BAB 9 MIKROORGANISMA DAN KESANNYA KE ATAS HIDUPAN

Maksud Mikroorganisma: Organisma yang seni yang tidak dapat dilihat

dengan mata kasar kecuali menggunakan mikroskop
Ada !"nis#k"$as#kum%u$an: &' Bak("ria )' Pro(o*oa ' A$ga
+' ,irus -' Ku$a(
9'& P"ng"$asan Mikroorganisma
,irus
.iri Huraian
Rupa bentuk
Bukan sel hidup
Tidak mempunyai nukleus, sitoplasma, membran sel dan
dinding sel
Terdiri daripada lapisan protein dan bahan baka
Saiz Mikroorganisma paling s"ni kerana boleh melalui
penapis porselin
0.000 m hingga 0.! m
"abitat
#alam s"$ /idu%
$uar sel hidup membentuk /a0$ur
%ara pembiakan Secara r"%$ikasi
Bak("ria
STR&'T&R BA'T(R)A
.iri Huraian
1
Rupa bentuk
Organisma unis"$ 1sa(u s"$2
#ikelaskan ikut 0"n(uk
Bentuk 'elas %ontoh
S*era 'okus
Rod Basilus
Berpilin+
berlengkar
Spirilum
'oma ,ibrio
Saiz 0.- m . -.0 m
"abitat &dara, air , tanah, makanan, tumbuhan , hai/an,
organisma mati
%ara pemakanan Sapro*it atau parasit
0embiakan
Belahan dedua
'eadaan tidak sesuai membentuk spora
KU3AT
.IRI HURAIAN
Rupa bentuk Organisma unisel 1contoh2 yis3 dan multisel 1contoh2
Mukor3
Saiz 40m 5 400m
"abitat 'a/asan lembap dan gelap
%ara pembiakan Menghasilkan spora kecuali yis secara pertunasan
%ara pemakanan Sapro*it dan parasit
Pro(o*oa
2
.iri Huraian
Rupa bentuk
Organisma unisel
Mikroorganisma terbesar
Saiz 6m hingga -60m
"abitat
Badan organisma
Tanah dan ka/asan berair
%ara pembiakan 0engkon7ugatan dan belahan dedua
%ara pemakanan 0arasit
#apat makanan daripada persekitaran
A$ga
.iri Huraian
Rupa bentuk Organisma unisel dan multisel
Saiz 4m hingga 40 000 m
"abitat 'a/asan lembap , berair dan bercahaya
%ara pembiakan Belahan dedua dan pengkon7ugatan
%ara pemakanan Mempunyai kloro*il , maka boleh sintesis makanan sendiri
secara *otosintesis
9'+ 4ak(or 5ang m"m%"ngaru/i ak(i6i(i mikroorganisma
3
'eadaan yang diperlukan untuk
pertumbuhan dan pembiakan
mikroorganisma
9') P"ranan mikroorganisma 0"r7a"da/ da$am k"/idu%an /arian
Bidang P"n"rangan
P"n8"rnaan
makanan
Salur makanan /"r0i6or mempunyai 0ak("ria dan %ro(o*oa
yang menghasilkan "n*im s"$u$as" untuk mencerna s"$u$osa

