BAB 9 MIKROORGANISMA DAN KESANNYA KE ATAS HIDUPAN

Maksud Mikroorganisma: Organisma yang seni yang tidak dapat dilihat

dengan mata kasar kecuali menggunakan mikroskop

Ada 5 jenis/kelas/kumpulan: 1. Bakteria 3. Protozoa 5. Alga

2. Virus 4. Kulat

9.1 Pengelasan Mikroorganisma

Virus
Ciri Huraian
Rupa bentuk Bukan sel hidup
Tidak mempunyai nukleus, sitoplasma, membran sel dan
dinding sel
Terdiri daripada lapisan protein dan bahan baka
Saiz Mikroorganisma paling seni kerana boleh melalui
penapis porselin
0.0006 m hingga 0.4 m
Habitat Dalam sel hidup
Luar sel hidup membentuk hablur
Cara pembiakan Secara replikasi

Bakteria
STRUKTUR BAKTERIA

1
 Ciri Huraian
Rupa bentuk Organisma unisel (satu sel)
Dikelaskan ikut bentuk

Bentuk Kelas Contoh

Sfera Kokus

Rod Basilus

Berpilin/ Spirilum
berlengkar

Koma Vibrio

Saiz 0.2 m 2.0 m

Habitat Udara, air , tanah, makanan, tumbuhan , haiwan,
organisma mati
Cara pemakanan Saprofit atau parasit
Pembiakan Belahan dedua
Keadaan tidak sesuai membentuk spora

KULAT

CIRI HURAIAN
Rupa bentuk Organisma unisel (contoh: yis) dan multisel (contoh:
Mukor)
Saiz 10m - 100m
Habitat Kawasan lembap dan gelap
Cara pembiakan Menghasilkan spora kecuali yis secara pertunasan
Cara pemakanan Saprofit dan parasit

2
Protozoa

Ciri Huraian
Rupa bentuk Organisma unisel
Mikroorganisma terbesar
Saiz 5m hingga 250m
Habitat Badan organisma
Tanah dan kawasan berair
Cara pembiakan Pengkonjugatan dan belahan dedua
Cara pemakanan Parasit
Dapat makanan daripada persekitaran

Alga

Ciri Huraian
Rupa bentuk Organisma unisel dan multisel
Saiz 1m hingga 10 000 m
Habitat Kawasan lembap , berair dan bercahaya
Cara pembiakan Belahan dedua dan pengkonjugatan
Cara pemakanan Mempunyai klorofil , maka boleh sintesis makanan sendiri
secara fotosintesis

3
 9.2 Faktor yang mempengaruhi aktiviti mikroorganisma

Keadaan yang diperlukan untuk Suhu

Nutrien
pertumbuhan dan pembiakan *rendah - kurang aktif
Keperluan
mikroorganisma *tinggi - mati
asas untuk
bertumbuh *370C - optimum
dan membiak *1200C - spora bakteria
mati

Nilai ph Cahaya
* pH 7 paling * parasit dan saprofit Kelembapan
sesuai tumbuh dalam keadaan *perlu air untuk
gelap terus hidup
* alga(berklorofil) perlu
cahaya

9.3 Peranan mikroorganisma berfaedah dalam kehidupan harian

Bidang Penerangan
Pencernaan Salur makanan herbivor mempunyai bakteria dan protozoa
makanan yang menghasilkan enzim selulase untuk mencerna selulosa

Selulosa enzim selulase glukosa

Anai-anai mempunyai protozoa

zoa dalam ususnya untuk pencernaan
Selulosa
Pereputan Bakteria pengurai dan kulat pengurai menguraikan tisu organisma
mati kepada sebatian ammonium
Perubatan Antibiotik penisilin diekstrak daripada kulat untuk merawat
penyakit sifilis dan gonorea
Insulin yang digunakan untuk merawat penyakit kencing manis
Kini dihasilkan oleh bakteria yang dimodifikasikan secara genetic
Vaksin yang mengandungi patogen yang mati atau dilemahkan
disuntik ke dalam badan seseorang untuk mencegah jangkit
penyakit

Pertanian Bakteria pengikat nitrogen dalam nodul akar tumbuhan kekacang

menukarkan gas nitrogen dalam atmosfera kepada nitrat
Bakteria pengurai dan kulat pengurai menguraikan bahan
organik kompleks kepada yang ringkas
Sebilangan mikroorganisma digunakan sebagai kawalan biologi
untuk menghapuskan perosak tanaman

4
Perindustrian Pembuatan roti
Yis menguraikan gula dan menghasilkan karbon dioksida yang
menaikkan aduan roti lembut

Pembuatan minuman beralkohol

Yis ditambah pada jus buah-buah an dan dieram dalam tempoh
tertentu

Membuat tali dan kain

Bakteria pengurai mereputkan tisu-tisu antara gentian dalam
batang jut dan rami
Gentian yang diperoleh digunakan untuk membuat tali dan kain

Pembuatan kicap soya

Yis bertindak balas dengan kacang soya menghasilkan kicap

Pembuatan Yogurt
Bakteria Lactobacillus bertindak ke atas susu mentah.

9.4 Kesan Mikroorganisma Berbahaya kepada Manusia

Patogen Penyakit Cara Tempat Gejala Cara

Jangkitan jangkitan pencegahan
Taun Air Usus besar -Cirit birit
tercemar -Muntah Vaksinasi
akibat tinja -Hilang Mendidihkan
pesakit bendalir air minuman
Makanan badan
dicemari
B oleh vektor
lalat
A
K Tibi Udara Peparu -batuk Vaksinasi
berdarah BCG
T -Hilang berat
E badan
R Sifilis Hubungan Organ -Kudis pd Elak
seks pembiakan organ hubungan
I pembiakan seks
A -Demam rambang
Gonorea -sakit pada
organ
pembiakan
-Keluarkan
nanah dr
zakar

5
Patogen Penyakit Cara Tempat Gejala Cara
Jangkitan jangkitan pencegahan
Demam Vektor Salur darah -demam kuat -Hapuskan
denggi nyamuk -sakit pd sendi tempat air
V aedes & otot bertakung
-bintik merah -penyemburan
pd kulit insektisid
I -hilang selera -bela ikan gapi
makan dalam kolam
-muntah -sembur
R minyak atas
permukaan air
Hepatitis B -Hubungan Hati -Hilang berat -Vaksinasi
U jenis badan -Elak
-Pemindahan -kulit menjadi hubungan
darah kuning seks dgn
S pesakit
AIDS -Hubungan Sistem -Berat badan -Elak
seks pertahanan menurun hubungan
-pemindahan badan -hilang seks rambang
darah keupayaan
-perkongsian ketahanan
jarum badan
suntikan
K Panau Sentuhan kulit -tompok putih Elak
U pd kulit berkongsi
L Kurap -celah jari kaki barangan
A menjadi merah pesaki
T -rambut gugur
Malaria Vektor Aliran darah -demam kuat Hapuskan
nyamuk tiruk -gigil tempat air
P betina kesejukan bertakung
-anemia -penyemburan
R insektisid
O -bela ikan gapi
T dalam kolam
O -sembur
minyak atas
Z permukaan air
O Disentri -Makanan usus -sakit perut -pengendalian
A -air tercemar -cirit-birit makanan
bersih

