BAB 5

UDARA DI
SEKELILING KITA
5.1 KOMPOSISI
UDARA
5. 1 Komposisi Udara

Udara ialah campuran beberapa jenis gas

Nitrogen (78%)

Oksigen (21%)

Gas nadir + bahan lain

(0.97%)

Karbon dioksida
(0.03%)
 Komposisi Udara

Jenis gas Penerangan

Nitorgen (78%) Gas lengai ( tidak aktif secara kimia), tidak
berwarna, tidak mempunyai bau dan rasa serta
tidak membantu pembakaran.
Digunakan untuk mencairkan gas oksigen dalam
udara dan memperlahankan tindakannya
Oksigen (21%) Diperlukan untuk respirasi, pembakaran,
pengaratan dan pereputan
Dibebaskan semasa fotosintesis
Karbon dioksida Dibebaskan semasa respirasi, pembakaran dan
(0.03%) pereputan
Diserap oleh tumbuhan hijau semasa fotosintesis
Gas-gas nadir Gas lengai yang terdiri daripada helium, neon,
(0.97%) argon, kripton, xenon dan radon
Wap air, Hadir dalam jumlah yang berbeza dari satu
mikroorganisma, dan medium ke satu medium lain dan dari masa ke
debu semasa
Sebab mengapa udara merupakan campuran bukan sebatian

Udara merupakan suatu campuran kerana :

1)Gas-gas di dalamnya tidak berpadu secara

kimia
2)Gas-gas di dalamnya dapat dipisahkan secara
fizikal
3)Setiap juzuk gas mengekalkan sifat-
sifatnya yang tersendiri
4)Kandungan gas-gas dalam udara adalah
berbeza dari satu tempat ke satu tempat lain
dan dari semasa ke semasa
 Eksperimen Untuk Menunjukkan Peratus Oksigen Di Udara

Kelalang gas
Lilin y cm
x cm
Gabus
Air

Di awal Di akhir
eksperimen eksperimen
Peratus oksigen di udara = (x - y) cm 100%
x cm
Perbincangan
Air naik sehingga satu per lima tinggi kelalang gas di akhir
eksperimen
Satu per lima daripada kandungan udara digunakan untuk
pembakaran
Udara terdiri daripada 21% oksigen.
 Eksperimen Untuk Menunjukkan Udara Mengandungi Wap Air

Kaki Retort Kaki Retort

Ais Ais Titisan air

Cecair

Di awal eksperimen Di akhir eksperimen

Perbincangan:
Cecair yang terkumpul menukarkan warna kertas kobalt klorida
biru menjadi merah jambu
Wap air di udara terkondensasi lalu membentuk titisan air
apabila wap air bersentuhan dengan permukaan sejuk
Udara mengandungi wap air
 Eksperimen Untuk Menunjukkan Udara Mengandungi
Debu dan Mikroorganisma

Pita selofon dengan

Slaid bahagian melekit
diletakkan di atas

Piring petri steril

Agar bernutrien dan

steril dibiarkan
terdedah kepada udara

Perbincangan:
Debu di udara jatuh ke bahagian pita selofon yang melekit.
Debu hadir dalam udara.
Koloni putih tumbuh dalam agar
Mikroorganisma hadir dalam udara.
 5.2 SIFAT-SIFAT
OKSIGEN
DAN
KARBON DIOKSIDA
 Persamaan oksigen dan karbon dioksida

1) Tidak berwarna dan tidak berbau

2) Larut sedikit dalam air
3) Tidak terbakar dengan sendiri
4) Lebih tumpat daripada udara
 Perbandingan Antara Oksigen dan Karbon Dioksida

Oksigen Sifat Karbon

KarbonDioksida
Dioksida
Oksigen Sifat

Tindak balas dengan larutan Sangat larut (membentuk

Tidak larut
natrium hidroksida natrium karbonat)
Tindak balas dengan kayu uji Kayu uji berbara
Kayu uji menyala terbakar
menyala dan kayu uji berbara terpadam
Tiada kesan pada kedua- Tindak balas dengan kertas Kertas litmus biru
dua kertas litmus litmus merah dan biru lembap berubah kepada merah

Tiada kesan Tindak balas dengan air kapur Air kapur menjadi keruh

Tindak balas dengan Warna penunjuk bikarbonat

Tiada kesan berubah kepada kuning
penunjuk hidrogen karbonat
5.3 OKSIGEN DIPERLUKAN
UNTUK RESPIRASI
 Maksud Respirasi

Proses pengoksidaan makanan tercerna dalam badan

bagi menghasilkan tenaga haba, karbon dioksida dan air.

Proses Respirasi

Respirasi merangkumi proses menyedut dan menghembuskan

udara serta penggunaan oksigen dalam tubuh badan
Hidupan menggunakan oksigen dan membebaskan karbon
dioksida semasa respirasi

Persamaan Proses Respirasi

Makanan + oksigen karbon dioksida + air + Tenaga haba

 Untuk Menunjukkan Benda Hidup Menggunakan
Oksigen Semasa Respirasi

Dawai kasa Tiub kaca

Lipas A

Kapas direndam dalam Titisan dakwat

larutan natrium hidroksida merah (penunjuk)

Biji benih B
bercambah
C

Pemerhatian : Tabung didih Pemerhatian

A Penunjuk bergerak ke dalam tabung didih
B Penunjuk bergerak ke dalam tabung didih
C Penunjuk tidak bergerak

Kesimpulan : Benda hidup menggunakan oksigen dan membebaskan karbon

dioksida dalam proses respirasi.
 Untuk Menunjukkan Benda Hidup Membebaskan
Karbon Dioksida Semasa Respirasi