Anai5anai mempunyai protozoa

protozoa dalam ususnya untuk pencernaan
Selulosa
P"r"%u(an Bak("ria %"ngurai dan ku$a( %"ngurai menguraikan tisu organisma
mati kepada sebatian ammonium
P"ru0a(an An(i0io(ik %"nisi$in diekstrak daripada kulat untuk mera/at
penyakit si*ilis dan gonorea
Insu$in yang digunakan untuk mera/at penyakit kencing manis
'ini dihasilkan oleh bakteria yang dimodi*ikasikan secara genetic
,aksin yang mengandungi patogen yang mati atau
dilemahkan
disuntik ke dalam badan seseorang untuk mencegah 7angkit
penyakit
P"r(anian Bak("ria %"ngika( ni(rog"n dalam nodul akar tumbuhan kekacang
menukarkan gas nitrogen dalam atmos*era kepada nitrat
Bak("ria %"ngurai dan ku$a( %"ngurai menguraikan bahan
organik kompleks kepada yang ringkas
Sebilangan mikroorganisma digunakan sebagai ka9a$an
4
Nu(ri"n
'eperluan
asas untuk
bertumbuh
dan membiak
Su/u
8rendah 5 kurang akti*
8tinggi 5 mati
89:
0
% 5 optimum
84-0
0
% 5 spora bakteria
mati
Ni$ai %/
8 p" : . paling
sesuai
.a/aa
8 para5sit dan sapro*it
tumbuh dalam keadaan
gelap
8 alga1berkloro*il3 perlu
cahaya
K"$"m0a%an
8perlu air untuk
terus hidup
Selulosa enzim selulase glukosa
0io$ogi
untuk menghapuskan perosak tanaman
P"rindus(rian P"m0ua(an ro(i
Yis menguraikan gula dan menghasilkan karbon dioksida yang
menaikkan aduan roti lembut
P"m0ua(an minuman 0"ra$ko/o$
Yis ditambah pada 7us buah5buah an dan dieram dalam tempoh
tertentu
M"m0ua( (a$i dan kain
Bak("ria %"ngurai mereputkan tisu5tisu antara gentian dalam
batang 7ut dan rami
;entian yang diperoleh digunakan untuk membuat (a$i dan kain
P"m0ua(an ki8a% so5a
Yis bertindak balas dengan kacang soya menghasilkan kicap
P"m0ua(an Yogur(
Bak("ria 3a8(o0a8i$$us bertindak ke atas susu mentah.
9'- K"san Mikroorganisma B"r0a/a5a k"%ada Manusia
Pa(og"n P"n5aki( .ara
:angki(an
T"m%a(
!angki(an
G"!a$a .ara
%"n8"ga/an
B
A
K
T
E
R
I
A
Taun Air
tercemar
akibat tin7a
pesakit
Makan
an dicemari
oleh <ektor
lalat
&sus besar 5%irit . birit
5Muntah
5"ilang
bendalir
badan
,aksinasi
Mendidihkan
air minuman
Tibi &dara 0eparu 5batuk
berdarah
5"ilang berat
badan
,aksinasi
B%;
Si*ilis "ubungan
seks
Organ
pembiakan
5'udis pd
organ
pembiakan
5#emam
(lak
hubungan
seks
rambang
;onorea 5sakit pada
organ
pembiakan
5'eluarkan
nanah dr
5
zakar
Pa(og"n P"n5aki( .ara
:angki(an
T"m%a(
!angki(an
G"!a$a .ara
%"n8"ga/an
,
)
R
&
S
#emam
denggi
,ektor
nyamuk
aedes
Salur darah 5demam kuat
5sakit pd sendi
= otot
5bintik merah
pd kulit
5hilang selera
makan
5muntah
5"apuskan
tempat air
bertakung
5penyemburan
insektisid
5bela ikan gapi
dalam kolam
5sembur
minyak atas
permukaan air
"epatitis B 5"ubungan
7enis
50emindahan
darah
"ati 5"ilang berat
badan
5kulit men7adi
kuning
5,aksinasi
5(lak
hubungan
seks dgn
pesakit
A)#S 5"ubungan
seks
5pemindahan
darah
5perkongsian
7arum
suntikan
Sistem
pertahanan
badan
5Berat badan
menurun
5hilang
keupayaan
ketahanan
badan
5(lak
hubungan
seks rambang
K
U
3
A
T
0anau
'urap
Sentuhan kulit 5tompok putih
pd kulit
5celah 7ari kaki
men7adi merah
5rambut gugur
(lak
berkongsi
barangan
pesaki
P
R
O
T
O
;
O
A
Malaria ,ektor
nyamuk tiruk
betina
Aliran darah 5demam kuat
5gigil
kese7ukan
5anemia
"apuskan
tempat air
bertakung
5penyemburan
insektisid
5bela ikan gapi
dalam kolam
5sembur
minyak atas
permukaan air
#isentri 5Makanan
5air tercemar
usus 5sakit perut
5cirit5birit
5pengendalian
makanan
bersih
6
.ara :angki(an P"n5aki(