6
 Cara Jangkitan Penyakit

Melalui Udara
Semasa pesakit batuk, bersin
atau bercakap virus dibebas ke
Melalui air dalam udara.
Contoh penyakit:
Air dicemari oleh Selesema, campak, tibi
pathogen dari
najis pesakit
Contoh Penyakit: Melalui sentuhan
Taun, disenteri, Sentuhan barangan
keracunan makanan pesakit: Contoh:
Panau, kurap
Merebak melalui
CARA hubungan jenis seperti
Melalui makanan gonorea, sifilis dan
Makanan dicemari AIDS
oleh pathogen
Contoh penyakit:
Taun, hepatitis A dan
keracunan makanan
Melalui Vektor

Maksud vektor:
Organisma yang menyebarkan pathogen
Contoh:
Melalui gigitan nyamuk:
(a) Nyamuk tiruk - demam malaria
(b) Nyamuk aedes- demam denggi
Melalui sentuhan pada makanan:
Lalat - taun

9.5 Pencegahan Jangkitan Penyakit Yang Disebabkan oleh Mikroorganisma

Kawalan Vektor Kaedah Pensterilan

Pengimunan

7
 Kawalan Vektor

Cara jangkitan penyakit oleh lalat Cara jangkitan penyakit oleh nyamuk

Cara Pencegahan Cara Pencegahan

Menutup makanan dengan tudung salji
Menghapuskan tempat pembiakan lalat
Menjaga kebersihan dapur dan
persekitan rumah
Menggunakan kelambu semasa tidur
Menghapuskan tempat pembiakan lalat
Menyembur minyak di atas permukaan
air
Membela ikan di dalam kolam untuk
makan larva dan pupa nyamuk

Pensterilan

Penggunaan Haba
Penggunaan Bahan Kimia Penggunaan sinaran

1 Autoklaf 1 Antiseptik 1 Sinar ultraungu

Mensterilkan radas Digunakan dalam
makmal dan alat Digunakan pd kulit makmal dan hospital
perubatan Contoh: untuk menghapuskan
Distimkan dibawah Iodine, asid borik, mikroorganisma dalam
tekanan tinggi pada suhu akriflavin udara
1200C selama 20 minit Dapat membunuh Sesuai digunakan utk
Dapat hapus spora bakteria, alat-alat yang tidak
bakteria tiada kesan terhadap tahan haba
virus
2 Pendidihan 2 Sinaran gama
Suhu 1000C selama 20 2 Disinfektan Dapat memusnahkan
minit digunakan pada bakteria termasuk
Tidak bunuh spora bangunan dan radas sporanya
bakteria contoh: formalin, lisol, Untuk mensterilkan alat
Mensteril air minuman asid karbolik berubatan
dan alat pembedahan
8
 Pengimunan

1. Pengimunan : proses yang meningkatkan keupayaan badan untuk menentang

sesuatu penyakit.

2. Keimunan : Keupayaan badan menentang sesuatu penyakit yang disebabkan

oleh patogen

3. Antigen : Bendasing yang masuk ke dalam badan. Contoh: bakteria & virus

4. Antibodi : Bahan kimia yang dihasilkan oleh sel darah putih (limfosit)

KEIMUNAN

AKTIF PASIF
(Badan menghasilkan antibodi sendiri) (Badan menerima antibodi dr luar)

Semula jadi Buatan Semula jadi Buatan

(diperoleh selepas (diperoleh (antibodi diperoleh (diperoleh

sembuh drp penyakit) melalui drp ibu pd peringkat melalui suntikan
pemvaksinan) fetus atau sewaktu antiserum)
penyusuan bayi)

Antiserum mengandungi antibodi

untuk menentang sesuatu patogen
bagi penyakit tertentu

Suntikan kedua utk merangsang Mencegah penyakit:

penghasilan antibodi mencapai aras Tetanus, rabies, difteria
keimunan
9
 Perbandingan antara keimunan aktif dan keimunan pasif

Keimunan aktif Persamaan Keimunan pasif

Menentang Patogen

Perbezaan

Vaksin Bahan yang disuntik Antiserum

Patogen yang mati atau Kandungan bahan yang Antibodi
dilemahkan disuntik
Merangsang sel darah Fungsi bahan yang Membunuh patogen
putih hasil antibodi disuntik dalam badan
Sihat Jenis pesakit yang diberi Sedang menghidapi
keimunan penyakit
Lambat Tempoh memperoleh Cepat
keimunan
Tahan lama Ketahanan keimunan Sementara

9.5 Cara merawat penyakit yang disebabkan oleh mikroorganisma

RAWATAN RAWATAN TRADISIONAL

Penggunaan sumber
semulajadi seperti herba @
bahagian haiwan tertentu) utk
RAWATAN MODEN
membuat ubat

`Penggunaan Antibiotik Penggunaan antiserum

1 Antiserum : serum yang
1 Antibiotik ialah bahan kimia yang diekstrak drp mengandungi antibodi yang
kulat dan bakteria. diekstrak drp haiwan
2 Boleh menghalang pertumbuhan kulat dan bakteria 2. Pencegahan penyakit:
3 rabies, tetanus, difteria
Peakit Nama Antibiotik
Malaria Kuinina, Klorokuina, paludrin Penggunaan ubat sintetik
Sifilis, gonorea Penisilin 1 Ubat sintetik ialah bahan yang
Tibi Streptomisin dibuat untuk tujuan rawatan
Kolera Akromisin, tetrasiklin 2 Boleh menghalang
Kawasan jernih (bakteria mati)
pertumbuhan @ membunuh
patogen

Pembedahan
Radioterapi
- kaedah rawatan
menggunakan radioaktif

10
BAB 11 Nutrisi Dan Pengeluaran Makanan
 11.3. KITAR NITROGEN

Kepentingan nitrogen: Untuk sintesis protein, klorofil dan asid

nukleik
Nitrat diserap dalam bentuk ion

Nitrogen dalam atmosfera

Bakteria pendenitritan Tindakan kilat

Bakteria pengikat nitrogen

Bakteria penitritan Penyerapan

Nitrat Protein tumbuhan
nitrit

mati pemakanan

Sebatian ammonium Protein haiwan

Bakteria penitritan bakteria
pereputan

Bakteria pengikat
nitrogen TINDAKAN KILAT
Tenada dalam kilat menyebabkan
Tinggal dalam nodul nitrogen dan oksigen dalam atmosfera
akar tumbuhan berpadu membentuk nitrogen dioksida
kekacang Nitrogen dioksida larut dalam air hujan
Fungsi: Menukarkan Meresap ke dalam tanah dan
nitrogen dalam bertindakbalas dengan garam lain
atmosfera kepada dalam tanah untuk membentuk nitrat.
nitrat

KEPENTINGAN KITAR
NITROGEN

Memastikan kuantiti Mengekalkan kesuburan

nitrogen dalam atmosfera, tanah
tanah dan hidupan adalah
seimbang
Membekalkan nitrat
kepada tumbuhan
 1

BAB 13 Pemeliharaan dan Pemuliharaan Alam Sekitar

13.1 Kesimbangan Alam Sekitar

Takrif: Interaksi antara organisma dengan organisma lain dan dengan alam
sekitarnya untuk mewujudkan suatu kestabilan dinamik.
Kitar semulajadi: Mengekalkan keseimbangan alam dengan mengitar semula
sumber alam
Contoh : Kitar Karbon, Kitar Air dan Kitar Nitrogen
 2

(Aliran Tenaga)

Kesan Bencana Alam

Banjir
Kemarau Panjang Kawasan rendah ditenggelami
air
Menyebabkan perubahan iklim Hakisan tanah berlaku
Memusnahkan habitat Pencemaran air
Kematian fauna dan flora Pemusnahan habitat
Siratan makanan terjejas Harta benda termusnah
Manusia kehilangan sumber Merebak penyakit seperti taun
makanan/ kebuluran kebuluran

Letupan gunung berapi

Taufan
Bentuk fizikal bumi berubah
Habitat musnah Harta benda musnah
Hidupan mati Hidupan mati
Pencemaran udara di Habitat musnah
sekitar gunung berapi Rantai makanan terganggu

Kebakaran hutan
Gempa bumi Habitat haiwan termusnah
Tumbuhan dan haiwan mati
Habitat musnah Pencemaran udara: jerebu
Tumbuhan dan haiwan mati yang menjejaskan kesihatan
Rantai makanan terputus
 3
13.2 Pencemaran Alam Sekitar
Takrif: Peningkatan kuantiti bahan pencemar yang mengakibatkan perubahan fizikal
atau kimia dalam alam sekitar.

