
Makanan dan kursi
roda
Adult Day Health
Care
Partial
Hospitalization
NEDIKASI
ANTIDEPRESAN
Tricyclics
Selective serotonin
reuptake inhibitors
(Prozac, Paxil,
Zoloft, Celexa)
Effexor (venlafaxine)
Wellbutrin
(buproprion)
Remeron
(mirtazapine)
Reboxetine
Ritalin
Thyroid supplement
MAO inhibitors
ECT
KEMAMPUAN
ELEMEN KOMPETENSI
TERIMAKASIH