.ARA
9' P"n8"ga/an :angki(an P"n5aki( Yang Dis"0a0kan o$"/ Mikroorganisma
Ka9a$an ,"k(or Ka"da/ P"ns("ri$an
7
M"$a$ui air
Air dicemari oleh
pathogen dari
na7is pesakit
%ontoh 0enyakit2
Taun, disenteri,
keracunan makanan
M"$a$ui Udara
Semasa pesakit batuk, bersin
atau bercakap <irus dibebas ke
dalam udara.
%ontoh penyakit2
Selesema, campak, tibi
Melalui makanan
Makanan dicemari
oleh pathogen
Contoh penyakit:
Taun, hepatitis dan
keracunan makanan
M"$a$ui s"n(u/an
Sentuhan barangan
pesakit2 %ontoh2
0anau, kurap
Merebak melalui
hubungan 7enis seperti
gonorea, si*ilis dan
A)#S
Melalui Vektor
Maksud vektor:
Organisma yang menyebarkan pathogen
%ontoh2
Melalui gigitan nyamuk2
1a2 N5amuk (iruk < d"mam ma$aria
102 N5amuk a"d"s< d"mam d"nggi
Melalui sentuhan pada makanan2
3a$a( < (aun
P"ngimunan
Ka9a$an ,"k(or
%ara 7angkitan penyakit oleh lalat %ara 7angkitan penyakit oleh nyamuk
.ara P"n8"ga/an .ara P"n8"ga/an
P"ns("ri$an
!
Menutup makanan dengan tudung sal7i
Menghapuskan tempat pembiakan lalat
Men7aga kebersihan dapur dan
persekitan rumah
Menggunakan kelambu semasa tidur
Menghapuskan tempat pembiakan lalat
Menyembur minyak di atas permukaan
air
Membela ikan di dalam kolam untuk
makan lar<a dan pupa nyamuk
0enggunaan "aba
0enggunaan Bahan 'imia 0enggunaan sinaran
& Au(ok$a7
Mensterilkan radas
makmal dan alat
perubatan
#istimkan diba/ah
tekanan tinggi pada suhu
4-0
0
% selama -0 minit
#apat hapus spora
bakteria
- P"ndidi/an
Suhu 400
0
% selama -0
minit
Tidak bunuh spora
bakteria
Mensteril air minuman
dan alat pembedahan
& An(is"%(ik
#igunakan pd kulit
%ontoh2
)odine, asid borik,
akri*la<in
#apat membunuh
bakteria,
tiada kesan terhadap
<irus
+ Disin7"k(an
digunakan pada
bangunan dan radas
contoh2 *ormalin, lisol,
asid karbolik
& Sinar u$(raungu
#igunakan dalam
makmal dan hospital
untuk menghapuskan
mikroorganisma dalam
udara
Sesuai digunakan utk
alat5alat yang tidak
tahan haba
+ Sinaran gama
#apat memusnahkan
bakteria termasuk
sporanya
&ntuk mensterilkan alat
berubatan
P"ngimunan
4. P"ngimunan : proses yang meningkatkan keupayaan badan untuk menentang
sesuatu penyakit.
-. K"imunan : 'eupayaan badan menentang sesuatu penyakit yang disebabkan
oleh patogen
9. An(ig"n : Bendasing yang masuk ke dalam badan. %ontoh2 bakteria = <irus
!. An(i0odi : Bahan kimia yang dihasilkan oleh sel darah putih 1lim*osit3
1Badan m"ng/asi$kan an(i0odi s"ndiri2 1Badan m"n"rima an(i0odi dr $uar2
"
KEIMUNAN
#T$% &'$%
Semula 7adi Buatan Semula 7adi Buatan
1diperoleh selepas 1diperoleh 1antibodi diperoleh 1diperoleh
sembuh drp penyakit3 melalui drp ibu pd peringkat melalui suntikan
pem<aksinan3 *etus atau se/aktu antiserum3
penyusuan bayi3
Suntikan kedua utk merangsang
penghasilan antibodi mencapai aras
keimunan
Antiserum mengandungi antibodi
untuk menentang sesuatu patogen
bagi penyakit tertentu
Mencegah penyakit2
Tetanus, rabies, di*teria
P"r0andingan an(ara k"imunan ak(i7 dan k"imunan %asi7
9' .ara m"ra9a( %"n5aki( 5ang dis"0a0kan o$"/ mikroorganisma
1(
'eimunan akti* 0ersamaan 'eimunan pasi*
Menentang 0atogen
&er)e*aan
,aksin Bahan yang disuntik Antiserum
0atogen yang mati atau
dilemahkan
'andungan bahan yang
disuntik
Antibodi
Merangsang sel darah
putih hasil antibodi
>ungsi bahan yang
disuntik
Membunuh patogen
dalam badan
Sihat ?enis pesakit yang diberi
keimunan
Sedang menghidapi
penyakit
$ambat Tempoh memperoleh
keimunan
%epat
Tahan lama 'etahanan keimunan Sementara
RA=ATAN
@P"nggunaan An(i0io(ik
4 An(i0io(ik ialah bahan kimia yang diekstrak drp
kulat dan bakteria.
- Boleh menghalang pertumbuhan kulat dan bakteria
9
0eakit Aama Antibiotik
Malaria 'uinina, 'lorokuina, paludrin
Si*ilis, gonorea 0enisilin
Tibi Streptomisin
'olera Akromisin, tetrasiklin

'a/asan 7ernih 1bakteria mati3
RABATAA MO#(A
P"nggunaan an(is"rum
4 An(is"rum : serum yang
mengandungi antibodi yang
diekstrak drp hai/an
-. 0encegahan penyakit2
rabies, tetanus, di*teria
Penggunaan ubat sintetik
1 Ubat sintetik ialah )ahan yang
di)uat untuk tu+uan ra,atan
2 -oleh menghalang
pertum)uhan . mem)unuh
patogen
Pembedahan
Radioterapi
/ kaedah ra,atan
menggunakan radioakti0
RABATAA TRA#)S)OAA$
0enggunaan sumber
semula7adi seperti herba C
bahagian hai/an tertentu3 utk
membuat ubat
11
12
13