Punca Pencemaran Alam Sekitar

Punca Pencemaran Bahan Pencemar Kesan Kepada Manusia dan Alam

Utama Sekitar
Gas berasid Larut dalam air hujan membentuk
seperti karbon hujan asid yang
dioksida dan sulfur Menjejaskan kesihatan
dioksida Merendahkan pH air
sungai,kolam dan tidaksesuai
untuk hidupan
Merendahkan pH tanah, tanah
kurang subur

Jelaga dan debu Mengaburi pandangan

Menjejaskan sistem respirasi
(a) Pembakaran Menutup stoma daun dan
bahan api fosil mengurangkan fotosintesis
seperti petroleum,
gas asli dan Karbon dioksida Menyebabkan kesan rumah
arang batu hijau
dalam perindustrian Suhu dunia naik
Ais dikawasan kutub lebur dan
menyebabkan paras air laut naik
Kawasan rendah tenggelam
Perubahan dalam arah angina
yang menyebabkan bencana alam

Karbon Merosakkan jantung

monoksida Mengurangkan kebolehan darawh
mmbawa oksigen dalam badan
Dos kecil, pening dan sakit kepada
Dos besar, maut
Bahan toksik Mengancam kesihatan
seperti logam Merkuri: kecacatan fetus dan
berat (merkuri, ganggu sistem saraf,
(b) Pembuangan bahan nikel dan menyebabkan penyakit
sisa industri seperti kadmium) Minamata
bahan toksik, asap, Plumbum: meninggikan tekanan
bahan radioaktif darah, menjejaskan
dan haba dalam pertumbuhan dan merosakkan
perindustrian sistem saraf
Kadmium: menyebabkan
penyakit dan masalah kepada
organ pembiakan
Nikel: menyebabkan kanser dan
penyakit kulit
 4

Punca Pencemaran Bahan Pencemar Kesan Kepada Manusia dan Alam

Utama Sekitar
Bahan sisa kepala Menghasilkan gas berbau busuk
sawit dan getah (ammonia dan hidrogen sulfida)
yang mereput Jika dibuang ke dalam sungati
atau kolam, bakteria pengurai
akan menguraikannya dan
menggunakan oksigen daripada
air. Kekurangan oksigen dalam air
menyebabkan hidupan akuatik
mati
(b) Pembuangan bahan
sisa industri seperti Bahan radioaktif Mengeluarkan sinaran radioaktif
bahan toksik, asap, yang berbahaya seperti sinar alfa,
bahan radioaktif sinar beta dan sinar gama :
dan haba dalam Dos tinggi menyebabkan
perindustrian loya, kanser, kecacatan fetus,
kemandulan dan kematian

Asap Mengandungi gas berasid seperti

sulfur dioksida dan nitrogen
dioksida yang menghasil hujan
asid yang :
Mengakis bangunan
Merendahkan pH air
Tanah tidak subur
Kurang hasil pertanian

Terma(haba) Menaikkan suhu udara

Menaikkan suhu air sungai dan
kolam.
Mengurangkan oksigen terlarut
dalam air. Hidupan akuatik mati

Baja kimia Nitrat dan fosfat menyebabkan

fenomena eutrofikasi:
Nitrat dan fosfat larut dalam
(c) Penggunaan bahan air kolam atau tasik
kimia dan pestisid menyebabkanblum alga
dalam bidang Apabila alga mati dan mereput,
pertanian ia menggunakan dari air dan
menghasilkan gas yang berbau
busuk . Hidupan air akan
terbunuh akibat kekurangan
oksigen.
 5

Punca Pencemaran Bahan Pencemar Kesan Kepada Manusia dan Alam

Utama Sekitar
Digunakan untuk membunuh
serangga, kulat dan lalang boleh
Pestisid mencemarkan udara dan tanah
(c) Penggunaan bahan Ia akhirnya akan larut dalam air
kimia dan pestisid dan mengalir ke dalam sungai
dalam bidang atau kolam
pertanian Ini medncemarkan air dan
menyebabkan hidupan akuatik
terbunuh.
Sesetengahan pestisid tidak
terbiodegradasi dan akan
tersimpan dalam tisu tumbuhan
atau haiwan.
Pestisid akan memasuki badan
manusia sekiranya manusia
termakan tumbuhan atau haiwan
tercemar.

(d) Kenderaan dan Bunyi Merosakkan gegendang telinga

jentera Meninggikan denyutan jantung
dan tekanan darah,
Mengganggu keselesaan hidup

Jelaga / serbuk Mengotorkan udara

karbon Menghitamkan bangunan
Menyumbat salur pernafasan
dan mengganggu pernafasan
Menghasilkan jerebu
Kadar fotosintesis kurang: Hasil
tanaman merosot

(e) Rumah dan pasar Sampah-sarap seperti sisa makanan menarik

organik perhatian perosak yang
membawa penyakit seperti taun
Sampah-sarap Plastik, kaca dan barangan
bukan ogranik logam mengotorkan alam
sekitar.
Plastik bahan tidak
terbiodegradasi:
menghasilkan gas toksik jika
dibakar
menyekat pengaliran air
dibuang ke dalam longkang
membunuh haiwan laut, jika di
buang ke dalam laut
Tin logam yang berberkarat
menyebabkan kecederaan dan
Penyakit tetanus
 6

Punca Pencemaran Bahan Pencemar Kesan Kepada Manusia dan Alam

Utama Sekitar
(f) Pembuangan air kumbahan Mengandungi najis, air kending
kumbahan dan kertas tandas
Kumbahan yang dibuang ke
dalam kolam dan sungai
membawa penyakit seperti taun
dan disenteri

KESAN PENCEMARAN ALAM SEKITAR

Kemerosotan keindahan alam
Kepupusan spesies Kemerosotan kesihatan manusia
Kehilangan sumber ekonomi Pemusnahan habitat
*Catatan: Huraian rujuk jadual

Fenomena Pemanasan Global

Peningkatan suhu bumi dikenali sebagai pemanasan global

Kesan rumah hijau: Pemanasan bumi akibat haba yang terperangkap dalam
atmosfera oleh gas-gas yang disebut gas rumah hijau.
Gas rumah hijau yang utama ialah karbon dioksida, klorofluorokarbon, metana
dan nitrogen dioksida

Pembakaran Kemusnahan tumbuhan Penggunaan

Bahan api fosil hijau akibat penebangan kenderaan berenjin
Hutan tidak terkawal yang berleluasa

Gas karbon dioksida

meningkat dalam atmosfera Banjir akibat pencairan ais di kutub
utara dan di kutub selatan