Lipas Biji benih Dawai

bercambah kasa

Penunjuk hidrogen karbonat

Pemerhatian : Tabung didih Perubahan warna penunjuk

P Merah kepada kuning
Q Merah kepada kuning
R Warna kekal merah

Conclusion : Benda hidup membebaskan karbon dioksida dalam

proses respirasi.
Komposisi Udara Sedutan dan Udara Hembusan

Gas Udara Sedutan Udara Hembusan

Oksigen 21 % 16 %

Karbon dioksida 0.03 % 4%

Nitrogen 78 % 78 %

Gas-gas nadir 0.97 % 0.97 %

Wap air Berkurang Bertambah

 UDARA SEDUT DAN UDARA HEMBUSAN
PADA MANUSIA

Udara sedut ialah udara dari sekeliling disedut

masuk ke dalam peparu
Udara hembus ialah udara yang dibebaskan
atau dihembus keluar oleh peparu
5.4 OKSIGEN DIPERLUKAN
UNTUK PEMBAKARAN
 Maksud Pembakaran

Suatu proses kimia yang berlaku apabila bahan api terbakar

dengan kehadiran oksigen dan membebaskan karbon dioksida dan
tenaga haba

Keperluan proses Pembakaran

1) Bahan api
2) Oksigen
3) Haba
 Pembakaran bahan api

Bahan api yang biasa digunakan dalam kehidupan seharian ialah

karbon dan hidrokarbon

Bahan api Contoh

Karbon Arang batu, arang
Hidrokarbon Kerosin, petrol, diesel dan lilin

Persamaan umum karbon.

Pembakaran karbon :

Karbon + Oksigen pembakaran Karbon dioksida + Tenaga haba

Persamaan umum hidrokarbon.

Pembakaran hidrokarbon :

Hidrokarbon + Oksigen pembakaran Karbon dioksida + Air + Tenaga Haba

 Memberikan
haba

Kepentingan Memberikan
Pembakaran cahaya

Pengangkutan
5.5 PENCEMARAN UDARA
 Maksud Pencemaran Udara

Kepekatan bahan pencemar udara yang tinggi di udara

Bahan
Bahanpencemar
pencemar
Bahan
Bahan berbahayayang
berbahaya yang
Contoh bahan terdapat di udara
terdapat di udara
pencemar
Debu Asap Racun serangga

Nitrogen oksida Karbon monoksida Karbon dioksida

 Sumber Bahan Pencemar Udara

Pembakaran Penebangan hutan

Karbon dioksida Karbon dioksida
Debu Debu
Asap Asap

Rokok Kenderaan
Karbon dioksida Karbon dioksida
Nikotin, tembakau, Bahan api
tar berplumbum

Aktiviti pertanian Aktiviti industri

Racun serangga Karbon monoksida
Karbon dioksida Sulfur dioksida
Karbon dioksida
KESAN PENCEMARAN
Pencemaran Udara Menyebabkan Masalah Kesihatan

Asap dan debu penyakit berkaitan pernafasan

Karbon monoksida atau nitrogen dioksida sakit kepala, pening, kematian

Sulfur dioksida bronkitis, pneumonia dan kanser paru-paru

Bronkiol normal Bronkitis

KESAN PENCEMARAN

Pencemaran Udara Menyebabkan Masalah Alam Sekitar-Hujan Asid

Sulfur dioksida atau nitrogen dioksida + hujan hujan asid

Air kolam dan sungai menjadi berasid tumbuhan dan haiwan akuatik mati

Menghakis dan memusnahkan bangunan

KESAN PENCEMARAN

Pencemaran Udara Menyebabkan Masalah Alam Sekitar Penipisan Lapisan Ozon

KlorofluoroKarbon ( CFC ) memusnahkan lapisan ozon

Menyebabkan lebih banyak sinar ultaungu sampai ke bumi

Menyebabkan kanser kulit dan merosakkan mata

KESAN PENCEMARAN
Pencemaran Udara Menyebabkan Masalah Alam Sekitar Kesan
Rumah Hijau

Karbon dioksida menghalang haba daripada Bumi terbebas ke angkasa

Peningkatan suhu Bumi menyebabkan pemanasan global atau kesan rumah hijau

Ais di kutub melebur menyebabkan peningkatan paras air laut

 5.6 KEPENTINGAN
MENGEKALKAN UDARA BERSIH
 Kepentingan Mengekalkan
Kebersihan Udara

Untuk memastikan
Untuk mengekalkan dan
kemandirian manusia
menjamin kesihatan
dan organisma hidup
manusia
yang lain
 Masyarakat
Elakkan pembakaran terbuka.
Guna semula, kitar semula dan kurangkan

Industri
Gunakan petrol tidak berplumbum
Gunakan gas mesra ozon
Langkah-Langkah Untuk
Menghalang Dan
Membina corong tinggi bagi kilang
Mencegah Pencemaran
Udara
Perundangan

Menguatkuasakan undang-undang baru

Pendidikan
Kempen, seminar, aktiviti atau iklan
melalui media masa
 Kurangkan penggunaan
penyaman udara

Elakkan pembakaran
terbuka

Berhenti merokok
Cara-Cara
Cara-Cara
Mengekalkan Penanaman semula
Mengekalkan
Udara tumbuhan
UdaraBersih
Bersih
Gunakan pengangkutan
awam (LRT, komuter)

Kitar semula, guna

semula dan kurangkan

Perkongsian kereta
TOLONG LINDUNGI
SAYA