Haba terperangkap
dalam atmosfera Habitat hidupan di pantai dan
kawasan renda diseluruh dunia
ditenggelami air
Pancaran inframerah dihalang
daripada dipantul semula ke
angkasa lepas
Kemarau panjang akibat
kekurangan hujan
Suhu bumi meningkat
Perubahan arah angina dan
aras laut menyebabkan
KESAN RUMAH HIJAU bencana alam sperti rebut dan
taufan
 7

Langkah-langkah mencegah pemanasan global

Kurangkan Kurangkan Menanam semula Menguatkuasakan

penggunaan aktiviti pokok-pokok yang Undang--undang
bahan api fosil penebangan ditebang
hutan
Penipisan Lapisan Ozon

Kedudukan lapisan ozon: lapisan stratosfera atmosfera

1 molekul ozon terdiri daripada 3 atom oksigen
Fungsi lapisan ozon: Melindungi hidupan di bumi daripada sinara ultraungu

Penipisan Lapisan Ozon

Punca Proses Kesan
Penggunaan barangan CFC terurai oleh cahaya Penipisan lapisan
yang mengandungi CFC ultraungu dan membebaskan ozon mengakibatkan
seperti penyaman udara, klorin. cahaya ultraungu
Peti sejuk dan aerosol Klorin menguraikan ozon berkeamatan tinggi
kepada klorin monoksida samapi ke bumi.
dan oksigen Mengakibatkan:
Tindakan klorin daripada Kanser kulit
CFC lebih cepat daripada Katarak mata
pembentukan ozon Sistem keimunan
Akibatnya lapisan ozon badan lemah
semakin nipis Kekurangan hasil
tanaman: tisu
tumbuhan rosak
Kematian
fitoplankton:
menjejaskan rantai
makanan

Pengawalan penggunaan CFC

Guna HFC Tidak Mendidik orang

membuang ramai tentang
Sisa barangan kesan CFC
CFC merata terhadap ozon Memperoleh
Kurangkan semula CFC
tempat
penggunaan daripada
CFC penyaman
udara dan peti
sejuk semasa
servis
 8

13.2 Pemeliharaan dan Pemuliharaan Alam Sekitar

Bil Punca Langkah

1 Industri Memasang cerobong tinggi supaya asap dan gas toksik
dapat dibebaskan pada aras atmosfera tinggi
Memasang pemendak elektrostatik pada cerobong untuk
menarik zarah-zarah bahan pencemar daripada asap
sebelum asap dibebaskan
Bahan buangan toksik harus diproses supaya menjadi tidak
beracun sebelum dibuangkan.
Sisa bahan radioaktif disimpan dalam tong keluli tebal yang
dilindungi oleh konkrit dan ditanam di tempat yang sesuai
Air panas dari kilang atau janakuasa elektrik harus
disejukkan dalam kolam sebelum dialirkan ke dalam
sungai.
2 Pertanian Menentukan baja kimia dan pestisid yang digunakan tidak
berlebihan
Petani harus mengamal tanaman bergilir , untuk kurangkan
penggunaan baja kimia dan pestisid
Petani digalakkan menggunakan kawalan biologi untuk
menghapuskan perosak
3 Kenderaan Asap ekzos harus di kawal
dan jentera Pemeriksaan dijalankan dari masa ke masa.
Pengubah bermangkin boleh dipasang pada paip ekzos.
Alat ini dapat menukarkan karbon monoksida, nitrogen
dioksida kepada karbon, air dan karbon dioksida
Menggunakan petrol tanpa plumbum. Ini mengurangkan
kuantiti plumbum dalam udara
4 Sampah Dari rumah harus dibuang ke dalam tong sampah yang
sarap bertutup atau beg plastik yang diikat
Sampah sarap yang dikutip dibakar dalam tempat tertutup
atau insinerator
5 Kumbahan Disalurkan ke dalam kolam pengoksidaan. Bakteria aerob
akan menguraikan kumbuhan kepada bahan ringkas dan
tidak berbau
6 Bunyi Lapangan terbang dan kilang yang menghasilkan bunyi
bising dibina di tempat yang jaruh daripada kawasan
perumahan

Pemulihan dan Pemuliharaan

1. Bekas lombong dipulih menjadi tempat rekreasi

2. Tanah terbiar menjadi tanah pertanian, industri atau kawasan perumahan atau
tempat rekreasi.
3. Kawasan yang kaya dengan flora dan fauna dikekalkan
4. Sebelum sesuatu projek dijalankan, penilaian alam sekitar harus dibuat terlebih
dahulu.
 9

5. Kemudahan seperti insinerator, tapak pembuangan sampah sarap, sistem

memproses kumbahan harus diselia dan dikawal dengan baik.
6. Penguatkuasaan undang-undang yang berkaitan dengan pemeliharaan dan
pemuliharaan alam sekitar.
7. Mendidik orang ramai tentang kepentingan pemeliharan dan pemuliharaan alam
sekitar
8. Membuat penyelididkan teknologi baru untuk mengurangkan punca pencemaran

13.4 Pengolahan dan pengurusan sumber alam

Tujuan Pengolahan
Sumber alam adalah
terhad dan tidak boleh Menentukan Dapat dicapai dengan
diperbaharui penggunaan sumber pengawalan aktiviti:
Harus menjaga sumber alam tidak menjejaskan Pembukaan tanah
alam supaya tidak keseimbangan alam Perlombongan
membazir dan salahguna dan tidak membawa Pembalakan
kesan buruk Penangkapan
hidupan laut

Pembukaan Tanah Pembalakan Perlombongan

Penilaian alam sekitar Memusnahkan hutan Sumber asli
harus dijalankan sebelum sebagai habitat dan seperti bijih
tanah dibuka menjejaskan logam,
Masalah timbul: hakisan kesimbangan alam petroleum, gas
tanah Menyebabkan hakisan asli dan arang
Cara atasi hakisan tanah: tanah, banjir kilat, batu tidak dapat
Menanam tanaman pencemaran sungai diperbaharui
tutup bumi dan kepupusan Logam boleh
Membina teres spesies dikitar semula
dilereng bukit Atasi: Bahan ganti bagi
Tidak mencabut pokok Penebangan terpilih bahan api fosil
sembarangan Penanaman semula seperti tenaga
hutan solar, tenaga
Mengadakan hutan hidro, tenaga
simpanan angin, tenaga
biojisim

Penangkapan hidupan laut

Bina tukun tiruan untuk pembiakan ikan
Sumber laut semakin kurang kerana:
Pencegahan tumpahan minyak
Penangkapan hidupan laut
Pastikan bahan kimia bertoksik daripada
secara besar-besaran
kilang tidak meracuni kehidupan laut
Kaedah penangkapan
Pukat tunda dan pukat hanyut
membunuh hidupan kecil
diharamkan
Spesies yang mengalami kepupusan
dilindungi
BAB 10 SEBATIAN KARBON

10.1 Kepelbagaian sebatian karbon

Sebatian karbon
Maksud: Sebatian yang mengandungi unsur karbon

Jenis

Sebatian karbon Ciri Sebatian karbon tak

organik organik
Ya Berasal daripada benda hidup Tidak
Ya Terbakar dalam udara Tidak
menghasilkan karbon dioksida
Besar Saiz molekul/saiz sebatian Kecil
Larut Kelarutan dalam pelarut organik Tidak larut
Karbohidrat, protein, Contoh Karbon monoksida,
vitamin, sutera, petrol kalsium karbonat

Hidrokarbon
Maksud: Sebatian karbon yang hanya mengandungi
sumber unsur karbon dan hidrogen asal-
usul

petroleum, gas asli, Petroleum : drp tumbuhan dan haiwan laut yang
arang batu tertimbun di dasar laut berjuta-juta tahun dahulu
Gas asli : terperangkap antara petroleum dan batuan
tidak telap dalam tanah
Arangbatu: drp tumbuhan di kawasan paya yang
tertimbun di bawah tanah berjuta-juta tahun dahulu

1
10.2 Alkohol

Alkohol
Sebatian yang mengandungi unsur karbon, hidrogen dan oksigen
Mengandungi kumpulan hidroksil
Nama ahli berakhir dengan ol
Contoh: methanol, etanol, propanol, heksanol

sifat fizik kegunaan

Cecair pada suhu bilik
Tidak berwarna Sebagai bahan api
Berbau sedap Sebagai pelarut
Mudah meruap Membuat minuman beralkohol/keras
Mudah terlarutcampur Membuat minyak wangi
dengan air Membuat ubat
Larut dalam pelarut
Sifat kimia
organik

Keburukan Alkohol
Merosakkan otak , hati, ginjal dan Pemikiran tidak waras
arteri darah Mengakis permukaan dalam perut
Mabuk dan hilang keupayaan dan menyebabkan gastrik
mengimbangi badan Gerakbalas lambat

2
Penyediaan Alkohol

1. Etanol dapat dihasilkan melalui proses penapian

2. Etanol daripada penapian glukosa dapat ditulenkan melalui proses penyulingan

3
 Lemak
Maksud: Sebatian organik yang mengandungi
unsur karbon , hidrogen dan oksigen

jenis

jenis
Persamaan
Lemak tepu Mengandungi unsur karbon,
hidrogen dan oksigen Lemak tak tepu

Perbezaan
Haiwan Sumber Tumbuhan
Pepejal Keadaan fizik pada suhu bilik Cecair
Tinggi Takat lebur Renndah
Tinggi Kandungan kolesterol Rendah

Penghidrogenan
Hidrogen
Lemak tepu Lemak tak tepu
Mangkin nikel

Kesan Pengambilan Lemak tepu

terhadap kesihatan

1. Lemak tepu mengandungi

kandungan
kolesterol yang tinggi.
2. Kolesterol yang berlebihan dalam
darah termendap pada dinding dalam
arteri /salur darah menyebabkan
lumen sempit.
3. Keadaan ini menyebabkan:
Tekanan darah tinggi
Arteriosclerosis (penebalan
dinding arteri)
Serangan penyakit jantung
strok

10.3 Kelapa sawit dan kepentingannya

Struktur buah
sawit

4
Proses Pengekstrakan Minyak Kelapa Sawit

Pensterilan

Buah sawit bersama tandannya Memudahkan penanggalan buah

disterilkan dengan stim daripada tandannya
Melembutkan sabut buah Membunuh bakteria dan kulat
kelapa sawit pada buah

Penanggalan
Buah kelapa sawit ditanggalkan daripada tandannya dalam mesin penanggal

Pencernaan

Buah kelapa sawit dipanaskan dan dikacau untuk mengoyakkan

sabutnya daripada biji buah
Sabut diasingkan daripada biji buah
Kira-kira 50 % minyak telah dikeluarkan daripada buah

Sabut
Biji buah
Pengekstrakan
Sabut ditekan dengan menggunakan Pengeluaran minyak isirung
Penggempar, penekan hidraulik atau Tempurung dikukus pada
penakan skru untuk mengeluarkan baki tekanan tinggi dan disejukkan
Minyak di dalamnya Tempurung dipecahkan dan
isirung dipisahkan daripada
tempurung
Penurasan Minyak dalam isirung
Campuran minyak mentah dengan gentian dikeluarkan dengan
sabut dituraskan menggunakan penekan
hidraulik atau penekan skru
Minyak ditulenkan untuk
mendapat minyak isirung
Penulenan
Stim dialirkan melalui minyak untuk
menyingkirkan bau. Kemudian minyak
dialirkan melalui karbon yang diaktifkan
untuk menyingkirkan warna

5
Kegunaan Minyak Kelapa Sawit Kebaikan Minyak Kelapa Sawit

Dakwat percetakan Sumber vitamin A dan E

Marjerin Mengandungi beta-karoten : bahan
Minyak Masak pencegah kanser
Bahan gentian lemak koko Kandungan pengantioksida yang tinggi
Sabun dan bahan pencuci Mengurangkan kolesterol yang
Lilin berbahaya dalam badan
Minyak pelincir Menghalang pembekuan darah yang
abnormal

6
 Persamaan perkataan pembentuk sabun

Minyak + natrium hidroksida garam natrium asid lemak + gliserol + air

Ester semulajadi Alkali

( gliserol-asid lemak) SABUN

7
10.6 POLIMER

Polimer
Maksud: Molekul besar yang terdiri daripada gabungan
molekul-molekul kecil (monomer)

Polimer Asli Polimer Sintetik

Wujud semula jadi Polimer buatan manusia
Berasal daripada organisma Diperbuat daripada
hidup petroleum dan gas asli
Contoh: karbohidrat, protein, Contoh: perspeks, nilon,
Selulosa , petroleum PVC, neoprene, getah butil

8
 Rangkai silang menghalang molekul getah
daripada menggelongsor di antara satu sama
lain
9
Penghasilan getah tervulkan
dalam makmal

Mencelupkan kepingan getah

asli ke dalam larutan sulfur
klorida dalam metal benzena

10
BAB 12 GERAKAN
12.1 Jisim dan Inersia
Jisim
Kuantiti jirim yang terkandung
dalam satu jasad
Nilai jisim adalah tetap
Unit: kg, g , mg
Alat mengukur:neraca turas,
neraca elektronik
12.2 Gerakan Kenderaan di
darat
Kenderaan tanpa enjin
Kenderaan berenjin
Inersia
Sifat semula jadi sesuatu objek yang
Mengekalkan keadaan asalnya.
Ada 2 jenis:
Inersia Pegun
Inersia Gerakan
Inersia pegun mengekalkan keadaan
pegun sesuatu jasad
Inersia gerakan mengekalkan
keadaan gerakan sesuatu objek
Semakin besar jisim, semakin
besar inersianya.
Contoh:
Apabila kereta berhenti secara
tiba-tiba, penumpang terhumban
ke hadapan keranainersia gerakan
penumpang cuba mengekalkan
keadaan gerakannya.
Batu yang besar sukar digerakkan
kerana inersia pegunnya adalah
besar
Motobot lebih mudah mengubah
arah gerakannya berbanding kapal
besar kerana inersia motobot
adalah lebih kecil
Ciri keselamatan:
1. Pemandu memakai tali pinggang
keledar
2. Beg udara dipasang di dalam
kereta
 12.3 Laju, halaju dan pecutan

Laju: Jarak yang dilalui oleh objek Halaju: Jarak yang dilalui oleh objek
dalam satu saat dalam satu saat pada arah tertentu
Unit : ms-1 Unit : ms-1

Laju = Jarak Laju = Jarak

Masa Masa

Pecutan: Kadar perubahan halaju

Unit : ms-2

Pecutan = Halaju akhir Halaju awal

Masa 1. 1 detik: sela masa antara 2 titik
= 0.02 saat
2. Laju = Jarak
Masa
= 8 cm
10 detik
= 8cm
0.2 s
Jangkamasa detik: = 40 cm s-1
Membuat titik-titik
di atas pita detik Menggunakan
Arus ulangalik
Landasan terpampas geseran:
Landasan di mana daya tarikan graviti
diimbangi dengan daya geseran ke atas
troli

12.4 Momentum

Takrif: Hasil darab jisim dengan halaju

Momentum = Jisim X halaju
(kgms-1) (kg) (ms-1)
Semakin besar jisim sesuatu objek semakin besar momentumnya.
Semakin besar halaju sesuatu objek, semakin besar momentumnya

Prinsip Keabadian Momentum

Menyatakan bahawa dalam suatu perlanggaran, jumlah momentum objek-objek
sebelum perlanggaran adalah sama dengan jumlah momentum objek-objek
selepas perlanggaran .
Daya impuls: Daya yang bertindak ketika perlanggaran berlaku// kadar perubahan
momentum
Daya impuls = Momentum akhir momentum awal
Masa perlanggaran
12.5 Tekan an
 Takrif:Tindakan daya per unit luas
Tekanan = Daya (N)
Luas(m2)
-2
Unit : Nm
Semakin besar daya yang dikenakan pada suatu permukaan, semakin besar
tekanan dihasilkan
Semakin besar luas permukaan suatu objek, semakin kecil tekanan dihasilkan.
Contoh konsep tekanan dalam kehidupan harian:
Paku yang tajam lebih mudah diketuk ke dalam bongkah kayu atau konkrit
Penerangan: Paku yang tajam mempunyai luas permukaan sentuhan yang lebih
Kecil dan akan menghasilkan tekanan tinggi
Kenderaan yang bergerak di kawasan Lumpur mempnyai tayar yang lebar
Penerangan : Tayar yang lebar dapat mengurangkan tekanan ke atas lumpur
Pisau yang tajam digunakan untuk memotong daging
Penerangan: Pisau yang tajam mempunyai luas permukaan sentuhan yang kecil
dan akan menghasilkan tekanan yang tinggi
Pemegang beg mempunyai jalur yang lebar untuk dipegang
Penerangan: Jalur yang lebar dapat mengurangkan tekanan ke atas tapak
tangan

12.6 Sistem Hidraulik

12.7 Gerakan Kenderaan di Air
Penggunaan Prinsip Archimedes

Kapal Laut Kapal Selam

Dibina dengan ruang udara yang

besar di dalamnya untuk
menyesarkan isispadu air laut
yang besar
Dengan itu, daya tujah ke atas
yang dihasilkan adalah sama
dengan berat kapal.
Apabila tangki balast kosong,
kapal selam akan terapung
dipermukaan laut. Ini kerana berat
kapal selam sama dengan tujah ke
atas.
Kapal selam akan tenggelam
12.7 Gerakan Kenderaan di Udara apabila tangki balastnya dipernuhi
air. Ini kerana jumlah berat kapal
selam lebih besar daripada tujah
ke atas.
Aplikasi Prinsip Bernoulli dalam kehidupan
BAB 14 Peningkatan Pengeluaran Makanan dan Teknologi Makanan

14.1 Perkembangan dalam Teknologi Makanan

Tujuan Memproses Makanan:

membunuh mikroorganisma
memudahkan pencernaan makanan
menjdaikan makanan tahan lama
meningkatkan kandungan nutrien dalam makanan
memudahkan pengangkutan, penggunaan, penyimpanan dan pembungkusan

Perkembangan teknologi dalam pemprosesan makanan

Jenis Pengawetan Kebaikan Kelemahan

1. Pengetinan dan Pembotolan Sebahagian
(a) Makanan dipanaskan pada suhu 850C Lebih tahan nutrient dan
dan dimasukkan ke dalam tin atau lama vitamin
botol yang telah disterilkan. Bebas dimusnahkan
(b) Tin makanan dipateri dan dipanaskan daripada oleh haba yang
dengan stim di bawah tekanan serta pendedahan tinggi.
pada 1210C. kepada mikrob Rasa dan
dan spora tekstur
makanan
berubah
2. Pempasteuran Mengekalkan Spora bakteria
(a) Sesuai untuk mengawet susu segar rasa dan tidak dapat
dan jus buah-buahan nutrient dimusnahkan
(b) Susu segar dipanaskan sehingga 630C makanan. Perlu disimpan
selama 30 minit atau pada suhu 720C Kebanyakan dalam peti sejuk
selama 15 saat dan disejukkan segera mikrob dapat pada suhu 40C
dimusnahkan Hanya tahan
dalam tempoh
yang singkat.
3. Penyejukbekuan Rasa dan Bakteria dan
(a) Makanan disejukbekukan secara nutrien spora tidak
perlahan pada suhu 00C makanan dapat
(b) Bagi penyejukbekuaan segera, dikekalkan dimusnahkan.
makanan disejukbekukan pada suhu Makanan boleh Menghentikan
kurang -180C. disimpan proses
sehingga pertumbuhan
beberapa dan pembiakan
bulan bakteria sahaja.
4. Pembungkusan Vakum Mengekalkan
(a) Udara dikeluarkan daripada bekas rasa makanan Sesuai untuk
makanan. Vitamin di makanan
(b) Makanan disimpan dalam keadaan dalam tertentu sahaja
kedap udara. makanan tidak
(c) Sesuai untuk menyimpan makanan dimusnahkan
yang mudah rosak akibat pengoksidaan
 Jenis Pengawetan Kebaikan Kelemahan
5. Pendehidratan
Terdapat tiga kaedah di mana air Boleh disimpan Nutrien dan
disingkirkan daripada makanan: untuk tempoh vitamin dalam
(a) Menjemur makanan di bawah cahaya yang panjang makanan
Matahari Rasa makanan dimusnahkan
(b) Mengeringkan makanan dengan haba dikekalkan Bakteria dan
yang tinggi spora belum
(c) Menvakumkan makanan sehingga dimusnahkan
Kering.
6. Pendinginan Rasa makanan Bakteria dan
(a) Sesuai kepada buah-buahan, sayur- dikekalkan spora tidak
sayuran dan hasil tenusu sahaja. Vitamin dimusnahkan
(b) Makanan disimpan dalam tempat dikekalkan
dingin pada suhu kira-kira 00C - 50C
7. Penyinaran Semua mikrob Nutrien dan
(a) Sinar gama digunakan untuk dapat vitamin dalam
mengawet makanan. dimusnahkan makanan
(b) Memperlahankan prose percambahan dimusnahkan
biji benih, pertunasan sayuran berubi, Rasa mungkin
dan pematangan buah-buahan. berubah
Kemungkinan
bahan makanan
dicemari sinaran
radioaktif.

Tujuan Penggunaan Bahan Kimia

Mengawet makanan
Mengekalkan kualiti makanan
Menambahkan rasa makanan
Menambahkan nutrisi makanan
Menjadikan makanan lebih menarik

Jenis bahan kimia Contoh Fungsi

1 Bahan awet Asid benzoik Menganggu pertumbuhan dan
Sulfur dioksida pembiakan mikrob dalam bahan
makanan
2 Pewarna Sunset yellow Makanan kelihatan lebih cantik
carmoisine dan menarik
3 Peluntur Benzoil peroksida Melunturkan warna supaya
Klorin makanan lebih menarik
4 Perisa Vanilin Menambahkan rasa dan bau
Mononatrium bahan makanan
glutamat
5 Penstabil Gelatin Menghalang proses pemendapan
Kanji cecair dan memekatkan makanan
Agar-agar
Jenis bahan kimia Contoh Fungsi
6 Pemanis Sorbitol Menambahkan rasa manis pada
Aspartam makanan
7 Pengantioksida Asid askorbik Melambatkan pengoksidaan
Tokoferol lemak dalam makanan dan
Asid sitrik mencegah ketengikan minyak
8 Pengemulsi Pektin Membaurkan dua bahan yang
lesitin tidak terlarutcampur seperti
lemak dan air.
Memberi hasil yang sekata,
lembut dan bertekstur

Kesan Penggunaan Bahan Kimia Yang Berlebihan Terhadap Kesihatan Manusia

Bahan Kimia Kesan

1 Bahan awet Keracunan makanan, gangguan saraf dan alergi
2 Pewarna Jangka masa panjang menyebabkan kanser dan
keracunan makanan
3 Perisa Menjadi punca rambut gugur, denyutan jantung meningkat
dan sesak nafas
4 Pemanis Mungkin menyebabkan penyakit kanser pada pundi
kencing
5 Pengantioksida Menjadi punca rambut gugur, merosakkan hati, ginjal dan
otak dan mengganggu pertumbuhan

14.2 Peningkatan Pengeluaran Makanan Negara

Usaha Peningkatan Kualiti dan Kuantiti Makanan

1. Penggunaan Baka Yang Bermutu
Mengeluarkan hasil yang banyak
Mengeluarkan hasil yang berkualiti
Mengeluarkan makanan dan
ternakan yang cepat terhasil
Mengeluarkan hasil yang lebih
tahan terhadap serangan penyakit
dan perosak
3. Pendidikan dan Bimbingan Untuk
Para Petani
Memperkenalkan teknik pertanian
yang terkini
Memperkenalkan baka yang
bermutu
Membimbing penggunaan baja,
racun serangga dan kawalan
biologi
2. Penggunaan Teknologi Moden
Tanaman dan ternakan diubah suai
secara genetik
Penggunaan baja kimia dan
pestisid
Alat dan mesin moden
menpercepatkan proses
penanaman, pemungutan dan
pemprosesan makanan
4. Penyelidikan dan Pembangunan
Berterusan
Mengkaji teknik pertanian yang
berkesan
Mengkaji dan menghasilkan baka
yang bermutu tinggi
Mengkaji dan mempelbagaikan
Jenis makanan
Mengkaji dan menghasilkan baja
organic dan inorganic
Mengeluarkan racun perosak yang
efektif
Meneroka kawasan tanah
pertanian baru
5. Penggunaan Tanah dan Kawasan 6. Pengurusan Tanah Yang Cekap
Perairan Secara Optimum Memelihara kesuburan tanah
Mengadakan sistem pengairan Mencegah hakisan tanah
yang berkesan Menjalankan sistem pastura
Menggunakan kawasan perairan Menjalankan tanaman bercampur
terbiar sebagai tapak akuakultur
Menentukan jenis tanaman yang
sesuai dengan tanah dan kawasan
perairan.

14.3 Sumbangan Teknologi Dalam Pengeluaran Makanan

1. Penyelidikan pengeluaran makanana dijalankan oleh MARDI,MPOB dan Jabatan

Pertanian.
2. Penyelidikan meningkatkan teknologi pengeluaran makanan seimbang dengan
pertambahan penduduk.
3. Ketidakseimbangan pertambahan penduduk dengan pengeluaran makanan
menyebabkan:
(a) Masalah kekurangan makanan
(b) Malnutrisi
(c) Kebuluran
(d) Ketenteraman sosial terganggu

14.4 Pemilihan Makanan Yang Diproses

Akta Makanan 1983 digubal bertujuan untuk melindungi orang ramai daripada
ancaman kepada kesihatan serta penipuan yang berkaitan dengan pembuatan,
penjualan, pengedaran dan penggunaan makanan.
Peraturan Makanan 1985 mewajibkan pengeluar melabelkan makanan
Label Makanan mesti mengandungi:
Nama Makanan
Kandungan makanan/Ramuan
Tarikh luput
Nama dan alamat pengilang/pengimpot/pembungkus makanan
Kuantiti/Berat bersih
Cara penyimpanan

Pendidikan Konsumer

Dijalankan secara formal /tidak formal

Tujuan: Membantu orang ramai
Menyedari hak pengguna
Mengetahui tanggungjawab mereka kepada alam sekitar
Mempunyai kebolehan memilih semasa membeli
Hak Pengguna:
Hak untuk memilih
Hak mendapat maklumat
Hak mendapat perlindungan
Hak mendapat pendidikan pengguna
Hak mendapat gantirugi
Hak memberi pendapat
 BAB 15 Bahan Buatan dalam Perindustrian

15.1 Getah Sintetik

Proses pembuatah getah sintetik

Sifat Umum dan kegunaan getah sintetik

Getah Sintetik
Dihasilkan melalui proses pempolimeran
Bahan mentah monomer berasal daripada
Petroleum atau gas asli

Sifat sifat umum

Tahan haba
Tidak mudah terbakar Kekurangan
Tidak mudah diresapi oleh
gas dan air Kebolehan menyerap
Tidak mudah diokisidakan bunyi, getaran,
oleh oksigen kejutan, tekanan yang
Mudah divulkankan lebih rendah
Tahan terhadap cuaca buruk Sifat kekenyalan dan
dan suhu tinggi keregangan yang
Mempunyai rintangan yang lebih rendah
tinggi terhadap bahan kimia
Penebat haba dan elektrik
yang baik

Jenis Getah Sifat Khas Kegunaan

Neoprena Tidak mudah terbakar, tahan panas, Pembalut dawai elektrik,
sangat tahan kepada minyak dan sarung tangan, paip getah
pelarut bagi gas dan bahan kimia
Tiokol Sangat tahan kepada minyak dan Paip untuk membawa
pelarut pelarut organik
Getah Stirena Mudah divulkankan, tidak tahan Tayar kereta, tapak kasut,
Butadiena haba, mempunyai banyak sifat tali sawat
(SBR) sama seperti getah asli
Getah Butil Tahan terhadap minyak dan asid, Bekas untuk menyimpan
tahan panas,
Perbandingan getah sintetiktidak mudah
dengan getah asli bahan kimia, tayar kereta
dioksidakan
Getah Asli Persamaan Getah Sintetik

Merupakan polimer
Boleh divulkankan

Perbezaan

Sifat Getah Asli Getah Sintetik

1 Ketahanan haba Rendah Tinggi
2 Tindakan asid/alkali Lemah Kuat
3 Ketelapan terhadap udara Kurang baik Baik
4 Kekenyalan Lebih Kurang
5 Kecenderungan dioksidakan Mudah Tidak mudah
6 Kesan haba dalaman Rendah Tinggi
7 Kebolehan menyerap getaran, Tinggi Rendah
kejutan, bunyi dan tekanan

15.2 Plastik

Sejenis polimer sintetik yang dibentuk daripada monomer yang bersambungan

Sumber asasnya petroleum dan gas asli
Dihasilkan melalui proses pempolimeran

Jenis
*Plastik yang menjadi lembut apabila
Termoplastik dipanaskan dan menjadi keras apabila
sejuk. Proses ini boleh berulang.
*Boleh diacu banyak kali / dikitar semula
*Inferens: Molekul tidak mempunyai
rangkai silang antara polimer-
polimernya, maka polimernya mudah
menggelongsor di atas satu sama lain

*Plastik yang hanya sekali menjadi

Plastik Termoset lembut apabila dipanaskan dan
menjadi keras apabila sejuk.
*Tidak boleh dikitar semula
*Inferens: Molekul mempunyai
rangkai silang antara polimer-
polimernya. Rangkai silang
menghalang polimer daripada
menggelongsor di atas satu sama
lain
 Plastik dan Kegunaannya
Jenis Contoh Kegunaan
Politena Beg plastik, baju hujan, botol plastik
Termoplastik Polistirena Kotak pembungkus makanan, bekas minuman
Perspeks Cermin kereta, tingkap kapal terbang, bumbung
lutsinar
Polivinil klorida Kabel elektrik, penyangkut baju, paip air
(PVC)
Plastik Bakelit Palam elektrik, bamper kereta, pemegang alat
Termoset memasak, palam, suis
Resin epoksi Bahan pelekat bagi logam, kaca, kayu, kulit haiwan
Melamina Pinggan mangkuk, besen basuh, permukaan atas
kaunter

Perbandingan antara termoplastik dan plastik termoset.

Perbezaan
Ciri Termoplastik Termoset
Persamaan 1. Kebolehan terbakar Mudah Sukar
1. Penebat haba 2. Ketahanan haba Tidak tahan Tahan
2. Penebat elektrik 3. Takat lebur Rendah Tinggi
3. Sukar dioksidakan 4. Kekerasan Lembut Keras
4. Kalis air dan minyak 5. Rangkai silang antara Tiada Ada
polimer
6. Kitar semula /Diacu Boleh Tidak boleh
banyak kali
KESAN PEMBUANGAN BAHAN PLASTIK TERHADAP ALAM SEKITAR

Bahan plastik adalah bahan tidak terbiodegradasi (tidak boleh diurai secara
semulajadi)
Menyebabkan pencemaran udara:
Pembakaran bahan plastik membebaskan asap tebal yang mengandungi
jelaga,gas toksik(beracun), gas berasid dan gas-gas rumah hijau
Jelaga menyebabkan masalah jerebu dan penyakit sistem respirasi
Gas-gas toksik seperti karbon monoksida dan hydrogen sulfida berbahaya
kepada kesihatan.
Gas-gas berasid seperti karbon dioksida, nitrogen dioksida, sulfur
dioksida menyebabkan fenomena hujan asid.
Gas-gas rumah hijau seperti karbon dioksida menyebabkan kesan rumah
hijau dan fenomena pemanasan global
Menyebabkan masalah pencemarah tanah dan air
Kematian hidupan air seperti penyu yang mungkin termakan plastik
yang terampai di air
Menjejaskan keindahan alam
Plastik yang dibuang ke dalam longkang/ parit menyebabkan sekatan air,
menggalakkan pembiakan vektor penyakit dan menyebabkan banjir kilat.
 Cara pengawalan bahan buangan plastik
Penggunaan plastik yang terbiodegradasi
Kitar semula
Pembakaran dalam tempat tertutup (insinerator)
Tanam dalam lubang sedalam satu meter yang jauh dari punca air dan kawasan
perumahan
Kurangkan penggunaan plastik
 1

BAB 16 Elektronik dan Teknologi Maklumat

16.1 Gelombang Radio

Amplitud:
Sesaran maksimum bagi suatu zarah
daripada kedudukan seimbang

Frekuensi, f (Hz)
Bilangan gelombang lengkap yang
dihasilkan dalam masa satu saat

Panjang gelombang, (m)

Jarak antara dua puncak yang
berturutan

Halaju gelombang, (ms-1)

Jarak yang dilalui oleh gelombang dalam
Spektrum Elektromagnet 1 saat ( = f )

Gelombang radio
Sinar sinar X sinar cahaya inframerah
Gama ultraungu nampak
Mikro UHF VHF SW MW LW

Frekuensi semakin bertambah

Jarak gelombang semakin bertambah

Jenis Gelombang radio dan kegunaanya

Jenis Gelombang Kegunaan
Gelombang panjang (LW) Untuk siaran radio tempatan
Gelombang sederhana (MW) Untuk siaran radio dalam negeri dan
komunikasi antara kapal dengan
stesen kawalan di darat
Gelombang pendek (SW) Untuk siaran radio jarak jauh antara
benua
Gelombang berfrekuensi sangat tinggi Sambungan telefon jarak jauh, siaran
(VHF) TV melalui satelit dan komunikasi
Gelombang berfrekuensi lampau tinggi dengan satelit.
(UHF)
Gelombang mikro
 2

16.2 Komunikasi Radio

Komponen Simbol Fungsi

Elektronik

Sel kering Membekal arus elektrik

Perintang Mengurangkan arus mengalir

dalam litar

Menyimpan cas elektrik dan

Kapasitor hanya membenarkan arus ulang
alik melaluinya

Menghalang pengaliran arus

Induktor ulang alik

Menyimpan cas dan boleh

Kapasitor boleh laras mengubah frekuensi arus ulang-
alik

Membenarkan pengaliran arus

Diod sehala sahaja
Menukar arus ulang-alik kepada
arus terus

Reostat/ perintang Mengawal saiz arus

boleh laras

Transformer Mengubah nilai voltan arus

ulang- alik
 3

Transistor Sebagai penguat arus

Sebagai suis

Sistem Komunikasi Radio:

Terdiri daripada 2 komponen:
(a) Sistem Pemancar Radio (b) Sistem Penerima Radio

Sistem Pemancar Radio

2 Jenis Modulasi

Modulasi Amplitud Modulasi Frekuensi

Pengayun Modulator Amplifier Aerial

Pemancar

Mikrofon

Komponen Fungsi
Mikrofon Menukarkan bunyi kepada gelombang frekuensi
audio
Pengayun Menjanakan gelombang radio
Modulator Menggabungkan gelombang frekuensi audio
dengan gelombang radio untukmenghasilkan
gelombang radio termodulasi.
Nama proses : Modulasi
*Kepentingan: supaya gelombang bunyi boleh
dihantar pada jarak yang jauh
Amplifier Menguatkan gelombang radio termodulasi
Aerial Pemancar Memancarkan gelombang radio termodulasi
 4

Sistem Penerima Radio

Aerila Penerima

Litar Talaan Litar Pengesan Litar Amplifier Pembesar

Suara

Aerial Penerima Menerima semua gelombang radio termodulasi

Litar Talaan Memilih frekuensi gelombang radio termodulasi yang
dikehendaki
Komponen Elektronik: Induktor dan kapasitor
Litar Pengesan Mengasingkan gelombang frekuensi audio daripada
gelombang radio
Komponen Elektronik: Diod
Litar Amplifier Menguatkan gelombang frekuensi audio
Komponen Elektronik: Transistor
Pembesar suara Menukarkan gelombang frekuensi audio kepada gelombang
bunyi

Gelombang radio adalah gelombang pembawa

16.2 Perkembangan Teknologi Penghantaran Maklumat

Sistem Komunikasi Satelit:

Terdiri daripada dua komponen:

(a) Stesen satelit bumi (b) Satelit komunikasi

Ciri Satelit komunikasi
Geopegun -Kelihatan
berada di tempat yang
sama di atas bumi
Berada di atas garis
khatulistiwa
Tempoh edaran 24 jam
Beredar dari barat ke timur
Keseluruhan bumi dapat
dihubungkan dengan 3
satelit
Beroperasi menggunakan:
* tenaga elektrik daripada
sel suria
*tenaga elektrik daripada
tindak balas hydrogen dan
oksigen
*tenaga elektrik daripada
sinar uranium dalam pek
kuasa nuklear
5
Kelebihan Penggunaan Satelit
Tidak bergantung kpd lapisan
atmosfera untuk pantulan
gelombang
Tidak dipengaruhi oleh
perubahan cuaca
Dapat memancar dan menerima
banyak isyarat pada satu masa
Penerimaan maklumat yang
jelas
Kegunaan satelit:
Komunikasi
Tujuan kaji cuaca
Perisikan ketenteraan
Penyelidikan astonomi